Bài soạn môn Ngữ văn 7 - Tuần 11 đến tuần 13

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Ng÷ v¨n 7. Bùi Thị Hương. Ngµy so¹n: 25/ 10/2011 TuÇn 11: tiÕt 41. KiÓm tra v¨n. A/ Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc: Qua bµi kiÓm tra: - §¸nh gi¸ ®­îc kh¶ n¨ng nhËn thøc cña hs vÒ c¸c v¨n b¶n t¸c phÈm tr÷ t×nh d©n gian vµ trung đại (B 4 – B 10). ( Từ đó hiểu biết về nội dung tư tưởng và nghệ thuật trong các văn bản đó). 2. KÜ n¨ng: - Rèn cho hs kỹ năng ghi nhớ, tổng hợp vấn đề và kỹ năng diễn đạt (viết) những vấn đề đã ®­îc t×m hiÓu. - Trên cơ sở bài làm của HS,GV có hướng để bổ sung bồi dưỡng cho các em. 3. Thái độ: - Gi¸o dôc ý thøc tù gi¸c, tÝch cùc lµm bµi. B.ChuÈn bÞ: 1.ThÇy:- §äc SGK, SGV, S¸ch tham kh¶o, so¹n bµi 2.Trò: - Đọc SGK, ôn tập lại các kiến thức đã học. C.phương pháp - Tæng hîp , kh¸i qu¸t, tr×nh bµy D TiÕn tr×nh bµi d¹y *. ổn định lớp: 7C *. KiÓm tra viÖc chuÈn bÞ cña häc sinh (giÊy, bót, «n tËp) *. Bµi kiÓm tra. - G/v nªu yªu cÇu tiÕt kiÓm tra. - G/v đọc đề, phát đề cho HS. Ma trËn Mức độ Nhận biết Chủ đề I, Phần Văn 1/ Thơ Trung đại: Qua đèo Ngang-Bà Huyện Thanh Quan Số câu : Số điểm: TØ lÖ: 2/ Thơ Trung đại : - Thể loại thất ngôn tư tuyệt luật Đường. Thông hiểu. Vận dụng Vận dụng Vận dụng cao thấp. HS chép Nêu được được bài nội dung thơ theo chính của yêu cầu văn bản Số câu :0,5 Số câu :0,5 Số điểm: 1 Số điểm: 1 TØ lÖ: 10% TØ lÖ: 10%. Số câu : Số điểm: TØ lÖ: 3/ Văn học dân gian: - Ca dao. Tổng điểm. Số câu : 1 Số điểm: 2 TØ lÖ: 20% Nêu được hai bài thơ và tác giả một cách chính xác. Số câu : 1 Số điểm: 2 TØ lÖ: 20 %. Số câu : 1 Số điểm: 2 TØ lÖ: 20 % Phát biểu cảm nghĩ (biểu cảm về bài ca dao yêu thích) Số câu : 1. Số câu : Trường THCS An Lâm. Số câu : 1. N¨m häc : 2011 - 2012 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Ng÷ v¨n 7. Bùi Thị Hương. Số điểm: TØ lÖ:. Số điểm: 6 TØ lÖ: 60 %. Tổng số câu: Tổng số điểm: Tỉ lệ:. Số câu:0,5 Số câu:0,5 Số điểm: 1 Số điểm: 1 Tỉ lệ: 10% Tỉ lệ: 10%. Số câu: 1 Số điểm: 2 Tỉ lệ: 20%. Số câu: 1 Số điểm: 6 Tỉ lệ: 60%. Số điểm: 6 TØ lÖ: 60 % Số câu: 3 Số điểm: 10 Tỉ lệ: 100%. đề bài Câu 1:(2 điểm): Hãy chép lại theo trí nhớ bài thơ Qua đèo Ngang của Bà Huyện Thanh Quan và nêu nội dung chính của bài thơ? Câu 2:(2 điểm): Em hiểu gì về thể thơ thất ngôn tứ tuyệt luật Đường? Kể tên 2 bài thơ được các nhà thơ Việt Nam đã viết theo thể thơ này, ghi rõ tên tác giả của từng bài? Câu 3( 6 điểm): Viết bài văn ngắn phát biểu cảm nghĩ của em về một bài ca dao mà em yêu thích trong chương trình Ngữ văn 7, tập 1. ĐÁP ÁN Câu ý 1 a.( 1,0đ) (2,0 đ) b.( 1,0đ) a. ( 1,0đ) 2 b. ( 1,0đ). 3 (6,0đ). Nội dung cần đạt - Chép lại chính xác bài Qua đèo Ngang của Bà huyện Thanh Quan. - Nêu được nội dung chính của bài thơ. - Thể thơ thất ngôn tứ tuyệt luật Đường: + Nguồn gốc có từ đời Đường - Trung Quốc. + 4 câu, mỗi câu 7 chữ. + Ngắt nhịp: 4/3; 2/2/3 + Hiệp vần chân: tiếng cuối câu 1, câu 2 và câu 4 cùng vần với nhau. - Nêu tên chính xác bài thơ của tác giả Việt Nam làm theo thể thơ này( Ví dụ: Bánh trôi nước; Sông núi nước Nam; ) - Nêu chính xác tên tác giả. - Yêu cầu cần đạt: + Hình thức: Bài văn ngắn, bố cục 3 phần. Mạch lạc, rõ ràng; trình bày sạch sẽ. + Kiểu bài: Phát biểu cảm nghĩ. + Nội dung: Phát biểu cảm nghĩ về một bài ca dao mà em yêu thích đã được học, đọc thêm. . Giới thiệu ngắn gọn bài ca dao mình thích. . Cảm xúc của em về nội dung và nghệ thuật mà tác giả dân gian đã thể hiện trong bài. . Bài ca dao đã để lại trong em bài học gì. - Biểu điểm: + Bài viết đi đúng, đầy đủ nội dung yêu cầu cần đạt trên, văn viết có cảm xúc chân thật, tự nhiên. Các câu trong đoạn có sự liên kết về mặt hình thức và nội dung. + Bài viết đi đúng, đầy đủ nội dung yêu cầu cần đạt trên, văn viết có cảm xúc chân thật, tự nhiên. Các câu trong đoạn có sự liên kết về mặt hình thức và nội dung. Có thể mắc một vài lỗi nhỏ về mặt diễn đạt.. Trường THCS An Lâm. N¨m häc: 2011 - 2012 Lop7.net. Điểm. 1đ 1đ 0, 25 đ 0, 25 đ 0, 25 đ 0, 25 đ 0,25đ/1 bài 0,25 đ/ 1 tác giả.. 6,0 điểm. 4,0 -> 5,5 đ. 2,0-> 3,5đ. 116.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Ng÷ v¨n 7. Bùi Thị Hương. + Bài viết đi đúng, đầy đủ nội dung yêu cầu cần đạt trên, văn viết có cảm xúc. Bài còn sơ sài, mắc một vài lỗi về diễn đạt và lỗi chính tả. dưới 2 + Bài đi đúng hướng, nhưng nội dung sơ sài, đoạn văn dài quá so 0 điểm. với yêu cầu, văn chưa mạch lạc, lỗi nhiều. + Lạc đề. * Hướng dẫn về nhà: - Hoµn thiÖn c¸c bµi tËp SGK - ChuÈn bÞ bµi tiÕp theo: “C¸c yÕu tè tù sù, miªu t¶ trong v¨n b¶n biÓu c¶m” -----------------------------------------------------Ngµy so¹n: 25/ 10/2011 tiÕt 42. Từ đồng âm. A. