TỘI PHẠM HỌC
Đề kiểm tra bộ phận (giữa kỳ): Sinh viên chọn một trong các đề tài sau và viết
một bài tiểu luận ngắn.
Đề 1: Hãy chọn một vụ án (trên báo, đài, mạng, hồ sơ vụ án, bản án…) để phân
tích nguyên nhân và điều kiện của 1 tội phạm cụ thể.
Đề 2: Hãy chọn 1 tội phạm trong xã hội bạn đang sống mà bạn tâm đắc, phân tích
ngun nhân và điều kiện của tình hình tội phạm đó.
Đề 3: Hãy so sánh và phân tích sự giống và khác nhau của 1 tình hình tội phạm
(VD: ma túy, giết người, sở hữu…) của xã hội hiện tại (BLHS 2015) với cùng tình
hình tội phạm đó trong xã hội thời BLHS 1999 có hiệu lực.
Đề 4: Hãy so sánh và phân tích sự giống và khác nhau của 1 tình hình tội phạm
(VD: ma túy, giết người, sở hữu…) của xã hội Việt Nam hiện tại (BLHS 2015) với
cùng tình hình tội phạm đó trong xã hội hiện tại của 1 quốc gia khác có sự tương
đồng về PLHS.
Đề 5: Hãy Chọn một tình hình tội phạm và phân tích đặc điểm khơng gian và thời
gian của nó. Sau đó đề xuất phương án phịng ngừa.
1
Đề tài: Hãy chọn một vụ án (trên báo, đài, mạng, hồ sơ vụ án,
bản án…) để phân tích nguyên nhân và điều kiện của 1 tội phạm cụ
thể.
Vụ án: Nguyễn Đức Nghĩa giết người yêu cũ (2010)
Lớp…… – Nhóm ….
(Đây là đề tài nhóm mình chọn để làm bài kiểm tra bộ phận (giữa khóa). Bài
đã được giảng viên chấm 10đ. Mong đây sẽ là tài liệu tham khảo giúp các bạn vượt
qua môn này. Chúc các bạn đạt được điểm cao)
2
Nguồn tài liệu tham khảo: baophapluat.vn (Phần bài báo này mình để cho các bạn có
tư liệu tham khảo – Trong bài nộp thầy cơ thì k cần làm phần này nhé)
Bài báo như sau:
Toàn cảnh vụ Nguyễn Đức Nghĩa chặt đầu người yêu cũ
Thứ tư, 09/06/2010 08:42 GMT+7
Cơ quan cảnh sát điều tra Công an TP. Hà Nội đã công bố kết luận điều tra vụ
Nguyễn Đức Nghĩa chặt đầu người yêu tại chung cư G4 Trung Yên, Cầu Giấy, Hà
Nội. Dưới đây là toàn bộ diễn biến vụ việc với những ấn số dư luận quan
tâm đã được xác định, làm rõ.
Như PLVN online đã đưa tin, những ngày qua Công an TP. Hà Nội đã tiến hành điều tra
vụ Nguyễn Đức Nghĩa chặt đầu người yêu tại chung cư G4 Trung Yên, Cầu Giấy, Hà Nội
với tinh thần điều tra thận trọng, tỉ mỉ nhưng khẩn trương để cơ quan tố tụng có thể sớm
đưa vụ án ra xét xử. Theo nguồn tin của PLVN online, ngày 3/6/2010, cơ quan Cảnh sát
điều tra Công an TP. Hà Nội đã ban hành bản kết luận điều tra về vụ án này, qua đó làm
sáng tỏ nhiều ẩn số mà dư luận đang quan tâm.
Toàn cảnh vụ án
Dựa trên bản kết luận điều tra nói trên, có thể tóm tắt nội dung vụ án như sau:
Nguyễn Đức Nghĩa (26 tuổi, thường trú 112 đường Điện Nước, tổ 7 phường Lãm Hà,
Kiến An, TP. Hải Phòng) sinh ra trong gia đình có bố mẹ đều là cơng nhân. Năm 2002,
Nghĩa thi đỗ vào học tại Khoa Quản trị kinh doanh quốc tế - K41 - Trường ĐH Ngoại
thương Hà Nội. Đến ngày 5/4/2003, Nghĩa bị Công an quận Thanh Xuân (Hà Nội) bắt và
xử phạt hành chính về hành vi “Cố ý gây thương tích”. Năm 2004, Nghĩa bị ốm nên nghỉ
học một năm. Năm 2006, Nghĩa chuyển vào học tiếp tại lớp A1 - K42 Trường ĐH Ngoại
thương Hà Nội. Trong quá trình học lớp A1 - K42, Nghĩa quen và yêu bạn học cùng lớp là
chị Nguyễn Phương L. (26 tuổi, ở phố Minh Khai, quận Hai Bà Trưng, Hà Nội). Cuối
năm 2007, Nghĩa và chị L. chia tay. Năm 2008, Nghĩa tốt nghiệp Trường ĐH Ngoại
thương Hà Nội nhưng chưa được cấp bằng tốt nghiệp do còn nợ điểm. Từ tháng 7/2008
đến tháng 12/2008, Nghĩa là nhân viên Cơng ty TNHH Vĩnh Sinh (trụ sở tại Tịa nhà
18T2 phố Lê Văn Lương, Hà Nội). Sau đó, Nghĩa khơng có nơi ở cố định tại Hà Nội,
khơng có việc làm.
Cuối năm 2007, sau khi chia tay chị Nguyễn Phương L., Nghĩa quen và u Hồng Thị
Yến (ở phịng 1101, nhà G4 Trung Yên, phường Trung Hòa, quận Cầu Giấy, Hà Nội; là
sinh viên chương trình đào tạo hợp tác quốc tế - Trường ĐH Bách khoa - Genetic,
Singapore). Từ ngày 23/4 đến ngày 5/5/2010, Yến cùng bà nội về q tại xã Đức Chính,
huyện Đơng Triều, tỉnh Quảng Ninh. Yến đã đưa chìa khóa phịng 1101, chìa khóa xe máy
Yamaha Sirius BKS 14P6-1296 cho Nghĩa. Ngày 3/5, Nghĩa gọi điện thoại hẹn chị L. đến
3
phịng 1101 chơi. Tiếp đó, khoảng 12h30 ngày 4/5, Nghĩa lại gọi điện rủ chị L. đến nhà
Yến. Tại đây Nghĩa và chị L. đã chơi game trên mạng internet trong phịng ngủ của Yến.
Với mục đích giết chị L. để cướp tài sản, lợi dụng lúc chị L. đang mải chơi, Nghĩa đã bí
mật lấy con dao (kiểu dao gọt hoa quả, lưỡi bằng inox, nhọn, cán nhựa màu đen) tại tủ
bếp nhà Yến, đem giấu ở giá sách cạnh giường trong phòng ngủ của chị Yến, chờ cơ hội
thực hiện hành vi phạm tội.
