TĨM TẮT SÁNG KIẾN
1. Hồn cảnh nảy sinh sáng kiến:
Dạy Âm nhạc trong trường Tiểu học là vấn đề đang được quan tâm ở Nước ta.
Bởi vì Âm nhạc vừa là một nghệ thuật, vừa như một ngơn ngữ tồn cầu, giúp
học sinh phát triển nhận thức về bản thân và cuộc sống. Âm nhạc tô đẹp cuộc
sống và làm giàu cảm xúc cho học sinh, giúp các em hoàn thiện nhân cách, phát
triển trí tưởng tượng và năng lực sáng tạo.
Là một giáo viên được phân công nhiệm vụ giảng dạy môn Âm nhạc trong
trường Tiểu học, tôi nhận thấy đại đa số các em học sinh đều rất thích ca hát
nhưng ngại tập đọc nhạc, cứ đến giờ học Tập đọc nhạc các em lại kém sôi nổi và
lười vận động, sáng tạo. Chính vì vậy mà số các em học sinh biết đọc nhạc thuần
thục là chưa nhiều. Đứng trước thực trạng đó, tơi đã nghiên cứu và tìm ra một
số biện pháp nhằm nâng cao chất lượng dạy học phân môn tập đọc nhạc cho học
sinh Tiểu học với mong muốn sẽ giúp cho các em học sinh thấy thích thú khi
được học phân mơn này và đặc biệt các em có thể được tiếp cận và lĩnh hội các
kiến thức âm nhạc một cách có chiều sâu hơn.
2. Điều kiện, thời gian, đối tượng áp dụng sáng kiến:
– Điều kiện để áp dụng sáng kiến:
+ Học sinh: Có đủ sách Âm nhạc, thanh phách.
+ Giáo viên: Đàn, Tranh Tập đọc nhạc, thanh phách và một số thiết bị nghe nhìn
khác (băng đĩa hình, máy chiếu, ti vi….)
+ Nhà trường: Có phịng học nghệ thuật hoặc các phòng học chức năng.
– Thời gian áp dụng sáng kiến: Năm học 2019 – 2020 vào tất cả các tiết học tập
đọc nhạc.
– Đối tượng áp dụng sáng kiến: Dùng cho giáo viên giảng dạy môn Âm nhạc tại
trường Tiểu học và áp dụng đối với học sinh lớp 4, lớp 5.
3. Nội dung sáng kiến: Sơ lược điểm mới của sáng kiến:
Trong đề tài nghiên cứu này, tôi xin mạnh dạn đưa ra một số biện pháp hướng
dẫn các em học sinh lớp 4, lớp 5 tại trường Tiểu học cách học phân môn Tập đọc
nhạc, xây dựng được phương pháp có sự sáng tạo, đổi mới trong phân môn Tập
đọc nhạc khá hiệu quả mà tôi đã thực hiện tại trường Tiểu học. Đây chính là
những điểm mới tơi đã trình bày trong sáng kiến mà chưa có một tài liệu nào ghi
chép lại.
Với những biện pháp tôi đưa ra trong sáng kiến này, tôi mong muốn giúp các
thầy cô đang giảng dạy trực tiếp bộ môn Âm nhạc tại các trường Tiểu học có thể
áp dụng và giúp các em học sinh cảm thấy tự tin, chủ động nắm vững các kiến
thức, kĩ năng của việc đọc nhạc từ đó giúp các em được phát triển tai nghe và
cảm thấy thích thú hơn với phân mơn Tập đọc nhạc nói riêng và mơn Âm nhạc
nói chung.
4. Khẳng định giá trị, kết quả đạt được của sáng kiến:
Sáng kiến này nhằm mục đích nâng cao chất lượng dạy – học phân môn Tập đọc
nhạc cho học sinh lớp 4, lớp 5 tại trường Tiểu học. Sau khi trực tiếp áp dụng các
biện pháp giảng dạy này vào các tiết Tập đọc nhạc tại trường, tôi nhận thấy các
em học sinh đã có sự sơi nổi hơn trong các tiết học. Các em có hứng thú học,
chủ động tìm tịi kiến thức, không bị động. Và đặc biệt, các em mong chờ đến
tiết học Tập đọc nhạc để được khám phá bài mới. Từ đó, tơi nhận thấy khả năng
nghe nhạc của các em cũng có sự tiến bộ vượt bậc khi dạy các em học bài hát
mới hay cho các em nghe một bản nhạc. Tơi nghĩ, đây chính là kết quả mà thầy
cô nào cũng mong muốn khi trực tiếp giảng dạy môn học này.
5. Đề xuất kiến nghị để thực hiện áp dụng sáng kiến:
o
Đối với giáo viên:
Là những người trực tiếp tham gia vào quá trình tạo ra những con người phát
triển toàn diện – những mầm xanh tương lai của đất nước, chúng ta cần phải có
lịng u nghề, mến trẻ, nhiệt tình với cơng tác giảng dạy được giao, kịp thời
động viên, giúp đỡ khi học sinh cần. Thực hiện theo đường lối đổi mới căn bản
tồn diện giáo dục, ln tích cực đổi mới phương pháp dạy – học, tổ chức các
hoạt động âm nhạc phong phú về hình thức cũng như nội dung để học sinh được
tham gia thể hiện và tự tin khẳng định mình.
Đối với nhà trường:
Để giờ dạy đạt hiệu quả cao và các hoạt động giáo dục âm nhạc trở nên thiết
thực, nhà trường cần chú trọng quan tâm tới các điều kiện về cơ sở vật chất.
Tăng cường đầu tư các thiết bị nghe nhìn như loa đài, tivi, máy chiếu, tranh
ảnh… Đặc biệt, phải có phịng học nghệ thuật hoặc phòng học chức năng để tạo
điều kiện cho học sinh có khơng gian học thoải mái đúng như đặc trưng của môn
học.
Đối với các cấp quản lí:
+ Tạo cơ hội tốt nhất cho giáo viên Âm nhạc được tham gia các hoạt động văn
hóa văn nghệ trong nhà trường để nâng cao kĩ năng dạy học và tổ chức hoạt
động. Tạo điều kiện cho chúng tôi có điều kiện học hỏi kinh nghiệm của đồng
nghiệp như tập huấn nâng cao chuyên môn, tổ chức chuyên đề …
MƠ TẢ SÁNG KIẾN
1. Hồn cảnh nảy sinh sáng kiến:
Âm nhạc vừa là một nghệ thuật nhưng cũng như một ngơn ngữ tồn cầu, giúp
con người phát triển tồn diện nhận thức về bản thân và cuộc sống. Chính vì
vậy, mà từ lâu Âm nhạc đã được đưa vào là mơn học chính khóa cho học sinh
Tiểu học. Âm nhạc tô đẹp cuộc sống và làm giàu cảm xúc cho các em học sinh,
giúp các em hoàn thiện nhân cách, phát triển trí tưởng tượng và năng lực sáng
tạo.