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Nắm được khái niệm từ đồng âm. - Có ý thức lựa chọn từ đồng âm khi nói và viết. Lưu ý: học sinh đã học về từ đồng âm ở Tiểu học. 1. Kiến thức - Khái niệm về từ đồng âm. - Việc sử dụng từ đồng âm. 2. Kĩ năng - Nhận biết từ đồng âm trong văn bản; phân biệt từ đồng âm với từ nhiều nghĩa. - Đặt câu phân biệt từ đồng âm. - Nhận biết hiện tượng chơi chữ bằng từ đồng âm. 3. Thái độ: - Gi¸o dôc ý thøc tù gi¸c, tÝch cùc häc bµi. - Có thái độ cẩn trọng, tránh gây nhầm lẫn hoặc khó hiểu do hiện tượng đồng âm. B.ChuÈn bÞ: 1.ThÇy:- §äc SGK, SGV, S¸ch tham kh¶o, so¹n bµi. B¶ng phô. 2.Trß: - §äc SGK, so¹n bµi theo hÖ thèng c©u hái. C.phương pháp - Ph©n tÝch, tæng hîp , kh¸i qu¸t, tr×nh bµy D.TiÕn tr×nh bµi d¹y. *. ổn định lớp. *. KiÓm tra bµi cò: - ThÕ nµo lµ tõ tr¸i nghÜa? Nªu c¸ch sö dông tõ tr¸i nghÜa? - Cho 1 vd từ trái nghĩa sau đó tìm các cặp từ trái nghĩa? - Nh¾c l¹i k/n tõ nhiÒu nghÜa -> chuyÓn bµi míi. *. Bµi míi I.Thế nào là từ đồng âm? §äc vÝ dô. 1) VÝ dô: Em hãy tìm các từ thay thế (đồng nghĩa) với a- Con ngựa đang đứng bỗng lồng lên. tõ “lång” trong vd 1 vµ 2? b- Nhèt con gµ Êy vµo lång… (lång1: Vôt, phi, nh¶y,…) 2) NhËn xÐt: (lång2: chuång, rä,..,) - “Lång" 1 nh¶y dung lªn .. lµ ®i Em hiểu nghĩa của 2 từ lồng đó ntn? - “Lồng" 2 Sự vật dùng để nhốt gia cầm, gia Em h·y so s¸nh nghÜa cña 2 tõ lång vµ cho sóc,.. - lµ danh tõ. biết có phải đó là h/tg từ nhiều nghĩa không? - Từ “lồng” không phải h/tg nhiều nghĩa vì các V× sao? nét nghĩa không liên quan gì đến nhau. Trường THCS An Lâm. N¨m häc: 2011 - 2012 Lop7.net. 117.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Ng÷ v¨n 7. Bùi Thị Hương. Em hiểu thế nào là từ đồng âm? Bt nhanh. Em h·y gi¶i nghÜa c¸c tõ “s¸ng, trong,.. Nhê ®©u mµ em ph©n biÖt ®­îc nghÜa cña c¸c từ đồng âm trong các ví dụ trên? C©u “§em c¸ vÒ kho” nÕu t¸ch khái ng÷ c¶nh cã thÓ hiÓu thµnh mÊy nghÜa? Bt nhanh. Gi¶i thÝch ý nghÜa cña tõ “ch¶” Gv thªm vÝ dô kh¸c: “… Lîi th× cã lîi nh­ng r¨ng …” Tìm từ đồng âm với các từ trong văn bản “ Bµi ca nhµ tranh…” Nªu ghi nhí?. =>2 từ “lồng” đồng âm. “ Những đôi mắt sáng thức đến sáng”. “ Sao ®Çy hoµng h«n trong m¾t trong”. “ Mçi h×nh trßn cã mÊy ®­êng kÝnh ChÌ nµy nÊu b»ng ®­êng kÝnh” (HS th¶o luËn nhãm ) => kho 1: là để chỉ hành động làm chín thức ăn cã vÞ mÆn. => kho 2: nơi chứa đồ “ Trời mưa đất thịt trơn như mỡ Dò đến hàng nem chả muốn ăn.” - “ch¶” cã 2 c¸ch hiÓu: + “ch¶” chØ mét mãn ¨n. + “chả” mang ý nghĩa phủ định. => hiện tượng chơi chữ nhờ từ đồng âm. 3) Ghi nhí HS §äc phÇn ghi nhí nhiÒu lÇn. GV Nhắc lại để khắc sâu.. II.Sử dụng từ đồng âm: 1) NhËn xÐt: - Phân biệt được nghĩa của từ đồng âm là đặt trong ngữ cảnh cụ thể. 2) Ghi nhí: SGK. - HS §äc phÇn ghi nhí nhiÒu lÇn. - GV Nhắc lại để khắc sâu. III. LuyÖn tËp: Bµi 1: - Thu: + thu 1 – thu tiÒn. +thu 2 – mïa thu.. - Cao: + cao1 – cao d¸n. + cao2 - c©y cao bãng c¶. - Tranh: + M¸i tranh. + Bøc tranh. + Tranh nhau.. - Nam: - Sang: + Nam giíi + sang s«ng. + Phương nam.. + giµu sang. Bµi tËp 2 - Gi¶i nghÜa tõ “cæ” + “cæ”: bé phËn cña c¬ thÓ nèi ®Çu víi th©n: cæ vÞt. + Biểu tượng của sự cứng cỏi : cøng cæ + Bé phËn cña ¸o, giµy bao quanh cæ hoÆc cæ ch©n: cæ ¸o + Bộ phận eo lại của phần đầu cuả một số đồ vật: cổ chai. => Tõ “cæ” nhiÒu nghÜa, c¸c nÐt nghÜa chØ lµ 2,3,4 cã quan hÖ víi nghÜa chÝnh 1 theo quan hÖ ho¸n dô – nghÜa 2, 3; quan hÖ Èn dô: 4. - Từ đồng âm với từ “cổ” : Cổ [ cổ vịt; đồ cổ] Bµi tËp 3. Đặt câu với từ đồng âm: Chúng ta cùng ngồi vào bàn để bàn công việc sắp tới. Lũ sâu hại đã chui sâu xuống đất. N¨m nay em t«i lªn n¨m tuæi. Trường THCS An Lâm. N¨m häc: 2011 - 2012 Lop7.net. 118.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Ng÷ v¨n 7. Bùi Thị Hương. Bµi tËp 4 - Cần hiểu được anh chàng kia đã mượn hiện tượng từ đồng âm để không trả lại cái vạc. +“vạc” cái vạc : đồ vật (thường làm bằng đồng) để nấu ăn. +Cái vạc: từ gọi một con vật cùng họ nhà cò chuyên sống ngoài đồng.  Ph¶i nãi râ: “cái vạc của con là bằng đồng thế anh chàng kia sẽ phải chịu thua”. Bµi tËp 5 -Viết đoạn văn có sử dụng từ đồng âm. (H¸n ViÖt, thuÇn ViÖt) * Hướng dẫn về nhà: - Häcthuéc phÇn ghi nhí SGK - Hoµn thiÖn c¸c bµi tËp. - ChuÈn bÞ bµi tiÕp theo: “C¸c yÕu tè tù sù, miªu t¶ trong v¨n b¶n biÓu c¶m” -----------------------------------------------------Ngµy so¹n: 25/ 10/2011 tiÕt 43. C¸c yÕu tè tù sù , miªu t¶ trong v¨n biÓu c¶m. A MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Hiểu vai trò của các yếu tố tự sự, miêu tả trong văn biểu cảm. - Biết vận dụng những kiến thức đã học về văn biểu cảm vào đọc - hiểu và tạo lập văn bản biểu cảm. 1. Kiến thức - Vai trò của các yếu tố tự sự, miêu tả trong văn bản biểu cảm. - Sự kết hợp các yếu tố biểu cảm, tự sự, miêu tả trong văn bản biểu cảm. 2. Kĩ năng - Nhận ra tác dụng của các yếu tố miêu tả và tự sự trong một văn bản biểu cảm. - Sử dụng kết hợp các yếu tố miêu tả, tự sự trong làm văn biểu cảm. 3. Thái độ: - Gi¸o dôc ý thøc tù gi¸c, tÝch cùc häc bµi. - HiÓu vai trß cña c¸c yÕu tè tù sù, miªu t¶ trong v¨n biÓu c¶m vµ cã ý thøc vËn dông chóng. B.ChuÈn bÞ: 1.ThÇy:- §äc SGK, SGV, S¸ch tham kh¶o, so¹n bµi - B¶ng phô. 2.Trß: - §äc SGK, so¹n bµi theo hÖ thèng c©u hái. C.phương pháp - Ph©n tÝch, tæng hîp , kh¸i qu¸t, tr×nh bµy D.TiÕn tr×nh bµi d¹y. *. ổn định lớp *. Kt bµi cò: kÕt hîp trong giê. *. Bµi míi: I)Tù sù vµ miªu t¶ trong v¨n biÓu §äc l¹i bµi th¬: “ Bµi ca…”. cña §ç Phñ. c¶m: 1, VÝ dô 1: Bµi th¬ “Bµi ca..” - §ç Phñ 2, NhËn xÐt: Em h·y nhí l¹i vµ chØ ra c¸c yÕu tè tù sù vµ + §o¹n 1: - 2 dßng ®Çu: kÓ miªu t¶ trong bµi th¬? Trong tõng ®o¹n th¬? - 3 dßng sau: t¶ Trong mçi ®o¹n th¬, c¸c yÕu tè tù sù, miªu t¶ => Vai trß t¹o bèi c¶nh chung , lµm nÒn cho t©m Êy cã ý nghÜa n/t/n? Trường THCS An Lâm. N¨m häc: 2011 - 2012 Lop7.net. 119.