Khoảng 21h30 ngày 4/5/2010, khi chị L. đang đứng soi gương, chải đầu để ra về, Nghĩa
đã bí mật lấy con dao nói trên, cầm bên tay phải, bất ngờ đâm vào lưng phía trên, bên phải
chị L. khiến nạn nhân tử vong ngay sau đó. Ngồi một hồi để nghĩ cách phi tang, xáo dấu
vết, Nghĩa lấy máy điện thoại của chị L. nhắn tin vào điện thoại của Nguyễn Việt H. - em
trai ruột nạn nhân với nội dung nhờ H. nói với bố mẹ là L. sẽ đi có việc khoảng 2 ngày
mới về, điện thoại hết pin, đừng liên lạc. Đồng thời Nghĩa cũng dùng máy điện thoại này
nhắn tin cho bà Trần Phương L. (55 tuổi, ở quận Hai Bà Trưng, Hà Nội; là quản lý văn
phòng tổ chức phi chính phủ R. nơi chị L. làm việc) với nội dung: gia đình L. có việc nên
L. phải đi Nghệ An 2 ngày. Sau đó, Nghĩa tắt điện thoại của chị L., tháo sim...
Sau khi thực hiện các hành vi man rợ như đã thông tin, Nghĩa lấy chăn cuốn thi thể nạn
nhân, vác ra ngoài, rẽ trái, theo lối cầu thang bộ thoát hiểm số 1 lên tầng 12, tiếp tục đi
men theo mép phải hành lang để tránh camera giám sát của tòa nhà và theo cầu thang bộ
thoát hiểm số 2, đưa xác chị L. giấy vào phòng kỹ thuật rác trên tầng 13. Để phi tang các
vết máu, Nghĩa quay lại phòng 1101 lấy chổi lau nhà, lau chùi con đường mình vừa đi qua
cũng như các dấu tích trong nhà Yến. Số quần áo dính máu của mình và chiếc chăn bọc
xác nạn nhân được Nghĩa cho vào túi ni-lông, giấu trong tủ quần áo.
Sau khi gây án, Nghĩa lục túi xách màu tím, ví màu trắng của chị L. thấy có chìa khóa, vé
gửi xe máy, 2 thẻ ATM, chứng minh thư, một số giấy tờ và 2.000 đồng. Khoảng 6h ngày
5/5, Nghĩa đem giấy tờ tùy thân của chị L. đốt tại chậu rửa bát rồi mang các tài sản của
chị L. (máy tính xách tay Compaq Presario V300, điện thoại di động Sony Ericsson
W580i...) xuống nhà để xe. Lấy được xe máy Honda SCR màu trắng BKS 30F3-0895 của
nạn nhân, Nghĩa đi đến nhiều điểm trong phường Trung Hòa để phi tang các tang vật (vứt
ví của chị L. tại điểm tập kết xe rác gần Trạm biến áp số 1 đường Trung Kính, vứt con dao
đâm nạn nhân ở thùng rác trong vườn hoa Trung Yên, vứt túi xách tại bãi rác thuộc khu
đất dự án Nam Trung Yên...). Tiếp đó, Nghĩa đến cửa hàng bán đồ gia dụng của anh
Nguyễn Khắc S. (42 tuổi) tại E7 Thanh Xuân Bắc (Thanh Xuân, Hà Nội) mua 2 con dao
về để tại nhà Yến để thay thế cho 2 con dao đã vứt đi.
Gần 9h ngày 5/5, Nghĩa đến tiệm cầm đồ ở 240 đường Láng (Đống Đa, Hà Nội) “cắm”
máy tính xách tay của chị L. lấy 5 triệu đồng. Xe máy SCR của chị L. bị Nghĩa thế chấp
tại 524 đường Láng để rút chiếc xe máy Yamaha Sirius của Yến ra sử dụng (trước đó,
Nghĩa “cắm” xe Sirius lấy 11 triệu đồng).
4
Để che các vết máu trong phòng Yến, Nghĩa mua một hộp sơn “TOA” màu trắng tại cửa
hàng sơn Phương Nam (630 đường Láng) về sơn đè lên tường.
Sau khi bán chiếc điện thoại W580i của nạn nhân cho cửa hàng điện thoại số 8 ngõ 110
Trần Duy Hưng (Trung Hòa, Cầu Giấy, Hà Nội), khoảng 11h cùng ngày, Nghĩa cất các túi
ni-lông chứa trang phục và các phần thi thể chị L. vào ba-lơ, ra bến xe Mỹ Đình bắt xe về
Quảng Ninh. Khoảng 14h, Nghĩa xuống xe, đi ra cầu Cấm (xã Hưng Đạo, huyện Đông
Triều, tỉnh Quảng Ninh) để vứt các túi ni-lông trên xuống sông Cầm. Sau đó, Nghĩa lên xe
buýt đi về nhà bố mẹ đẻ Yến ở xã Đức Chính, huyện Đơng Triều để đón Yến và bà nội
Yến về Hà Nội.
Sáng 6/5, Nghĩa ra chợ Trời (Phố Huế, Hà Nội) mua biển số xe máy 14P8-0310 hết
520.000 đồng. 14h cùng ngày, Nghĩa đến tiệm cầm đồ 524 đường Láng để lại xe máy
Sirius, lấy xe SCR đi dán ni-lông màu đen tại 540 đường Láng. Sau khi đổi màu sắc và
lắp BKS giả cho xe SCR, Nghĩa quay lại 524 đường Láng đặt chiếc xe này để “nhổ” xe
Sirius.
Những ngày sau đó, Nghĩa khơng ở một nơi cố định, có lúc ngủ tại các quán internet,
thỉnh thoảng đến nhà Yến chơi. Phát hiện vết máu trên giường, Nghĩa đã lấy tay chấm
mực tong lọ mực của Yến dùng hàng ngày để bôi lên các vết máu đó.
Chiều 8/5, Nghĩa đến nhà Yến, lấy túi đựng quần áo dính máu, chiếc chăn dùng bọc xác
chị L., biển số 30F3-0895 cho vào ba-lô, đi xe khách về Hải Phòng. Đến Bến xe Niệm
Nghĩa, Nghĩa đi bộ lên cầu Niệm ném biển số xuống sông. Tối cùng ngày, Nghĩa quay lại
cây cầu này tẩu tán túi ni-lơng đựng quần áo dính máu rồi đi đến cầu An Đồng ném nốt
chiếc ba-lô chứa chăn và 3 viên gạch xuống sông.
Đến ngày 17/5, khi biết thi thể chị L. đã được phát hiện trên tầng 13 nhà G4 Trung Yên,
Nghĩa bỏ trốn lên nhà anh họ là Nguyễn Văn H. (46 tuổi, ở tổ 18 phường Quang Trung,
TP. Thái Nguyên) rồi bị cơ quan điều tra bắt giữ vào ngày 18/5.
