<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>
<b>=></b>
<i><b>Câu 2:</b></i>
<b> So sánh hai tỉ số: </b>
<b> a) 3 : 4 và 6 : 8</b>
<b><sub>b) </sub></b>
<b>15</b>
<b><sub> và </sub></b>
<b>12,5</b>
<b>21</b>
<b>17,5</b>
<b>b) Ta có:</b>
<b>15 12,5</b>
<b>=</b>
<b>21 17,5</b>
<i><b>Giải:</b></i>
<b>a) Ta có:</b>
<b>3 : 4 = ; </b>
<b>6</b>
<b>6 : 8 = = ;</b>
<b>8</b>
<b>3</b>
<b>4</b>
<b>3</b>
<b>4</b>
<b>=></b>
<b>3 : 4 = 6 : 8 </b>
<b>15</b>
<b>=</b>
<b>21</b>
<b>5</b>
<b>7</b>
<b>12,5 125</b>
<b>=</b> <b>=</b>
<b>17,5 175</b>
<b>5</b>
<b>7</b>
<i><b>Trả lời: </b></i>
<b>Tỉ số của hai số a và b với b 0 là thương của phép chia a cho b.</b>
<i><b> Kí hiệu hoặc </b></i>
<b>a : b</b>
</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>
<b>Đẳng thức của hai tỉ số được gọi là gì ?</b>
</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>
<b>Chẳng hạn, tỉ lệ thức còn được viết là 3 : 4 = 6 : 8</b>
8
6
4
3
<i><b>d. Ghi chú:</b></i>
<b>Trong tỉ lệ thức a</b>
<b> : </b>
<b>b</b>
<b> = </b>
<b>c</b>
<b> : </b>
<b>d, các số a</b>
<b>, </b>
<b>b</b>
<b>, </b>
<b>c</b>
<b>, </b>
<b>d được gọi là các </b>
<i><b>số hạng</b></i>
<b>của tỉ lệ thức:</b>
•
<b> a</b>
<b> và </b>
<b>d là các số hạng ngoài hay </b>
<i><b>ngoại tỉ.</b></i>
•
<b>b</b>
<b> và </b>
<b>c</b>
<b> là các </b>
<b>số hạng trong </b>
<b>hay </b>
<i><b>trung tỉ</b></i>
<i><b>.</b></i>
<b>Tỉ lệ thức còn được viết là </b>
<b>a</b>
<b>a</b>
<b> : </b>
<b>b</b>
<b> = </b>
<b>c</b>
<b> : </b>
<b>d</b>
<b>b</b>
<b>=</b>
<b>c</b>
<b>d</b>
<b>1. Định nghĩa</b>
<i><b>c. Ví dụ:</b></i>
<b>SGK/24</b>
<b> Tỉ lệ thức là đẳng thức của hai tỉ số (với b; d ≠ 0) </b>
d
c
b
a
<i><b>a. Định nghĩa:</b></i>
<i><b>b. Kí hiệu:</b></i>
<b>a</b>
<b>b</b>
<b>c</b>
</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>
<b> Tỉ lệ thức là đẳng thức của hai tỉ số </b>
d
c
b
a
<b>?1</b> <b> Từ các tỉ số sau đây có lập được tỉ lệ thức khơng ?</b>
<b>8</b>
<b>:</b>
<b>5</b>
<b>4</b>
<b>và</b>
<b>4</b>
<b>:</b>
<b>5</b>
<b>2</b>
<b>)</b>
<b>a</b>
<b>8</b>
<b>1</b>
<b>7</b>
<b>:</b>
<b>5</b>
<b>2</b>
<b>2</b>
<b>và</b>
<b>7</b>
<b>:</b>
<b>2</b>
<b>1</b>
<b>3</b>