Tuy nhiên, hứng thú học Âm nhạc của học sinh Tiểu học hiện nay lại có sự
chênh lệch khá lớn giữa các phân môn trong bộ môn. Là một giáo viên được
phân công nhiệm vụ giảng dạy môn Âm nhạc trong trường Tiểu học, tôi nhận
thấy đại đa số các em học sinh đều rất thích ca hát nhưng ngại tập đọc nhạc, cứ
đến giờ học tập đọc nhạc các em lại kém sơi nổi và lười vận động, sáng tạo.
Chính vì vậy mà số các em học sinh biết đọc nhạc thuần thục là chưa nhiều.
Đứng trước thực trạng đó, tơi đã nghiên cứu và tìm ra một số biện pháp nhằm
nâng cao chất lượng dạy học phân môn tập đọc nhạc cho học sinh Tiểu học với
mong muốn sẽ giúp cho các em học sinh thấy thích thú khi được học phân mơn
này và đặc biệt các em có thể được tiếp cận và lĩnh hội các kiến thức âm nhạc
một cách có chiều sâu hơn.
2. Cơ sở lý luận của vấn đề:
Lịch sử cho thấy, từ thời nguyên thủy, con người sống trong xã hội hoang sơ, khi
xã hội chưa có một loại ngơn ngữ nào để giao tiếp thì người nguyên thủy đã
dùng những điệu nhảy, điệu múa, những tiếng hú… để gọi nhau, để ăn mừng
chiến thắng. Và có lẽ, đó cũng chính là nguồn gốc đầu tiên để ra đời một nền âm
nhạc phong phú hiện nay – một món ăn tinh thần khơng thể thiếu trong cuộc
sống của mỗi người, mỗi nhà, bởi âm nhạc thể hiện tiếng nói của trái tim và đặc
biệt có sức mạnh lớn lao trong việc thể hiện thế giới nội tâm của con người.
Từ lâu, để phát triển thẩm mĩ cũng như những thị hiếu về văn hóa nói chung và
âm nhạc nói riêng, Bộ Giáo dục và Đào tạo đặc biệt quan tâm đã đưa môn Âm
nhạc vào chương trình học chính khóa cho các em học sinh Tiểu học. Thông qua
việc giảng dạy bộ môn này, đặc biệt là phân mơn Tập đọc nhạc nhằm hình thành
và phát triển năng lực cảm thụ âm nhạc, khả năng nghe nhạc cho học sinh, tạo
nên một “văn hoá âm nhạc” nhất định, bởi âm nhạc tác động trực tiếp đến đời
sống tình cảm của con người, nó sẽ là yếu tố hình thành nên đạo đức, nhân cách
của các em sau này.
3. Thực trạng của vấn đề
3.1. Đối với giáo viên
Tại các trường Tiểu học, Âm nhạc là một môn học độc lập trong chương trình.
Âm nhạc mang đến cho học sinh những phút giây thực sự thư giãn, thoải mái
sau những giờ học căng thẳng. Tuy nhiên, để vệc dạy và học Âm nhạc được thực
hiện theo đúng đặc trưng và mục tiêu của nó thì địi hỏi chúng ta phải thực hiện
nghiêm túc. Nhưng thực tế cho thấy môn học này trong nhà trường chưa nhận
được sự quan tâm.
Âm nhạc từ lâu đã khơng cịn là mơn học mới mẻ nhưng trong nó vẫn cịn tồn tại
nhiều suy nghĩ khác nhau. Có những giáo viên tâm huyết, trách nhiệm cao, biết
truyền đạt kiến thức và định hướng thầm mĩ đúng đắn cho học sinh nhưng bên
cạnh đó, vẫn có những giáo viên cịn coi nhẹ mơn học này, coi đây chỉ là môn
học phụ không cần nghiên cứu, trau dồi kiến thức để đổi mới phương pháp giảng
dạy, lên lớp vẫn giữ nguyên các hình thức tổ chức truyền thống gây nhàm chán
cho HS. Đây là lý do chính khiến cho học sinh khơng có hứng thú học tập, từ đó
làm giảm khả năng cảm thụ âm nhạc của các em.
3.2. Đối với học sinh
Đối với một trường Tiểu học thuộc khu vực miền núi, hầu hết các em học sinh
đều là con em nông thôn nên không được quan tâm nhiều tới việc học tập đặc
biệt là môn Âm nhạc. Ngay từ chính bố mẹ, gia đình các em đã hiểu việc học
các mơn Tốn, Văn, Ngoại ngữ mới là cần thiết nên đã định hướng cho các em
chỉ nên coi trọng các mơn học ấy. Vì vậy, các em chưa quan tâm nhiều tới môn
Âm nhạc, từ đó hiểu biết về âm nhạc cịn hạn chế, chưa sâu rộng.
Mặt khác, nếu có một bộ phận các em thích học âm nhạc, quan tâm tới bộ mơn
này thì các em lại chỉ thích học hát hơn tập đọc nhạc vì phân mơn này là dễ học
nhất trong bộ môn Âm nhạc. Tuy nhiên, để phát triển đầy đủ về tai nghe cũng
như khả năng cảm thụ âm nhạc thì các em cần phải quan tâm hơn nữa tới phân
mơn tập đọc nhạc. Để làm được điều đó, địi hỏi người giáo viên Âm nhạc cần
phải có phương pháp truyền đạt kiến thức cũng như kĩ năng, thái độ phù hợp
trong quá trình giảng dạy cho các em nhất là trong phân môn tập đọc nhạc.
Là một giáo viên được đào tạo về chuyên ngành sư phạm Âm nhạc, qua thời
gian trực tiếp giảng dạy bộ mơn với lịng yêu nghề mến trẻ và sự nỗ lực học hỏi
của mình, bản thân tơi đã ít nhiều đúc rút được một số kinh nghiệm trong công
tác, tôi nhận thấy thực tế việc học tập và tiếp thu các kiến thức của môn học, đặc
biệt là các kĩ năng khi tập đọc nhạc đối với các em học sinh Tiểu học là chưa
cao. Đứng trước những hạn chế thực tại, tôi mạnh dạn đưa ra một số biện pháp
hướng dẫn các em cách tập đọc nhạc khá hiệu quả mà tôi đã thực hiện tại
trường.
4. Các giải pháp, biện pháp thực hiện:
4.1. Điều tra thực trạng việc học tập phân môn tập đọc nhạc của học sinh
Tiểu học:
Trong q trình trực tiếp làm cơng tác giảng dạy tại trường Tiểu học, cụ thể là
vào năm học 2017 – 2018, tơi đã tiến hành tìm hiểu khả năng tập đọc nhạc của
học sinh hai lớp 5A1 và 5A2 . Qua việc theo dõi trong các tiết học, kết hợp với
việc tiến hành làm một bài trắc nghiệm nhỏ, tôi thấy đa số các em không có
hứng thú học tập phân mơn này. Cịn lại một số ít em học sinh thích phân mơn
này và đọc các bài tập đọc nhạc tương đối chính xác thì lại chủ yếu rơi vào các
em có năng khiếu.
