BỘ NỘI VỤ
HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA
TIỂU LUẬN
MÔN : QUẢN LÍ NHÀ NƯỚC VỀ VĂN HÓA – GIÁO DỤC – Y TẾ
•
•
•
GIẢNG VIÊN: ĐẶNG THỊ MINH
NHÓM SINH VIÊN: NHÓM 4 – KH14NS2
TÊN ĐỀ TÀI: QUẢN LÍ HOẠT ĐỘNG NGHỆ THUẬT BIỂU DIỄN
Hà Nội, 2016
MỤC LỤC
A- LỜI NÓI ĐẦU
BNỘI DUNG
CHƯƠNG I : TỔNG QUAN CHUNG VỀ HOẠT ĐỘNG NGHỆ THUẬT BIỂU
DIỄN
Cơ sở lí luận
1.1. Khái niệm:
1.2. Hoạt động biểu diễn nghệ thuật và tổ chức biểu diễn nghệ thuật
1.3. Các loại hình biểu diễn nghệ thuật
1.4. Nghệ sỹ biểu diễn nghệ thuật
1.5. Đơn vị tổ chức biểu diễn nghệ thuật chuyên nghiệp
1.6. Đối tượng được tổ chức biểu diễn nghệ thuật
CHƯƠNG II: THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG BIỂU DIỄN NGHỆ THUẬT
Thực trạng hoạt động biểu diễn
2.1. Thực trạng về lực lượng nghệ sỹ biểu diễn
2.2. Cơ sở vật chất kỹ thuật
2.3. Về công tác đào tạo
2.4. Tích cực
2.5. Tiêu cực
CHƯƠNG III. THỰC TRẠNG VỀ CÔNG TÁC QUẢN LÍ NHÀ NƯỚC VỀ HOẠT
ĐỘNG BIỂU DIỄN NGHỆ THUẬT.
Tầm quan trọng của quản lý hoạt động biểu diễn nghệ thuật
3.1. Cơ quan chịu trách nhiệm quản lý
3.1.1. Cơ sở pháp luật
3.1.2. Hoạt động quản lí
3.2. Kết quả đạt được trong công tác quản lí nhà nước về hoạt động biểu diễn
nghệ thuật
CHƯƠNG IV: GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ QUẢN LÍ NHÀ NƯỚC VỀ
HOẠT ĐỘNG BIỂU DIỄN NGHỆ THUẬT
C- KẾT LUẬN
LỜI NÓI ĐẦU
Đảng và Nhà nước ta luôn coi văn hóa là nền tảng tinh thần, động lực, mục tiêu
của CNXH.
Việc quản lý nhằm bảo tồn, kế thừa, phát triển những giá trị văn hóa dân tộc là
quốc sách hàng đầu được ghi nhận trong các bản hiến pháp. Một trong những lĩnh
vực hoạt động phổ biến trong đời sống văn hóa xã hội ở nước ta, có ảnh hưởng
mạnh mẽ tới tư tưởng, tình cảm, nhận thức của nhiều người đó là hoạt động nghệ
thuật biểu diễn.
Sự tác động của khoa học kỹ thuật, công nghệ cao, của quá trình giao lưu văn hóa
và hội nhập kinh tế đã đưa nghệ thuật biểu diễn không chỉ trở thành sản phẩm tinh
thần đáp ứng nhu cầu của quần chúng mà còn trở thành một bộ phận của kinh tế thị
trường phát triển năng động, sáng tạo. Phát triển nghệ thuật biểu diễn đi đúng
hướng dân tộc, khoa học, đại chúng chắc chắn không thể thiếu vai trò then chốt của
quản lý nhà nước.
Do đó, nhóm chúng em quyết định chọn đề tài: “ Quản lí hoạt động nghệ thuật
biểu diễn” làm đề tài nghiên cứu. Trong quá trình nghiên cứu không tránh khỏi
những sai xót, chúng em rất mong nhận được sự góp ý của cô để bài nghiên cứu
thêm hoàn chỉnh.
Chúng em xin chân thành cảm ơn cô!
