GVHD: ThS. Nguyễn Phước Hiền SVTH: Trần Tấn Lai

Khoá luận tốt nghiệp - Lớp 06DLHD - Khoa Du lòch - Trường ĐH Hùng Vương - TP. HCM
z

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC HÙNG VƯƠNG TP.HỒ CHÍ MINH
KHOA DU LỊCH




ĐỀ TÀI
CỒNG CHIÊNG – SẢN PHẨM DU LỊCH
ĐỘC ĐÁO Ở TÂY NGUN

Giảng viên hướng dẫn : ThS. Nguyễn Phước Hiền
Sinh viên thực hiện : Trần Tấn Lai
Lớp : 06DLHD
MSSV : 120600074






Niên khóa : 2006 – 2010
Thành phố Hồ Chí Minh, tháng 9 năm 2010


GVHD: ThS. Nguyễn Phước Hiền SVTH: Trần Tấn Lai

Khoá luận tốt nghiệp - Lớp 06DLHD - Khoa Du lòch - Trường ĐH Hùng Vương - TP. HCM
LỜI NĨI ĐẦU


Trong xu thế phát triển kinh tế như hiện nay thì ngành du lịch đang là một
ngành kinh tế mà thế giới nói chung và Việt Nam nói riêng đang chú trọng để phát
triển và xem như là một ngành kinh tế mũi nhọn. Điều này xuất phát từ nhu cầu của
con người ngày nay sống trong một mơi trường kinh tế năng động, tất bật với những
nỗi lo thì khi có được chút ít thời gian là họ nghĩ ngay đến du lịch để tạm qn đi
những ngày làm việc mệt nhọc, căng thẳng mà tận hưởng những giờ phút thư giãn bên
gia đình và người thân. Hơn thế nữa, đầu tư cho việc kinh doanh du lịch khơng những
là phương thức làm tăng thu nhập quốc dân, gia tăng nguồn thu ngoại tệ, làm giàu cho
xã hội mà còn là cơ hội quảng bá hình ảnh đất nước với bạn bè trên khắp năm châu.
Có nhiều loại hình du lịch nhằm đáp ứng cho những u cầu đa dạng của du
khách, chẳng hạn như du lịch khám phá, du lịch sinh thái, du lịch chữa bệnh, du lịch
văn hố – lễ hội,...Tuy nhiên bên cạnh nhu cầu nghỉ dưỡng, thư giãn một bộ phận
khơng nhỏ du khách khi đi du lịch họ còn muốn tìm hiểu những địa điểm mới lạ có
cuộc sống hồn tồn khác so với cuộc sống hàng ngày của họ cũng như tìm hiểu về
những nét văn hóa của nơi họ đến nhằm làm giàu thêm cho kho tàng tri thức của họ
thơng qua việc nghỉ ngơi, du lịch.
Nắm bắt được xu thế phát triển của đời sống và nhu cầu của du khách, hiện
nay các cơng ty du lịch và lữ hành đã tung ra hàng loạt những chương trình tham
quan, du lịch văn hóa nhằm giúp cho du khách có thể vừa thư giãn, nghỉ ngơi vừa
tìm hiểu về các đặc trưng văn hóa nơi đến cũng như các sản phẩm du lịch văn hóa
độc đáo của đất nước Việt Nam, mà tiêu biểu nhất đó chính là tour du lịch đến với
vùng đất Tây Ngun để tận mắt chứng kiến, tìm hiểu những phong tục tập qn
của người dân bản địa nơi đây và độc đáo hơn đó là tìm hiểu một sản phẩm du lịch
văn hóa tiêu biểu của Việt Nam đó là “Cồng Chiêng Tây Ngun”.
Nói đến Cồng Chiêng Tây Ngun thì quả thật là một sản phẩm du lịch mà ai

trong chúng ta cũng cảm thấy vơ cùng thích thú và hào hứng tìm hiểu. Nhất là trong
GVHD: ThS. Nguyễn Phước Hiền SVTH: Trần Tấn Lai