* Trên cơ sở đặt câu hỏi qua phiếu điều tra trắc nghiệm:
1. Em có thích học Tập đọc nhạc khơng?
2. Em thấy việc tập đọc một bản nhạc dễ hay khó?
Kết quả thu được như sau: Số học sinh tham gia của hai lớp 5A1 và 5A2 là 54
học sinh
Hệ thống câu hỏi
1. Em có thích học Tập đọc nhạc khơng?
2. Em thấy việc đọc một bản nhạc dễ hay
khó?
Kết quả
Thích(Dễ)
Khơng thích(Khó)
25 HS = 46,3% 29 HS = 53,7%
20 HS = 37%
34 HS = 63%
Qua kết quả khảo sát trên cho thấy môn âm nhạc trong nhà trường chưa thực sự
gây được hứng thú học tập cho các em đặc biệt là phân mơn tập đọc nhac – phân
mơn có thể được coi là khó nhất trong bộ mơn Âm nhạc ở trường Tiểu học.
Ngoài việc khảo sát qua phiếu điều tra trắc nghiệm, tơi cịn tiến hành kiểm tra
việc đọc nhạc của các em qua bài tập đọc nhạc số 3: Tôi hát Son La Son. Kết quả
như sau:
Lớp
5A1
5A2
Số HS
27
27
Kết quả
Đọc đúng bài TĐN
Đọc chưa đúng bài TĐN
7 HS = 25,9%
20 HS = 74,1%
9 HS = 33,3%
18 HS = 66,7%
Như vậy, kết quả số học sinh đọc đúng cao độ và tiết tấu của bài tập đọc nhạc là
rất ít trong khi đa số các em học sinh đọc sai cả về cao độ lẫn tiết tấu bài.
Để giúp cho chất lượng học tập đọc nhạc của học sinh Tiểu học nâng lên, tôi đã
nghiên cứu và đưa ra một số biện pháp nhằm nâng cao chất lượng dạy phân môn
tập đọc nhạc cho học sinh Tiểu học như sau:
4.2. Một số biện pháp nhằm nâng cao chất lượng dạy phân môn tập đọc
nhạc cho học sinh Tiểu học:
Có thể hiểu: Tập đọc nhạc là việc thực hiện đọc đúng cao độ và trường độ
các nốt nhạc, nhằm tìm ra và thể hiện đúng giai điệu của bản nhạc. Đọc nhạc là
một trong những hoạt động quan trọng nhất để phát triển năng lực âm nhạc của
học sinh, bởi nó địi hỏi các em phải có tai nghe, nắm vững tên nốt nhạc, có khả
năng giải mã và khám phá về giai điệu, có cảm nhận về âm thanh và thể hiện
đúng về cao độ, trường độ, tốc độ, sự ngắt nghỉ… Đây được coi là nội dung khó
nhất đối với việc học Âm nhạc của học sinh Tiểu học. Vì thế, cần phải có
phương pháp dạy kĩ năng đọc nhạc một cách từ từ, dễ hiểu để các em học sinh
có thể quen dần với phân môn này. Và để giúp cho các em học sinh đọc được
các bài tập đọc nhạc trong chương trình một cách dễ dàng, tôi tiến hành dạy theo
8 bước sau:
4.2.1. Giới thiệu bài tập đọc nhạc
Trước khi tiến hành tập đọc nhạc, tôi giới thiệu tới các em bản nhạc bài tập đọc
nhạc để các em có những hình dung ban đầu về kiến thức mà các em chuẩn bị
khám phá.
Bởi vì đây là phân mơn tập đọc nhạc nên không cần phải đi quá sâu về giới thiệu
tác giả, tôi chỉ đưa ra một số thông tin ngắn gọn về tác giả và trích đoạn trong
bản nhạc nào. Cũng có thể cho học sinh được quan sát hình ảnh của nhạc sĩ
sáng tác bản nhạc này để các em có thêm hiểu biết.
Bên cạnh đó, để phát huy tính tích cực của học sinh, tơi để học sinh tự phát hiện
một số kiến thức về âm nhạc như: Em thấy bản nhạc này được viết ở nhịp nào?
Có tất cả bao nhiêu ô nhịp? Và để giúp cho việc đọc nhạc được dễ dàng, tôi
hướng dẫn các em chia câu cho bài tập đọc nhạc.
Ví dụ: Bài tập đọc nhạc số 6: Múa vui ( Trang 31 sách Âm nhạc 4 – NXB
Giáo dục)
Tôi cho học sinh quan sát tranh bài tập đọc nhạc rồi yêu cầu các em phát hiện:
+ Bài tập đọc nhạc được viết ở nhịp nào? (Nhịp 2/4)
+ Toàn bộ bài tập đọc nhạc gồm có mấy ơ nhịp? (Gồm có 8 ơ nhịp)
+ Theo em, bài tập đọc nhạc này có thể được chia làm mấy câu nhạc? (Chia làm
2 câu nhạc: Câu thứ nhất gồm 4 ô nhịp, câu thứ 2 gồm 4 ô nhịp)
4.2.2. Tập nói tên nốt nhạc
Để việc đọc nhạc được thực hiện chính xác và dễ dàng, tơi hướng dẫn các em
tập xác định và nói tên các nốt nhạc có trong bài qua việc quan sát tranh tập đọc
nhạc. Ở bước này, có thể gọi cá nhân học sinh phát hiện và đọc các nốt có trong
từng câu nhạc hoặc cũng có thể cho cả lớp đọc đồng thanh. Học sinh chỉ cần đọc
tên các nốt nhạc như: Đô, rê, mi… chứ không cần cao độ của các nốt. Ở bước
này, chúng ta không nên để mất nhiều thời gian, chỉ nên thực hiện trong khoảng
2 – 3 phút.
4.2.3. Luyện tập cao độ
Muốn giúp cho học sinh đọc chuẩn xác cao độ các nốt nhạc trong bài tập đọc
nhạc, chúng ta phải thực hiện luyện tập cao độ cho học sinh.
Qua bước tập nói tên nốt nhạc, học sinh đã phát hiện được các nốt nhạc được sử
dụng trong bài, tôi yêu cầu các em sắp xếp các nốt nhạc theo thứ tự từ thấp đến
cao rồi ghi lên bảng. Sau đó, tơi đàn giai điệu của chuỗi âm thanh khoảng 2 âm –
3 âm theo chiều đi lên và đi xuống để học sinh đọc theo tiếng đàn. Đây là một
bước rất quan trọng nhằm phát triển tai nghe của học sinh. Vì vậy, chúng ta
khơng nên sử dụng phương pháp dạy truyền khẩu mà để học sinh tự nghe và đọc
dựa vào tiếng đàn.
Khi đàn nên chú ý dịch giọng sao cho phù hợp với giọng của học sinh. Tránh
đàn cao quá hoặc thấp quá sẽ làm cho học sinh cảm thấy không tự tin tập đọc
nhạc ở các bước tiếp theo.
Với những bài có thang âm liền bậc, tôi hướng dẫn học sinh đặc biệt là học sinh
năng khiếu đọc các quãng trong thang âm để phát huy khả năng nghe cũng như
đọc nhạc cho các em.
