Bài soạn môn Ngữ văn 7 - Tiết 29 đến tiết 36

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Ngày soạn : 3/10/ 2011 Ngày dạy....../10/ 2011 Tiết 29 : VĂN BẢN: QUA ĐÈO NGANG. Bà Huyện Thanh Quan I. Mức độ cần đạt: - Hiểu được giá trị tư tưởng – nghệ thuật đặc sắc của bài thơ Đường luật chữ Nôm tả cảnh ngụ tình tiêu biểu nhất của Bà Huyện Thanh Quan. II. Trọng tâm kiến thức, kĩ năng: 1. Kiến thức: - Sơ giản về tác giả Bà Huyện Thanh Quan. - Đặc điểm thơ Bà Huyện Thanh Quan qua bài thơ Qua Đèo Ngang. - Cảnh Đèo Ngang và tâm trạng tác giả thể hiện qua bài thơ. - Nghệ thuật tả cảnh, tả tình độc đáo trong văn bản. 2. Kĩ năng : - Đọc – hiểu văn bản thơ Nôm viết theo thể thất ngôn bát cú Đường luật. - Phân tích một số chim tiết nghệ thuật độc đáo trong văn bản. III. Chuẩn bị: - Giáo viên: Giáo án, SGK, TLTK. - HS: Vở ghi, SGK, chuẩn bị bài soạn IV. Tổ chức hoạt động dạy và học: *Hoạt động1: Khởi động 1. Tổ chức: 7B: 2. Kiểm tra: - Đọc thuộc bài thơ “Bánh trôi nước”. Nêu cảm nhận của em về bài thơ? 3. Giới thiệu bài: Đèo Ngang thuộc dãy núi Hoành Sơn, phân cách địa giới hai tỉnh Hà Tĩnh và Quảng Bình, là một địa danh nổi tiếng trên đất nước ta. Đã có nhiều thi nhân làm thơ vịnh Đèo Ngang như: Cao Bá Quát có bài “ Đăng Hoành Sơn ” (Lên núi Hoành Sơn), Nguyễn Khuyến có bài “ Quá Hoành Sơn ” ( Qua núi Hoành Sơn ), Nguyễn Thượng Hiền có bài “ Hoành Sơn xuân vọng”( Mùa xuân trông núi Hoành Sơn ) .... Nhưng tựu chung, được nhiều người biết và yêu thích nhất vẫn là bài “Qua Đèo Ngang” của Bà Huyện Thanh Quan. * Hoạt động 2: I- TiÕp xóc v¨n b¶n. GV hướng dẫn đọc: giọng chầm chậm, 1.§äc. buån, cµng vÒ cuèi cµng ai hoµi, kh¾c - Gọi 2 HS đọc bài thơ theo yêu cầu kho¶i. 2.Chó thÝch. - §äc chó thÝch *. Cho biÕt nh÷ng nÐt tiªu a. T¸c gi¶, t¸c phÈm. biÓu vÒ t¸c gi¶? - Bµ HuyÖn Thanh Quan tªn thËt lµ NguyÔn ThÞ Hinh, sèng ë thÕ kû XIX. - Quª ë lµng Nghi Tµm- Hµ Néi. - Bµ lµ n÷ sü tµi danh hiÕm cã ë th¬i x­a. + Tác phẩm của bà thường viết về thiên nhiên, tả cảnh để gửi gắm tình cảm nhớ 1 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> nhung da diÕt. b. Tõ khã: SGK- Tr 103. 3. ThÓ th¬. - ThÊt ng«n b¸t có ®­êng luËt - Bè côc: §Ò- thùc – luËn – kÕt - HiÖp vÇn : TiÕng cuèi c¸c c©u: 1,2,4,6,8. - Cặp câu: 3-4, 5-6 đối nhau. II- Ph©n tÝch v¨n b¶n. * Hai câu đề.. Học sinh đọc. - NhËn diÖn bµi th¬ ( ThÓ th¬ , sè c©u, sè ch÷, c¸ch hiÖp vÇn ? ) ( GV sö dông b¶ng phô ) - Đọc 2 câu thơ đề. Bµi th¬ miªu t¶ c¶nh ë ®©u? ( C¶nh §Ìo Ngang). Chñ thÓ tr÷ t×nh lµ ai? Nhµ th¬ ®ang lµm g×?. - Chñ thÓ tr÷ t×nh : nhµ th¬ - Bước tới- dừng chân ngắm cảnh Đèo Ngang. Cảnh Đèo Ngang được miêu tả qua những - Cảnh: cỏ, cây, lá, đá, hoa chi tiÕt nµo? - §iÖp tõ “ chen” Tác giả sử dụng biện pháp nghệ thuật gì để -> Hoang dã, vô trật tự của thế giới tự t¶ c¶nh §Ìo Ngang? T¸c dông? nhiªn Cảnh đó được miêu tả vào thời điểm nào - Thời gian: chiều tà, nắng đã xế bóng  trong ngµy? thêi gian gîi buån -Thời điểm đó có lợi thế gì trong việc bộc lé t©m tr¹ng cña t¸c gi¶ ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¶nh §Ìo Ngang vµ  C¶nh vËt ph« bµy sù hoang d·, ban s¬, tâm trạng của người ngắm cảnh ? vắng vẻ càng khiến cho lòng người buồn man m¸c. * GVB: Chỉ với hai từ “ chen” đã gợi lên søc sèng cña cá c©y ë n¬I chËt hÑp, c»n cçi. §¸ hoa rËm r¹p, chen chóc gîi ra vÎ hoang d·, v« trËt tù cña thÕ giíi v« tri. C¶nh tuy mang sù sèng song vÉn cã c¸i g× hiu h¾t, tiªu ®iÒu. Cã lÏ mét phÇn do c¶nh vËt nhuém trong bãng chiÒu, hay do hån người phản ánh vào cảnh vật. - Bøc ¶nh chôp §Ìo ngang ( T103 ) có giống với tưởng tượng của em về cảnh §Ìo ngang trong bµi th¬ cña Bµ HTQ kh«ng ?(  Gièng ë c¶nh hoang v¾ng nh­ng thiÕu nh÷ng ®­êng nÐt cô thÓ cña cá c©y …chen hoa l¸) - §äc 2 c©u th¬ tiÕp theo ? * Hai c©u thùc ( Lom khom dưới núi tiều vài chú Lom khom dưới núi tiều vài chú. §T DT DT ST DT Lác đác bên sông chợ mấy nhà. Lác đác bªn s«ng chî mÊy nhµ §T DT DT ST DT VN TrN CN Xác định từ loại và thành phần câu ? 