Khơng có uẩn khúc?
Với cung cách điều tra thận trọng, tỉ mỉ, cơ quan cơng an đã có đầy đủ bằng chứng để
khẳng định Nguyễn Đức Nghĩa có hành vi phạm tội như trên. Tuy vậy, xuyên suốt quá
trình điều tra, Nghĩa bảo lưu lời khai: Do thấy chị L. nhận được nhiều tin nhắn và điện
thoại của các bạn trai nên Nghĩa ghen tức và nảy sinh ý định giết người.
Về điểm này, cơ quan điều tra xác định: Các cuộc gọi và tin nhắn đó đều của những người
chị L. quen biết trên mạng, nhiều người chị L. chưa gặp mặt, nội dung trao đổi chỉ là mua
bán tiền ảo và đồ chơi trên mạng. Ví dụ như 13h53 ngày hơm đó, có việc liên lạc giữa anh
Nguyễn Xuân Th. (28 tuổi, ở khu phố Thống Nhất, Dĩ An, Bình Dương) và chị L. với nội
dung: chị L. nhờ anh Th. vào mạng internet, dùng tài khoản của chị L. để mua bán tiền ảo
của trò chơi “MAUBINH” trên trang web Hay như cuộc gọi cuối
cùng của chị L. vào hồi 20h37 với anh Đỗ Hồng A. (30 tuổi, ở ngõ 59 Láng Hạ) khơng
5
có nội dung trao đổi chuyện tình cảm u đương như lời khai của Nghĩa để dẫn tới việc
Nghĩa ghen tức.
Cơ quan điều tra nhận định: Tại thời điểm gây án, Nghĩa khơng có nghề nghiệp, khơng có
tiền và đã cầm cố xe máy Sirius của Hoàng Thị Yến lấy 11 triệu đồng để ăn tiêu. Ngày
5/5/2010, khi Hoàng Thị Yến từ Quảng Ninh về Hà Nội, Nghĩa phải chuộc xe về trả Yến
nhưng khơng có tiền để làm việc này. Sau khi giết chị L. và xóa dấu vết xong, Nghĩa đã
chiếm đoạt toàn bộ tài sản của nạn nhân, mang đi tiêu thụ ngay để lấy tiền.
Căn cứ tài liệu, chứng cứ thu thập được, cơ quan Cảnh sát điều tra - Công an TP. Hà Nội
nhận thấy đủ căn cứ để kết luận Nguyễn Đức Nghĩa giết chị L. nhằm mục đích cướp tài
sản. Hiện cơ quan công an đã chuyển hồ sơ vụ án đến VKSND TP. Hà Nội, đề nghị truy
tố bị can Nguyễn Đức Nghĩa về tội “Giết người”, “Cướp tài sản” theo khoản 1, điều 93;
khoản 2 điều 133 Bộ luật Hình sự.
Chiều 8/6, nguồn tin riêng của PLVN online cho biết, mới đây Nguyễn Đức Nghĩa đã viết
thư tay nhờ người có trách nhiệm gửi về cho gia đình. Dưới đây là nội dung bức thư này:
“Kính thưa bố mẹ, anh chị,
Đến lúc này có lẽ bố mẹ, anh chị cũng chưa chưa hết bàng hồng, đau khổ vì những gì
con đã gây ra. Những ngày qua với cả gia đình mình cũng như với chính bản thân con là
những ngày tháng đau khổ, khó khăn, kinh khủng nhất. Con nhớ gia đình, nhớ bố mẹ, anh
chị và cháu T. nhiều lắm.
Đến giờ phút này, con biết rằng với con mọi cánh cửa đã hồn tồn đóng lại vĩnh viễn.
Con đã đánh mất tất cả rồi bố mẹ ơi, tệ hại hơn là con đã làm cho bố mẹ phải mất con.
Nỗi đau này với bố mẹ, anh chị và gia đình mình là q khó để vượt qua, thậm chí là
khơng thể vượt qua được.
Hàng ngày, hàng giờ ở trong nhà lao, con chỉ biết cầu nguyện bình an, vượt qua và mạnh
khỏe cho gia đình mình, gia đình nạn nhân và cả gia đình Yến, mặc dù con biết rằng một
kẻ tội lỗi như con không xứng đáng để cầu xin bất kể một điều gì.
Con kính mong bố mẹ, anh chị giữ gìn sức khỏe, giữ vững đức tin và cầu nguyện cho linh
hồn con.
Hà Nội, ngày 04 tháng 6 năm 2010
Nguyễn Đức Nghĩa
6
Phần bài làm
MỤC LỤC
I.
Tóm tắt vụ việc:...........................................................................................................4
II. Nguyên nhân và điều kiện của tội phạm giết người:....................................................5
1. Cơ chế tâm lý xã hội của hành vi phạm tội của Nguyễn Đức Nghĩa:........................5
1.1.
Động cơ:.............................................................................................................5
1.2.
Kế hoạch:...........................................................................................................5
1.3.
Thực hiện:..........................................................................................................5
2. Nguyên nhân và điều kiện của tội phạm giết người của Nguyễn Đức Nghĩa............6
2.1.
Đặc điểm sinh học:.............................................................................................6
2.2.
Đặc điểm xã hội:................................................................................................6
2.3.
Đặc điểm về nhận thức – tâm lý.........................................................................7
3. Các tình huống, hồn cảnh phạm tội cụ thể..............................................................9
3.1.
Các tình huống, hồn cảnh khách quan..............................................................9
3.2.
Mặt chủ quan của người phạm tội khi nhận định và đánh giá tình huống…….12
7
I. Tóm tắt vụ việc:
Năm 2003, Nguyễn Đức Nghĩa (SN 1984, trú tại phường Lãm Hà, quận Kiến
An, TP. Hải Phòng) trúng tuyển và vào học tại trường Đại học Ngoại Thương Hà
Nội. Đến năm 2006, Nghĩa yêu Nguyễn Phương Linh là bạn học cùng lớp Đại học.