<b>)</b>
<b>b</b>
<b>10</b>
<b>1</b>
<b>20</b>
<b>2</b>
<b>4</b>
<b>:</b>
<b>5</b>
<b>2</b>
<b>:</b>
<b>có</b>
<b>Ta</b>
<b>)</b>
<b>a</b>
<b>Giải</b>
<b>10</b>
<b>1</b>
<b>40</b>
<b>4</b>
<b>8</b>
<b>:</b>
<b>5</b>
<b>4</b>
<b>8</b>
<b>:</b>
<b>5</b>
<b>4</b>
<b>và</b>
<b>4</b>
<b>:</b>
<b>5</b>
<b>2</b>
<b>:</b>
<b>Nên</b> <b>lập được tỉ lệ thức</b>
<b>2</b>
<b>1</b>
<b>7</b>
<b>:</b>
<b>2</b>
<b>7</b>
<b>7</b>
<b>:</b>
<b>2</b>
<b>1</b>
<b>3</b>
<b>:</b>
<b>có</b>
<b>Ta</b>
<b>)</b>
<b>b</b>
<b>3</b>
<b>1</b>
<b>36</b>
<b>5</b>
<b>.</b>
<b>5</b>
<b>12</b>
<b>5</b>
<b>36</b>
<b>:</b>
<b>5</b>
<b>12</b>
<b>5</b>
<b>1</b>
<b>7</b>
<b>:</b>
<b>5</b>
<b>2</b>
<b>2</b>
<b>5</b>
<b>1</b>
<b>7</b>
<b>:</b>
<b>5</b>
<b>2</b>
<b>2</b>
<b>và</b>
<b>7</b>
<b>:</b>
<b>2</b>
<b>1</b>
<b>3</b>
<b>:</b>
<b>Nên</b>
<b>Không lập được tỉ lệ thức</b>
<b>2</b> <b>: 4 = : 84</b>
<b>5</b> <b>5</b>
<b>-3 : 7 -2 : 7</b>
<b>1</b>
<b>2</b>
<b>1</b>
<b>2</b>
<b>5</b>
<b>5</b>
<b>Tiết 9: TỈ LỆ THỨC</b>
</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>
<i><b>Tính chất 1 </b></i><b>(tính chất cơ bản của tỉ lệ thức)</b>
<b>Xét tỉ lệ thức . Nhân hai tỉ số của tỉ lệ thức này với tích 27. 36</b>
<b>36</b>
<b>24</b>
<b>27</b>
<b>18</b>
<b>Ta được:</b>
<b>27</b>
<b>.</b>
<b>24</b>
<b>36</b>
<b>.</b>
<b>18</b>
<b>hay</b>
<b>)</b>
<b>36</b>
<b>.</b>
<b>27</b>
<b>.(</b>
<b>36</b>
<b>24</b>
<b>)</b>
<b>36</b>
<b>.</b>
<b>27</b>
<b>.(</b>
<b>27</b>
<b>18</b>
<b>Ta được:</b>
<b>c</b>
<b>.</b>
<b>b</b>
<b>d</b>
<b>.</b>
<b>a</b>
<b>hay</b>
<b>)</b>
<b>d</b>
<b>.</b>
<b>b</b>
<b>.(</b>
<b>d</b>
<b>c</b>
<b>)</b>
<b>d</b>
<b>.</b>
<b>b</b>
<b>.(</b>
<b>b</b>
<b>a</b>
<b>Xét tỉ lệ thức . Nhân hai tỉ số của tỉ lệ thức này với tích b.d</b>
<b>d</b>
<b>c</b>
<b>b</b>
<b>a</b>
<b> Vậy: Nếu thì ad = bc</b>
d
c
b
a
<b>?2</b> <b> Bằng cách tương tự, từ tỉ lệ thức , ta có thể suy ra a</b> <b>ad = bc</b> <b>khơng ?</b>
</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>
<b>2. Tính chất</b>
<i><b>Tính chất 1 </b></i><b>(tính chất cơ bản của tỉ lệ thức)</b>
<b> Nếu thì ad = bc</b>
d
c
b
a
<b>=></b>
<b>a</b>
<b>=</b>
<b>bc</b>
<b>d</b>