CHƯƠNG I. TỔNG QUAN CHUNG VỀ HOẠT ĐỘNG NGHỆ
THUẬT BIỂU DIỄN
1. Cơ sở lí luận
1.1. Khái niệm:
- Theo khoản 1 điều 2 của nghị định 79/2012/ NĐ-CP quy định về biểu diễn
nghệ thuật, trình diễn thời trang; thi người đẹp và người mẫu giải thích “
biểu diễn nghệ thuật là trình diễn chương trình, tiết mục, vỡ diễn trực tiếp
trước công chúng của người biểu diễn”.
Nghệ thuật biểu diễn bao gồm nhiều loại hình nghệ thuật khác nhau vì vậy đến nay
chưa có một khái niệm đầy đủ, chính xác. Mỗi khái niệm đưa ra chỉ bao hàm được
một khía cạnh nào đó:
Tác giả Đình Quang quan niệm rằng nghệ thuật biểu diễn là nghệ thuật tổng
hợp, là một công trình tập thể. Tổng hợp vì nó bao gồm cả giá trị văn học, hội họa,
âm nhạc, vũ đạo; thể hiện ra trong câu ca, nhạc nền, điệu bộ, dáng múa, phục trang,
ánh sáng... Tập thể vì đây là công sức góp lại của nhiều người, từ đạo diễn, tác giả,
diễn viên đến nhạc sĩ...
Tác giả Trần Trí Trắc thì cho rằng nghệ thuật biểu diễn là sự thể hiện sáng tạo
của nghệ sỹ trước khán giả, là tiếng nói từ trái tim đến trái tim, từ tình cảm đến với
tình cảm và trở thành một bảo tàng sống của dân tộc.
Trong hệ thống văn bản luật của nhà nước cũng nêu rõ biểu diễn và tổ chức
biểu diễn nghệ thuật chuyên nghiệp là hoạt động đưa chương trình, tiết mục, vở
diễn đến với công chúng qua sự trình diễn của diễn viên chuyên nghiệp, thể hiện
hình tượng nghệ thuật, phản ánh cuộc sống thông qua tác phẩm sân khấu, ca, múa,
nhạc nhằm giáo dục tư tưởng, tình cảm, đạo đức, lối sống, nâng cao dân trí, thẩm
mỹ đáp ứng nhu cầu hưởng thụ văn hóa tinh thần của nhân dân, góp phần xây dựng
và phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc.
1.2.
Hoạt động biểu diễn nghệ thuật và tổ chức biểu diễn nghệ thuật
Điều 11,12,13,14,15,16 nghị định 79/2012/ND-CP về biểu diễn nghệ thuật,
trình diễn thời trang; thi người đẹp và người mẫu quy định cụ thể như sau:
Điều 11. Biểu diễn nghệ thuật, trình diễn thời trang của tổ chức, cá nhân nước
ngoài đang hoạt động hợp pháp tại Việt Nam
1. Khi tổ chức biểu diễn nghệ thuật, trình diễn thời trang tại trụ sở không phải đề
nghị cấp giấy phép nhưng phải thực hiện quy định tại Điểm a Khoản 2 Điều 7
Nghị định này.
2. Khi tổ chức biểu diễn nghệ thuật, trình diễn thời trang ngoài trụ sở hoặc nơi cư
trú, phải thông qua đối tượng quy định tại Khoản 1 Điều 8 Nghị định này làm thủ
tục đề nghị cấp giấy phép tổ chức biểu diễn nghệ thuật, trình diễn thời trang theo
quy định tại Khoản 1 Điều 9 Nghị định này. Trường hợp mời tổ chức, cá nhân
nước ngoài, cá nhân là người Việt Nam định cư ở nước ngoài vào Việt Nam biểu
diễn nghệ thuật, trình diễn thời trang thực hiện theo quy định tại Khoản 2 Điều 9
Nghị định này.
Điều 12. Tổ chức biểu diễn nghệ thuật, trình diễn thời trang không bán vé, thu
tiền
1. Tổ chức, cá nhân tổ chức cho đoàn nghệ thuật, người Việt Nam biểu diễn nhằm
mục đích phục vụ nội bộ hoặc biểu diễn tại các cơ sở lưu trú du lịch, nhà hàng ăn
uống, giải khát không bán vé, thu tiền xem biểu diễn, không phải đề nghị cấp giấy
phép nhưng phải thực hiện các quy định có liên quan tại Điều 7 và các quy định
khác tại Nghị định này.
