07 tieát 1 môû ñaàu moân hoùa hoïc a muïc tieâu kieán thöùc hoïc sinh bieát hoùa hoïc laø khoa hoïc nghieân cöùu caùc chaát söï bieán ñoåi chaát vaø öùng duïng cuûa chuùng hoùa hoïc laø moân hoïc q

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (584.42 KB, 108 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1>

07 Tiết 1: MỞ ĐẦU MÔN HÓA HỌC
A. Mục Tiêu:

* Kiến thức: - Học sinh biết hóa học là khoa học nghiên cứu các chất, sự biến đổi chất và ứng dụng của
chúng.

- Hóa học là môn học quan trọng và bổ ích.

* Kĩ năng: - Học sinh bước đầu làm quen với cách làm thí nghiệm, quan sát thí nghiệm, nhận xét hiện
tượng.

- Một số kĩ năng cơ bản để học tốt mơn hóa học.
* Thái độ: Có hứng thú say mê với mơn học.

B. Chuẩn bị:

* GV: Hóa chất: dd NaOH, dd CuSO4, dd HCl, đinh Fe.

Dụng cụ: Khay nhựa, giá gỗ, ống nghiệm, ống hút hoá chất.
* HS: Nội dung của bài học.

C. Tiến trình dạy học:

NỘI DUNG PHƯƠNG PHÁP

I. Hóa học là gì?
1. Thí nghiệm
2. Quan sát
3. Nhận xét:

Hóa học là khoa học nghiên cứu

các chất, sự biến đổi chất và ứng
dụng của chúng.

II. Hóa học có vai trò như thế nào
trong cuộc sống chúng ta?

- Hóa học có vai trò rất quan trọng
trong cuộc sống chúng ta.

 Hoạt động của GV

* Hoạt động 1: (5’) Giới thiệu môn học:

GV: Giới thiệu về bộ môn và cấu trúc chương trình
bộ mơn hóa 8 ở THCS.

GV: Hóa học là gì? Hóa học có vai trị như thế nào
trong cuộc sống của chúng ta? Phải làm gì để có
thể học tốt mơn hóa học? Các em sẽ biết được
trong bài đầu tiên : Mở đầu mơn hố học

* Hoạt động 2 :(10’) Hố học là gì?

GV: Để hiểu rỏ hóa học là gì? Chúng ta cùng tiến
hành một vài thí nghiệm đơn giản sau.

GV: Hướng dẫn cách tiến hành thí nghiệm1 và thí
nghiệm 2.

GV:- Yêu cầu HS tiến hành thí nghiệm theo nhóm.

- Yêu cầu HS quan sát và cho biết: Sự biến đổi
của các chất trong ống nghiệm.

GV: Qua 2 thí nghiệm, cho biết hóa học là gì?
GV: Nhận xét, bổ sung (nếu cần), cho HS ghi
* Hoạt động 3: (10’) Hóa học có vai trị như thế
nào trong cuộc sống chúng ta?

GV: Hãy kể tên 1 vài đồ dùng, vật dụng sinh hoạt
được sản xuất từ sắt, nhôm, đồng, chất dẻo?

 Hoạt động của HS

HS: Lắng nghe, ghi đầu bài.

HS:Làm theo yêu cầu của GV
+ Tiến hành TN1 và TN 2
+ Nêu hiện tượng:

TN1:Tạo ra chất mới khơng tan trong nước
TN2: Tạo ra chất khí sủi bọt

HS: Hoá học là khoa học nghiên cứu các
chất, sự biến đổi chất.

</div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

III. Các em cần phải làm gì để có
thể học tốt mơn hóa học?

1. Khi học tập mơn Hóa học các em
cần chú ý thực hiện các hoạt động

sau:

- Tự thu thập kiến thức.
- Xử lý thơng tin.
- Vận dụng
- Ghi nhớ.

2. Phương pháp học tập môn Hóa
học như thế nào là tốt? (sgk)

- Học tốt mơn hóa học là nắm vững
và có khả năng vận dụng kiến thức
đã học.

GV: Hãy kể tên một vài loại sản phẩm hóa học
được dùng trong sản xuất nơng nghiệp?

GV: Hãy kể tên những sản phẩm hóa học phục vụ
cho việc học tập của em và cho việc bảo vệ sức
khỏe của gia đình em?

GV: Nêu 1 số ứng dụng của 1 số chất cụ thể.

GV: Hóa học có vai trò như thế nào trong cuộc
sống của chúng ta?

GV: Thơng báo: Nếu sản xuất và sử dụng các sản
phẩm hóa học khơng đúng qui trình sẽ ảnh hưởng
đến sức khỏe con người và ô nhiễm môi trường.
GV: Yêu cầu học sinh cho ví dụ:

- Ảnh hưởng đến sức khỏe.
- Gây ô nhiểm môi trường.
GV: Nhận xét, bổ sung

* Hoạt động 4: (15’) Các em cần phải làm gì để
có thể học tốt mơn hóa học?

GV: Yêu cầu học sinh thảo luận nhóm để trả lời
câu hỏi: Muốn học tốt mơn hóa học các em phải
làm gì?

GV: Gợi ý các nhóm thảo luận theo 2 phần:

- Các hoạt động cần chú ý khi học tập mơn hóa
học?

- Phương pháp học tập môn hóa học như thế nào là
tốt?

GV: Vậy học thế nào thì được coi là học tốt mơn
hóa học?

HS: Phân đạm, phân lân, phân kali, thuốc
trừ sâu …

HS: + Sách, vở, bút, cặp sách …
+ Các loại thuốc chữa bệnh …
HS: Lắng nghe.

HS: Hóa học có vai trò rất quan trọng
trong cuộc sống của chúng ta.

HS: Cho ví dụ.

+ Sản xuất và sử dụng sản phẩm hóa học
làm ảnh hưởng đến sức khỏe

+ Sản xuất và sử dụng sản phẩm hóa học
gây ơ nhiễm mơi trường.

HS: Thảo luận nhóm và ghi lại ý kiến của
nhóm mình.

+ Các hoạt động cần chú ý: Thu thập tìm
kiếm kiến thức, xử lý thông tin, vận dụng,
ghi nhớ.

+ Phương pháp học tốt mơn hóa học: Phải
biết làm thí nghiệm, biết quan sát hiện
tượng, rèn luyện phương pháp tư duy, óc
suy luận sáng tạo, nhớ một cách chọn lọc,
đọc thêm sách.

HS: Học tốt mơn hóa học là nắm vững
kiến thức và có khả năng vận dụng kiến
thức đã học

D. Hướng dẫn tự học: ( 5’)
1. Bài vừa học:

- Hóa học là gì?

- Vai trò của Hóa học trong cuộc sống?

- Các em cần làm gì để học tốt mơn Hóa học?
2. Bài sắp học: Chất

- Chất có ở đâu?

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

E. Rút kinh nghiệm, ki ểm tra :

………
………
………..

07

Chương I: CHẤT - NGUYÊN TỬ - PHÂN TỬ

Tiết 2

: CHẤT

A. Mục tiêu:

* Kiến thức: HS phân biệt được vật thể (tự nhiên và nhân tạo), vật liệu và chất. Biết ở đâu có vật thể là ở
đó có chất.

HS biết được mỗi chất đều có những tính chất nhất định, biết được việc hiểu biết tính chất của
chất là rất quan trọng và bổ ích.

* Kĩ năng : Quan sát, dùng dụng cụ để đo, làm thí nghiệm.
* Thái độ :u thích mơn học.

B. Chuẩn bị:

* GV: Hố chất: Miếng sắt, nhôm, nước cất, muối ăn, cồn.

Dụng cụ : Cân, cốc thuỷ tinh, nhiệt kế, đũa thuỷ tinh, kiềng đun.
* HS: Nội dung của bài học.

C. Tiến trình dạy học:

NỘI DUNG PHƯƠNG PHÁP

I. Chất có ở đâu:
- Chất có ở khắp nơi,
ở đâu có vật thể là ở
đó có chất.

 Hoạt động của GV

* Hoạt động 1 :(5') KTBC + ĐVĐ cho bài mới.

- Hố học là gì? Các em phải làm gì để có thể học tốt mơn
Hoá học?

GV: Giới thiệu chương I: chất - nguyên tử - phân tử, sau đó
gọi học sinh đọc những câu hỏi đặt ra ở đầu chương.

GV: Mơn hố học nghiên cứu về chất, sự biến đổi chất.
Trong bài này ta sẽ làm quen với Chất.

* Hoạt động 2: (10'): Chất có ở đâu?

GV: Em hãy kể tên một số vật thể ở xung quanh ta?

GV: Thông báo: Các vật thể xung quanh ta được chia làm 2
loại chính Vật thể tự nhiên.

Vật thể nhân tạo.

GV: Yêu cầu HS hãy phân loại các vật thể trên?
GV: Tổ chức để HS thảo luận nhóm bài luyện tập sau:

Tên gọi Vật thể Chất cấu tạo

nên vật thể
Không khí

Ấm đun nước
Hộp bút
Thân cây mía

Tự nhiên Nhân tạo

Nitơ, oxi...
x

GV: Qua các ví dụ trên, các em hãy cho biết: Chất có ở đâu ?

 Hoạt động của HS
HS: Trả lời câu hỏi.

HS: Lắng nghe, ghi đầu bài.

HS: Bàn ghế, cây, cỏ, khơng khí, sơng,
suối, sách, vở, bút...

HS: Phân loại.

Vật thể tự nhiên: Cây, cỏ, kk, sông, suối.
Vật thể nhân tạo: Bàn ghế, sách, vở, bút.
HS: Thảo luận và làm vào bảng nhóm

HS: Nộp bảng và nhận xét

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

II. Tính chất của
chất:

1. Mỗi chất có
những tính chất
nhất định.

- Mỗi chất có những
tính chất vật lý và
tính chất hoá học
nhất định.

- Cách để xác định
được tính chất của
chất.

+ Quan sát .

+ Dùng dụng cụ đo.
+ Làm thí nghiệm.

2. Việc hiểu biết
tính chất của chất
có lợi gì?

- Giúp phân biệt chất
này với chất khác,
tức nhận biết được
chất.

- Biết cách sử dụng
chất.

- Biết ứng dụng chất
thích hợp trong đời
sống và sản xuất

* Củng cố: Bài tập 3/11 sgk

* Để phân biệt được chất này với chất khác các em phải 
dựa vào điều gì?

* Hoạt động 3: ( 25') Tính chất của chất

GV: Thơng báo: Mỗi chất có những tính chất nhất định: Tính
chất vật lý và tính chất hố học.

GV: Tính chất vật lý gồm những tính chất gì?

Tính chất hố học gồm những tính chất chất gì?
GV: Làm thế nào để biết được tính chất của chất?
- u cầu HS làm thí nghiệm theo nhóm.

- Hướng dẫn HS ghi lại kết quả thí nghiệm vào bảng
(Tính chất của nhôm và muối ăn)

GV: Cùng học sinh tổng hợp lại thành bảng.

GV: Các em hãy cho biết: Cách để xác định được tính chất
của chất?

* Củng cố: 4,5/11 sgk

GV: Tại sao chúng ta cần phải biết tính chất của các chất?
Để trả lời, các em làm thí nghiệm sau: Phân biệt nước và cồn
GV: Việc hiểu biết tính chất của chất có lợi gì?

GV: Nhận xét, bổ sung ( nếu cần)

thể là ở đó có chất.

HS: Làm bài tập 3/11 sgk.

HS: Để phân biệt được chất này với chất
khác phải dựa vào tính chất của chất

HS: Thảo luận theo nhóm.

+ Tính chất vật lý:...
+ Tính chất hố học:...

HS: Làm thí nghiệm theo nhóm.
+ Quan sát

+ Cân, đo

HS: Hoạt động cùng với giáo viên

HS:Cách để xác định: Quan sát, dùng dụng
cụ đo, làm thí nghiệm.

HS1: Chữa bài tập 4/11 sgk.
HS2: Chữa bài tập 5/11 sgk.
HS: Làm thí nghiệm theo nhóm.
HS: Trả lời:

+ Phân biệt được các chất
+ Biết cách sử dụng chất
+ Biết ứng dụng chất thích hợp

D. Hướng dẫn tự học: (5')

* Bài vừa học: - Học bài theo vở ghi + sgk
- Làm các bài tập: 1, 2, 6/11 sgk
* Bài sắp học: Chất (T2)

- Hỗn hợp là gì? Cho ví dụ

</div>
(5)<div class='page_container' data-page=5>

- Làm thế nào để tách nước ra khỏi hỗn hợp nước và muối?
E. Rút kinh nghiệm, kiểm tra :

………
………...

: CHẤT (tt)

A. Mục tiêu:

* Kiến Thức: HS hiểu được khái niệm chất tinh khiết và hỗn hợp, biết được là: Chất tinh khiết có những
tính chất nhất định cịn hỗn hợp thì không.

HS biết dựa vào tính chất vật lý khác nhau của các chất có trong hỗn hợp để tách riêng mỗi
chất ra khỏi hỗn hợp.

* Kĩ năng : Làm quen với một số dụng cụ thí nghiệm đơn giản, rèn luyện một số thao tác thí nghiệm cơ
bản.

* Thái độ : Cẩn thận, tự tin, chính xác.
B. Đồ dùng dạy học :

* GV: Hoá chất: Muối ăn, nước cất, nước tự nhiên.

Dụng cụ : Cốc thuỷ tinh, đèn cồn, nhiệt kế, ống nghiệm, kiềng sắt, ống hút, tấm kính.
* HS: Nội dung của bài học.

C. Tiến trình dạy học:

NỘI DUNG PHƯƠNG PHÁP

I. Chất có ở đâu ?
II. Tính chất của chất
III. Chất tinh khiết.
1. Hỗn hợp 2.Chất
tinh khiết

- Gồm nhiều - Chỉ
gồm1 chất.

chất trộn lẫn với
nhau.

-Ví dụ: Nước tự - Ví dụ:
Nước cất

nhiên.

- Có tính chất - Có
tính chất

thay đổi. nhất
định.

 Hoạt động của GV.

* Hoạt động 1: (5') KTBC + ĐVĐ cho
bài mới.

- Làm thế nào để biết được tính chất của
chất ? Việc hiểu biết tính chất của chất có
lợi gì ?

GV: Gọi HS nhận xét, giáo viên nhận xét
ghi điểm

* ĐVĐ: Như các em đã biết mỗi chất có
những tính chất nhất định. Vậy chất như
thế nào thì mới có những tính chất nhất
định?

* Hoạt động 2: (20') Hỗn hợp, chất tinh
khiết:

GV: Hướng dẫn học sinh quan sát các chai
nước khoáng, nước cất, nước tự nhiên.
GV: Hướng dẫn học sinh làm thí nghiệm:
- Dùng ống hút nhỏ lên 3 tấm kính, đặt
các tấm kính lên ngọn lứa đèn cồn.

GV: Yêu cầu HS:

- Quan sát các tấm kính, ghi lại hiện
tượng.

GV: Từ kết quả thí nghiệm, các em có
nhận xét gì về thành phần của nước cất,
nước khoáng, nước tự nhiên.

 Hoạt động của HS.
HS: Trả lời.

HS: Nhận xét.

HS: Lắng nghe, ghi đầu bài.
HS: Quan sát.

HS: làm thí nghiệm theo nhóm.

HS: Ghi kết quả của thí nghiệm.
+ Tấm kính 1: khơng có vết cặn.
+ Tấm kính 2: Có vết cặn.
+ Tấm kính 3: Có vết cặn mờ.
HS: Nhận xét.

+ Nước cất: Khơng có lẫn chất
khác.

+ Nước khống, nước tự nhiên:
Có lẫn một số chất tan.

HS: + Hỗn hợp gồm nhiều chất
trộn lẫn

</div>
(6)<div class='page_container' data-page=6>

3. Tách chất ra khỏi hỗn
hợp.

* Nguyên tắc: Dựa vào sự

khác nhau về tính chất vật
lý có thể tách 1 chất ra
khỏi hỗn hợp.

* Ví dụ:

+ Tách muối ra khỏi hỗn
hợp nước biển.

+ Tách đường ra khỏi hỗn
hợp đường và cát.

GV: Thông báo: - Nước cất là chất tinh
khiết.

- Nước tự nhiên là hỗn
hợp.

GV: Em hãy cho biết: Chất tinh khiết và
hỗn hợp có thành phần như thế nào?

GV: Dùng hình vẽ để giới thiệu về cách
chưng cất nước tự nhiên thành nước cất.
GV: Mơ tả lại thí nghiệm đo nhiệt độ sơi
của.

- Nước cất (1000C )
- Rượu 900 ( 78,30C ) 
- Rượu 300 ( 87,60C).

GV: Yêu cầu học sinh cho biết sự khác
nhau về tính chất của chất tinh khiết và hỗn
hợp.

* Củng cố: Gọi học sinh lấy 5 ví dụ về hỗn
hợp, 2 ví dụ về chất tinh khiết.

- Bài 7/ 11 sgk.

* Như các em đã biết trong hỗn hợp có
nhiều chất. Vậy làm thế nào để tách một
chất ra khỏi hỗn hợp.

* Hoạt động 3: (15') Tách chất ra khỏi
hỗn hợp.

GV: Trong thành phần nước biển có chứa
3% đến 5% muối ăn. Muốn tách riêng muối
ăn ra khỏi nước biển ta làm thế nào?

GV: Để tách được muối ăn ra khỏi nước
muối các em phải dựa vào tính chất vật lý
khác nhau nào của nước và muối.

GV: Tổ chức cho từng nhóm học sinh làm
thí nghiệm.

GV: Yêu cầu học sinh thảo luận câu hỏi:
Làm thế nào để tách được đường tinh khiết
ra khỏi hỗn hợp đường và cát. Gợi ý: Dựa

vào tính chất vật lý khác nhau của đường
và cát.

GV: Qua 2 thí nghiệm trên hãy cho biết

một chất.

HS: Quan sát, lắng nghe.
HS: Quan sát, lắng nghe

HS: Nhận xét.

+ Chất tinh khiết: Có tính chất
nhất định

+ Hỗn hợp: Có tính chất thay
đổi (phụ thuộc vào thành phần
hỗn hợp).

HS: Cho ví dụ

HS1: Chữa bài 7a.
HS2: Chữa bài 7b.

HS: Nêu cách làm.

+ Đun nóng nước muối, nước sôi
bay hơi cho đến hết.

+ Muối ăn kết tinh lại.

HS: Dựa vào tính chất vật lý
khác nhau

+ t0

muối = 14500C
+ t0

nước = 1000C

HS: Làm thí nghiệm theo nhóm.
HS: Nêu cách làm.

+ Cho hỗn hợp vào nước ...
+ Dùng giấy lọc ...

+ Đun sôi  nước bay hơi  đường
tinh khiết.

</div>
(7)<div class='page_container' data-page=7>

nguyên tắc để tách riêng một chất ra khỏi
hỗn hợp.

D. Hướng dẫn tự học: (5')

* Bài vừa học: - Học bài theo vở ghi + sgk
 - Làm bài tập 8 /11 sgk

* Bài sắp học: Bài thực hành 1: Tính chất nóng chảy của chất. Tách chất từ hỗn hợp
 Chuẩn bị : - Mỗi nhóm: 100g muối, 100g cát.

- Mỗi học sinh: 1 bảng tường trình theo mẫu ( Ghi bảng phụ)
E. Rút kinh nghiệm, bổ sung:

: BÀI THỰC HÀNH 1

TÍNH CHẤT NĨNG CHẢY CỦA CHẤT – TÁCH

CHẤT TỪ HỖN HỢP

A.Mục tiêu:

* Kiến thức: Đo nhiệt độ nóng chảy của parafin, lưu huỳnh. Qua đó rút ra được: Các chất

khác nhau có nhiệt độ nóng chảy khác nhau.

Biết cách tách riêng các chất từ hỗn hợp (dựa vào tính chất vật lý).

* Kĩ năng : Làm quen và biết cách sử dụng một số dụng cụ trong phịng thí nghiệm.

Biết được một số thao tác làm thí nghiệm đơn giản như lấy hóa chất, đun hóa

chất…

* Thái độ : Cẩn thận, chính xác, có tinh thần hợp tác với tập thể.

B.Chuẩn bị

:

* GV: Hóa chất: Parafin, lưu huỳnh.

Dụng cụ : Giá thí nghiệm, ống nghiệm, cốc thủy tinh, phễu, đũa thủy tinh, kẹp gỗ, đèn

cồn.

* HS: Mỗi nhóm: 100g muối, 100g cát ; Từng học sinh chuẩn bị bảng tường trình theo mẫu.

C.Tiến trình dạy học:

NỘI DUNG

PHƯƠNG PHÁP

I. Một số qui tắc



Hoạt động của GV

* Hoạt động 1: (5’) KTBC + ĐVĐ bài mới.

- Chất tinh khiết và hỗn hợp có thành phần và

tính chất khác nhau như thế nào?

- Nêu nguyên tắc để tách riêng 1 chất ra khỏi

hỗn hợp?

GV: Gọi HS nhận xét, giáo viên nhận xét, ghi

điểm

* ĐVĐ: Các chất khác nhau có những tính chất

vật lý khác nhau. Tiết thực hành hôm nay các



Hoạt động của

HS

HS: Trả lời theo nội

dung câu hỏi.

</div>
(8)<div class='page_container' data-page=8>

an tồn trong

phịng thí nghiệm

và cách sử dụng

hóa chất, dụng

cụ. (154 – 155

SGK)

II. Tiến hành thí

nghiệm.

1.Thí nghiệm 1:

Theo dõi sự nóng

chảy của các chất

parafin và lưu

huỳnh.

2. Thí nghiệm 2:

Tách riêng chất từ

hỗn hợp muối ăn

và cát.

em sẽ kiểm tra sự khác nhau này của một số

chất.

* Hoạt động 2: (10’) Hướng dẫn một số quy

tắc an toàn trong phịng thí nghiệm và cách

sử dụng hóa chất, dụng cụ.

GV: Kiểm tra sự chuẩn bị của HS.

GV: - Nêu mục tiêu của bài thực hành.

- Nêu các hoạt động trong 1 tiết thực hành

mà các em phải làm.

+ Làm thí nghiệm theo nhóm.

+ Báo cáo kết quả thí nghiệm.

+ Viết bảng tường trình.

+ Vệ sinh phòng và rửa dụng cụ.

GV: Giới thiệu: Một số qui tắc an tồn trong

phịng thí nghiệm

+ Cách sử dụng hóa chất.

+ Tên và cách sử dụng một số dụng cụ

đơn giản

* Các em đã biết được một số quy tắc an toàn

trong phịng thí nghiệm và cách sử dụng hóa

chất, dụng cụ. Bây giờ các em tiến hành làm

những thí nghiệm sau

* Hoạt động 3: (20’) Tiến hành thí nghiệm.

GV: Hướng dẫn HS làm thí nghiệm 1.

GV: Gọi HS báo cáo kết quả thí nghiệm

GV: Qua thí nghiệm, các em rút ra nhận xét gì

về nhiệt độ nóng chảy của các chất?

GV: Hướng dẫn học sinh tiến hành thí nghiệm

2 GV: Gọi học sinh báo cáo kết quả thí nghiệm.

GV: Hãy so sánh chất rắn thu được ở đáy ống

nghiệm với hỗn hợp ban đầu.

* Hoạt động 4: (5’) Hướng dẫn viết bảng

tường trình.

GV: Yêu cầu học sinh viết bản tường trình theo

mẫu.

HS: Chuẩn bị: 100g

muối, 100g cát.

HS: Lắng nghe và ghi

nhận.

HS: Lắng nghe và ghi

nhớ

HS: Làm theo hướng

dẫn của giáo viên.

HS: Kết quả thí

nghiệm

+ t

nc(parafin)

=

42 C

+ t

nc(lưu huỳnh)

>

100 C

HS: Nhận xét: Các

chất khác nhau có

nhiệt độ nóng chảy

khác nhau

HS:Làm theo hướng

dẫn của giáo viên.

HS: Kết quả thí

nghiệm

</div>
(9)<div class='page_container' data-page=9>

III. Tường trình

TT

Mục đích

thí nghiệm

Hiện tượng

quan sát

Kết quả

thí

nghiệm

GV: Yêu cầu học sinh thu dọn dụng cụ, hóa

chất, vệ sinh phịng thí nghiệm.

GV: Nhận xét, đánh giá giờ thực hành.

: Cát

+ Chất trong ống

nghiêm: Muối ăn

sạch

HS: Chất rắn thu

được: Muối ăn sạch

(chất tinh khiết)

HS: Viết bản tường

trình.

HS: Làm theo yêu

cầu của giáo viên.

HS: Lắng nghe, rút

kinh nghiệm.

D. Hướng dẫn tự học: (5’)

* Bài vừa học: Nhận xét, đánh giá tiết thực hành.

* Bài sắp học: Nguyên tử

- Nguyên tử là hạt như thế nào?

- Hạt nhân nguyên tử gồm những loại hạt nào?

- Dựa vào sơ đồ minh họa: Nguyên tử Hiđro, nguyên tử Oxi, nguyên tử Natri.

Xác định số lớp electron.

E. Rút kinh nghiệm, kiểm tra:

...

Ngày soạn: 17/09/07 Tiết 5: NGUYÊN TỬ
A. Mục tiêu :

</div>
(10)<div class='page_container' data-page=10>

HS biết được đặc điểm của hạt electron, của hạt proton và hạt nơtron.

HS biết được trong nguyên tử: số e = số p, e luôn chuyển động và sắp xếp thành từng lớp.
* Kĩ năng : Rèn luyện kĩ năng tư duy, quan sát.

* Thái độ :Học sinh thấy được sự tồn tại khách quan của thế giới vật chất, có niềm tin vào khoa học.

B. Chuẩn bị:

* GV: Sơ đồ nguyên tử Hiđrô, Oxi, Natri; Phiếu học tập.
* HS: Nội dung của bài học.

C. Tiến trình dạy học:

NỘI DUNG PHƯƠNG PHÁP

1. Nguyên tử là gì?

- Ngun tử là hạt vơ cùng nhỏ và
trung hòa về điện.

- Nguyên tử gồm hạt nhân mang điện
tích dương và vỏ tạo bởi 1 hay nhiều
electron mang điện tích âm.

- Electron Kí hiệu : e
 Điện tích :

-2. Hạt nhân nguyên tử.

- Hạt nhân tạo bởi: Proton (p, +) và
nơtron(n)

- Các nguyên tử cùng loại đều có
cùng số proton trong hạt nhân.

- Trong một nguyên tử thì số p = số e

- Khối lượng của hạt nhân được coi là
khối lượng của nguyên tử (vì me rất
bé).

 Hoạt động của GV.

* Hoạt động 1: (2’) ĐVĐ cho bài mới.
- Vật thể được tạo ra từ đâu?

- Thế còn các chất được tạo ra từ đâu? Câu hỏi đó được đặt
ra từ cách đây mấy nghìn năm. Ngày nay khoa học đã có
câu trả lời rõ ràng và các em sẽ biết được trong bài này.
“Nguyên tử”.

* Hoạt động 2: (13’) Ngun tử là gì?

GV: Thơng báo: Các chất đều được tạo nên từ những hạt
vô cùng nhỏ, trung hòa về điện gọi là nguyên tử. Vậy
nguyên tử là gì?

GV: Thơng báo: Có hàng chục triệu chất khác nhau nhưng
chỉ có trên 100 loại nguyên tử.

Nguyên tử  Chất  Vật thể.

GV: Dùng sơ đồ nguyên tử Hiđrô và nguyên tử Oxi để giới
thiệu về cấu tạo bên trong của nguyên tử. Nguyên tử có cấu
tạo bên trong như thế nào?

GV: Hạt electron có đặc điểm như thế nào?

( Bổ sung me = 9,1095.10-28 gam)

* Củng cố: Bài 1/15sgk

* Chúng ta sẽ xét xem hạt nhân và lớp vỏ được cấu tạo
như thế nào?

* Hoạt động 3: (15’) Hạt nhân nguyên tử

GV: Giới thiệu: Hạt nhân được tạo bởi 2 loại hạt proton và
nơtron.

GV: Em hãy cho biết đặc điểm của 2 loại hạt này ?
(Bổ sung: mp = 1,6726.10-24g, mn = 1,6748.10-24g)
GV: Giới thiệu: Khái niệm “nguyên tử cùng loại”.

GV: Vì nguyên tử trung hịa về điện nên em có nhận xét gì
về số p và số e trong nguyên tử?

GV: Hãy so sánh khối lượng 1 hạt e với 1 hạt p và 1 hạt n



HS: Vật thể được tạo ra từ chất.

HS: Lắng nghe, ghi đầu bài.

HS: Nguyên tử là hạt vơ cùng nhỏ và trung
hịa về điện.

HS: Lắng nghe, ghi nhận.

HS: Nguyên tử gồm hạt nhân mang điện tích
dương và vỏ tạo bởi 1 hoặc nhiều electron
mang điện tích âm.

HS: + Kí hiệu : e
+ Điện tích :
HS: Làm bài tập1/15 sgk.

HS: Hạt Proton Kí hiệu : P
Điện tích : +
Hạt Nơtron Kí hiệu : n
Điện tích : khơng

HS: Lắng nghe và ghi nhận: Các nguyên tử có
cùng số p trong hạt nhân….. nguyên tử cùng
loại.

HS: Số p = Số e
HS: mp

</div>
(11)<div class='page_container' data-page=11>

3. Lớp electron.

- Electron luôn chuyển động quanh
hạt nhân và sắp xếp thành từng lớp,
mỗi lớp có 1 số electron nhất đinh.

GV: Có kết luận gì về mhạt nhân với mnguyên tử

* Củng cố: 2, 3/15 sgk

* Để biết đươc lớp e có đặc điểm gì chúng ta cùng nghiên
cứu phần 3

* Hoạt động 4: (10’) Lớp electron.

GV:Thông báo: Electron luôn chuyển động quanh hạt nhân
và sắp xếp thành từng lớp, mỗi lớp có 1 số electron nhất
định.

GV: Giới thiệu sơ đồ nguyên tử Hiđrô, Oxi, Natri. Yêu cầu
HS thảo luận hoàn thành bảng sau:

Nguyên

tử trongSố p
hạt
nhân

Số e
trong
ngun

tử

Số lớp

electron Số elớp
ngồi

cùng
Hiđro

Oxi
Nhơm

GV:Vì sao các ngtử có khả năng liên kết được với nhau?

* Củng cố: 4/15 sgk, 5/16 sgk

 me
HS: mngtử

HS1: Làm bài tập 2/15 sgk.
HS1: Làm bài tập 3/15 sgk

HS: Lắng nghe và ghi vào vở.

HS: Ghi vào bảng các kết quả.

Ngun
tử

Hiđro
Oxi
Nhơm

HS: Các ngun tử có khả năng liên kết được
với nhau là nhờ e luôn chuyển động quanh hạt

nhân và sắp xếp thành từng lớp.

HS1: Chữa bài tập 4/15 sgk
HS2: Chữa bài tập 5/16 sgk
D. Hướng dẫn tự học:(5’)

* Bài vừa học:

- Học bài theo vở ghi + sgk

- Làm các bài tập 1, 2, 3, 4, 5 /15, 16 sgk
* Bài sắp học: Nguyên tố hóa học (T1)

- Ngun tố hóa học là gì?

- Kí hiệu hóa học dùng để làm gì?

- Cho biết cách viết kí hiêu hố học như thế nào là đúng. Xem cách viết kí hiệu hố học
của một ngun tố ở bảng 1 trang 42 sgk.

E. Rút kinh nghiệm, kiểm tra:

………
………
………
……… Ngày soạn: 20/09/07

Tiết 6:

</div>
(12)<div class='page_container' data-page=12>

A. Mục tiêu:

* Kiến thức: - Học sinh nắm được định nghĩa ngun tố hóa học, biết được kí hiệu hố học dùng để biểu

diễn ngun tố, mỗi kí hiệu hố học cịn chỉ 1 ngun tử của ngun tố.

- Học sinh biết cách ghi kí hiệu hố học của 1 số nguyên tố thường gặp, biết được tỉ lệ về
thành phần khối lượng các nguyên tố trong vỏ Trái đất

* Kĩ năng: Rèn luyện kĩ năng viết kí hiệu của các ngun tố.
* Thái độ: u thích mơn học.

B. Đồ dùng dạy học :

* GV: Bảng ghi một số ngun tố hóa học; hình vẽ 1.8 SGK
* HS: Nội dung của bài học.

C. Tiến trình dạy học:

NỘI DUNG PHƯƠNG PHÁP

I. Nguyên tố hóa học là gì?
1. Định nghĩa: SGK.

*Chú ý: Những nguyên tử có số p
bằng nhau thì chúng thuộc cùng một
ngun tố hóa học.

2. Kí hiệu hóa học

 Hoạt động của GV.

* Hoạt động 1: (5’) KTBC + ĐVĐ bài mới.

- Nguyên tử là gì? Nguyên tử được cấu tạo bởi những loại
hạt nào?

- Bài tập áp dụng: Cho sơ đồ nguyên tử Mg. Hãy cho biết
số p, số e, số lớp e, số e lớp ngoài cùng của nguyên tử Mg.

* ĐVĐ

- Yêu cầu HS xác định hàm lượng Canxi có trên hộp sữa.
 Trong thành phần sữa có nguyên tố hóa học Canxi. Bài
học này giúp các em một số hiểu biết về nguyên tố hoá
học: Nguyên tố hoá học

* Hoạt động 2: (25’) Ngun tố hóa học là gì?
GV: Chất được tạo ra từ đâu?

GV: Thông báo: Nước được tạo nên từ nguyên tử H và
nguyên tử O

1g nước…3.1022 nguyên tử O và 6.1022 nguyên tử H.
 Khi nói đến những lượng ngun tử vơ cùng lớn
người ta nói “ngun tố hóa học” thay cho cụm từ “loại
nguyên tử”.

GV: Vậy nguyên tố hóa học là gì?

GV: Theo định nghĩa cái gì đặc trưng cho một nguyên tố
hóa học.

 Những nguyên tử có số p bằng nhau thì chúng thuộc

cùng một ngun tố hóa học.

GV: Thơng báo: Những ngun tử thuộc cùng một ngun
tố hóa học có tính chất hố học giống nhau.

* Củng cố: 1, 8/20 sgk.



HS1: Trả lời lý thuyết.
HS2: Bài tập áp dụng

+ Số p: 12; số e lớp ngoài cùng: 2e
+ Số e: 12; số lớp e: 3 lớp.
HS: Xác định hàm lượng Canxi.

HS: Lắng nghe, ghi đầu bài

HS: Chất được tạo ra từ ngun tử.

HS: Hình thành.

Ngun tố hóa học = loại nguyên tử = những
nguyên tử cùng loại.

HS: Nguyên tố hóa học là tập hợp những
nguyên tử cùng loại, có cùng số p trong hạt
nhân.

HS: Đó là số p trong hạt nhân.

HS: Lắng nghe, ghi nhớ
HS1: 1a sgk

</div>
(13)<div class='page_container' data-page=13>

- Kí hiệu hóa học biểu diễn nguyên tố
và chỉ 1 nguyên tử của nguyên tố.
* Lưu ý: Cách viết

+ Chữ cái đầu viết bằng chữ in hoa.
+ Chữ cái thứ hai (nếu có) viết bằng
chữ thường và viết nhỏ hơn chữ cái
đầu.

3. Có bao nhiêu nguyên tố hóa học?
- Có trên 110 nguyên tố (92 nguyên
tố có trong tự nhiên).

- Oxi là nguyên tố chiếm gần nữa
(49,4%) khối lượng vỏ Trái đất.

* Để biểu diễn ngun tố hóa học, làm sao?

GV: Giới thiệu kí hiệu của một số nguyên tố có trong bảng
1 trang 42 SGK

GV: Gọi HS viết kí hiệu của 1 số nguyên tố thường gặp
như Oxi, Cacbon, Natri…

GV: Lưu ý cho học sinh về cách viết kí hiệu hố học đúng,
chính xác.

GV: Thơng báo: Kí hiệu của ngun tố cịn chỉ 1 ngun tử
của ngun tố đó.

Ví dụ: H : chỉ 1 nguyên tử Hiđro
Fe : chỉ 1 nguyên tử sắt;
3Cu : chỉ 3 nguyên tử đồng.
GV: Cho học sinh luyện tập.
* Củng cố: 2, 3/20 sgk.

GV: Thơng báo: Kí hiệu hố học của các ngun tố được
dùng thống nhất trên toàn thế giới.

* Hoạt động 3: (10’) Có bao nhiêu nguyên tố hóa học?
GV: Yêu cầu HS đọc thông tin sgk.

GV: Cho đến nay loài người đã biết được bao nhiêu
nguyên tố? và bao nhiêu ngun tố có trong tự nhiên?
GV: Treo hình 1.8 sgk.

Gọi HS nêu tên 4 nguyên tố chiếm nhiều nhất trong vỏ Trái
đất

HS3: 8/20 sgk.

HS: Dùng kí hiệu hóa học.
HS: Theo dõi.

HS: Làm theo yêu cầu của GV

HS: Luyện tập:

+ 2 nguyên tử Natri : 2Na
+ 3 nguyên tử lưu huỳnh: 3S
+ 1 nguyên tử photpho : P
+ 5 nguyên tử bạc : 5Ag
+ 1 nguyên tử Kali : K
HS1: 2/20sgk

HS2: 3/20sgk.

HS: Đọc thơng tin sgk

HS: Có trên 110 nguyên tố ( 92 nguyên tố có
trong tự nhiên).

HS: Oxi(49,4%); Silic(25,8%); Nhôm(7,5%);
Sắt ( 4,7%)

D. Hướng dẫn tự học: (5’)

* Bài sắp học: - Học bài theo vở ghi + sgk.

- Học thuộc kí hiệu hoá học của các nguyên tố thường gặp (15 nguyên tố): H, O, C, P, S,
Na, K, Ca, Mg, Al, Fe, Cu, Zn, Ag, Pb

- Làm các bài tập 1, 2, 3, 8/20 sgk.
* Bài sắp học: Nguyên tố hóa học (T2)

- Khối lượng của 1 nguyên tử C = ? g
- Khối lượng của 1 nguyên tử C = ? đvC
- Nguyên tử khối là gì?

