Tấn Công Không Bằng Khéo Khích
Muốn thuyết phục những người cứng rắn, không dễ biểu lộ chân tình, những
người do dự không dám quyết, những người chỉ biết vâng vâng dạ dạ, ham sống
sợ chết, chúng ta cần dùng biện pháp có hiệu quả là khích bác, khiến họ hoảng sợ,
tức giận, từ đó bộc lộ ra bản tính của họ. Lúc này, bạn mới dễ dàng đối phó, đạt
đượ
c mục đích của mình.

Tô Tần khéo khích Hàn vương
Tô Tần là nhà hoạt động chính trị nổi tiếng thời Chiến Quốc, là nhân vật đại
diện cho những nhà tung hoành, từ lâu đã du thuyết nước Tần thực hiện chính sách
liên hoành, tức là khiến cho nước Tần áp dụng phương pháp hoành hướng liên
minh, phân hoá, chia rẽ chiến tuyến thống nhất của sáu nước nhưng không thành
công. Thế là, để báo thù nước Tần, ông đã bỏ chủ
trương liên hoành, chuyển sang
chủ trương hợp tung sáu nước, cùng nhau chống lại nước Tần. Dưới đây là một ví
dụ Tô Tần khéo khích Hàn vương áp dụng chính sách hợp tung.
Tô Tần đến nước Hàn, bái kiến Hàn Tuyên vương. Khi Tô Tần đưa ra chính
sách hợp tung, để Hàn Tuyên vương có ấn tượng sâu sắc, ông bắt đầu nói chuyện
sức mạnh của nước Hàn để Hàn vương ý thức được mình đang có sức mạnh to
lớn. Đương nhiên, tr
ước đó Tô Tần đã nắm vững rất rõ tình hình nước Hàn, vì thế,
ông nói với Hàn vương một cách có căn cứ: “Phía Bắc nước Hàn có yếu địa chiến
lược Củng Lạc và Thành Cao, phía Tây có nơi hiểm yếu Ích Dương, Thương Quy,
phía Đông có khúc ngoặt, phía Nam có Hành Sơn, là nước có đất đai rộng lớn,
thêm vào đó là mấy trăm binh mã dưới sự chỉ huy của đại vương, nước của đại
vương th
ật là một nước lớn!“
Thấy vẻ mặt của Hàn vương lộ vẻ vui mừng, Tô Tần tiếp tục nói: “Còn một
điều quan trọng hơn là nước Hàn có thể đúc cung nỏ tốt nhất thiên hạ. Cung nỏ
được đúc ra ở Khê Tử, Thiếu phủ có sức mạnh rất lớn. Và điều đáng nói là quân

đội của đại vương đã được huấn luyện vô cùng nghiêm ngặt, kỹ thuật bắn cung
của các binh sĩ vô cùng cao siêu, trăm phát trúng cả trăm, chỉ dựa vào điều này
thôi cũng có thể thấy khả năng chiến đấu mạnh mẽ của quân đội đại vương.“
Để tăng lòng tin của Hàn vương, Tô Tần không tiếc lời hay ý tốt. Ông liếc nhìn
Hàn vương một cái rồi lại nói tiếp: “Cung tên đượ
c đúc ở nước Hàn rất nổi tiếng.
Lính nước Hàn rất giỏi sử dụng cung tên đúc tại Minh Sơn. Cung tên đúc ở Thái
Hà cũng lợi hại phi thường, trên cạn có thể bắn trúng ngựa, dưới nước có thể bắn
trúng chim muông, là vũ khí đắc lực của binh sỹ. Ngoài ra, các loại binh khí khác
của nước Hàn cũng vô cùng độc đáo, binh sỹ nước Hàn thật oai phong lẫm liệt.“
Những lời nói này của Tô Tầ
n khiến Hàn vương vô cùng thoải mái, Tô Tần thấy
thời cơ đã chín muồi, bèn nhằm thẳng vào vấn đề chính, khéo léo khích Hàn
vương: “Một đất nước như thế này lại có minh quân lãnh đạo, binh sỹ hùng mạnh,
nhưng dường như nó vẫn lệ thuộc vào nước Tần, thật khiến cho người khác ngạc
nhiên. Đây là một nỗi nhục của nước nhà khiến con cháu đời sau phải chê cười, rất
mong đại vươ
ng cân nhắc, suy nghĩ cẩn thận rồi hành sự!“.
Tô Tần nói đến đây thì phát hiện thấy Hàn vương mặt đỏ tía tai, xấu hổ vô cùng.
Thế là Tô Tần không bỏ lỡ thời cơ tiếp tục triển khai thế tấn công tâm lý “khích
tướng“:
“Đại vương nếu để cho một nước mạnh như thế này thần phục Tần thì hậu quả
không thể tưởng tượng nổi, nước Tầ
n sẽ cướp đoạt đất đai, doạ dẫm đại vương.
Đến lúc đó e rằng nước Hàn chẳng thể còn uy phong như ngày nay. Cho dù biên
cương nước Hàn nghìn dặm nhưng lòng tham của Tần vương vô đáy, Tần vương
muốn thôn tính sáu nước để làm bá chủ thiên hạ, trong đó có cả đại vương. Bao
nhiêu đất đai đó chẳng thể thoả mãn lòng tham ấy, huống hồ lãnh thổ của đại
v
ương chỉ có hạn? Lấy lãnh thổ có hạn của đại vương để thoả mãn lòng tham vô