2 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> - Em có nhận xét gì về phép đối, việc sử dông thanh ®iÖu, tõ lo¹i vµ nhÞp ®iÖu? - Hai c©u thùc sö dông biÖn ph¸p nghÖ thuật gì? Tạo ấn tượng như thế nào? - Từ láy : ‘ lom khom và lác đác’ gợi dáng vÎ, tr¹ng th¸i g×?. - Phép đối rất chỉnh về nhịp điệu (2/2/3), thanh vµ tõ lo¹i. - Đảo ngữ: tạo ấn tượng người trong cảnh, c¶nh trong c¶nh nh­ng vÉn mê xa hun hót. - Từ láy: “lom khom, lác đác” gợi lên hình ảnh nhỏ bé của con người, lại càng nhỏ bé h¬n khi cói lom khom, gîi sù chËm, buån vµ th­a thít cña c¶nh vËt. Hai câu thực đã thấy xuất hiện sự sống con -> Xuất hiện sự sống con người nhưng người song ta thấy cảnh Đèo Ngang có bớt dường như càng tô đậm thêm sự heo hút, buån tÎ vµ hoang v¾ng kh«ng? qu¹nh v¾ng cña §Ìo Ngang. * GVB: ChØ vµi nÐt chÊm ph¸, thªm vµo câu thơ một, hai dấu hiệu của con người, cuộc sống con người tưởng như Đèo ngang có sức sống hơn, đỡ buồn tẻ hơn. Nhưng ngược lại hình bóng và cuộc sống con người quá nhỏ bé và mờ nhạt khiến cho c¶nh §Ìo Ngang cµng thªm v¾ng vÎ, mªnh mông, cô quạnh, thấm sâu vào lòng người xa xứ. . Câu thơ có đủ yếu tố của bức tranh s¬n thuû h÷u t×nh nh­ng tÊt c¶ nh÷ng yÕu tè c¶m nhËn cña nhµ th¬ l¹i gîi lªn quang c¶nh heo hót miÒn biªn ¶i. - §äc 2 c©u luËn? * Hai c©u luËn. Xác định nhịp điệu, từ loại của hai câu - §èi ý ( gi÷a hai c©u ) th¬ ? - §èi thanh (B-T) Nhớ nước ®au lßng con cuèc cuèc -> tạo nhạc điệu cân đối cho lời thơ và Thương nhà mỏi miệng cái gia gia lµm næi râ 2 tr¹ng th¸i c¶m xóc cña t¸c §T TT DT giả:Nhớ nước – thương nhà - Trong c¶nh v¾ng lÆng t¸c gi¶ nghe thÊy ©m thanh g×? Tác giả sử dụng biện pháp gì để diễn tả âm thanh đó? - BiÖn ph¸p tu tõ NT nµo ®­îc vËn dông ? HiÖu qu¶ thÈm mü cña nã?. - ở 2 câu luận này tác giả đã bày tỏ tình c¶m cña m×nh nh­ thÕ nµo ? * GVG: Những âm thanh ấy là có thật hay tưởng tượng của 1 tâm hồn đang nặng lòng hoài cổ nhớ thương 1 triều đại đã qua ? Câu thơ. - ¢m thanh kh¾c kho¶i cña chim cuèc vµ chim ®a ®a - ¢n dô: TiÕng chim – t©m tr¹ng con người - Ch¬i ch÷: Sö dông ®iÓn tÝch Chim cuốc: Tiếng kêu cuốc cuốc  đất nước  nhớ nước Chim gia gia- tiếng kêu gia gia  gia đình  thương nhà  Mượn những âm thanh buồn, khắc khoải triền miên không dứt để bày tỏ tâm hồn nặng lòng nhớ nước, thương nhà. 3 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> đã gợi tả rõ tâm trạng nhớ nhà, nhớ nước và tâm trạng hoài cổ của nhà thơ. Nước và nhà, giang sơn và gia đình gắn liền với nhau trong cảm quan của người lữ thứ, không có tâm trạng nhớ nhà, thương nước th× lµm sao cã thÓ viÕt ®­îc nh÷ng dßng tâm trạng đậm đặc hoài cổ, hoài thương nh­ thÕ.. * Hai c©u kÕt - Cảnh: Trời, non, nước: cảnh trải ra trước mắt người đọc bao la, rộng lớn nhưng kh«ng cã sù hoµ hîp nh­ rêi r¹c, riªng rÏ. - §äc 2 c©u th¬ kÕt. C©u 7 t¶ g× ? Em nhËn xÐt g× vÒ c¸ch ng¾t nhÞp ? * GVB : Đáng lẽ trời, non, nước tạo nên mét bøc tranh s¬n thñy h÷u t×nh, nh­ng trong mắt người lữ thứ, cảnh vật như muốn t¸ch rêi ra, mçi thø mét n¬i. Êy lµ v× lßng ngêi ®ang buån, ®ang c« lÎ, l¹i ®­îc c¶nh tiÕp thªm, t« ®Ëm. - Em h·y cho biÕt c©u th¬ 8 sö dông biÖn - Èn dô: M¶nh t×nh riªng -> thÕ giíi néi ph¸p nghª thu©t g× ? tâm, là nỗi buồn vời vợi, nỗi cô đơn thăm th¼m. NghÖ thuËt ®­îc sö dông ë hai c©u kÕt? - Tương phản: giữa cái mênh mông của trời, nước, thăm thẳm núi đèo với con người nhỏ bé, cô đơn -> làm nổi bật tâm trạng cô đơn của tác giả. - Ta với ta: tác giả đối diện với chính lòng “ Ta víi ta” lµ ai víi ai? m×nh. * GVG : “ Ta víi ta” tuy hai mµ mét, mét con người, một nỗi cô đơn không có ai chia sẻ ngoài trời, mây, non, nước bát ng¸t, mªnh m«ng, hoang v¾ng. §èi diÖn, chiêm ngưỡng thiên nhiên vô tận trong ánh hoàng hôn dần tắt, lòng người phụ nữ càng thÊy trèng v¾ng, nhá bÐ biÕt bao. Hai câu cuối tả cảnh hay tả tình ? Cái tình =>Tâm trạng cô đơn, trống vắn, không đó là gì ? biÕt chia sÎ cïng ai. III- Tæng kÕt – ghi nhí 1, NghÖ thuËt : -Nét đặc sắc về nghệ thuật ? - Thể thơ thất ngôn bát cú mực thước lời th¬ chau chuèt, bãng bÈy. - T¶ c¶nh nhô t×nh: t×nh lång trong c¶nh, cảnh đậm hồn người. Cảnh tình hòa quyÖn. 2, Néi dung Néi dung chñ yÕu cña bµi th¬? -T©m tr¹ng c« d¬n, trèng v¾ng. - Nỗi niềm nhớ nước thương nhà, niềm 4 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Học sinh đọc. *Hoạt động 3 : Luyện tập - §äc diÔn c¶m bµi th¬ - Viết đoạn văn tả cảnh ĐN theo trí tưởng tượng của em. hoài cổ ( nhớ về triều đại đã qua). * Ghi nhí: SGK-Tr 104.. * Hoạt động 4 : Củng cố – dặn dò - GV kh¸i qu¸t bµi. - Häc thuéc lßng bµi th¬ ? N¾m gi¸ trÞ nghÖ thuËt vµ néi dung. - Đọc và soạn văn bản “ Bạn đến chơi nhà Ngày soạn: 4/10/ 2011 Ngày dạy...../10/ 2011 Tiết 30 :. BẠN ĐẾN CHƠI NHÀ. Nguyễn Khuyến. I. Mức độ cần đạt: - Hiểu được tình bạn đậm đà thắm thiết của tác giả Nguyễn Khuyến qua một bài thơ Nôm Đường luật thất ngôn bát cú. - Phân tích một bài thơ Nôm Đường luật. II. Trọng tâm kiến thức, kĩ năng: 1. Kiến thức: - Sơ giảng về tác giả Nguyễn Khuyến. - Sự sáng tạo trong việc vận dụng thể thơ Đường luật, cách nói hàm ẩn sâu sắc, thâm thúy của Nguyễn Khuyến trong bài thơ. 2. Kĩ năng : - Nhận biết thể loại của văn bản. - Đọc - hiểu văn bản thơ Nôm Đường luật thất ngôn bát cú. - Phân tích một bài thơ Nôm Đường luật III. Chuẩn bị: - Giáo viên: Giáo án, SGK, TLTK. - HS: Vở ghi, SGK, chuẩn bị bài soạn IV. Tổ chức hoạt động dạy và học: *Hoạt động1: Khởi động 1. Tổ chức: 7B: 2. Kiểm tra: - Đọc thuộc lòng bài thơ “Qua Đèo Ngang”. Nêu ND chính của bài thơ? - Phân tích ND và NT một câu thơ mà em thích trong bài thơ.