- Xem (cột 4) bảng 1 trang 42 sgk.
E. Rút kinh nghiệm, kiểm tra:

</div>
(14)<div class='page_container' data-page=14>

* Kiến thức: HS biết được 1đvC = 1/12 khối lượng của nguyên tử C, hiểu được nguyên tử khối là khối
lượng của nguyên tử tính bằng đvC.

HS biết mỗi nguyên tố có 1 nguyên tử khối riêng biệt, biết nguyên tử khối sẽ xác định được
đó là nguyên tố nào.

* Kĩ năng : Rèn luyện kĩ năng viết kí hiệu hố học, kĩ năng làm bài tập xác định nguyên tố.
* Thái độ : u thích mơn học.

B. Đồ dùng dạy học :
* GV: Bảng 1 trang 42 sgk.
* HS: Nội dung của bài học.
C. Tiến trình dạy học:
* Kiểm tra 15’:

Câu 1: (4đ) Hãy viết kí hiệu hóa học của các nguyên tố sau: Cacbon, photpho, lưu huỳnh, oxi, kali, sắt, kẽm,
canxi.

Câu 2: (4đ) Các cách viết H, 3Na, 4O, 5Cu lần lượt chỉ ý gì?

Câu 3: (2đ) Vẽ sơ đồ minh họa thành phần cấu tạo của nguyên tử kali ( biết số p trong hạt nhân là 19).

NỘI DUNG PHƯƠNG PHÁP

I. Nguyên tố hóa học là 
gì?

II. Có bao nhiêu ngun 
tố hóa học?

III. Ngun tử khối.
* Quy ước: 1đvC = 1

khối lượng của nguyên tử
C.

* Ví dụ: Khối lượng tính 
bằng đvC của một số
nguyên tử

H = 1đvC.
C = 12 đvC
Fe = 56 đvC
Al = 27 đvC

* Hoạt động của GV

 Hoạt động 1: (1’) ĐVĐ cho bài 
mới.

Như các em đã biết nguyên tử là hạt vô
cùng nhỏ. Vậy nguyên tử có khối lượng như
thế nào? Dùng đơn vị nào để làm đơn vị
khối lượng nguyên tử. Bài học hôm nay sẽ
giúp các em giải đáp các thắc mắc đó.

 Hoạt động 2: (20’) Nguyên tử
khối.

GV:Thông báo: Nguyên tử có khối lượng vơ
cùng bé, khối lượng của 1 nguyên tử
Cacbon tính bằng gam?

GV: Nếu tính bằng gam thì q nhỏ khơng
tiện sử dụng. Do đó trong khoa học đã dùng
cách tính nào khác.

GV: Thơng báo:

Qui ước: 1đvC = 1/12 khối lượng của
nguyên tử C

GV: Lấy ví dụ :

- Khối lượng của 1 ngun tử hiđrơ bằng
1đvC thì có thể viết H = 1đvC.

- Khối lượng của 1 ngun tử Cacbon
bằng 12đvC thì có thể viết C = 12 đvC.
GV: Hướng dẫn học sinh tra bảng 1 trang 42

sgk.

* Hoạt động của HS

HS: Lắng nghe, ghi đầu bài.
HS: Khối lượng của 1 nguyên tử
mC = 1,9926.10-23g

HS: Dùng cách tính: Đơn vị
cacbon.

HS: Ghi vào vở.

HS: Lắng nghe, ghi nhận.

HS: Làm theo yêu cầu của GV

HS: Thảo luận

+ Nguyên tử H nhẹ nhất.

+ Nguyên tử Cacbon nặng gấp

</div>
(15)<div class='page_container' data-page=15>

* Khái niệm: Nguyên tử 
khối là khối lượng của
nguyên tử tính bằng đơn
vị cacbon.

GV: Các giá trị khối lượng này cho biết sự
nặng nhẹ giữa các nguyên tử.

GV: Gọi HS trả lời các câu hỏi sau:

- Trong các nguyên tử trên nguyên tử nào
nhẹ nhất.

- Nguyên tử C nặng gấp bao nhiêu lần
nguyên tử H.

- Nguyên tử Fe nặng gấp bao nhiêu lần
nguyên tử Al.

GV: Thông báo:

- Khối lượng tính bằng đvC chỉ là khối
lượng tương đối giữa các nguyên tử. Gọi
khối lượng này là nguyên tử khối.

- Nguyên tử khối là gì?

GV: Hướng dẫn học sinh tra bảng 1 trang 42
để biết nguyên tử khối của các nguyên tố.
GV: Thông báo: Thường có thể bỏ bớt các
chữ đvC sau các số trị nguyên tử khối.
Ví dụ: H = 1 đvC = 1

C = 12 đvC = 12

GV: Dựa vào bảng 1 trang 42. Em có nhận
xét gì về ngun tử khối của các nguyên tố.
GV: Yêu cầu HS đọc nguyên tử khối, học
sinh khác xác định tên ngun tố, kí hiệu
hố học (dựa vào bảng 1).

GV: Như vậy khi biết nguyên tử khối của
một nguyên tố ta có thể xác định được điều
gì?

GV: Dựa vào bảng 1, ta biết được những
thơng tin gì?

 Hoạt động 3: (4’) Củng cố
- Bài 5 /20 sgk

- Bài 6/ 20 sgk
GV: Gọi HS nhận xét

GV: Nhận xét, bổ sung ( nếu cần)

+ Nguyên tử Fe nặng gấp 56

 2,07 lần nguyên tử Al

HS: Nguyên tử khối là khối
lượng của nguyên tử tính bằng
đơn vị cacbon

HS: Làm theo yêu cầu của giáo
viên.

HS: Nhận xét: mỗi nguyên tố có
1 nguyên tử khối riêng biệt.
HS: Làm theo yêu cầu của giáo
viên.

HS: Dựa vào nguyên tử khối của
1 nguyên tố ta xác định được đó
là nguyên tố nào.

HS: Dựa vào bảng 1 ta biết được
số p, tên ngun tố, kí hiệu hố
học, ngun tử khối.

HS1: Chữa bài tập 5/20 sgk
HS2: Chữa bài tập 6/20 sgk
HS: Nhận xét

</div>
(16)<div class='page_container' data-page=16>

A. Mục tiêu:

* Kiến thức: Học sinh hiểu được khái niệm đơn chất, hợp chất. Phân biệt được kim loại và phi kim.
HS hiểu trong một mẫu chất (cả đơn chất và hợp chất) ngun tử khơng tách rời mà đều có
liên kết với nhau hoặc sắp xếp liền nhau.

* Kĩ năng : Phân biệt được các loại chất, rèn luyện cách viết kí hiệu hố học của các nguyên tố.
* Thái độ : Có niềm tin vào khoa học.

B. Chuẩn bị :

* GV: Hình vẽ 1.10, 1.11, 1.12, 1.13

* HS: Ôn lại các khái niệm về chất, hỗn hợp, nguyên tử, nguyên tố.
C. Tiến trình dạy học.

NỘI DUNG PHƯƠNG PHÁP

I. Đơn chất.
1. Đơn chất là gì?
- Đơn chất là những chất
được tạo nên từ 1
ngun tố.

- Ví dụ: Khí hiđrơ, khí
oxi, lưu huỳnh, natri,
nhôm …

- Phân loại: + Đơn chất
kim loại

+ Đơn chất
phi kịm

* Hoạt động của GV

 Hoạt động 1: (5’) KTBC 
+ ĐVĐ

- Nguyên tử khối là gì? Cho biết
nguyên tử khối của 10 nguyên tố
sau: C, O, S, P, K, Na, Ca, Fe, Al,
Cu.

- Làm bài tập 5/20sgk.

GV: Gọi HS nhận xét, giáo viên
nhận xét ghi điểm

* ĐVĐ: Như các em đã biết có
trên 110 nguyên tố nhưng lại có
hàng chục triệu chất khác nhau.
Vậy làm thế nào để có thể nghiên
cứu được các chất? Bài học này sẽ
giúp các em hiểu rỏ hơn về chất
và sự phân loại chất: Đơn chất và
hợp chất – Phân tử

 Hoạt động 2: (15’) Đơn
chất

GV: Yêu cầu học sinh cho biết
nguyên tố hóa học nào tạo nên các
chất sau: khí hiđrô, lưu huỳnh,
natri, nhôm.

GV: Thông báo những chất trên
được gọi là đơn chất. Vậy đơn
chất là những chất được tạo nên từ

mấy ngun tố.

GV: Các em có nhận xét gì về tên
của đơn chất với tên của nguyên
tố.

* Hoạt động của HS
HS1: - Trả lời lý thuyết

- Ghi nguyên tử khối của các nguyên tố
HS2: Giải bài tập 5/ 20 sgk

HS: Nhận xét

HS: Lắng nghe, ghi đầu bài.
HS: Làm theo u cầu của GV

Chất Ngun tố hóa học
Khí hiđrơ

Lưu huỳnh
Natri
Nhôm

H
S
Na

HS: Đơn chất là những chất tạo nên từ một
nguyên tố.

HS: Nhận xét.Tên đơn chất trùng tên
nguyên tố

HS: Hai đơn chất đó do nguyên tố Cacbon
tạo nên.

HS: Đơn chất Đơn chất kim loại
Đơn chất phi kim

HS Dựa vào tính chất vật lý chung của đơn
chất kim loại và phi kim

</div>
(17)<div class='page_container' data-page=17>

2. Đặc điểm cấu tạo: 
(sgk)

II. Hợp chất.
1. Hợp chất là gì?
- Hợp chất là những chất
được tạo nên từ 2
nguyên tố trở lên.
Ví dụ: Nước, muối ăn,
đường…

- Phân loại: + Hợp chất
vô cơ

+ Hợp chất

hữu cơ

2. Đặc điểm cấu tạo: 
(sgk)

GV: Dùng hình 1.9 giới thiệu 2
đơn chất Than chì và Kim cương.
Sau đó yêu cầu HS cho biết
nguyên tố nào tạo nên 2 chất đó?
 Có 1 số nguyên tố có thể tạo
nên 2, 3 đơn chất.

GV: Đơn chất được phân loại như
thế nào?

GV: Dựa vào đâu để phân loại
đơn chất?

* Đơn chất có đặc điểm cấu tạo
như thế nào?

GV: Yêu cầu học sinh dựa vào
hình 1.10 cho biết trong đơn chất
Đồng các nguyên tử sắp xếp như
thế nào?

 Trong đơn chất kim loại các
nguyên tử sắp xếp khít nhau và
theo một trật tự xác định.

GV: Yêu cầu học sinh dựa vào
hình 1.11 cho biết khí hiđrơ và khí
oxi các nguyên tử liên kết với
nhau như thế nào?

 Trong đơn chất phi kim các
nguyên tử liên kết với nhau theo
một số nhất định và thường là 2.
* Chất như thế nào thì được gọi
là hợp chất

 Hoạt động 3: (15’) Hợp
chất.

GV: Yêu cầu học sinh cho biết
nguyên tố hóa học nào tạo nên các
chất sau: Nước, muối ăn, axit
sunfuric, khí mê tan, đường.

GV: Thơng báo:Các chất trên là
hợp chất. Vậy hợp chất là những
chất được tạo nên từ mấy nguyên
tố?

GV: Hợp chất được phân làm mấy
loại?

theo 1 trật tự xác định

HS: Các nguyên tử liên kết với nhau theo

một số nhất định và thường là 2 nguyên tử.

HS: Làm theo yêu cầu của GV

Chất Nguyên tố hóa học
Nước

Muối ăn
Axit sunfuric
Khí mê tan
Đường

H và O
Na và Cl
H, S và O
C và H
C, H và O

HS: Hợp chất là những chất được tạo nên từ
2 nguyên tố trở lên.

HS: Gồm 2 loại: Hợp chất vô cơ và hợp
chất hữu cơ

HS1: Trong hợp chất Nước: 2 nguyên tử H
liên kết với 1 nguyên tử O

HS2: Trong hợp chất Muối ăn: 1 nguyên tử
Na liên kết với 1 nguyên tử Cl

HS: Nguyên tử của các nguyên tố liên kết
với nhau theo 1 tỉ lệ và 1 thứ tự nhất đinh

</div>
(18)<div class='page_container' data-page=18>

* Hợp chất có đặc điểm cấu tạo
như thế nào?

GV: Yêu cầu học sinh dựa vào
hình 1.13 cho biết trong hợp chất
Nước và Muối ăn nguyên tử của
các nguyên tố liên kết với nhau
như thế nào?

 Trong hợp chất nguyên tử của
các nguyên tố liên kết với nhau
như thế nào?

* Để hiểu rỏ hơn kiến thức trên
các em làm các bài tập sau:

 Hoạt động 4: (5’) Củng
cố.

Bài 1/25sgk
Bài 2/25sgk
Bài 3/25sgk
D. Hướng dẫn tự học: (5’)

* Bài vừa học: - Học bài theo vở ghi + sgk

- Làm các bài tập 1, 2, 3/ 25, 26 sgk

* Bài sắp học: Đơn chất và hợp chất – Phân tử (T2)
1. Phân tử là gì? Cho ví dụ

2. Tính phân tử khối của: a. Khí oxi (gồm 2 nguyên tử O)

b. Nước (gồm 2 nguyên tử H và 1 nguyên tử O)
c. Muối ( gồm 1 nguyên tử Na và 1 nguyên tử Cl)
E. Rút kinh nghiệm, bổ sung:

………
……… Ngày soạn: 01/10/07 Tiết 9:

ĐƠN CHẤT VÀ HỢP

CHẤT – PHÂN TỬ (tt)

A. Mục tiêu :

* Kiến thức: Học sinh biết được phân tử là gì? So sánh được 2 khái niệm phân tử và nguyên tử, biết được
trạng thái của chất.

Học sinh biết dựa vào phân tử khối để tính xem phân tử chất này nặng hay nhẹ hơn phân tử
chất kia.

* Kĩ năng : Tính thành thạo phân tử khối của 1 chất, rèn luyện cách viết kí hiệu hố học của các nguyên
tố

Ghi nhớ nguyên tử khối của các nguyên tố thường gặp.
* Thái độ : Có niềm tin vào khoa học

B. Chuẩn bị :

</div>
(19)<div class='page_container' data-page=19>

C. Tiến trình dạy học:

NỘI DUNG PHƯƠNG PHÁP

I. Đơn chất.
II. Hợp chất
III. Phân tử.
1. Định nghĩa: sgk

2. Phân tử khối

- Là khối lượng phân tử tính bằng
đvC, bằng tổng nguyên tử khối của

*Hoạt động của GV

 Hoạt động 1: (5’) KTBC + ĐVĐ bài mới.
- Định nghĩa đơn chất và hợp chất.

- Giải bài tập 3/26 sgk.

GV: Gọi học sinh nhận xét, giáo viên nhận xét ghi điểm.
* ĐVĐ: Như các em đã biết chất được phân làm 2 loại:
đơn chất và hợp chất. Vậy các hạt trong đơn chất và hợp
chất được gọi là gì? (hình vẽ). Nó có tính chất gì?

 Hoạt động 2: (10’) Định nghĩa.

GV: Yêu cầu học sinh quan sát các hình 1.11, 1.12 và 1.13.
GV: Giới thiệu: - Các hạt trong một mẫu khí hiđrơ.

- Các hạt trong một mẫu khí oxi.
- Các hạt trong một mẫu nước.

GV: Em hãy nhận xét về thành phần, hình dạng, kích thước
của các hạt hợp thành trong các mẫu chất trên.

GV: Thơng báo: Đó là các hạt đại diện cho chất, mang đầy
đủ tính chất của chất và được gọi là phân tử. Vậy phân tử
là gì?

GV: Thơng báo: Với đơn chất kim loại ngun tử có vai
trò như phân tử.

GV: Yêu cầu học sinh quan sát các phân tử trong hình
1.11(đơn chất), 1.12 và 1.13 (hợp chất). Cho biết các
nguyên tử trong phân tử đơn chất và hợp chất có gì khác
nhau?

* Củng cố: Bài 4b, 5/26 sgk

* Khối lượng của phân tử được tính như thế nào?
 Hoạt động 3: (15’) Phân tử khối.

* Hoạt động của HS
HS: - Trả lời lý thuyết
- Làm bài tập 3/26 sgk
HS: Nhận xét.

HS: Lắng nghe, ghi đầu bài.
HS: Quan sát các hình vẽ.

HS: Theo dõi.

HS1: Các hạt hợp thành trong mẫu khí hiđrơ đều
giống nhau: + Có 2 ngun tử H

+ Về hình dạng và kích thước.

HS2: Các hạt hợp thành trong mẫu khí oxi đều
giống nhau: + Có 2 nguyên tử O

+ Về hình dạng và kích thước

HS3: Các hạt hợp thành trong mẫu nước đều
giống nhau: + Có 2H và 1O.

+ Về hình dạng và kích thước

HS: Phân tử là hạt đại diện cho chất, gồm 1 số
nguyên tử liên kết với nhau và thể hiện đầy đủ
tính chất hố học của chất.

HS:+ Các nguyên tử trong phân tử đơn chất:
Nguyên tử cùng loại ( cùng là H hoặc cùng là O).
+ Các nguyên tử trong phân tử hợp chất:
Nguyên tử khác loại ( H và O hoặc Na và Cl)
HS1: Chữa bài 4b

+ Phân tử của hợp chất gồm những nguyên tử
khác loại

+ Phân tử của đơn chất gồm những nguyên tử
cùng loại

HS2: Chữa bài 5/26

</div>
(20)<div class='page_container' data-page=20>

các nguyên tử trong phân tử.

*Ví dụ1 : Tính PTK của khí oxi,
biết phân tử gồm 2O

+ PTK = 2 x 16 = 32 (đvC)

*Ví dụ2:Tính PTK của axit sunfuric
biết phân tử gồm 2H, S, 4O

+ PTK = 2x1 + 32 + 4x16=98 (đvC)

IV. Trạng thái của chất

- Tùy điều kiện, 1 chất có thể ở ba
trạng thái rắn, lỏng và khí (hay hơi).
Ở trạng thái khí các hạt rất xa nhau.

GV: Gọi học sinh nhắc lại định nghĩa nguyên tử khối.
GV: Tương tự như vậy, em hãy nêu định nghĩa phân tử
khối.

GV: Hướng dẫn học sinh tính PTK của 1 số chất.
Ví dụ 1: Tính phân tử khối (PTK) của

a. Khí oxi, PTK = 2x16 = 32(đvC).
b. Khí hiđrơ

c. Nước, PTK = 2 x 1+16 = 18(đvC)
d. Muối ăn.

e. Axit sunfuric, biết phân tử gồm 2H, S, 4O.
GV: Gọi HS làm câu b, d, e

* Củng cố: Bài 6/26 sgk

* Chất tồn tại ở những trạng thái nào?

 Hoạt động 4: (10’) Trạng thái của chất

GV: Yêu cầu học sinh quan sát hình 1.14 sơ đồ ba trạng
thái của chất: rắn, lỏng, khí.

 Các em có nhận xét gì về khoảng cách giữa các phân tử.

* Củng cố: 8/26 sgk

HS: Định nghĩa nguyên tử khối

HS: Phân tử khối là khối lượng của phân tử tính
bằng đvC.

HS: Thảo luận, làm câu b, d, e
b. PTK = 1 x 2 = 2(đvC)

d. PTK = 23 + 35,5 = 58,5 (đvC)
e. PTK = 2 x 1 + 32 + 4 x16 = 98(đvC)

HS1: 6a,b
HS2: 6c,d

HS: + Ở trạng thái rắn các hạt sắp xép khít nhau
và dao động tại chỗ.

+ Ở trạng thái lỏng các hạt ở gần sát nhau và
chuyển động trược lên nhau.

+ Ở trạng thái khí các hạt ở rất xa nhau và
chuyển động nhanh hơn về mọi phía.

HS: Thảo luận làm bài tập 8
D. Hướng dẫn tự học: (5’)

* Bài vừa học: - Học bài theo vở ghi + sgk + Đọc phần em có biết
- Làm bài tập: 6, 7, 8/26 sgk.

* Bài sắp học: Bài thực hành 2: Sự lan tỏa của chất.

1. Ghi nhớ 1 số qui tắc an tồn và cách sử dụng hố chất trong phịng thí nghiệm.
2. Dụng cụ và hố chất của thí nghiệm 1 và 2 ?

3. Các thao tác chính khi làm thí nghiệm 1 và 2 ?
4. Chuẩn bị bảng tường trình theo mẫu (ghi bảng phụ)
 E. Rút kinh nghiệm, bổ sung:

………

Ngày soạn: 04/10/07 Tiết 10:

BÀI THỰC HÀNH 2

SỰ LAN TỎA CỦA CHẤT

A. Mục tiêu :

* Kiến thức: Học sinh biết được một số loại phân tử có thể khuếch tán ( lan tỏa trong chất khí, trong 
nước…)

* Kĩ năng : Bước đầu làm quen với việc nhận biết một chất (bằng quỳ tím).

Rèn luyện kĩ năng sử dụng một số dụng cụ, hoá chất trong phịng thí nghiệm.
* Thái độ : Có hứng thú say mê môn học.

B. Chuẩn bị:

</div>
(21)<div class='page_container' data-page=21>

C. Tiến trình dạy học:

NỘI DUNG PHƯƠNG PHÁP

I. Tiến hành thí nghiệm:
1. Thí nghiệm 1:

Sự lan tỏa của amoniac.

2. Thí nghiệm 2:

Sự lan toả của thuốc tím (kali
pemanganat) trong nước.

II. Tường trình

* Hoạt động của GV

 Hoạt động 1: (5') KTBC + ĐVĐ cho bài mới.
- Hãy nêu các quy tắc an tồn trong phịng thí nghiệm.
- Hãy nêu cách sử dụng hố chất trong phịng thí nghiệm.
GV: Gọi học sinh nhận xét, giáo viên nhận xét, ghi điểm.
* ĐVĐ bài mới.

GV: Dùng lọ nước hoa xịt ở bàn giáo viên  các em có ngửi
thấy mùi gì khơng? Vì sao?

GV: Ta khơng nhìn thấy vì đây là các phân tử chất thơm
chuyển động trong khơng khí.

 Để hiểu rỏ hơn các em sẽ làm thí nghiệm về sự lan tỏa
của chất để biết được phân tử là hạt hợp thành của hợp
chất.

 Hoạt động 2: (12') Thí nghiệm 1.

GV: Hướng dẫn học sinh làm thí nghiệm theo các bước.
- Nhỏ 1 giọt amoniac vào giấy quỳ.

- Đặt 1 mẫu giấy quỳ tẩm nước vào đáy ống nghiệm, đặt 1
miếng bông... dd NH3... miệng ống nghiệm

- Đậy nút ống nghiệm

- Quan sát mẫu giấy quỳ ( ghi vào bảng tường trình).
- Rút ra kết luận và giải thích (ghi vào bảng tường trình).
GV: Theo dõi, sửa sai các thao tác thí nghiệm cho HS

 Hoạt động 3: (13') Thí nghiệm 2.

GV: Hướng dẫn học sinh làm thí nghiệm theo các bước sau
- Lấy 2 cốc nước.

- Bỏ 1 hạt thuốc tím vào cốc1, khuấy đều cho tan hết.
- Bỏ 1 hạt thuốc tím vào cốc 2, cho rơi từ từ, để cốc lặng
yên.

- Quan sát sự đổi màu của nước ở cốc 2.

- So sánh màu của nước ở cốc 1 và cốc 2. (ghi vào bảng
tường trình).

GV: Theo dõi, sửa sai (nếu có)

 Hoạt động 4: (10') Viết bảng tường trình
GV: Yêu cầu học sinh viết bản tường trình theo mẫu.

TT Mục đích
thí nghiệm

Hiện tượng
quan sát

Kết quả
thí nghiệm

GV: Hướng dẫn học sinh để các em ghi đúng theo các cột

* Hoạt động của HS

HS1: Nêu quy tắc an tồn trong PTN

HS2: Nêu cách sử dụng hố chất trong PTN.

HS: + Ngửi thấy mùi thơm.

+ Vì chất thơm từ trên lan toả vào khơng khí.

HS: Các nhóm học sinh làm theo hướng dẫn của GV.
- Nhóm 1.

- Nhóm 2.
- Nhóm 3.
- Nhóm 4.

HS: Nhận xét: Giấy quỳ (màu tím)
HS: Giải thích: Khí NH

ở miệng ống nghiệm đến đáy ống nghiệm.

HS: Các nhóm làm thí nghiệm theo hướng dẫn của G
- Nhóm 1.

- Nhóm 2.
- Nhóm 3.
- Nhóm 4.
HS: Nhận xét:

+ Màu tím của thuốc tím lan toả rộng ra.
+ Màu của nước ở cốc 1 và cốc 2 như nhau.

HS: Viết tường trình.

</div>
(22)<div class='page_container' data-page=22>

GV: Yêu cầu học sinh thu dọn dụng cụ, hố chất, vệ sinh
phịng.

GV: Nhận xét, đánh giá giờ thực hành.

HS: Thu dọn dụng cụ, hoá chất, vệ sinh phòng đúng
qui định.

HS: Lắng nghe, rút kinh nghiêm.

D. Hướng dẫn tự học: (5’)

* Bài vừa học: Nhận xét, đánh giá giờ thực hành.
* Bài sắp học : Bài luyện tập 1.

1. Ôn lại các khái niệm cơ bản: Nguyên tử, phân tử, nguyên tố hoá học, đơn chất, hợp chất.
2. Ghi nhớ kí hiệu hoá học của các nguyên tố thường gặp (15 nguyên tố).

3. Ghi nhớ nguyên tử khối của các nguyên tố thường gặp (15 nguyên tố).
4. Làm các bài tập 1, 2, 4/30 - 31 sgk.

E. Rút kinh nghiệm, bổ sung:

………
………
………
………
………
………....

…

Ngày soạn: 08/10/07 Tiết 11: BÀI LUYỆN TẬP 1
A. Mục tiêu :

* Kiến thức : Ôn lại các khái niệm: Nguyên tử, nguyên tố, đơn chất, hợp chất và phân tử.

Hiểu thêm phân tử là hạt hợp thành của hầu hết các chất và nguyên tử là hạt hợp thành của
đơn chất kim loại.

* Kĩ năng : Rèn luyện kĩ năng làm một số bài tập về xác định nguyên tố dựa vào nguyên tử khối.
Tách riêng chất ra khỏi hỗn hợp.

* Thái độ : Cẩn thận, chính xác.
B. Chuẩn bị:

* GV: Bảng phụ, phiếu học tập, hệ thống bài tập, tấm bìa.
* HS: Nội dung của bài học.

C. Tiến trình dạy học:

NỘI DUNG PHƯƠNG PHÁP
I. Kiến thức cần nhớ

1. Sơ đồ về mối quan hệ giữa
các khái niệm.

Vật thể (tự nhiên và nhân
tạo)

Chất

Đơn chất

* Hoạt động của GV

 Hoạt động 1: (1’) Giới thiệu bài.
Nhằm giúp các em nắm vững mối quan
hệ giữa các khái niệm: nguyên tử, nguyên
tố, đơn chất, hợp chất và phân tử. Đồng
thời vận dụng các kiến thức để giải một
số bài tập.

 Hoạt động 2: (9’) Sơ đồ về mối
quan hệ giữa các khái niệm.

GV: Phát cho mỗi nhóm các tấm bìa. Yêu

* Hoạt động của HS

</div>
(23)<div class='page_container' data-page=23>

Hợp chất

( Tạo nên từ 1 ngtố) (Tạo nên từ 2
ngtố trởlên)

Kim loại Phi kim Vô cơ 
Hữu cơ

(Hạt hợp thành là (Hạt hợp
thành là phân tử)

nguyên tử, phân tử)

Ví dụ:

Natri Lưu huỳnh Nước
Khí mêtan

Đồng Khí hiđrơ Muối
Đường

Nhơm Khí oxi Axit clohiđric
Glucozơ

2. Tổng kết về chất, nguyên 
tử và phân tử (sgk)

II. Bài tập:

* Bài 1b/30 sgk Bài giải:

- Dùng nam châm hút Fe.
- Cho hỗn hợp còn lại vào
nước

Gỗ (nổi lên)

Nhơm (chìm xuống)
* Bài 2/31 sgk Bài giải:
a. + số p = số e = 12

+ số lớp e = 3 lớp

+ số e lớp ngoài cùng = 2e
b. - Khác nhau: số p, số e
- Giống nhau: số e lớp ngồi
cùng.

cầu các nhóm thảo luận: ghép các tấm bìa
để có được sơ đồ.

GV: Tổ chức trò chơi cho các nhóm:
nhóm nào ghép đúng và nhanh nhất sẽ
được phần thưởng.

GV: Đưa bảng phụ có ghi sẵn sơ đồ  cho
học sinh đối chiếu nhận xét.

GV: Nhận xét và kết thúc trò chơi.

* Chất, nguyên tử và phân tử quan hệ

với nhau như thế nào

 Hoạt động 3: (10’) Tổng kết về
chất, nguyên tử và phân tử.

GV: Hướng dẫn học sinh ôn tập lại các
khái niệm bằng cách tổ chức cho các em
chơi: trị chơi ơ chữ.

- Giới thiệu ơ chữ trên màn hình.

- Phổ biến luật chơi.

(1) Từ chỉ hạt vô cùng nhỏ và trung hòa
về điện.

(2) Khái niệm được định nghĩa: gồm
nhiều chất trộn lẫn với nhau.

(3) Khối lượng nguyên tử tập trung ở hầu
hết phần này.

(4) Hạt cấu tạo nên nguyên tử, mang điện
tích bằng -1.

(5) Hạt cấu tạo nên hạt nhân nguyên tử
mang điện tích +1

(6) Từ chỉ tập hợp những nguyên tử cùng
loại.

GV: Các chữ cái trong từ chìa khóa
gồm:Ư, H,Â, N, P, T

* Các em vận dụng những kiến thức
trên để giải các bài tập sau:

 Hoạt động 4: (20’) Bài tập.
GV: Hướng dẫn học sinh bài 3/31sgk.
- Phân tử khối của hiđrô = ?

- Phân tử khối của hợp chất = ?
- PTK của hợp chất = 2X + 16  X = ?
X là nguyên tố nào? Có KHHH = ?
GV: Gọi học sinh lên bảng giải các bài

chất, đơn chất, hợp chất, kim
loại, phi kim, hợp chất vơ cơ,
hợp chất hữu cơ, các ví dụ.
HS: Làm theo yêu cầu của
giáo viên.

HS: Nhận xét.

HS: Ghi sơ đồ vào vở

HS: Nguyên tử.
HS: Hỗn hợp.
HS: Hạt nhân.
HS: Electron.

HS: Proton
HS: Nguyên tố.
HS: Đoán: Phân tử.

HS: Làm theo yêu cầu của
giáo viên.

- PTK của hiđrô: 2x1 =
2(đvC)

- PTK của hợp chất: 31x2 =
62(đvC)

- PTK của hợp chất: 2X + 16
= 62

 2X = 46  X = 23(đvC)
Vậy X là Natri (Na)
HS1: Giải bài 1/30sgk
HS2: Giải bài 2/31sgk
HS: Nhận xét.

HS: Lần lượt làm các câu
a,b,c,d,e

</div>
(24)<div class='page_container' data-page=24>

* Bài 3/ 31 sgk Bài giải:
- Phân tử khối của hiđrô: 2x1 =
2 (đvC)

a. PTK của hợp chất: 31x2 =

62 (đvC)

b. PTK = 2X + 16 = 62
 2X = 46  X = 23(đvC)
Vậy X là Natri (Na)

1/30 và 2/31 sgk.

GV: Gọi học sinh nhận xét
GV: Nhận xét, ghi điểm

GV: Gọi học sinh giải bài 4/31 sgk

GV: Gọi học sinh giải bài 5/ 31 sgk
“ Nước cất là một hợp chất, vì nước cất
sôi ở đúng 1000C”

b) Phân tử, liên kết với nhau,
đơn chất.

c) Đơn chất, nguyên tố hóa
học.

d) Hợp chất, phân tử, liên kết
với nhau.

e) Chất, nguyên tử, đơn chất
HS: Chọn câu D “ Cả 2 ý đều
đúng nhưng ý 2 khơng giải
thích cho ý 1”

D. Hướng dẫn tự học: ( 5’)

* Bài vừa học: - Học bài theo vở ghi + sgk

- Làm các bài tập sau: Cho sơ đồ nguyên tử của các nguyên tố, hoàn thành bảng sau.

Số
p

Số
e

Số
lớp e

Số e lớp
ngoài cùng

Tên
ngun tố

KHHH NTK
a

* Bài sắp học: Cơng thức hóa học

1. Viết công thức hóa học của vài đơn chất mà em biết ?

2. Viết công thức hoá học của vài hợp chất mà em biết ?
3. Công thức hố học có ý nghĩa gì?

E. Rút kinh nghiệm, bổ sung:

………
………
………
………
………
………

………

Ngày soạn: 08/10/07 Tiết 12:

CƠNG THỨC HĨA HỌC

A. Mục tiêu:

* Kiến thức: Học sinh biết được cơng thức hố học (CTHH) dùng để biểu diễn chất, biết được ý nghĩa của
CTHH

Biết cách viết CTHH khi biết kí hiệu hố học (hoặc tên nguyên tố) và số nguyên tử của mỗi
nguyên tố có trong phân tử của chất.

</div>
(25)<div class='page_container' data-page=25>

* Kĩ năng : Rèn luyện kĩ năng viết kí hiệu hố học của ngun tố, kĩ năng tính PTK của chất.
* Thái độ : Thấy được vai trị của hóa học trong đời sống và sản xuất.

B. Chuẩn bị:

* GV: Bảng phụ, hình vẽ 1.10, 1.11, 1.12, 1.13.
* HS: Nội dung của bài học.

C. Tiến trình dạy học:

NỘI DUNG PHƯƠNG PHÁP

I. Cơng thức hố học của đơn
chất

* Cơng thức hố học của đơn
chất chỉ gồm 1 kí hiệu hố học
* Cơng thức chung: An

Trong đó: + A là KHHH của
nguyên tố

+ n là chỉ số (số
nguyên tử của nguyên tố có
trong một phân tử đơn chất)
* Ví dụ:

Đơn chất Cơng thức hố
học
Đồng

Lưu
huỳnh
Khí hiđro
Khí oxi

S
H2
O2

* Hoạt động của GV

 Hoạt động 1: (5’) KTBC + 
ĐVĐ bài mới.

- Định nghĩa đơn chất, hợp chất và phân
tử.

- Tính PTK của khí oxi, nước và muối
ăn.

* ĐVĐ: Như các em đã biết, chất được
tạo nên từ các ngun tố. Do đó ta có
thể dùng kí hiệu của nguyên tố để viết
thành CTHH biểu diễn chất. Bài học
này sẽ cho biết cách ghi và ý nghĩa của
CTHH.

 Hoạt động 2: (10’) CTHH của
đơn chất.

GV: Treo hình 1.10, 1.11. Yêu cầu học
sinh cho biết số nguyên tử có trong 1
phân tử.

GV: Em hãy nhắc lại định nghĩa đơn

chất?

- Trong công thức của đơn chất có mấy
loại kí hiệu hóa học.

- Cơng thức chung của đơn chất: An.
Gọi học sinh giải thích các chữ A, n.

GV: Giải thích:

+ n = 1 đối với kim loại và một số phi
kim(không cần viết vào công thức)

+ n = 2,3 đối với phi kim

GV: Yêu cầu HS thảo luận theo nhóm

* Hoạt động của HS
HS: - Trả lời lý thuyết

PTK của khí oxi = 2 x16 =
32 đvC

PTK của nước = 2 x 1 + 16
= 18 đvC

PTK của muối = 23 + 35,5
= 58,5đvC

HS: - Đơn chất Đồng: hạt hợp

thành là nguyên tử Cu

- Đơn chất Khí hiđro: hạt
hợp thành là 2 nguyên tử H
- Đơn chất Khí oxi: hạt
hợp thành là 2 nguyên tử O
HS: Định nghĩa đơn chất
- Chỉ có 1 KHHH

- A : là KHHH của nguyên tố
- n : là chỉ số (số nguyên tử
của nguyên tố có trong một
phân tử đơn chất)

HS: Lắng nghe, ghi nhớ

HS: Làm theo yêu cầu của GV
Đơn chất Cơng thức hố

học
Đồng

Lưu
huỳnh
Khí hiđro

</div>
(26)<div class='page_container' data-page=26>

II. Cơng thức hố học của
hợp chất

* Cơng thức hố học của hợp

chất gồm 2 hay 3 kí hiệu hố
học trở lên

* Công thức chung : AxBy,
AxByCz

Trong đó:

+ A,B,C là KHHH của
các nguyên tố

+ x, y, z : là chỉ số
* Ví dụ:

Hợp chất Cơng thức
hố học
Nước

Muối ăn
Khí
cacbonic

H2O
NaCl
CO2

III. Ý nghĩa của cơng thức hố
học (sgk)

làm ví dụ sau:

Đơn chất Cơng thức
hố học
Đồng

Lưu huỳnh
Khí hiđro
Khí oxi

* Cơng thức hố học của hợp chất
được viết như thế nào?

 Hoạt động 3:(15’) CTHH của
hợp chất

GV: Em hãy nhắc lại định nghĩa hợp
chất.

- Trong cơng thức của hợp chất có bao
nhiêu loại kí hiệu hố học

- Cơng thức chung của hợp chất AxBy
hoặc AxByCz Gọi HS giải thích các chữ
A, B, C, x, y, z

GV: Yêu cầu HS nhìn vào hình vẽ 1.12;
1,13; 1.15. Hồn thành bảng sau:

Hợp chất Cơng thức
hố học

Nước

Muối ăn
Khí cacbonic
* Củng cố: 3/ 34 sgk

* Cơng thức hố học của chất cho biết
điều gì?

 Hoạt động 4: (10’)Ý nghĩa của
CTHH

GV: - Nhìn vào cơng thức hố học của
nước H2O biết được điều gì ?

- Nhìn vào cơng thức hố học của
khí oxi O2 biết được điều gì?

GV: Dựa vào công thức hoá học của
một chất biết được điều gì?