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Ng÷ v¨n 7. Bùi Thị Hương. Gv cho h/s t×m hiÓu tõng ®o¹n th¬. ý tr¹ng . nghÜa cña tõng yÕu tè tù sù, miªu t¶ trong + §o¹n 2: - 3 dßng ®Çu: kÓ kÕt hîp biÓu c¶m qua c¸c tõ “ đoạn thơ đó. khinh, xô, nỡ, cấp” : Thái độ với bọn trẻ cướp => C¸c yÕu tè tù sù, miªu t¶ cã vai trß lµ tranh. phương tiện để tác giả bộc lộ cảm xúc, khát - 2 dòng cuối: Biểu cảm trực tiếp : sự uất ức vì giµ yÕu. väng lín lao, cao quÝ. + §o¹n 3: - 6 dßng ®Çu : kÓ xen biÓu c¶m qua c¸c tõ ng÷ thể hiện nỗi khổ: “ đêm đen đặc, lạnh tựa sắt, Kể lại biểu cảm bài thơ “ bài ca...” bằng văn đạp lót nát, dày…dứt”. - 2 c©u cuèi: biÓu c¶m trùc tiÕp: sù c¨m phÉn xu«i. + Đoạn 4:- Thuần tuý biểu cảm: T/c cao thượng, §äc ®o¹n v¨n: Em hãy xác định các yếu tố tự sự và miêu tả vị tha vươn lên sáng ngời. VÝ dô 2: trong ®o¹n v¨n? ë ®o¹n 1, t¸c gi¶ t¶ bµn ch©n cña bè víi §o¹n v¨n biÓu c¶m cña Duy Kh¶i NhËn xÐt 2: nh÷ng chi tݪt nµo? + C¸c yÕu tè miªu t¶: Nh÷ng ngãn ch©n, gan bµn ch©n, mu bµn ch©n . + C¸c yÕu tè tù sù: Bè tÊt bËt ®i tõ… khi bè vÒ.. Qua các chi tiết đó, tác giả đã biểu hiện tình =>Sự thông cảm sâu sắc và tình thương đối với người cha. c¶m thÕ nµo víi bµn ch©n vÊt v¶ cña bè? ở đoạn 2 tác giả kể việc đi làm nghề của bố + Đoạn văn miêu tả, tự sự trong niềm hồi tưởng với các chi tiết nào? Qua đó, tác giả đã t/c thế về quãng đời vất vả, lam lũ của người cha. - T/c ấy đã chi phối mạnh khiến cho các yếu tố nµo víi “nghÒ vÊt v¶” cña bè? Đoạn văn biểu cảm trên đã lập ý theo cách đó tự sự, miêu tả đầy xúc động và gợi cảm. T/c là chÊt keo g¾n bã c¸c yÕu tè tù sù, miªu t¶ thµnh nµo? Với niềm hồi tưởng về c/đ lam lũ vất vả của một mạch văn nhất quán có tính liên kết. 1 người cha đã chi phối tự sự trong miêu tả => Tự sự của miêu tả nhằm khêu gợi cảm xúc, do cảm xúc chi phối chứ không nhằm mục đích kể ntn? . Qua các nhận xét trên em hãy khái quát chuyện, miêu tả đầy đủ sự vật phong cảnh. 3)Ghi nhí: SGK l¹i néi dung ghi nhí cña bµi. II) LuyÖn tËp Bµi tËp1 Yêu cầu học sinh phải biết kết hợp tự sự miêu tả để biểu cảm: KÕt hîp trong giê ph¸t triÓn v/d 1 Bµi tËp 2: - Tự sự: chuyện đổi tóc rối lấy kẹo màu. - Miªu t¶: c¶nh ch¶i tãc cña mÑ, h×nh ¶nh mÑ x­a. - BiÓu c¶m lßng nhí mÑ kh«n ngu«i. ở bài tập 2 này trên cơ sở bài tập mẫu, học sinh phân tích và có thể viết bài theo đề tài khác g¾n víi cuéc sèng cña b¶n th©n häc sinh * Hướng dẫn về nhà: - Häc thuéc lßng phÇn ghi nhí SGK. - Hoµn thiÖn bµi tËp. - ChuÈn bÞ bµi tiÕp theo: “C¶nh khuya, R»m th¸ng giªng” -----------------------------------------------------------Ngµy so¹n: 25/ 10/2011 tiÕt 44. C¶nh khuya (Hå ChÝ Minh). Trường THCS An Lâm. N¨m häc: 2011 - 2012 Lop7.net. 120.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Ng÷ v¨n 7. Bùi Thị Hương. A. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT Hiểu giá trị tư tưởng và nghệ thuật đặc sắc của bài thơ Cảnh khuya của Chủ tịch Hồ Chí Minh. 1. Kiến thức - Sơ giản về tác giả Hồ Chí Minh. - Tình yêu thiên nhiên gắn liền với tình cảm cách mạng của Chủ tịch Hồ Chí Minh. - Tâm hồn chiến sĩ - nghệ sĩ vừa tài hoa tinh tế vừa ung dung, bình tĩnh, lạc quan. - Nghệ thuật tả cảnh, tả tình; ngôn ngữ và hình ảnh đặc sắc trong bài thơ. 2. Kĩ năng - Đọc - hiểu tác phẩm thơ hiện đại viết theo thể thơ thất ngôn tứ tuyệt Đường luật. - Phân tích để thấy được chiều sâu nội tâm của người chiến sĩ cách mạng và vẻ đẹp mới mẻ của những chất liệu cổ thi trong sáng tác của lãnh tụ Hồ Chí Minh. 3. Thái độ: Giáo dục tình yêu quê hương, đất nước. B.ChuÈn bÞ: 1.ThÇy:- §äc SGK, SGV, S¸ch tham kh¶o, so¹n bµi - B¶ng phô. 2.Trß: - §äc SGK, so¹n bµi theo hÖ thèng c©u hái. C.phương pháp - Ph©n tÝch, b×nh gi¶ng, tæng hîp , kh¸i qu¸t, tr×nh bµy D. TiÕn tr×nh bµi d¹y. *. ổn định lớp. *. KiÓm tra bµi cò: - Đọc bài thơ đã học có h/a trăng và nêu cảm nhận của em về h/a trăng trong bài thơ đó? ( TÜnh d¹ tø). - Nh¾c l¹i nh÷ng hiÓu biÕt cña em vÒ th¬ TN tø tuyÖt ( tuyÖt có) vµ kÓ tªn nh÷ng t¸c phÈm th¬ võa häc ®­îc c¸c t¸c gi¶ viÕt theo thÓ th¬ nµy? => ChuyÓn ý bµi míi *. Bµi míi: §äc chó thÝch. Em hiÓu nh÷ng g× vÒ t/g Hå ChÝ Minh §äc chó thÝch em hiÓu hoµn c¶nh s/t¸c hai bµi th¬ n/t/n? Cho biÕt bµi th¬ ®­îc s/t¸c theo thÓ th¬ nµo? NhËn xÐt vÒ nhÞp, vÇn cña 2 bµi. (c©u khai, thõa, chØ, hîp) Giọng đọc chậm rãi, thanh thản và sâu lắng. Bµi 1: nhÞp th¬: ¾, 4/3, 2/5. Gi¶i nghÜa tõ H¸n ViÖt. §äc bµi th¬. Nhan đề bài thơ là “Cảnh khuya”. Vậy đó là nh÷ng c¶nh nµo? Đọc 2 câu thơ đầu và cho biết 2 câu thơ đó tả cảnh gì, ở đâu? Cảnh khuya đó được miêu tả b»ng nh÷ng h/a g×? Miêu tả h/a tiếng suối trong tg đã sd biện ph¸p nt nµo? Biện pháp n/t so sánh ấy đã có tác dụng n/t/n T×m c¸c c©u th¬ kh¸c t¶ tiÕng suèi.. I)Giíi thiÖu chung: 1. Tác giả: (1980 – 1969) là nhà cách mạng vĩ đại, danh nh©n VHTG, nhµ th¬ lín. 2. T¸c phÈm: - S/t¸c 1947, 1948 t¹i ViÖt B¾c. - ThÓ th¬: thÊt ng«n tø tuyÖt. - Bµi "C¶nh khuya" viÕt b»ng ch÷ ViÖt. II) §äc hiÓu v¨n b¶n 1, §äc: GV §äc Gäi HS §äc 2, Chó thÝch. 