( viết) 3. Giới thiệu bài: Nguyễn Khuyến được coi là nhà thơ làng cảnh Việt Nam. Ông có nhiều bài thơ thật hay về làng cảnh quê hương, trong đó nổi tiếng nhất là 3 bài thơ thu. Không những thế ông còn là nhà thơ của tình bạn trong sáng, thủy chung, cao đẹp. Về tình bạn, ông để lại 2 bài thơ đặc sắc, mỗi bài là 1 vẻ. “Khóc Dương Khuê” đau đớn, xót xa, nghẹn ngào thì đến “Bạn đến chơi nhà” là niềm vui mừng khôn xiết, là nụ cười hiền, hóm hỉnh. 5 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> * Hoạt động 2: I- TiÕp xóc v¨n b¶n 1. §äc -GV hướng dẫn đọc. Gọi 2 HS đọc bài - Giäng chËm r·i, ung dung, hãm hØnh - NhÞp 4/3 2. Chó thÝch. - Nªu nh÷ng nÐt tiªu biÓu vÒ NguyÔn a. T¸c gi¶, t¸c phÈm. KhuyÕn ? - NguyÔn KhuyÕn: quª ë lµng tam Nguyªn- Yªn §æ- B×nh Lôc- tØnh Hµ Nam - Ông đỗ đầu 3 kỳ thi  Tam nguyên Yên §æ; lµm quan cho nhµ NguyÔn - Lµ nhµ th¬ cña lµng c¶nh ViÖt Nam. Học sinh đọc. b. Tõ khã: SGK- Tr105. 3. ThÓ th¬: - Quan s¸t sè c©u, sè ch÷, c¸ch hiÖp vÇn vµ ThÊt ng«n b¸t có §­êng luËt. gäi tªn thÓ th¬ cña bµi th¬ ? Khi bạn đến chơi nhà Nguyễn Khuyến có ai ? Ông lấy gì để tiếp đãi người bạn của m×nh ? Chi tiết nào cho thấy điều đó ?. T¸c gi¶ sö dông biÖn ph¸p nghÖ thuËt g× ? T¸c gi¶ liÖt kª c¸c lo¹i thøc ¨n trong nhµ, em cã nhËn xÐt g× vÒ nh÷ng lo¹i thøc ¨n nµy? - Qua các trạng từ cho thấy thức ăn đạm bạc như vậy, nhà Nguyễn Khuyến có để tiÕp b¹n kh«ng ? - Nguyễn Khuyến đặt bạn vào hoàn cảnh g× ? NhËn xÐt giäng th¬ ? * GVB : Nguyễn Khuyến đã sử dụng lối nói thậm sưng để thi vị hóa cái nghèo của gia đình mình. Đó cũng thể hiện sự hóm hØnh, pha chót tù trµo cña mét vÞ quan thanh liªm lui vÒ ë Èn. Vui víi c¶nh nghÌo thanh bạch chẳng giàu sang. Bạn thân đến chơi nhà chẳng có một thức vật chất gì để tiếp đãi kể cả miếng trầu là đầu câu chuyện. Vậy ông quan đó đón bạn bằng g× ?. II- Ph©n tÝch v¨n b¶n. 1. C¶nh nhµ NguyÔn KhuyÕn. - Nguyễn Khuyến không có gì để đãi người bạn già của mình. + TrÎ ®i v¾ng, chî thêi xa. + Ao sâu nước lớn không bắt được cá. + Kh«ng ®uæi ®­îc gµ. + C¶i chöa ra c©y- Cµ míi nô. + Bầu vừa rụng rốn- mướp đương hoa. + Kh«ng cã trÇu. -> LiÖt kª, tr¹ng tõ: kh«n, khÐo, võa, míi, chửa, đương -> Thức ăn đạm bạc, có mà ch­a nªn ¨n ( nghÌo vµ thiÕu thèn) - Nh÷ng tr¹ng tõ ®­îc sö dông mét c¸ch thÇn t×nh, h« øng cho nhau mét c¸ch tù tin. - Nguyễn Khuyến đặt bạn vào tình huống o¸i o¨m khã tin. => Lời thơ hóm hỉnh pha chút tự trào, để bµy tá mét cuéc sèng thanh b¹ch, mét t©m hån thanh cao.. 6 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> C©u th¬ ®Çu tiªn th«ng b¸o cho chóng ta điều gì ? ( thông báo bạn đến chơi nhà). - Tõ “b¸c” lµ tiÕng x­ng h« thÓ hiÖn th¸i độ gì?( Xưng hô thân tình, gần gũi, tôn träng t×nh c¶m b¹n bÌ). -Cum từ “ đã bấy lâu nay” diễn tả điều gì? ( Thông báo về thời gian  đã lâu  bày tỏ nỗi mong chờ bạn đến chơi đã từ lâu ) - C©u th¬ ®Çu cho thÊy t©m tr¹ng g× cña NguyÔn KhuyÕn khi ®­îc gÆp b¹n? - Nguyễn Khuyến tiếp đãi bạn từ xa lâu ngày mới có dịp đến thăm như thế nào? * GVG: Mäi lÝ do NguyÔn KhuyÕn ®­a ra xem chừng đều xác đáng, không nhưng mµ l¹i cã: Cã tre nh­ng chóng kh«ng ë nhµ mµ sai khiÕn; cã chî nh­ng chî thêi xa; có gà béo, cá ngon nhưng nước lớn, vườn rộng không bắt được; có cải, có bầu, có mướp nhưng thứ thì chưa ra cây, thứ thì võa rông rè, thø th× ®­¬ng hoa, cã cã g× nên ăn để đãi khách, kể cả miếng trầu tiếp kh¸ch còng kh«ng cã nèt. - Nh­ng cã mét thø mµ NguyÔn KhuyÕn rất giàu và có sẵn để tiếp bạn đó là gì? - Tình cảm đó thể hiện rõ nhất ở cụm từ nµo? “ Ta víi ta” ë ®©y lµ ai víi ai? - Em đã gặp cụm từ “ta với ta “ trong văn b¶n nµo ? H·y so s¸nh côm tõ nµy trong 2 văn bản đó ? ( Văn bản : Bạn đến chơi nhà “ ta với ta” chỉ 2 người nhưng chỉ sự hoà hợp gắn bó mật thiết, hòa hợp giữa hai con người trong mét t×nh b¹n . ë v¨n b¶n : Qua §eß Ngang “ ta víi ta ‘ chỉ 1 người – 1 tâm trạng. Đó là bà HuyÖn Thanh Quan víi c¸i bãng cña bµ với nỗinỗi cô đơn thăm thẳm không chia xÎ cïng ai. - NhËn xÐt vÒ t×nh b¹n cña NguyÔn KhuyÕn. 