ĐỀ CƯƠNG ÔN TẬP BS NỘI TRÚ du48 MÔN SINH LÝ
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (56.6 KB, 1 trang )
Bài- Ị^2
che tảC- dụng cito hormone
BÀI 14
t>àọ 1
Jjiác
Cơ CHẾ TÁC DỤNG CỦA HORMONE
Cam
1. Receptor (Chất tiếp nhận)
**
I
-Khi đến tế bào đích, hormone thường khơng tác dụng trực tiếp vào cáu trúc
trong tế bào mà thường két hợp với receptor ở trên màng tế bào, receptor trong bào
tương hoặc trong nhân của tể bào đích. Phức hợp hormone-receptor sẽ thúc đẩy một
chuỗi phản ứng hỏa học trong tế bào, những phản ứng sau bao giờ cũng mạnh hơn
phản ứng trước nên chỉ những kích thích ban đầu dù rát nhỏ của hormone cũng đủ
gây hiệu quả cuối cùng rất lớn.
_ Các receptor của hormone là những phân tử protein có trọng lượng phân tử
lởn. mỗi tế bào đích có khoảng 2.000-100.000 receptor.
Mỗi receptor thường đặc hiệu với một hormone, chính điều này quyết định tác
dụng đặc hiệu của hormone lên mô đích. Mơ đích chịu tác dụng của hormone chính
là mơ có chứa các receptor đặc hiệu tiếp nhận hormone đó.
— Số lượng receptor ở tế bào đích có thể thay đổi từng ngày, thậm chí từng phút vì
các phân tử receptor tự nó có thể bị bất hoạt hoặc bị phá hủy, nhưng rồi có thể được
hoạt hóa trở lại hoặc được tổng hợp mới. số lượng receptor tại mô đích tỷ lệ nghịch
với nồng độ hormone trong máu, điều này giúp điều hòa hoạt động của tế Ểầo.
fl. Cơ chế tác dụng của hormone Qầu. 44’^-Tùy bản chất hóa học của hormone mà vị trí gắn của hormone với receptor sẽ
xảy ra ở trên màng tế bào, trong bào tương hoặc trong nhân. Do đó, chúng sẽ có
những cơ chế tác động khác nhau trên tế bào đích.
2.1. Cơ chế tác dụng qua chất truyền tin thứ hai AMP vòng
Các hormone dạng protein, peptide và catecholamine là nhũng hormone có
trọng lượngphân tử lớn,Ị khơng tan trong ỉipid^nên khơng q được màng tế bào,
chúng sổ^đữợ^tiếp nhận bởi những receptor dặc hiệu nằm trên màng tế bào.
Phứchợp hormone-receptor sẽ hoạt hóa adenylyl cyclase nằm trên màng tế bào,
enzyme này xúc tác phản ứng chuyển ATP (adenosine triphosphate) thành AMP
vòng (AMPc: cyclic 3’-5’ adenosine monophosphate) frong bào tương, tiếp đó AMP
vịng sẽ hoạt hóa một chuỗi các enzymq khác trong tể bàojtheo kiểu dây chuyền, dẫn
đến những thay đổi sinh lý/đặc hiệuỊtai tể bào đích như sinh tổng hợp các ẹhất, thay
đổi tính thấm màng tế bào, co hoặc giãn cơ... (hình 14-1).
48
2.2.
giár
tron
quá
này
pro
chi
là
dà
sự