Khoá luận tốt nghiệp - Lớp 06DLHD - Khoa Du lòch - Trường ĐH Hùng Vương - TP. HCM
những chuyến du lịch về với vùng đất Tây Ngun thì ai cũng muốn được tận mắt nhìn
thấy chiếc Cồng, chiếc Chiêng, được thưởng thức loại âm thanh linh thiêng và độc đáo
này. Tuy nhiên, từ trước đến nay có khá nhiều cơng trình nghiên cứu về Cồng Chiêng
Tây Ngun nhưng nghiên cứu Cồng Chiêng Tây Ngun dưới góc độ là một sản
phẩm du lịch thì đây là điều khá mới mẻ và đó cũng chính là khía cạnh mà tác giả
muốn đề cập đến trong đề tài: “Cồng Chiêng – Sản Phẩm Du Lịch Độc Đáo ở Tây
Ngun”.
Đây là một đề tài mang tính thực tiễn cao và chun sâu về văn hóa nên trong
suốt q trình thu thập tài liệu, nghiên cứu và xử lý thơng tin, chắc chắn tác giả đã
khơng tránh được những thiếu sót. Tác giả rất mong nhận được sự phê bình, đóng góp
ý kiến q báu của Q Thầy, Cơ, anh chị và bạn bè để khố luận được hồn chỉnh
hơn. Xin trân trọng cảm ơn và xin được phép giới thiệu đến Q Thầy, Cơ, anh chị và
các bạn nội dung của bài khố luận này.

Trần Tấn Lai
GVHD: ThS. Nguyễn Phước Hiền SVTH: Trần Tấn Lai

Khoá luận tốt nghiệp - Lớp 06DLHD - Khoa Du lòch - Trường ĐH Hùng Vương - TP. HCM
MỤC LỤC


MỤC LỤC
LỜI NĨI ĐẦU
DẪN NHẬP............................................................................................................1
1. Lý do chọn đề tài ..........................................................................................1
2. Mục đích và ý nghĩa nghiên cứu ..................................................................2

3. Lịch sử nghiên cứu .......................................................................................2
4. Giới hạn phạm vi nghiên cứu.......................................................................3
5. Phương pháp nghiên cứu .............................................................................4
5.1. Phương pháp sưu tầm tài liệu..............................................................4
5.2. Phương pháp tiếp cận và phân tích hệ thống......................................4
5.3. Phương pháp khảo sát thực địa...........................................................4
5.4. Phương pháp bản đồ............................................................................4
5.5. Phương pháp so sánh ...........................................................................5
CHƯƠNG I
CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN
1. Các khái niệm và định nghĩa........................................................................6
1.1. Du lịch...................................................................................................6
1.2. Văn hóa.................................................................................................7
1.3. Du lịch văn hóa.....................................................................................7
1.4. Văn hóa Cồng Chiêng ..........................................................................8
1.5. Điểm du lịch..........................................................................................8
1.6. Tuyến du lịch........................................................................................9
1.7. Sản phẩm du lịch..................................................................................9
2. Đặc tính của sản phẩm du lịch...................................................................10
2.1. Tính tổng hợp .....................................................................................10
2.2. Tính khơng dự trư..............................................................................10
2.3. Tính khơng thể chuyển dịch...............................................................11
GVHD: ThS. Nguyễn Phước Hiền SVTH: Trần Tấn Lai

Khoá luận tốt nghiệp - Lớp 06DLHD - Khoa Du lòch - Trường ĐH Hùng Vương - TP. HCM
2.4. Tính dễ dao động................................................................................11
2.5. Tính thời vụ ........................................................................................12
3. Chức năng của du lịch................................................................................12
3.1. Chức năng kinh tế ..............................................................................12
3.2. Chức năng xã hội................................................................................12

3.3. Chức năng chính trị ...........................................................................13
3.4. Chức năng tri thức .............................................................................13
4. Mối quan hệ giữa Du lịch và Văn hóa .......................................................13
4.1. Sự tác động của Cồng chiêng đối với Du lịch....................................14
4.2. Sự tác động của Du lịch đến Cồng chiêng .........................................15
4.3. Vai trò của Du lịch với bảo tồn, phát triển Cồng chiêng ..................16
TIỂU KẾT CHƯƠNG I.......................................................................................17
CHƯƠNG II
TỔNG QUAN VỀ CỒNG CHIÊNG TÂY NGUN
1. Tổng quan Tây Ngun..............................................................................19
1.1. Khái niệm Tây Ngun ......................................................................19
1.2. Đặc điểm địa lý ...................................................................................19
1.3. Sơ lược lịch sư ....................................................................................22
1.3.1. Giai đoạn tiền sư......................................................................22
1.3.2 Giai đoạn trước thời Nam tiến của người Việt .......................23
1.3.3. Giai đoạn Pháp thuộc..............................................................25
1. 4. Sơ nét các dân tộc Tây Ngun.........................................................30
2. Khái qt về văn hóa Cồng Chiêng Tây Ngun ......................................33
2.1 Nghệ thuật Cồng Chiêng.....................................................................33
2.1.1 Bài bản Cồng Chiêng ...............................................................33
2.1.2. Nhạc cụ Cồng Chiêng..............................................................36
2.1.3. Nghệ nhân biểu diễn Cồng chiêng ..........................................42
2.2. Khơng gian văn hóa gắn với biểu diễn Cồng chiêng.........................45
2.2.1. Nhà Dài ....................................................................................45