2. T×nh b¹n cña NguyÔn KhuyÕn..  Lời thông báo bạn đến chơi nhà cũng là tiÕng reo vui ®Çy hå hëi, phÊn chÊn - Cuộc sống gia đình Nguyễn Khuyến thanh bần đến mức không có gì để đãi bạn.. - Nguyễn Khuyến rất giàu tình cảm, đón b¹n b»ng mãn quµ tinh thÇn v« gi¸. - Ta víi ta: NguyÔn KhuyÕn vµ b¹n tri ©m.  Chñ kh¸ch kh«ng cßn kho¶ng c¸ch, chØ còn “ ta với ta “ hai người đã là một.  ThÓ hiÖn t×nh b»ng h÷u th©n thiÕt, g¾n bã hßa hîp.  Tình bàn thắm thiết, đậm đà, tình cảm ch©n thµnh, hån nhiªn, d©n d· mµ s©u s¾c, cảm động. III- Tæng kÕt- ghi nhí. 7 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> 1, NghÖ thuËt : - Giọng thơ hóm hỉnh, đậm đà thám thiết. - ThÓ th¬ thÊt ng«n b¸t có 2, Néi dung - Ca ngîi t×nh b¹n ch©n thµnh, bÊt chÊp mäi ®iÒu kiÖn hoµn c¶nh. T×nh b¹n m«c m¹c nh­ng vÉn trµn ngËp nÒm vui. * Ghi nhí : SGK- Tr 105. - Nªu biÖn ph¸p nghÖ thuËt ®­îc sö dông trong bµi th¬ - Néi dung ? Học sinh đọc. * Hoạt động 3 : Luyện tập. - §äc diÔn c¶m bµi th¬. - T×m nh÷ng c©u ca dao, thµnh ng÷, tôc ng÷ nãi vÒ t×nh b¹n * Hoạt động 4 : Củng cố –dăn dò - GV kh¸i qu¸t bµi - Häc bµi - So¹n : “ Xa ng¾m th¸c nói l­ “ Ngµy so¹n………. Ngµy gi¶ng 7A……… 7B…………. TiÕt 31-32 :ViÕt bµi tËp lµm v¨n sè 2 ( t¹i líp) A- Mục tiêu cần đạt * Gióp HS : - Vận dụng kiến thức và kỹ năng về văn biểu cảm đã học và đã luyện tập để viết bµi tËp lµm v¨n hoµn chØnh. - RÌn kü n¨ng viÕt bµi v¨n biÓu c¶m. - Gi¸o dôc häc sinh ý thøc häc tËp nghiªm tóc, tù gi¸c. B. §Ò bµi, ®iÓm sè. Loµi c©y em yªu. C. §¸p ¸n chi tiÕt vµ ®iÓm sè tõng phÇn. 1. Më bµi: - Giíi thiÖu vÒ loµi c©y( 0,5 ®iÓm): - Tình cảm và ấn tượng chung đối với loài cây đó. ( 1 điểm): 2. Th©n bµi : Nêu những tình cảm đối với cây. - Đặc điểm của cây. ( hình dáng, kích thước, màu sắc) -> Miêu tả kết hợp (2 ®iÓm) - Sự gắn bó của cây đối với cuôc sống của co người -> kết hợp tự sự. ( 5 điểm) : + sự gắn bó của cây đối với em. ( 1 điểm): + ý nghĩa của cây đối với em. ( 1 điểm): + Lợi ích của cây đối với đời sống con người. ( 3 điểm): 3. KÕt bµi : - Khẳng định lại tình cảm của mình đối với loài cây đó. ( 1,5 điểm): 8 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> D. Tæ chøc kiÓm tra. 1. ổn định tổ chức: SÜ sè: 7A……… 2. TiÕn hµnh kiÓm tra: - Giáo viên chép đề bài lên bảng. - Häc sinh chÐp vµo vë, lµm bµi. E. Hướng dẫn về nhà. - ¤n l¹i toµn bé lý thuyÕt v¨n biÓu c¶m. - Xem trước bài: “ Cách lập ý bài văn biểu cảm “ G. NhËn xÐt giê. ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ……….. Ngày soạn:…./10/2011 Ngày dạy:…../10/2011 Tiết 33: CHỮA LỖI VỀ QUAN HỆ TỪ. I. Mức độ cần đạt: - Biết các loại lỗi thường gặp về quan hệ từ và cách sửa lỗi. - Có ý thức sử dụng quan hệ từ đúng nghĩa, phù hợp với yêu cầu giao tiếp. II. Trọng tâm kiến thức, kĩ năng: 1. Kiến thức: - Một số lỗi thường gặp khi dùng quan hệ từ và cách sửa lỗi. 2. Kĩ năng: - Sử dụng quan hệ từ phù hợp với ngữ cảnh - Phát hiện và sửa chữa được một số lỗi thông thường về quan hệ từ. III. Chuẩn bị: - GV: Giáo án, SGK, TLTK, bảng phụ - HS: Vở ghi, SGK, chuẩn bị bài IV. Tổ chức hoạt động dạy và học: *Hoạt động1: Khởi động 1. Tổ chức: 7B: 2. Kiểm tra: - Thế nào là quan hệ từ? Có phải trường hợp nào cũng bắt buộc dùng quan hệ từ ko? Cho ví dụ? + Giới thiệu bài. * Hoạt động 2: Kiến thức mới. 1, ThiÕu quan hÖ tõ. a. Ng÷ liÖu. b. NhËn xÐt. Gi¸o viªn dïng b¶ng phô chÐp ng÷ liÖu. + Câu đúng : Học sinh đọc ngữ liệu. - Đừng nên nhìn hình thức mà đánh giá Hai c©u thiÕu quan hÖ tõ ë chç nµo? Chän người khác quan hệ từ và chữa lại cho đúng? - Câu tục ngữ này chỉ đúng với xã hội 9 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> xưa còn với ngày nay thì không đúng c. KÕt luËn : - Câu thiếu quan hệ từ dẫn đến khó hiểu Câu thiếu quan hệ từ có ảnh hưởng gì vÒ nghÜa. kh«ng? 2, Dïng quan hÖ tõ kh«ng thÝch hîp vÒ nghÜa a. Ng÷ liÖu. b. NhËn xÐt. Học sinh đọc ngữ liệu. - Quan hệ từ không thích hợp : và, để. Vì : + Hai vế trong câu 1 có ý trái ngược Quan hệ từ nào sử dụng không đúng với nhau nªn dïng tõ ‘ vµ’ kh«ng phï hîp. v¨n c¶nh? V× sao Söa: - Thay tõ “ vµ” b»ng tõ “nh­ng” + C©u 2: vÕ sau cã t¸c dông gi¶I thích cho vế trước ( quan hệ nhân quả) Nên thay những QHT ấy bằng những QHT nên dùng “ để” là không đúng. Sửa: Thay từ “ để” bằng từ “ vì” nµo ? + Câu đúng: - Nhà em ở xa trường nhưng bao giờ em cũng đến trường đúng giờ. - Chim sâu rất có ích cho người nông dân Học sinh viết lại câu đúng. v× nã diÖt s©u ph¸ ho¹i mïa mµng. c. KÕt luËn. - Dïng quan hÖ tõ sai v× kh«ng hiÓu mèi quan hÖ tõ mµ nã biÓu thÞ. 3. Thõa quan hÖ tõ. V× sao c¸c quan hÖ tõ trªn bÞ dïng sai? a. Ng÷ liÖu. b. NhËn xÐt. Học sinh đọc ngữ liệu. - Không xác định được chủ ngữ? - V× sö dông thõa quan hÖ tõ. - C¸ch ch÷a: C©u 1: bá tõ “qua” Xác định chủ ngữ trong các ngữ liệu? C©u 2: bá tõ “ vÒ” Vì sao các câu đều thiếu chủ ngữ? Chữa lại c. KÕt luËn. câu cho đúng? - C©u thõa quan hÖ tõ trë nªn khã hiÓu. Học sinh viết lại câu đúng. Thừa quan hệ từ có ảnh hưởng gì đến câu? 4. Dùng QHT mà không có tác dụng liªn kÕt a. Ng÷ liÖu. b. NhËn xÐt.. Học sinh đọc ngữ liệu. C¸c côm tõ in ®Ëm sai ë ®©u? + Khẳng định Nam giỏi cả toán, giỏi cả v¨n. + Khẳng định nó thích tâm sự với mẹ, không thích tâm sự với chị ( quan hệ tương ph¶n). Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch sö dông quan hÖ 10 Lop7.net. - Dïng quan hÖ tõ “ kh«ng nh­ng” kh«ng phï hîp, kh«ng cã t¸c dông liªn kÕt..

<span class='text_page_counter'>(11)</span> tõ trong hai ng÷ liÖu trªn? - Nªu c¸ch ch÷a ?. Dùng quan hệ từ không thích hợp dẫn đến hËu qu¶ g×? - Trong qu¸ tr×nh sö dông quan hÖ tõ cÇn tr¸nh nh÷ng lçi g×? * Hoạt động 3: Luyện tập. - Thêm ( bớt) quan hệ từ thích hợp để hoàn chØnh c¸c c©u sau. - Ch÷a l¹i: +….. Kh«ng nh÷ng giái vÒ m«n To¸n mµ cßn giái c¶ m«n v¨n vµ nhiÒu m«n kh¸c + Nã thÝch t©m sù víi mÑ nh­ng kh«ng thÝch t©m sù víi chÞ. c. KÕt luËn - Dïng quan hÖ tõ kh«ng thÝch hîp dÉn đến thiếu sự liên kết trong câu. * Ghi nhí SGK- Tr107 ). Bµi tËp 1 - Nã ch¨m chó nghe kÓ chuyÖn tõ ®Çu đến cuối - Con xin báo 1 tin vui để cha mẹ mừng Bµi tËp 2 Víi  nh­ Tuy  dï B»ng  vÒ. - Thay quan hÖ tõ dïng sai?. - Ch÷a l¹i nh÷ng c©u sau cho hoµn chØnh ? - Trong c¸c c©u sau, c©u nµo dïng quan hÖ từ đúng, câu nào dùng quan hệ từ sai ? - C©u nµo b¾t buéc ph¶i dïng QHT - C©u nµo kh«ng b¾t buéc. Bµi tËp 3 - Thõa quan hÖ tõ ë ®Çu c©u  bá Bµi tËp 4 - §óng a,b,d,h - Sai : c ( bá tõ cho ) e ( quyÒn lîi cña b¶n th©n m×nh ) g ( thõa tõ “cña “ ) i ( “ giá “ chỉ dùng để nêu 1 điều kiÖn thuËn lîi lµm gi¶ thiÕt ). * Hoạt động 4 Củng cố- dặn dò. - Các lỗi thường mắc khi sử dụng quan hệ từ và cách chữa. - Häc bµi vµ hoµn thµnh bµi tËp - Tìm hiểu bài “ Từ đồng nghĩa” Ngày soạn:…./10/2011 Ngày dạy:…../10/2011 Tiết 34: HDĐT: XA NGẮM THÁC NÚI LƯ. 11 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> I. Mức độ cần đạt: - Cảm nhận tình yêu thiên nhiên và bút pháp nghệ thuật độc đáo cuat tác giả Lí Bạch trong bài thơ. - Bước đầu biết nhận xét về mối quan hệ giữa tình và cảnh trong thơ cổ. II. Trọng tâm kiến thức, kĩ năng: 1. Kiến thức: - Sơ giản về tác giả Lí Bạch. - Vẻ đẹp độc đáo, hùng vĩ , tráng lệ của thác núi Lư qua cảm nhận đầy hứng khởi của thiên tài Lí Bạch, qua đó phần nào hiểu được tâm hồn phóng khoáng, lãng mạn của nhà thơ. - Đặc điểm nghệ thuật độc đáo trong bài thơ. 2. Kĩ năng: - Đọc – hiểu văn bản thơ Đường qua bản dịch tiến Việt. - Sử dụng phần dịch nghĩa trong việc phân tích tác phẩm và phần nào biết tích lũy vốn từ Hán Việt. III. Chuẩn bị: - GV: Giáo án, SGK, TLTK - HS: Vở ghi, SGK, chuẩn bị bài IV. Tổ chức hoạt động dạy và học: *Hoạt động1: Khởi động 1. Tổ chức: 7B: 2. Kiểm tra: - Đọc thuộc bài thơ “Bạn đến chơi nhà”. Theo em, cái hay của bài thơ là ở điểm nào? - Đọc thuộc thơ. Nêu nội dung chính của bai thơ? + Giới thiệu bài. * Hoạt động 2: Kiến thức mới. A.Bµi: Xa. GV hướng dẫn đọc.. ng¾m th¸c nói l-. I- TiÕp xóc víi v¨n b¶n.. §äc chó thÝch *. Nªu nh÷ng nhËn xÐt tiªu biÓu vÒ t¸c gi¶ ?. - Nghia cña tõ “ th¸c ” lµ g× ? ( Thác nước chảy vượt qua 1 vách đá cao n»m ch¾n ngang. Cã 2 lo¹i th¸c: th¸c trªn. 1. §äc - Phiªn ©m: giäng phÊn chÊn,nhÞp 4/3 hoÆc 2/2/3 - DÞch nghÜa: râ rµng, chËm r·i - DÞch th¬: nhÞp 4/3 2. Chó thÝch. a. T¸c gi¶, t¸c phÈm. - Lý B¹ch ( 701-762), tù lµ Th¸I B¹ch, hiÖu lµ Thanh Liªn. - Lµ nhµ th¬ §­êng næi tiÕng nhÊt. - ¤ng cã nhiÒu bµi th¬ hay vÒ thiªn nhiªn, tình yêu, tình bạn, thơ, rượu. b. Tõ khã: SGK- Tr111. 