Bạn đã biết cách tận dụng nguồn vốn 
chất xám? 
Nghiên cứu trên 51 công ty đạt doanh thu hơn 13 tỷ Euro mỗi 
năm cho thấy, bí quyết thành công của họ là biết khai thác 
hiệu quả nguồn vốn chất xám. 
 
Chất xám sinh lợi: 
 
Chất xám là nguồn vốn rẻ tiền và 
dồi dào vô tận nếu biết khai thác 
đúng cách. Thực tế, nhiều doanh 
nghiệp luôn hô hào đề cao vốn chất xám nhưng lại chưa biết 
cách quản lý và tận dụng. 
 
Vốn chất xám là gì? 
 
Đó là một khái niệm bao hàm các giá trị tri thức có thể giúp doanh 
nghiệp sinh lợi. Bao gồm các bí quyết quy trình sản xuất, các kỹ 
năng và kinh nghiệm của tập thể nhân viên; mối quan hệ giữa 
khách hàng và nhà cung cấp 
 
Để quản lý tốt nguồn vốn này, Ban Quản trị phải trả lời được câu 
hỏi: Thế nào là một mô hình bố trí nhân sự cân đối giữa bộ phận 
nghiên cứu, sáng tạo tạo ra bí quyết sản xuất? Bộ phận khai thác 
các bí quyết đó? Các loại vốn chất xám có một phương pháp khai 
thác giống nhau hay cần có chính sách riêng cho từng loại? 
 
So sánh giữa những công ty cùng lĩnh vực hoạt động, cùng quy 
mô và tương đồng về nhiều mặt nhưng khác nhau về phương 
pháp quản lý nguồn vốn chất xám cho thấy, lợi nhuận giữa các 
công ty này có sự chênh lệch rất lớn. 
 Các công ty đầu tư nhiều cho việc nâng cấp kiến trúc thượng 
tầng, tức là đội ngũ nhân viên, nguồn thông tin, bộ phận nghiên 
cứu và phát triển (R&D).. luôn thu về nhiều loại hơn những công 
ty chỉ chú trọng vào cơ sở hạ tầng, nhà xưởng, máy móc.  
Sai lầm của các công ty này là chỉ khai thác những công nghệ, bí 
quyết sẵn có mà bỏ quên việc phát triển và sáng tạo hêm những 
cái mới. Như thế, dù công nghệ có tiên tiến đến đâu cũng đến lúc 
già nua, cũ kỹ. Bên cạnh đó, họ không xem chất xám là nguồn 
vốn, nguồn lợi nhuận nên các cuộc họp cổ đông, họ chỉ công bố 
tình hình tài chính mà không chia sẻ thông tin về nguồn vốn này 
với cổ đông và khách hàng  
Khai thác vốn chất xám:  
Các công ty thành công đều hiểu rằng số tiền đầu tư cho nhân 
lực rẻ hơn nhiều so với đầu tư máy móc. Đây là ưu thế cạnh 
tranh cho các công ty nhỏ, vốn ít. Thâm chí, họ đo lường mức độ 
phát triển của doanh nghiệp mình không phải bằng doanh thu mà 
bằng mức độ phát triển của nguồn vốn chất xám.  
Trong mô hình của các công ty này, có 3 yếu tố hợp thành một 
tam giác vững chãi, có thể mang lại hơn 30% lợi nhuận đó là: 
thông tin khách hàng, bản quyền thiết kế và bộ phận nghiên cứu 
phát triển. Ba yếu tố này lại chia thành 5 yếu tố nhỏ: bằng sáng 
chế, thương hiệu, websie và phương pháp quản lý doanh nghiệp.  
Về phương diện quản lý. Ban Quản trị cũng được chia thành 
nhiều nhóm. Trong đó, nguồn vốn chất xám quan trọng nhất 
thuộc về một nhóm, cũng tạo thành hình tam giác, gồm: giám đốc 
điều hành, giám đốc tiếp thị và giám đốc tài chính.  
Tiếp đến là giám đốc IT và giám đốc thông tin( Chief Infomation 
Officer), bộ phận trực tiếp tạo ra vốn chất xám. Hệ thống IT tốt sẽ 
là một kho lưu trữ, quản lý thông tin khách hàng qua hàng trăm 
năm mà vẫn dễ dàng tìm thấy khi cần thiết  
Song, nhiều doanh nghiệp vẫn chưa nhìn nhận đúng vai trò của 
giám đốc IT. Họ nghĩ, giám đốc IT chỉ là người chịu trách nhiệm 
về kĩ thuật, không liên quan nhiều đến bộ máy quản lý doanh 
nghiệp.   
Thực ra, giám đốc IT cần làm việc nhiều hơn giám đốc tài chính 
thông qua các báo cáo đinh kỳ về tiến độ của từng công trình, 
hiệu quả của bí quyết sản xuất hiện tại và lợi nhuận do chúng 
mang lại. Sau đó, giám đốc tài chính sẽ công bố với cổ đông, 
khách hàng và nhân viên.  
Tóm lại, doanh nghiệp cần hiểu rằng, con người là nguồn vốn 
quan trọng nhất chứ không phải máy móc, công nghệ. Đây là 
nguồn vốn "sống", có thể phát triển qua quá trình đào tạo và 
mang về lợi nhuận lâu bền nếu biết khai thác đúng cách.