Ví dụ: Bài tập đọc nhạc số 6: Múa vui ( Trang 31 sách Âm nhạc 4 – NXB
Giáo dục)
Sau khi quan sát tranh bài tập đọc nhạc, tôi yêu cầu học sinh nói tên các nốt
nhạc được sử dụng trong bài:
+ Em hãy nêu tên các nốt nhạc chính được sử dụng trong bài? (Nốt Đô, Rê, Mi,
Son)
+ Em hãy sắp xếp các nốt nhạc đó theo thứ tự từ thấp đến cao?
Tôi đàn giai điệu của thang âm này một lần rồi yêu cầu học sinh đọc theo chiều
đi lên và đi xuống nhiều lần để học sinh nhớ được cao độ các nốt nhạc.
4.2.4. Luyện tập tiết tấu
Đây là một bước cũng rất quan trọng, nó giúp cho học sinh đọc đúng trường độ
các nốt của bài tập đọc nhạc.
Trước tiên, tơi u cầu học sinh nói tên các hình nốt có trong từng câu nhạc rồi
để học sinh tự rút ra âm hình tiết tấu chính của bài. Tuy nhiên cơng việc này
thường chỉ có học sinh năng khiếu mới làm được. Và chỉ khi học sinh không
thực sự làm được, tôi mới giúp các em tìm ra vì như vậy mới phát huy được hết
tính tích cực, tăng tính tị mị, tự khám phá của học sinh.
Khi hướng dẫn học sinh thực hiện gõ tiết tấu, tôi thực hiện mẫu 1 – 2 lần rồi
hướng dẫn các em thực hiện theo. Đối với những bài có âm hình tiết tấu đơn
giản, chỉ sử dụng hình nốt đen và nốt trắng tôi gọi một số cá nhân tự thực hiện
gõ rồi cả lớp tập gõ theo.
Để luyện tập tiết tấu, chúng ta có nhiều cách thực hiện nhưng có bốn cách khá
phổ biến mà tơi thường áp dụng. Đó là: Miệng đọc âm hình tiết tấu chính; Tay
gõ âm hình tiết tấu chính; Miệng đọc kết hợp tay gõ âm hình tiết tấu chính;
Miệng đọc tiết tấu kết hợp tay gõ theo phách. Tuy nhiên, trong mỗi bài Tập đọc
nhạc ta chỉ nên chọn 1-2 cách luyện tập thích hợp.
Ví dụ: Bài tập đọc nhạc số 6: Múa vui ( Trang 31 sách Âm nhạc 4 – NXB
Giáo dục)
Với bài tập đọc nhạc này, âm hình tiết tấu tương đối đơn giản, chúng ta
nên chọn cách miệng đọc kết hợp tay gõ âm hình tiết tấu chính.
Để hướng dẫn học sinh thể hiện đúng cách gõ các nốt nhạc ngân dài, tôi đã quy
ước với các em bằng động tác mở hai bàn tay với những hình nốt trắng và úp
bàn tay nếu là dấu lặng. Có như vậy các em sẽ khơng bị cuốn nhịp khi gõ tiết
tấu.
4.2.5. Tập đọc từng câu
Sau khi thực hiện xong các phần trên, tôi cùng học sinh đi vào khám phá giai
điệu của từng câu nhạc. Đây là phần quan trọng nhất khi dạy phân môn này.
Để học sinh có những cảm nhận ban đầu về bản nhạc, tơi đàn giai điệu toàn bài
cho các em nghe bằng cách đệm có tiết tấu nhằm gây sự hứng thú cho các em
rồi hướng dẫn các em tập đọc từng câu nhạc như đã chia ở trên.
Khi tập đọc từng câu, tôi đàn giai điệu 3 lần và yêu cầu học sinh: Lần thứ nhất
các em nghe giai điệu, lần thứ 2 các em đọc nhẩm theo giai điệu, lần thứ 3 các
em đọc hịa theo tiếng đàn. Sau đó tơi mời cá nhân một số học sinh đọc câu nhạc
cho cả lớp nghe (Học sinh năng khiếu) rồi cho cả lớp đọc. Ở bước này, cần phải
thật chú ý những nốt ngân dài, tôi luôn nhắc học sinh chú ý ngay từ đầu để học
sinh thể hiện đúng trường độ và không bị cuốn nhịp.
Sau khi dạy học sinh tập đọc được hai câu nhạc, tôi hướng dẫn các em đọc ghép.
Tôi đàn giai điệu cho các em nghe rồi yêu cầu các em nhẩm theo. Để phát huy
khả năng đọc nhạc của học sinh năng khiếu, tôi mời cá nhân đọc ghép theo tinh
thần xung phong rồi cho cả lớp thực hiện đọc đồng thanh.
Ở bước này, phải thật chú ý, nếu học sinh đọc sai hoặc chưa chuẩn xác chỗ nào,
tôi sửa sai kịp thời cho các em. Tránh trường hợp đến khi vào đọc toàn bài các
em đã quen giai điệu trong đầu sẽ rất khó sửa nên kiểm tra cá nhân nhiều sẽ tốt
hơn.
Với những câu nhạc có giai điệu giống nhau, tôi thường đàn trước giai điệu một
lần rồi cho các em tự nghe, tự phát hiện xem câu nhạc này có gì giống và khác
những câu nhạc trước đã học. Như vậy mới phát huy được khả năng nghe nhạc
cũng như tính tích cực của học sinh.
Ví dụ: Bài tập đọc nhạc số 6: Múa vui ( Trang 31 sách Âm nhạc 4 – NXB
Giáo dục)
Bài tập đọc nhạc này được chia làm hai câu, mỗi câu gồm có 4 ơ nhịp.
Sau khi dạy xong câu nhạc thứ nhất, khi đàn giai điệu câu thứ hai tôi yêu cầu
học sinh:
– Em hãy nghe và phát hiện xem câu nhạc này có điểm gì giống và khác câu
nhạc trước? (Giai điệu câu nhạc này giống câu một chỉ khác nốt nhạc cuối – Câu
một là nốt Rê còn câu này là nốt Đơ)
Nếu học sinh đã phát hiện chính xác, tôi mời học sinh năng khiếu thực hiện đọc
câu nhạc này rồi cho cả lớp đọc hòa theo tiếng đàn.
4.2.6. Tập đọc cả bài
Sau khi thực hiện xong phần tập đọc từng câu, tôi tiến hành cho các em tập đọc
cả bài Tập đọc nhạc.
Tôi đàn giai điệu cả bài tập đọc nhạc một lần để học sinh nghe và cảm nhận liền
mạch về các câu nhạc vừa được học. Sau đó, tơi đàn giai điệu các nốt nhạc trong
bài để học sinh đọc hòa theo, vừa đọc vừa gõ tiết tấu. Khi thực hiện bước này,
tôi thường mời các em học sinh có năng khiếu thực hiện để làm mẫu cho các bạn
rồi cho cả lớp thực hiện (Sửa sai nếu có).