<b>d</b>
<b>=</b>
<b>bc</b>
<b>a</b>
<b>b</b>
<b>=</b>
<b>ad</b>
<b>c</b>
<b>c</b>
<b>=</b>
<b>ad</b>
<b>b</b>
</div>
<span class='text_page_counter'>(7)</span><div class='page_container' data-page=7>
<i><b>Tính chất 2</b></i>
<b>Ta có thể làm như sau:</b>
<b>?3</b> <b> Bằng cách tương tự, từ đẳng thức ad = bc</b> <b>, ta có suy ra được tỉ lệ thức</b>
<b> không ?</b>
<b>Chia 2 vế của đẳng thức ad = bc cho tích b.d</b>
<b>a.d b.c</b>
<b>a c</b>
<b>=</b>
<b>hay</b>
<b>=</b>
<b>b.d b.d</b>
<b>b d</b>
<b>Chia 2 vế của đẳng thức 18.36 = 24.27 cho tích 27.36, ta được:</b>
<b>36</b>
<b>24</b>
<b>27</b>
<b>18</b>
<b>hay</b>
<b>36</b>
<b>.</b>
<b>27</b>
<b>27</b>
<b>.</b>
<b>24</b>
<b>36</b>
<b>.</b>
<b>27</b>
<b>36</b>
<b>.</b>
<b>18</b>
<b>Từ đẳng thức 18.36 = 24.27. Ta có suy ra được tỉ lệ thức không?</b>
<b>36</b>
<b>24</b>
<b>27</b>
<b>18</b>
<b> Vậy: Từ ad = bc với b,d ≠ 0 </b>
<b>d</b>
<b>c</b>
<b>b</b>
<b>a</b>
<b>Ta được</b>
<b>a</b>
<b>b</b> <b>=</b>
</div>
<span class='text_page_counter'>(8)</span><div class='page_container' data-page=8>
<b>Tương tự ta có:</b>
<b>Như vậy, với a,b,c,d ≠ 0 từ một trong năm đẳng thức sau đây ta có thể </b>
<b>suy ra các đẳng thức còn lại:</b>
<b>ad</b>
<b>=</b>
<b>bc</b>
<b>Nếu ad = bc và a, b, c, d ≠ 0 thì ta có các tỉ lệ thức</b>
<b>; </b>
<b>; </b>
<b> </b>
<b> </b>
<b> </b>
<b>; </b>
<b>.</b>
<b>a</b>
<b>a</b>
<b>d</b>
<b>d</b>
<b>=</b>
<b>c</b>
<b>=</b>
<b>b</b>
<b>=</b>
<b>c</b>
<b>=</b>
<b>b</b>
<b>c</b>
<b>d</b>
<b>a</b>
<b>a</b>
<b>b</b>
<b>d</b>
<b>c</b>
<b>b</b>
<b>a</b>
<b>b</b>
<b>=</b>
<b>c</b>
<b>d</b>
<b>a</b>
<b>c</b>
<b>=</b>
<b>b</b>
<b>d</b>
<b>d</b>
<b>b</b>
<b>=</b>
<b>c</b>
<b>a</b>
<b>d</b>
<b>c</b>
<b>=</b>
<b>b</b>
<b>a</b>
</div>
<span class='text_page_counter'>(9)</span><div class='page_container' data-page=9>
<b>Lập tất cả các tỉ lệ thức có thể được từ đẳng</b>
<b>thức sau: </b>
<b>6 . 63 </b>
<b>= </b>
<b>9 . 42</b>
<b>Bài làm</b>
<b>Các tỉ lệ thức là:</b>
<b>=</b>
<b>42</b>
<b>, </b>
<b>=</b>
<b>9</b>
<b>, </b>
<b>42</b>
<b>9</b>
<b>9</b>
<b>42</b>
<b> </b>
<b>9</b>
<b>=</b>
<b>, </b>
<b>6</b>
<b>6</b>
<b>63</b>
<b>6</b>
<b>42</b>
<b>3</b>