Cuối năm 2007, 2 người chia tay, sau đó Nguyễn Đức Nghĩa yêu Hoàng Thị Yến
(24 tuổi). Tuy nhiên đến năm 2009, trong khi vẫn yêu Yến thì Nghĩa và Linh lại nối
lại liên lạc từ đó Nghĩa âm thầm duy trì mối quan hệ song song với cả 2 người con
gái: người u hiện tại cơng khai là Hồng Thị Yến và mối quan hệ với người yêu
cũ là Nguyễn Phương Linh. Từ ngày 23/4 - 05/05/2010, Yến cùng bà nội về quê ở
huyện Đông Triều, Tỉnh Quảng Ninh. Yến đã đưa chìa khóa căn hộ 1101 tại tầng 11
chung cư ở n Hịa, quận Cầu Giấy và chìa khóa xe máy cho Nghĩa, nhờ bạn trai
trông giúp. Khi Yến vừa về quê được mấy ngày thì Nghĩa đem xe máy của Yến đi
cầm ở hiệu cầm đồ để lấy 11 triệu đồng. Ngày 03/05/2010, nằm ở nhà một mình,
Nghĩa rủ Nguyễn Phương Linh - người bạn gái cũ năm xưa đến nhà Yến chơi với
mình. Đây cũng khơng phải lần đầu Linh đến đây với Nghĩa, Linh không biết đây
là nhà của Yến - người yêu Nghĩa mà chỉ biết đây là nhà người quen của Nghĩa, 2
người nói chuyện, và vui chơi với nhau suốt cả buổi chiều hơm đó rồi Linh đi về,
Nghĩa rủ Linh ngày mai lại đến, căn dặn nhớ mang theo máy vi tính. Ngày hơm qua
(4/5/2010), sau khi quan hệ với nhau xong, Nghĩa và Linh ngồi chơi điện tử trên
máy vi tính. Trong lúc đó, Linh nhận được khá nhiều tin nhắn điện thoại và Nghĩa
thấy vậy tỏ ra khó chịu. Lát sau, Linh có điện thoại của bạn trai cơ từ TP. HCM gọi
đến, cơ lánh sang chỗ khác nói chuyện. Sau đó, Linh than đói nên Nghĩa vào bếp
lấy bánh mỳ, sữa, ruốc để cả 2 cùng ăn, cũng khi ấy Nghĩa chuẩn bị cho hành động
mất kiểm sốt của mình. Nghĩa lén lấy 1 con dao gọt hoa quả và giấu sẵn ở giá sách
trong phòng. Đến khoảng tầm 9h30 tối, Linh thu dọn máy tính để chuẩn bị đi về.
Thấy Linh đi ra gương chải tóc, Nghĩa lén lấy con dao đã cất tại giá sách, tiến đến
từ phía sau Linh, vung dao đâm mạnh cơ từ phía sau lưng. Linh chỉ kịp kêu vài
tiếng nhỏ, rồi quay người đổ gục, chết tại chỗ. Thấy Linh đã ngừng thở, Nghĩa ngồi
lặng bên xác Linh hàng giờ đồng hồ. Sau 1 tiếng đồng hồ ngồi bên xác nạn nhân,
Nghĩa cầm điện thoại của Linh và nhắn tin cho em trai của Linh với nội dung: “Chị
đi công tác 2 ngày, điện thoại sắp hết pin, đừng nhắn tin, gọi điện.”. Sau đó, Nghĩa
nhắn tin với nội dung tương tự cho Sếp của Linh. Khoảng 11h đêm, Nghĩa kéo xác
Linh vào toilet, và dùng 3 con dao gồm (1 con dao to, 1 con dao gọt hoa quả, 1 con
dao thái), và làm mọi cách để cắt rời phần đầu thi thể nạn nhân, cắt rời các đốt ngón
tay của nạn nhân. Nghĩa bọc phần đầu và các đốt ngón tay vào chiếc váy mà nạn
nhân đã mặc đến và cho vào túi ni lơng. Phần thi thể cịn lại hắn bọc vào 1 chiếc
chăn bông. Lúc rạng sáng ngày 5/5/2010, Nghĩa lặng lẽ vác phần thi thể của nạn
8
nhân ra hành lang, men theo cầu thang bộ để tránh camera ghi hình và lên tầng 13 tầng cao nhất của tòa nhà. Nghĩa mang phần thi thể đặt vào phòng kĩ thuật tại tầng
13 rồi vội vàng rút chăn và trở lại căn hộ nơi hắn ở. Hắn lau dọn sạch hết các vết
máu trên sàn nhà, trong toilet và tắm rửa, thay quần áo. Chiếc chăn bọc thi thể nạn
nhân cùng quần áo được Nghĩa bọc trong túi ni lông và ném vào ngăn tủ trên cao.
Hắn lục túi sách của nạn nhân lấy đồ đạc trong đó rồi lập tức rời khỏi tịa nhà bằng
chính xe máy của nạn nhân Nguyễn Phương Linh. Ngày 5/5/2010, vẫn theo kế
hoạch cũ, hắn về quê Yến ở Đông Triều, Quảng Ninh để đón Yến và bà nội cơ chở
bằng xe khách lên Hà Nội. Ngay trước khi trên đường về quê Yến, Nghĩa mang
theo túi ni lông đựng phần đầu và các đầu ngón tay được bọc bằng chiếc váy của
Linh để trong ba lô. Khoảng 14h cùng ngày, khi xe đi đến gần cầu sông Cấm thuộc
địa phận huyện Đông Triều - Quảng Ninh cách Hà Nội 200 km. Nghĩa xuống xe và
đi bộ đến giữa cầu, đứng sát lan can cầu, phía bên phải và vứt túi ni lơng đựng thi
thể xuống sơng. Sau đó, hắn quay lại và đón xe bus qua nhà bạn gái để đón cơ, rồi
chở lên Hà Nội như chưa hề có gì xảy ra trước đó. Về đến nhà, thấy tường có mảng
sơn mới quét, trên giá sách và rèm cửa lấm chấm vết máu khô, các con dao trong
nhà biến mất và được thay thế bằng các con dao mới khác. Yến thắc mắc với
Nghĩa, hắn trả lời rằng vì bị chảy máu cam, bị dây bẩn ra tường và xung quanh nên
mua sơn về sơn lên để che đi, cịn dao thì cùn q nên hắn vứt hết và thay mới. Để
che đậy các vết máu lớn trong phòng, từ buổi sáng trước khi đón xe lên Quảng
Ninh, hắn đã mua một hộp sơn về để sơn đè lên phần tường bị dơ để che đậy các
dấu vết. Sau đó, Nghĩa đi rải rác các địa điểm để vứt các vận dụng trong túi xách
của Linh, vứt các con dao dùng để chặt xác nạn nhân vào các thùng rác cơng cộng.