2. Trong chương trình biểu diễn nghệ thuật, trình diễn thời trang có sự tham gia
của cá nhân nước ngoài, cá nhân là người Việt Nam định cư ở nước ngoài thực
hiện theo quy định tại Khoản 2 Điều 9 Nghị định này.
Điều 13. Tổ chức biểu diễn nghệ thuật, trình diễn thời trang của lực lượng vũ
trang
1. Tổ chức thuộc lực lượng vũ trang tổ chức biểu diễn nghệ thuật, trình diễn thời
trang phục vụ nội bộ, phục vụ nhiệm vụ chính trị; tổ chức, cá nhân thuộc lực
lượng vũ trang ra nước ngoài biểu diễn nghệ thuật, trình diễn thời trang; tổ chức,
cá nhân thuộc lực lượng vũ trang nước ngoài vào Việt Nam biểu diễn nghệ thuật,
trình diễn thời trang thực hiện theo quy định của Bộ chủ quản.
2. Trường hợp tổ chức biểu diễn nghệ thuật, trình diễn thời trang nhằm mục đích
kinh doanh thực hiện theo quy định tại Khoản 1 Điều 9 Nghị định này.
Điều 14. Tổ chức biểu diễn nghệ thuật, trình diễn thời trang của cơ quan phát
thanh, cơ quan truyền hình
1. Khi tổ chức biểu diễn nghệ thuật, trình diễn thời trang trong trụ sở cơ quan phát
thanh, cơ quan truyền hình hoặc nhằm mục đích phát sóng, người đứng đầu cơ
quan phát thanh, cơ quan truyền hình chịu trách nhiệm về nội dung chương trình
và không phải đề nghị cấp giấy phép biểu diễn nghệ thuật, trình diễn thời trang.
2. Trường hợp tổ chức biểu diễn nghệ thuật, trình diễn thời trang nhằm mục đích
kinh doanh, ngoài trụ sở của cơ quan phát thanh, cơ quan truyền hình thực hiện
theo quy định tại các Khoản 1 và 2 Điều 9 Nghị định này.
Điều 15. Biểu diễn nghệ thuật quần chúng
1. Khi tổ chức biểu diễn nghệ thuật quần chúng không phải đề nghị cấp giấy phép
nhưng phải thực hiện các quy định tại Điều 6, các Khoản 1, 2 và 3 Điều 7 Nghị
định này và các quy định cụ thể sau:
a) Khi tổ chức trong khu dân cư, trong nội bộ nhằm phục vụ nhiệm vụ chính trị
hoặc đáp ứng nhu cầu sinh hoạt văn hóa, văn nghệ cơ sở do người tổ chức chịu
trách nhiệm;
b) Khi tổ chức ngoài phạm vi nội bộ, phải thông báo bằng văn bản về mục đích,
phạm vi, nội dung chương trình, thời gian, địa điểm biểu diễn với Sở Văn hóa,
Thể thao và Du lịch nơi biểu diễn ít nhất 05 ngày làm việc trước ngày biểu diễn.
2. Đoàn nghệ thuật quần chúng khi biểu diễn ở địa phương khác phải thông báo
bằng văn bản cho Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tại địa phương nơi biểu diễn ít
nhất 05 ngày làm việc trước ngày biểu diễn về nội dung chương trình, thời gian,
địa điểm biểu diễn, người chịu trách nhiệm tổ chức.
3. Đoàn nghệ thuật quần chúng khi biểu diễn nghệ thuật, trình diễn thời trang có
bán vé, thu tiền thực hiện theo quy định tại Khoản 1 Điều 9 Nghị định này.
Điều 16. Tổ chức các cuộc thi và liên hoan các loại hình nghệ thuật
Việc tổ chức thi và liên hoan các loại hình nghệ thuật do Bộ Văn hóa, Thể thao và
Du lịch quy định.
1.3.