Trong bước này, tơi thường khơng sử dụng đàn nhiều, chỉ cho học sinh đọc nhạc
theo đàn từ 1 đến 2 lần rồi để các em tự đọc. Như vậy mới phát hiện được học
sinh đã thực sự đọc chuẩn xác cao độ cũng như tiết tấu của bài tập đọc nhạc
chưa. Từ đó có hướng giúp đỡ các em ở những chỗ sai.
4.2.7. Ghép lời ca
Ghép lời ca là một bước thể hiện rõ nhất khả năng nghe nhạc của học sinh. Vì
nếu các em đã đọc chính xác cả về cao độ cũng như tiết tầu bài tập đọc nhạc rồi
thì việc ghép lời ca sẽ thực hiện dễ dàng.
Sau khi thấy học sinh đã đọc chuẩn xác cao độ cũng như trường độ các nốt nhạc
trong bài, tôi hướng dẫn các em đọc nhạc, ghép lời kết hợp gõ phách.
Để giúp các em dễ dàng ghép chính xác lời ca với giai điệu bản nhạc, tơi chia
lớp thành 2 nhóm: Một nhóm đọc nhạc kết hợp gõ đệm theo tiết tấu, nhóm cịn
lại ghép lời ca kết hợp gõ đệm theo tiết tấu rồi đổi ngược lại.
Sau khi thực hiện cả lớp thành cơng, tơi u cầu các nhóm, tổ, cá nhân thể hiện
lại bài Tập đọc nhạc có cả ghép lời ca kết hợp gõ đệm theo phách hòa cũng tiếng
đàn để có một bài tập đọc nhạc hồn chỉnh.
4.2.8. Củng cố, kiểm tra
Để củng cố nội dung bài, tơi cho các tổ, nhóm, cá nhân đọc nhạc, ghép lời kết
hợp gõ đệm theo phách nhiều lần nhằm kiểm tra khả năng tiếp thu bài của các
em trong giờ học. Đặc biệt hướng dẫn các em đọc nhạc diễn cảm, thể hiện theo
đúng tính chất của bài tập đọc nhạc. Đồng thời, đưa ra các câu hỏi nhằm kiểm
tra kiến thức bài học như: Các em vừa được học bài tập đọc nhạc số mấy? Do ai
sáng tác? Bài tập đọc nhạc được viết trong bao nhiêu ô nhịp?….
Bên cạnh các hình thức lên lớp truyền thống, nếu cịn thời gian, tơi tổ chức cho
các em chơi trị chơi giúp thay đổi khơng khí sau giờ học cũng như giúp các em
cùng cố kiến thức âm nhạc như: Trò chơi“Khng nhạc bàn tay” giúp học sinh
ghi nhớ vị trí các nốt nhạc trên khng hoặc trị chơi “Bảy anh em” giúp học
sinh ghi nhớ tên 7 nốt nhạc…
Ví dụ: Tổ chức chơi trò chơi “Bảy anh em”
Mục tiêu: Giúp học sinh nhớ tên bảy nốt nhạc
Cách chơi:
+ Giáo viên chỉ định bảy em học sinh, mỗi em “Mang tên” một nốt nhạc theo
thứ tự: Đô, Rê, Mi, Pha, Son, La, Si.
+ “Bảy anh em” đứng cạnh nhau theo thứ tự trên. Giáo viên gọi tên nốt nhạc
nào, học sinh mang tên ấy nói “Có” và nói tiếp “Tơi tên là…” (Theo tên nốt giáo
viên đã quy định từ trước) rồi giơ một tay lên cao. Ai nói sai tên mình là thua
cuộc.
Khi dạy phân môn tập đọc nhạc, chúng ta cần phải thực hiện theo 8 bước trên.
Tuy nhiên, tùy thuộc cách dẫn dắt vào bài của mỗi người, chúng ta có thể linh
hoạt thay đổi thứ tự của bước 3 và bước 4. Trong 8 bước trên thì bước dạy tập
đọc từng câu là quan trọng nhất, vì vậy chúng ta cần phải dành nhiều thời gian
cho bước này nhất.
5. Kết quả đạt được:
Tôi đã áp dụng các phương pháp này để giảng dạy phân môn tập đọc nhạc cho
các em học sinh Tiểu học được hai năm học và thấy các em say mê học hơn
trước. Trải qua 16 tiết dạy thực hành trên lớp ở cả lớp 4 và lớp 5 – Được bạn bè
đồng nghiệp dự giờ góp ý thường xun, tơi thấy kết quả học tập của học sinh
đã nâng lên rõ rệt.
Dưới đây là kết quả khảo sát và đánh giá chất lượng trước và sau khi áp
dụng sáng kiến:
* Trên cơ sở điều tra qua phiếu trắc nghiệm:
1. Em có thích học Tập đọc nhạc không?
2. Em thấy việc đọc một bản nhạc dễ hay khó?
Kết quả thu được như sau: Số học sinh tham gia khảo sát của hai lớp 5A1 và
5A2 là 54 học sinh
Hệ thống câu hỏi
Trước khi áp dụng sáng
kiến(Năm học: 2018 – 2019)
Khơng
Thích(Dễ)
thích(Khó)
Sau khi áp dụng sáng
kiến(Năm học: 2019 – 2020)
Khơng thích
Thích(Dễ)
(Khó)
1. Em có thích học
25 HS = 46,3% 29 HS = 53,7% 40HS = 74,1% 14 HS = 25,9%
Tập đọc nhạc không?
2. Em thấy việc đọc
một bản nhạc dễ hay 20 HS = 37% 34 HS = 63% 40HS = 74,1% 14 HS = 25,9%
khó?
Khi quan sát những con số thu được, ta nhận thấy số học sinh lĩnh hội được
đầy đủ kiến thức của môn học này đã tăng lên rõ rệt. Tuy nhiên, đó mới chỉ phần
nào thấy những tiến bộ của các em. Trong thực tế, các em đã u thích bộ mơn
âm nhạc hơn, thích học tập đọc nhạc hơn do đó khả năng nghe nhạc của các em
cũng được nâng lên rõ rệt.
6. Điều kiện để sáng kiến được nhân rộng:
– Về nhân lực: Tất cả giáo viên giảng dạy môn Âm nhạc trong các trường Tiểu
học.
– Về trang thiết bị, kĩ thuật: Cần phải có phòng nghệ thuật, các dụng cụ cần
thiết như đàn organ, tranh ảnh, máy chiếu, nhạc cụ gõ thanh phách.
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ
1. Kết luận:
Sau một thời gian áp dụng các phương pháp giảng dạy trên, với sự nhiệt tình, tận
tâm của bản thân cùng sự nỗ lực cố gắng của học sinh tôi nhận thấy các em học
sinh đã có sự tiến bộ rõ rệt. Các em mong chờ đến tiết học tập đọc nhạc hơn
trước, các em tích cực, chủ động lĩnh hội kiến thức mà tôi không cần phải mất
nhiều công sức hướng dẫn.Và điều đặc biệt hơn cả, tôi nhận thấy khả năng nghe
nhạc của các em cũng có sự phát triển vượt bậc qua các tiết học hát và nghe
nhạc. Với những cố gắng trên tôi đã thực hiện khá thành công và phát huy được
tính tích cực học tập của học sinh
2. Khuyến nghị:
Để góp phần nâng cao chất lượng học tập phân mơn tập đọc nhạc cho học sinh
Tiểu học tơi xin có một số ý kiến đề xuất như sau:
* Với các thầy cô giáo giảng dạy môn Âm nhạc tại các trường Tiểu học:
+ Không ngừng học hỏi, trau dồi kiến thức chun mơn, tích cực đổi mới
phương pháp dạy học để gây hứng thú học tập và thu lại kết quả học tập cao.