GV: Yêu cầu HS nêu ý nghĩa của công
thức H2SO4 và P2O5

GV: Gọi HS đọc phần lưu ý trong sgk
* Củng cố: Bài 1/33 sgk

Khí oxi

HS: Định nghĩa hợp chất

- A, B, C: là KHHH của các
nguyên tố

- x, y, z : là chỉ số

HS: Làm theo yêu cầu của GV
Hợp chất Cơng thức

hố học
Nước

Muối ăn
Khí
cacbonic

H2O
NaCl
CO2
HS1: a) CaO, PTK = 40 + 16
= 56 đvC

b) NH3, PTK = 14 + 1x3
= 17 đvC

c) CuSO4, PTK = 64 + 32 +
16x4 = 160 đvC

HS: Trả lời theo gợi ý của GV
- H2O do 2 nguyên tố H

và O tạo ra

- Có 2 nguyên tử H và 1
nguyên tử O trong phân tử.
- PTK = 1x2 + 16 = 18
đvC

HS: Dựa vào CTHH của 1 chất
biết được:

- Nguyên tố nào tạo nên
chất

- Số nguyên tử của mỗi
nguyên tố

- PTK của chất

HS1: Nêu ý nghĩa của H2SO4
HS2: Nêu ý nghĩa của P2O5
HS: Ghi nhớ phần lưu ýtrong
sgk

</div>
(27)<div class='page_container' data-page=27>

Bài 2/33 sgk

Bài 3/34 sgk HSHS23: 2/33 sgk: 3/33 sgk

D. Hướng dẫn tự học: (5’)

* Bài vừa học: - Học bài theo vở ghi + sgk + Đọc phần đọc thêm

- Làm các bài tập 1, 2, 3, 4/ 33- 34 sgk

* Bài sắp học: Hoá trị ( phần I )

- Hoá trị là gì? Hố trị của một ngun tố được xác định theo hoá trị của nguyên tố nào?
- Xác định hoá trị của các nguyên tố trong hợp chất ( dựa vào hoá trị của H và O )
a. HCl, H2O, NH3

b. Na2O, CaO, CO2

E. Rút kinh nghiệm, kiem tra:

………
………
………
………
………
………

………

Ngày soạn: 15/10/07 Tiết 13: HÓA TRỊ
A. Mục tiêu:

* Kiến thức : HS hiểu được hoá trị là gi? Cách xác định hoá trị, làm quen với hoá trị của một số nguyên tố
và một số nhóm nguyên tử.

HS biết qui tắc về hoá trị và biểu thức. Áp dụng qui tắc hoá trị để tính hố trị của một 1
ngun tố hoặc 1 nhóm nguyên tử.

* Kĩ năng : Rèn luyện kĩ năng xác định hố trị của ngun tố, nhóm nguyên tử.
* Thái độ : Cẩn thận, tự tin, chính xác

B. Chuẩn bị:

* GV: Bảng phụ, bảng nhóm.
* HS: Nội dung của bài học.
C. Tiến trình dạy học:

NỘI DUNG PHƯƠNG PHÁP

I. Hố trị của một nguyên tố được
xác định bằng cách nào?

1. Cách xác định.

* Hoạt động của GV

 Hoạt động 1: (5') KTBC + ĐVĐ cho bài mới.
- Viết công thức dạng chung của đơn chất, hợp chất. Cho
biết các đại lượng có trong cơng thức.

- Nêu ý nghĩa của cơng thức hố học , 2ad/34sgk
- Bài 3/34 sgk.

* ĐVĐ: Như các em đã biết, nguyên tử có khả năng liên
kết với nhau. Hố trị là con số biểu thị khả năng đó. Biết
được hố trị ta sẽ hiểu và viết đúng CTHH của hợp chất.

 Hoạt động 2: (15') Hoá trị của một nguyên tố

được xác định bằng cách nào?

GV: Thông báo: Người ta qui ước gán cho H hoá trị I, một

* Hoạt động của HS
HS1: Trả lời lý thuyết

HS2: - Nêu ý nghĩa của công thức
- Giải bài 2ad/34 sgk

HS3: Giải bài 3/ 34 sgk.

</div>
(28)<div class='page_container' data-page=28>

- Qui ước H hoá trị I

Ví dụ1: Xác định hố trị của Cl, N, C

HCl, NH3, CH4
- Qui ước O hố trị II.

Ví dụ 2: Xác định hố trị của K, Zn, S
K2O, ZnO, SO2

Ví dụ 3: Xác định hoá trị của nhóm
SO4, PO4.

H2(SO4) H3(PO4)

2. Kết luận: sgk.

II. Qui tắc hoá trị
1. Qui tắc: 
 AxBy

x.a = y.b

* Trong CTHH tích của chỉ số và hố
trị của ngun tố này bằng tích của chỉ
số và hoá trị của nguyên tố kia.

2. Vận dung:

nguyên tử, nguyên tố khác... nguyên tử H ... nguyên tố
đó có hố trị bấy nhiêu.

GV: Em hãy xác định hoá trị của Cl, N, C trong các hợp
chất trên, giải thích.

GV: Thơng báo: Người ta cịn dựa vào ... với oxi, hoá trị
của O bằng II đơn vị.

GV: Em hãy xác định hoá trị của K, Zn, S trong các hợp
chất trên, giải thích.

GV: Giới thiệu: Cách xác định hố trị của một nhóm ng tử.
GV: Em hãy xác định hố trị của nhóm SO4, PO4 trong các
hợp chất trên.

GV: Yêu cầu học sinh về nhà học thuộc hoá trị của một số
nguyên tố thường gặp( 15 nguyên tố) và nhóm nguyên tử

(bảng 1, 2 trang 42-43 sgk)

* Củng cố: 2/37 sgk.

 Hoạt động 3: (5') Kết luận:
GV: Hố trị là gì?

GV: Hố trị của một ngun tố dược xác định như thế nào?
GV: Hoá trị của một nhóm ngun tử là gi?

* Hố trị của ngun tố hay nhóm nguyên tử trong hợp
chất thoả mãn qui tắc nào?

 Hoạt động 4: (10') Qui tắc hoá trị

GV: Yêu cầu HS dựa vào bảng sau. Hãy thảo luận để tìm
mối quan hệ giữa 2 giá trị (x.a) và (y.b).

GV: Nhấn mạnh x.a = y.b là qui tắc hoá trị, yêu cầu học
sinh phát biểu thành lời.

GV: Thông báo:Qui tắc được vận dụng chủ yếu cho các
hợp chất vô cơ.

HS: HCl: Vì 1 nguyên tử Cl...1 nguyên tử H
NH

HS: K

ZnO: Vì 1 nguyên tử Zn...1 ng. tử O

SO2 : Vì 1 nguyên tử S …2 nguyên tử O

HS: H

H

HS: Học thuộc hoá trị 15 nguyên tố
5 nhóm hố ng tử
HS1: a) KH, H

HS2: b) FeO, Ag

HS: Hoá trị là con số biểu thị khả năng liên
kết của ng tử ng tố này với ng tử ng tố khác
HS: Xác định: H (I); O (II)

HS: Hố trị của nhóm ngun tử là con số
biểu thị khả năng liên kết của nhóm ng tử.

HS: Làm theo yêu cầu của GV
AxBy

Al2O
H2S

HS: Kết luận: x.a = y.b

HS: Trong CTHH, tích của chỉ số và hố trị
của ng tố này bằng tích của chỉ số và hoá trị
của ng tố kia.

I III IV

I II IV

II III

a b

III

I
II
IV

II I
IV

a b

III II

</div>
(29)<div class='page_container' data-page=29>

a. Tính hố trị của một ngun tố.
Ví dụ: Tính hố trị của S trong hợp chất
SO3

- Theo qui tắc: a.1 = 3.II = VI  a = VI

- Vậy hoá trị của S trong hợp chất SO3
là VI

 Hoạt động 5: (5') Vận dụng tính hoá trị của một
nguyên tố.

GV: Yêu cầu học sinh vận dụng qui tắc hố trị để làm ví dụ
sau:

Ví dụ1: Tính hố trị của S trong hợp chất SO3.

HD: Gọi a là hố trị của S. Tính a = ?

Ví dụ 2: Tính hố trị của Na trong hợp chất Na2 (SO4)

* Củng cố: 4/38 sgk.
GV: Nhận xét, ghi điểm

HS: Thảo luận: SO

+ Theo qui tắc hoá trị: a.1 = II.3 = VI

HS: + Theo qui tắc hoá trị: a.2 = 1.II = II

HS: ZnCl

CuCl: a.1 = I.1
AlCl

Fe(SO
D. Hướng dẫn tự học: (5')

* Bài vừa học: - Học bài theo vở ghi + sgk

- Làm các bài tập 2, 3, 4/37 - 38 sgk.
* Bài sắp học: Hoá trị (T2).

1. Công thức hoá học của hợp chất ?
2. Theo qui tắc hoá trị suy ra: xy = ?
 E. Rút kinh nghiệm, kiểm tra:

………
………
………
………
………
………

………

Ngày soạn: 17/10/07 Tiết 14:

HÓA TRỊ (tt)

A. Mục tiêu:

* Kiến thức : Học sinh biết lập cơng thức hóa học của hợp chất (dựa vào hóa trị của các nguyên tố hoặc 
nhóm nguyên tử).

* Kĩ năng : Rèn luyện kĩ năng lập cơng thức hóa học của chất và kĩ năng tính hóa trị của nguyên tố hoặc 
nhóm nguyên tử.

* Thái độ : Có niềm tin vào khoa học
B. Chuẩn bị:

* GV: Bảng nhóm.

* HS: Nội dung của bài học.

a II

a II

a II

a I

</div>
(30)<div class='page_container' data-page=30>

C. Tiến trình dạy học

NỘI DUNG PHƯƠNG PHÁP

I. Hóa trị của 1 nguyên 
tố được xác định bằng 
cách nào?

II. Qui tắc hóa trị
1. Qui tắc.

2. Vận dụng.

a. Tính hóa trị của 1 
ngun tố.

b. Lập cơng thức hóa học 
của hợp chất theo hóa trị:

* Gồm các bước

a b

- Viết công thức dạng
chung: AxBy

- Viết biểu thức qui tắc:
x.a = y.b

- Chuyển thành tỉ lệ: x/y 
= b/a

(x, y là những số nguyên
đơn giản nhất).

- Viết CTHH đúng của
hợp chất.

* Ví dụ1: Lập cơng thức 
của hợp chất tạo bởi N (IV)
và Oxi. IV II

- Công thức dạng chung :
NxOy

- Theo qui tắc: x.IV =
y.II

- chuyển thành tỉ lệ: x/y

* Hoạt động của GV

 Hoạt động 1: (10’) KTBC + ĐVĐ
bài mới.

- Hóa trị của ngun tố là gì?
Nêu qui tắc hóa trị. Viết biểu thức
- Nêu cách xác định hoá trị của các
nguyên tố

Bài 2/37 sgk

- Nêu ngun tắc chung để tính hóa trị
của 1 nguyên tố

Bài 4/38 sgk

GV: Gọi HS nhận xét, GV nhận xét, ghi
điểm

* ĐVĐ: Như các em đã biết, hóa trị là con 
số biểu thị khả năng liên kết giữa các
nguyên tử. Nếu biết CTHH của hợp chất
sẽ tính được hóa trị nguyên tố. Ngược lại,
nếu biết hóa trị nguyên tố thì có lập được
CTHH của hợp chất khơng ?

Các em sẽ biết được trong tiết học này:
Hoá trị( tt)

 Hoạt động 2: (10’) Lập CTHH
của hợp chất theo hóa trị.

GV: Để lập CTHH của hợp chất theo hóa
trị, phải tiến hành theo các bước như thế
nào?

( Gợi ý để học sinh có thể đưa ra được các
bước)

GV: Yêu cầu học sinh vận dụng để làm ví
dụ sau:

Ví dụ1: Lập CTHH của hợp chất tạo bởi
N(IV) và Oxi.

( Hướng dẫn để các em làm theo.)
GV: Yêu cầu các nhóm làm ví dụ 2.

Ví dụ 2: Lập cơng thức hóa học của hợp
chất tạo bởi

* Hoạt động của HS
HS1: - Trả lời lý thuyết
- Biểu thức: x.a = y.b.
HS2: - Cách xác định: qui ước
H(I), O(II)

- Giải bài tập 2/ 37 sgk

HS3: - Dựa vào qui tắc hóa trị:
a.x = b.y.

- Giải bài tập 4/38 sgk
HS: Nhận xét

HS: Lắng nghe.

HS: Thảo luận nhóm. a
b

- Viết công thức dạng chung:
AxBy

- Viết biểu thức qui tắc hóa trị:
a.x = b.y.

- Chuyển thành tỉ lệ : x/y = b/a
(x, y là các số nguyên đơn giản
nhất)

- Viết CTHH đúng của hợp chất.

IV II

HS: - Viết công thức dạng
chung: NxOy

- Theo qui tắc hóa trị: x.IV

= y.II

- Chuyển thành tỉ lệ: x/y
= II/IV = ½

- Vậy công thức cần lập: NO2
HS: Làm vào trong bảng nhóm.

III II

a. - Công thức dạng chung
Alx(SO4)y

</div>
(31)<div class='page_container' data-page=31>

= II/IV = ½

- Vậy cơng thức cần lập:
NO2

Cách khác: gạch chéo hóa 
trị ra chỉ số

a b

AxBy nếu a = b thì x
= y = 1

a. Nhôm(III) và nhóm SO4 (II)
b. Kali (I) và nhóm CO3 (II)

GV: Yêu cầu - Nhóm I, II làm ví dụ 2a
- Nhóm III, IV làm ví dụ 2b
GV: Gọi các nhóm nộp bảng.

GV: Tổ chức cho học sinh nhận xét.
* Khi làm bài địi hỏi các em phải có kĩ
năng lập CTHH nhanh. Có cách nào để
lập nhanh hơn hay không?

 Hoạt động 3: ( 20’) Luyện tập
cách lập CTHH.

GV: Yêu cầu học sinh thảo luận để đưa ra
cách lập khác.

GV: Giúp học sinh chọn 1 cách: gạch chéo
hóa trị ra chỉ số.

a b

AxBy nếu a = b thì x = y = 1

GV: Yêu cầu học sinh vận dụng để làm ví
dụ 3:

Ví dụ 3: Lập CTHH của các hợp chất.
a. Na (I), S (II)

b. Fe (III), OH (I)
c. Ca (II), PO4 (III)

d. S (IV), O (II)
* Củng cố:

Bài 5/ 38 sgk : Lập CTHH của hợp chất 2
nguyên tố

Bài 6/38 sgk :Hãy chỉ ra CTHH viết sai và
sửa lại cho đúng

y.II

- Chuyển thành tỉ lệ x/y =
II/III = 2/3

- Công thức cần lập :
Al2(SO4)3

b. I II

- Kx(CO3)y

- x.I = y.II  x/y = II/I = 2/1
- K2(CO3)1  Công thức cần
lập: K2CO3

HS: Thảo luận: Có thể các em
đưa ra nhiều cách khác nhau có
thể đúng hoặc sai

I II

HS1: NaxSy  Na2S
III I

HS2: Fex(OH)y  Fe(OH)3
III II

HS3: Cax(PO4)y  Ca2(PO4)3
IV II

HS4: SxOy  S2O4 
SO2

HS5: 5a. PH3, CS2, Fe2O3
HS6: 5b. NaOH, CuSO4,
Ca(NO3)2

HS7: 6. MgCl  MgCl2

KO  K2O, NaCO3 
Na2CO3.

D. Hướng dẫn tự học: (5’)

* Bài vừa học: - Các bước để lập CTHH theo hóa trị.
a b

- Cách xác định CTHH khác AxBy
- Làm các bài tập 7, 8/ 38 sgk

*Bài sắp học : Bài luyện tập 2

</div>
(32)<div class='page_container' data-page=32>

E. Rút kinh nghiệm, bổ sung:

………
…………...

Ngày soạn: 20/10/ 07

Tieát 15:

BÀI LUYỆN TẬP 2

A. Mục tiêu :

* Kiến thức : Ơn tập về cơng thức của đơn chất và hợp chất, củng cố về cách lập công thức hố học, 
cách tính phân tử khối của chất.

Củng cố bài tập xác định hoá trị của một nguyên tố.

* Kĩ năng : Rèn luyện các kĩ năng: Tính hố trị của ngun chất, lập cơng thức hố học của hợp 
chất khi biết hoá trị.

* Thái độ : Cẩn thận, tự tin, chính xác.
B. Chuẩn bị :

* GV: Hệ thống bài tập, bảng phụ.
* HS: Nội dung của bài học.
C. Tiến trình dạy học:

NỘI DUNG PHƯƠNG PHÁP

I Kiến thức cần nhớ

1. Cơng thức hố học: (sgk)
2. Hố trị: (sgk)

* Tính hố trị của một ngun tố
Ví dụ1: Tính hố trị của ngun
tố Cl và Ca trong hợp chất

a. AlCl3
b. Ca3(PO4)2

Bài giải
a. - Ta có: AlCl3

- Theo qui tắc hoá trị: b. 3 =
III . 1 = 3

 b = I
b. - Ta coù: Ca3(PO4)2

- Theo qui tắc hoá trị: a. 3 =
III . 2 = 6

 a = II
* Lập cơng thức hố học

* Hoạt động của GV

 Hoạt động 1: (2’) Giới

thiệu bài.

Nhằm giúp các em ghi đúng
cơng thức hố học của đơn chất
và hợp chất, vận dụng qui tắc hố
trị để lập cơng thức hố học và
xác định hố trị của nguyên tố
một cách chính xác và nhanh
chóng.

 Hoạt động 2: (13’) Kiến
thức cần nhớ

GV:Yêu cầu học sinh lần lượt trả
lời các câu hỏi sau:

- Công thức chung của đơn chất
và hợp chất.

- Nêu ý nghĩa của cơng thức.
- Hố trị là gì?

- Nêu qui tắc hố trị. Viết biểu
thức.

GV: Qui tắc hoá trị được vận

* Hoạt động của HS

HS: Làm theo yêu cầu của GV

- Công thức chung : An ,
AxBy, AxByCz

- Ý nghĩa của công thức.
- Hoá trị

- Qui tắc hoá trị

- Biểu thức : x.a = y.b (AxBy)
HS: Qui tắc hoá trị được vận
dụng để

- Tính hố trị của một ngun
tố

- Lập cơng thức hố học của
hợp chất khi biết hố trị

III b

III
a

</div>
(33)<div class='page_container' data-page=33>

Ví dụ2: Lập cơng thức hố học
của các hợp chất sau : FexOy ,
Fex(SO4)y , CxOy

Bài giải

- Ta có: FexOy , Fex(SO4)y , CxOy
- Cơng thức hố học cần lập:
Fe2O3, Fe2(SO4)3, CO2
II. Bài tập:

* Baøi 1/41sgk Bài giải
+ Cu(OH)2, PCl5, SiO2,
Fe(NO3)

* Dựa vào qui tắc hố trị, tìm
được:

Cu (II), P (V), Si(IV), Fe
(III)

* Bài 2/41sgk Bài giải
+ XO X có hố trị II
+ YH3 Y có hoá trị III
+ Biết hoá trị của X(II), Y(III)
* Xác định CTHH của hợp chất:
X3Y2

* Baøi 3/41sgk 
Bài giải

+ Hố trị của Fe trong hợp chất
Fe2O3 là III

+ Hố trị của nhóm SO4(II)

+ Biết hoá trị của Fe(III),
SO4(II)

* Xác định CTHH của hợp chất:
Fe2(SO4)3

* Baøi 4/41sgk

Bài giải

+ K(I), Cl(I) KCl
(PTK = 39 + 35,5 = 74,5ñvC)
+ K(I), SO4(II)
K2SO4

dụng để làm những loại bài tập
nào?

GV: u cầu HS tính hố trị của
nguyên tố

Cl và Ca trong hợp chất AlCl3,
Ca3(PO4)2

GV: Yêu cầu HS vận dụng để lập
nhanh các công thức sau:

FexOy , Fex(SO4)y ,
CxOy

* Vận dụng kiến thức trên để
giải các bài tập

 Hoạt động 2: (25’) Bài
tập

GV: Hướng dẫn bài 1/44sgk
+ Yêu cầu HS điền hoá trị của
(OH), Cl, O, (NO3) trong các hợp
chất

+ Yêu cầu HS dựa vào qui tắc
hố trị để tính hố trị của Cu, P,
Si, Fe

GV: Gọi HS trình bày cách giải
bài 2/41 sgk

GV: Nhận xét, bổ sung

GV: Gọi HS trình bày cách giải
bài 3/41 sgk

GV: Nhận xét, bổ sung (nếu cần)

GV: Gọi HS trình bày cách giải
bài 4/41 sgk

HS:

- Ta có: AlCl3 Suy ra: b. 3 = III .
1 = 3

Vậy : b = I
- Ta có: Ca3(PO4)2 Suy ra: a. 3 =
III.2 = 6

Vậy : a = II
HS: Cơng thức : Fe2O3,

Fe2(SO4)3, CO2

HS: Làm theo yêu cầu cuûa GV
+ Cu(OH)2, PCl5, SiO2,
Fe(NO3)

+ Cu (II), P (V), Si(IV),
Fe (III)

HS: Trình bày cách giải
+ XO X có hoá trị mấy
+ YH3 Y có hố trị mấy
+ Biết hố trị của X, Y Xác định
CTHH

HS: Trình bày cách giải

+ Tìm hố trị của Fe trong hợp
chất Fe2O3, tìm hố trị của nhóm
SO4

+ Biết hố trị của Fe, SO4
Xác định CTHH

HS: Trình bày cách giải

+ Lập CTHH của các hợp chất
+ Tính phân tử khối

HS: Nhận xét

III IVII

II
III
I
II
I
I
II

III III II IVII

</div>
(34)<div class='page_container' data-page=34>

(PTK = 39.2 + 32 + 16.4 =
174ñvC)

+ Ba(II), Cl(I)
BaCl2

( PTK = 137 + 35,5.2 =
208ñvC)

+ Ba(II), SO4(II)
BaSO4

( PTK = 137 + 32 + 16.4 =
233ñvC)

+ Al(III), SO4(II)
Al2(SO4)3

( PTK = 27.2 + (32 + 16.4).3 =
342ñvC)

* BTVN: Cho biết cơng thức 
hố học hợp chất của ngun tố
X với O và hợp chất của nguyên
tố Y với H như sau: X2O, YH2
(X, Y là những nguyên tố chưa
biết)

a. Hãy chọn công thức đúng cho
hợp chất của X với Y trong các
công thức cho dưới đây:

XY2, X2Y, XY, X2Y3
b. Xác định X, Y biết rằng:
+ X2O có phân tử khối bằng

+ YH2 có phân tử khối bằng
34

GV: Nhận xét, bổ sung (nếu cần)

GV: Gọi HS lên bảng giải các bài
tập 2, 3,4/41 sgk

GV: Tổ chức cho HS nhận xét
GV Nhận xét, ghi điểm

GV: Hướng dẫn BTVN
+ Xác định hoá trị của X, Y
+ Xác định CTHH đúng
+ Xác định X,Y

2X + 16 = 62 X = ?
Y + 2 x1 = 34 Y = ?

HS: Laøm theo yêu cầu của GV
+ X2O X(I)

+ YH2 Y(II)
+ XY X2Y
+ X = 23 ñvC X là Na
+ Y = 32 đvC Y laø S

D . Hướng dẫn tự học: (5’)

* Bài vừa học: - Học thuộc và nắm vững kiến thức cơ bản (phần I) + làm bài tập cho về nhà
* Bài sắp học: Kiểm tra

Ôn tập các nội dung sau:

1. Học thuộc và nắm vững các khái niệm cơ bản: vật thể, chất, nguyên tử, đơn chất, hợp chất, phân
tử

2. Hiểu được cấu tạo của nguyên tử, qui tắc hoá trị.

3. Biết vận dụng qui tắc để tính hố trị cûa ngun tố và lập cơng thức hố học của hợp chất.
4. Xem lại các dạng bài tập :1, 4/41sgk + BTVN

</div>
(35)<div class='page_container' data-page=35>

Ngày soạn: 15/10/06

Tiết 16:

KIỂM TRA

A. Mục tiêu:

* Kiến thức: Nguyên tử, cấu tạo nguyên tử; đơn chất, hợp chất, phân tử, tính phân tử khối.

Vận dụng qui tắc hóa trị để tính hóa trị của ngun tố và lập CTHH của hợp chất.

* Kĩ năng : Rèn luyện kĩ năng ghi nhớ các kiến thức cơ bản, kĩ năng trình bày bài giải có khoa

học.

* Thái độ : Cẩn thận, tự tin, trung thực, chính xác.

B. Chuẩn bị:

* GV: Đề kiểm tra

* HS: Kiến thức, giấy kiểm tra, giấy nháp, máy tính

C. Đề kiểm tra:

I. Trắc nghiệm: (4điểm) Hãy chọn phương án trả lời mà em cho là đúng nhất
Câu 1: Dây điện làm bằng đồng được bọc một lớp chất dẻo. Vật thể là:

A. Dây điện B. Đồng. C. Chất dẻo. D. Cả B và C.
Câu 2: Trong mỗi nguyên tử, số proton (p) bằng số:

A. Nơtron B. Electron. C. Hạt nhân D. Lớp electron.
Câu 3: Trong vỏ Trái đất, nguyên tố nào chiếm khối lượng lớn nhất.

A. Silic. B. Nhôm. C. Sắt. D. Oxi.
Câu 4: Hợp chất là những chất tạo nên từ …….. nguyên tố hóa học trở lên.

A. Một. B. Hai C. Ba. D. Nhiều.
Câu 5: Trong các hợp chất dưới đây, hãy chỉ ra chất nào là đơn chất.

A. Nước H2O B. Muối ăn NaCl. C. Khí mêtan CH4. D. Khí clo Cl2.

Câu 6: Khối lượng bằng gam của nguyên tử Fe là: (biết 1đvC = 0,166.10-23g)

A. 3,984.10-23g B. 4,482.10-23g C. 9,296.10-23g D. 10,79.10-23g.

Câu 7: Hóa trị của Si trong cơng thức hóa học SiO2 là:

A. IV B. III C. II D. I
Câu 8: Biết Al hóa trị III, nhóm SO4 hóa trị II. Hãy chỉ ra công thức đúng.

A. Al3(SO4)2 B. Al2SO4 C. Al2 (SO4)3 D. Al3SO4

II. Tự luận: ( 6điểm ).

Câu 1: (3đ) Hãy viết cơng thức hóa học và tính phân tử khối.
a. Fe (III) và O (II)

b. Ca (II) và Cl (I)
c. Al (III) và OH (I)
Câu 2: (3đ)

Cho biết công thức hợp chất của nguyên tố X với O là X2O, hợp chất của nguyên tố Y với H là

YH2 (X, Y là những nguyên tố chưa xác định).

a. Hãy lập cơng thức hóa học cho hợp chất của X và Y.
b. Xác định X, Y biết rằng

X2O có PTK = 62

YH2 có PTK = 34

</div>
(36)<div class='page_container' data-page=36>

Đáp án

I. Trắc nghiệm: (4đ) Mỗi câu trả lời đúng được 0,5điểm

Câu 1 2 3 4 5 6 7 8

Đáp án A B D B D C A C

II. Tự luận: (6đ)

Câu 1: (3đ) Mỗi công thức lập đúng được 0,5đ, tính PTK đúng được 0,5đ
a. Fe2O3. PTK = 56.2 + 16.3 = 160 (đvC)

b. CaCl2. PTK = 40 + 35,5.2 = 111 (đvC)

c. Al(OH)3. PTK = 27 + (16 + 1).3 = 78 (đvC)

Câu 2: (3đ) Mỗi câu làm đúng được 1,5điểm
a. Lập công thức hóa học

X2O  X có hóa trị I

 X2Y

YH2  Y có hóa trị II

b. Xác định X, Y.

X2O có PTK = 62  2X + 16 = 62  2X = 62 – 16 = 46  X = 23 (đvC).

YH2 có PTK = 34  Y + 2.1 = 34  Y = 34 – 2 = 32 (đvC).

* Vậy X là Na, Y là S.

Ngày soạn: 22/10/06

Chương II:

PHẢN ỨNG HÓA HỌC

Tiết 17: SỰ BIẾN ĐỔI CHẤT

A. Mục tiêu:

* Kiến thức : Học sinh phân biệt được hiện tượng vật lý và hiện tượng hóa học. Biết phân biệt được các 
hiện tượng xung quanh.

* Kĩ năng : Rèn luyện kĩ năng làm thí nghiệm và quan sát thí nghiệm.

* Thái độ : Thấy được tầm quan trọng của môn học trong đời sống và sản xuất.
B. Chuẩn bị:

* GV: Hóa chất: Bột sắt, bột lưu huỳnh, đường, nước, muối ăn.

Dụng cụ : Đèn cồn, nam châm, kẹp gỗ, kiềng đun, ống nghiệm, cốc thủy tinh.
* HS: Nội dung của bài học.

C. Tiến trình dạy hoc

NỘI DUNG PHƯƠNG PHÁP

* Hoạt động của GV

 Hoạt động 1: (3’) Giới thiệu

</div>
(37)<div class='page_container' data-page=37>

I. Hiện tượng vật lý.
1. Thí nghiệm.
2. Nhận xét:

Hiện tượng chất biến đổi
mà vẫn giữ nguyên là chất
ban đầu, được gọi là hiện

tượng vật lý.

II. Hiện tượng hóa học.
1 Thí nghiệm1

hỗn hợp (Fe,S) sắt
(II)sunfua

2. Thí nghiệm 2

đường than,
nước

3. Nhận xét:

Hiện tượng chất biến
đổi có tạo ra chất khác,
được gọi là hiện tượng hóa
học.

chương, bài mới.

Trong chương trước các em đã học về
chất. Chương này sẽ học về phản ứng
hóa học. GV gọi học sinh đọc những
thơng tin cần tìm hiểu ở đầu chương II.
GV: Trước hết cần xem với chất có thể
xảy ra những biến đổi gì? Thuộc loại
hiện tượng nào?

 Nghiên cứu bài: Sự biến đổi chất
 Hoạt động 2: (15’) Hiện tượng

vật lý.

GV: - Yêu cầu học sinh quan sát hình vẽ
2.1. Hình vẽ đó nói lên điều gì?

- Hướng dẫn để học sinh hình thành
sơ đồ trên.

GV: Hỏi học sinh về cách biến đổi từng
giai đoạn cụ thể

- Làm thế nào để: Nước Nước
Nước

(rắn) (lỏng)
(hơi)

GV: Hướng dẫn học sinh làm thí
nghiệm.

- Hịa tan muối ăn vào nước
- Đun nóng bằng đèn cồn

GV: Yêu cầu học sinh quan sát và ghi lại
sơ đồ biến đổi.

GV: Qua sơ đồ của thí nghiệm1 và thí

nghiệm 2, các em có nhận xét gì (về
trạng thái, về chất).

GV: Hiện tượng trên gọi là hiện tượng
vật lý. Vậy hiện tượng vật lý là gì?
* Đối với những trường hợp chất biến
đổi có tạo ra chất mới gọi là gì?

 Hoạt động 3: (15’) Hiện tượng
hóa học.

GV: Hướng dẫn học sinh làm thí nghiệm
1.

GV: Yêu cầu HS

- Quan sát sự thay đổi màu sắc của hỗn
hợp.

- Nêu hiện tượng.

GV: Qua thí nghiệm, các em có nhận xét
gì về sự biến đổi của chất.

HS: Đọc những thông tin cần tìm
hiểu ở đầu chương II.

HS: Ghi đầu bài.

HS: Hình vẽ đó thể hiện q trình

biến đổi

Nước Nước
Nước

(rắn) (lõng)
(hơi)

HS: Thảo luận trả lời các câu hỏi
của GV.

HS: Làm thí nghiệm theo nhóm: (4
nhóm)

- Quan sát.

- Sơ đồ: Muối dd muối
muối

(rắn)
(rắn)

HS: - Có sự thay đổi về trạng thái.
- Khơng có sự thay đổi về
chất.

HS: Hiện tượng vật lý là hiện
tượng chất biến đổi mà vẫn giữ
nguyên là chất ban đầu.

HS: Làm thí nghiệm theo nhóm.
HS: Hiện tượng:

+ Hốn hợp nóng đỏ lên và chuyển
dần sang màu xám.

+ Sản phẩm không bị nam châm
hút.

HS: Nhận xét: Quá trình biến đổi
đã tạo ra chất mới: Hỗn hợp (Fe,S)
sắt(II)sunfua

(màu xám)

HS: Làm thí nghiệm theo nhóm.
HS: Hiện tượng:

Đường chuyển dần sang mùa

đun nóng

</div>
(38)<div class='page_container' data-page=38>

GV: Hướng dẫn học sinh làm thí nghiệm
2.

GV: Yêu cầu HS

- Quan sát sự thay đổi màu sắc.
- Nêu hiện tượng.

GV: Qua thí nghiệm, các em có nhận xét
gì về sự biến đổi của chất.

GV: Hiện tượng xảy ra ở thí nghiệm 1
và thí nghiệm 2 gọi là hiện tượng hóa
học. Vậy hiện tượng hóa học là gì?

 Hoạt động 4: (7’) Củng cố.
Bài 1/47 sgk

Bài 2/47 sgk

Bài 3/47 sgk.

GV: Tổ chức cho HS nhận xét
GV: Nhận xét, ghi điểm

đen (than), thành ống nghiệm xuất
hiện những giọt nước .

HS: Nhận xét: Quá trình biến đổi
…chất mới

đường than, nước
(màu trắng) (đen)
HS: Hiện tượng hóa học là hiện
tượng chất biến đổi có tạo ra chất

khác.

HS1: Dấu hiệu:

+ Sự xuất hiện chất mới  hiện
tượng hóa học

+ Khơng có chất mới  Hiện tượng
vật lý.

HS2: * Hiện tượng hóa học a, c
Vì a. lưu huỳnh lưu huỳnh
đi oxit

c. Canxi cacbonat Canxi
oxit, khí Cacbon đioxit.

* Hiện tượng vật lý b, d
HS3: * Hiện tượng vật lý:

nến (rắn) nến (lỏng)
nến (hơi)

* Hiện tượng hoá học
nến (hơi) Khí cacbon
đioxit, hơi nước
D. Hướng dẫn tự học:

* Bài vừa học: + Học bài theo vở ghi + sgk

+ Làm các bài tập 1, 2, 3/47 SGK + 12.2 và 12.4/15 SBT
* Bài sắp học: Phản ứng hóa học

- Phản ứng hóa học là gì? chất ban đầu, chất mới sinh ra ( sản phẩm) gọi là gì?
- Trong phản ứng hóa học có gì thay đổi? Khi nào phản ứng hóa học xảy ra?
E. Rút kinh nghiệm, bổ sung:

………
………
………

… Ngày soạn: 22/10/06

Tiết 18:

PHẢN ỨNG HÓA HỌC

A. Mục tiêu:

* Kiến thức : HS biết được phản ứng hóa học là một quá trình biến đổi chất này thành chất khác.

HS biết được bản chất của phản ứng hóa học là sự thay đổi về liên kết giữa các nguyên tử làm
cho phân tử này  phân tử khác.

* Kĩ năng : Rèn luyện kĩ năng viết phương trình chữ.

Phân biệt được các chất tham gia và chất tạo thành (sản phẩm)trong một phản ứng hóa học.

đun

</div>
(39)<div class='page_container' data-page=39>

* Thái độ : u thích mơn học.
B. Chuẩn bị:

* GV: Hình vẽ 2.5

* HS: Nội dung của bài học.
C. Tiến trình dạy học

NỘI DUNG PHƯƠNG PHÁP

I. Định nghĩa: (sgk).

- Chất ban đầu: Chất tham
gia phản ứng.

- Chất sinh ra: Chất tạo thành
( sản phẩm)

VD:Chất tham gia chất
tạo thành (sp)

Lưu huỳnh + sắt Sắt
(II) sunfua

Đường Than
+ nước.

* Hoạt động của GV

 Hoạt động 1: (5’) KTBC + 
ĐVĐ bài mới.

- Hiện tượng vật lý là gì? Hiện tượng
hóa học là gì? Cho ví dụ.

- Bài 3/ 47 sgk.

* ĐVĐ: Như các em đã biết, chất có
thể biến đổi thành chất khác. Qúa
trình đó gọi là gì? Trong đó có gì thay
đổi? Tiết học hôm nay sẽ giúp các em
trả lời những câu hỏi đó: Phản ứng
hố học

 Hoạt động 2: (15’) Định
nghĩa.

GV: Gọi học sinh đọc sgk.
GV: - Phản ứng hóa học là gì?

- Chất ban đầu gọi là gì? chất mới
sinh ra gọi là gi?

GV: Giới thiệu phương trình chữ.
Lưu huỳnh + Sắt
Sắt(II)sunfua.

(chất tham gia) (sản
phẩm)

- Giữa các chất tham gia và sản phẩm
là dấu

- Hướng dẫn học sinh cách đọc
phương trình chữ.

GV: Yêu cầu học sinh xác định chất
tham gia và sản phẩm

cách đọc phương trình: đường
than + nước

GV: Yêu cầu HS ghi lại phương trình
chữ 2a,c/47

(Hướng dẫn: Các quá trình cháy của

* Hoạt động của HS
HS1: Trả lời lý thuyết.
Cho ví dụ.

HS2: Chữa bài tập 3/47
* Hiện tượng vật lý

nến (rắn) nến (lỏng)
nến (hơi)

* Hiện tượng hóa học

nến (hơi) khí
cacbonđioxit, nước

HS: Ghi đầu bài.

HS: Đọc sách giáo khoa.

HS: Trả lời các câu hỏi

- Phản ứng hoá học là quá trình
biến đổi chất này thành chất khác.
- Chất ban đầu: chất tham gia phản
ứng.

- Chất mới sinh ra: chất tạo thành
(sản phẩm).

HS: Lắng nghe, ghi nhận.

HS: Xác định: chất tham gia:
đường

chất tạo thành: than,
nước.

Đọc: Đường phân hủy thành than
và nước.

HS: Thảo luận ghi phương trình
chữ.

2a. Lưu huỳnh + oxi khí lưu
huỳnh đi oxit.

2c. Canxi cacbonat Canxi oxit
+ khí cacbon đioxit.

đốt

</div>
(40)<div class='page_container' data-page=40>

II. Diến biến của phản ứng
hóa học:

* Trong phản ứng hóa học
chỉ có liên kết giữa các phản
ứng thay đổi làm cho phân tử
này biến thành phân tử khác.

một chất trong khơng khí thường là
tác dụng của chất đó với oxi).

GV: Gọi 1 học sinh đọc phương trình
chữ.

GV: Gọi 1 học sinh xác định chất
tham gia và sản phẩm

* Củng cố: 3/ 50 sgk.

 Hoạt động 3: (20’) Diễn biến
của phản ứng hố học

GV: u cầu học sinh quan sát hình
vẽ 2.5.

GV: Đưa hệ thống câu hỏi. Yêu cầu
học sinh thảo luận để trả lời.

- Trước phản ứng (hình a) có những
phân tử nào, các nguyên tử nào liên
kết với nhau?

- Sau phản ứng (c ) những nguyên tử
nào liên kết với nhau?

- Trong quá trình phản ứng (b) số
nguyên tử H và số nguyên tử O có giữ
ngun khơng?

- Các phân tử trước và sau phản ứng
có khác nhau không?

GV: Từ các nhận xét trên, các em hãy
rút ra kết luạn về bản chất của phản
ứng hóa học?

* Củng cố: 2, 4/50 sgk

HS: a. Lưu huỳnh tác dụng với oxi
tạo ra khí lưu huỳnh đioxit.

c. Canxi cacbonat phân hủy
thành Canxi oxit và khí cacbon
đioxit

HS: Xác định chất tham gia và sản
phẩm.

HS: Parafin + oxi  khí cacbon
đioxit + nước

(chất tham gia) (sản phẩm)

HS: Thảo luận trả lời các câu hỏi
HS1: Trước phản ứng:

Có 2H2 và 1O2

Nguyên tử H liên kết với H, ngtử
O…ngtử O

HS2: Sau phản ứng: 2H liên kết với
1O  phân tử H2O

HS3: Trong quá trình phản ứng: Số
nguyên tử H và O không thay đổi.
HS4: Các phân tử trước phản ứng
khác với các phân tử sau phản 2H2,
O2 …… 2H2O

HS: Trong phản ứng hóa học chỉ có
liên kết giữa các nguyên tử thay đổi
làm cho phân tử này biến đổi thành
phân tử khác.

HS1: a) Vì phân tử là hạt đại diện
cho chất ….

HS2: b) …thay đổi về liên kết giữa
các ngtử….

HS3: c) Số lượng nguyên tử không
thay đổi.

- Trước phản ứng: 4H, 2O
(2H2, O2)

- Sau phản ứng : 4H, 2O
(2H2O)

HS4: Chữa bài tập 4/50

</div>
(41)<div class='page_container' data-page=41>

D. Hướng dẫn tự học:

* Bài vừa học: - Học bài theo vở ghi + sgk

- Làm các bài tập 2, 3, 4/50 SGKS và 13.2, 13.3 SBT
* Bài sắp học : Phản ứng hóa học (tt)

1. Khi nào phản ứng hóa học xảy ra?

2. Làm thế nào để nhận biết có phản ứng hóa học xảy ra?
E. Rút kinh nghiệm, bổ sung:

………
………
………
………

………

………
………

………
……...

Ngày soạn: 29/10/06 Tiết 19:

PHẢN ỨNG HÓA HỌC (tt)

A. Mục tiêu:

* Kiến thức : Học sinh biết được các điều kiện để có phản ứng hóa học, biết được các dấu hiệu để nhận ra
một phản ứng hóa học có xảy ra khơng?

* Kĩ năng : Rèn luyện kĩ năng viết phương trình chữ, kĩ năng phân biệt được hiện tượng vật lý và hiện
tượng hóa học.

* Thái độ : Thấy được tầm quan trọng của mơn hóa học trong cuộc sống.
B. Chuẩn bị:

* GV: Hóa chất: Zn, axit clohiđric HCl.

Dụng cụ : Ống nghiệm, kẹp gỗ, ống hút, cốc thủy tinh, khay nhựa.
* HS: Nội dung của bài học.

C. Ti n trình d y h c:ế ạ ọ

NỘI DUNG PHƯƠNG PHÁP

I. Định nghĩa:

II. Diễn biến của phản
ứng hóa học.

III. Khi nào phản ứng
hóa học xảy ra.

*. Phản ứng hóa học xảy

* Hoạt động của GV

 Hoạt động 1: (5’) KTBC + ĐVĐ
bài mới.

- Phản ứng hóa học là gì? Làm bài 3/50
sgk.

- Nêu bản chất của phản ứng hóa học.
Viết phương trình chữ, xác định chất
tham gia, sản phẩm (2a,c/47 sgk).

* ĐVĐ: Như các em đã biết phản ứng
hóa học là q trình biến đổi chất này
thành chất khác. Như vậy khi nào thì
phản ứng xảy ra và dựa vào đâu mà biết

* Hoạt động của HS.
HS1: - Trả lời lý thuyết.
- Chữa bài 3/50sgk:

Parafin + Oxi Khí cacbon
đioxit + Nước.

(chất tham gia) (sản
phẩm)

HS2: - Trả lời lý thuyết.
- Chữa bài tập

Lưu huỳnh + Oxi Khí
lưuhuỳnh đioxit

Canxi cacbonat Canxi oxit +
Khí cacbonic

</div>
(42)<div class='page_container' data-page=42>

ra khi:

- Các chất tham gia
phản ứng phải tiếp xúc
với nhau, có trường hợp
cần đun nóng, có trường
hợp cần chất xúc tác.

IV. Làm thế nào nhận
biết có phản ứng hóa
học xảy ra.

- Nhận biết phản ứng
xảy ra dựa vào dấu hiệu
có chất mới tạo thành

(màu sắc, trạng thái).

được. Chúng ta cùng nghiên cứu tiếp bài:
Phản ứng hóa học.

 Hoạt động 2: (15’) Khi nào
phản ứng hóa học xảy ra?

GV: - Hướng dẫn các nhóm làm thí
nghiệm cho mãnh Zn vào dd HCl.

- Yêu cầu học sinh quan sát, nêu hiện
tượng.

GV: Qua thí nghiệm trên, các em thấy
muốn phản ứng hóa học xảy ra, nhất thiết
phải có điều kiện gi?

GV: Thuyết trình: Bề mặt tiếp xúc càng
lớn thì phản ứng xảy ra dễ dàng và nhanh
hơn. Các chất ……bột…… tiếp xúc
nhiều…… lá.

GV: Nếu để than trong không khí thì than
có tự bốc cháy khơng? Muốn than cháy
được trong khơng khí?

GV: Qua đây, các em rút ra được nhận
xét gì?

GV: Yêu cầu học sinh liên hệ đến quá
trình gạo (tinh bột)  rượu. Cần điều kiện
gì?

GV: Thơng báo: Men rượu được gọi là
chất xúc tác.

GV: Qua đây, các em rút ra được nhận
xét gì?

GV: Thơng báo: Chất xúc tác là chất kích
thích cho …… nhanh hơn …. nhưng
khơng biến đổi …… kết thúc.

GV: Qua các thí nghiệm, cho biết khi nào
phản ứng hóa học xảy ra?

 Hoạt động 3: (20’) Làm thế nào
để nhận biết có phản ứng hố học xảy
ra?

GV: Làm thí nghiệm biểu diễn: Cho dd
BaCl2 vào dd Na2SO4. Yêu cầu học sinh
quan sát và rút ra nhận xét.

GV: - Yêu cầu học sinh nhớ lại thí
nghiệm cho: Zn vào dd HCl. Rút ra nhận
xét.

- Yêu cầu học sinh nhớ lại thí

nghiệm cho: Fe vào S (hỗn hợp Fe, S).
rút ra nhận xét.

phẩm)

HS: Lắng nghe, ghi đầu bài

HS: - Làm thí nghiệm theo nhóm: 4
nhóm.

- Quan sát thí nghiệm.
- Hiện tượng: + Có bọt khí
+ Mãnh Zn nhỏ
dần.

HS: Các chất tham gia phản ứng phải
tiếp xúc với nhau.

HS: Lắng nghe và ghi nhận.

HS: Không. Cần đun nóng đến 1
nhiệt độ thích hợp ( phải nhốm lửa)
HS: Nhận xét: một số phản ứng
muốn xảy ra phải được đun nóng đến
1 nhiệt độ thích hợp.

HS: Cần có men cho q trình
chuyển hóa đó.

HS: Một số phản ứng cần có mặt chất

xúc tác.

HS: Phản ứng hóa học xảy ra khi.
- Các chất phản ứng phải tiếp xuc với
nhau.

- Một số phản ứng cần được đun
nóng.

- Một số phản ứng cần có một chất
xuc tác.

HS: - Quan sát.

- Nhận xét: Có chất khơng tan
màu trắng tạo thành

HS: Nhận xét: Có bọt khí xảy ra.
HS: Nhận xét: Có chất rắn màu xám
xuất hiện.

HS: Dựa vào dấu hiệu có chất mới
xuất hiện, có tính chất khác với chất
phản ứng.

</div>
(43)<div class='page_container' data-page=43>

GV: Qua các thí nghiệm, cho biết làm thế
nào để nhận biết có phản ứng hóa học
xảy ra?

GV: Dựa vào dấu hiệu nào để biết có

chất mới xuất hiện?

GV: Thơng báo: Ngồi ra sự tỏa nhiệt và
phát sáng cũng có thể là dấu hiệu có
phản ứng hóa học xảy ra.

* Củng cố: Bài 5, 6/ 51 sgk.

GV: Có thể hướng dẫn để học sinh có thể
làm được 2 bài tập trên.

GV: Nhận xét  ghi điểm cho những em
làm đúng.

nhận biết là:

Màu sắc, tính tan, trạng thái.
HS1: * Phương trình

Axitclohiđric + Canxicacbonat
Canxiclorua + Nước + Khí
Cacbonic.

* Dấu hiệu: Xuất hiện chất khí
(sủi bọt ở vỏ trứng).

HS2: Đập nhỏ than: tăng diện tích
tiếp xúc….

Dùng que lửa châm: làm nóng

than …

Quạt mạnh : Thêm đủ
khí oxi.

HS3: PT: Than + khí Oxi khí
Cacbonic.

D. Hướng dẫn tự học:( 5’)

* Bài sắp học: - Học bài theo vở ghi + sgk.

- Làm bài tập 5, 6/51 sgk + 13.6, 13.7 /17 SBT.

* Bài sắp học: Bài thực hành 3: Dấu hiệu của hiện tượng và phản ứng hoá học
- Dụng cụ và hố chất của thí nghiệm 1 và thí nghiệm 2.

- Các thao tác chính của thí nghiệm 1 và 2

- Chuẩn bị: Mỗi nhóm 1 bì bông 1 hợp diêm; Mỗi học sinh 1 bảng tường trình (theo mẫu).
E. Rút kinh nghiệm, bổ sung:

………
………

Ngày soạn: 29/10/06 Tiết 20:

BÀI THỰC HÀNH 3

DẤU HIỆU CỦA HIỆN TƯỢNG VÀ PHẢN ỨNG HOÁ HỌC
A. Mục tiêu:

* Kiến thức : Học sinh phân biệt được hiện tượng vật lý và hiện tượng hóa học. Nhận biết được dấu hiệu có 
phản ứng hóa học xảy ra.

* Kĩ năng : Tiếp tục rèn luyện kĩ năng sử dụng dụng cụ, hóa chất trong phịng thí nghiệm.
* Thái độ : Có hứng thú say mê mơn học.

B. Chuẩn bị:

* GV : Hóa chất: Thuốc tím KMnO4, dung dịch nước vôi trong Ca(OH)2, dung dịch Na2CO3.
 Dụng cụ : Ống nghiệm, ống nghiệm chữ L, ống hút, cốc thủy tinh, khay, giá đỡ, kẹp gỗ.
* HS : Nội dung của bài thực hành, bảng tường trình (theo mẫu).

C. Tiến trình dạy học:

NỘI DUNG PHƯƠNG PHÁP

</div>
(44)<div class='page_container' data-page=44>

I. Tiến hành thí 
nghiệm.

1. Thí nghiệm 1
 * Hịa tan và 
đun nóng

Kali pemanganat
(thuốc tím).

2. Thí nghiệm 2:

*Thực hiện phản
ứng với Canxi

hiđrôxit.

II. Tường trình.

 Hoạt động 1: (5’) 
KTBC + ĐVĐ bài 
mới.

- Phân biệt hiện tượng vật lý và
hiện tượng hóa học.

- Dấu hiệu để biết có phản ứng
hóa học xảy ra?

GV: Nhận xét  ghi điểm.
* ĐVĐ: Nhằm rèn luyện cho 
các em kĩ năng phân biệt hiện
tượng vật lý và hiện tượng hóa
học, kĩ năng nhận biết có phản
ứng xảy ra. Hơm nay các em
được làm 1 số thí nghiệm trong
tiết thực hành này.

 Hoạt động 2: (25’)
Tiến hành thí nghiệm.
GV: - Yêu cầu học sinh cho
biết dụng cụ và hóa chất của

thí nghiệm 1

- Trong Thí nghiệm này
chúng ta cần những thao tác
nào?

GV: Hướng dẫn học sinh làm
thí nghiệm.

GV: Yêu cầu học sinh làm thí
nghiệm 1 theo nhóm.

GV: Quan sát, uốn nắn những
thao tác sai cho HS

GV: Khi HS đã làm xong, giáo
viên đặt ra các câu hỏi: Trong
thí nghiệm trên có mấy quá
trình biến đổi xảy ra? Những
quá trình biến đổi đó là hiện
tượng vật lý hay hiện tượng
hóa học. Giải thích.

GV: - Yêu cầu HS cho biết
dụng cụ và hóa chất của thí
nghiệm 2a

- Yêu cầu học sinh nêu

các thao tác chính.

GV: Hướng dẫn học sinh làm
thí nghiệm 2a

GV: Yêu cầu học sinh làm thí
nghiệm 2a.

HS: - Hiện tượng vật lý ….... không tạo ra chất
mới.

- Hiện tượng hóa học……. có tạo ra chất
mới.

- Dấu hiệu: Có chất mới tạo thành (màu sắc,
trạng thái.).

HS: Ghi đầu bài “Bài thực hành 3”.

HS: + Dụng cụ: Ống nghiệm, ống hút, kẹp
gỗ,diêm, bông

+ Hóa chất: Thuốc tím, nước.
HS: Nêu các thao tác chính.
HS:Lắng nghe và quan sát.
HS: Tiến hành thí nghiệm 1.
HS: - Quan sát hiện tượng xảy ra.
- Ghi chép kết quả thí nghiệm.
- Giải thích (kết quả)

HS: Thảo luận  ghi vào bản tường trình (cột 2, 3)

HS: Trả lời các câu hỏi của giáo viên.
- Dụng cụ và hóa chất.

- Nêu thao tác chính.
HS: Quan sát, lắng nghe.

HS: Tiến hành thí nghiệm theo nhóm.
- Quan sát hiện tượng xảy ra (cột 1)
- Ghi chép két quả thí nghiệm (cột 2).
- Viết phương trình chữ (cột 3).
HS: Trả lời các câu hỏi của giáo viên.

- Dụng cụ và hóa chất.
- Nêu thao tác chính.
HS: Quan sát, lắng nghe.
HS: Làm thí nghiệm theo nhóm:

- Quan sát hiện tượng xảy ra (cột 1)
- Ghi chép kết quả (cột 2).

- Viết phương trình chữ(cột 2).
HS: Hồn thành bảng tường trình theo mẫu.

TT Hiện tượng
quan sát

Kết quả
TN

Giải thích
( PT chữ)
1

</div>
(45)<div class='page_container' data-page=45>

GV: Quan sát, hướng dẫn, uốn
nắn những thao tác sai

GV: - Yêu cầu HS cho biết
dụng cụ và hóa chất của thí
nghiệm 2b

- Yêu cầu học sinh nêu
các thao tác chính.

GV: Hướng dẫn học sinh làm
thí nghiệm 2b.

GV: Yêu cầu học sinh làm thí
nghiệm theo nhóm.

GV: Quan sát, uốn nắn những
thao tác sai.

 Hoạt động 3: (10’)
Viết bảng tường trình.
GV: Yêu cầu học sinh hoàn
thành bản tường trình theo
mẫu.

GV: Yêu cầu HS thu dọn, vệ
sinh phịng thí nghiệm

GV: Nhận xét, đánh giá giờ
thực hành

HS: Làm theo yêu cầu của giáo viên.
HS: Lắng nghe, rút kinh nghiệm.

D. Hướng dẫn tự học (5’):

* Bài vừa học: Nhận xét, đánh giá giờ thực hành.
* Bài sắp học : Định luật bảo toàn khối lượng.

1. Viết sơ đồ chữ của phản ứng hóa học (H 2.7)

2. Khối lượng của các chất trước phản ứng và sau phản ứng như thế nào với nhau? (H 2.7).
3. Từ kết quả thí nghiệm rút ra được kết luận gì?

4. Dựa vào kiến thức đã học để giải thích định luật.
E. Rút kinh nghiệm, bổ sung:

………
………
………
………
………

………
………...

</div>
(46)<div class='page_container' data-page=46>

DẤU HIỆU CỦA HIỆN TƯỢNG VÀ PHẢN ỨNG HOÁ HỌC
A. Mục tiêu:

* Kiến thức : Học sinh phân biệt được hiện tượng vật lý và hiện tượng hóa học. Nhận biết được dấu hiệu có 
phản ứng hóa học xảy ra.

* Kĩ năng : Tiếp tục rèn luyện kĩ năng sử dụng dụng cụ, hóa chất trong phịng thí nghiệm.
* Thái độ : Có hứng thú say mê mơn học.

B. Chuẩn bị:

C. Tiến trình dạy học:

NỘI DUNG PHƯƠNG PHÁP

I. Tiến hành thí 
nghiệm.

1. Thí nghiệm 1
 * Hòa tan và 
đun nóng

Kali pemanganat
(thuốc tím).

2. Thí nghiệm 2:
*Thực hiện phản
ứng với Canxi

hiđrôxit.

* Hoạt động của GV
 Hoạt động 1: (5’)

KTBC + ĐVĐ bài 
mới.

- Phân biệt hiện tượng vật lý và
hiện tượng hóa học.

- Dấu hiệu để biết có phản ứng
hóa học xảy ra?

 Hoạt động 2: (25’)
Tiến hành thí nghiệm.
GV: - Yêu cầu học sinh cho

biết dụng cụ và hóa chất của
thí nghiệm 1

- Trong Thí nghiệm này
chúng ta cần những thao tác
nào?

GV: Hướng dẫn học sinh làm
thí nghiệm.

GV: Yêu cầu học sinh làm thí
nghiệm 1 theo nhóm.

GV: Quan sát, uốn nắn những
thao tác sai cho HS

GV: Khi HS đã làm xong, giáo

* Hoạt động của HS

HS: - Hiện tượng vật lý ….... không tạo ra chất
mới.

- Hiện tượng hóa học……. có tạo ra chất
mới.

- Dấu hiệu: Có chất mới tạo thành (màu sắc,
trạng thái.).

HS: Ghi đầu bài “Bài thực hành 3”.

HS: + Dụng cụ: Ống nghiệm, ống hút, kẹp
gỗ,diêm, bông

HS: Thảo luận  ghi vào bản tường trình (cột 2, 3)

HS: Trả lời các câu hỏi của giáo viên.
- Dụng cụ và hóa chất.

- Nêu thao tác chính.
HS: Quan sát, lắng nghe.

</div>
(47)<div class='page_container' data-page=47>

II. Tường trình.

viên đặt ra các câu hỏi: Trong
thí nghiệm trên có mấy quá
trình biến đổi xảy ra? Những
quá trình biến đổi đó là hiện
tượng vật lý hay hiện tượng
hóa học. Giải thích.

GV: - Yêu cầu HS cho biết
dụng cụ và hóa chất của thí
nghiệm 2a

- Yêu cầu học sinh nêu
các thao tác chính.

GV: Hướng dẫn học sinh làm
thí nghiệm 2a

GV: Yêu cầu học sinh làm thí
nghiệm 2a.

GV: Quan sát, hướng dẫn, uốn
nắn những thao tác sai

GV: - Yêu cầu HS cho biết
dụng cụ và hóa chất của thí
nghiệm 2b

- Yêu cầu học sinh nêu
các thao tác chính.

GV: Hướng dẫn học sinh làm
thí nghiệm 2b.

GV: Yêu cầu học sinh làm thí
nghiệm theo nhóm.

GV: Quan sát, uốn nắn những
thao tác sai.

 Hoạt động 3: (10’)
Viết bảng tường trình.
GV: Yêu cầu học sinh hoàn
thành bản tường trình theo
mẫu.

GV: u cầu HS thu dọn, vệ
sinh phịng thí nghiệm

GV: Nhận xét, đánh giá giờ
thực hành

HS: Trả lời các câu hỏi của giáo viên.
- Dụng cụ và hóa chất.

- Nêu thao tác chính.
HS: Quan sát, lắng nghe.
HS: Làm thí nghiệm theo nhóm:

- Quan sát hiện tượng xảy ra (cột 1)
- Ghi chép kết quả (cột 2).

- Viết phương trình chữ(cột 2).
HS: Hồn thành bảng tường trình theo mẫu.

TT Hiện tượng
quan sát

Kết quả
TN

Giải thích
( PT chữ)
1

HS: Làm theo yêu cầu của giáo viên.
HS: Lắng nghe, rút kinh nghiệm.

</div>
(48)<div class='page_container' data-page=48>

* Bài vừa học: Nhận xét, đánh giá giờ thực hành.
* Bài sắp học : Định luật bảo toàn khối lượng.

1. Viết sơ đồ chữ của phản ứng hóa học (H 2.7)

2. Khối lượng của các chất trước phản ứng và sau phản ứng như thế nào với nhau? (H 2.7).
3. Từ kết quả thí nghiệm rút ra được kết luận gì?

4. Dựa vào kiến thức đã học để giải thích định luật.
E. Rút kinh nghiệm, bổ sung:

………
………
………
………
………

………
………...

Ngày soạn: 29/10/06 Tiết 20:

BÀI THỰC HÀNH 3

DẤU HIỆU CỦA HIỆN TƯỢNG VÀ PHẢN ỨNG HOÁ HỌC
A. Mục tiêu:

* Kiến thức : Học sinh phân biệt được hiện tượng vật lý và hiện tượng hóa học. Nhận biết được dấu hiệu có 
phản ứng hóa học xảy ra.

* Kĩ năng : Tiếp tục rèn luyện kĩ năng sử dụng dụng cụ, hóa chất trong phịng thí nghiệm.
* Thái độ : Có hứng thú say mê mơn học.

B. Chuẩn bị:

C. Tiến trình dạy học:

NỘI DUNG PHƯƠNG PHÁP

I. Tiến hành thí 
nghiệm.

1. Thí nghiệm 1
 * Hòa tan và 
đun nóng

Kali pemanganat
(thuốc tím).

* Hoạt động của GV
 Hoạt động 1: (5’)

KTBC + ĐVĐ bài 
mới.

- Phân biệt hiện tượng vật lý và
hiện tượng hóa học.

- Dấu hiệu để biết có phản ứng
hóa học xảy ra?

GV: Nhận xét  ghi điểm.
* ĐVĐ: Nhằm rèn luyện cho 
các em kĩ năng phân biệt hiện
tượng vật lý và hiện tượng hóa
học, kĩ năng nhận biết có phản
ứng xảy ra. Hôm nay các em
được làm 1 số thí nghiệm trong
tiết thực hành này.

 Hoạt động 2: (25’)
Tiến hành thí nghiệm.

* Hoạt động của HS

HS: - Hiện tượng vật lý ….... không tạo ra chất
mới.

- Hiện tượng hóa học……. có tạo ra chất
mới.

- Dấu hiệu: Có chất mới tạo thành (màu sắc,
trạng thái.).

HS: Ghi đầu bài “Bài thực hành 3”.

HS: + Dụng cụ: Ống nghiệm, ống hút, kẹp
gỗ,diêm, bông

</div>
(49)<div class='page_container' data-page=49>

2. Thí nghiệm 2:
*Thực hiện phản
ứng với Canxi

hiđrôxit.

II. Tường trình.

GV: - Yêu cầu học sinh cho
biết dụng cụ và hóa chất của
thí nghiệm 1

- Trong Thí nghiệm này
chúng ta cần những thao tác

nào?

GV: Hướng dẫn học sinh làm
thí nghiệm.

GV: Yêu cầu học sinh làm thí
nghiệm 1 theo nhóm.

GV: Quan sát, uốn nắn những
thao tác sai cho HS

GV: - Yêu cầu HS cho biết
dụng cụ và hóa chất của thí
nghiệm 2a

- Yêu cầu học sinh nêu
các thao tác chính.

GV: Hướng dẫn học sinh làm
thí nghiệm 2a

GV: Yêu cầu học sinh làm thí

nghiệm 2a.

GV: Quan sát, hướng dẫn, uốn
nắn những thao tác sai

GV: - Yêu cầu HS cho biết
dụng cụ và hóa chất của thí
nghiệm 2b

- Yêu cầu học sinh nêu
các thao tác chính.

GV: Hướng dẫn học sinh làm
thí nghiệm 2b.

GV: Yêu cầu học sinh làm thí
nghiệm theo nhóm.

GV: Quan sát, uốn nắn những
thao tác sai.

HS: Tiến hành thí nghiệm 1.
HS: - Quan sát hiện tượng xảy ra.
- Ghi chép kết quả thí nghiệm.
- Giải thích (kết quả)

HS: Thảo luận  ghi vào bản tường trình (cột 2, 3)

HS: Trả lời các câu hỏi của giáo viên.
- Dụng cụ và hóa chất.

- Nêu thao tác chính.
HS: Quan sát, lắng nghe.

- Dụng cụ và hóa chất.
- Nêu thao tác chính.
HS: Quan sát, lắng nghe.
HS: Làm thí nghiệm theo nhóm:

- Quan sát hiện tượng xảy ra (cột 1)
- Ghi chép kết quả (cột 2).

- Viết phương trình chữ(cột 2).
HS: Hồn thành bảng tường trình theo mẫu.

TT Hiện tượng
quan sát

Kết quả
TN

Giải thích
( PT chữ)
1

</div>
(50)<div class='page_container' data-page=50>

 Hoạt động 3: (10’)
Viết bảng tường trình.
GV: Yêu cầu học sinh hoàn
thành bản tường trình theo
mẫu.

GV: u cầu HS thu dọn, vệ
sinh phịng thí nghiệm

GV: Nhận xét, đánh giá giờ
thực hành

D. Hướng dẫn tự học (5’):

* Bài vừa học: Nhận xét, đánh giá giờ thực hành.
* Bài sắp học : Định luật bảo toàn khối lượng.

1. Viết sơ đồ chữ của phản ứng hóa học (H 2.7)

2. Khối lượng của các chất trước phản ứng và sau phản ứng như thế nào với nhau? (H 2.7).
3. Từ kết quả thí nghiệm rút ra được kết luận gì?

4. Dựa vào kiến thức đã học để giải thích định luật.
E. Rút kinh nghiệm, bổ sung:

………
………

………
………
………

………
………...

Ngày soạn: 5/11/06 Tiết 21:

ĐỊNH LUẬT BẢO TOÀN KHỐI LƯỢNG

A. Mục tiêu:

* Kiến thức : HS hiểu được nội dung của định luật, biết giải thích định luật dựa vào sự bảo toàn về khối 
lượng của nguyên tử trong phản ứng.

HS biết vận dụng định luật để làm các bài tập.
* Kĩ năng : Tiếp tục rèn luyện kĩ năng viết phương trình chữ.
* Thái độ : u thích mơn học.

B. Chuẩn bị:

* GV: Dụng cụ: Cân, cốc thủy tinh.

Hóa chất: Dung dịch BaCl2 và dung dịch Na2SO4.
* HS: Nội dung của bài học.

C. Tiến trình dạy học:

NỘI DUNG PHƯƠNG PHÁP

* Hoạt động của GV

 Hoạt động 1: (2’) Giới thiệu bài.
- Trong phản ứng hóa học, cái gì thay đổi
làm cho chất này biến đổi thành chất

* Hoạt động của HS

</div>
(51)<div class='page_container' data-page=51>

1. Thí nghiệm: (sgk)
* Phản ứng hóa học xảy ra
Bari clorua + Natri sunfat
Bari sunfat +
Natri clorua.

2. Định luật:

* Nội dung định luật (sgk)
* Giải thích: (sgk)

3. Áp dụng:

* Dựa vào định luật bảo
tồn khối lượng ta có:
mBaCl ❑2 + mNa ❑2 SO

❑4 = mBaSO ❑4 + mNaCl

* Giả sử: A + B C
+ D.

Ta có: mA + mB = mC
+ mD.

* Kết luận: Trong 1 phản
ứng có n chất, nếu biết khối
lượng của (n – 1) chất thì
tính được khối lượng của
chất còn lại.

khác.

 Như vậy tổng khối lượng của các chất
tham gia phản ứng và các chất tạo thành
có được bảo tồn khơng? Bài học hơm
nay sẽ trả lời câu hỏi đó: Định luật bảo
tồn khối lượng

 Hoạt động 2: (15’) Thí nghiệm.
GV: Hướng dẫn học sinh làm thí nghiệm.

- Đặt 2 cốc dung dịch BaCL2 và
dung dịch Na2SO4.

- Đặt các quả cân.

- Yêu cầu HS xác định vị trí của
kim cân.

- Đổ cốc 1 vào cốc 2. Yêu cầu HS
quan sát hiện tượng và rút ra kết luận.

- Yêu cầu học sinh quan sát vị trí

của kim cân.

GV: Qua thí nghiệm các em có nhận xét
gì về tổng khối lượng của các chất tham
gia và tổng khối lượng của các sản phẩm.
GV: Yêu cầu HS viết phương trình chữ
của phản ứng.

* Thông báo: Kết luận mà các em rút ra
được từ thí nghiệm trên chính là nội
dung của định luật bảo toàn khối
lượng.

 Hoạt động 3: ( 8’) Định luật.
GV: Gọi HS phát biểu nội dung của định
luật

GV: Giới thiệu về 2 nhà bác học +
Lômônôxôp.

+
Lavoadiê.

GV: Yêu cầu học sinh giải thích định luật
dựa vào kiến thức đã học .

GV: Nhấn mạnh: Liên kết giữa các
nguyên tử thay đổi nhưng số nguyên tử
của mỗi nguyên tố giữ nguyên  khối
lượng nguyên tử không thay đổi  khối

lượng các chất không đổi.

 Hoạt động 4: (10’) Áp dụng.
GV: Yêu cầu HS dựa vào nội dung định
luật bảo tồn.

- Viết phương trình chữ cho phản ứng
của thí nghiệm 1.

thay đổi làm cho chất này biến
đổi thành thành chất khác.

HS: Ghi đầu bài.

HS: Làm thí nghiệm theo hướng
dẫn của GV

HS: Kim cân ở vị trí thăng bằng.
HS: Có chất rắn màu trắng xuất
hiện  có phản ứng hóa học xảy ra.
HS: Kim cân vẫn ở vị trí thăng
bằng.

HS: Tổng khối lượng của các
chất tham gia bằng tổng khối
lượng của các sản phẩm.

HS: Viết phương trình

Bari clorua + Natri sunfat  Bari

sunfat + Natri clorua.

HS: Phát biểu định luật.
HS: Lắng nghe và ghi nhận.
HS: Giải thích

HS: Lắng nghe và ghi nhận.

HS: Viết phương trình

Bari clorua + Natri sunfat Bari
sunfat + Natri clorua

HS: Viết biểu thức

mBaCl ❑2 + mNa ❑2 SO

❑4 = mBaSO ❑4 + mNaCl

HS: mA + mB = mC
+ mD

</div>
(52)<div class='page_container' data-page=52>

- Viết biểu thức về khối lượng.

GV: Giả sử có phản ứng xảy ra: A + B
C + D.

Yêu cầu HS viết biểu thức về khối
lượng .

GV: Thông báo: Nếu biết được khối
lượng của 3 chất thì có tính được khối
lượng của chất cịn lại khơng?

GV: Trong 1 phản ứng có n chất, nếu biết
khối lượng của (n-1) chất thì tính được
khối lượng của chất còn lai?

 Củng cố (5’)
Bài 2/ 54 sgk.

GV: Nhận xét, ghi điểm.
Bài 3/ 54 sgk.

GV: Nhận xét, ghi điểm

khối lượng của chất còn lại
HS: Nếu n chất mà biết khối
lượng của (n-1) chất thì tính được
khối lượng của chất cịn lại
HS1: Chữa bài tập 2/54
HS2: Chữa bài tập 3/54

D. Hướng dẫn tự học:

* Bài vừa học: - Nội dung của định luật bảo toàn khối lượng.
- Biểu thức về khối lượng của định luật.
- Bài tập 2, 3/54 sgk + 15.1 và 15.3 SBT
* Bài sắp học: Phương trình hóa học

1. Phương trình hóa học là gì?
2. Cho các phản ứng sau:

a) Mg + O2 MgO; b) P + O2 P2O5; c) Fe + Cl2 FeCl3

Hãy đặt hệ số trước các chất sao cho số nguyên tử của mỗi nguyên tố trước và sau phản ứng bằng nhau
E. Rút kinh nghiệm, bổ sung:

………
……….

………...
...
...
...

Ngày soạn:12/11/06 Tiết 22:

PHƯƠNG TRÌNH HỐ HỌC

A. Mục tiêu:

* Kiến thức : HS biết được phương trình dùng để biểu diễn phản ứng hoá học, gồm CTHH của các chất 
phản ứng và sản phẩm với các hệ số thích hợp, biết cách lập PTHH khi biết các chất phản ứng và sản phẩm.
* Kĩ năng : Rèn luyện kĩ năng lập CTHH và PTHH.

* Thái độ : Có hứng thú say mê mơn học.
B. Chuẩn bị:

* GV: Hình vẽ trang 55 sgk, bảng nhóm, tấm bìa.
* HS: Nội dung bài học.

C. Ti n trình d y h c:ế ạ ọ

</div>
(53)<div class='page_container' data-page=53>

I. Lập phương trình hố 
học

1. Phương trình hố học
* Ví dụ: Phương trình chữ
Magiê + khí oxi
Magiê oxit.

Sơ đồ: Mg + O2
MgO

Mg + O2
2MgO

2Mg + O2
MgO

* Phương trình hố học
dùng để biểu diễn phản ứng
hoá học, gồm CTHH của
các chất tham gia phản ứng
và sản phẩm.

2. Các bước lập phương
trình hố học

(sgk)

Ví dụ1: Phương trình chữ:
Nhôm + Khí oxi
Nhơm oxit.

B1: Al + O2
Al2O3

B2: Al + O2
2Al2O3

* Hoạt động của GV

 Hoạt động 1:(5’) KTBC + ĐVĐ
bài mới.

- Phát biểu nội dung định luật bảo toàn
khối lượng và viết biểu thức của định
luật ( A + B → C + D).

- Bài 3/ 54 sgk.

GV: Gọi HS nhận xét, GV nhận xét ghi
điểm

* ĐVĐ : Như các em đã biết phương
trình chữ dùng để ghi lại quá trình của
phản ứng hoá học. Để biểu diễn phản
ứng hố học 1 cách ngắn gọn và chính

xác ta dùng phương trình hố học. Vậy
PTHH được lập như thế nào?

 Hoạt động 2: (15’) Phương
trình hố học.

GV:- u cầu học sinh dựa vào phương
trình chữ của bài 3/54 sgk. Hãy viết
cơng thức hố học của các chất.

- Theo định luật bảo tồn khối lượng
thì số ngun tử của mỗi ngun tố trước
và sau phản ứng như thế nào?

- Hãy cho biết số nguyên tử của Mg
và O trước và sau phản ứng.

GV: - Ta phải đặt hệ số 2 trước MgO
để …..

- Ta phải đặt hệ số 2 trước Mg để
……

 Lúc này PTHH đã lập đúng 2Mg +
O2 2MgO.

GV: Đưa ra phương trình chữ:
Khí hiđrơ + Khí oxi Nước.
Yêu cầu học sinh lập PTHH (tương tự
như ví dụ trên).

GV: Vậy phương trình hố học biểu diễn
gì? gồm CTHH của những chất nào?
* Để lập phương trình hố học ta phải
làm như thế nào?

 Hoạt động 3: (10’) Các bước
lập phương trình hố học

GV: Qua 2 ví dụ trên, các nhóm hãy thảo
luận và cho biết các bước lập phương
trình hoá học.

* Hoạt động của HS

HS1: Phát biểu nội dung định luật.
Biểu thức của định luật:
mA + mB = mC + mD.
HS2: Chữa bài tập 3/54

HS: Lắng nghe, ghi đầu bài.

Magiê + khí oxi
Magiê oxit.

HS: Mg + O2 MgO.
HS: Số nguyên tử của nguyên tố
trước và sau phản ứng bằng nhau
HS: Trước phản ứng (trái): 1Mg,
2O

Sau phản ứng (phải): 1Mg,
1O

Mg + O2 2MgO.

2Mg + O2 2MgO.
HS: Làm vào bảng nhóm.

Khí hiđrơ + Khí oxi
Nước.

H2 + O2 H2O
H2 + O2 2H2O
2H2 + O2 2H2O
HS: PTHH biểu diễn ngắn gọn
phản ứng hoá học, gồm CTHH
của các chất tham gia phản ứng và
các sản phẩm

HS: Thảo luận và nêu các bước
lập PTHH.

B1: Viết sơ đồ phản ứng.

B2: Cân bằng số nguyên tử của
mỗi nguyên tố.

B3: Viết phương trình hố học.

HS: - Sơ đồ phản ứng:

</div>
(54)<div class='page_container' data-page=54>

4Al + 3O2
2Al2O3

B3: 4Al + 3O2
2Al2O3

GV: Gọi đại diện các nhóm trình bày
GV: Nhận xét, bổ sung (nếu cần).
GV: Yêu học sinh làm ví dụ 1.

GV: - Gọi 1 học sinh lên bảng lập
PTHH.