3, Ph©n tÝch: a) Hai c©u ®Çu: - Bøc tranh c¶nh khuya nói rõng: - TiÕng suèi - nh­ tiÕng h¸t - Tr¨ng lång cæ thô. - Bãng lång hoa. => So s¸nh -> tiÕng suèi nghe nh­ tiÕng h¸t con người,vui tươi đầy sức sống.. Trường THCS An Lâm. N¨m häc: 2011 - 2012 Lop7.net. 121.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> Ng÷ v¨n 7. Bùi Thị Hương. NÕu nh­ ë c©u th¬ ®Çu, chóng ta nhËn thÊy trong th¬ B¸c cã nh¹c th× ë c©u th¬ thø 2 c/ta lại được ngắm nét vẽ tài hoa của một bậc đại nh©n. NÐt vÏ c¶nh tr¨ng b»ng NT ng«n tõ Êy ®­îc t/g x©y dùng qua biÖn ph¸p tu tõ nµo ? §iÖp tõ “lång” gióp em h×nh dung c¶nh tượng n/t/n? §äc th¬ §T§: “Tr¨ng dµi NguyÖt.. và với 2 câu thơ của mình Bác đã tạo được một vẻ đẹp thiên nhiên n/t/n? §äc 2 c©u th¬ cuèi: Hai c©u th¬ nµy nãi vÒ t©m tr¹ng nµo cña B¸c? Theo em “Người chưa ngủ” vì lí do gì? Nếu “Người chưa ngủ để thưởng ngoạn thiên nhiªn th× em c¶m nhËn ®­îc c¶m xóc t©m hån nµo cña t/g? Song 1 c©u th¬ thø 3 trong bµi th¬ tø tuyÖt cã ý kiến nhận xét rằng Người chuyển ý rất tài t×nh .VËy em c¶m nhËn c¸i tµi ë ®©y lµ g×? Víi viÖc s/d ®iÖp nh­ vËy, em c¶m nhËn ®­îc nét đẹp nào khác trong tâm hồn Bác? Và đến đây, em có thể nêu những cảm nhận cña m×nh vÒ bµi th¬ ntn? Bài thơ được viết theo phương thức biểu đạt nµo?. =>So sánh tiếng suối với tiếng hát là lấy con người lµm chñ, lµm cho ©m thanh cña thiªn nhiªn, tiÕng suối xa cũng trở nên gần gũi, thân mật như con người, giống con ngươì trẻ trung, trong trẻo. => Điệp từ “lồng” thật hay, thật đắt, bởi nó khiến cho bức tranh đêm trăng rừng khuya không chỉ có từng bËc cao thÊp, s¸ng tèi hoµ hîp quÊn quýt mµ cßn t¹o vẻ lung linh …chỉ có 2 màu trắng đen mà người đọc có thể hình dung đủ trăm màu, nghìn sắc. - §iÖp tõ “lång” -> bãng tr¨ng lung linh, huyÒn ¶o mµ l¹i Êm ¸p. => Thiên nhiên trong trẻo, tươi sáng gần gũi. Cảnh vËt nh­ cã linh hån. b) Hai câu cuối: H/a con người trong ck - ĐN: “Người chưa ngủ”- thưởng ngoạn vẻ đẹp thiên nhiên -> say đắm hoà hợp với thiên nhiên. =>Sö dông ®iÖp ng÷ b¾c cÇu, chuyÓn h¼n ý th¬ sang câu kết, chuyển hẳn sang hướng mới rất tự nhiên và bÊt ngê. - Hoá ra, Người chưa ngủ, ko ngủ được ko chỉ vì say mê thưởng ngoạn tiếng suối, ánh trăng tinh khiết mà chủ yếu là vì lo nỗi nước nhà còn bao nỗi gian lao. - Lo nỗi nước nhà -> Tình yêu nước thường trực trong t©m hån t/g. - Hai c©u ®Çu biÓu c¶m qua miªu t¶, - Hai c©u cuèi biÓu c¶m trùc tiÕp. - Theo thÓ th¬ có ph¸ c¸ch - Bµi th¬ ®­îc sö dông thµnh c«ng bót ph¸p so s¸nh, điệp ngữ với những nét nhạc, nét hoạ đã tạo nên vẻ đẹp đêm trăng khuya VB và thể hiện được tình yêu thiên nhiên hoà quyện với tình yêu đất nước trong con người HCM. 4) Tæng kÕt : - Vẻ đẹp của đêm trăng chiến khu Việt Bắc. - T×nh yªu tha thiÕt cña t/g dµnh cho thiªn nhiªn, C/m¹ng. - ThÓ th¬ TNTT võa mang phong c¸ch cæ ®iÓn võa hiện đại với câu chuyển, câu kết đều sáng tạo. - Trong th¬ B¸c võa cã nh¹c võa cã ho¹.. III.LuyÖn tËp: Bài 1: Thể của bài thơ: “Cảnh khuya” cùng thể với bài thơ nào đã học? Bµi 2: Bµi th¬ miªu t¶ c¶nh vËt ë ®©u? Bµi 3: Bµi th¬ ®­îc s¸ng t¸c trong hoµn c¶nh nµo? A. Trước cách mạng tháng tám B. Nh÷ng n¨m ®Çu cuéc kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p C. Nh÷ng n¨m th¸ng hoµ b×nh ë miÒn b¾c D. Những năm tháng chống đế quốc Mĩ. * Hướng dẫn về nhà. - Häc thuéc hai bµi th¬. Trường THCS An Lâm. N¨m häc: 2011 - 2012 Lop7.net. 122.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> Ng÷ v¨n 7. Bùi Thị Hương. - HiÓu g× vÒ néi dung vµ nghÖ thuËt cña bµi th¬?. - ChuÈn bÞ bµi tiÕp theo: ¤n tËp chuÈn bÞ kiÓm tra tiÕng ViÖt. ------------------------------------------------------------Ngµy….th¸ng…..n¨m 2011 NhËn xÐt cña tæ chuyªn m«n. Ph¹m Thanh Nga. Ngµy so¹n: 02/ 11/2011 TuÇn 12:tiÕt 45. R»m th¸ng giªng (T¸c gi¶:Hå ChÝ Minh). A.MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT Hiểu giá trị tư tưởng và nghệ thuật đặc sắc của bài thơ chữ Hán Rằm tháng riêng (Nguyên tiêu) của Chủ tịch Hồ Chí Minh. 1. Kiến thức - TiÕp tôc hiÓu về tác giả Hồ Chí Minh. - Tình yêu thiên nhiên gắn liền với tình cảm cách mạng của Chủ tịch Hồ Chí Minh. - Tâm hồn chiến sĩ - nghệ sĩ vừa tài hoa tinh tế vừa ung dung, bình tĩnh, lạc quan. - Nghệ thuật tả cảnh, tả tình; ngôn ngữ và hình ảnh đặc sắc trong bài thơ. 2. Kĩ năng - Đọc - hiểu tác phẩm thơ hiện đại viết theo thể thơ thất ngôn tứ tuyệt Đường luật. - Phân tích để thấy được chiều sâu nội tâm của người chiến sĩ cách mạng và vẻ đẹp mới mẻ của những chất liệu cổ thi trong sáng tác của lãnh tụ Hồ Chí Minh. - So sánh sự khác nhau giữa nguyên tác và văn bản dịch bài thơ Rằm tháng giêng. 