12 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> sông thuyền bè có thể ngược xuôi qua lại vµ th¸c tõ trªn nói cao déi th¼ng xuèng víi lưu lượng lớn và tốc độ cao tạo nên 1 cảnh quan kú thó ) - Xác định thể thơ của bài thơ ? - Tõ: “ väng, dao” cã nghÜa lµ g×? väng :tr«ng tõ xa ( nh×n, xem) dao: xa - Từ tiêu đề và câu 1,2 cho thấy nhà thơ quan s¸t nói L­ ë vÞ trÝ nµo? - VÞ trÝ nµy cã lîi thÕ g× cho viÖc miªu t¶? * GVG: - VÞ trÝ kh«ng cho phÐp kh¾c ho¹ c¶nh vËt 1 c¸ch chi tiÕt, cô thÓ nh­ng lîi thế là dễ phát hiện vẻ đẹp toàn cảnh. Cách 300 năm trước Tuệ Viễn viết: “ Khí bao trùm trên đỉnh Hương Lô mịt mù như hương khói”. Đến thời Lý Bạch ông nhìn ngắm Hương Lô dưới góc độ “nhật chiếu”, nghÜa lµ ¸nh n¾ng mÆt trêi soi räi, h¬i nước bốc lên sinh ra làn khói tía. - Cái mới trong việc miêu tả Hương Lô của Lý B¹ch lµ g×? - Hình ảnh “ khói tía bay” gợi nên vẻ đẹp g× cña c¶nh vËt? * B: Sự thật là hơi nước đã có từ trước và thường xuyên, song dưới ngòi bút Lý Bạch, với động từ “ sinh” thì ánh mặt trời chiếu trên đỉnh núi Hương Lô sinh làn khãi tÝa lµm cho mäi vËt sinh s«i, n¶y në, sống động và huyền ảo. Câu 1 đã vẽ ra cái nÒn cña bøc tranh phong c¶nh. - Theo phÇn chó thÝch tõ nµo ë c©u 2 kh«ng ®­îc dÞch? Câu dịch bỏ chữ “ quải” làm phương hại gì đến cảm nhận của người đọc. C©u th¬ thø hai miªu t¶ dßng th¸c ë tr¹ng th¸i nµo? §ã lµ c¶nh nh­ thÕ nµo?. 3. ThÓ th¬: - ThÊt ng«n tø tuyÖt . II- Ph©n tÝch v¨n b¶n. 1. Hai c©u ®Çu. - Nói L­ ®­îc quan s¸t, miªu t¶ tõ xa.. - Sinh tö yªn : Mäi vËt sinh s«i, n¶y në dưới ánh sáng mặt trời. - Cảnh đẹp lung linh, huyền ảo và sống động. - Ch÷ “ qu¶i “ kh«ng ®­îc dÞch -> Ên tượng do hình ảnh dòng thác gợi ra thành mờ nhạt và hình ảnh liên tưởng ảo giác vÒ d¶i Ng©n Hµ tuét khái m©y ë c©u cuèi thiÕu c¬ së DÞch: Xa nh×n dßng th¸c treo trªn dßng sông phía trước -> nhìn xa như một tấm v¶i treo däc bu«ng rñ xuèng. - T¶ tr¹ng th¸i tÜnh: Nh×n dßng th¸c ch¶y như dải lụa treo yên lặng, bất động.. 13 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> C©u th¬ thø 3 t¶ c¶nh g×? T¸c gi¶ miªu t¶ c¶nh th¸c ch¶y b»ng nh÷ng tõ ng÷ nh­ thÕ nµo? - Con số 3000 thước có phải là con số chÝnh x¸c kh«ng ? Nã cã t¸c dông g× ? - Với việc sử dụng các động từ mạnh, hình ảnh ước lệ tượng trưng giúp người đọc h×nh dung ®­îc ®iÒu g× vÒ th¸c nói L­ ? *B : Chỉ có thác núi cao và sườn núi dốc đứng thì nước mới chảy nhanh , mạnh. Còn thác núi thấp, sườn thoải thì không thể phi l­u, trùc h¸ ®­îc. - Qua c¸ch miªu t¶ dßng th¸c em hiÓu g× vÒ t©m hån th¬ cña t¸c gi¶ Lý B¹ch - Câu thơ thứ 4 tác giả tưởng điều gì? - T¸c gi¶ sö dông biÖn ph¸p tu tõ g×? - S«ng Ng©n xuÊt hiÖn vµo thêi ®iÓm nµo? Sù so s¸nh nh­ vËy cã v« lý kh«ng? * G: D¶i Ng©n Hµ lµ d¶i s¸ng mê, do nh÷ng ng«i sao li ti hîp thµnh, n»m v¾t ngang trªn bÇu trêi, xuÊt hiÖn vµo nh÷ng đêm trời quang. Còn dòng thác lại đổ theo chiều thẳng đứng. So sánh và tưởng tượng như vậy có phần quá đáng và vô lí. Ngọn Hương Lô có mây mù bao phủ, nên từ xa thác nước như một vật treo lơ lửng gièng nh­ tõ m©y cao tu«n xuèng ( gièng như dải Ngân Hà) khiến ta dễ liên tưởng đến dải Ngân Hà.. - Để tả được cái đẹp, cái hùng vĩ của thiên nhiên, Lý Bạch phải là người có tính cách vµ t©m hån nh­ thÕ nµo? - Nh÷ng néi dung næi bËt nµo ®­îc nãi tíi trong bµi th¬ ?. -> Câu 2: Cảnh thác nước tuôn trào, trắng xãa ch¶y xuèng nh­ d¶i lôa mÒm rñ xuống treo bất động những vách núi trước dßng s«ng. 2. Hai c©u cuèi. - Th¸c ch¶y. - §éng tõ m¹nh: phi, trùc - Ước lệ: 3000 thước -> Thác núi cao, thẳng đứng, dòng thác ch¶y nhanh m¹nh.. => T©m hån phãng kho¸ng, m¹nh mÏ - Tưởng: sông Ngân rơi khỏi chín tầng m©y. - So s¸nh: dßng th¸c víi s«ng Ng©n.. -> So s¸nh cã phÇn v« lý nh­ng m¹ch c¶m høng vÉn thÊy ch©n thùc, tù nhiªn. => C©u th¬ cuèi ®­îc coi lµ “danh có” -> c©u th¬ hay næi tiÕng v× nã kÕt hîp tµi t×nh c¸i ch©n vµ c¸i ¶o, c¸i h×nh vµ c¸i thÇn, t¶ ®­îc c¸i c¶m gi¸c kú diÖu do h×nh ¶nh thác nước gợi lên trong hồn thư lãng mạn. * Lý Bạch là người yêu thiên nhiên tha thiÕt, cã tÝnh c¸ch m¹nh mÏ, phãng kho¸ng. III- Tæng kÕt. + Cảnh tượng thiên nhiên tráng lệ, huyền ¶o 14 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> - Cách tả cảnh, tả tình của tác giả có gì đặc + Tình cảm say đắm của tác giả (Tả cảnh sắc để ta học tập ? bằng trí tưởng tượng bay bổng, táo bạo tạo ra các hình ảnh thơ phi thường ) Học sinh đọc + Qua cảnh để tả tình - T×nh g¾n bã víi c¶nh *Hoạt động 3 : Luyện tập - Trong c¶nh cã t×nh, trong t×nh cã c¶nh. - §äc diÔn c¶m bµi th¬. * Ghi nhí : SGK- Tr112 - §äc thªm bµi: Phong KiÒu d¹ b¹c. * Hoạt động 4 : Củng cố- dặn dò. - Kh¸i qu¸t néi dung, nghÖ thuËt cña bµi th¬ - Häc thuéc lßng bµi th¬. - So¹n bµi: C¶m nghÜ …thanh tÜnh. Ngày soạn:…./10/2011 Ngày dạy:…../10/2011 Tiết 35:. TỪ ĐỒNG NGHĨA. I. Mức độ cần đạt: - Hiểu khái niệm từ đồng nghĩa - Nắm được các loại từ đồng nghĩa. - Có ý thức lựa chọn từ đồng nghĩa khi nói và viết. II. Trọng tâm kiến thức, kĩ năng: 1. Kiến thức: - Khái niệm từ đồng nghĩa - Từ đồng nghĩa hoàn toàn và từ đồng nghĩa không hoàn toàn. 2. Kĩ năng: - Nhận biết từ đồng nghĩa trong văn bản. - Phân biệt từ đồng