- Các học sinh còn lại làm vào vở
GV: Gọi học sinh đọc lưu ý trong sgk 
giáo viên giải thích ở những chổ học
sinh không hiểu.

* Vận dụng kiến thức đã học để chơi
trò chơi sau

 Hoạt động 4: (5’) Trò chơi.
Hồn thành phương trình hố học sau
a) ? Fe + 3Cl2 ?
b) ? P + 5O2 ? P2O5
c) 2Al(OH)3 ? + ?
H2O

Luật chơi:

- Thảo luận 1 phút, dán miếng bìa
1 phút.

- Mỗi học sinh / 1 lần.

- Nhóm nào làm đúng được + 1
điểm / 1 học sinh.

* Củng cố: (5’)

Bài 2ab /57 sgk. Không yêu cầu cho
biết tỉ lệ số nguyên tử, phân tử của các
chất trong mỗi phản ứng.

Bài 3/58 sgk.

GV: Gọi HS nhận xét, GV nhận xét ghi
điểm

- Phương trình hố học

Na2CO3 + Ca(OH)2
CaCO3 + NaOH.

HS: Đọc lưu ý trong sách giáo
khoa.

HS: Sử dụng các miếng bìa có ghi
để dán

HS: Đáp án:

a) 2 Fe + 3Cl2
2FeCl3

b) 4 P + 5O2
2P2O5

c) 2Al(OH)3

Al2O3 + 3H2O

HS1: 2a, b.
HS2: 3a, b.

D. Hướng dẫn tự học: ( 5’)

* Bài vừa học: - Học bài theo vở ghi + sgk.

- Làm các bài tập: 2a,b /57 sgk, 3/ 58, 4/58 sgk.
* Bài sắp học: Phương trình hố học( tt)

1. Phương trình hố học có ý nghĩa gì?

2. Tìm tỉ lệ về số nguyên tử, số phân tử giữa các chất trong phản ứng ở bài 2, 3, 4/57, 58 sgk.
E. Rút kinh nghiệm, bổ sung:

………
………
………

Ngày soạn: 19/11/06 Tiết 23:

PHƯƠNG TRÌNH HĨA HỌC(tt)

A. Mục tiêu:

</div>
(55)<div class='page_container' data-page=55>

* Kĩ năng : Tiếp tục rèn luyện kĩ năng lập phương trình hóa học.
* Thái độ : u thích mơn học.

B. Chuẩn bị:

* GV: Bảng phụ, bảng nhóm, tấm bìa.
* HS: Nội dung của bài học.

C. Tiến trình dạy học

NỘI DUNG PHƯƠNG PHÁP

I. Lập phương trình hóa 
học.

II. Ý nghĩa của phương 
trình hố học (sgk)
* Ví dụ 1: 4Na + O2
2Na2O

- Tỉ lệ chung:

Số nguyên tử Na: số

phân tử O2: số phân tử
Na2O = 4 : 1: 2.

- Tỉ lệ từng cặp chất:
+ 4 nguyên tử Na tác dụng
1 phân tử O2

+ 4 nguyên tử Na phản
ứng tạo ra 2 phân tử
Na2O.

+ 1 phân tử O2 phản ứng
tạo ra 2 phân tử Na2O

* Ví dụ 2: 2HgO
2Hg + O2

- Tỉ lệ chung:

Số phân tử HgO: số
nguyên tử Hg: số phân tử

* Hoạt động của GV

 Hoạt động 1: (10’) KTBC + 
ĐVĐ bài mới.

- Hãy nêu các bước lập PTHH. Bài tập
2/57 sgk.

- Phương trình hóa học biểu diễn gì?
Bài 3/58 sgk.

GV: Gọi HS nhận xét, GV nhận xét ghi
điểm.

* ĐVĐ: Phương trình hóa học có ý
nghĩa gì? Để biết các em cùng cô
nghiên cứu tiếp phần II của bài Phương
trình hố học.

 Hoạt động 2: (20’) Ý nghĩa
của phương trình hố học

GV: u cầu học sinh thảo luận để trả
lời câu hỏi.

Nhìn vào một phương trình, chúng ta
biết được những điều gì? lấy ví dụ minh
họa (2a, 3a/57, 58 sgk).

- Nhóm 1, 3: Lấy ví dụ 2a.
- Nhóm 2,4 : Lấy ví dụ 3a.

GV: Tổ chức cho học sinh nhận xét.
GV : Nhận xét, ghi điểm

GV: Các em hiểu tỉ lệ trên như thế nào?

GV: Thông báo: Thường chỉ quan tâm

đến tỉ lệ từng cặp chất, lấy ví dụ.

- Cứ 4 nguyên tử Na tác dụng với 1
phân tử O2.

- Cứ 4 nguyên tử Na phản ứng tạo ra 2

* Hoạt động của HS

HS1: - Nêu các bước lập phương
trình hóa học.

- Giải bài tập 2/ 57 sgk.
HS2: - Trả lời lý thuyết
- Giải bài tập 3/57 sgk.

HS: Lắng nghe và ghi bài.

HS: Thảo luận nhóm.

- PTHH cho biết tỉ lệ về số nguyên
tử, số phân tử giữa các chất trong
phản ứng.

+ VD 1: 4Na + O2
2Na2O.

Ta có tỉ lệ: Số nguyên tử Na: số phân
tử O2: số phân tử Na2O = 4 : 1 : 2.
+ VD 2: 2HgO 2Hg + O2.

Ta có tỉ lệ: Số phân tử HgO: số
nguyên tử Hg: số phân tử O2 = 2 :
2 : 1.

HS: Nhận xét chéo.

HS1: Cứ 4 nguyên tử Na tác dụng với
1 phân tử O2 tạo ra 2 phân tử Na2O.
HS2: Cứ 2 phân tử HgO phân hủy tạo
ra 2 nguyên tử Hg và 1 phân tử O2.
HS: lắng nghe.

HS: Cứ 1 phân tử O2 phản ứng tạo ra
2 phân tử Na2O.

HS: Làm theo yêu cầu của GV

</div>
(56)<div class='page_container' data-page=56>

O2 = 2 : 2 : 1

- Tỉ lệ từng cặp chất:
+ 2 phân tử HgO phân
hủy tạo ra 2 nguyên tử
Hg.

+ 2 phân tử HgO phân
hủy tạo ra 1 phân tử O2.
+ Phản ứng tạo ra 2
nguyên tử Hg và 2 phân

tử O2.

phân tử Na2O.

Yêu cầu học sinh tìm tỉ lệ của cặp chất
cịn lại.

GV: Yêu cầu HS tìm tỉ lệ của các cặp
chất ở ví dụ 2

* Củng cố: (10’)
Bài 5/58 sgk.
Bài 6/58 sgk.
Bài 7/58 sgk.
GV: Hướng dẫn 7c.

CaO + HNO3 Ca(NO3)2 +
H2O.

Ca(NO3)2: Có 2 nhóm (NO3).

HS1: 5a) Mg + H2SO4
MgSO4 + H2.

b) 1 nguyên tử Mg ….. 1 phân
tử H2SO4.

1 nguyên tử Mg …...1 phân
tử MgSO4.

1 nguyên tử Mg ……1
phân tử H2.

HS2: 6a) 4P + 5O2 2P2O5.
b) 4 nguyên tử P …… 5 phân
tử O2.

4 nguyên tử P ……. 2 phân
tử P2O5.

HS3: 7a) 2Cu + O2
2CuO

b) Zn + 2HCl
ZnCl2 + H2.

c) CaO + 2HNO3
Ca(NO3)2 + H2O.

D. Hướng dẫn tự học:

* Bài vừa học: - Học bài theo vở ghi + sgk

- Làm các bài tập 4b, 5, 6, 7/58 sgk.
* Bài sắp học: Bài luyện tập 3

1. Hiện tượng vật lý và hiện tượng hóa học khác nhau như thế nào?
2. Phản ứng hóa học? Bản chất của phản ứng hóa học.

3. Nội dung định luật bảo toàn khối lượng.

4. Lập phương trình hóa học cho các sơ đồ sau:
a) N2 + H2 NH3

b) C2H4 + O2 CO2 + H2O.

E. Rút kinh nghiệm, bổ sung:

………
………
………
………
………
………

Ngày soạn: 19/11/06 Tiết 24:

BÀI LUYỆN TẬP 3

A. Mục tiêu:

</div>
(57)<div class='page_container' data-page=57>

* Thái độ : Tinh thần hợp tác với tập thể
B. Chuẩn bị :

* GV: Bảng phụ, bảng nhóm.
* HS: Nội dung của bài học.
C. Tiến trình dạy học

NỘI DUNG PHƯƠNG PHÁP

I. Kiến thức cần nhớ.

1. Hiện tượng vật lý và hiện
tượng hoá học khác nhau như

thế nào?

2. Phản ứng hố học là gì? Bản
chất của phản ứng hoá học.
3. Nội dung và biểu thức của
định luật bảo toàn khối lượng.
4. Nêu các bước lập phương
trình hố học.

5. Ý nghĩa của phương trình hố
học

II. Bài tập:
* Bài 1/60 sgk.

a. Chất tham gia: N2, H2.
Sản phẩm : NH3.

b. Liên kết giữa các nguyên tử
thay đổi.

- Trước phản ứng:

2 nguyên tử H liên kết
phân tử H2.

2 nguyên tử N liên kết

* Hoạt động của GV

 Hoạt động 1:

(5')KTBC+ĐVĐ bài mới.

- Nêu các bước lập phương trình hố
học. Làm bài 5/58 sgk.

- Nêu ý nghĩa của phương trình hố
học. Làm bài 6/65 sgk.

GV: Gọi HS nhận xét
GV: Nhận xét, ghi điểm.

* ĐVĐ: Nhằm giúp các em củng cố
các kiến thức về hiện tượng hoá học,
phản ứng hố học, định luật bảo tồn
khối lượng và phương trình hố học
Hơm nay chúng ta tiến hành luyện
tập.

 Hoạt động 2: (10’) Kiến
thức cần nhớ.

GV: Yêu cầu HS nhắc lại các kiến
thức cơ bản.

- Hiện tượng vật lý và hiện tượng
hoá học khác nhau như thế nào?
- Phản ứng hoá học là gì ?

- Bản chất của phản ứng hố học ?
- Nội dung và biểu thức của định
luật bảo toàn khối lượng.

- Các bước lập phương trình hố học
- Ý nghĩa của phương trình hố học

GV: Tổ chức cho HS trả lời và nhận
xét.

* Vận dụng kiến thức để làm các
bài tập sau:

 Hoạt động 2:(25') bài tập.
GV: Gọi HS đọc đề bài tập 1/60 sgk
GV: Hướng dẫn HS

- Xác định chất tham gia, sản
phẩm

- Liên kết giữa các nguyên tử

* Hoạt động của HS.

HS1: - Nêu các bước lập PTHH.
- Chữa bài tập 5/58

a) Mg + H2SO4 MgSO4
+ H2.

b) Số nguyên tử Mg: số phân tử
H2SO4: số phân tử MgSO4: số
phân tử H2 = 1:1:1:1:1.

HS2: - Nêu ý nghĩa của PTHH.
- Chữa bài tập 6/65

a) 4P + 5O2 2P2O5.
b) Số nguyên tử P: số phân tử
O2: số phân tử P2O5 = 4 : 5 : 2.

HS: Trả lời các câu hỏi của giáo
viên.

HS1: Khác nhau:

+ Hiện tượng vật lý: khơng có sự
biến đổi chất

+ Hiện tượng hố học: có sự biến
đổi chất này thành chất khác.
HS2: Phản ứng hoá học...
HS3: Bản chất của phản ứng hoá
học...

HS4: - Nội dung định luật...
- Biểu thức định luật...
HS5: Nêu các bước lập
PTHH...

HS6: Ý nghĩa của phương trình
hố học...

HS: Làm theo yêu cầu của giáo
viên.

HS: Chữa bài tập 1/60
a. Chất tham gia: N2, H2.
Sản phẩm : NH3.

</div>
(58)<div class='page_container' data-page=58>

phân tử N2.
- Sau phản ứng:

1 nguyên tử N liên kết 3 nguyên
tử H NH3

- Phân tử biến đổi : N2, H2.
- Phân tử tạo ra : NH3.

c. Số nguyên tử được giữ
nguyên: 2N, 6H.

d. PTHH: N2 + 3H2
2NH3

* Bài 3/60 sgk.

a. Công thức : m ❑CaCO

3 =

mCaO + m ❑CO2

b. Ta có: m ❑CaCO3 = 140 +

110 = 250 (kg).

% CaCO3 = 250

280 x

100% = 89,3%.
* Bài 5/60 sgk.

a. Xác định : x = 2 ; y = 3.
b.PTHH: 2Al + 3CuSO4
Al2(SO4)3 + 3Cu

- Số nguyên tử Al: số nguyên tử
Cu = 2 : 3

- Số phân tử CuSO4:số phân tử
Al2(SO4)3 = 3:1

thay đổi (trước phản ứng và sau
phản ứng)

- Số nguyên tử của mỗi
nguyên tố trước và sau phản ứng

- Viết phương trình hố học

GV: Hướng dẫn 3/60 sgk
- Viết công thức về khối lượng.
- m ❑CaCO3 = ?

- m Đá vôi = ?
- %CaCO3 = ?

GV: Hướng dẫn 5/60.
- Al Hoá trị mấy ?
- (SO4) hoá trị mấy ?

- Dựa vào qui tắc hoá trị  x = ?, y
= ?

GV: Sau khi hướng dẫn xong 3,
5/60. Gọi HS lên bảng giải.

GV: Gọi HS nhận xét, GV nhận xét,
ghi điểm

- Trước phản ứng:

2 nguyên tử H liên kết phân
tử H2.

2 nguyên tử N liên kết phân
tử N2.

- Sau phản ứng:

1 ng tử N liên kết 3 ng tử H
NH3

- Phân tử biến đổi : N2, H2.
- Phân tử tạo ra : NH3.

c. Số nguyên tử được giữ nguyên:
2N, 6H.

d. PTHH: N2 + 3H2
2NH3

HS: Giải bài tập 3

a. Công thức : m ❑CaCO

3 =
mCaO + m ❑CO2

b. Ta có: m ❑CaCO

3 = 140 +
110 = 250 (kg).

% CaCO3 = 250280 x 100%
= 89,3%.

HS: Giải bài tập 5

a. Xác định : x = 2 ; y = 3.

b.PTHH: 2Al +3CuSO4
Al2(SO4)3 + 3Cu

- Số nguyên tử Al: số nguyên tử
Cu = 2 : 3

- Số ph tử CuSO4:số ph tử
Al2(SO4)3 = 3:1

HS: Nhận xét
D. Hướng dẫn tự học (5')

* Bài vừa học: - Học bài theo vở ghi + sgk
- Làm các bài tập: 2, 4/60 sgk
* Bài sắp học: Kiểm tra.

1. Nắm vững kiến thức đã được ôn tập ở phần I.
2. Các dạng bài tập: + Lập phương trình hố học.

+ Tìm tỉ lệ số nguyên tử, phân tử dựa vào phương trình hố học.
+ Tìm khối lượng của 1 chất dựa vào định luật.

E. Rút kinh nghiệm, bổ sung

...
...
...

</div>
(59)<div class='page_container' data-page=59>

A. Mục tiêu :

* Kiến thức: - Phản ứng hoá học (định nghĩa, bản chất, điều kiện xảy ra và dấu hiệu nhận biết). 
- Nhận biết các hiện tượng hoá học.

- Định luật bảo toàn khối lượng. Phương trình hố học (cách lập PTHH và ý nghĩa).
* Kĩ năng : Rèn luyện kĩ năng ghi nhớ các kiến thức cơ bản, kĩ năng trình bày bài làm có khoa
học.

* Thái độ : Trung thực, cẩn thận, tự tin, chính xác.

B. Chuẩn bị:

* GV: Đề kiểm tra

* HS: Giấy kiểm tra, giấy nháp, máy tính

C. Đề kiểm tra

I. Trắc nghiệm: (4 điểm)

Câu 1:(2đ) Hãy ghiép các câu ở cột A với các hiện tượng c t B sao cho phù h p.ở ộ ợ

Cột A Cột B

1. Dây sắt được cắt nhỏ từng đoạn và tán thành đinh.
2. Nung nóng đá vơi thì thu được vơi sống và khí
cacbonic.

3. Khi mở nút chai nước giải khát loại có ga thấy sủi
bọt khí.

4. Để rượu nhạt lâu ngày ngồi khơng khí chuyển
thành giấm chua

a. Hiện tượng vật lý.
b. Hiện tượng hoá học.

Câu 2: (2đ) Hãy chọn từ (cụm từ) thích hợp điền vào chổ trống.

a) ………....(1)...là quá trình biến đổi chất này thành chất khác. Chất biến đổi trong phản
ứng gọi là ...(2)..., còn chất mới sinh ra là ...(3)...

b) Trong phản ứng hoá học chỉ có ...(4)... thay đổi làm cho ...(5)... biến đổi
thành ...(6)……...

c) Trong một phản ứng hoá học, ...(7)... của các chất sản phẩm …....(8)... của các
chất tham gia phản ứng.

II. Tự luân: (6 điểm)

Câu 1: (2đ) Lập phương trình hố học cho các sơ đồ phản ứng sau:

a) Fe + O2 Fe2O3.

b) CO2 + H2O H2CO3.

c) KClO3 KCl + O2.

d) BaCl2 + AgNO3 Ba(NO3)2 + AgCl.

Câu 2: (3đ)

Cho 6,5g kim loại kẽm tác dụng vừa hết với 7,3g axit clohiđric HCl tạo ra 13,6g chất kẽm
clorua ZnCl2 và khí hiđro H2

a. Lập phương trình hố học cho phản ứng.

b. Cho biết tỉ lệ số nguyên tử Zn lần lượt với số phân tử của 3 chất khác nhau trong phản ứng.
c. Tính khối lượng của khí hiđro tạo ra.

</div>
(60)<div class='page_container' data-page=60>

Sắt để lâu trong khơng khí ẩm dễ bị gỉ (chất màu nâu đỏ). Ta có thể phịng chống gỉ bằng
cách nào? Giải thích.

ĐÁP ÁN

I. Trắc nghiệm: (4 điểm)

Câu 1: (2đ) Ghép đúng mỗi câu được 0,5 điểm

1,a ; 3, a ; 2,b ; 4, b

Câu 2: (2đ) Mỗi chỗ trống điền đúng được 0,5 điểm.

a. (1) Phản ứng hoá học, (2) Chất tham gia (chất phản ứng), (3) Sản phẩm (chất tạo thành).
b. (4) Liên kết giữa các nguyên tử, (5) Phân tử này, (6) Phân tử khác.

c. (7) Tổng khối lượng , (8) Bằng tổng khối lượng.

II. Tự luận: (6 điểm)

Câu 1: (2đ) Mỗi phương trình lập đúng được 0,5 điểm.

a. 4Fe + 3O2 2Fe2O3
b. CO2 + H2O H2CO3

c. 2KClO3 2KCl + 3O2
d. BaCl2 + 2AgNO3 Ba(NO3)2 + 2AgCl

Câu 2: (3đ) Mỗi câu làm đúng được 1 điểm.

a. Lập phương trình hố học.

Zn + 2HCl ZnCl2 + H2

b. Số nguyên tử Zn: số phân tử HCl: số phân tử ZnCl2: số phân tử H2 = 1 : 2 : 1 : 1.

c. Áp dụng định luật bảo toàn khối lượng.

Ta có: m ❑Zn + m ❑HCl = m ❑ZnCl2 + m ❑H2

 m ❑H

2 = (m ❑Zn + m ❑HCl ) - m ❑ZnCl2 = 6,5g + 7,3g - 13,6g = 0,4(g).
Câu 3: (1đ)

- Ta có thể phịng chống gỉ bằng cách bôi dầu, mỡ trên bề mặt các đồ dùng bằng sắt.

- Giải thích: Sắt bị gỉ là do tiếp xúc với khí oxi và nước (có trong khơng khí ẩm). Việc bơi dầu mỡ
trên các đồ dùng bằng sắt là ngăn cách không cho sắt tiếp xúc với khơng khí ẩm (khơng có phản
ứng hố học xảy ra) nên phòng chống được gỉ.

Ngày soạn: 26/11/06

Chương III:

MOL VÀ TÍNH TOÁN HOÁ

HỌC

Tiết 26:

MOL

A. Mục tiêu :

* Kiến thức : - Học sinh biết được các khái niệm: mol, khối lượng mol, thể tích mol của chất khí.
 - Tính khối lượng mol và thể tích khí (ở đktc) của các chất.

* Kĩ năng : Rèn luyện kĩ năng tính phân tử khối của các chất
* Thái độ : Yêu thích mơn học.

B. Chuẩn bị:

</div>
(61)<div class='page_container' data-page=61>

C. Tiến trình dạy học

NỘI DUNG PHƯƠNG PHÁP

I. Mol là gì ?
* Khái niệm: sgk
N = 6.1023 (số
Avogađro).

*Ví dụ:

1mol nguyên tử Al =
6.1023 nguyên tử Al

0,5molphtử CO2 =
0,5x 6.1023
= 3.1023ph tử CO

II. Khối lượng mol là
gì?

* Khái niệm: sgk
Kí hiệu: M

* Chú ý: Khối lượng
mol của 1 chất có
cùng số trị với NTK

* Hoạt động của GV

 Hoạt động 1: (5') Giới thiệu 
chương, bài.

GV: Giới thiệu những thơng tin cần tìm
ở đầu chương III.

GV: Nguyên tử và phân tử có kích
thước và khối lượng như thế nào?

GV: Nhưng trong hố học lại cần biết có
bao nhiêu nguyên tử hoặc phân tử và
khối lượng, thể tích của chúng tham gia

và tạo thành trong một phản ứng hoá
học.

Để đáp ứng được yêu cầu này, các
nhà khoa học đã đề xuất một khái niệm
dành cho các hạt vĩ mơ, đó là mol.
Nghiên cứu bài "Mol".

 Hoạt động 2: (10') Mol là gì?
GV: Yêu cầu học sinh trả lời các câu hỏi
sau:

- 1 tá bút chì = ? cây
- 1 tạ gạo = ? kg.

GV: Yêu cầu học sinh tìm hiểu SGK
cho biết Mol là gì ?

GV: Thơng báo: Con số 6.1023 được gọi
là số Avogađro, kí hiệu là N. Vậy 1mol
= ? hạt

( Số 6.1023 được làm tròn từ
6,02204.1023)

GV: Yêu cầu học sinh thảo luận để trả
lời các câu hỏi:

- 1mol nguyên tử Al có chứa bao nhiêu
nguyên tử Al?

- 0,5mol phân tử CO2 có chứa bao nhiêu
phân tử CO2?

* Củng cố: 1/ 65 sgk.

GV: Yêu cầu các nhóm nhận xét
GV: Nhận xét

* Hoạt động của HS

HS: Nguyên tử và phân tử là hạt vô
cùng bé, không thể cân, đo, đếm chúng
được.

HS: Lắng nghe, ghi đầu bài.
HS: Trả lời câu hỏi.

- 1 tạ bút chì = 12 cây bút chì.
- 1 tạ gạo = 100kg gạo.

HS: Mol là lượng chất có chứa 6.1023
nguyên tử hoặc phân tử chất dó.

HS: 1mol = N = 6.1023 nguyên tử hoặc
phân tử.

HS: Thảo luận, trả lời.

HS1: 1mol nguyên tử Al = 6.1023 nguyên

tử Al

HS2: 0,5mol phân tử CO2 = 0,5 x 6.1023
= 3.1023 phân tử CO

HS: Làm theo yêu cầu của GV

a) 1,5mol ng tử Al = 1,5 x 6.1023 =
9.1023 ngtử Al.

b) 0,5mol phtử H2 = 0,5 x 6.1023 =3.1023
phtử H2

c) 0,25mol phân tử NaCl = 0,25 x 6.1023
= 1,5.1023 phân tử NaCl.

d) 0,05mol phân tử H2O = 0,05 x 6.1023
= 0,3.1023 phân tử H

2O.

</div>
(62)<div class='page_container' data-page=62>

hoặc PTK của chất đó.
vd: MCu = 64g. M

❑CO

2 = 44g.
M ❑O

2 = 32g M

❑H

2 ❑O = 18g

III. Thể tích mol của 
chất

khí là gi?

* Khái niệm: sgk
* Chú ý:

- Trong cùng đk nhiệt
độ và áp suất,1mol
của bất kì chất khí nào
đều chiếm những V
bằng nhau.

- Ở đktc 1mol của bất
kì chất khí nào đều
chiếm V = 22,4l.

* 1mol Cu = 6.1023 nguyên tử Cu,
1molAl = 6.1023 nguyên tử Al nhưng
1mol Cu lại có khối lượng lớn hơn
1mol Al?

 Hoạt động 3: (10') Khối lượng
mol là gì?

GV: Khối lượng của 1 tá bút chì là khối
lượng 12 cây bút chì. Trong hố học
người ta nói khối lượng mol nguyên tử
Đồng, khối lượng mol phân tử Oxi. Vậy
khối lượng mol là gì? kí hiệu ?

GV: u cầu HS tính nguyên tử khối,
phân tử khối của các chất rồi điền vào
bảng sau:

GV: Đưa ra các giá trị khối lượng mol.

GV: Yêu cầu HS: Hãy so sánh NTK
hoặc PTK của 1 chất với khối lượng mol
của chất đó.

* Củng cố: 2/ 65 sgk.

GV: Gọi HS nhận xét, GV nhận xét ghi
điểm

* Các chất khác nhau thì khối lượng
mol của chúng cũng khác nhau. Vậy
1mol của các chất khác nhau thì V có
khác nhau khơng?

 Hoạt động 4:(15')Thể tích mol

của chất khí là gì

GV: u cầu HS tìm hiểu SGK và cho
biết : Thể tích mol của chất khí là gì?
GV: Dùng hình vẽ 3.1. Yêu cầu cho
biết.

- Khối lượng mol của các chất khí như
thế nào?

- Thể tích mol của các chất khí như thế
nào?

GV: Thông báo: Ở đktc (00C, 1atm) V
của 1mol bất kỳ chất khí nào = 22,4l.
* Củng cố: 3/ 65 sgk

GV: Gọi HS nhận xét, GV nhận xét ghi
điểm

- Kí hiệu: M

HS: Điền NTK và PTK vào bảng.
NTK (PTK) Khối lượng

mol
Cu

O2
CO2

H2O

64 đvC
32 đvC
44 đvC
18 đvC

64g
32g
44g
18g
HS: Khối lượng mol của 1 chất có cùng
số trị với NTK, PTK.

HS1: a. MCl = 35,5g ; M ❑Cl2 = 71g
b. MCu = 64g ; MCuO = 80g.
HS2: c. MC = 12g ; MCO = 28g ; M

❑CO

2 = 44g.

d. MNaCl = 23 + 35,5 = 58,5g; M

❑C

12 ❑H22 ❑O11 = 342g

HS: Thể tích mol của chất khí là thể tích
chiếm bởi N phân tử của chất khí đó.

HS: + Khối lượng mol của chất khí khác
nhau

+ Thể tích mol của các chất khí
khác nhau đều bằng nhau (V ❑H

2 = V

❑N

2 = V ❑CO2 = 22,4l.)
HS1: a.V ❑CO2 = 22,4l
V ❑H

2 = 2 x 22,4 = 44,8l
V ❑O

</div>
(63)<div class='page_container' data-page=63>

D. Hướng dẫn tự học: (5')

* Bài vừa học: - Học bài theo vở ghi + sách giáo khoa + Đọc phần “Em có biết”
- Làm các bài tập 1, 2, 3, 4 sgk.

* Bài sắp học: Chuyển đổi giữa khối lượng, thể tích và lượng chất

1. m = n x M  n = ? (mol), M = ? (g). Cho biết m, n, M là gì ?
2. V = 22,4 x n  n = ?.

E. Rút kinh nghiệm, bổ sung:

...

...
...
...
...
...

Ngày soạn: 03/12/06 Tiết 27:

CHUYỂN ĐỔI GIỮA KHỐI LƯỢNG THỂ TÍCH VÀ

LƯỢNG CHẤT

A. Mục tiêu:

* Kiến thức : - HS hiểu được công thức chuyển đổi giữa khối lượng, thể tích và lượng chất.

- HS biết vận dụng các công thức m = n x M, V = n x 22,4(l) để làm các bài tập chuyển đổi
giữa 3 đại lượng trên.

* Kĩ năng : Tính khối lượng mol, số mol, thể tích và lượng chất
* Thái độ : Tinh thần hợp tác với tập thể, đoàn kết.

B. Chuẩn bị:

* GV: Bảng phụ, bảng nhóm.
* HS: Nội dung của bài học.
C. Tiến trình dạy học

NỘI DUNG PHƯƠNG PHÁP

I.Chuyển đổi giữa lượng chất và
khối lượng chất như thế nào?

* Hoạt động của GV

 Hoạt động 1: (10') KTBC + ĐVĐ cho mới.
- Khối lượng mol của 1 chất là gì?

Áp dụng tìm khối lượng của: a. 1 mol nguyên tử Cu
b. 1 mol phân tử H2SO4.
- Thể tích mol của chất khí là gì?

Áp dụng tính thể tích (đktc) của: a. 1 mol phân tử CO2.
b. 1 mol phân tử H2.

* ĐVĐ: Trong tính tốn hố học, chúng ta thường phải 
chuyển đổi giữa khối lượng, thể tích của chất khí thành số
mol và ngược lại. Chúng ta sẽ tìm hiểu sự chuyển đổi này
trong tiết học ngày hôm nay: Chuyển đổi giữa khối lượng 
thể tích và lượng chất

 Hoạt động 2: (15') Chuyển đổi giữa lượng chất và
khối lượng chất như thế nào?

GV:Yêu cầu HS tìm khối lượng của 0,5 mol phân tử H2SO4.

* Hoạt động của HS

HS1: Nêu khái niệm khối lượng mol.
a. MCu

b. M ❑H

HS2: Nêu khái niệm thể tích mol.
a. V ❑CO2

b. V ❑H2

HS: Lắng nghe và ghi đầu bài.

HS: 1mol phân tử H

</div>
(64)<div class='page_container' data-page=64>

* Công thức:

m = n x M (1)
*Trong đó: m: Khối lượng chất(g)
n : Số mol

M: Khối lượng mol
(1) suy ra: n = Mm ; M = mn

II. Chuyển đổi giữa lượng chất
và thể tích chất khí như thế
nào?

* Cơng thức:

V = n x 22,4 (đktc) (2)
* Trong đó: n: Số mol.

V: Thể tích chất khí(l)

(2) suy ra: n = V

22 , 4

Hướng dẫn: 1mol phân tử H2SO4 có khối lượng ? g

GV: Vậy muốn tính khối lượng của một chất khi biết số mol
ta phải làm như thế nào?

GV: Thông báo đặt: + Số mol là n

+ Khối lượng chất là m = ?
GV: Từ công thức: m = n x M Suy ra: n = ?
M = ?
* Củng cố:

1) Tính khối lượng của: a. 0,15mol Fe2O3.
b. 0,3 mol O2.
2) Tính số mol của: a. 9g H2O.
b. 8g CuO.

* Thể tích và số mol của chất khí quan hệ với nhau như
thế nào ?

 Hoạt động 3: (15') Chuyển đổi giữa lượng chất và
thể tích chất khí như thế nào?

GV: Yêu cầu HS tính thể tích của 0,5 mol H2 (đktc)
Hướng dẫn: Ở đktc 1mol H2 có thể tích ? lít

GV: Vậy muốn tính thể tích của chất khí ở (đktc) khi biết số
mol chúng ta làm như thế nào?

GV: Thông báo đặt + Số mol là n
+ Thể tích : V = ?
GV: Từ công thức V = n x 22,4 Suy ra n = ?
* Củng cố:

1) Tính thể tích ở đktc của: a. 0,3 mol Cl2.
b. 0,5 mol CO2.
2) Tính số mol của: a. 2,8 lít khí CH4 (đktc).
b. 3,36 lít khí N2 (đktc).

 a = 0,5 x 98 = 49(g)

HS: Khối lượng = Khối lượng mol
HS: m = M x n.

HS: n =
HS1: m ❑Fe2
=24(g)
HS2: m
HS3: a) n
(mol)
(M ❑H2

b) n
(M ❑CuO

HS: Ở đktc, 1 mol H

0,5 mol H

 a = 0,5 x 22,4 = 11,2 (l)

HS: Thể tích của chất khí = số mol x 22,4
HS: V = n x 22,4(l).

n =
HS1: V ❑Cl2
HS2: V ❑CO2
HS3: n ❑CH4
0,125(mol).
HS4: n ❑N2
0,15(mol).
D. Hướng dẫn tự học: (5')

* Bài vừa học: - Học bài theo vở ghi + sgk.

- Nắm vững các cơng thức chuyển đổi giữa khối lượng thể tích và số mol.
* Bài sắp học: Luyện tập

- Làm các bài tập: 1, 2, 3, 4, 5, 6/67 sgk.
E. Rút kinh nghiệm, bổ sung:

</div>
(65)<div class='page_container' data-page=65>

...
...

Ngày soạn: 03/12/06 Tiết 28:

LUYỆN TẬP

A. Mục tiêu :

* Kiến thức : - HS biết vận dụng các công thức chuyển đổi giữa khối lượng, thể tích và số mol để làm các 
bài tập.

- HS biết giải các bài tập xác định CTHH của một chất khi biết khối lượng và số mol chất đó.
* Kiến thức : Rèn luyện kĩ năng giải bài tập.

* Thái độ : u thích mơn học.
B. Chuẩn bị :

* GV: Hệ thống bài tập.
* HS : Nội dung của bài học.
C. Tiến trình dạy học

NỘI DUNG PHƯƠNG PHÁP

* Bài 3/67 sgk:
3a. n ❑Fe = m

M =

56 = 0,5 (mol).

n ❑Cu = m

M =

64 = 1 (mol).

n ❑Al = m

M =

5,4

27 = 0,2 (mol)

3b. V ❑CO2 = n x 22,4 = 0,175 x 22,4 =

3,92(l).
V ❑H

2 = n x 22,4 = 1,25 x 22,4 = 28
(l).

V ❑N

2 = n x 22,4 = 3 x 22,4 = 67,2 (l).
3c. n hỗn hợp khí = n ❑CO2 + n ❑H2 + n ❑N2
Với n ❑CO

2 =

0 , 44

44 = 0,01 (mol)

n ❑H2 = 0 ,04

2 = 0,02 (mol)

n ❑N

2 =
0 ,56

28 = 0,02 (mol)

 n hỗn hợp khí = 0,01 + 0,02 + 0,02 = 0,05(mol)
V hỗn hợp khí = n x 22,4 = 0,05 x 22,4 = 1,12(l)
* Bài 4c/67 sgk.

m ❑Fe = 0,1 x 56 = 5,6 g

m ❑Cu = 2,15 x 64 = 137,6g.

m ❑H

2 ❑SO4 = 0,8 x 98 = 78,4g.
m ❑Cu ❑SO

4 = 0,5 x 160 = 80g.
* Bài 5/67 sgk.

n ❑O

2 =

m

M =

100

32 = 3,125(mol).

* Hoạt động của GV

 Hoạt động 1:(10') KTBC + ĐVĐ 
- Hãy viết công thức chuyển đổi giữa lượng
chất (số mol) và khối lượng.

Áp dụng tìm khối lượng của a. 0,2mol Al2O3
b. 0,25mol H2
- Hãy viết công thức chuyển đổi giữa lượng
chất và thể tích chất khí.

Áp dụng tính thể tích(ở đktc)của a.0,3 mol O2
b.0,5 mol CH4
* ĐVĐ: Nhằm giúp các em củng cố các kiến
thức về mol, khối lượng mol, thể tích mol của
chất khí, cũng như sự chuyển đổi qua lại của
các đại lượng này. Hôm nay chúng ta tiến hành
luyện tập.

 Hoạt động 2: (20') Chữa bài tập.
GV: Yêu cầu HS viết cơng thức tính số mol

khi biết m, M.

GV: u cầu HS viết cơng thức tính V (đktc)
khi biết số mol (n).

GV: Yêu cầu HS viết số mol của hỗn hợp khí
(gồm 3 chất khí A, B và C)

GV: Gọi học sinh lên bảng giải 3/67sgk
4c/67sgk
GV: Tổ chức cho học sinh nhận xét.
GV: Nhận xét, ghi điểm.

GV: Hướng dẫn 5/67 sgk.

* Hoạt động của HS

HS1: + Công thức: m = n x M
+ Áp dụng:

a. m ❑Al
,

(g).
b. m ❑H

HS2: + Công thức: V = n x 22,4(l0
+ Áp dụng:

a. V ❑O2

b.V ❑CH4

HS: Lắng nghe, ghi đầu bài.
HS1: n =

HS2: V = n x 22,4(l) (đktc).

HS3: n hỗn hợp
HS1: 3a
HS2: 3b.
HS3: 3c.

HS4: 4c.

</div>
(66)<div class='page_container' data-page=66>

n ❑CO2 = m

M =

100

44 = 2,273(mol).

 n hỗn hợp khí = 3,125 + 2,273 = 5,398(mol).
Thể tích của hỗn hợp khí ở 200C và 1atm là.
Vhỗn hợp khí = n x 24 = 5,398 x 24 = 129,552(l).
* Bài tập xác định cơng thức hố học của 1
chất dựa vào m, n.

Bài 1:

+ Ta có: M ❑R

2 ❑O =

m

n =

15 ,5
0 ,25

= 62(g).

+ Mặt khác:M ❑R

2 ❑O = 2MR + 16
Suy ra : 2MR + 16 = 62.

 MR = 62− 162 = 23(g).
* Vậy R là Natri (Na)

Bài 2: BTVN.

- n ❑O2 = ?

- n ❑CO2 = ?

- nhỗn hợp khí = ?

- Ở đk (200C, 1atm) V = ? (l).

 Hoạt động 3: (10') Xác định CTHH
khi biết m, n.

GV: Ghi bài tập ở bảng phụ.

"Hợp chất A có cơng thức R2O. Biết rằng 0,25
mol hợp chất A có khối lượng là 15,5g. Hãy
xác định công thức A”

GV: Hướng dẫn.