3. Thái độ: Giáo dục tình yêu quê hương, đất nước. B.ChuÈn bÞ: 1.ThÇy:- §äc SGK, SGV, S¸ch tham kh¶o, so¹n bµi - B¶ng phô. 2.Trß: - §äc SGK, so¹n bµi theo hÖ thèng c©u hái. C.phương pháp - Ph©n tÝch, b×nh gi¶ng, tæng hîp , kh¸i qu¸t, tr×nh bµy D. TiÕn tr×nh bµi d¹y. *. ổn định lớp. *. KiÓm tra bµi cò: - §äc thuéc lßng bµi th¬ “C¶nh khuya”? - Néi dung cña bµi th¬? - Nh¾c l¹i nh÷ng hiÓu biÕt cña em vÒ th¬ TN tø tuyÖt ( tuyÖt có) vµ kÓ tªn nh÷ng t¸c phÈm th¬ võa häc ®­îc c¸c t¸c gi¶ viÕt theo thÓ th¬ nµy? => ChuyÓn ý bµi míi *. Bµi míi: Trường THCS An Lâm. N¨m häc: 2011 - 2012 Lop7.net. 123.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> Ng÷ v¨n 7. Bùi Thị Hương. I. §äc – HiÓu v¨n b¶n: 1) §äc, chó thÝch: Và phương thức biểu đạt này cũng như những 2) Bố cục: cảm nhận của em về Bác có được lặp lại ở bài - Hai câu đầu: Cảnh đêm rằm tháng giêng th¬ thø 2? Chóng ta cïng t×m hiÓu? - Hai câu cuối: Cảnh con người 3)Ph©n tÝch : Đọc bản phiên âm và dịch thơ, em có sự so sánh a)Hai câu đầu: Cảnh đêm rằm tháng giêng. nµo vÒ thÓ th¬, vÒ tõ ng÷? (Thªm : lång léng, b¸t ng¸t,ng©n. ThiÕu mét ch÷ “xu©n”, “yªn ba”.) HS th¶o luËn råi ph¸t biÓu. Tuy vËy, ®©y còng lµ b¶n dÞch th¬ kh¸ thµnh c«ng. VËy chóng ta cïng ®i t×m hiÓu. §äc hai c©u th¬ ®Çu. Em thÊy 2 c©u th¬ gîi cho em hình dung cảnh đẹp gì? VÇng tr¨ng “NguyÖt chÝnh viªn” gîi t¶ kh«ng gian ntn? Thời điểm “nguyệt chính viên” đã soi tỏ một - “nguyệt chính viên”: Không gian bát ngát tràn ngập cảnh tượng như thế nào? ¸nh tr¨ng. Em l¹i nhËn thÊy phÐp tu tõ nµo ®­îc sö dông ë ®©y? - Sông nước trời xuân lẫn vào nhau -> Điệp từ “xuân” Sự lặp lại của từ “xuân” đã tạo nên sắc thái hình ảnh ẩn dụ -> sự sáng sủa, trong trẻo, đầy đặn, đặc biệt nào của đêm rằm tháng giêng? cao réng trµn ngËp søc xu©n. Như vậy hình ảnh “xuân” còn được em hiểu => Cảm xúc nồng nàn tha thiết với vẻ đẹp thiên th«ng qua biÖn ph¸p tu tõ nµo? nhiªn. Víi c¶m xóc nh­ vËy t¸c gi¶ tiÕp tôc vÏ lªn cảnh tượng gì ở 2 câu thơ cuối? Hình ảnh thơ không hẳn chỉ là để vẽ thêm nét đẹp của đêm trăng mà nó còn gắn với hình ¶nh th¬ kh¸c “bµn viÖc qu©n”. Em hiÓu nh­ thÕ nµo vÒ h×nh ¶nh nµy?. §äc tiÕp c©u th¬ cuèi. C©u th¬ gîi h×nh dung cña em vÒ mét c¶nh tượng như thế nào? Như vậy, con người, cảnh vật ở đây có sự gắn bó, hoà hợp. Qua đó ta cũng biết thêm về tâm hån B¸c. §äc c¶ 2 bµi th¬ em nhËn thÊy ý nghÜa chung nµo? (Th¶o luËn) Ngoài ra trong mỗi bài thơ, em đều nhận thấy vẻ đẹp riêng. Hãy chỉ rõ những đặc sắc Êy? ( Th¶o luËn) §äc nh÷ng c©u th¬ kh¸c viÕt vÒ tr¨ng mµ em biÕt?. Có bạn đã nhận thấy rằng trong hai câu thơ đầu này, tác giả đã thông qua miêu tả mà bộc lộ cảm xúc . ý kiÕn cña em ? (cảm xúc của tác giả đã gợi lên từ cảnh xuân). b) Hai câu cuối: Hình ảnh con người “Yªn ba th©m xø” -> Gîi kh«ng khÝ mê ¶o, huyÒn bÝ của đêm trăng. - “đàm quân sự” – Bàn việc sinh tử của đất nước. => Th× ra ®©y ®©u ph¶i lµ cuéc du ngo¹n ng¾m tr¨ng thông thường. Đây là những phút nghỉ ngơi hiếm hoi cña vÞ l·nh tô trªn ®­êng vÒ sau nh÷ng cuéc häp bµn quan trọng và bí mật, khẩn trương về những vấn đề liên quan đến vận mệnh của đất nước - “D¹ b¸n qui lai nguyÖt m·n thuyÒn” -> Con thuyÒn chở người kháng chiến tắm ánh trăng, lướt trên sông tr¨ng.TÊt c¶ cïng to¶ s¸ng cho nhau. =>T©m hån cña B¸c lu«n réng më giao hoµ víi thiªn nhiên. Suy rộng ra đó là vẻ đẹp của tình yêu đất nước. 4) Tæng kÕt : - Vẻ đẹp của đêm trăng chiến khu Việt Bắc. - T×nh yªu tha thiÕt cña t¸c gi¶ dµnh cho thiªn nhiªn, c¸ch m¹ng. - ThÓ th¬ TNTT võa mang phong c¸ch cæ ®iÓn võa hiện đại với câu chuyển, câu kết đều sáng tạo. - Trong th¬ B¸c võa cã nh¹c võa cã ho¹.. Trường THCS An Lâm. N¨m häc: 2011 - 2012 Lop7.net. 124.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> Ng÷ v¨n 7. Bùi Thị Hương. II.LuyÖn tËp: Bµi 1 ThÓ cña bµi th¬: “C¶nh khuya” vµ: “R»m th¸ng giªng” (Ch÷ H¸n ) cïng thÓ víi bµi th¬ nµo sau ®©y? A. Bµi ca C«n S¬n B. Sau phót chia li. C. Sông núi nước Nam. D. Qua §Ìo Ngang Bµi 2 Hai bµi th¬ miªu t¶ c¶nh vËt ë ®©u? A.Thủ đô Hà Nội B. ViÖt B¾c B. T©y B¾c C. NghÖ An Bµi 3 Hai bµi th¬ ®­îc s¸ng t¸c trong hoµn c¶nh nµo? E. Trước cách mạng tháng tám F. Nh÷ng n¨m ®Çu cuéc kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p G. Nh÷ng n¨m th¸ng hoµ b×nh ë miÒn b¾c H. Những năm tháng chống đế quốc Mĩ. Bµi 4 Vẻ đẹp hai câu thơ đầu của bài “Cảnh khuya” là: A. Sö dông cã hiÖu qu¶ phÐp so s¸nh vµ nh©n ho¸. B. Miêu tả âm thanh tinh tế và hình ảnh sinh động. C. VËn dông s¸ng t¹o nh÷ng h×nh ¶nh quen thuéc cña §­êng thi D. KÕt hîp gi÷a miªu t¶ vµ biÓu c¶m trùc tiÕp. * Hướng dẫn về nhà. - Häc thuéc hai bµi th¬. - HiÓu g× vÒ néi dung vµ nghÖ thuËt cña bµi th¬?. - ChuÈn bÞ bµi tiÕp theo: ¤n tËp chuÈn bÞ kiÓm tra tiÕng ViÖt. -------------------------------------------------------------. Ngµy so¹n: 02/ 11/2011 tiÕt 46. KiÓm tra tiÕng viÖt. A/ Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc: Qua bµi kiÓm tra nh»m: - Đánh giá khả năng nhận thức của HS về các kiến thức đã học trong chương trình ngữ v¨n 7- phÇn tiÕng ViÖt tõ ®Çu häc kú. - Häc sinh kiÓm tra ®­îc nhËn thøc cña m×nh. - Giáo viên biết được những chỗ còn khiếm khuyết của các em để có hướng bồi dưỡng. 2. KÜ n¨ng: Trường THCS An Lâm. N¨m häc: 2011 - 2012 Lop7.net. 125.