Hormon.doc
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (106.28 KB, 10 trang )
HORMON
1. Âënh nghéa
Hormon l cháút xục tạc sinh hc, cọ bn
cháút l peptid, acid amin hồûc steroid do nhỉỵng cå
quan âàûc biãût tiãút ra v âäø thàóng vo mạu.
Hormon cọ chỉïc nàng âiãưu ha hoảt âäüng ca
mäüt säú täø chỉïc khạc.
2. Phán loải hormon
Càn cỉï vo cáúu tảo hoạ hc cọ thãø chia
hormone thnh 3 loải
- Peptid: Cọ tỉì 3- 200 acid amin, gäưm cạc
hormone ca hypothalamus, hypophyse v insuline,
glucagon ca tuún tu, hormon ca tuún cáûn
giạp, hormon tiãu họa v hormon rau thai.
- Dáùn xút ca a.amin: bao gäưm catecholamin
tu thỉåüng tháûn v thyroid ca giạp trảng.
- Hormon steroid: gäưm hormone v thỉåüng
tháûn, hormon sinh dủc.
1
3. Hormon coù cỏỳu taỷo laỡ protein vaỡ peptid
3.1. Hormon vuỡng dổồùi õọửi vaỡ tuyóỳn yón
Vuỡng dổồùi õọửi tióỳt ra 2 loaỷi hormon
Loỹai kờch thờch (releasing factor :RF)
Loaỷi ổùc chóỳ (inhibiting factor: IF)
RF vaỡ IF õióửu hoỡa hoaỷt õọỹng cuớa tuyóỳn yón,
hormon laỷi õióửu hoỡa hoaỷt õọỹng cuớa caùc tuyóỳn
sau yón, õióửu naỡy õổồỹc mọ taớ theo sồ õọử sau:
2
MSH
(+)
(+)
(+)
(+)
(+)
(+)
(+)
(-)
(-)
(-)
Hormon Hormon Caùc cồ quan chởu
vuỡng dổồùi õọửi tuyóỳn yón taùc duỷng cuớa yón
GRH
GIF
TRF TSH Tuyóỳn giaùp
CRF ACTH Voớ thổồỹng thỏỷn
FSH - RF FSH
LH - RF LH
PRF
PIF
MRF
MIF
Vasopressin Mao maỷch
Oxytoxin Tổớ cung, tuyóỳn sổợa
H.1: Sổỷ õióửu hoỡa h/ õọỹng cuớa tuyóỳn yón vaỡ
vuỡng dổồùi õọửi
(+) : Kờch thờch; (-) : ổùc chóỳ
GH: Growth Hormon (hay STH: Somatotropin Hormon)
TSH: Thyroid Stimiulating Hormon
ACTH: Adrenocorticotrotin Hormon
FSH: Follicle Stimulating Hormon
LH: Luteinizing Hormon
P: Prolactin (hay LTH: Luteotropic Hormon)
MSH: Melanocyt Stimulating Hormone
3
Sinh duỷc
Tuyóỳn sổợa
Tóỳ baỡo õa
Moỹi tóỳ baỡoGH (STH)
MSH
P (LTH)
Vuỡng
dổồùi
õọửi
3.2. Hormon rau thai
- HCG (human chorionic gonadotropin): Xuỏỳt
hióỷn trong maùu vaỡ nổồùc tióứu phuỷ nổợ coù thai
ngay vaỡo ngaỡy õỏửu cuớa thai ngheùn. HCG tng
dỏửn, cao nhỏỳt vaỡo thaùng thổù 2 vaỡ thaùng thổù 3
rọửi giaớm dỏửn, mỏỳt vaỡi ba ngaỡy trổồùc khi sinh.
- HCP (human chrionic prolactin): Taùc duỷng kờch
thờch sổỷ phaùt trióứn cuớa tuyóỳn sổợa, coù cỏỳu taỷo
gỏửn giọỳng LTH.
- HCT (human chrionic thyrotropin) coù taùc duỷng
gỏửn giọỳng TSH.
3.3. Hormon cuớa tuyóỳn tuỷy:
- Insulin: Do tóỳ baỡo cuớa õaớo langerhans tióỳt
ra, gọửm 2 chuọựi A vaỡ B; chuọựi A gọửm 30 a.a; B
gọửm 21 a.a.
Insulin coù taùc duỷng laỡm giaớm Glucose trong
maùu bũng caùch tng thỏứm thỏỳu glucose qua
maỡng tóỳ baỡo, tng phosphoryl hoùa glucose, giaớm
tỏn taỷo õổồỡng, tng tọứng hồỹp glycogen tổỡ
glucose.
- Glucagon:
Laỡ mọỹt polypeptid gọửm 29 acid amin, taùc duỷng
tng õổồỡng maùu do tng cổồỡng phỏn huớy glycogen
ồớ gan.
3.4. Hormone cỏỷn giaùp
- Parathyroid hormone: coù taùc duỷng laỡm tng
calci maùu do tng phỏn huớy xổồng, tng hỏỳp thu
calci ồớ ruọỹt vaỡ ọỳng lổồỹn xa cuớa thỏỷn.
4
- Thyrocalcitonin: laỡm haỷ calci maùu bũng caùch
ổùc chóỳ phỏn huớy xổồng, tng õaỡo thaới calci vaỡ
phospho ồớ ọỳng thỏỷn.
3.6. Hormon tióu hoùa
- Gastrin: do hang vở tióỳt ra coù taùc duỷng tng
tióỳt dởch vở, tng co boùp daỷ daỡy.
- Secrectin: tng tióỳt nổồùc, biacarbonat, dởch
tuỷy. Ngoaỡi ra noù coỡn coù taùc duỷng giọỳng
Glucagon.
- CCK - PZ (cholecystokinin - pancreozymin): coù
taùc duỷng co boùp tuùi mỏỷt, tng tióỳt enzym dởch
tuỷy.
5