- Xác định CTHH A thì phải xác định được R.
+ Xác định R dựa vào MA = ?

+ Công thức MA= ?

GV: Ghi bài tập 2 ở bảng phụ.

"Hợp chất khí B có cơng thức RO2. Biết rằng
khối lượng của 5,6l khí B (đktc) là 16g. Xác
định cơng thức B.

- n ❑O2

- n ❑CO

2
- n hỗn hợp khí
- Vhỗn hợp khí

HS: Ghi bài tập vào vở

HS: Làm theo hướng dẫn của GV
- Dựa vào nguyên tử khối của R (hay M
- MA = mn

- MA = 2M
23g

HS: Ghi đề bài tập 2 (BTVN)
D. Hướng dẫn tự học: (5')

* Bài vừa học: - Học bài và làm bài tập 2 (BTVN).

- Mỗi nhóm vẽ những hình khối chữ nhật (bài 6/67 sgk) vào giấy lịch.
* Bài sắp học: Tỉ khối của chất khí.

- Cơng thức tính tỉ khối của khí A đối với khí B?
- Cơng thức tính tỉ khối của khí A đối với khơng khí?
E. Rút kinh nghiệm, bổ sung:

Ngày soạn:10/12/06 Tiết 29: TỈ KHỐI CỦA CHẤT KHÍ

A.Mục tiêu:

* Kiến thức: HS biết xác định tỉ khối của khí A đối với khí B, biết cách xác định tỉ khối của một chất khí
đối với khơng khí.

* Kĩ năng: Biết vận dụng các cơng thức tính tỉ khối để làm các bài tốn hố học có liên quan đến tỉ 
khối chất khí.

* Thái độ: Có tinh thần hợp tác với tập thể, cẩn thận, chính xác.
B.Chuẩn bị:

</div>
(67)<div class='page_container' data-page=67>

Câu1:Hãy tính: a) Khối lượng của 0,5mol H2O ; b) Số mol của 10g Ca ; c) Thể tích khí (đktc)
của 3 mol khí CO2

Câu2: R là kim loại nào khi biết 5,4g R có chứa 0,2 mol kim loại đó.

NỘI DUNG PHƯƠNG PHÁP

1.Bằng cách nào có thể biết 
được khí A nặng hay nhẹ hơn 
khí B?

* Cơng thức: dA/B = MA

MB

Suy ra: MA=dA/B x MB , MB =

MA

dA /B

* Trong đó:

dA/B :Là tỉ khối của khí A so với
khí B

MA : Khối lượng mol của khí A
MB:Khối lượng mol của khí B

VD1:Khí oxi O2 nặng hay nhẹ

hơn khí nitơ N2 bao nhiêu lần?

Giải:

Ta có: dO ❑2 / N ❑2 =

MO2
MN2 =

28 = 1,14

* Vậy khí O2 nặng hơn khí N2
1,14 lần.

 Hoạt động của GV
* Hoạt động1:(2’) ĐVĐ bài mới
GV dùng 2 quả bóng(quả 1 bơm khí
H2, quả 2 bơm khí CO2) có thể tích

bằng nhau. Thả 2 quả bóng, yêu cầu
học sinh quan sát và trả lời vì
sao……?

Để biết được khí này nặng hay nhẹ
hơn khí kia và nặng hay nhẹ hơn
bao nhiêu lần ta phải dùng đến khái
niệm tỉ khối của chất khí.Để hiểu rỏ
hơn chúng ta cùng nghiên cứu bài
học ngày hôm nay.

* Hoạt động 2:(10’) Bằng cách nào
có thể biết được khí A nặng hay 
nhẹ hơn khí B?

GV:Giới thiệu cơng thức tính dA/B=

MA

MB

GV:Yêu cầu HS suy ra MA = ?,

MB = ?

GV:Gọi HS cho biết ý nghĩa của
các đại lượng có trong cơng thức
đó.

GV: Ghi VD1 lên bảng, hướng dẫn

- Bài toán yêu cầu tính gì?
- Theo cơng thức thì dO ❑2 /

N ❑2 = ?

- Gọi HS lên bảng làm tiếp

GV: Yêu cầu HS làm VD2 theo
nhóm

 Hoạt động của HS

HS:Quả bóng bơm khí H2 bay lên
còn quả bóng bơm khí CO2 rơi
xuống.

HS:Vì khí H2 nhẹ hơn khí CO2

HS: Lắng nghe, ghi bài.

HS: MA=dA/B x MB , MB =

MA
dA /B

HS: dA/B:Là tỉ khối của khí A so
với khí B

MA: Khối lượng mol của khí
A

MB:Khối lượng mol của khí
B

HS: Làm theo hướng dẫn của GV
- dO ❑2 / N ❑2 = ?

- dO ❑2 / N ❑2 =

MO2
MN2

- dO ❑2 / N ❑2 =
MO2

MN2 =

28 = 1,14

HS: Làm theo nhóm
dCO ❑2 / H ❑2 =

MCO2

</div>
(68)<div class='page_container' data-page=68>

VD3: Một chất khí A có tỉ khối 
đối với khí oxi là 1,375. Hãy xác

định MA .

Giải:

Ta có MA = dA/ o2 x M o2

=1,375x32 = 44(g)
2.Bằng cách nào có thể biết 
được khí A nặng hay nhẹ hơn
khơng khí?

* Cơng thức:dA/ KK =

MA

Suy ra: MA = 29 x dA/ KK
* Trong đó:dA/ KK là tỉ khối của
khí A đối với khơng khí

MA là khối lượng mol
khí A

VD1: Khí clo(Cl2) nặng hay nhẹ
hơn không khí bao nhiêu lần?

Giải:
Ta có: dCl ❑2 / KK =

MCl2

29 =

29 = 2,4

* Vaäy khí Cl2 nặng hơn không khí
2,4 lần

VD3: Một chất khí có tỉ khối đối 
với khơng khí là2,207. Hãy xác
định MA.

Giải:
Ta có :MA = dA/KK x 29

= 2,207 x 29 = 64(g)

VD2 (Ghi bảng phụ)

Khí cacbonnic(CO2) nặng hay nhẹ
hơn khí hiđro bao nhiêu lần?
GV: Yêu cầu HS nộp bảng nhóm
GV: Tổ chức cho HS nhận xét
GV: Nhận xét, ghi điểm.

GV: Ghi VD3 lên bảng, hướng dẫn
HS

- Bài tốn cho biết gì?
- Bài tốn u cầu tính gì?
- Theo cơng thức thì MA = ?
- Gọi HS lên bảng thế số
* Hoạt động 3:(13’) Bằng cách nào
có thể biết được khí A nặng hay 
nhẹ hơn khơng khí ?

GV: Từ cơng thức dA/B=

MA

MB

Nếu B là không khí thì dA/ KK =

Với MKK = 29g thì dA/ KK = ?
GV: Yêu cầu HS suy ra MA = ?

GV:Gọi HS cho biết ý nghĩa của
các đại lượng có trong cơng thức
đó.

GV: Ghi VD1 lên bảng, hướng
dẫn HS

- Bài tốn u cầu tính gì?

- Gọi HS lên bảng giải bài tập
GV: Yêu cầu HS làm VD2 theo
nhóm

VD2 (Ghi bảng phụ)

Khí amoniac(NH3) nặng hay nhẹ
hơn khơng khí bao nhiêu lần?
GV: u cầu HS nộp bảng nhóm
GV: Tổ chức cho HS nhận xét
GV: Nhận xét, ghi điểm.

GV: Ghi VD3 lên bảng, hướng dẫn
HS

2 = 22

* Vậy khí CO2 nặng hơn khí H2 22
lần

HS: Nhận xeùt

HS: Làm theo hướng dẫn của GV
- dA/ o2 = 1,375

- MA= ?

- MA = dA/ o2 x M o2

MA = dA/ o2 x M o2

=1,375x32 = 44(g)

HS: dA/ KK =

MA

MKK =

MA

HS: MA = 29 x dA/ KK

HS: dA/ KK là tỉ khối của khí A đối
với khơng khí

MA là khối lượng mol khí A
HS:Làm theo hướng dẫn của GV

- dCl ❑2 / KK = ?
- dCl ❑2 / KK =

MCl2

29 =

29 = 2,4

* Vậy khí Cl2 nặng hơn không khí
2,4 lần

HS: Làm theo nhóm
dNH ❑3 /KK =

MNH3

29 =

0,58

*Vậy khí NH3 nặng hơn không
khí

0,58 lần.

</div>
(69)<div class='page_container' data-page=69>

- Bài tốn cho biết gì?
- Bài tốn u cầu tính gì?
- Gọi HS lên bảng giải bài tập
GV: Nhận xét, ghi điểm.

- MA = ?

MA = dA/KK x 29 = 2,207 x 29 =
64(g)

D. Hướng dẫn tự học:(5’)

* Bài vừa học: - Học bài theo vở ghi + Đọc phần “ Em có biết”
- Làm các bài tập: 1,2,3/69 sgk

* Bài sắp học: Tính theo cơng thức hố học (T1)

- Các bước giải bài toán xác định thành phần phần trăm của các nguyên tố dựa vào công 
thức hoá học đã biết.

- Bài tập: Xác định thành phần phần trăm(theo khối lượng) của các nguyên tố trong hợp
chất CO2.

E. Rút kinh nghiệm, bổ sung:

………
………
………
………
………
………...

Ngày soạn: 10/12/06 Tiết 30: TÍNH THEO CƠNG THỨC HỐ HỌC(T1)
A.Mục tiêu:

* Kiến thức: Từ cơng thức hố học đã biết, học sinh biết cách xác định thành phần phần trăm theo 
khối lượng của các nguyên tố.

* Kĩ năng: Củng cố kĩ năng tính khối lượng mol, rèn luyện kĩ năng tính toán các bài tập hoá học.
* Thái độ: Tinh thần tập thể, cẩn thận, chính xác.

B.Chuẩn bị:

* GV: Bảng phụ, bảng nhóm.
* HS: Nội dung của bài học.
C.Tiến trình dạy học:

NỘI DUNG PHƯƠNG PHÁP

 Hoạt động của GV

* Hoạt động 1:(10’) KTBC + ĐVĐ bài mới
- Viết cơng thức tính dA/B.

- p dụng: Khí SO2 nặng hay nhẹ hơn khí
hiđro bao nhiêu lần?

- Viết cơng thức tính dA/KK.

p dụng: Khí mêtan CH4 nặng hay nhẹ hơn
không khí bao nhiêu lần?

* ĐVĐ:

 Hoạt động của HS

HS1: dA/B =

Aùp duïng: d
32

</div>
(70)<div class='page_container' data-page=70>

1.Biết cơng thức hố học của hợp 
chất, hãy xác định thành phần phần 
trăm của các nguên tố trong hợp 
chất.

VD1: Xác định thành phần phần trăm 
theo khối lượng của các nguyên tố có
trong hợp chất CO2.

Bài giải:

- MCO ❑2 = 12 + 16 x 2 = 44(g)

- Trong 1 mol CO2 có: 1mol ng tử C
2 mol ng tử O
- Thành phần phần trăm các nguyên tố
trong hợp chất:

% C = 12 x 100 %44 = 27,3%

% O = 32 x 100 %44 = 72,7% Hoặc
%O =100% -%C=100% -27,3% =72,7%
VD2: Xác định thành phần phần trăm 
theo khối lượng của các ngun tố có
trong hợp chất H2SO4.

Bài giải:

- MH ❑2 SO ❑4 = 1 x 2 + 32 + 16 x 4

= 98(g)

- Trong 1 mol H2SO4 có: 2 mol ng tử H
1 mol ng tử S ; 4 mol ng tử O.

- Thành phần phần phần trăm các
nguyên tố trong hợp chất:

% H = 982 x 100 % = 2,0%
%S = 32 x 100 %98 = 32,7%

GV: Yêu cầu HS nêu ý nghĩa của CTHH .
GV: Ngoài những ý nghĩa trên khi biết cơng
thức hố học của hợp chất các em có thể
xác định được TPPT của các nguyên tố
trong hợp chất.

* Hoạt động 2:(20’) Xác định thành phần 
phần phần trăm các nguyên tố trong hợp 
chất khi biết cơng thức hố học.

GV: Ghi VD1 lên bảng

GV: Hướng dẫn HS làm bài tập theo các
bước ghi sẳn ở bảng phụ

+ B1: MCO ❑2 = ?

+ B2: Trong 1 mol CO2 có:? mol ng tử C ;
? mol ng tử O.
+ B3: Tìm thành phần phần trăm các
nguyên tố trong hợp chất:

% C = ?
% O = ?

GV: Ghi VD2 lên bảng

GV: Yêu cầu HS làm VD2 theo nhóm

GV: Yêu cầu các nhóm nộp bảng

GV: Tổ chức cho HS nhận xét
GV: Nhận xét, bổ sung( nếu cần)

* Hoạt động 3:(10’) Củng cố

GV: Yêu cầu HS làm bài tập 1b.c/71 SGK
- Nhóm1: Fe3O4

- Nhóm 2: Fe2O3
- Nhoùm 3: SO2

HS2: dA/KK =

MA

p dụng: d
0,6

*Vậy khí CH4 nhẹ hơn không khí và
nặng bằng 0,6 lần không khí

HS: Ghi bài tập vào vở

HS: Làm theo hướng dẫn của GV
+ MCO ❑2 = 12 + 16 x 2 = 44(g)

+ Trong 1 mol CO

nguyên tử C ; 2 mol nguyên tử O.
+ Thành phần phần trăm các nguyên tố
trong hợp chất:

% C = 12 x 100 %44
% O = 32 x 100 %44

(%O=100% -%C=100% -27,3% =72,7%)
HS: Laøm VD2 theo nhóm( Ghi vào
bảng)

+ MH ❑2 SO ❑4

= 98(g)

+ Trong 1 mol H

tử H ; 1 mol nguyên tử S ; 4 mol nguyên
tử O.

+ Thành phần phần phần trăm các
nguyên tố trong hợp chất:

% H = 982 x 100 %
%S = 32 x 100 %98

%O = 100% - (%H + %S)

= 100% - (2,0% + 32,7%) = 65,3%
HS: Làm theo yêu cầu của GV

</div>
(71)<div class='page_container' data-page=71>

%O = 100% - (%H + %S)

= 100% - (2,0% + 32,7%) = 65,3%

- Nhoùm 4: SO3

GV: Tổ chức cho HS nhận xét.
GV: Hướng dẫn bài tập số 3/71 SGK

a) Trong 1 mol C12H22O11
coù : ? mol C ; ? mol H ; ? mol O
Suy ra: Trong 1,5 mol C12H22O11

coù : x mol C ; y mol H ; z mol O
b) MC ❑12 H ❑22 O ❑11 = ?

c) Trong 1 mol C12H22O11 coù
mC = ? , mH = ?, mO = ?

%O = 100% - 70% = 30%
HS2: %Fe = 168 x 100 %232

%O = 100% - 72,4% = 27,6%
HS3: %S = 32 x 100 %64

%O = 100% - 50% = 50%
HS4: %S = 32 x 100 %80

%O= 100% - 40% = 60%
HS: Làm theo hướng dẫn của GV

a) Trong 1 mol C
22 mol H ; 11 mol O
x = 1,5 x12 = 18 mol
y = 1,5 x 22 = 33 mol

z = 1,5 x 11 = 16,5 mol M

❑22 O ❑11 =12x12+1 x22 +16x11 =

342

c) mC = 12 x 12 = 144(g)

mH = 1 x 22 = 22(g)

mO = 16 x 11 = 176(g)

D.Hướng dẫn tự học:(5’)

* Bài vừa học: - Học bài theo vở ghi + SGK
- Làm các bài tập 1, 3 /71 SGK
* Bài sắp học: Tính theo cơng thức hố học ( T2)

- Xác định các bước giải cho bài toán xác định CTHH của hợp chất dựa vào
TPPT(theo khối lượng) các nguyên tố.

-Bài tập: Một hợp chất có thành phần các nguyên tố là: 40%S, 60%O.

Hãy xác định CTHH của hợp chất đó, biết hợp chất có khối lượng mol là 80 g.
E. Rút kinh nghiệm, bổ sung:

………
………
………
………
………
………..

</div>
(72)<div class='page_container' data-page=72>

A.Mục tiêu:

* Kiến thức: Từ thành phần phần phần trăm theo khối lượng của các nguyên tố, HS biết cách xác định

cơng thức hố học của hợp chất.

* Kĩ năng: Tính tốn các bài tập hố học có sử dụng cơng thức chuyển đổi giữa khối lượng và lượng 
chất, cơng thức tính tỉ khối của chất khí.

* Thái độ:u thích mơn học, có tinh thần tập thể.
B.Chuẩn bị:

* GV:Bảng phụ, bảng nhóm.
* HS:Nội dung của bài học.

C.Tiến trình dạy học:

NỘI DUNG PHƯƠNG PHÁP

1.Biết cơng thức hố học của hợp chất, hãy
xác định thành phần phần trăm các

nguyên tố trong hợp chất.

2.Biết thành phần các nguyên tố , hãy xác 
định cơng thức hố học của hợp chất. 
VD1: Một hợp chất có thành phần các 
nguyên tố là:40%S, 60%O. Hãy xác định
công thức hố học của hợp chất đó, biết hợp
chất có khối lượng Mol là80g.

Baøi giải:

-Khối lượng của mỗi ngun tố có trong 1
mol hợp chất.

mS = 40 x 80100 = 32g; mO= 60 x 80100 = 48g
Hoặc : mO = 80g -32g = 48g.

-Số mol nguyên tử của mỗi nguyên tố có
trong 1 mol hợp chất:

nS = 3232 =1mol; nO = 4816 = 3 mol

-Suy ra trong 1 phân tử hợp chất có 1 nguyên
tử S, 3 nguyên tử O.

Vậy CTHH của hợp chất:SO3

 Hoạt động của GV
*Hoạt động 1:(5’) KTBC+ĐVĐ 
- Nêu các bước xác định TPPT các
nguyên tố trong hợp chất khi biết
cơng thức hố học của hợp chất.
- p dụng : làm bài tập 1c.

* ĐVĐ:Khi biết CTHH SO3 xác định
được %S và%O. Ngược lại nếu biết
%S, %O thì có xác định được CTHH
của hợp chất?

* Hoạt động2:(30’) Xác định CTHH
khi biết TPPT các nguyên tố.
GV:Ghi VD1 lên bảng

GV:Hướng dẫn HS làm bài tập theo
các bước ghi sẳn ở bảng phụ

+ B1: mS = ?, mO = ?

+ B2: nS = ?, nO = ?

+ B3:Suy ra trong 1 phân tử hợp chất
có ? nguyên tử S, ? nguyên tử O.
+Xác định CTHH của hợp chất.
GV:Yêu cầu HS làm VD2 theo nhóm
VD2:(Ghi bảng phụ)

Hợp chất A có thành phần các
nguyên tố là:28,57%

Mg, 14,29% C, còn lại là O. Biết

 Hoạt động của HS

HS:-Nêu các bước xác định TPPT.
-Giải 1c/71 SGK

HS:Lắng nghe, ghi đầu bài.

HS:Ghi VD1 vào vở

HS:Làm theo hướng dẫn của GV

+ mS = 40 x 80100

48g hoặc : mO = 80g -32g = 48g
+ nS = 3232 =1mol; n

+Suy ra trong 1 phân tử hợp chất có 1
nguyên tử S, 3 nguyên tử O.

+Vậy CTHH của hợp chất:SO
HS:Làm bài theo nhóm
+ mMg= 28 ,57 x 84100
mC = 14 , 29 x 84100

</div>
(73)<div class='page_container' data-page=73>

VD2: Baøi giaûi
mMg= 28 ,57 x 84100 =24g; mC =

14 , 29 x 84

100 =12g

mO = 84g-24g-12g = 48g.

nMg= 2424 =1mol; nC = 1212 =1mol;nO=

16 =3mol

-Suy ra trong 1 phân tử hợp chất có 1 nguyên
tử Mg, 1 nguyên tử C, 3 nguyên tử O.

Vậy CTHH của hợp chất:MgCO3
VD 3: Bài giải:

MA= dA/H x MA = 17 x 2 = 34g

mH = 1005 , 88 x 34 = 2g; mS = 94 , 12 x 34100
= 32g

nH = 21 =2 mol ; nS = 3232 = 1 mol
Suy ra trong 1 phân tử hợp chất có 2 nguyên
tử H, 1 nguyên tử S.

Vậy CTHH của hợp chất :H2S

* Caùch khác:

- Gọi CTHH của hợp chất:HxSy

- Ta có tỉ lệ x : y = 5 , 881 : 94 , 1232 =
5,88 : 2,99

hay x : y = 2 :1

-Suy ra công thức đơn giản : H2S ( M = 34g)

khối lượng mol của hợp chất A là 84.
Hãy xác định cơng thức hố học của
hợp chất A.

GV:Yêu cầu HS nộp các bảng nhóm

GV: Tổ chức cho HS nhận xét
GV:Nhận xét, sửa sai(nếu có)
GV:Yêu cầu HS làmVD3 vở bài tập
VD3:(Ghi bảng phụ)

Hợp chất A ở thể khí có thành phần
các ngun tố là:5,88% H, 94,12% S.
Biết khí A nặng hơn khí hiđro là 17
lần. Hãy xác định cơng thức hố học
của khí A.

GV:Hướng dẫn : MA = ?
GV:Gọi 1 HS lên bảng giải
GV:Tổ chức cho HS nhận xét
GV:Nhận xét, ghi điểm

GV:Đưa ra cách giải khác (bảng phụ)
*Giả sử 1 hợp chất AxByCz có thành
phần các nguyên tố là a% A, b% B, c
% C.

*Cách giải:

- CTHH của hợp chất: AxByCz

- Ta có tỉ lệ x : y : z = Ma : Mb :

c
M

( x,y,z là những số nguyên đơn giản
nhất)

- Suy ra công thức đơn giản
- Suy ra CTHH hợp chất
( nếu M đôn giản = Mhợp chất)
GV:Gọi HS lên bảng giải
GV:Nhận xét ghi điểm

*Hoạt động3:(5’)Củng cố(2/71SGK)
GV:Hướng dẫn:

2a:NaxCly
Tæ lệ x:y = ?
CT đơn giaûn

+nMg= 2424 =1mol;n

16 =3mol

+Suy ra trong 1 phân tử hợp chất có:
1 nguyên tử Mg, 1 nguyên tử C,
3 nguyên tử O.

+Vậy CTHH của hợp chất:MgCO
HS:Làm theo yêu cầu của GV
+ MA= dA/H x M

+ mH = 1005 , 88 x 34

94 , 12 x 34

100 = 32g

+ nH = 21 =2 mol

+ Suy ra trong 1 phân tử hợp chất có 2
nguyên tử H, 1 nguyên tử S.

+Vậy CTHH của hợp chất :H

HS:Giải theo cách 2

-Gọi CTHH của hợp chất:H
- Ta có tỉ lệ x : y =

x : y = 5,88 : 2,99 = 2 :1
-Suy ra công thức đơn giản : H

-Vậy CTHH của hợp chất: H

HS:Nhận xét

HS1: NaxCly

Tỉ lệ x:y = 39 ,3223
= 1:1

A B C

</div>
(74)<div class='page_container' data-page=74>

-Vậy CTHH của hợp chất: H2S CTHH của hợp chất
2b:NaxCyOz

Tỉ lệ x : y : x = ?
CTđơn giản

CTHH của hợp chất

CT đơn giản: NaCl (M = 23+35,5=58,5g)
CTHH của hợp chất:NaCl

HS2: NaxCyOz

Tỉ lệ x : y : x = 43 , 423
1,8:0,9:2,7

x : y : x = 2:1:3
CTđơn giản:Na

(M =23x2 +12 +16x3=106g)
CTHH của hợp chất:Na

D. Hướng dẫn tự học :(5’)

* Bài vừa học:- Học bài theo vở ghi + SGK
 - Làm các bài tập : 2ab ; 4/71sgk

- VD3b.Tính số nguyên tử của nguyên tố H và S trong 1,12 lít khí H2S

* Bài sắp học:Tính theo phương trình hố học (T1)

- Công thức chuyển đổi giữa khối lượng và lượng chất
 - Lập PTHH cho các sơ đồ phản ứng sau:

a. Zn + O2 ZnO
b. Al + O2 Al2O3

c. Fe + HCl FeCl2 + H2

- Tìm tỉ lệ số mol của các chất có trong phương trình a,b,c.
E.Rút kinh nghiệm, bổ sung:

………
………

Ngày soạn: 17/12/06 Tiết 32: TÍNH THEO PHƯƠNG TRÌNH HỐ HỌC 
(T2)

A.Mục tiêu:

* Kiến thức: HS biết cách xác định khối lượng của những chất tham hoặc khối lượng của các sản 
phẩm(chất tạo thành)

* Kĩ năng: Rèn luyện kĩ năng lập phương trình hố học, kĩ năng sử dụng các công thức chuyển đổi 
giữa khối lượng và lượng chất.

* Thái độ: Có tinh thần hợp tác, cẩn thận, chính xác.
B. Chuẩn bị:

</div>
(75)<div class='page_container' data-page=75>

* GV: Nội dung của bài học
C Tiến trình dạy học:

NỘI DUNG PHƯƠNG PHÁP

1.Bằng cách nào tìm được 
khối lượng chất tham gia 
và sản phẩm?

VD1: Đốt cháy hoàn toàn 
1,3g bột kẽm trong oxi,
người ta thu được kẽm oxit
ZnO. Tính khối lượng ZnO
được tạo thành.

Bài giải:

+ PTHH: 2Zn + O2
2ZnO

Ta coù: 2mol

2mol

0,2mol
? mol

+ nZn = Mm = 1365 =
0,2(mol)

+ Theo phương trình ta có:
nZnO = 0,2(mol)

 Hoạt động của GV

* Hoạt động1:(5’) KTBC + ĐVĐ 
bài mới

- Nêu các bước tìm cơng thức hoá
học, khi biết thành phần các nguyên
tố.

- Aùp dụng: Làm bài 4/71 SGK

ĐVĐ:

Cho phản ứng sau:Kẽm +Khí oxi
Kẽm oxit

Giả sử: 13g 3,2g
? g

Hoặc: ? g 3,2g 
16,2g

Neáu: 13g
? g

Ta thấy dựa vào định luật bảo tồn
khối lượng thì khơng tính được mZnO
nhưng nếu dựa vào PTHH thì các em
có thể tính được. Để hiểu rỏ hơn
chúng ta cùng nghiên cứu bài học
này.

* Hoạt động 2:(25’) Bằng cách nào 
tìm được khối lượng chất tham gia 
và sản phẩm

GV: Ghi VD1 lên bảng

GV: Hướng dẫn học sinh làm bài tập
theo các bước ghi sẳn ở bảng phụ
+ B1:Viết phương trình hố học
+ B2: Tìm nZn = ?

+ B3: Dựa vào PT tìm nZnO = ?
+ B4: Tìm mZnO = ?

GV: Mở rộng yêu cầu HS tính khối
lượng O2 theo 2 cách:

Cách 1:Dựa vào định luật bảo toàn

 Hoạt động của HS
HS: - Nêu các bước tìm CTHH

- Aùp duïng:

mCu = 80 x 80100 = 64(g) ;mO=
80-64= 16(g)

nCu = Mm = 6464 = 1(mol) ;
nO= 1616 = 1(mol)

Suy ra trong 1 phân tử hợp chất
có 1 nguyên tử Cu, 1 nguyên tử O
Vậy CTHH hợp chất: CuO

HS1: mZnO = 13g + 3,2g = 16,2g
HS2: mZn = 16,2g – 3,2g = 13g
HS3: Khơng tính được mZnO vì
khối lượng khí oxi chưa biết.
HS: Lắng nghe ghi đầu bài.

HS: Ghi bài tập vào vở

HS: Làm theo hướng dẫn của GV
+ PTHH: : 2Zn + O2
2ZnO

+ nZn = Mm = 1365 =

0,2(mol)

+ Theo phương trình ta có:
nZnO =
0,2(mol)

+ mZnO = n x M = 0,2 x 81 =
16,2(g)

HS: Làm theo yêu cầu của GV
HS1: mO ❑2 = 16,2g – 13g =

3,2g

</div>
(76)<div class='page_container' data-page=76>

+ Vậy khối lượng ZnO tạo
thành là:

mZnO = n x M = 0,2 x 81 =
16,2(g)

VD2: Đốt cháy hồn tồn ag
bột nhơm trong oxi, người ta
thu được 40,8g nhơm oxit
Al2O3.

a) Tính khối lượng bột nhơm
tham gia phản ứng.

b) Tính khối lượng oxi cần
dùng để đốt cháy hồn tồn

ag bột nhơm.

Bài giải:

+ PTHH: 4Al + 3O2
2Al2O3

Ta coù: 4mol
2mol

?mol 
0,4mol

+ nAl ❑2 O ❑3 = m

M =

40 , 8

102 = 0,4(mol)

+ Theo phương trình hố học
ta có:

nAl = 0,8(mol)

+ Vậy khối lượng bột nhôm
là:

mAl = n x M = 0,8 x 27 =

21,6(g)

b) Khối lượng oxi cần dùng
để đốt cháy hồn tồn 21,6g
bột nhơm là:

mO ❑2 = 40,8g – 21,6g =

19,2g

khối lượng

Cách 2: Dựa vào phương trình hố
học

GV: Ghi VD2 lên bảng

GV: Bài tập cho biết gì, tìm gì?

GV: - Gọi HS lên bảng giải

- Những HS khác làm vào vở

GV: Chấm khoảng 5 bài để lấy điểm

GV: Tổ chức cho HS nhận xét

GV: Nhận xét, ghi điểm
* Hoạt động 3: (10’) Củng cố
GV: Gọi HS đọc đề bài 1b/75 SGK

GV: Bài tập cho biết gì, tìm gì?
GV:Yêu cầu HS làm vào bảng nhóm

GV:Gọi HS nộp bảng nhóm và nhận
xét

GV: Gọi HS đọc đề bài 3a,b

GV: Gọi HS trình bày ngắn gọn cách
giải

- Trình bày cách giải câu a

mO ❑2 = n x M= 0.1 x 32

= 3,2(g)

HS: Ghi vào vở bài tập
HS: + Cho biết: mAl ❑2 O

❑3 = 40,8g

+ Tìm mAl = ?
mO ❑2 = ?

HS: Giải bài tập theo yêu cầu
của GV

a. + PTHH: 4Al + 3O2
2Al2O3

Ta coù: 4mol
2mol

?mol 
0,4mol

+ nAl ❑2 O ❑3 = m

M =

40 , 8

102 = 0,4(mol)

+ Theo phương trình hố học ta
có:

nAl = 0,8(mol)

+ Vậy khối lượng bột nhôm là:
mAl = n x M = 0,8 x 27 = 21,6(g)
b. mO ❑2 = 40,8g – 21,6g =

19,2g

HS: Đọc đề bài 1b/75

HS: Bài tập cho biết mFe = 2,8g
Tìm: mHCl = ?

HS: Làm theo nhóm

+ PTHH: Fe + 2HCl FeCl2
+ H2

+ nFe = Mm = 562,8 =
0,05(mol)

+ Theo phương trình ta có:
nHCl = 2 x 0,05 = 0,1 mol

</div>
(77)<div class='page_container' data-page=77>

- Trình bày cách giải câu b

GV: Nhận xét, bổ sung ( nếu cần )

3,65(g)

HS: Đọc đề bài 3a,b
HS1: Tính nCaO = Mm = ?
Tìm nCaC O ❑3 = ? (dựa

vào PT)

HS2: Tính nCaO = Mm = ?
Tìm nCaC O ❑3 = ? (dựa

vaøo PT)

Tìm mCaC O ❑3 = n x M

= ?
D. Hướng dẫn tự học:(5’)

* Bài vừa học: + Học bài theo vở ghi + SGK

+ Làm các bài tập 1; 3ab; 4/75 SGK
 * Bài sắp học: Tính theo phương trình hố học (T2)

+ Bài tập: Tính thể tích khí Cl2 ở đktc cần dùng để tác dụng hết với 2,7g Al.
Biết sơ đồ phản ứng như sau: Al + Cl2 AlCl3

+ Nêu các bước của bài tốn tính thể tích dựa vào PTHH
E.Rút kinh nghiệm, bổ sung:

………
……….

Ngày soạn: 20/12/06 Tiết 33: TÍNH THEO PHƯƠNG TRÌNH HỐ HỌC (T2)
A. Mục tiêu:

* Kiến thức: Học sinh biết cách xác định thể tích của những chất khí tham gia hoặc thể tích chất khí 
sản phẩm.

* Kĩ năng: Rèn luyện kĩ năng lập phương trình hố học, kĩ năng sử dụng các công thức chuyển đổi giữa 
m, V, n , tỉ khối của chất khí.

* Thái độ: u thích mơn học
B. Chuẩn bị:

</div>
(78)<div class='page_container' data-page=78>

* HS: Nội dung của bài học
C. Tiến trình dạy học:

NỘI DUNG PHƯƠNG PHÁP

1. Bằng cách nào tìm được khối
lượng chất tham gia và sản 
phẩm?

2. Bằng cách nào có thể tìm 
được thể tích chất khí tham gia 
và sản phẩm?

VD1: Tính thể tích ở đktc của 
khí Cl2 cần dùng để tác dụng hết
với 2,7g Al. Biết sơ đồ phản ứng
như sau: Al + Cl2 AlCl3

Bài giải:

+ PTHH: 2Al + 3Cl2

2AlCl3

Ta coù : 2mol 3mol
 0,1mol ?mol

+ nAl = Mm = 272,7 = 0,1(mol)
+ Theo phương trình ta có:
nCl ❑2 = 0,1 x 3

2 = 0,15mol

+ Vậy thể tích ở đktc của khí Cl2
cần dùng là:

V = n x 22,4 = 0,15 x 22,4 =
3,36(l)

VD2: Đốt cháy hồn tồn 11,2 lít
khí

mê tan CH4. Tính thể tích khí
CO2 tạo thành (thể tích các chất
khí đo ở đktc). Biết sơ đồ phản
ứng như sau:

CH4 + O2 CO2 +
H2O

Bài giải:

 Hoạt động của GV
* Hoạt động 1:(5’) KTBC + 
ĐVĐ

- Nêu các bước của bài tốn tính
theo phương trình hố học.
- p dụng giải 3b/75 SGK

ĐVĐ: Có thể tính thể tích chất 
khí ở đktc dựa vào PTHH và
những số liệu bài toán đã cho
như thế nào? Các em cùng cơ
tìm hiểu phần 2 của bài “Tính 
theo phương trình hố học” 
* Hoạt động 2:(25’) Tìm thể 
tích chất khí tham gia và sản 
phẩm

GV: Ghi VD1 lên baûng

GV: Hướng dẫn học sinh làm bài
tập theo các bước ghi sẳn ở bảng
phụ

+ Viết phương trình hố học
+ nAl = ?

+ Dựa vào PTHH tìm nCl ❑2

= ?

+ VCl ❑2 = ?

GV: Ghi VD2 lên bảng

GV: Bài tập cho biết gì, tìm gì?
GV: Gọi 1HS lên bảng

giải(những HS cịn lại làm vào
vở)

 Hoạt động của HS

HS: - Nêu các bước giải bài toán
theo PTHH

- Aùp duïng:

+ PTHH: CaCO3 CaO
+ CO2

Ta coù : 1mol 1mol
?mol 0,125mol
+ nCaO = Mm = 567 =
0,125(mol)

+ Theo PT: nCaCO ❑3 =

0,125mol

+ Vaäy: mCaCO ❑3 = 0,125 x

100 = 12,5(g)

HS: Lắng nghe, ghi đầu bài

HS: Làm theo hướng dẫn của GV
+ PTHH: 2Al + 3Cl2
2AlCl3

Ta coù : 2mol 3mol
 0,1mol ?mol

+ nAl = Mm = 272,7 = 0,1(mol)
+ Theo phương trình ta coù:
nCl ❑2 = 0,1 x 32 = 0,15mol

+ Vậy thể tích ở đktc của khí Cl2
cần dùng là:

V = n x 22,4 = 0,15 x 22,4 =
3,36(l)

HS: Bài tập cho biết: VCH ❑4 =

11,2(l)

Tìm : VCO ❑2 =

</div>
(79)<div class='page_container' data-page=79>

+ PTHH: CH4 + 2O2 CO2
+ 2H2O

Ta coù : 1mol 1mol
 0,5mol ?mol
+ nCH ❑4 = V

22 , 4 =
11, 2
22 , 4

= 0,5(mol)

+ Theo phương trình hố học ta
có:

nCO ❑2 = 0,5mol

+ Vậy thể tích khí CO2 tạo thành
ở đktc :

VCO ❑2 = n x 22,4 = 0,5 x

22,4 = 11,2(l)
* Caùch khaùc:

+ PTHH: CH4 + 2O2 CO2 +

2H2O

+ Theo phương trình hố học ta
có:

nCO ❑2 = nCH ❑4

+ Suy ra: VCO ❑2 = VCH ❑4 =

11,2(l)

Bài 5/76 SGK:

* Tìm cơng thức hoá học A
+ MA = dA/KK x 29 = 0.552 x 29 =
16(g)

+ Gọi CTHH A: CxHy
+ Tỉ leä x:y = %CM

C :

%H

MH =

75
12 :

x:y = 0,625:25 = 1:4
+ Công thức đơn giản:CH4 (M =
16g)

+ Vậy CTHH A: CH4
* Tìm thể tích khí O2 ở đktc

GV: Tổ chức cho HS nhận xét
GV: Nhận xét, ghi điểm

GV: -Yêu cầu HS trình bày cách
giải khác cho bài toán trên.
- Nếu khơng có HS giải cách
khác thì GV gợi ý hướng dẫn
+ Ở cùng điều kiện thì tỉ lệ
về thể tích bằng tỉ lệ về số mol
+ Ta có : nCO ❑2 =

nCH ❑4

+ Suy ra: VCO ❑2 =

VCH ❑4 = ?

* Hoạt động 3:(10’) Củng cố
GV: Gọi HS đọc đề bài tập 5/76
GV: Bài tập cho biết gì, tìm gì?