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> Ng÷ v¨n 7. Bùi Thị Hương. - RÌn kÜ n¨ng viÕt, tæng hîp kiÕn thøc, tr×nh bµy 3. Thái độ: - Gi¸o dôc ý thøc tù gi¸c, tÝch cùc lµm bµi cho häc sinh. B.ChuÈn bÞ: 1.ThÇy:- §äc SGK, SGV, S¸ch tham kh¶o, so¹n bµi 2.Trß: - §äc SGK, «n tËp bµi theo hÖ thèng c©u hái. c. phương pháp: - Tæng hîp, ph©n tÝch, tr×nh bµy d. TiÕn tr×nh bµi d¹y. *. ổn định lớp : 7C *. KiÓm tra bµi: KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña häc sinh. *. Bµi míi: Thiết lập ma trận đề Cấp độ Vận dụng Nhận biết Thông hiểu Tên chủ đề Cấp độ thấp Cấp độ cao (nội dung, T chương…) T N TNK TNKQ TL TNKQ TL TL L K Q Q Từ ghép Hiểu về từ ghép chính phụ Số câu Số câu: 1 Số điểm Tỉ lệ Số điểm:0. 5 Tỉ lệ: 5% Đại từ Nhận biết đại từ trong câu ca dao Số câu Số câu: 1 Số điểm Số điểm:0.5 Tỉ lệ Tỉ lệ: 5% Quan hệ từ Hiểu về Vận dụng quan hệ đặt câu với từ quan hệ từ Số câu Số câu: Số câu: 1 1 Số điểm Số điểm:3 Tỉ lệ Số Tỉ lệ: 30% điểm:0. 5 Tỉ lệ: 5% Từ láy Nhận biết Xếp từ về từ láy láy vào Trường THCS An Lâm. Cộng. Số câu: 1 Số điểm:0.5 Tỉ lệ: 5%. Số câu: 1 Số điểm:0.5 Tỉ lệ: 5%. Số câu: 3 Số điểm:4 Tỉ lệ: 40%. N¨m häc: 2011 - 2012 Lop7.net. 126.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> Ng÷ v¨n 7. Số câu Số điểm Tỉ lệ. Số câu: 1 Số điểm:0.5 Tỉ lệ: 5%. Từ Hán Việt. Nhận biết từ Hán việt để thay thế từ trong câu Số câu: 1 Số điểm:0.5 Tỉ lệ: 5% Nhận biết từ đồng âm Số câu:1 Số điểm:0.5 Tỉ lệ: 5%. Số câu Số điểm Tỉ lệ Từ đồng âm Số câu Số điểm Tỉ lệ. Bùi Thị Hương. bảng phân loại cho đúng Số câu: 1 Số điểm:2 Tỉ lệ: 20%. Số câu: 2 Số điểm:2.5 Tỉ lệ: 25%. Số câu:1 Số điểm:0.5 Tỉ lệ: 5%. Từ trái nghĩa. Số câu Số điểm Tỉ lệ Tổng số câu Tổng số điểm Tỉ lệ %. Số câu:3 Số điểm:1.5 Tỉ lệ: 20%. Số câu: 1 Số điểm:2 Tỉ lệ: 20%. Số câu:2 Số điểm:1 Tỉ lệ: 10 %. Tìm từ trái nghĩa trong những từ in đậm Số câu:1 Số điểm:2 Tỉ lệ: 20% Số câu:1 Số điểm:2 Tỉ lệ: 20%. Số câu:1 Số điểm:2. Tỉ lệ: 20% Số câu: 1 Số câu: 9 Số điểm:3 Số Tỉ lệ: 30% điểm:10 Tỉ lệ: 100%. ĐỀ I. TRẮC NGHIỆM KHÁCH QUAN: (3 điểm) Khoanh tròn vào chữ cái in hoa trước câu trả lời đúng nhất: Câu 1. Từ ghép chính phụ là từ như thế nào? A. Từ có hai tiếng có nghĩa. B. Từ được cấu tạo ra bởi hai tiếng có nghĩa. C. Từ có các tiếng bình đẳng về mặt ngữ pháp. D. Từ có tiếng chính và tiếng phụ bổ sung nghĩa cho tiếng chính, Câu 2. Từ nào là đại từ trong câu ca dao sau? Ai đi đâu đấy hỡi ai Trường THCS An Lâm. N¨m häc: 2011 - 2012 Lop7.net. 127.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> Ng÷ v¨n 7. Bùi Thị Hương. Hay là trúc đã nhớ mai đi tìm? A. ai B. trúc C. mai D. nhớ Câu 3. Thế nào là quan hệ từ? A. Là từ chỉ người và vật. B. Là từ chỉ hoạt động, tính chất của người và vật. C. Là từ chỉ các ý nghĩa quan hệ giữa các thành phần câu và giữa câu với câu. D. Là từ mang ý nghĩa tình thái. Câu 4. Chọn một từ thích hợp thay thế cho từ gạch chân trong câu: nhà vua đã qua đời. A. Mất. B. Băng hà. C. Viên tịch. D. Tạ thế. Câu 5. Từ nào dưới đây là từ láy? A. Tiệt nhiên. B. Vằng vặc. C. Nghịch lỗ. D. Nhất định. Câu 6. Từ “lồng” trong câu thơ “Trăng lồng cổ thụ bóng lồng hoa” với từ “lồng” trong câu “Con ngựa lồng lên” là: A. Từ đồng nghĩa. B. Từ trái nghĩa. C. Từ đồng âm. D. Từ gần nghĩa. II. TỰ LUẬN: (7 điểm) Câu 1. (3 điểm) Đặt câu với các cặp quan hệ từ sau đây: a. Nếu…………thì……….. b. Tuy…………nhưng………… Câu 2. (2 điểm) Tìm các từ trái nghĩa với những từ đậm trong các cụm từ sau đây: - Cá tươi - Chữ xấu - Rau già - Ăn yếu. Câu 3. ( 2 điểm) Hãy sắp xếp các từ láy sau vào bảng phân loại sau: long lanh, vi vu, nhỏ nhắn, ngời ngời, bồn chồn, hiu hiu, linh tinh, thăm thẳm, đo đỏ, lấp lánh. Từ láy toàn bộ Từ láy bộ phận ĐÁP ÁN VÀ BIỂU ĐIỂM I. TRẮC NGHIỆM KHÁCH QUAN: (3 điểm) Mỗi câu trả lời đúng được 0,5 điểm Câu 1 2 3 4 5 6 Đáp án D A C B B C II. TỰ LUẬN: (7 điểm) Câu 1. 2 3. Nội dung HS đặt câu đúng, mỗi câu được 1,5 điểm. Chẳng hạn: a. Nếu bạn Lan không có xe đạp để đi học thì tớ sẽ chở bạn ấy. b. Tuy trường rất xa nhưng bao giờ em cũng đi học đúng giờ. Mỗi câu trả lời đúng được 0,5 điểm, ví dụ: - Cá ươn - Chữ đẹp - Rau non - Ăn mạnh - Từ láy toàn bộ: Ngời ngời, thăm thẳm, đo đỏ, hiu hiu - Từ láy bộ phận: Long lanh, vi vu, nhỏ nhắn, bồn chồn, linh tinh, lấp lánh.. Điểm 1.5đ 1.5đ 2đ 2đ. * Hướng dẫn về nhà: - Chuẩn bị trước bài: “Thành ngữ”. Trường THCS An Lâm. N¨m häc: 2011 - 2012 Lop7.net. 128.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> Ng÷ v¨n 7. Bùi Thị Hương. -------------------------------------------------------. Ngµy so¹n: 02/ 11/2011 tiÕt 47. Tr¶ bµi: TËp lµm v¨n sè 2. A/ Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc Qua giê tr¶ bµi: - Giúp h/s tự đánh giá được năng lực viết văn biểu cảm ( về sự vật ) của mình, H/s tự sửa được nh÷ng lçi trong bµi viÕt cña c¸c em. - Cñng cè kiÕn thøc vÒ v¨n biÓu c¶m, kÜ n¨ng liªn kÕt v¨n b¶n vµ c¸ch t¹o m¹ch c¶m xóc trong v¨n biÓu c¶m. 2. KÜ n¨ng: - RÌn kÜ n¨ng viÕt, tæng hîp kiÕn thøc, tr×nh bµy 3. Thái độ: - Gi¸o dôc ý thøc tù gi¸c, tÝch cùc cho häc sinh. B.ChuÈn bÞ: 1.ThÇy:- §äc SGK, SGV, S¸ch tham kh¶o, so¹n bµi - B¶ng phô. 2.Trß: - §äc SGK, so¹n bµi theo hÖ thèng c©u hái. c. phương pháp: - Tæng hîp, ph©n tÝch, tr×nh bµy d. TiÕn tr×nh bµi d¹y. *. ổn định lớp *. Bµi míi: - Gv chép đề lên bảng: Loài cây em yêu! - H/s nhắc lại dàn ý đã xây dựng khi viết bài văn này (3h/s) - G/v thèng nhÊt ý kiÕn ghi lªn b¶ng. Trường THCS An Lâm. N¨m häc: 2011 - 2012 Lop7.net. 129.