hạn của Tần vương, điều này sao có thể đây? Nếu có một ngày Tần vương đòi hỏi
đại vương cắt đất nhưng đại vương không muốn, Tần vương phẫn nộ, thì đại
vương sẽ tấn công. Như thế, chiến tranh giữa Tần và Hàn là không thể tránh khỏi,
đây chỉ
là vấn đề sớm muộn mà thôi. Còn nếu đại vương không muốn có chiến
tranh thì phải hy sinh sức mạnh của nước mình, cách làm này thật không sáng
suốt! Tục ngữ nói rất hay ‘Thà chết còn hơn sống nhục . Bây giờ đại vương xưng
thần với Tần thì rõ ràng là sống nhục . Dựa vào sự lãnh đạo anh minh của đại
vương mà nước Hàn rộng lớn, binh sỹ tinh nhuệ đầy đủ lương thực, nhưng phải
thần phục một nước khác tự đáy lòng thần cũng c
ảm thấy xấu hổ cho đại vương.“
Hàn vương vừa xấu hổ vừa nhục nhã, rút kiếm đứng dậy, ngước lên trời than
rằng: “Đa tạ tiên sinh chỉ giáo, trẫm dù có chết cũng không đầu hàng nước Tần.
Trẫm muốn áp dụng chính sách hợp tung của tiên sinh“.
Trong đoạn hùng luận này, Tô Tần đã nói tường tận thấu thiệt lợi hại trong quan
hệ của Tần và Hàn, khiến cho Tần v
ương hiểu đạo lý xưng thần với Tần vương
còn chẳng bằng liên minh năm nước khác. Tô Tần còn chỉ ra việc Hàn vương
nhượng đất để thoả mãn lòng tham của Tần vương cũng chẳng giúp ích gì, từ đó
khiến Hàn vương căm phẫn nước Tần. Cuối cùng, Tô Tần dẫn câu tục ngữ Thà
chết còn hơn sống nhục để khích Hàn vương, khiến Hàn vương ý thức được tầ
m
quan trọng của chính sách hợp tung. Điều đó cũng khiến Tô Tần đạt được mục
đích muốn khuyên của mình.
Đối với những người chần chừ lưỡng lự, do dự không quyết, cần phải khích họ
mới có thể khiến họ xoá bỏ suy nghĩ an phận. Xin hãy xem ví dụ sau đây:

Gia Cát Lượng khéo khích Tôn Quyền.
Gia Cát Lượng là một nhà chính trị và nhà quân sự nổi tiếng thời Tam Quốc.
Trong l

ĩnh vực quân sự, ông rất giỏi mưu lược, trong lĩnh vực ngoại giao, ông có
tài ăn nói, hùng biện. Câu chuyện Gia Cát Lượng khẩu chiến với đám nho sĩ ngay
cả đàn bà trẻ con cũng đều rõ.
Mùa hè năm 208 sau Công Nguyên, Tào Tháo về cơ bản đã thống nhất vùng
Trung Nguyên, thế là ông ta liền dẫn đầu quân gần hai mươi vạn đại quân, chỉ huy
quân đội xuống phía Nam với mưu đồ bình định luôn Kinh Châu và Đông Ngô,
thố
ng nhất phương Nam. Con trai của Lưu Biểu là Lưu Quỳnh không đánh đã
hàng, chắp tay dâng Kinh Châu cho Tào Tháo. Lưu Bị thân cô thế cô khó mà
chống lại quân Tào, liền rút về Hà Khẩu, cũng may có Lưu Kì đến tiếp ứng, Lưu
Bị mới được thoát thân. Dù như vậy nhưng đại quân Tào Tháo lúc nào cũng có thể
đánh đến, Lưu Bị ở vào một hoàn cảnh vô cùng nguy hiểm; chỉ có liên kết với Tôn
Quyền thì mới có thể chống lại quân Tào. Vì thế, việc có thể thuyết phục Tôn
Quyền cùng liên thủ hay không có quan hệ trực tiếp đến sự sinh t
ử tồn vong của
Lưu Bị. Trong bước ngoặt khẩn cấp và quan trọng này, Gia Cát Lượng đến Trung
Đông để thuyết phục Tôn Quyền.
Lúc này, Tôn Quyền đang dẫn binh đóng ở Sài Tang và xem xét tình hình phát
triển như thế nào. Đứng trước nguy cơ bị quân Tào tấn công từ các phía, nội bộ
Tôn Quyền chia thành hai phe, một bên là phe chủ trương đầu hàng do Trương
Chiêu cầm đầu, một bên là phe chủ chiến do Chu Du cầm đầu. Hai bên đều khăng
khăng giữ ý kiến của mình, tranh luận liên hồi, vì vậy Tôn Quyền khó mà quyết
đoán được.
Mới đầu, Gia Cát Lượng tiến hành cuộc khẩu chiến với phe chủ trương đầu
hàng do Trương Chiêu đứng đầu tại triều đường và ông đã giành được chiến thắng
hiệp một. Tiếp đó, ông tiến hành cuộc giao phong trực diện với Tôn Quyền.
Khi bái kiến Tôn Quyền ở triều đường, Gia Cát Lượng th
ấy Tôn Quyền là bậc
râu hùm hàm én mày ngài, dáng vẻ đường hoàng, ông nghĩ thầm người này tướng
mạo phi phàm, chỉ có thể dùng lời nói để khích ông ta, nếu khuyên nhủ trực tiếp