</div>
<span class='text_page_counter'>(10)</span><div class='page_container' data-page=10>
<b>Bài tập 1: </b>
<b>(Bài 46 – a – SGK/26)</b>
<b>Tìm x biết</b>
<b>Bài tập 1:</b>
<b>(Bài 46 – b – SGK/26)</b>
<b>Tìm x biết: -0, 52 : x = -9,36 : 16,38</b>
<b>Lấy ví dụ một tỉ lệ thức. </b>
<b>Chỉ ra các trung tỉ và ngoại tỉ của tỉ lệ thức đó</b>
<b>Bài tập 3:</b>
<b> Từ </b>
<b>3</b>
<b>.</b>
<b>8</b>
<b>= 2.12 đúng hay sai?</b>
<b>=> =</b>
<b>.</b>
<b>2</b>
<b>3</b>
<b>12</b>
<b>8</b>
<b>Bài tập 2: </b>
<b>Từ </b>
<b>3</b>
<b> </b>
<b>=</b>
<b>6</b>
<b>3</b>
<b>.4</b>
<b>= 6.</b>
<b>8</b>
<b> </b>
<b>đúng hay sai?</b>
</div>
<span class='text_page_counter'>(11)</span><div class='page_container' data-page=11>
<b>- Học thuộc định nghĩa tỉ lệ thức.</b>
<b>- Học thuộc cơng thức của tính chất 1 và tính chất 2 của tỉ lệ thức</b>
<b>- Làm bài tập 44; 45; 48 trang 26 SGK</b>
</div>
<span class='text_page_counter'>(12)</span><div class='page_container' data-page=12>
<b>Củng cố - Luyện tập</b>
<b>1) Bài 47 (trang 26 - SGK)</b>
<b>Lập tất cả các tỉ lệ thức có thể được từ các đẳng thức sau:</b>
<b>a) 6.63 = 9.42</b> <b>b) 0,24.1,61 = 0,84.0,46</b>
<b>Giải</b>
<b>a) Từ : 6.63 = 9.42 ta có:</b>
<b>b) Từ 0,24.1,61 = 0,84.0,46 ta có:</b>
</div>
<span class='text_page_counter'>(13)</span><div class='page_container' data-page=13>
<b>6</b>
<b>,</b>
<b>3</b>
<b>2</b>
<b>27</b>
<b>x</b>
<b>)</b>
<b>a</b>
<b>)</b>
<b>2</b>
<b>.(</b>
<b>27</b>
<b>6</b>
<b>,</b>
<b>3</b>
<b>.</b>
<b>x</b>
<b>6</b>
<b>,</b>
<b>3</b>
<b>)</b>
<b>2</b>
<b>.(</b>
<b>27</b>
<b>x</b>
<b>15</b>
<b>x</b>
<b>38</b>
<b>,</b>
<b>16</b>
<b>:</b>
<b>36</b>
<b>,</b>
<b>9</b>
<b>x</b>
<b>:</b>
<b>52</b>
<b>,</b>
<b>0</b>
<b>)</b>
<b>b</b>
<b>38</b>
<b>,</b>
<b>16</b>
<b>).</b>
<b>52</b>
<b>,</b>
<b>0</b>
<b>(</b>
<b>)</b>
<b>36</b>
<b>,</b>
<b>9</b>
<b>.(</b>
<b>x</b>
<b>36</b>
<b>,</b>
<b>9</b>
<b>38</b>
<b>,</b>
<b>16</b>
<b>).</b>
<b>52</b>
<b>,</b>
<b>0</b>
<b>(</b>
<b>x</b>
<b>91</b>
<b>,</b>
<b>0</b>
<b>x</b>
<b>61</b>
<b>,</b>
<b>1</b>
<b>x</b>
<b>8</b>
<b>7</b>
<b>2</b>
<b>4</b>
<b>1</b>
<b>4</b>
<b>)</b>
<b>c</b> <b>.1,61</b>
</div>
<!--links-->