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> Ng÷ v¨n 7. Bùi Thị Hương. - Gv nhận xét chung về bài làm của h/s, sau đó trả bài. I. NhËn xÐt ­u ®iÓm: Đây là bài viết đầu tiên về văn biêủ cảm song một số em đã tỏ ta hiểu cách làm thể loại này. Cô thÓ nh­ sau: - Một số bài viết đã biết dựa trên các phương thức miêu tả và tự sự để biểu cảm. - Bài viết có cảm xúc, tạo được sự đồng cảm của người đọc; - Một số bài viết tạo được mạch ý, có sự diễn đạt khá trôi chảy. + Cã c©u v¨n biÓu c¶m tèt: - C©y bµng Êy g¾n liÒn víi tuæi th¬ cña em. - Nh×n vÎ x¸c x¬ cña c©y mµ em xãt xa nh­ chÝnh m×nh bÞ ®au vËy. - Cây cam đã cho em hương thơm tinh khiết và những đoá hoa trắng xinh xinh, giờ cây lại cho em vÞ ngät m¸t cña nh÷ng tr¸i chÝn ®Çu mïa. II. NhËn xÐt khuyÕt ®iÓm: - Đa số nhiều bài viết mới chỉ chạm đến phần biểu cảm – nghĩa là biểu cảm còn mờ nhạt. - Mét sè bµi viÕt ch­a tá ra lµ biÕt ph©n biÖt gi÷a v¨n miªu t¶, v¨n tù sù víi v¨n biÓu c¶m. - Chữ viết của một số bài làm còn xấu, còn sai chính tả. ( có những lỗi sai chính tả rất đáng tiÕc: em trång – em chång. Ra qu¶ - gia qu¶). - Còn mắc lỗi diễn đạt lủng củng, chưa thoát ý. + Gv đưa từng mục, y/c h/s xem bài của mình mắc lỗi gì, đọc lỗi, - H/s cïng G/v söa. III. Giáo viên cho học sinh đọc 2 bài: (1 bài khá và 1 bài TB, y) H/s ph¸t biÓu ý kiÕn: + VÒ bµi trung b×nh: ? Em nhận thấy bài làm đó đã viết theo phương thức biểu đạt nào? - Miªu t¶? - Tù sù? - BiÓu c¶m? ? ChØ râ c¸c yÕu tè miªu t¶, tù sù, biÓu c¶m trong bµi. ? Kết luận về phương thức biểu đạt đúng, chưa đúng y/c của đề. + VÒ bµi kh¸: - §óng kiÓu v¨n b¶n b/c (chØ râ c¸c c©u cã yÕu tè biÓu c¶m trùc tiÕp hoÆc gi¸n tiÕp) - Kh«ng (Ýt) cã c¸c lçi vÒ c©u, liªn kÕt. - Sửa giúp một vài chỗ diễn đạt chưa thật hay. IV. Học sinh trao đổi bài cho nhau, cùng đọc và cùng rút kinh nghiÖm: * Hướng dẫn về nhà: - VÒ tù söa hÕt c¸c lçi trong bµi. - ViÕt l¹i thµnh bµi v¨n hoµn chØnh - Chuẩn bị trước bài: “Thành ngữ”. ------------------------------------------------------Ngµy so¹n: 02/ 11/2011 tiÕt 48. Thµnh ng÷. A. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Hiểu thế nào là thành ngữ. - Nhận biết thành ngữ trong văn bản; hiểu nghĩa và tác dụng của thành ngữ trong văn bản. - Có ý thức trau dồi vốn thành ngữ. Trường THCS An Lâm. N¨m häc: 2011 - 2012 Lop7.net. 130.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> Ng÷ v¨n 7. Bùi Thị Hương. 1. Kiến thức - Khái niệm thành ngữ. - Nghĩa của thành ngữ. - Chức năng của thành ngữ trong câu. - Đặc điểm diễn đạt và tác dụng của thành ngữ. 2. Kĩ năng - Nhận biết thành ngữ. - Giải thích ý nghĩa của một số thành ngữ thông dụng. - Tăng thêm vốn thành ngữ, có ý thức sử dụng thành ngữ trong giao tiếp, trong các hoạt động ng«n ng÷ kh¸c. 3. Thái độ: - Gi¸o dôc ý thøc tù gi¸c, tÝch cùc cho häc sinh. B.ChuÈn bÞ: 1.ThÇy:- §äc SGK, SGV, S¸ch tham kh¶o, so¹n bµi - B¶ng phô. 2.Trß: - §äc SGK, so¹n bµi theo hÖ thèng c©u hái. c. phương pháp: - Tæng hîp, ph©n tÝch, tr×nh bµy d. TiÕn tr×nh bµi d¹y. *. ổn định lớp . *. KiÓm tra bµi cò: - KiÓm tra bµi ch÷a cña häc sinh. *. Bµi míi: H/s đọc v/d trong SGK. I.ThÕ nµo lµ thµnh ng÷ ? - NhËn xÐt vÒ cÊu t¹o cña côm tõ “lªn th¸c 1, VÝ dô: xuèng ghÒnh” trong c©u ca dao? - Côm tõ “lªn th¸c xuèng ghÒnh” 2, NhËn xÐt: Cã thÓ thay mét vµi tõ trong côm tõ nµy b»ng - Kh«ng thÓ thay mét vµi tõ trong côm tõ nµy b»ng nh÷ng tõ kh¸c ®­îc kh«ng? nh÷ng tõ kh¸c. Cã thÓ thªm xen vµo trong côm tõ mét vµi tõ - Kh«ng thÓ thªm hay bít tõ nµo (ë) trong côm tõ kh¸c ®­îc kh«ng? đó. Có thể thay đổi vị trí của các từ trong cụm từ - Không thể thay đổi vị trí các từ trong cụm từ đó. ®­îc ko? => Cụm từ đó có tính cố định Từ đó em rút ra nhận xét gì về đặc điểm cấu tạo của cụm từ đó. => ý nghĩa: Trôi nổi, lênh đênh, phiêu dạt Cụm từ đó có ý nghĩa là gì? Tại sao lại nói “lªn th¸c xuèng ghÒnh”? =>kh«ng hiÓu theo nghÜa ®en cña côm tõ mµ hiÓu Em hiểu nghĩa của cụm từ đó bằng cách nào? theo phÐp chuyÓn nghÜa Èn dô. Em có thể khái quát lại những đặc điểm vừa 3) Ghi nhí: SGK. ph©n tÝch ®­îc cña côm tõ “lªn th¸c xuèng - HS §äc phÇn ghi nhí ghÒnh” .-> §ã lµ thµnh ng÷. - GV Nhắc lại để khắc sâu Bµi tËp nhanh: - Gi¶i nghÜa c¸c thµnh ng÷ sau vµ cho biÕt em hiểu nghĩa các thành ngữ đó theo cách nào? + Nước đổ đầu vịt. ( ẩn dụ) + Nhanh nh­ chíp. (so s¸nh) + Da mồi tóc sương (hoán dụ) ? T×m xem trong VD sau cã sö dông thµnh ng÷ kh«ng? “MN lµ m¸u cña…. L­u ý: Tính cố định của thành ngữ không phải là cứng nhắc mà vẫn có thể thay đổi qua sáng tạo của người s/d TN.. Trường THCS An Lâm. N¨m häc: 2011 - 2012 Lop7.net. 131.