GV: - Yêu cầu HS nêu cách giải
tìm CTHH dựa vào TPPT các
nguyên tố

- Yêu cầu HS nêu cách giải tìm
thể tích khí O2 dựa vào PTHH
GV:Yêu cầu HS làm vào bảng
nhóm

GV: Tổ chức cho HS nhận xét
GV: Nhận xét

+ PTHH: CH4 + 2O2 CO2 +
2H2O

Ta coù : 1mol 1mol
 0,5mol ?mol
+ nCH ❑4 = V

22 , 4 =
11, 2
22 , 4

= 0,5(mol)

+ Theo phương trình hố học ta
có:

nCO ❑2 = 0,5mol

+ Vậy thể tích khí CO2 tạo thành
ở đktc :

VCO ❑2 = n x 22,4 = 0,5 x

22,4 = 11,2(l)
HS: Nhận xét

HS: Trình bày cách giải khác
+ PTHH: CH4 + 2O2 CO2 +
2H2O

+ Theo phương trình hố học ta
có:

nCO ❑2 = nCH ❑4

+ Suy ra: VCO ❑2 = VCH ❑4 =

11,2(l)

HS: Đọc đề bài tập 5/76

- Cho bieát: dA/KK = 0,552 ; 75%C,
25%H

- Tìm: CTHH A ; VO ❑2

HS: - Trình bày cách giải tìm
CTHH A

+ Goïi CTHH A: CxHy
+ Tỉ lệ x:y = ?

+ Công thức đơn giản A
+ Cơng thức hố học A
- Trình bày cách giải tìm VO

❑2

</div>
(80)<div class='page_container' data-page=80>

+ PTHH: CH4 + 2O2 CO2
+ 2H2O

+ Theo phương trình ta có:
nO ❑2 = 2nCH ❑4

+ Suy ra: VO ❑2 = 2VCH ❑4 =

2 x11,2 = 22,4(l)

+ Tìm tỉ lệ số mol của O2
và CH4

( nO ❑2 = ?nCH ❑4 )

+ Tìm VO ❑2 = ?

HS: Nhận xét

D. Hướng dẫn tự học: (5’)

* Bài vừa học: + Học bài theo vở ghi + SGK

+ Làm các bài tập: 1a; 2ab; 3cd /75 SGK
 * Bài sắp học: Bài luyện tập 4

+ Viết các cơng thức chuyển đổi giữa khối lượng thể tích và lượng chất
+ Viết các cơng thức tính tỉ khối của chất khí

E. Rút kinh nghiệm, bổ sung:

………
………

Ngày soạn: 20/12/06 Tiết 34: BAØI LUYỆN TẬP 4
A.Mục tiêu:

* Kiến thức: Học sinh biết cách chuyển đổi qua lại giữa các đại lượng: số mol, khối lượng và thể tích 
chất khí

Biết ý nghĩa về tỉ khối chất khí, biết cách xác định tỉ khối và dựa vào tỉ khối để xác định
khối lượng mol của 1 chất khí.

* Kĩ năng: Giải các bài tốn hố học theo cơng thức và phương trình hố học.
* Thái độ: Cẩn thận, chính xác, có tinh thần tập thể cao.

B.Chuẩn bị:

* GV: Hệ thống bài tập, bảng phụ, bảng nhóm
* HS: Nội dung của bài học

C.Tiến trình dạy học:

NỘI DUNG PHƯƠNG PHÁP

 Hoạt động của GV:
* Hoạt động 1:(2’) Giới thiệu 
bài mới

Nhằm giúp các em củng cố laïi

</div>
(81)<div class='page_container' data-page=81>

I. Kiến thức cần nhớ:
1. Mol

2. Khối lượng mol
3. Thể tích mol chất khí
4. Cơng thức chuyển đổi giữa
khối lượng, thể tích và lượng chất.
+ m = n x M

+ n = Mm
+ M = mn
+ V = n x 22,4
+ n = 22 , 4V

5. Cơng thức tính tỉ khối của chất
khí

+ dA/B =

MA
MB

+ MA = dA/B x MB
+ dA/KK =

MA

+ MA = dA/B x 29

II. Bài tập:
* Bài 2/79 SGK

- Gọi CTHH của hợp chất:
FexSyOz

- Tỉ leä x:y:z = % Fe56 : 32%S :

%O

= 36 , 856 : 21 ,032 :

các khái niệm: mol, khối lượng
mol, thể tích mol chất khí, tỉ khối
của chất khí cũng như mối quan
hệ giữa khối lượng, thể tích và
lượng chất. Đồng thời vận dụng
những kiến thức đó để giải một
số bài tập hố học. Hơm nay
chúng ta tiến hành luyện tập.
* Hoạt động 2:(13’) Kiến thức 
cần nhớ

GV: Yêu cầu HS trả lời các câu
hỏi sau:

- Mol là gì?

- Khối lượng mol là gì?
- Thể tích mol chất khí là

gì?

GV: Nhận xét ghi điểm

GV:- Yêu cầu HS viết các công
thức chuyển đổi giữa khối lượng
thể tích và lượng chất

- Nêu ý nghĩa của các đại
lượng có trong cơng thức
GV: Nhận xét ghi điểm

GV: Mở rộng thêm mối quan hệ
với số nguyên tử, phân tử

HD: 1mol nguyên tử, phân tử………
6. 1023

n mol nguyên tử, phân
tử…….S=?

GV: Yêu cầu HS ghi các công
thức

- Tỉ khối của khí A so với khí B
- Tỉ khối của khí A so với khơng
khí

- Khối lượng mol của khí A

GV: Nhận xét ghi điểm
* Vận dụng kiến thức trên để 
giải các bài tập sau.

* Hoạt động 3:(25’) Bài tập
GV: - Gọi HS đọc đề bài tập

HS: Lắng nghe ghi đầu bài

HS: Lần lượt trả lời các câu hỏi
HS: Viết các công thức chuyển
đổi

+ m = n x M
+ n = Mm
+ M = mn
+ V = n x 22,4
+ n = 22 , 4V

HS: Nêu ý nghĩa của các đại
lượng

HS: S= n x 6.1023
n = S

6 . 1023

HS: Viết các cơng thức tính tỉ
khối

+ dA/B =

MA

MB

+ MA = dA/B x MB
+ dA/KK =

MA

+ MA = dA/B x 29

</div>
(82)<div class='page_container' data-page=82>

42 , 2
16

x:y:z = 0,65:0,65:2,6 = 1:1:4
- Công thức đơn giản : FeSO4(M=
152g)

- Vậy CTHH hợp chất: FeSO4

* Baøi 3/79 SGK

a) MK ❑2 CO ❑3 =39 x2 + 12 +

16 x3 = 138(g)

b) Thành phần phần trăm về khối
lượng

%K = 39 x 2 x 100 %138 = 56,5%
%C = 12 x 100 %138 = 8,7%
%O = 100% - (56,5% + 8,7%) =
34,8%

Bài 4/79 SGK

* Phương trình hố học

CaCO3 + 2HCl CaCl2 + CO2
+ H2O

a) Tính khối lượng CaCl2 thu được
+ nCa CO ❑3 = Mm = 10100 =

0,1(mol)

+ Theo phương trình ta có:
nCaCl ❑2 = nCa CO ❑3 =

0,1mol

+ Vậy mCaCl ❑2 = n xM=

0,1x111= 11,1(g)

b) Tính thể tích khí CO2 thu được

+ nCa CO ❑3 = m

M =

5
100 =

0,05(mol)

+ Theo phương trình ta có:
nCO ❑2 = nCa CO ❑3 =

0,05mol

+ Vaäy: VCO ❑2 = n x 24=0,05 x

2/79 SGK

- Yêu cầu HS xác định dạng
bài tập

GV:- Gọi HS đọc đề bài tập 3/79
SGK

- Yêu cầu HS xác định dạng
bài tập

GV: Gọi 2HS lên bảng giải bài
tập

- HS1 giải bài tập 2/79
- HS2 giải bài tập 3/79

GV: Đối với bài tập 2/79 có 2
cách giải nhưng chỉ yêu cầu HS
chọn 1 trong 2 cách để giải
GV: Tổ chức cho HS nhận xét
GV: Nhận xét, bổ sung(nếu cần)
GV: Ghi điểm cho HS

GV: - Gọi HS đọc đề bài 4/79
- Yêu cầu HS xác định dạng
bài tập

GV: - Caâu a cho biết gì, tìm gì?

GV: - Câu b cho biết gì, tìm gì?
- Theo các em câu b có
điểm gì đáng lưu ý khi giải
GV: Gọi 2 HS lên bảng giải bài
tập

- HS1 giải câu 4a
- HS2 giải câu 4b

HS1: Giải bài 2/79

- Gọi CTHH của hợp chất:
FexSyOz

- Tỉ lệ x:y:z = % Fe56 : 32%S :

%O

= 36 , 856 : 21 ,032 :

42 , 2
16

x:y:z = 0,65:0,65:2,6 =
1:1:4

-Công thức đơn giản FeSO4(M=
152g)

- Vậy CTHH hợp chất: FeSO4
HS2: Giải bài 3/79

a) MK ❑2 CO ❑3 =39x2 +12 +

16x3= 138(g)

b) TPPT về khối lượng

HS: Làm theo yêu cầu của GV
Xác định: Bài tập tính theo
phương trình hố học

HS: a)Cho biết: mCa CO ❑3 =

10g

Tìm: mCaCl ❑2 = ?

HS: b)Cho bieát: mCa CO ❑3 = 5g

Tìm: VCO ❑2 = ? ( đk

phòng)

HS: Ở đk phịng thì V = n x 24
HS: Lên bảng giải bài tập

</div>
(83)<div class='page_container' data-page=83>

24 = 1,2(l)

GV: Gọi HS nhận xét
GV: Nhận xét ghi ñieåm

D.Hướng dẫn tự học:(5’)

* Bài vừa học: + Hướng dẫn bài 5/79 SGK * Bài sắp học: Ơn tập học kì I

a) Theo phương trình ta có: nO ❑2 = 2nCH ❑4 Lý thuyết: + Nguyên tử, phân tử là gì?

Vì các khí đều đo ở cùng đk to và p + Đơn chất, hợp chất là gì?

nên tỉ lệ về thể tích bằng tỉ lệ về số mol + Qui tắc hoá trị, cách tính hố trị của
một ngun tố

Suy ra: VO ❑2 = 2VCH ❑4 = 2 x 2 = 4 lít + Lập cơng thức hố học theo

hố trị

b) Theo phương trình ta có: nCO ❑2 = nCH ❑4 = 0,15mol + Hiện tượng vật lý và hiện

tượng hoá học khác nhau ntn?

Vậy: VCO ❑2 = n x 22,4 = 0,15 x 22,4 = 3,36 + Nội dung định luật bảo tồn

khối lượng

c) Ta có: dCH ❑4 /KK =

MCH4

29 =

29 = 0,55 Bài tập: + Lập phương trình hố học

Vậy khí CH4 nhẹ hơn khơng khí 0,55 lần + Tính theo cơng thức hố học và
phương trình hố học

+ Tỉ khối của chất khí
E. Rút kinh nghiệm, bổ sung:

...
...
...

Ngày soạn: 24/12/06 Tiết 35: ÔN TẬP HỌC KÌ I
A. Mục tiêu:

* Kiến thức: - Ơn lại những khái niệm cơ bản, quan trọng đã được học: nguyên tử, phân tử, đơn chất, 
hợp chất, phản ứng hoá học, mol.

- Ơn lại các cơng thức quan trọng: cơng thức chuyển đổi giữa m, v, n, cơng thức tính tỉ khối.
- Ôn lại cách lập cơng thức hố học của một chất dựa vào: hoá trị, thành phần phần trăm
các nguyên tố.

* Kĩ năng: - Lập CTHH của hợp chất, tính hố trị của ngun tố, sử dụng thành thạo công thức chuyển
đổi giữa m, v, n.

- Biết làm các bài tốn tính theo cơng thức hố học và phương trình hố học.
* Thái độ: u thích mơn học.

B. Chuẩn bị:

</div>
(84)<div class='page_container' data-page=84>

C. Tiến trình dạy học:

NỘI DUNG PHƯƠNG PHÁP

I. Ơn lại một số khái niệm cơ bản:
1. Nguyên tử là gì? Nguyên tử có
cấu tạo như thế nào?

2. Đơn chất là gì? Hợp chất là gì?
Phân tử là gì?

3. Phản ứng hố học là gì? Điều
kiện để phản ứng hố học xảy ra?
4. Mol là gì?

II. Bài tập:
* Bài tập 1:

a.Lập CTHH của các hợp chất gồm
Al(III), O(II); K(I), SO4(II); Na(I),
PO3(III)

b.Tính hố trị của Fe trong các hợp
chất

FeO, Fe2O3, FeCl2, Fe2(SO4)3
Bài giải:
a. Al2O3; K2SO4; Na3PO4
b. Fe(II) trong các hợp chất FeO,
FeCl2

Fe(III) trong các hợp chất Fe2O3,
Fe2(SO4)3

* Bài tập 2: Bài giải:
a. mMgO = n x MMgO = 0,5 x 40 =
20(g)

 Hoạt động của GV
* Hoạt động 1:(1’) Giới thiệu 
bài

Nhằm giúp các em ôn lại những
khái niệm cơ bản, quan trọng đã
được học đồng thời rèn luyện
cho các em kĩ năng làm bài tập
hố học. Hơm nay chúng ta ơn
lại những kiến thức quan trọng
đó.

* Hoạt động 2:(14’) Ơn lại các 
khái niệm cơ bản

GV:Yêu cầu HS trả lời các câu
hỏi sau

- Ngun tử là gì?

- Ngun tử có cấu tạo như thế
nào?

- Đơn chất là gì?
- Hợp chất là gì?

- Phản ứng hố học là gì?

- Điều kiện để phản ứng xảy ra?

- Mol là gì?

GV: Nhận xét, ghi điểm.
* Vận dụng kiến thức trên để 
giải các bài tập sau

* Hoạt động 3:(25’) Bài tập
GV: Ghi đề bài tập 1 lên bảng
- Yêu cầu HS thảo luận (1 phút),
ghi vào bảng nhóm

- Gọi HS các nhóm nhận xét.
GV: Nhận xét sửa sai (nếu có)
GV:Yêu cầu HS làm bài tập 2
BT2: (Ghi bảng phụ)

a.Tính khối lượng của 0,5 mol
MgO

b.Tính số mol của 3,2g Cu
c.Tính thể tích(đktc) của 0,2mol
khí O2

 Hoạt động của HS
HS: Lắng nghe ghi đầu bài

HS: Lần lượt trả lời các câu
hỏi

HS: Làm theo yêu cầu của

GV:

a. Al2O3; K2SO4; Na3PO4
b. Fe(II) trong các hợp chất
FeO, FeCl2

Fe(III) trong các hợp chất
Fe2O3, Fe2(SO4)3

HS1: Giải bài 2a,b

a.mMgO = n x MMgO =0,5x40 =
20(g)

b.nCu = Mm = 643,2 =
0,05(mol)

HS2: Giải bài 2c,d
c.V ❑O

</div>
(85)<div class='page_container' data-page=85>

b.nCu = Mm = 643,2 = 0,05(mol)
c.V ❑O2 = n x 22,4 = 0,2 x 22,4 =

4,48(l)

d.Theo định luật bảo toàn khối
lượng ta có:

mAl = 10,2g – 5,4g = 4,8g

* Bài tập 3: Bài giải:

Lập PTHH cho các sơ đồ phản ứng
sau:

a. 4Na + O2 2Na2O
b. P2O5 + 3H2O 2H3PO4
c. Fe + 2HCl FeCl2 + H2
d. Cu + 2AgNO3 Cu(NO3)2 +
2Ag

* Bài tập 4: Bài giải:
a. Phương trình hố học:

Mg + 2HCl MgCl2 +
H2

1mol 1mol
1mol

0,05mol ? mol
?mol

b.Tính khối lượng MgCl2

+Ta coù: nMg = Mm = 241,2 =
0,05(mol)

+Theo phương trình ta có:n

❑MgCl2 = 0,05mol

+Vậy :m ❑MgCl

2 = n x M = 0,05 x
95 = 4,75(g)

d.Đốt cháy hoàn toàn 5,4g Al
trong khí O2 thu được 10,2g
Al2O3. Tính khối lượng của khí
O2.

GV: Gợi ý:
+ mMgO = ?
+ nCu = ?
+ V ❑O2 = ?

+ mAl = ?(Theo định luật bảo
tồn khối lượng)

GV: Gọi HS lên bảng giải
GV: Nhận xét, ghi điểm.
GV: Yêu cầu HS làm bài tập 3
BT3: (Ghi bảng phụ)

Lập PTHH cho các sơ đồ phản
ứng sau

a. Na + O2 Na2O
b. P2O5 +H2O H3PO4

c. Fe + HCl FeCl2 +
H2

d. Cu + AgNO3 Cu(NO3)2
+ Ag

GV: Gọi HS lên bảng giải
GV: Gọi HS nhận xét
GV: Nhận xét, ghi điểm.
GV: Yêu cầu HS làm bài tập 4
BT4: (Ghi bảng phụ)

Cho 1,2g kim loại Mg tác dụng
hết với axit clohiđric HCl tạo ra
muối magiê clorua MgCl2 và khí
hiđrơ.

a. Viết phương trình hố học
b.Tính khối lượng muối MgCl2
tạo thành.

c.Tính thể tích khí hiđro thu
được ở đktc.

GV: Bài tập cho biết gì? Tìm gì?
GV: Yêu cầu HS viết PTHH
GV: Hướng dẫn:

+ nMg = ? n ❑MgCl2 = ?
m ❑MgCl2 = ?

22,4= 4,48(l)

d.Theo định luật bảo tồn khối
lượng ta có:

mAl = 10,2g – 5,4g = 4,8g

HS: Giải bài tập 3

a. 4Na + O2 2Na2O
b. P2O5 + 3H2O 2H3PO4
c. Fe + 2HCl FeCl2 +
H2

d. Cu+2AgNO3 Cu(NO3)2 +
2Ag

HS: Ghi đề bài tập vào vở

HS: Cho bieát: mMg = 1,2g
Tính: m ❑MgCl2 = ?,V

❑H

2 = ?(đktc)

HS: Viết phương trình hố học
Mg + 2HCl MgCl2 +
H2

HS: Giải câu b, c

b.Tính khối lượng MgCl2
+Ta có: nMg = Mm = 241,2 =
0,05(mol)

+Theo phương trình ta có:
n ❑MgCl2 = 0,05mol

+Vậy:m ❑MgCl

</div>
(86)<div class='page_container' data-page=86>

c. Tính thể tích khí H2 (đktc)
+Theo phương trình ta có:
n ❑H

2 = nMg= 0,05mol
+Vaäy:V ❑H

2 = n x 22,4 = 0,05 x
22,4 = 1,12(l)

* Bài tập 5:(BTVN)

+ nMg = ? n ❑H2 = ?
V ❑H

2 = ?

GV: Gọi HS lên bảng giải
GV: Yêu cầu HS chép bài tập 5
BT5: (Ghi bảng phụ)

Hợp chất khí A có thành phần
các ngun tố là 81,8%C,
18,2%H. Hãy xác định cơng
thức hố học của hợp chất, biết
khí A có tỉ khối đối với khơng
khí là1,517.

= 4,75(g)
c. Tính thể tích khí H2 (đktc)
+Theo phương trình ta có:
n ❑H

2 = nMg= 0,05mol
+ Vậy:V ❑H

2 = n x 22,4 =
0,05 x 22,4

= 1,12(l)

D. Hướng dẫn tự học: (5’)

* Bài vừa học: + Học thuộc và nắm vững một số khái niệm cơ bản
+ Xem lại các dạng bài tập (1,2,3,4,), làm bài tập 5.
* Bài sắp học: Kiểm tra học kì I (60 phút)

+ Thi nghiêm túc, làm bài cẩn thận vào giấy thi (không làm vào đề).
E. Rút kinh nghiệm, bổ sung:

………
………
………
………
………
………..

Ngày soạn:24/12/06

Tiết 36:

KIỂM TRA HỌC KÌ I

A.Mục tiêu:

* Kiến thức:

+ Ghi nhớ những khái niệm cơ bản, quan trọng đã được học.

+ Sử dụng thành thạo công thức chuyển đổi giữa m, V, n, cơng thức tính tỉ khối.
+ Xác định cơng thức hố học dựa vào hố trị và thành phần các nguyên tố.
+ Lập phương trình hố học theo sơ đồ đã cho

+ Tính khối lượng và thể tích của một chất theo phương trình hố học.

* Kĩ năng: Rèn luyện kĩ năng trình bày bài giải có khoa học.
* Thái độ: Nghiêm túc, trung thực, cẩn thận, chính xác.

B.Chuẩn bị:

</div>
(87)<div class='page_container' data-page=87>

* HS: Kiến thức đã được học, giấy nháp, máy tính.

Ngày soạn: 14/01/07 Chương 4: OXI – KHƠNG KHÍ
 Tiết 37: TÍNH CHẤT CỦA OXI (T1)
A.Mục tiêu:

* Kiến thức: Nắm được trạng thái tự nhiên và các tính chất vật của oxi, biết được một số tính chất hố 
học của oxi.

* Kĩ năng: Rèn luyện kĩ năng lập phương trình hố học của oxi với đơn chất và một số hợp chất.
* Thái độ: Thấy được tầm quan trọng của môn học trong đời sống và sản xuất.

B.Chuẩn bị:

* GV: Hố chất: khí oxi, lưu huỳnh, photpho.

Dụng cụ: Đèn cồn, muỗng sắt, bình thuỷ tinh.
* HS: Nội dung của bài học

C.Tiến trình dạy học:

NỘI DUNG PHƯƠNG PHÁP

I.Tính chất vật lý:
1.Quan sát

2.Trả lời câu hỏi
3.Kết luận:(sgk)

 Hoạt động của GV
* Hoạt động1:(2 ‘)Giới thiệu 
chương, bài

GV: Giới thiệu những thơng tin cần
tìm hiểu ở đầu chương 4

GV: Oxi có những tính chất vật lý
gì? Oxi có thể tác dụng với các
chất khác được không? Để biết
được chúng ta cùng nghiên cứu bài
học hôm nay.

Hoạt động2:(10 ‘) Tính chất vật 
lý

GV: Giới thiệu: Oxi là nguyên tố
hoá học phổ biến nhất( chiếm
49,4% khối lượng vỏ trái đất)
GV:Trong tự nhiên, oxi có ở đâu?

GV: Hãy cho biết kí hiệu, cơng
thức hố học, ngun tử khối và
phân tử khối của oxi?

GV: Cho HS quan sát lọ có chứa
oxi, yêu cầu học sinh nêu nhận
xét.

 Hoạt động của HS

HS: Lắng nghe, ghi đầu bài

HS:Trong tự nhiên:oxi tồn tại dưới
2 dạng

+ Dạng đơn chất
+ Dạng hợp chất
HS: + KHHH:O

+ Công thức của đơn chất: O2
+ Nguyên tử khối: 16

+ Phân tử khối: 32

HS: Oxi là chất khí, không màu,
không mùi

HS: d ❑O2 /KK = 32

</div>
(88)<div class='page_container' data-page=88>

I. Tính chất hố học:
1. Tác dụng với phi kim
a) Với lưu huỳnh

- Thí nghiệm

- Quan sát, nhận xét
- Phương tình hố học:

S(r) + O2 (k)
SO2(k)

b) Với photpho
- Thí nghiệm

- Quan sát, nhận xét
- Phương trình hố học
4 P(r) + 5 O2(k) 2
P2O5(r)

GV: Em hãy cho biết tỉ khối của
oxi so với khơng khí? Từ đó cho
biết oxi nặng hay nhẹ hơn khơng
khí?

GV: Ở 200C : 1 lít nước hồ tan 
được 31ml khí O2 nhưng hồ tan
được 700lít amoniac. Vậy oxi tan
nhiều hay ít trong nước.

GV: Giới thiệu:

+ Oxi hoá lỏng ở -1830C
+ Oxi lỏng có màu xanh nhạt
GV: Gọi HS nêu kết luận về tính
chất của oxi.

GV: Vì sao người ta phải bơm sục
khơng khí vào các bể ni cá

cảnh ?

GV: Vì sao khi nhốt một con dế
mèn vào một lọ nhỏ rồi đậy nút
kín, sau một thời gian con vật sẽ
chết dù có đủ thức ăn?

* Với những tính chát vật lý như 
trên thì oxi có những tính chất 
hố học gì?

* Hoạt động 3:(20’) Tính chất hố
học

GV: Làm thí nghiệm đốt lưu huỳnh
trong khơng khí và trong oxi. Yêu
cầu HS

+ Quan sát và nêu hiện tượng
+ So sánh các hiện tượng lưu
huỳnh cháy trong oxi và trong
khơng khí.

GV:Thơng báo: Chất khí đó là lưu
huỳnh đioxit SO2 cịn gọi là khí
sunfurơ.

GV: Gọi HS viết phương trình hố
học

GV: Làm thí nghiệm đốt photpho

HS: Oxi là chất khí khơng màu,
khơng mùi, ít tan trong nước, nặng
hơn khơng khí. Oxi hố lỏng ở
-1830. Oxi lỏng có màu xanh nhạt.
HS: Vì oxi tan rất ít trong nước
nên người ta phải bơm sục khơng
khí vào các bể ni cá cảnh để
cung cấp thêm oxi cho cá.

HS: Con dế mèn sẽ chết vì thiếu
khí oxi. Khí oxi duy trì sự sống.

HS: Làm theo yêu cầu của GV
+ Lưu huỳnh cháy trong khơng khí
với ngọn lửa nhỏ, màu xanh nhạt.
+ Lưu huỳmh cháy trong khí oxi
mãnh liệt hơn, với ngọn lửa màu
xanh sinh ra chất khí khơng màu.

HS: S(r) + O2 (k)
SO2(k)

HS: Làm theo yêu cầu của GV
+ Photpho cháy mạnh trong oxi
với ngọn lửa sáng chói, tạo ra
khói dày đặc bám vào thành lọ
dưới dạng bột.

HS: 4 P(r) + 5 O2(k) 2
P2O5(r)

HS: Làm theo yêu cầu của GV
a. Phương trình hố học

S(r) + O2 (k) SO2(k)

</div>
(89)<div class='page_container' data-page=89>

trong khoâng khí và trong oxi. Yêu
cầu HS

+ Quan sát và nêu hiện tượng
+ So sánh các hiện tượng
photpho cháy trong oxi và trong
khơng khí.

GV: Thơng báo: Bột đó là P2O5
(điphotpho pentaoxit) tan được
trong nước.

GV: Gọi HS viết phương trình hố
học

* Hoạt động 3:(8’) Củng cố+ 
luyện tập

GV: Yêu cầu HS làm bài tập1 (Ghi
bảng phụ)

BT1: Đốt cháy hồn tồn 1,6g bột 
lưu huỳnh trong khí oxi.

a.Viết phương trình phản ứng xảy
ra.

b.Tính thể tích khí oxi cần dùng ở
đktc.

c.Tính khối lượng SO2 tạo thành.

GV: Gọi HS lên bảng giải bài tập
GV: Nhận xét, ghi điểm.

BT2: Đốt cháy 6,2g photpho trong 
bình có chứa 6,72 lít khí O2 (ở đktc)

a. Viết phương trình phản ứng
xảy ra.

b. Sau phản ứng P hay O2 dư .
Số mol chất cịn dư là bao
nhiêu?

c. Tính khối lượng P2O5 tạo
thành.

b. + nS = Mm = 321,6 =
0,05(mol)

+ Theo phương trình ta coù:
n ❑O2 = nS = 0,05mol

+Vaäy:V ❑O

2 = n
x22,4=0,05x22,4= 1,12(l)
c. + Theo phương trình ta có:
nSO ❑2 = nS = 0,05mol
+ Vaäy:mSO ❑2 = n x M=0,05 x

64 = 3,2(g)

HS: Ghi đề bài tập vào vở
(BTVN)

D. Hướng dẫn tự học:(5’)

* Bài vừa học: + Học bài theo vở ghi + sgk

</div>
(90)<div class='page_container' data-page=90>

+ Oxi có tác dụng được với kim loại và hợp chất khác hay không?
Viết phương trình hố học minh hoạ.

+ Trong các hợp chất hoá học ngun tố oxi có hố trị mấy?
E. Rút kinh nghiệm, bổ sung:

………
………
………

………

..
………

Ngày soạn: 14/01/07 Tiết 38: TÍNH CHẤT CỦA OXI (T2)
A.Mục tiêu:

* Kiến thức: HS biết được một số tính chất hố học của oxi: tác dụng với kim loại và hợp chất.
* Kĩ năng: Rèn luyện kĩ năng lập phương trình hố học của oxi với một số đơn chất và hợp chất.
Rèn luyện cách giải bài tốn tính theo phương trình hố học.

* Thái độ: Biết được tầm quan trọng của môn học trong đời sống và sản xuất.
B.Chuẩn bị:

* GV: Hố chất: Lọ chứa khí oxi, dây sắt.
Dụng cụ: Đèn cồn, muỗng sắt.
* HS: Nội dung của bài học

C.Tiến trình dạy học:

NỘI DUNG PHƯƠNG PHÁP

I.Tính chất vật lý:
II.Tính chất hố học:
1. Tác dụng với phi kim:
2.Tác dụng với kim loại:
+ Thí nghiệm

+ Quan sát, nhận xét

+ Phương ttrình hố học:
3Fe(r) + 2O2(k)

 Hoạt động của GV

* Hoạt động 1:(10’) KTBC + ĐVĐ
GV: Nêu các tính chất vật lý và
tính chất hố học (đã biết) của oxi.
Viết phương trình phản ứng minh
hoạ.

GV: Gọi HS chữa bài tập 4a/84sgk.
GV: Nhận xét, ghi điểm.

ĐVĐ: Tiết trước các em đã biết 
được oxi tác dụng được với một số
phi kim. Tiết học hôm nay chúng ta
sẽ xét tiếp các tính chất hố học
của oxi, đó là các tính chất tác
dụng với kim loại và một số hợp
chất.

* Hoạt động 2:(10’)Tác dụng với 
kim loại

GV: Làm thí nghiệm khí oxi tác
dụng với kim loại sắt. Yêu cầu HS

 Hoạt động của HS
HS1: Trả lời lý thuyết

Viết phương trình phản
ứng

S(r) + O2(k)
SO2(k)

4P(r) + 5O2(k)
2P2O5(r)

HS2: Chữa bài tập 4/84sgk

HS: Lắng nghe, ghi đầu bài

HS: Làm theo yêu cầu của GV
+ Khơng có dấu hiệu có phản
ứng hố học xảy ra.

</div>
(91)<div class='page_container' data-page=91>

Fe3O4(r)

3.Tác dụng với hợp chất:
+ Phương trình hoá học:
CH4(k)+2O2(k) CO2(k)
+2H2O(h)

BT1:Viết các phương trình 
phản ứng khi cho bột đồng,
cacbon, nhơm tác dụng với oxi

+ Quan sát hiện tựợng:

Khi chưa đốt nóng dây sắt và khi
đã đốt nóng dây sắt cho vào lọ
chứa khí oxi.

+ Nhận xét:

GV: Thơng báo: các hạt nhỏ màu
nâu đỏ làoxit sắt từ Fe3O4 (Sắt II,III
oxit).

GV: Gọi HS viết phương trình phản
ứng

GV: Giới thiệu: Oxi cịn tác dụng
với các hợp chất khác như metan,
butan,xenlulozơ.

*Hoạt động3:(10’)Tác dụng với 
hợp chất

GV: Trong cuộc sống hàng ngày
các em thấy có một số người sử
dụng khí bioga làm khí đốt như thế
nào?

GV: Giới thiệu: Khí metan (có
trong bùn ao, khí bioga) cháy trong
khơng khí do tác dụng với khí oxi

tạo ra khí cacbonic, nước và toả
nhiều nhiệt.

GV: Yêu cầu HS viết phương trình
phản ứng hố học.

GV: Qua những tính chất hố học
của oxi, các em có kết luận gì về
khả năng phản ứng của oxi?
GV: Trong các hợp chất hố học
(SO2, P2O5, Fe3O4,CO2, H2O)
ngun tố oxi có hoá trị mấy?
* Hoạt động 4:(10’) Củng cố + 
Luyện tập

GV:Yêu cầu HS làm bài tập 1(Ghi
bảng phụ).

GV: Nhận xét, ghi điểm

GV: Gọi HS chữa bài tập 1/84sgk

+ Sắt cháy mạnh, sáng chói,
khơng có ngọn lửa, khơng có
khói, tạo ra các hạt nhỏ nóng
chảy màu nâu.

HS: 3Fe(r) + 2O2(k)
Fe3O4(r)

HS: Người ta sử dụng khí bioga
làm khí đốt để nấu chín thức ăn.
Vì khi cháy khí bioga toả rất
nhiều nhiệt.

HS: Viết phương trình hố học
CH4(k) +2O2 (k) CO2(k)+
2H2O(h)

HS: Khí oxi là một đơn chất phi
kim rất hoạt động, đặc biệt ở
nhiệt độ cao, dễ dàng tham gia
phản ứng hoá học với nhiều phi
kim, nhiều kim loại và hợp chất.
HS: Trong các hợp chất hố học
ngun tố oxi có hố trị II.

HS: Viết các phương trình phản
ứng

2Cu + O2 2CuO
C + O2 CO2
4Al + 3O2 2Al2O3
HS1: ………phi kim rất hoạt
động…….phi kim, kim loại, hợp
chất.

HS2: Phương trình hố học
2C4H10 + 13O2 8CO2 +

</div>
(92)<div class='page_container' data-page=92>

GV: Gọi HS chữa bài tập 3/84sgk
GV: Hướng dẫn bài tập 5/84sgk
- Gọi HS đọc đề bài

- Bài tập cho biết gì? tìm gì?
+ %C = ?

+Tìm khối lượng của C, S

+Tìm số mol của C và S

+ Viết các phương trình phản ứng
xảy ra.

+ Theo phương trình phản ứng
n ❑SO2 = ? , n ❑CO2 =?

+ V ❑SO

2 = ? , V ❑CO2 =?

10H2O
HS:Cho bieát:

24kg than đá chứa 0,5%S,1,5%
chất khác không cháy được.
Tính: VC ❑O2 = ?, VS

❑O2 = ?

+ %C = 100% -0,5% - 1,5% =
98%

+ mC = 24 x 9,8 = 235,2(kg)=
235200g

mS = 24 x 0,005 = 0,12(kg)=
120g

+ nC = Mm = 23520012 =
1960(mol)

+ nS = Mm = 12032 =
3,75(mol)

+ Phương trình phản ứng:
C + O2 CO2
S + O2 SO2

+ Theo phương trình phản ứng ta
có:

n ❑SO2 = nS =3,75mol, n
❑CO2 = nC =1600mol

+Vaäy:V ❑SO

2 = n x22,4
=3,75x22,4 = 84(l)

V ❑CO

2 = n x 22,4 = 1960 x
22,4= 43904(l)

D.Hướng dẫn tự học:(5’)

* Bài vừa học: + Học bài theo vở ghi + SGK
+ Làm các bài tập 2,5/84sgk
+ Đọc phần đọc thêm sgk

* Bài sắp học: Sự oxi hoá - phản ứng hoá hợp - ứng dụng của oxi
 + Sự oxi hố là gì?

+ Hoàn thành bảng ở trang 84sgk. Cho biết thế nào là phản ứng hoá hợp?
+ Kể những ứng dụng của oxi mà em biết.

E.Rút kinh nghiệm, bổ sung:

Ngày soạn: 21/01/07 Tiết 39: SỰ OXI HOÁ – PHẢN ỨNG HOÁ HỢP – ỨNG 
DỤNG CỦA OXI

</div>
(93)<div class='page_container' data-page=93>

* Kiến thức: HS hiểu được khái niệm sự oxi hoá, phản ứng hoá hợp.

HS biết được ứng dụng của khí oxi cần cho sự hơ hấp của con người và động vật, cần để
đốt nhiên liệu trong đời sống và sản xuất.

* Kĩ năng: Rèn luyện kĩ năng viết cơng thức hố học của oxit, kĩ năng viết phương trình phản ứng của 
oxi với các đơn chất và hợp chất.

* Thái độ: HS thấy được tầm quan trọng của môn học trong đời sống và sản xuất.
B.Chuẩn bị:

* GV: Bảng phụ, tranh vẽ “ứng dụng của oxi”
* HS: Nội dung của bài học

C.Tiến trình dạy học:

NỘI DUNG PHƯƠNG PHÁP

I.Sự oxi hố

* Định nghóa:(SGK)

II.Phản ứng hố hợp
* Định nghĩa:(SGK)

* VD: 4P + 5O2
2P2O5

3Fe + 2O2
Fe3O4

CaO + H2O

 Hoạt động của GV

* Hoạt động 1:(5’) KTBC + ĐVĐ 
bài mới

- Nêu các tính chất hố học của
oxi, viết các phương trình phản
ứng minh hoạ.

GV: Gọi HS nhận xét
GV: Nhận xét, ghi điểm

ĐVĐ: Sự oxi hố là gì? Thế nào là
phản ứng hố hợp? Oxi có ứng
dụng gì? Để trả lời những câu hỏi
trên các em cùng cô nghiên cứu
bài học hơm nay.

* Hoạt động 2:(5’) Sự oxi hố
GV: u cầu HS cho biết các phản
ứng ghi ở góc bảng có đặc điểm gì
giống nhau?

GV: Những phản ứng hố học kể
trên với khí oxi được gọi là sự oxi
hố các chất đó. Vậy sự oxi hố là
gì?

GV: Các em hãy lấy VD về sự oxi
hố xảy ra trong đời sống hàng
ngày?

GV: Nhận xét và sửa sai (nếu có).
* Phản ứng (1),(2) được gọi là 
phản ứng hoá hợp. Vậy phản ứng

như thế nào thì được gọi là phản
ứng hố hợp?

* Hoạt động 3:(15’) Phản ứng hoá

 Hoạt động của HS
HS: Trả lời lý thuyết

Viết phương trình phản ứng
minh hoạ

S(r) + O2(k) SO2(k)
(1)

3Fe(r) + 2 O2(k)
Fe3O4(r) (2)

CH4(k) + 2O2(k) CO2(k)
+ 2H2O(h)

HS: Các phản ứng đó đều có oxi
tác dụng với chất khác.