Các loại hình biểu diễn nghệ thuật
Theo điều 5 của nghị định quy định về biểu diễn nghệ thuật, trình diễn thời trang;
thi người đẹp và người mẫu : “Loại hình nghệ thuật biểu diễn bao gồm: Tuồng,
chèo, cải lương, xiếc, múa rối, bài chòi, kịch nói, kịch dân ca, kịch câm, nhạc kịch,
giao hưởng, ca, múa, nhạc, ngâm thơ, tấu hài và các loại hình nghệ thuật khác
được thể hiện trên sân khấu thông qua diễn xuất của diễn viên chuyên nghiệp”.
1.4.
Nghệ sỹ biểu diễn nghệ thuật
Là người được đào tạo tại các trường nghệ thuật hoặc được truyền nghề về những
loại hình nghệ thuật quy định tại Điều 5 quyết định của bộ trưởng bộ văn hoá
thông tin về việc ban hành "Quy chế hoạt động biểu diễn và tổ chức biểu diễn nghệ
thuật chuyên nghiệp" và đang hoạt động biểu diễn nghệ thuật chuyên nghiệp.
1.5.
Đơn vị tổ chức biểu diễn nghệ thuật chuyên nghiệp
Là đơn vị hoạt động về tổ chức biểu diễn nghệ thuật được cơ quan có thẩm quyền
ra quyết định thành lập hoặc thành lập theo quy định của Luật Doanh nghiệp bao
gồm:
1. Đơn vị tổ chức biểu diễn nghệ thuật công lập gồm: đơn vị do Bộ, cơ quan
ngang Bộ, cơ quan trực thuộc Chính phủ và Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực
thuộc Trung ương ra quyết định thành lập.
2. Đơn vị tổ chức biểu diễn nghệ thuật ngoài công lập gồm: đơn vị được thành lập
và hoạt động theo quy định của Luật Doanh nghiệp.
1.6.
Đối tượng được tổ chức biểu diễn nghệ thuật
Điều 8 nghị định 79/2012/ND-CP quy định về biểu diễn nghệ thuật, trình diễn thời
trang; thi người đẹp và người mẫu: Đối tượng biểu diễn, tổ chức biểu diễn nghệ
thuật, trình diễn thời trang
1. Đối tượng tổ chức biểu diễn nghệ thuật, trình diễn thời trang bao gồm:
a) Nhà hát; Đoàn nghệ thuật; Nhà Văn hóa; Trung tâm Văn hóa, Thể thao;
b) Nhà hát, đoàn nghệ thuật thuộc lực lượng vũ trang;
c) Doanh nghiệp có chức năng tổ chức biểu diễn nghệ thuật, trình diễn thời trang;
d) Hội Văn học, nghệ thuật; cơ sở đào tạo văn hóa nghệ thuật;
đ) Cơ quan phát thanh, cơ quan truyền hình;
e) Chủ địa điểm, hộ kinh doanh tổ chức biểu diễn nghệ thuật, trình diễn thời trang;
2. Đối tượng biểu diễn nghệ thuật, trình diễn thời trang
a) Cá nhân là người Việt Nam;
b) Cá nhân là người nước ngoài
c) Cá nhân là người Việt Nam định cư ở nước ngoài.
CHƯƠNG II: THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG BIỂU DIỄN NGHỆ THUẬT
2. Thực trạng hoạt động biểu diễn nghệ thuật
2.1. Thực trạng về lực lượng nghệ sỹ biểu diễn
Là lực lượng trung tâm của sân khấu nghệ thuật truyền thống, người diễn
viên, nhạc công đóng vai trò quan trọng trong việc tham gia vào quá trình sáng tạo
nên tác phẩm sân khấu nghệ thuật sân khấu. Tại các đơn vị nghệ thuật truyền thống
hiện nay, đa số nghệ sỹ là diễn viên, nhạc công đã lớn tuổi. Một số diễn viên, nhạc
công có trình độ chuyên môn đang kiêm nhiệm công tác quản lý nên ảnh hưởng
không nhỏ đến chất lượng các chương trình nghệ thuật. Một số khác, diễn viên,
nhạc công đã hết tuổi làm nghề nhưng chưa đến tuổi nghỉ hưu (do bất cập về cơ
chế chính sách nên chưa thể giải quyết được vấn đề này). Vì vậy, nguồn nhân lực
tính theo chỉ tiêu biên chế được giao cơ bản là đủ, nhưng trên nên thực tế lại thiếu
hụt nghiêm trọng nguồn nhân lực khi triển khai dàn dựng và biểu diễn tác phẩm
bởi số lượng nghệ sỹ tuổi cao, không còn sức làm nghề chiếm số đông trong biên
chế.