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> Ng÷ v¨n 7. Bùi Thị Hương. S«ng cã thÓ c¹n, nói cã thÓ mßn ... -> Có sử dụng thành ngữ: “Sông cạn, đá mòn”. Qua đó em có lưu ý gì về tích cố định của thµnh ng÷? §äc c¸c vd Sgk. Xác định vai trò ngữ pháp của TN trong các v/d? Ph©n tÝch c¸i hay cña viÖc s/d thµnh ng÷ trong c¸c v¨n b¶n?. II. Sö dông thµnh ng÷: 1, VÝ dô: SGK. 2, NhËn xÐt: - Thµnh ng÷ lµm thµnh phÇn c©u: CN, VN, phô ng÷ trong côm tõ - Thành ngữ thường ngắn gọn, hàm súc, có tính hình tượng, tính biểu cảm cao. Nªu ghi nhí? C¸i hay cña TN ®­îc t¹o nªn nhê c¸c yÕu tè nµo? (TN s/d từ trái nghĩa, đồng nghĩa, từ HV, điển 3, Ghi nhớ: SGK: tÝch, ®iÓn cè,..) - HS §äc phÇn ghi nhí - GV Nhắc lại để khắc sâu. III. LuyÖn tËp: Bµi tËp1: a, S¬n hµo h¶i vÞ Nem công chả phượng. -> - Món ăn quý hiếm, đẹp mắt. b, KhoÎ nh­ voi: - RÊt khoÎ. Tø cè v« th©n: - Kh«ng cã ai th©n thÝch. Bài tập2: - Chúng ta đều là dòng dõi con Rồng cháu Tiên cả ấy mà. - Đừng đánh giá bạn bè theo kiểu thầy bói xem voi ấy. Bµi tËp 3: - Trò chơi: Đường lên đỉnh Phan xi păng. + Chia làm 2 nhóm, mỗi thành ngữ đúng được tính bằng một bậc thang – Mỗi H/s được quản trò gọi lên nói 1 thành ngữ. Bên nào được nhiều hơn, bên đó sẽ lên đỉnh trước.) Bµi tËp 4:VËn dông thµnh ng÷ viÕt ®o¹n v¨n (lµm th¬ lôc b¸t) VD: Giµu hai con m¾t ®g’ ch­a Ngµn c©n treo sîi tãc t¬ sao bÒn Thiªn biÕn v¹n hãa thµnh tiªn Mét ®iÒu nhÞn sÏ lµm nªn chÝn ®iÒu lµnh. * Hướng dẫn về nhà: - Häcthuéc phÇn ghi nhí SGK. - Hoµn thiÖn bµi tËp. - ChuÈn bÞ bµi tiÕp theo: “C¸ch lµm bµi v¨n biÓu c¶m vÒ t¸c phÈm v¨n häc” - ChuÈn bÞ viÕt bµi tËp lµm v¨n sè 3 t¹i líp. ----------------------------------------------------Ngµy….th¸ng…..n¨m 2011 NhËn xÐt cña tæ chuyªn m«n. Phạm Thị Hường. Trường THCS An Lâm. N¨m häc: 2011 - 2012 Lop7.net. 132.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> Ng÷ v¨n 7. Bùi Thị Hương. Ngµy so¹n:8/11/2011 TuÇn13:tiÕt 49. Tr¶ bµI kiÓm tra v¨n häc, kiÓm tra tiÕng viÖt. A/ Môc tiªu bµi häc 1) KiÕn thøc: Qua phÇn tr¶ bµi gióp hs: Củng cố được kiến thức đã học trong phần v/b và TV từ đầu học kỳ đến nay. LuyÖn cho hs kÜ n¨ng ph¸t hiÖn lçi, söa lçi cña m×nh . B.ChuÈn bÞ: 1.ThÇy:- §äc SGK, SGV, S¸ch tham kh¶o, so¹n bµi - B¶ng phô. 2.Trß: - §äc SGK, so¹n bµi theo hÖ thèng c©u hái. c/ TiÕn tr×nh bµi d¹y. *. ổn định lớp *. KiÓm tra bµi tËp bµi thµnh ng÷. *. Bµi míi: + GV treo bảng phụ ghi hai đề bài văn và tiếng Việt. I. PhÇn tr¶ bµi: A. Bµi v¨n häc: - Hs đọc đề bài văn. - Gv đưa ra đáp án của đề văn (bảng phụ). *PhÇn I: Tr¾c nghiÖm(5 ®iÓm) Mỗi phần trả lời đúng 0,5 điểm C©u1: A C©u2: A C©u3: C C©u4: D C©u5: C C©u6: A: § B: S C: § D: S E: § *PhÇn II: T ù luËn C©u 1: (2 ®IÓm) - Chép đùng 4 câu, mỗi câu 0,5 đIểm C©u 2: (3 ®iÓm) - ViÕt ®o¹n v¨n cã bè côc, m¹ch l¹c… (Tuỳ theo nội dung HS đạt được mà cho điểm). b. Bµi tiÕng ViÖt: - HS đọc đề bài tiếng Việt. - GV đưa ra đáp án của đề tiếng Việt (bảng phụ). PhÇn I: Tr¾c nghiÖm: (3 ®iÓm) - C©u1: D (0,5 ®iÓm) - C©u2: C (0,5 ®iÓm) - C©u3: a – 4; b – 3; c – 2; d – 1. (2,0 ®iÓm) PhÇn II: Tù luËn: (7 ®iÓm) C©u 1: 4®iÓm: a) (3®iÓm) - QHT: cña, cho , vµ, nh­ng, võa, th×. (1 ®iÓm) - Đại từ: chúng tôi, tôi, nó, đó, em. (1 ®iÓm) - Phã tõ : ch¼ng, cø, vµo, l¹i, ra, lªn. (1 ®iÓm) b) (1®iÓm): - Tõ H¸n ViÖt: Thuû, quan t©m (1 ®iÓm) C©u2 : (1,5 ®iÓm) A. Từ đồng nghĩa : núi – non (0,5 ®iÓm) Trường THCS An Lâm. N¨m häc: 2011 - 2012 Lop7.net. 133.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> Ng÷ v¨n 7. Bùi Thị Hương. B. Từ trái nghĩa : ngược – xuôi (0,5 ®iÓm) C. Từ đồng âm (0,5 ®iÓm) Câu 3 :Tìm từ, đặt câu (Tìm 3 từ, đặt 3 câu): (1,5 ®iÓm) - GV đưa ra đáp án của đề tiếng Việt (bảng phụ). - GV tr¶ bµi. - GV nhËn xÐt ­u, khuyÕt ®iÓm chung. II. NhËn xÐt ­u ®iÓm, khuyÕt ®iÓm: 1. Nh÷ng ¦u §iÓm: - Đa số các bài làm trình bày khá rõ ràng, chữ viết sạch, đẹp. (Th¶o.b, TrÇn Th¨ng, T©m. Thu Trang…) - §a sè häc sinh hiÓu bµi, n¾m ch¾c kiÕn thøc nªn bµi lµm kh¸ tèt. - Nhiều bài viết đạt điểm cao. (Bµi cña T©m, TrÇn Th¨ng…) 2.Nh÷ng khuyÕt ®iÓm: - C¸c em míi chØ cã kÜ n¨ng ghi nhí kiÕn thøc mét c¸ch chuÈn x¸c nh­ng ch­a thùc sù cã kĩ năng vận dụng kiến thức để đặt câu, viết đoạn. - V× vËy c¸c ®o¹n v¨n c¸c em tù t¹o lËp ch­a thËt hay. - Đặc biệt, phần trình bày cảm nhận k/q’ về t/v VH còn chưa đạt yêu cầu (cần phải cố gắng v× chóng ta s¾p häc vb c¶m vÒ t/p vh). - VÉn cßn tån t¹i nh÷ng bµi lµm cÈu th¶ vÒ tr×nh bµy, non yÕu vÒ kiÕn thøc (Bµi cña TrÇn ThÞnh, NguyÔn ThÞnh, Sang, Vinh) III. Söa lçi cô thÓ: - H/s đọc bài của mình (5’) và phát biểu những lỗi cô đã chỉ ra. - H/s ®­a lçi c¶ líp cïng söa mét sè lçi phæ biÕn. - H/s trao đổi bài cho nhau để cùng nhau sửa lỗi. - Gv kÕt luËn chung. iV. §äc bµi lµm kh¸ vµ bµi lµm yÕu: (§äc bµi cña Th¶o.b, TrÇn Th¨ng, T©m. Thu Trang…) Yªu cÇu h/s lµm l¹i bµi: Vinh, NguyÔn ThÞnh, Sang * hướng dẫn về nhà: - Tù söa lçi trong bµi lµm. - Lµm l¹i 2 bµi hoµn chØnh. - ChuÈn bÞ viÕt bµi tËp lµm v¨n sè 3 t¹i líp. -------------------------------------------------------------. Trường THCS An Lâm. N¨m häc: 2011 - 2012 Lop7.net. 134.

<span class='text_page_counter'>(21)</span>