+ Thường xuyên cập nhật thông tin trên mạng Internet, các tư liệu liên quan đến
đổi mới trong giảng dạy mơn Âm nhạc ở Tiểu học.
+ Tích cực tìm hiểu và quan tâm tới các đối tượng học sinh trong lớp để có biện
pháp hướng dẫn các em sao cho kết quả học tập được đồng đều ở tất cả các đối
tượng học sinh.
+ Thường xuyên tuyên dương, động viên, khích lệ học sinh khi các em thực hiện
tốt các yêu cầu mà giáo viên đưa ra.
+ Lên lớp giáo viên phải nhẹ nhàng thoải mái, nhưng có thái độ nghiêm túc
trong giảng dạy. Khơng dọa nạt gò ép học sinh.
+ Thường xuyên dự giờ thăm lớp đồng nghiệp để học hỏi kinh nghiệm cũng như
các hình thức tổ chức lớp học.
+ Tích cực tham gia các lớp tập huấn về chuyên môn, nghiệp vụ Âm nhạc để
nâng cao trình độ chun mơn.
* Với các nhà trường:
+ Cập nhật, đầu tư cơ sở vật chất giảng dạy môn Âm nhạc sao cho phù hợp với
nhu cầu học tập và xu thế phát triển của xã hội.
* Đối với các cấp quản lí:
+ Tạo các điều kiện để giáo viên Âm nhạc cấp Tiểu học được tham gia các hoạt
động văn hóa văn nghệ nhằm nâng cao kĩ năng dạy học và tổ chức hoạt động
trong lớp học.
Tất cả những điều trên sẽ góp phần giúp việc giảng dạy học tập môn Âm nhạc ở
bậc Tiểu học nói chung và trong mỗi nhà trường được tốt hơn.
TÁC GIẢ SÁNG KIẾN
Nguyễn Thị Thúy Huệ
PHỤ LỤC
Giáo án minh họa tiết Tập đọc nhạc lớp 4
Âm nhạc
TIẾT 22: ÔN TẬP BÀI HÁT: BÀN TAY MẸ
TẬP ĐỌC NHẠC: TĐN SỐ 6
1. MỤC TIÊU:
– HS biết hát theo giai điệu và đúng lời ca bài hát “Bàn tay mẹ”.
– HS biết hát kết hợp vận động phụ hoạ.
– HS đọc đúng giai điệu, ghép lời bài TĐN số 6 – Múa vui. Tập đọc nhạc diễn
cảm, thể hiện tính chất mềm mại của giai điệu.
– Giáo dục HS lòng yêu âm nhạc.
1. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN:
– Đệm đàn thuần thục bài Bàn tay mẹ, bài TĐN số 6.
– Thanh phách.
– Tranh bài TĐN số 6.
III. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC:
1. Kiểm tra bài cũ: Xen kẽ khi ôn.
2. Bài mới:
3. Giới thiệu bài: – Sau một tuần học bài hát “Bàn tay mẹ” có em nào đã hát
bài hát này tặng mẹ chưa? – HS trả lời.
– Chúng ta hãy cùng ôn lại bài hát này để có thể trình diễn bài hát được hay hơn
nhé!
1. Nội dung bài dạy:
Hoạt động của GV
*Hoạt động1: Ôn tập bài hát “Bàn tay mẹ”
– GV đàn và hát lại bài hát.
Hoạt động của HS
– GV đệm đàn để HS trình bày bài hát.
– HS nghe lại giai điệu của
bài hát.– HS trình bày theo
hình thức cá nhân, cả lớp.
GV nghe và sửa sai cho HS.
– HS thực hiện theo tổ.
– GV cho học sinh ôn lại cách hát kết hợp gõ đệm
theo phách, nhịp.
– GV hướng dẫn học sinh hát theo hình thức hát có
lĩnh xướng, hịa giọng:
– HS thực hiện.
+ Lĩnh xướng: Câu 1
+ Hòa giọng: Các câu còn lại
– Giáo viên hướng dẫn HS hát kết hợp một số
động tác vận động phụ hoạ.
– Gọi HS lên bảng biểu diễn bài hát trước lớp.
– HS tập theo.
– HS thực hiện theo cá
nhân, nhóm.
*Hoạt động 2: Tập đọc nhạc: TĐN số 6– Múa
vui.
1. Giới thiệu bài TĐN: GV treo tranh bài TĐN số 6
+ Bài TĐN số 6 là trích đoạn trong bài hát “Múa
vui” của tác giả Lưu Hữu Phước. Đây là giai điệu
rất quen thuộc với các em thiếu nhi.
– HS nghe và ghi nhớ.
– GV nêu yêu cầu:
+ Em hãy quan sát tranh và cho cô biết bài TĐN
được viết ở nhịp nào? Có bao nhiêu ơ nhịp và có
thể được chia làm mấy câu nhạc?
2. Tập nói tên nốt nhạc
– GV nêu yêu cầu:
– HS trả lời (Bài TĐN được
viết ở nhịp 2/4; Gồm có 8 ơ
nhịp và có thể chia làm 2
câu)
+ Em hãy quan sát tranh và nói tên các nốt nhạc
trong bài TĐN số 6?
– GV chỉ vào từng nốt trong bài để HS tập nói tên
– 1 – 2 HS trả lời.
nốt nhạc
3. Luyện tập tiết tấu
– GV viết tiết tấu lên bảng:
– Cả lớp nói tên nốt.
– GV hỏi:
– HS quan sát.
+ Tiết tấu này có những hình nốt nào?
GV hướng đẫn HS gõ tiết tấu trên bảng:
+ GV làm mẫu
+ GV yêu cầu HS thực hiện lại đoạn tiết tấu
GV theo dõi, sửa sai (Nếu có)
– GV yêu cầu HS nhìn vào bài TĐN số 6 vừa nói
tên các nốt nhạc vừa kết hợp gõ tiết tấu.
– HS trả lời: Hình nốt đơn,
đen, trắng.
– HS quan sát và lắng nghe.
– HS thực hiện theo cá
nhân, cả lớp
– HS thực hiện cả lớp.
4. Luyện tập cao độ
– GV nêu yêu cầu:
+ Em nào có thể nói tên các nốt nhạc trong bài
TĐN theo thứ tự từ thấp đến cao.
– GV treo bảng phụ:
– HS nêu: Đô, Rê, Mi, Son
– GV đàn giai điệu các nốt nhạc có trong bài TĐN – HS nghe, nhẩm theo và
đọc hoà theo đàn.
số 6 theo thứ tự từ thấp đến cao và ngược lại rồi
bắt nhịp cho HS đọc chuỗi âm.