nghĩa hoàn toàn và từ đồng nghĩa không hoàn toàn. - Sử dụng từ đồng nghĩa phù hợp với ngữ cảnh. - Phát hiện lỗi và chữa lỗi dùng từ đồng nghĩa. III. Chuẩn bị: - GV: Giáo án, SGK, TLTK, bảng phụ - HS: Vở ghi, SGK, chuẩn bị bài IV. Tổ chức hoạt động dạy và học: *Hoạt động1: Khởi động 1. Tổ chức: 7B: 2. Kiểm tra: 15 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> - Thế nào là quan hệ từ? Khi sử dụng qht thường mắc những lỗi gì? Vận dụng sửa lỗi qht trong câu văn sau: +Giới thiệubài *Hoạt động 2: 3. Kiến thức mới * Bµi häc 1.Thế nào là từ đồng nghĩa - §äc thuéc lßng b¶n dÞch th¬ “Xa a. Ng÷ liÖu. ng¾m th¸c nói l­”. b. NhËn xÐt. - T×m tõ cã nghÜa gièng hoÆc gÇn - Räi; chiÕu, soi, to¶.. gièng nghÜa cña tõ “ räi”, tr«ng ”: - Tr«ng: - Nh×n, gi÷ cho yªn æn, mong. T×m c¸c tõ còng cã nghÜa gièng tõ “nh×n”, “gi÷ cho yªn æn”, “mong”. - Nhìn: để nhận biết: ngó, dòm VÝ dô: - Gi÷ cho yªn æn : Tr«ng coi, ch¨m sãc, coi Người ta đi cấy lấy công sãc T«i nay ®i cÊy cßn tr«ng nhiÒu bÒ. - Mong; hy vọng, trông mong, mong đợi, Trông trời, trông đất, trông mây. trrong ngãng. Tr«ng m­a, tr«ng n¾ng, tr«ng ngµy, trông đêm. Trông cho chân cứng đá mềm. * Gîi ý: Tr«ng 1,2,3,4 -> nh×n, xem Tr«ng 5,6,7,8,9 -> mong. c. KÕt luËn Gäi c¸c tõ: chiÕu, räi, soi, táa..lµ tõ - Nh÷ng tõ nghÜa gièng nhau hoÆc gÇn gièng đồng nghĩa. Vậy em hiểu thế nào là từ nhau đồng nghĩa? - Mét tõ nhiÒu nghÜa thuéc nhiÒu nhãm tõ -Từ “ trông” thuộc mấy nhóm từ đồng đồng nghĩa khác nhau nghÜa? Học sinh đọc * Ghi nhí 1 ( 114 ) 2. Các loại từ đồng nghĩa. a. Ng÷ liÖu. GV sử dụng bảng phụ. Học sinh đọc b. NhËn xÐt. ng÷ liÖu. + Ng÷ liÖu 1. - Tõ “ tr¸i” cã nghÜa lµ g×? - “ Tr¸i” cã nghÜa lµ qu¶. (bé phËn cña c©y do bÇu + nhuþ hoa ph¸t triÓn mµ thµnh, bªn trong chøa h¹t …) - Thay thÕ 2 tõ “ qu¶” vµ “tr¸i” cho - Thay thế từ “ trái” vào từ “ quả” và ngược nhau vµ rót ra nhËn xÐt? lại: ý nghĩa của câu không thay đổi. -> Từ đồng nghĩa hoàn toàn. + Ng÷ liÖu 2. Tõ “ bá m¹ng” vµ “ hi sinh” cã nghÜa - Bá m¹ng, hi sinh: chÕt. lµ g×? - Thay thÕ 2 tõ “ bá m¹ng” vµ “hi -> Hai tõ nµy kh«ng thÓ thay thÕ cho nhau v×: sinh” cho nhau vµ rót ra nhËn xÐt? - Hy sinh: ( chÕt )  s¾c th¸i kÝnh träng - Bá m¹ng : ( chÕt )  s¾c th¸i giÔu cît -> Từ đồng nghĩa không hoàn toàn. 16 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> Từ ngữ liệu trên có mấy loại từ đồng nghÜa? Học sinh đọc Có thể lấy tiêu đề cho đoạn trích: “ Sau phót chia ly” lµ “ Sau phót chia tay” kh«ng? V× sao?. Rót ra kÕt luËn g× vÒ viÖc sö dông tõ đồng nghĩa ?. Học sinh đọc. c. KÕt luËn. Có hai loại từ đồng nghĩa: - Từ đồng nghĩa hoàn toàn. - Từ đồng nghĩa không hoàn toàn * Ghi nhí 2 –Tr 114. 3. Sử dụng từ đồng nghĩa. - Chia ly, chia tay: rời nhau, mỗi người đi một n¬i - Chia ly: s¾c th¸i cæ x­a, diÔn t¶ ®­îc c¶nh ngộ bi sầu của người chinh phụ - Chia tay: xa nhau t¹m thêi. -> Không phù hợp để thay thế. * KÕt luËn. - Các từ đồng nghĩa không phải lúc nào cũng thay thÕ cho nhau. - Khi nãi, viÕt cÇn chó ý c©n nh¾c, lùa chän nh÷ng tõ phï hîp víi hoµn c¶nh vµ s¾c th¸i biÓu c¶m. * Ghi nhí 3 – Tr 115 .. *Hoạt động 3 : Luyện tập - Tìm từ Hiệt Việt đồng nghĩa?. - Tìm từ gốc ấn- Âu đồng nghĩa ?. - Tìm từ địa phương đông nghĩa với từ toµn d©n.. Bµi tËp 1 - Gan dạ: can đảm, can trường, dũng cảm… - Nhµ th¬: thi sü, thi nh©n. - Mæ xÎ: phÉu thuËt, gi¶i phÉu - Cña c¶i: tµi s¶n - Nước ngoài: ngoại quốc - Chã biÓn: h¶i cÈu - §ßi hái: yªu cÇu - N¨m häc: Niªn kho¸ - Loài người: nhân loại - Thay mặt: đại diện. Bµi tËp 2 - M¸y thu thanh  ra ®i « - Sinh tè  Vi ta min - Xe h¬i  « t« - Dương cầm  đàn pianô . Bµi tËp 3 - Hòm  rương; mũ  nón; quả dứa  trái th¬m:; cha  tÝa, ba; mÑ m¸, bÇm bñ; mµn  mïng; ch¨n mÒn.. Bµi tËp 4 17 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> - Tìm từ đồng nghĩa từ in đậm ?. - §­a tËn tay  trao tËn tay - §­a kh¸ch  tiÔn kh¸ch - Đã kêu  đã phàn nàn - Người ta nói  người ta cười - Đã đi hôm qua  đã mất ( từ trần ). - Ph©n biÖt nghÜa c¸c tõ trong nhãm tõ Bµi tËp 5 - §­a thøc ¨n vµo c¬ thÓ đồng nghĩa? + ăn: sắc thái bình thường. + x¬i: s¾c th¸i lÞch sù, x· giao + chÐn: s¾c th¸i th©n mËt, xuång x· - Trao cái gì đó cho ai được quyền sử dụng riêng, vĩnh viễn không đòi lại hay đổi lại 1 vật g× + cho: quan hệ ( ngôi, thứ ) trên, dưới + TÆng: quan hÖ ngang b»ng + Biếu: quan hệ trên dưới + YÕu ®uèi: thiÕu h¼n søc m, thÓ chÊt cña tinh thÇn + Yếu ớt: yếu đến mức sức lực hoặc tác dụng coi như không đáng kể YÕu ít :nhÊn m¹nh vÒ t×nh tr¹ng søc khoÎ +xinh; cái đẹp nghiêng về hình