Máy tính xách tay của Linh bị hắn đem đi cầm đồ lấy 5 triệu đồng. Chiếc xe máy
của Linh được hắn mang đi cầm tại tiệm cầm đồ mà trước đó hắn mang đi cầm xe
của Yến lấy 11 triệu đồng. Các ngày sau đó, Nghĩa lang thang ngủ ở các quán
internet và vẫn đến nhà Yến chơi. Thấy mọi việc yên ắng, hắn lấy xe Yến đặt lại
tiệm cầm đồ để lấy xe của Linh ra mang đi sơn màu đen và thay biển số giả rồi lại
đặt xe Linh vào tiệm cầm đồ. Mấy hôm sau, Nghĩa sang nhà Yến chơi và lấy túi ni
lông đựng bộ quần áo và chiếc chăn bọc xác mang về cầu Niệm (Kiến An, Hải
Phòng - quê hắn) để vứt xuống sông. Đến ngày 17/05/2010, trong lúc sang nhà Yến
chơi, thấy Cơ quan công an và người dân tập trung đơng, Nghĩa đốn xác Linh đã
bị phát hiện, và tìm cách lẫn trốn tại khu trọ tại trung tâm thành phố Thái Nguyên –
nơi tập trung khá nhiều nhà trọ cho sinh viên. Khi thấy khu vực nhà mình phát hiện
thi thể không đầu, Yến không nghĩ là việc này có liên quan gì đến mình. Chỉ khi,
cơng an có lệnh kiểm tra hành chính căn hộ nhà mình và hỏi han nhiều điều, ví như
chuyện: Nhà cơ có mấy con dao nào khơng? Thì Yến mới bắt đầu nghi ngờ và xâu
9
chuỗi lại sự việc, các biểu hiện bất thường của Nghĩa trong thời gian vừa qua. Cơ
tìm cách liên lạc với bạn trai mình để tìm hiểu sự việc. Hắn nói dối cơ là đang về
q và bảo Yến lên mạng nói chuyện. Đến tối ngày 18/05/2010, sau nhiều giờ phục
kích, Cơ quan cơng an xác định chính xác Nghĩa có mặt trong 1 nhà bà con của hắn
thì Tổ công tác đã được lệnh, ập vào và bắt gọn đối tượng. Ngày 14-7-2010, TAND
TP Hà Nội mở phiên xét xử sơ thẩm, tuyên phạt Nguyễn Đức Nghĩa tử hình. Ngày
27-7-2010, Nguyễn Đức Nghĩa gửi đơn kháng cáo. Ngày 11-11-2010, (sau một lần
hoãn) TAND Tối cao mở phiên phúc thẩm, tuyên y án tử hình đối với Nguyễn Đức
Nghĩa. Ngày 15-11-2010, Nguyễn Đức Nghĩa làm đơn xin ân xá.Tháng 1-2012,
Chủ tịch nước đã bác đơn xin ân giảm án tử hình của Nguyễn Đức Nghĩa. Cuối giờ
chiều ngày 22/7/14, tại Trại tạm giam số 1 (CA Hà Nội), Hội đồng thi hành án đã
thi hành án tử hình với tử tù Nguyễn Đức Nghĩa bằng hình thức tiêm thuốc độc.
10
II. Nguyên nhân và điều kiện của tội phạm giết người:
1. Cơ chế tâm lý xã hội của hành vi phạm tội của Nguyễn Đức Nghĩa:
1.1.
Động cơ:
Về động cơ gây án, có 2 luồng ý kiến khác nhau:
Luồng ý kiến thứ nhất cho rằng Nghĩa vì ghen tng nên đã giết chị Linh,
cũng là trong lời khai đầu tiên của Nghĩa tại Cơ quan Công an. Tuy nhiên, lời khai
này không được các điều tra viên và mọi người chấp nhận vì Nghĩa và chị Linh đã
chia tay nhau được 2 năm và cả 2 đã có mối quan hệ mới, tuy có qua lại bí mật với
nhau nhưng Nghĩa khơng thể nào cịn tình cảm sâu đậm với chị Linh đến mức ghen
tuông mà giết người khi thấy chị Linh nói chuyện tình cảm với bạn trai hiện tại qua
điện thoại. Mặt khác, Cơ quan điều tra đã xác định các cuộc gọi và tin nhắn đó đều
là của những người chị Linh quen biết trên mạng, nhiều người chị Linh chưa gặp
mặt, nội dung trao đổi chỉ mua bán tiền ảo và đồ chơi trên mạng. Hay cuộc gọi cuối
cùng của chị Linh vào hồi 20h37 với anh Đỗ Hồng A (30 tuổi, ở ngõ 59 Láng Hạ)
khơng có nội dung trao đổi chuyện tình cảm u đương như lời khai của Nghĩa:
“Tôi cảm thấy bị xúc phạm khi Linh vừa ngủ với tơi lại có thể ngủ với người
khác.” Và dẫn đến việc Nghĩa ghen tuông và giết Linh.
Do đó, khi phân tích và đánh giá kĩ lưỡng thì nhận thấy rằng động cơ giết
người của Nghĩa, gần như là theo hướng suy luận của luồng ý kiến thứ 2 cho rằng
Nghĩa thực hiện hành vi giết chị Linh để cướp tài sản. Bởi lẽ tại thời điểm gây án,
Nghĩa khơng có nghề nghiệp, khơng có tiền và đã cầm cố xe máy Sirius của Hoàng
Thị Yến lấy 11 triệu đồng để ăn tiêu. Ngày 5/5/2010, khi chị Yến từ Quảng Ninh về
Hà Nội, Nghĩa phải chuộc xe về trả Yến nhưng khơng có tiền để làm việc này. Sau
khi giết chị Linh và xóa dấu vết xong, Nghĩa đã chiếm đoạt toàn bộ tài sản của nạn
nhân và mang đi tiêu thụ ngay để lấy tiền.
Tóm lại động cơ giết người của Nguyễn Đức Nghĩa là giết người cướp tài sản.
1.2.
Kế hoạch:
Sau khi chị Linh sang chơi 3/5/2010, lúc ra về Nghĩa đã rủ Linh ngày mai lại
sang và dặn kĩ Linh mai qua nhớ mang theo máy tính xách tay qua. Ngày hơm sau,
sau khi nghe điện thoại xong Linh bảo đói bụng, lợi dụng lúc này Nghĩa liền đi lấy
bánh mỳ, sữa, ruốc cho 2 đứa ăn và nhân tiện lên kế hoạch dấu hung khí. Hắn lấy 1
con dao gọt trái cây trong lúc đi lấy thức ăn và giấu ở giá sách rồi chờ đợi thời cơ
để ra tay sát hại nạn nhân.
1.3.
Thực hiện:
11
Để thực hiện kế hoạch trên, ban đầu hắn vào bếp lấy bánh mì, sữa, ruốc cho
chị Linh ăn, đồng thời hắn đã lấy con dao gọt trái cây giấu ở kệ sách, chờ đến
khoảng 22h30 cùng ngày, lúc chị Linh ra soi gương chuẩn bị ra về, Nghĩa lấy dao
nhọn được hắn giấu từ trước đâm mạnh 1 nhát từ phía sau lưng nạn nhân làm nạn
nhân chết tại chỗ. Sau khi gây án, hắn đã kéo xác nạn nhân vào nhà tắm, cắt quần
áo nạn nhân, lấy 3 con dao gồm 1 con dao to, 1 con dao thái, 1 con dao gọt trái cây)
cắt phần đầu thi thể và 10 đầu ngón tay nạn nhân rồi lấy chăn bọc cái xác không
đầu đem lên tầng 13 của chung cư để giấu xác. Sau đó quay về phịng xóa hết dấu
vết.