5. Tập đọc từng câu
– Tập đọc câu 1:
+ GV đàn câu 1 khoảng 3 lần và yêu cầu học sinh: – HS thực hiện cả lớp: Đọc
Lần thứ nhất các em nghe giai điệu, lần thứ 2 các nhạc kết hợp gõ đệm theo
em đọc nhẩm theo, lần thứ 3 các em đọc hòa theo tiết tấu.
tiếng đàn. Chú ý nốt trắng cuối câu. GV đàn và bắt
nhịp 1-2 cho HS đọc
+ GV chỉ định HS đọc và sửa sai cho các em.
– Tập đọc câu 2: Gồm 4 ô nhịp còn lại
– 1 – 2 HS đọc
+ GV đàn giai điệu câu 2 và yêu cầu học sinh phát
hiện xem câu này có gì giống và khác giai điệu câu
– HS nghe và phát hiện:
1.
Câu 2 có giai điệu giống
như câu 1 chỉ khác nốt nhạc
cuối – Câu 1 là nốt Rê, câu
2 là nốt Đô
+ GV gọi HS đọc giai điệu câu 2.
– HS năng khiếu đọc
+ GV yêu cầu cả lớp đọc câu 2
– Cả lớp thực hiện
6. Tập đọc cả bài
– GV đàn giai điệu cả bài (Có sử dụng tiết tấu)
– HS nghe và cảm nhận
– GV bắt nhịp cho HS đọc ghép câu 1 với câu 2
– HS thực hiện theo cá
nhân, cả lớp: Đọc kết hợp
HS đọc nhạc hoà với tiếng đàn, vừa đọc vừa gõ tiết gõ đệm theo tiết tấu
tấu.
– GV chú ý sửa sai cho HS (Nếu có)
7. Ghép lời ca
– GV hướng dẫn HS ghép lời bài TĐN: Chia lớp
thành 2 nửa – Một nửa đọc nhạc kết hợp gõ đệm
theo tiết tấu, nửa còn lại ghép lời ca kết hợp gõ
đệm theo tiết tấu và đổi ngược lại.
– GV chỉ định HS hát lời bài TĐN.
– Cả lớp thực hiện
– GV hướng dẫn HS đọc nhạc, ghép lời kết hợp gõ
– 1 – 2 HS thực hiện
đệm theo phách bài TĐN.
– HS thực hiện theo nhóm,
cả lớp
8. Củng cố – Kiểm tra
– GV yêu cầu từng tổ, nhóm đọc nhạc, hát kết hợp
gõ đệm theo phách.
– Hướng dẫn HS khi đọc nhạc chú ý đọc diễn cảm, – HS thực hiện
thể hiện tính chất mềm mại của giai điệu.
GV chú ý sửa sai cho các em.
– HS thực hiện theo cá
nhân, cả lớp
* Củng cố bài
+ Chúng ta vừa được học những nội dung gì?
+ Bài TĐN số 6 do nhạc sĩ nào sáng tác?
– HS trả lời: Ôn tập bài
hát: Bàn tay mẹ và bài TĐN
số 6 – Múa vui
– HS trả lời: Nhạc sĩ Lưu
Hữu Phước
GV dặn dò – Nhận xét tiết học.
Giáo án minh họa tiết Tập đọc nhạc lớp 5
Âm nhạc
TIẾT 11: TẬP ĐỌC NHẠC: TĐN SỐ 3
NGHE NHẠC
1. I. MỤC TIÊU:
– HS biết hát theo giai điệu và đúng lời ca của một số bài hát đã học.
– HS biết đọc nhạc và ghép lời ca bài TĐN số 3 – Tôi hát Son La Son
– HS được nghe nhạc bài “Đi học”.
– Giáo dục HS lòng yêu âm nhạc.
1. II. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN:
– Đàn và hát thuần thục các bài hát đã học, bài TĐN số 3, bài hát”Đi học”
– Tranh bài TĐN số 3.
– Thanh phách.
III. HOẠT ĐỘNG DẠY – HỌC:
1. Kiểm tra bài cũ: Xen kẽ trong giờ học.
2. Bài mới:
3. Giới thiệu bài.
4. Nội dung bài dạy:
Hoạt động của GV*Hoạt động 1: Ôn tập các bài Hoạt động của HS – HS
hát đã học:– GV đệm đàn cho HS ôn lại các bài hát thực hiện hát theo hình thức
đã học: Reo vang binh minh, Hãy giữ cho em bầu :cả lớp, nhóm, cá nhân theo
trời xanh, Con chim hay hót, Những bơng hoa
u cầu
những bài ca.K ết hợp các hình thức gõ đệm và
biểu diễn cho từng bài hát– GV nghe và sửa sai
cho HS
*Hoạt động 2: Tập đọc nhạc: TĐN số 3 – Tôi hát
– HS nghe và ghi nhớ.
Son la son.
1. Giới thiệu bài TĐN: GV treo tranh bài TĐN số 3 – HS trả lời (Bài TĐN được
viết ở nhịp 2/4; Gồm có 10
– Tơi hát Son La Son
ơ nhịp và có thể chia làm 2
+ Bài TĐN số 3 mang tên Tôi hát Son La Son của câu – Câu 1 gồm 4 ô nhịp,
câu 2 gồm 6 ô nhịp)
nhạc sĩ Vũ Thanh.
– GV nêu yêu cầu:
– 1 – 2 HS trả lời.
+ Em hãy quan sát tranh và cho cô biết bài TĐN
được viết ở nhịp nào? Có bao nhiêu ơ nhịp và có
thể được chia làm mấy câu nhạc?
– Cả lớp nói tên nốt.
2. Tập nói tên nốt nhạc
– GV nêu yêu cầu:
– HS quan sát.
+ Em hãy quan sát tranh và nói tên các nốt nhạc
trong bài TĐN số 3?
– HS trả lời: Hình nốt đơn,
– GV chỉ vào từng nốt trong bài để HS tập nói tên đen, trắng.
nốt nhạc
3. Luyện tập tiết tấu
– GV viết tiết tấu lên bảng
– GV hỏi:
+ Tiết tấu này có những hình nốt nào?
– HS quan sát và lắng nghe.
– HS thực hiện theo cá
nhân, cả lớp
– HS thực hiện cả lớp.
GV hướng dẫn HS gõ hai âm hình tiết tấu trên
bảng:
+ GV làm mẫu
– HS nêu: Đơ, Rê, Mi, Son,
La
+ GV yêu cầu HS thực hiện lại đoạn tiết tấu
GV theo dõi, sửa sai (Nếu có)
– GV yêu cầu HS nhìn vào bài TĐN số 3 vừa nói
tên các nốt nhạc vừa kết hợp gõ tiết tấu.
4. Luyện tập cao độ
– GV nêu yêu cầu:
+ Em nào có thể nói tên các nốt nhạc trong bài
TĐN theo thứ tự từ thấp đến cao.
– HS nghe, nhẩm theo và
đọc hoà theo đàn.
– HS thực hiện cả lớp: Đọc
nhạc kết hợp gõ đệm theo
tiết tấu.