thì không hiệu quả. Ngay từ đầu, Tôn Quyền đã hỏi tình hình quân đội của Tào
Tháo, Gia Cát Lượng lập tức khuyếch trương thế lực quân Tào để kích cho Tôn
Quyền tức giận. Tôn Quyền lại hỏi Gia Cát Lượng: “Hiện nay Tào Tháo đã chiếm
lĩnh các vùng Kinh Châu, liệu ông ta có đị
nh tấn công vùng xa hơn nữa không?“
Cát Lượng trả lời: “Hiện nay quân Tào đóng trại ở ven sông, chế tạo thuyền
chiến, nếu không phải là muốn tấn công Giang Đông thì là muốn đánh vào đâu?“
Tôn Quyền nói: “Nếu như chúng muốn thôn tính Giang Đông, theo ông tôi nên
đánh hay không đây?“
Gia Cát Lượng liền nói thẳng không hề né tránh: “Hiện nay thiên hạ đại loạn,
quần hùng nổi dậy, tướng quân đang đóng quân ở Giang Đông, Lưu Bị thì tậ
p hợp
quân sĩ ở Hán Nam để tranh đoạt thiên hạ với Tào Tháo. Bây giờ Tào Tháo đã
bình định phương Bắc, lại xuống phía Nam chiếm được Kinh Châu, uy trấn bốn
bề. Anh hùng không có đất dụng võ, do đó Lưu Bị mới đến đây. Hiện nay đại quân
Tào Tháo đã áp sát biên giới, mong rằng tướng quản sẽ dựa vào lực lượng của
mình để quyết định đối sách. Nếu tướng quân cho rằng quân Ngô đủ sức ch
ống lại
Tào Tháo thì tốt nhất hãy cắt đứt quan hệ với Tào Tháo trước, bày binh cố thủ.
Còn nếu không thể thì hãy sớm giải giáp binh sĩ và đến cúi đầu xưng làm bề tôi
của ông ta. Hiện nay, ngoài mặt tướng quân mang danh nghĩa phục tùng mà trong
lòng do dự không quyết. Khi mọi việc đã vô cùng khẩn cấp mà không quyết đoán
kịp thời, e rằng đại hoạ sắp đến thôi.“
Tôn Quyền hỏi lại: “Nếu sự tình đ
ã như vậy, tại sao Lưu Bị còn không lập tức
đến hàng Tào Tháo?“
“Hỏi rất hay, tôi cũng đang muốn hỏi ông câu này.“ Gia Cát Lượng thầm nghĩ:
nếu lúc này không kích động ông thì đợi đến lúc nào nữa đây. Thế là Gia Cát
Lượng ra vẻ khẳng khái, sục sôi nghĩa khí nói: “Điền Hoành năm xưa chỉ là một
tráng sĩ nước Tề còn biết giữ vững tiết tháo, không chịu đầu hàng nhục nhã, huống

hồ Lư
u Bị lại là một tôn thân nhà Hán, anh hùng cái thế, những bậc hiền tài trong
thiên hạ đều ngưỡng mộ ông, hướng về phía ông như trăm sông đổ về biển lớn.
Nếu việc đại sự không thể thành công chỉ là ý trời. Thà phải chết chứ đâu thể quỳ
dưới chân Tào tháo được?“
Đây chẳng phải là tỏ ra khinh thường Tôn Quyền sao. Một mặt thì khuyên Tôn
Quyền nếu không đủ lực lượng hãy đầ
u hàng Tào Tháo, mặt khác lại nói rằng dù
lực lượng Lưu Bị chưa đủ để chống Tào, song vẫn giữ vững tiết tháo, thà chết
không chịu hàng. Đây chẳng phải rõ ràng là đánh giá thấp Tôn Quyền sao, để xem
liệu Tôn Quyền có bực tức hay không?
Quả nhiên, sau khi nghe lời của Gia Cát Lượng, Tôn Quyền lập tức hầm hầm
tức giận, phẩy tay bỏ đi, vào trong hậu đường. Phe chủ hàng bật cười ầ
m ỹ, Tổ
Túc phe chủ chiến trách Gia Cát Lượng không nên trêu tức Tôn Quyền. Song Gia
Cát Lượng mừng thầm trong lòng, xem ra kế khích tướng đã có hiệu quả.