2. Nguyên nhân và điều kiện của tội phạm giết người của Nguyễn Đức
Nghĩa.
2.1. Đặc điểm sinh học:
Đối tượng: Nguyễn Đức Nghĩa
Giới tính: nam
Sinh năm:1984.
Căn cứ theo số liệu thống kê đối với nam giới tỷ lệ phạm tội thường cao hơn
nữ giới, về cơ cấu của tội phạm thì nam giới thực hiện tội phạm 1 cách phổ biến ở
nhiều nhóm tội và loại tội khác nhau và thường có những hành vi man rợ, khủng
khiếp, nam giới thường có khả năng kiềm chế thấp, tính chiếm hữu cao.
Tuổi: từ 26 đến 30 tuổi, độ tuổi khỏe mạnh, thể lực tốt. Theo nghiên cứu, đây
là độ tuổi đạt được sức khỏe tốt nhất để thực hiện hành vi phạm tội ở nam giới.
2.2. Đặc điểm xã hội:
2.2.1. Về hồn cảnh gia đình và cha mẹ Nghĩa:
Người thân của Nghĩa là những người hiền lành và thân thiện với hàng xóm,
được những người xung quanh yêu mến. Nghĩa là con trai duy nhất trong gia đình
có hai chị em. Gia đình Nguyễn Đức Nghĩa cho biết con họ vốn ngoan, lễ phép, học
giỏi, được lớn lên trong tình yêu và sự bao bọc của gia đình. Tuy nhiên, theo Đại tá
Đỗ Cảnh Thìn, Phó Giám đốc Trung tâm nghiên cứu tội phạm học và điều tra tội
phạm, “Ngoài những yếu tố về hoàn cảnh, trong những động cơ nội tâm biến họ từ
“con ngoan, trò giỏi” thành những kẻ giết người thì yếu tố giáo dục đóng vai trị
nền tảng. Những đối tượng này thường khơng được hưởng sự giáo dục đầy đủ về
nhân cách, dù có thể họ lớn lên trong một gia đình lương thiện hoặc mơi trường học
tập bình thường”.
2.2.2.
Về nghề nghiệp:
12
Nghĩa là một người có học vấn cao, là sinh viên trường Đại học Ngoại thương
Cơ sở 1 (Hà Nội) – một trong những trường top của khu vực phía Bắc. Sau khi tốt
nghiệp mà chưa nhận được bằng, Nghĩa đã làm việc tại công ty Vĩnh Sinh, nhưng
chỉ được khoảng 5 tháng, Nghĩa bị thất nghiệp. Trong thời gian vụ án xảy ra,
Nguyễn Đức Nghĩa đang khơng có nơi ở ổn định và cũng khơng có việc làm, cùng
với việc mê chơi game, thỉnh thoảng lại cá độ bóng đá, chơi số đề, cùng với khoản
tình phí, điều này dẫn đến nhu cầu về tiền của Nghĩa rất cao, đó là một trong những
nguyên nhân dẫn đến hành vi giết người cướp tài sản của Nghĩa.
2.2.3.
Về nơi cư trú:
Nghĩa được sinh ra trong một gia đình có thể nói là hạnh phúc và đủ đầy,
thường trú 112 đường Điện Nước, tổ 7, phường Lâm Hà, Kiến An, TP Hải Phịng,
ln được cha mẹ thương u chiều chuộng, bản thân Nghĩa lại học giỏi và có
ngoại hình sáng sủa. Nhưng chỉ trong vòng một năm xa nhà, rời vòng tay của cha
mẹ để bước vào cuộc sống tự lập của một tân sinh viên năm nhất, Nghĩa bỡ ngỡ
trước một hồn cảnh mới lạ, từ đó dễ dàng bị cám dỗ bởi những điều tiêu cực rồi
dần sa ngã vào con đường sai trái: cố ý gây thương tích, nợ môn, nghiện game, cờ
bạc, …Cần tiền, Nghĩa đặt trọn niềm tin vào những con số may rủi rồi lún sâu vào
vịng luẩn quẩn đó lúc nào khơng hay. Sau khi đi làm rồi lại thất nghiệp, khơng có
nguồn thu nhập kinh tế, do đó Nghĩa cũng khơng có chỗ ở cố định và đã trở thành
“khách hàng ruột” của hơn 10 hiệu cầm đồ ở khu vực sinh sống.
Thực ra, trong độ tuổi của Nguyễn Đức Nghĩa, sự nhận thức, hiểu biết về pháp
luật, kiến thức về xã hội, kỹ năng sống ở khơng ít người cũng cịn hạn chế. Một bộ
phận có những khuyết tật về nhân cách, nên khi có động cơ tiêu cực và gặp hồn
cảnh, mơi trường thuận lợi họ có thể sa vào tội lỗi. Ngoài ra, sự hội nhập với thế
giới, sự phát triển nhanh chóng của xã hội, … cùng với một số yếu tố khác đã làm
thay đổi tâm sinh lý của con người, sự tinh vi và man rợ của hành vi phạm tội ngày
càng nhiều.
2.3. Đặc điểm về nhận thức – tâm lý.
2.3.1.
Trình độ học vấn:
Một trong những đặc điểm về trình độ học vấn của người phạm tội là những
người có học vấn thấp thường chiếm tỉ trọng cao hơn trong cơ cấu của tình hình tội
phạm. Những kẻ thủ ác giết người dã man thường có nhân thân không tốt, trái
ngược với đặc điểm này, Nguyễn Đức Nghĩa sinh ra trong một gia đình có bố mẹ
đều là cơng nhân, có học thức, nề nếp và ln là tấm gương cho các hộ khác trong
khu dân cư. Gia đình Nghĩa cũng khơng thuộc diện khó khăn và cho Nghĩa được ăn
học tử tế. Năm 2003, Nghĩa thi đỗ Đại học và vào học tại Khoa Quản trị kinh doanh
13
quốc tế - K41 - Trường Đại học Ngoại thương Hà Nội. Năm 2004, Nghĩa bị ốm nên
nghỉ học một năm. Năm 2006, Nghĩa chuyển vào học tiếp tại lớp A1 - K42 Trường
ĐH Ngoại thương Hà Nội. Tuy nhiên, khơng có chí hướng phấn đấu, rèn luyện nên
mặc dù đỗ Đại học Ngoại thương (một trường có điểm tuyển sinh cao và top trường
danh tiếng của cả nước) nhưng Nghĩa để nợ mơn và vẫn chưa có bằng tốt nghiệp.