HS: Sự tác dụng của oxi với một
chất là sự oxi hoá(chất đó có thể là
đơn chất hay hợp chất).

HS: Thảo luận và nêu ví dụ

HS: Thảo luận theo nhóm hồn

thành bảng

</div>
(94)<div class='page_container' data-page=94>

Ca(OH)2

4Fe(OH)2 + 2H2O + O2
4Fe(OH)3

III.Ứng dụng của oxi 
*Nhận xét: Khí oxi cần cho
sự hô hấp của người và động
vật, cần để đốt nhiên liệu
trong đời sống và sản xuất.

hợp

GV: Yêu ca u HS các nhóm à
hồn thành bảng sau (ghi bảng
phụ)

Phản ứng hoá
học
Số
chất
phản

ứng
 Số chất
sản
phẩm

4P + 5O2

2P2O5

3Fe + 2O2

Fe3O4

CaO + H2O

Ca(OH)2

4Fe(OH)2 +

2H2O + O2

4Fe(OH)3
2
……
……
……
1
……
……

……

GV: Yêu cầu HS nộp các bảng
nhóm, tổ chức cho HS nhận xét
“ Em hãy nhận xét số chất tham
gia phản ứng và số chất sản phẩm
trong các phản ứng hoá học trên.”
GV: Những phản ứng trên được
gọi là phản ứng hoá hợp. Vậy
phản ứng hố hợp là gì?

GV: Giới thiệu về phản ứng toả
nhiệt (sgk)

GV: Yêu cầu HS làm bài tập
2/87sgk

+ Gọi HS đọc đề bài tập
+ Gọi HS lên bảng giải

GV: Goïi HS nhận xét
GV: Nhận xét, ghi điểm.

GV: Yêu cầu HS làm bài tập 1 (ghi
bảng phụ)

BT1:

1) Hồn thành các phương trình
phản ứng sau:

a) ? + O2 Al2O3
b) C + ? CO2

Phản ứng hoá
học
Số
chất
phản
ứng
 Số chất
sản
phẩm

4P + 5O2

2P2O5

3Fe + 2O2

Fe3O4

CaO + H2O

Ca(OH)2

4Fe(OH)2 +

2H2O + O2

4Fe(OH)3
2
….2…
…2…
…3……
1
…1…
…1…
...1...

HS: Nộp các bảng nhóm, nhận xét
HS: Số chất tham gia phản ứng có
thể là:2,3

Số chất sản phẩm đều là1
HS: Phản ứng hố hợp là phản ứng
hố học trong đó chỉ có một chất
mới (sản phẩm) được tạo thành từ
hai hay nhiều chất ban đầu.

HS: Làm theo yêu cầu của GV
Mg + S MgS
Zn + S ZnS
Fe + S FeS
2Al + 3S Al2S3
HS: Nhận xét

HS: Thảo luận theo nhóm

1) Hồn thành phương trình phản
ứng

a) 4Al + 3O2 2Al2O3
b) C + O2 CO2
c) 3Fe + 2O2 Fe3O4
d) CH4 + 2O2 CO2 +
2H2O

2) Các phản ứng a,b,c thuộc loại
phản ứng hố hợp, vì có 1 sản

</div>
(95)<div class='page_container' data-page=95>

c) ? + O2 Fe3O4
d) CH4 + ? CO2
+ ?

2)Trong các phản ứng trên, phản
ứng nào thuộc loại phản ứng hoá
hợp?

* Hoạt động 4:(10’) Ứng dụng của
oxi

GV: Treo tranh: ứng dụng của oxi
và đặt câu hỏi “ Em hãy kể các
ứng dụng của oxi trong cuộc sống
mà em biết”

GV: Nhận xét, bổ sung.

GV: Yêu cầu HS thảo luận làm bài
tập 4/87.

a) Dự đốn và giải thích hiện
tượng khi cho 1 cây nến đang cháy
vào lọ thuỷ tinh rồi đậy nút kín.
b) Vì sao khi tắt đèn cồn người ta
đậy nắp đèn lại?

GV: Cho HS đọc phần đọc thêm:”
Giới thiệu đèn xì oxi – axetilen”
* Hoạt động 5:(5’) Củng cố
GV: Gọi HS đọc đề bài 1/87 SGK
GV: Yêu cầu HS chọn cụm từ thích
hợp trong khung để điền vào chổ
trống.

GV: Yêu cầu HS thảo luận làm bài
tập 5/87

phẩm tạo ra từ 2 chất ban đầu.
HS: Kể các ứng dụng

+ Oxi cần thiết cho hô hấp của con
người, động thực vật.

VD: Phi công bay cao, thợ lặn,
những chiến sĩ chữa cháy, bệnh
nhân bị khó thở…

+ Oxi cần thiết cho sự đốt nhiên
liệu

VD: Đèn xì oxi – axetilen, lị
luyện gang dùng khơng khí giàu
oxi, chế tạo mìn phá đá, oxi lỏng
còn dùng để đốt nhiên liệu trong
tên lửa…

HS1: ……ngọn lửa cây nến sẽ yếu
dần rồi tắt. Đó là vì khi nến cháy
lượng oxi trong khơng khí sẽ bị
giảm dần rồi hết lúc đó nến sẽ bị
tắt.

HS2: ……… vì khi đậy nắp đèn cồn
lại ngọn lửa đèn cồn không tiếp
xúc được với oxi trong khơng khí
nên đèn sẽ tắt.

HS:Làm theo u cầu của GV
a) ………..sự oxi hoá
b) ………một chất mới………

chất ban đầu

c) ………sự hơ hấp…………đốt
nhiên liệu

HS1: Vì khí oxi nặng hơn không

khí nên …………

HS2: Vì ở trong khí oxi bề mặt tiếp
xúc của chất cháy với oxi lớn hơn
nhiều lần so với ở trong khơng
khí, ngồi ra trong khơng khí một
phần nhiệt bị tiêu hao do đốt nóng
khí nitơ (chiếm 78% thể tích của

</div>
(96)<div class='page_container' data-page=96>

không khí).

HS3:Bệnh nhân bị khó thở nên
lượng oxi trong khơng khí (21%)
khơng đủ cho cơ thể…..

Thợ lặn làm việc lâu dưới
nước thiếu khơng khí(oxi) nên………
D. Hướng dẫn tự học:(5’)

* Bài vừa học: - Học bài theo vở ghi + SGK

- Làm bài tập 1,2,4,5/87 SGK (đã hướng dẫn)
- Hướng dẫn 3/87 SGK:

+ 1m3 = 1000dm3 = 1000lít

+ Thể tích khí CH4 nguyên chất: 1000 - 1002 x 1000 = 980(l)
+ PTHH: CH4 + 2O2 CO2 + 2H2O

22,4(l) 2 x 22,4(l)

980(l) ?

+ Thể tích khí O2 cần dùng là: 980 x 44 , 822 , 4 = 1960(l)

* Bài sắp học: OXIT

1. Nêu qui tắy hoá trị đối với hợp chất gồm 2 nguyên tố.
2. Cho các oxit sau: CuO, Fe2O3, CO2, SO2.

a. Nhận xét thành phần các nguyên tố của các oxit đóù
b. Oxit là gì?

c. Viết công thức chung của oxit.
3. Oxit được phân làm mấy loại chính?
4. Oxit được gọi tên như thế nào?
E. Rút kinh nghiệm, bổ sung:

………
………
………
………
………
………

Ngày soạn: 21/01/07 Tiết 40: OXIT
A. Mục tiêu:

* Kiến thức: HS biết và hiểu định nghĩa oxit là hợp chất tạo bởi hai nguyên tố, trong đó có một nguyên 
tố là oxi.

Nắm được sự phân loại oxit và cách gọi tên oxit.

</div>
(97)<div class='page_container' data-page=97>

* Kĩ năng: Rèn luyện kĩ năng lập cơng thức hố học của oxit, kĩ năng lập phương trình hố học có sản 
phẩm là oxit.

* Thái độ: u thích mơn học
B. Chuẩn bị:

* GV: Bảng phụ, bảng nhóm.
* HS: Nội dung của bài học.
C. Tiến trình dạy học:

NỘI DUNG PHƯƠNG PHÁP

I.Định nghóa:(SGK)
* VD: P2O5, Al2O3, SO2 …

II.Công thức

 Hoạt động của GV
* Hoạt động 1: (5’) KTBC + 
ĐVĐ bài mới

- Thế nào là phản ứng hố hợp?
Viết hai phương trình phản ứng
minh hoạ.

- Gọi HS chữa bài tập 2/87 SGK

GV: Goïi HS nhận xét

GV: Nhận xét, ghi điểm

ĐVĐ: Các sản phẩm ở phương 
trình (1), (2) được gọi là oxit. Vậy
oxit là gì? Có mấy loại oxit?
Cơng thức hố học của oxit gồm
những nguyên tố nào? Cách gọi
tên các oxit như thế nào? Bài học
hôm nay sẽ giúp các em trả lời
những câu hỏi trên.

* Hoạt động 2:(10’) Định nghĩa 
oxit

GV: Hãy kể tên các chất là oxit
mà em biết?

GV: Em hãy nhận xét về thành
phần nguyên tố của các oxit đó?
GV: Gọi một HS nêu định nghĩa.
GV: Yêu cầu HS thảo luận làm
bài tập 1

(ghi bảng phụ)

BT1: Trong các hợp chất sau, hợp
chất nào thuộc loại oxit.

a) K2O, b) CuSO4, c) Fe2O3, d)

 Hoạt động của HS
HS1: Trả lời lý thuyết

Viết 2 phương trình phản ứng
hố hợp

4P + 5O2 2P2O5 (1)
4Al + 3O2 2Al2O3 (2)
HS2: Chữa bài tập 2/87 SGK

Mg + S MgS
Zn + S ZnS
Fe + S FeS
2Al + 3S Al2S3

HS: P2O5, Al2O3, SO2 …

HS: Phân tử gồm 2 nguyên tố trong đó
có 1 nguyên tố là oxi.

HS: Oxit là hợp chất của 2 nguyên tố
trong đó có 1 nguyên tố là oxi.

HS: Các hợp chất oxit là:
a) K2O

c) Fe2O3
e) SO3

HS: +Vì CuSO4 có nguyên tố oxi

nhưng lại gồm 3 nguyên tố.

</div>
(98)<div class='page_container' data-page=98>

* Cơng thức dạng chung:
MxOy

* Trong đó: M(có hố trị
n)

O(có hố trị
II)

* Theo qui tắc hoá trị: n . x
= II . y

III.Phân loại

* Oxit gồm 2 loại chính:
+ Oxit bazơ:Thường là oxit
của phi kim và tương ứng
với một axit

VD: CO2, P2O5, SO3
+ Oxit axit: Là oxit của
kim loại và tương ứng với
một bazơ

VD: Na2O, CuO, Fe2O3

IV.Cách gọi tên

H2S, e) SO3

GV: CuSO4, H2S không phải là
oxit. Vì sao?

Cơng thức hố học của oxit gồm
những nguyên tố nào?

* Hoạt động 3:(7’) Cơng thức 
oxit

GV: Yêu cầu HS nhắc lại:

- Qui tắc hoá trị đối với hợp
chất 2 nguyên tố

- Các thành phần trong cơng
thức của oxit

GV: Nguyên tố O(II), nguyên tố
khác M(n)

GV: - Em hãy viết cơng thức
chung của oxit?

- Em hãy áp dụng qui tắc
hoá trị đối với hợp chất MxOy.
GV: Yêu cầu HS làm bài tập 2/91
SGK

a) Lập công thức oxit của
photpho (V)

b) Lập công thức oxit của
crom(III)

Các em đã biết oxit là gì, cơng 
thức oxit được viết như thế nào? 
Vậy có mấy loại oxit

* Hoạt động 4:(8’) Phân loại oxit
GV: Dựa vào thành phần có thể
chia oxit thành 2 loại chính:( ghi
bảng phụ)

GV: Em hãy cho biết kí hiệu và
hoá trị của một số phi kim thường
gặp?

GV: Em hãy viết cơng thức oxit

HS1: Qui tắc hố trị: “Tích của chỉ số
và hố trị của ngun tố này bằng tích
của chỉ số và hố trị của ngun tố
kia”

HS2: Thành phần nguyên tố gồm: O
và nguyên tố khác

HS: - Cơng thức chung của oxit: MxOy

- Ta có: n . x = II . y

HS: Làm theo yêu cầu của GV
a) P2O5

b) Cr2O3

HS: Một số phi kim: C(IV), P(V),
S(VI) ……

HS: Công thức oxit: CO2, P2O5, SO3
HS: Ghi bài

HS: Một số kim loại: Na(I), Cu(II),
Fe(III)

HS: Công thức oxit: Na2O, CuO,
Fe2O3

HS: Ghi baøi

HS: Chữa bài tập 4/91 SGK

- Oxit bazô: d)Fe2O3, e)CuO,
g)CaO

</div>
(99)<div class='page_container' data-page=99>

Tên oxit: Tên nguyên tố +
oxit

* Chú ý:(SGK)

* VD1: Gọi tên các oxit 
bazơ sau:

+ Na2O: natri oxit
+ CuO: đồng oxit
+ Fe2O3: sắt (III) oxit
+ FeO:sắt (II) oxit
* VD2: Gọi tên các oxit 
axit sau:

+ CO: cacbon

monooxit(cacbon oxit)
+ CO2: cacbon đioxit
+ SO3: lưu huỳnh trioxit
+ P2O5: điphotpho
pentaoxit

của các ngun tố trên?
GV: Giới thiệu các axit tương 
ứng với các oxit axit:

CO2 H2CO3; P2O5 H3PO4;
SO3 H2SO4

GV: Em hãy cho biết kí hiệu và
hoá trị của một số kim loại
thường gặp?

GV: Em hãy viết công thức oxit
của các nguyên tố trên?

GV: Giới thiệu bazơ tương ứng 
với các oxit bazơ

Na2O NaOH;CuO
Cu(OH)2;Fe2O3 Fe(OH)3
GV: Yêu cầu HS thảo luận làm
bài tập 4/91 SGK

- Những chất nào thuộc loại
oxit bazơ

- Những chất nào thuộc loại
oxit axit

Oxit được phân làm 2 loại chính:
oxit bazỏ và oxit axit. Vậy cách 
gọi tên các oxit như thế nào?
* Hoạt động 5:(8’) Cách gọi tên 
oxit

GV: Giới thiệu cách gọi tên oxit
(ghi bảng phụ) Tên oxit: Tên 
nguyên tố + oxit

* Chú ý:

- Nếu kim loại có nhiều hố trị:

Tên oxit: Tên kim loại(kèm theo
hoá trị) + oxit

-Nếu phi kim có nhiều hố trị:
Tên oxit: Tên phi kim(kèm tiếp
đầu ngữ ) + oxit (kèm tiếp đầu
ngữ)

GV: Giới thiệu các tiếp đầu ngữ
(sgk)

GV: Yêu cầu HS gọi tên các oxit
bazơ:

HS: Ghi bài

HS1: Gọi tên các oxit bazơ:

+ Na2O: natri oxit; + CuO: đồng
oxit

+ Fe2O3: sắt (III) oxit; + FeO:sắt (II)
oxit

HS2: Gọi tên các oxit axit:

+ CO: cacbon monooxit (cacbon oxit)
+ CO2: cacbon đioxit

+ SO3: lưu huỳnh trioxit

+ P2O5: ñiphotpho pentaoxit

HS: Chữa bài tập 1/91 SGK

………hợp chất………..hai…………nguyên
tố………oxi………nguyên tố…………oxit.
HS: Chữa bài tập 5/91 SGK

</div>
(100)<div class='page_container' data-page=100>

Na2O, CuO, Fe2O3, FeO
GV: Yêu cầu HS gọi tên các oxit
axit:

CO2, P2O5, SO3, CO

* Hoạt động 6: (2’) Củng cố
GV: Gọi HS đọc đề bài tập 1/91
SGK

- Yêu cầu HS chọn cụm từ thích
hợp trong khung để điền vào chổ
trống.

GV: Gọi HS đọc đề bài tập 5/91
SGK

- Chỉ ra những cơng thức hố học
viết sai

D. Hướng dẫn tự học:(5’)

* Bài vừa học: - Học bài theo vở ghi + SGK

- Làm các bài tập 1,2,3,4,5/91 SGK ( đã hướng dẫn)
* Bài sắp học: Điều chế khí oxi – phản ứng phân huỷ

1. Trong phịng thí nghiệm khí oxi được điều chế bằng cách nào?
2. Trong công nghiệp khí oxi được điều chế bằng cách nào?
3. Hoàn thành bảng trang 93 SGK. Phản ứng phân huỷ là gì?
E. Rút kinh nghiệm, bổ sung:

...
...
...
...
...
...

Ngày soạn: 28/01/07 Tiết 41: ĐIỀU CHẾ KHÍ OXI – PHẢN 
ỨNG PHÂN HUỶ

A.Mục tiêu:

* Kiến thức: HS biết phương pháp điều chế, cách thu khí oxi trong phịng thí nghiệm và cách sản xuất 
oxi trong cơng nghiệp.

HS biết phản ứng phân huỷ là gì và dẫn ra được thí dụ minh hoạ.

* Kĩ năng: Rèn luyện kĩ năng lập phương trình hố học, củng cố khái niệm về chất xúc tác.
* Thái độ: Có hứng thú với mơn học.

</div>
(101)<div class='page_container' data-page=101>

* GV: Hoá chất: KMnO4; Dụng cụ: ốáng nghiệm,kẹp gỗ, đèn cồn, ống dẫn khí, diêm, chậu thuỷ tinh,
bơng, lọ thuỷ tinh

* HS: Nội dung của bài học
C. Tiến trình dạy học:

NOÄI DUNG PHƯƠNG PHÁP

I. Điều chế khí oxi trong phòng thí 
nghiệm

1. Thí nghiệm:(sgk).

PTHH: 2KMnO4 K2MnO4 + MnO2 +O2
PTHH: 2KClO3 2KCl + 3O2

 Hoạt động của GV

* Hoạt động1:(5’) KTBC + ĐVĐ bài mới.
- Oxit là gì? Oxit được phân làm mấy loại chính.
Chữa bài tập 4/ 91 sgk.

-Tên oxit được gọi như thế nào?. Gọi tên các oxit
sau: SO3, N2O5, CO2, Fe2O3, CuO, CaO.

*ÑVÑ

GV: Yêu cầu học sinh nêu các ứng dụng của oxi
Oxi có nhiều ứng dụng quan trọng trong đời
sống và sản xuất Như vậy muốn có một lượng

nhỏ khí oxi dùng trong phịng thí nghiệm, hoặc cần
một lượng lớn khí oxi phục vụ trong đời sống và
sản xuất thì ta phải làm thế nào? Bài học hôm nay
sẽ giúp các em trả lời câu hỏi trên.

Hoạt động 2: (15’) Điều chế khí oxi trong phịng 
thí nghiệm

GV: Gọi học sinh nêu các bước làm thí nghiệm
điều chế O2 từ KMnO4

GV: Hướng dẫn, sau đó gọi 2 HS lên làm thí
nghiệm

GV: Yêu cầu học sinh:
- Quan sát thí nghiệm

- Nhận xét hiện tượng vàgiải thích

GV:Viết sơ đồ phản ứng:

KMnO4 K2MnO4 + MnO2 +O2
Yêu cầu học sinh cân bằng phương trình.

GV: Giới thiệu cách điều chế O2 từ KClO3(sgk)
- Viết sơ đồ phản ứng:: KClO3 KCl + O2
- Yêu cầu học sinh cân bằng phương trình.
GV: - Muốn cho phản ứng xảy ra nhanh hơn ta



HS1: -Trả lời lý thuyết

HS2: - Trảlời lý thuyết

HS: Lắng nghe, ghi đầu bài

HS: Nêu các bước tiến hành thí nghiệm

HS:Làm thí nghiệm.

HS: Làm theo yêu cầu của GV

- Nêu hiện tượng: Chất khí sinh ra trong ống
nghiệm làm que đốm bùng cháy thành ngọn
lửa.

- Giải thích: Chất khí đó chính là O

HS:2KMnO

HS: 2KClO

</div>
(102)<div class='page_container' data-page=102>

* Cách thu khí oxi:+ Đẩy khơng khí
+ Đẩy nước
 2. Kết luận:( sgk)

II.Sản xuất khí oxi trong cơng nghiệp:
* Trong cơng nghiệp oxi được sản xuất từ
nước và từ khơng khí.

1. Sản xuất khí oxi từ khơng khí: (sgk)
2. Sản xuất khí oxi từ nước: (sgk)
2H2O 2H2 + O2

dùng chất xúc tác nào?

- Chất xúc tác có vai trò và tính chất gì?

GV: Dùng hình vẽ(4.6 ab)giới thiệu cách thu khí
GV: Yêu cầu học sinh cho biết cách thu khí oxi
GV: Gọi 2 học sinh lên thu khí oxi bằng 2 cách
GV: - Khi thu khí oxi bằng cách đẩy khơng khí ta
phải để lọ thuỷ tinh như thế nào.Vì sao?

-Ta có thể thu khí oxi bằng cách đẩy nước vì sao?

GV: Các em có nhận xét gì về những chất dùng để

điều chế oxi như KMnO4, KClO3.

GV: Em hãy cho biết trong PTN khí oxi được điều
chế bằng cách nào?

* Củng cố: 1/94 sgk

* Trong cơng nghiệp khí oxi được sản xuất như thế
nào?

* Hoạt động 2:(10’) Sản xuất khí oxi trong cơng 
nghiệp.

GV: Trong thiên nhiên, nguồn nguyên liệu nào
dùng để sản xuất khí oxi?

GV: khẳng định : Đây là 2 nguồn nguyên liệu vơ
tận để sản xuất khí oxi trong cơng nghiệp.

GV: Yêu cầu học sinh thảo luận về phương pháp
sản xuất khí oxi từ khơng khí.

GV: Nhận xét, bổ sung.

GV: Yêu cầu học sinh thảo luận về phương pháp
sản xuất khí oxi từ nước.

GV: Viết sơ đồ phản ứng gọi học sinh cân bằng.
*Củng cố:2/94 sgk.

Yeâu ca u học sinh đie n vào bảng sau:à à

Điều chế oxi Trong PTN Trong CN

Nguyên liệu
Sản lượng
Giá thành

HS: Chất xúc tác kích thích cho phản ứng
xảy ra nhanh hơn và giữ nguyên không biến
đổi khi phản ứng kết thúc.

HS:Cách thu khí oxi:+ đẩy khơng khí

HS: Làm theo yêu cầu của GV

HS1: ………đẩy khơng khí ta phải để ngửa bình.
Vì oxi nặng hơn khơng khí:d

32
29

HS2: ………đẩy nước vì O
trong nước.

HS: KMnO

và dễ bị phân huỷ ở nhiệt độ cao.

HS: …………đun nóng những chất giàu oxi và
dễ bị nhiệt phân huỷ ở nhiệt độ cao như :
KMnO

HS: Choïn b, c

HS:Nguyên liệu để sản xuất khí oxi là khơng
khí hoặc nước.

HS:Ghi bài: Trong cơng nghiệp khí oxi …từ
khơng khí và nước.

HS: Thảo luận và nêu phương pháp:

+ Hốlỏng khơng khí ở nhiệt độ thấp và áp
suất cao.

+ Cho khơng khí lỏng bay hơi thu được khí
N2(-196C

HS: Thảo luận và nêu phương pháp

HS: 2H

HS: Hồn thành bảng

Điều chế oxi

Ngun liệu

Sản lượng
Giá thành

</div>
(103)<div class='page_container' data-page=103>

III. Phản ứng phân huỷ
1. Trả lời câu hỏi.
2. Định nghĩa: (sgk)

VD:2KClO3 2KCl +2 O2

2 KMnO4 K2MnO4 + MnO2 + O2
CaCO3 CaO + CO2

* Các phản ứng(1) (2) (3) được gọi là phản ứng 
phân huỷ.Vậy phản ứng phân huỷ làgì?

* Hoạt động 3:(10’) Phản ứng phân huỷ

GV:Yêu ca u học sinh” Hãy đie n vào chỗ à à
trống trong các cột ứng với các phản ứng
sau”

Phản ứng hố học Số chất 
phản ứng

Số chất 
sản phẩm

2KClO3 2KCl + 3O2

2KMnO4 K2MnO4 +

MnO2 + O2

CaCO3 CaO + CO2

………
………
……….

……….
……….
……….

GV: Em hãy nhận xét số chất phản ứng và số chất
sản phẩm trong các phản ứng hoá học trên.

GV: Những phản ứng trên được gọi là phản ứng
phân huỷ. Vậy phản ứng phân huỷ là gì ?

* Củng cố:3/94sgk

Yêu cầu học sinh điền vào bảng sau:

Số chất

phản ứng sản phẩmSố chất
Phản ứng phân huỷ

Phản ứng hố hợp

……….
……….

………
……….

HS: Hồn thành bảng

2KClO
2KMnO
MnO
CaCO

HS: Số chất phản ứng: 1

HS: Phản ứng phân huỷ là phản ứng hoá học
trong đó 1 chất sinh ra 2 hay nhiều chất mới
HS: Hồn thành bảng

Phản ứng phân huỷ
Phản ứng hố hợp

D.Hướng dẫn tự học:(5’)

* Bài vừa học: + Học bài theo vở ghi + SGK

+ Làm các bài tập 1, 2, 3(đã hướng dẫn) 4, 5, 6/94sgk.
+ Hướng dẫn 6/94 sgk.

PTHH: 3Fe + 2O2 Fe3O4
a.+ Ta coù: nFe ❑3 O ❑4 = m

M =

2 , 32

232 = 0,01(mol)

+ Theo phương trình ta có: nFe = 3 nFe ❑3 O ❑4 = 3 x 0,01 = 0,03(mol)

nO ❑2 = 2 nFe ❑3 O ❑4 = 2 x 0,01 = 0,02(mol)

+ Vaäy: mFe = n x M = 0,03 x 56 =1,68(g)
mO ❑2 = n x M = 0,02 x32 = 0,64(g)

b. PTHH: 2 KMnO4 K2MnO4 + MnO2 + O2

+ Theo phương trình ta có: nKMnO ❑4 = 2 nO ❑2 = 2 x 0,02 = 0,04(mol)

+ Vaäy: nKMnO ❑4 = n x M = 0,04 x 158 = 6,32(g)

* Bài sắp học: Khơng khí - Sự cháy(T1)

1. Nêu các bước tiến hành thí nghiệm để xác định thành phần của khơng khí .
2. Qua thí nghiệm rút ra được kết luận gì về thành phần của khơng khí?

</div>
(104)<div class='page_container' data-page=104>

E.Rút kinh nghiệm, bổ sung:Ngày soạn: 28/01/07 Tiết 42: 
KHƠNG KHÍ - SỰ CHÁY(T1)

A.Mục tiêu:

* Kiến thức: HS biết khơng khí là hỗn hợp nhiều chất khí, thành phần của khơng khí theo thể tích gồm 
có 78% N2, 21%O2, 1% các khí khác.

HS hiểu và có ý thức giữ gìn khơng khí trong lành khơng bị ơ nhiễm.
* Kĩ năng: Rèn luyện kĩ năng làm và quan sát thí nghiệm.

* Thái độ: Có hứng thú với mơn học, có niềm tin vào khoahọc.
B.Chuẩn bị:

* GV: Hoá chất:Phot pho, nước; Dụng cụ: Đèn cồn, muỗng sắt, chậu thuỷ tinh, ống thuỷ tinh có nút 
đậy.

* HS: Nội dung của bài học

C. Tiến trình dạy học:

NỘI DUNG PHƯƠNG PHÁP

I.Thành phần của không 
khí:

1. Thí nghiệm
 * Kết luận 1:(sgk)

 Hoạt động của GV

* Hoạt động1: (5’) KTBC + ĐVĐ 
bài mới

- Phản ứng phân huỷ là gì? Viết 2
phương trình phản ứng minh hoạ.
- Yêu cầu học sinh chữa bài tập
4a/94 sgk.

* ĐVĐ: Có thể sản xuất khí O2 từ
khơng khí. Vậy khơng khí gồm có
những chất khí nào? Có cách
nào để xác định thành phần của
khơng khí hay khơng? Bài học này
sẽ giúp các em biết được vấn đề
này.

* Hoạt động2: (15’) Thí nghiệm
GV: Gọi HS nêu các bước tiến hành
thí nghiệm để xác định khơng khí.
GV: - Hướng dẫn và gọi học sinh
lên làm thí nghiệm.

- Yêu cầu HS quan sát và nhận
xét.

+ Thể tích của khơng khí
chứa trong ống thuỷ tinh

 Hoạt động của HS
HS1: Trả lời lý thuyết

Viết 2 phương trình minh họa.

HS2: chữa bài tập 4a/94 sgk.

+ PTHH: 2KClO3 2KCl +
3O2

a.+ Ta coù: nO ❑2 = m

M =

32 = 1,5(mol).

+ Theo phương trình ta có:
nKClO ❑3 = 32 nO ❑2 =

3 x 1,5 = 1(mol).

mKClO ❑3 = n x M = 1 x 122,5
= 122,5(g)

HS: nêu các bước làm thí nghiệm.
HS: Làm theo yêu cầu của GV.
HS: Quan sát và nhận xét

</div>
(105)<div class='page_container' data-page=105>

2. Ngồi khí oxi và khí 
nitơ, khơng khí cịn chứa 
những chất gì khác?

* Kết luận 2: (sgk)

* Kết luận: Khơng khí là 
hỗn hợp nhiều chất khí.
Thành phần theo thể tích
của khơng khí là: 78% khí
nitơ, 21% khí oxi, 1% các
khí khác(khí cacbonnic, hơi
nước, khí hiếm…)

3. Bảo vệ không khí trong 
lành, tránh ô nhiễm: (sgk)

+ Mực nước ban đầu khi chưa
đốt P đỏ.

+ Mực nước sau khi đốt P đỏ.
GV:+ Tại sao nước lại dâng lên
trong ống?

+ Oxi trong khơng khí đã phản
ứng hết chưa?

GV: Nước dâng lên đến vạch thứ 2
chứng tỏ điều gì?

GV: Thể tích chất khí còn lại trong
ống là bao nhiêu?

GV: Chất khí đó khơng duy trì sự

sống, sự cháy, khơng làm đục nước
vơi đó là khí N2. Vậy khí N2 chiếm
tỉ lệ như thế nào trong khơng khí?
GV: Qua thí nghiệm em hãy rút ra
kết luận về thành phần của không
khí?

* Hoạt động 2:(10’) Ngồi khí oxi 
và khí nitơ, khơng khí cịn chứa 
những chất gì khác?

GV: u cầu học sinh thảo luận để
trả lời các câu hỏi( trang 96/sgk).
GV: Gọi HS nêu kết luận sau khi đã
thảo luận trong nhóm

GV: Qua nghiên cứu phần 1, 2 hãy
rút ra kết luận về thành phần của
không khí.

* Củng cố: 1/99sgk

* Khơng khí là hỗn hợp nhiều chất
khí, nhưng nếu khơng khí bị ơ 
nhiễm sẽ ảnh hưởng đến sức khoẻ

ban đầu khi chưa đốt P đỏ ở vạch
thứ (1)

+ Mực nước trong ống thuỷ tinh

sau khi đốt P đỏ ở vạch thứ (2)
HS:+ P đã tác dụng với oxi trong
khơng khí.

+ Oxi trong khơng khí đã phản
ứng hết vì phot pho lấy dư.

HS: Chứng tỏ: Lượng khí oxi đã
phản ứng khoảng 1/5 thể tích của
khơng khí.

HS: : Thể tích chất khí cịn lại trong
ống chiếm khoảng 4/5.

HS: Khí N2 chiếm khoảng 4/5 thể
tích khơng khí.

HS: Kết luận 1 : Khơng khí là một
hỗn hợp khí trong đó khí oxi chiếm
khoảng 1/5 thể tích …(21%)… phần
cịn lại hầu hết là khí N2 (78%)

HS: Thảo luận khoảng 2 phút:
HS: Kết luận 2:

- Trong không khí ngồi khí oxi và
nitơ cịn có:

+ Hơi nước: VD ………
+ Khí CO2 : VD ………

+ Khí hiếm, bụi khói ………

- Các khí khác ( hơi nước, khí CO2,
khí hiếm…) chiếm khoảng 1%
HS: Kết luận: Khơng khí là hỗn
hợp nhiều chất khí. Thành phần
theo thể tích của khơng khí là: 78%
khí nitơ, 21% khí oxi, 1% các khí
khác(khí cacbonnic, hơi nước, khí
hiếm…)

</div>
(106)<div class='page_container' data-page=106>

của con người và hơn thế nữa. Vậy 
phải làm gì để bảo vệ khơng khí 
trong lành?

* Hoạt động 3:(10’) Bảo vệ khơng 
khí trong lành, tránh ô nhiễm.
GV: Yêu cầu học sinh thảo luận để
trả lời các câu hỏi sau:

- Không khí bị ơ nhiễm gây ra
những tác hại như thế nào?
- Chúng ta nên làm gì để bảo vệ
khơng khí trong lành, tránh ơ
nhiễm?

GV: Tổ chức cho HS nhận xét.
GV: Ở địa phương, em đã làm gì để
bảo vệ khơng khí trong lành, tránh ơ
nhiễm?

GV: Nhận xét, bổ sung.

GV: Gọi HS đọc phần “đọc thêm”
trong sgk

HS: Các nhóm trình bày:
+ Nhóm 1

+ Nhóm 2
+ Nhóm 3
+ Nhóm 4
HS: Nhận xét.

HS:Thảo luận và đưa ra cách làm
HS: Ghi nhận.

</div>
(107)<div class='page_container' data-page=107></div>
(108)<div class='page_container' data-page=108></div>

07 tieát 1 môû ñaàu moân hoùa hoïc a muïc tieâu kieán thöùc hoïc sinh bieát hoùa hoïc laø khoa hoïc nghieân cöùu caùc chaát söï bieán ñoåi chaát vaø öùng duïng cuûa chuùng hoùa hoïc laø moân hoïc q

<b>Chương I: CHẤT - NGUYÊN TỬ - PHÂN TỬ</b>

<b> Tiết 2</b>

<b> : CHẤT</b>

<b>: CHẤT (tt)</b>

<b>: BÀI THỰC HÀNH 1</b>

<b> TÍNH CHẤT NĨNG CHẢY CỦA CHẤT – TÁCH</b>

<b>CHẤT TỪ HỖN HỢP</b>

<b>A.Mục tiêu:</b>

<i><b>* Kiến thức: Đo nhiệt độ nóng chảy của parafin, lưu huỳnh. Qua đó rút ra được: Các chất </b></i>

khác nhau có nhiệt độ nóng chảy khác nhau.

Biết cách tách riêng các chất từ hỗn hợp (dựa vào tính chất vật lý).

<i><b>* Kĩ năng : Làm quen và biết cách sử dụng một số dụng cụ trong phịng thí nghiệm.</b></i>

Biết được một số thao tác làm thí nghiệm đơn giản như lấy hóa chất, đun hóa

chất…

<i><b>* Thái độ : Cẩn thận, chính xác, có tinh thần hợp tác với tập thể.</b></i>

<b> B.Chuẩn bị</b>

<b> </b>

<b> :</b>

<i><b>* GV: Hóa chất: Parafin, lưu huỳnh.</b></i>

Dụng cụ : Giá thí nghiệm, ống nghiệm, cốc thủy tinh, phễu, đũa thủy tinh, kẹp gỗ, đèn

cồn.

<i><b>* HS: Mỗi nhóm: 100g muối, 100g cát ; Từng học sinh chuẩn bị bảng tường trình theo mẫu.</b></i>

<b>C.Tiến trình dạy học:</b>

<b>NỘI DUNG</b>

<b> PHƯƠNG PHÁP</b>

<b>I. Một số qui tắc </b>



<b>Hoạt động của GV</b>

<b>* Hoạt động 1: (5’) KTBC + ĐVĐ bài mới.</b>

- Chất tinh khiết và hỗn hợp có thành phần và

tính chất khác nhau như thế nào?

- Nêu nguyên tắc để tách riêng 1 chất ra khỏi

hỗn hợp?

GV: Gọi HS nhận xét, giáo viên nhận xét, ghi

điểm

<i><b>* ĐVĐ: Các chất khác nhau có những tính chất</b></i>

vật lý khác nhau. Tiết thực hành hôm nay các



<b>Hoạt động của</b>

<b>HS</b>

HS: Trả lời theo nội

dung câu hỏi.

<b>an tồn trong </b>

<b>phịng thí nghiệm</b>

<b>và cách sử dụng </b>

<b>hóa chất, dụng </b>

<b>cụ. (154 – 155 </b>

<b>SGK) </b>

<b>II. Tiến hành thí </b>

<b>nghiệm.</b>

<i><b>1.Thí nghiệm 1: </b></i>

Theo dõi sự nóng

chảy của các chất

parafin và lưu

huỳnh.

<i><b>2. Thí nghiệm 2: </b></i>

Tách riêng chất từ

hỗn hợp muối ăn

và cát.

em sẽ kiểm tra sự khác nhau này của một số

chất.

<b>* Hoạt động 2: (10’) Hướng dẫn một số quy</b>

<b>tắc an toàn trong phịng thí nghiệm và cách</b>

<b>sử dụng hóa chất, dụng cụ.</b>

GV: Kiểm tra sự chuẩn bị của HS.

GV: - Nêu mục tiêu của bài thực hành.

- Nêu các hoạt động trong 1 tiết thực hành

mà các em phải làm.

+ Làm thí nghiệm theo nhóm.

+ Báo cáo kết quả thí nghiệm.

+ Viết bảng tường trình.

+ Vệ sinh phòng và rửa dụng cụ.

GV: Giới thiệu: Một số qui tắc an tồn trong

phịng thí nghiệm

+ Cách sử dụng hóa chất.

+ Tên và cách sử dụng một số dụng cụ

đơn giản

<i><b>* Các em đã biết được một số quy tắc an toàn</b></i>

<i><b>trong phịng thí nghiệm và cách sử dụng hóa</b></i>