thức + đẹp: cái đẹp ở mức độ cao hơn xinh, có sự thẩm bình, đánh giá - Đưa nước vào cơ thể ( khác cách thức hành động ) + Tu: uèng liÒn m¹ch b»ng c¸ch ngËm trùc tiÕp vµo miÖng chai hoÆc vßi Êm. + NhÊp: uèng tõng Ýt b»ng c¸ch chØ híp ë ®Çu m«i + Nèc: uèng nhiÒu vµ hÕt ngay 1 lóc th« tôc §Æt c©u ? ( chó ý s¾c th¸i biÓu c¶m ). Bµi tËp 8 - Bác Hồ là 1 con người bình thường nhưng vĩ đại - Khó chịu trước sự tiến bộ của bạn bè là thái độ tầm thường - Kết quả học tập tốt là phần thưởng xứng đáng cho nhiều học sinh chăm học. * Hoạt động 4: Củng cố- dặn dò. - Kh¸i qu¸t bµi - Häc bµi vµ hoµn thµnh bµi tËp - Xem trước bài : “ Từ trái nghĩa ” 18 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> Ngày soạn:…./10/2011 Ngày dạy:…../10/2011 Tiết 36: CÁCH LẬP Ý CỦA BÀI VĂN BIỂU CẢM I. Mức độ cần đạt: - Hiểu những cách lập dàn ý đa dạng của bài văn biểu cảm để có thể mở rộng phạm vi, kĩ năng làm văn biểu cảm. - Nhận ra cách viết của mỗi đoạn văn. II. Trọng tâm kiến thức, kĩ năng: 1. Kiến thức: - Ý và cách lập ý trong bài văn biểu cảm. - Những cách lập ý thường gặp của bài văn biểu cảm. 2. Kĩ năng: - Biết vận dụng các cách lập ý hợp lí đối với các đề văn cụ thể. III. Chuẩn bị: - GV: Giáo án, SGK, TLTK, bảng phụ - HS: Vở ghi, SGK, chuẩn bị bài IV. Tổ chức hoạt động dạy và học: *Hoạt động1: Khởi động 1. Tổ chức: 7B: 2. Kiểm tra: Đặc điểm của văn biểu cảm. + Giới thiệu bài. * Hoạt động 2: 3. Kiến thức mới.. Học sinh đọc đoạn văn Tr.117. - §o¹n v¨n viÕt vÒ t×nh c¶m g× ? - T¸c gi¶ ph¸t hiÖn ra qui luËt g× cña tù nhiªn ? - ViÖc ph¸t hiÖn ra quy luËt ph¸t triÓn vµ đào thải của tự nhiên nhằm khẳng định ®iÒu g× ? - Cảm xúc của tác giả đối với cây tre bắt nguån tõ ®iÒu g× ? Hiện tại : Tre có ích với người Việt Nam. Tương lai : Sắt, thép, xi măng thay thế. - T¸c gi¶ liªn hÖ c©y tre tõ thêi ®iÓm nµo đến thời điểm nào ?. I- Những cách lập ý thường gặp trong bµi biÓu c¶m. 1. Liên hệ hiện tại với tương lai. a. Ng÷ liÖu. b. NhËn xÐt. - C¶m xóc yªu quý c©y tre, c©y nøa cña ViÖt Nam - T¸c gi¶ ph¸t hiÖn ra quy luËt ph¸t triÓn và đào thải : Sắt, thép, xi măng, cốt sắt thay thÕ tre nøa. -> Khẳng định sự bất tử của cây tre. - C¶m xóc, t×nh c¶m b¾t nguån tõ c«ng dụng của cây tre: là biểu tượng đẹp của d©n téc ViÖt Nam. c. KÕt luËn. -> Liên hệ hiện tại đến tương lai. 2. Hồi tưởng quá khứ và suy nghĩ về hiÖn t¹i. 19 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> - §äc ®o¹n v¨n 2. - Tác gỉa hồi tưởng về điều gì trong quá khø ? - HiÖn t¹i t¸c gi¶ cã suy nghÜ g× vÒ nh÷ng đồ chơi tuổi thơ ?. §äc ®o¹n v¨n 3. Tác giả tưởng tượng ra tình huống nào ?. - Tưởng tượng ra tình huống giúp người viết bày tỏ tình cảm gì đối với cô giáo ? - Người viết đang đứng ở vị trí nào để ng¾m c¶nh ? (§Ønh Lòng Có). - Tác giả có cảm xúc gì trước cảnh đẹp của Lòng Có ? ( Bêt ngê, thÝch thó). - Từ đỉnh Lũng Cú tác giả liên tưởng điều g× ? *G : Mïa thu biªn giíi kh¬i nguån c¶m hứng về và người ‘ thật là hết chỗ trữ tình’ từ đó để liên tưởng nghĩ đến sự giàu đẹp, phong phú của đất nước. - Sự liên tưởng đó thể hiện tình cảm gì của t¸c gi¶ ? - Sù hiÓu biÕt cña NguyÔn Tu©n vµ t×nh c¶m cña «ng kh¬i gîi ®iÒu g× trong lßng người đọc ? Học sinh đọc ngữ liệu Tr120. - T¸c gi¶ quan s¸t miªu t¶ lµ ai ? U t«i ®­îc miªu t¶ qua nh÷ng chi tiÕt nµo ? - Quan sát ’u mình’ người viết có suy nghĩ. a. Ng÷ liÖu. b. NhËn xÐt - Hồi tưởng về kỷ niệm tuổi thơ : Niềm say mê con gà đất và khát vọng trở thành người nghệ sĩ thổi kèn đồng. - Suy nghÜ hiÖn t¹i : + §å ch¬i hÊp dÉ bëi tÝnh mong manh cña chóng. + §å ch¬i kh«ng ph¶i lµ vËt v« tri, v« gi¸c, mµ nã cã linh h«n kh¬i dËy kh¸t vọng hướng tới cáiđẹp của những đứa trẻ. 3, Tưởng tượng tình huống, hứa hẹn mong ­íc. a. Ng÷ liÖu. b. NhËn xÐt + §o¹n v¨n 1 : - Tưởng tượng tình huống : Em sẽ tìm gặp cô giữa đám học trò nhỏ ; Mỗi bận đi qua trường học và nghe tiếng một cô giáo giảng bài, em sẽ tưởng chừng như nghe tiÕng nãi cña c«. -> Lêi høa hÑn, lßng yªu mÕn, sù t«n vinh dµnh cho c« gi¸o. + §o¹n v¨n 2 :. - Từ đỉnh Lũng Cú liên tưởng đến vẻ đẹp của sông nước ở mũi Cà Mau ở cực Nam cña Tæ Quèc. -> Tình yêu quê hương đất nước và khát vọng thống nhất đất nước. -> Khơi dậy trong người đọc niềm tự hào và ý thức trách nhiệm đối với Tổ Quốc m×nh. 4. Quan s¸t, suy ngÉm. a. Ng÷ liÖu. b. NhËn xÐt - Quan sát miêu tả: chân dung người mẹ “ U tôi ”: tóc lốm đốm bạc, đuôi mắt có nÕp nh¨n, hµm r¨ng hÓnh khuyÕt… - Suy nghĩ: U đã già lúc nào không hay. 20 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(21)</span>