Nguyễn Đức Nghĩa thuộc loại có trình độ, đặc biệt tư duy và trí nhớ rất tốt
(Thể hiện qua những lời khai đầu tiên, Nghĩa mô tả lại từng hành vi phạm tội, đặc
điểm của nạn nhân hết sức chi tiết, chuẩn xác, rành rọt. Mặc dù những thủ đoạn xóa
dấu vết nhằm che giấu tội ác của Nghĩa khơng phải là tinh vi nhưng có sự tính tốn
rất kỹ ở việc tẩu tán tang vật).
Trình độ học vấn cao đã giúp Nghĩa có vỏ bọc hồn hảo trước mọi người.
Khơng ai có thể nghĩ rằng đằng sau một người hiền lành, gương mặt thư sinh, sáng
sủa theo học tại Đại học Ngoại Thương - một ngôi trường danh tiếng lại có thể có
hành động giết người yêu, chặt xác dã man đến thế. Có thể thấy, khi con người
khơng kiểm sốt được phần thú tính, để cái ác lấn lướt thì càng có học thức, hành
động càng dã man, quỷ quyệt. Và đối với những đối tượng phạm tội có học thức thì
sau khi gây án, việc đối phó với cơ quan Công an cũng tinh vi hơn như: Sau khi
đâm chết bạn gái, Nghĩa đã tìm cách làm mất dấu vết gây khó khăn cho việc truy
tìm tung tích nạn nhân…
Đây là loại tội phạm trí thức gây án đặc biệt nghiêm trọng, hành vi hết sức
man rợ. Trước thủ đoạn gây án và những hành động vô nhân tính, vơ cảm đến ghê
sợ của tên Nghĩa, nhiều người cho rằng, tên này có vấn đề về tâm lý. Tuy nhiên,
trước và sau khi gây án, tên Nghĩa vẫn sinh hoạt bình thường, trạng thái tâm lý bình
tĩnh, ổn định ngay cả đến lúc bị bắt giữ.
2.3.2. Nhu cầu
Xun suốt q trình điều tra, Nghĩa ln bảo lưu lời khai: Do thấy chị Linh
nhận được nhiều tin nhắn và điện thoại của các bạn trai nên Nghĩa ghen tức và nảy
sinh ý định giết người. Về điểm này, cơ quan điều tra xác định: Các cuộc gọi và tin
nhắn đó đều của những người chị Linh quen biết trên mạng, nhiều người chị Linh
chưa gặp mặt, nội dung trao đổi chỉ là mua bán tiền ảo và đồ chơi trên mạng. Hơn
nữa, Nghĩa và chị Linh đã chia tay hơn 2 năm, cả 2 đều biết rõ rằng mỗi người đều
đã có người u mới. Thế thì Nghĩa khơng thể cịn u Linh tha thiết đến mức ghen
tng khi thấy Linh điện thoại nói chuyện tình cảm với người bạn trai mới của Linh
như Nghĩa khai.
Tại thời điểm gây án, Nghĩa khơng có nghề nghiệp, nhu cầu tiêu tiền của một
thanh niên đang có người yêu, lại ham chơi game khiến tên Nghĩa trong những
14
ngày trông nhà giúp đã mang xe máy của người yêu là Hoàng Thị Yến đi đặt tại
hiệu cầm đồ. Số tiền này đã được Nghĩa tiêu hết. Ngày 5/5/2010, khi Hoàng Thị
Yến từ Quảng Ninh về Hà Nội, Nghĩa phải chuộc xe về trả Yến nhưng khơng có
tiền để làm việc này. Khi giết chị Nguyễn Phương Linh, người yêu cũ, tên Nghĩa đã
mang ngay tài sản đi tiêu thụ, trong đó chiếc xe máy SCR của nạn nhân được "thế"
vào hiệu cầm đồ để lấy xe máy của Hoàng Thị Yến ra. Đây là dấu hiệu rõ nhất về
mục đích cướp tài sản, thỏa mãn nhu cầu cấp bách hiện tại.
2.3.3. Ý thức đạo đức và ý thức pháp luật
Với độ tuổi của Nghĩa, là một người đã trưởng thành, được ăn học tới nơi tới
chốn đủ tuổi chịu trách nhiệm hình sự, sự nhận thức, hiểu biết về pháp luật và đạo
đức xã hội tương đối đầy đủ. Do đó, Nghĩa hồn tồn nhận thức được hành vi của
mình là trái pháp luật và đi ngược lại với những chuẩn mực đạo đức xã hội. Tuy
nhiên, do kinh nghiệm sống cịn hạn hẹp, đồng thời mơi trường sống tác động,
muốn thỏa mãn về nhu cầu vật chất, tình cảm khơng chính đáng của bản thân buộc
Nghĩa thực hiện hành vi để giải quyết nhu cầu vật chất hiện tại.
Trên thực tế, trong độ tuổi của Nghĩa (là sinh viên vừa tốt nghiệp đại học), sự
nhận thức, hiểu biết về pháp luật, kiến thức về xã hội, kỹ năng sống ở khơng ít
người cũng cịn nhiều hạn chế nếu gặp hồn cảnh, mơi trường thuận lợi họ có thể sa
vào tội lỗi. Do đó, điều cốt lõi phải nâng cao hơn nữa nhận thức về pháp luật cho
mọi người dân, nhất là lứa tuổi thanh, thiếu niên. Khi có sự hiểu biết về pháp luật,
người ta mới biết điều chỉnh hành vi của mình. Bên cạnh đó, cần phải coi trọng vấn
đề giáo dục về đạo đức, nhân cách, lối sống, kỹ năng sống ngay từ khi còn nhỏ cho
đến lúc trưởng thành; đồng thời phải hạn chế những yếu tố tiêu cực từ cuộc sống để
tạo môi trường xã hội lành mạnh, ngăn ngừa tội phạm.
3. Các tình huống, hồn cảnh phạm tội cụ thể
3.1.Các tình huống, hồn cảnh khách quan
Căn cứ vào khơng gian của tình huống: Căn phịng của bạn gái hiện tại
của Nghĩa, chị Hoàng Thị Yến, số 1101, nhà G4 Trung Yên, phường Trung Hòa,
quận Cầu Giấy, Hà Nội. Trong phòng lúc đấy chỉ có 2 người là hung thủ và nạn
nhân đang chơi game trên internet.
Căn cứ vào thời gian tồn tại của tình huống: Tình huống trên trong một
thời gian tương đối dài vì chị Linh và Nghĩa là mối quan hệ quen biết, chị Linh
chơi game trong phòng khơng có bất cứ sự nghi ngờ hay phịng vệ gì nên hung thủ
có thể ước lượng thời gian chính xác và thích hợp để thực hiện hành vi từ lúc chị
Linh vào phòng đến trước khi chị Linh ra khỏi phòng.