– GV treo bảng phụ:
– GV đàn giai điệu các nốt nhạc có trong bài TĐN
số 3 theo thứ tự từ thấp đến cao và ngược lại rồi bắt – 1 – 2 HS đọc
nhịp cho HS đọc chuỗi âm.
5. Tập đọc từng câu
– Tập đọc câu 1: Gồm 4 ô nhịp
– HS thực hiện cả lớp: Đọc
+ GV đàn câu 1 khoảng 3 lần và yêu cầu học sinh: nhạc kết hợp gõ đệm theo
Lần thứ nhất các em nghe giai điệu, lần thứ 2 các tiết tấu.
em đọc nhẩm theo, lần thứ 3 các em đọc hòa theo
tiếng đàn. Chú ý nốt trắng cuối câu. GV đàn và bắt
nhịp 1-2 cho HS đọc
– HS năng khiếu đọc
+ GV chỉ định HS đọc và sửa sai cho các em.
– Cả lớp thực hiện
– Tập đọc câu 2: Gồm 6 ô nhịp còn lại
+ GV đàn giai điệu câu 2 khoảng 3 lần và yêu cầu
học sinh: Lần thứ nhất các em nghe giai điệu, lần
thứ 2 các em đọc nhẩm theo, lần thứ 3 các em đọc
hòa theo tiếng đàn. Chú ý nốt trắng cuối câu. GV
đàn và bắt nhịp 1-2 cho HS đọc
– HS nghe và cảm nhận
– HS thực hiện theo cá
nhân, cả lớp: Đọc kết hợp
gõ đệm theo tiết tấu
+ GV gọi HS đọc giai điệu câu 2.
+ GV yêu cầu cả lớp đọc câu 2
6. Tập đọc cả bài
– Cả lớp thực hiện
– GV đàn giai điệu cả bài (Có sử dụng tiết tấu)
– GV bắt nhịp cho HS đọc ghép câu 1 với câu 2
HS đọc nhạc hoà với tiếng đàn, vừa đọc vừa gõ tiết
tấu.
– GV chú ý sửa sai cho HS (Nếu có)
7. Ghép lời ca
– GV hướng dẫn HS ghép lời bài TĐN: Chia lớp
thành 2 nửa – Một nửa đọc nhạc kết hợp gõ đệm
theo tiết tấu, nửa còn lại ghép lời ca kết hợp gõ
đệm theo tiết tấu và đổi ngược lại.
– 1 – 2 HS thực hiện
– HS thực hiện theo nhóm,
cả lớp
– HS thực hiện
– GV chỉ định HS hát lời bài TĐN.
– HS thực hiện theo cá
– GV hướng dẫn HS đọc nhạc, ghép lời kết hợp gõ nhân, cả lớp
đệm theo phách bài TĐN.
8. Củng cố – Kiểm tra
– GV yêu cầu từng tổ, nhóm đọc nhạc, hát kết hợp
– HS nghe và ghi nhớ
gõ đệm theo phách.
– Hướng dẫn HS khi đọc nhạc chú ý đọc vừa phải,
thể hiện tính chất của bài TĐN.
GV chú ý sửa sai cho các em.
*Hoạt động 3: Nghe nhạc bài ”Đi học”
– GV giới thiệu bản nhạc: Đi học là bài hát miêu tả
chân thực cuộc sống của em bé lần đầu tiên tới
trường, bài hát có âm hưởng dân ca miền núi phía
bắc, với giai điệu rất đẹp và sinh động. Tác giả
phần âm nhạc là nhạc sĩ Bùi Đình Thảo, lời thơ
Minh Chính – Bùi Đình Thảo.
– GV đàn giai điệu và thể hiện bài Đi học.
– HS nghe nhạc và cảm
nhận (Có thể đung đưa
người theo nhạc)
– Trao đổi về bài hát:
– HS nêu (Bài hát hay,
vui…)
+ Em hãy nêu cảm nhận của em về bài hát này?
+ Em thấy trong bài hát có xuất hiện những hình
ảnh nào?
– Hình ảnh con suối, cây
cọ, các bạn đi học…
– HS thực hiện (Vừa nghe
nhạc vừa đung đưa người
hoặc vỗ tay…)
– GV trình bày bài hát lần 2. Khuyến khích những
HS nào thuộc bài hát có thể hát theo.
– HS trả lời: Ôn tập các bài
hát đã học, bài TĐN số 3,
nghe nhạc
* Củng cố bài
+ Chúng ta vừa được học những nội dung gì?
+ Bài TĐN số 3 do nhạc sĩ nào sáng tác?
+ Các em đã được nghe bản nhạc nào?
– HS trả lời: Nhạc sĩ Vũ
Thanh
– HS trả lời: Bài hát Đi học
GV dặn dị – Nhận xét tiết học.
*CAM KẾT KHƠNG SAO CHÉP HOẶC VI PHẠM BẢN QUYỀN
Tôi xin cam kết sáng kiến trên không sao chép hoặc vi phạm bản quyền. Nếu sai
tơi hồn tồn chịu trách nhiệm.
TÁC GIẢ SÁNG KIẾN
Nguyễn Thị Thúy Huệ
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Phương pháp dạy học Âm nhạc ở trường Tiểu học và Trung học cơ sở –
Lê Anh Tuấn (Nhà xuất bản Đại học sư phạm).
2. Thiết kế bài giảng Âm nhạc lớp 4, lớp 5– Lê Anh Tuấn (Nhà xuất bản Hà
Nội).
3. Hỏi – đáp về dạy học Âm nhạc lớp 4, 5 – Hoàng Long, Hoàng Lân, Lê
Đức sang, Lê Anh Tuấn (Nhà xuất bản Giáo dục).
4. Các trò chơi Âm nhạc – Nhà xuất bản Đại học sư phạm
MỤC LỤC
Phần
1
2
3
4
5
1
2
3
4
4.1
4.2
5
6
1
2
Nội dung
Trang bìa
Thơng tin chung về Sáng kiến
Tóm tắt Sáng kiến
Hoàn cảnh nảy sinh sáng kiến
Điều kiện, thời gian, đối tượng áp dụng sáng kiến
Nội dung sáng kiến
Khẳng định giá trị, kết quả đạt được của sáng kiến
Đề xuất kiến nghị để thực hiện áp dụng sáng kiến
Mô tả Sáng kiến
Hoàn cảnh nảy sinh sáng kiến
Cơ sở lý luận của vấn đề
Thực trạng của vấn đề
Các giải pháp, biện pháp thực hiện
Điều tra thực trạng việc học tập phân môn tập đọc
nhạc của học sinh Tiểu học
Một số biện pháp nhằm nâng cao chất lượng dạy
phân môn tập đọc nhạc cho học sinh Tiểu học
Kết quả đạt được
Điều kiện để sáng kiến được nhân rộng
Kết luận và khuyến nghị
Kết luận
Khuyến nghị
Phụ lục
Soạn hai giáo án minh họa
Danh mục tài liệu tham khảo
Trang
1
2
2
2
3
3
3
5
5
5
6
7
7
9
16
18
19
19
19
21
21
31