15
Căn cứ vào nguồn gốc hình thành của tình huống: Loại tình huống trong
vụ án là tình huống do người phạm tội tạo ra để liền sau đó thực hiện một hành vi
phạm tội. Hung thủ gọi điện hẹn nạn nhân đến căn phòng số 1101 chơi, tạo ra một
tình huống thích hợp chỉ có 2 người trong một căn phịng và nạn nhân trong trạng
thái khơng có bất cứ sự phòng vệ nào. Lợi dụng lúc chị Linh đứng soi gương, chải
đầu để ra về thì hung thủ bí mật lấy con dao đã giấu ở giá sách trước đó bất ngờ
đâm vào lưng nạn nhân khiến nạn nhân tử vong ngay sau đó.
Tình huống gắn liền với:
Đặc điểm đối tượng của hành vi phạm tội.
Con người: chị Nguyễn Phương Linh sinh năm 1984 là bạn học cùng
lớp và là người yêu cũ của Nguyễn Đức Nghĩa.
Tài sản của chị Linh bao gồm: máy tính xách tay Compaq Presario
V300, điện thoại di động Sony Ericsson W580i, xe máy Honda SCR màu trắng
BKS 30F3-0895 và tiền mặt.
Đặc điểm của nạn nhân:
Hành vi của nạn nhân: đây là dạng hành vi cẩu thả, cụ thể: chị Linh đã
quá chủ quan và tin tưởng vào Nghĩa. Dù đã chia tay được 2 năm nhưng vẫn cịn có
quan hệ ân ái với anh ta và vơ tư đến phịng của bạn gái mới của Nghĩa mà khơng
hề có sự cảnh giác hay đề phòng.
Đặc điểm nhân thân của nạn nhân:
Đặc điểm sinh học: nạn nhân là phụ nữ: yếu ớt và có khả năng kháng cự yếu.
Đặc điểm tâm lý: sự cả tin và dễ dãi của nạn nhân đã vơ tình tạo ra điều kiện
thuận lợi cho Nghĩa thực hiện hành vi phạm tội của mình.
Mối quan hệ của nạn nhân và người phạm tội:
Giữa Nguyễn Đức Nghĩa và chị Nguyễn Phương Linh có mối quan hệ quen
biết nhau từ trước, cụ thể họ là bạn học cùng lớp và trước đây hai người đã có thời
gian yêu nhau.
Như vậy, từ những phân tích trên ta thấy, các tình huống và hồn cảnh
khách quan đã tạo điều kiện thuận lợi cho Nguyễn Đức Nghĩa thực hiện hành vi
phạm tội của mình dễ dàng và nhanh chóng hơn, đặc biệt là yếu tố về các đặc điểm
của nạn nhân, hung thủ đã lợi dụng mối quan hệ quen biết giữa hai người cùng với
sự cả tin, mất cảnh giác của nạn nhân để thực hiện hành vi phạm tội rất man rợ, mất
nhân tính dẫn đến những hậu quả nặng nề, ảnh hưởng đến nhiều người.
16
3.2. Mặt chủ quan của người phạm tội khi nhận định và đánh giá tình
huống
Đối với đối tượng của hành vi phạm tội:
Con người (Chị Nguyễn Phương Linh): Nguyễn Đức Nghĩa nhận
định giữa họ từng có mối quan hệ yêu đương, tuy đã chia tay nhưng vẫn thoải mái
liên lạc và gặp gỡ nhau, do vậy Nghĩa tin rằng Nguyễn Phương Linh tin tưởng và
khơng hề có chút nghi ngờ hay phòng vệ nào đối với hành vi mà Nghĩa định thực
hiện. Nghĩa tin rằng Linh không hề phát hiện ra ý định phạm tội của mình và nghĩ
Linh vẫn ln tin tưởng Nghĩa vì họ đã từng u nhau, từng thân thiết. Bên cạnh
đó, Nghĩa lợi dụng việc Linh từng là người yêu cũ và yếu ớt hơn mình nên Nghĩa
đánh giá việc thực hiện hành vi phạm tối đối với Linh sẽ diễn ra thuận lợi và dễ
dàng hơn là thực hiện với một đối tượng khác.
Tài sản: Nguyễn Đức Nghĩa nắm rõ về các tài sản hiện có của
Nguyễn Phương Linh, Nghĩa nhận định những tài sản này có giá trị và có thể đáp
ứng được nhu cầu tiêu xài của Nghĩa nên Nghĩa đã nảy sinh ý định phạm tội để
chiếm đoạt tài sản của chị Linh. Đồng thời vì có sự hiểu biết về tài sản của Linh
nên Nghĩa nhận định việc chiếm đoạt tài sản sẽ dễ dàng hơn so với việc chiếm đoạt
tài sản của một đối tượng khác.
Đối với nạn nhân:
Nghĩa đã hiểu rất rõ về hành vi thói quen hàng ngày của Linh, biết về các mối
quan hệ khác của Linh, do vậy Nghĩa nhận định mình hiểu rõ về Linh và có thể dễ
dàng thực hiện hành vi phạm tội một cách thuận lợi mà không bị phát hiện. Ngồi
ra Nghĩa có thể tạo ra tình huống phạm tội theo ý chí của mình vì nắm rõ thời gian
di chuyển của Linh, biết rõ về đặc điểm của nạn nhân nên có thể lợi dụng lúc nạn
nhân khơng để ý sẽ thực hiện hành vi phạm tội.
Tóm lại, Nguyễn Đức Nghĩa tự cho rằng bản thân biết rõ về đối tượng phạm
tội và nạn nhân, bởi vậy Nghĩa cho rằng việc thực hiện hành vi phạm tội của mình
có khả năng thành công cao, sự mạo hiểm rất thấp nên đã tạo ra tình huống thuận
lợi để dễ dàng thực hiện hành vi phạm tội của mình mà khơng một chút do dự. Bên
cạnh đó, sau khi thực hiện hành vi giết người và cướp tài sản, Nghĩa vẫn bình tĩnh
suy nghĩ cách phi tang xố dấu vết và tự đánh giá việc phi tang mà Nghĩa đã nghĩ
ra là hợp lý mà không nhận thức được hành vi đó man rợ và tàn ác ra sao. Trong
tiềm thức của Nghĩa, lúc lên ý định thực hiện hành vi phạm tội, tâm lý của Nghĩa là
tin tưởng mình sẽ thành công, hành vi sẽ được diễn ra theo dự định và khơng bị ai
phát hiện, do đó đây là ý chí chủ quan của Nghĩa khi đánh giá và nhận định về đối
17
tượng phạm tội và nạn nhân, từ đó tạo ra tình huống phạm tội trên thực tế và tạo
điều kiện thuận lợi để thực hiện hành vi.
18