Phần lớn lực lượng diễn viên hiện nay có trình độ Trung cấp được đào tạo tại
các cơ sở đào tạo nghệ thuật chuyên nghiệp trong cả nước. Nghệ sỹ diễn viên, nhạc
công có trình độ Đại học chiếm tỷ lệ khoảng từ 17 đến 22%. Bên cạnh những nghệ
sỹ tài năng thành danh hoạt động lâu năm đã xuất hiện các tài năng trẻ sân khấu
được khẳng định qua các cuộc thi Tài năng trẻ sân khấu toàn quốc nhưng kinh
nghiệm, kiến thức chung về lịch sử, văn hoá nghệ thuật thuộc ngành, lĩnh vực còn
non yếu và chưa đủ trí, lực để đảm đương những vai diễn trong cả một chương
trình,vởdiễn.
Đối với các đơn vị nghệ thuật truyền thống chuyên nghiệp, công tác đào tạo, bồi
dưỡng đội ngũ nghệ sỹ, diễn viên biểu diễn nghệ thuật truyền thống có tài, tâm
huyết với nghề được cải thiện đáng kể, với khoảng 3.000 nghệ sỹ chuyên nghiệp.
Các nghệ sỹ đã nỗ lực cố gắng, khắc phục khó khăn của cuộc sống để gìn giữ, bảo
tồn và tiếp tục phát huy vốn di sản nghệ thuật truyền thống của dân tộc. Đến tháng
6.2011, đã có 191 nghệ sỹ được được Nhà nước phong tặng danh hiệu Nghệ sỹ
nhân dân, 1.580 nghệ sỹ được Nhà nước trao tặng danh hiệu Nghệ sỹ ưu tú. Các
đơn vị nghệ thuật truyền thống như Tuồng, Chèo, Cải lương, Múa rối, Ca Múa
Nhạc dân tộc đã có những tác phẩm tốt, những chương trình, vở diễn hấp dẫn.
Nhiều đơn vị đã đổi mới phương thức hoạt động để đến với khán giả, đặc biệt là
khán giả vùng sâu, vùng xa, số lượng buổi diễn ngày càng tăng. Công việc sưu
tầm, sưu tập, giới thiệu một số tác phẩm Tuồng, Chèo truyền thống đã đạt được
nhiều kết quả.
Thực tế cho thấy, các đơn vị nghệ thuật sân khấu truyền thống đang thiếu tài năng
trẻ sân khấu biểu diễn; nhiều đơn vị hoạt động cầm chừng, chỉ đáp ứng đủ chỉ tiêu
đêm diễn được giao và phục vụ công tác chính trị, lễ tết, vùng sâu vùng xa; Nhiều
năm không dàn dựng được tác phẩm nghệ thuật đạt chất lượng cao vì thiếu hụt lực
lượng nghệ sỹ biểu diễn.
2.2. Cơ sở vật chất kỹ thuật
Cả nước hiện có khoảng 130 đơn vị nghệ thuật chuyên nghiệp, hơn 200 đoàn nghệ
thuật xã hội hóa, hơn 42.000 đội văn nghệ cấp xã, phường, hàng trăm đội thông tin
tuyên truyền và gần 200 câu lạc bộ nghệ thuật tư nhân. Tuy nhiên, hầu như hệ thống
cơ sở vật chất của các đơn vị không đáp ứng được những yêu cầu về công năng biểu
diễn chuyên nghiệp và nhu cầu hưởng thụ văn hóa nghệ thuật của công chúng.
2.3. Về công tác đào tạo:
Trong những năm qua, đã có nhiều công trình nghiên cứu, cải tiến phương pháp dạy
và học, kết hợp với truyền nghề nhưng vẫn chưa thực sự phát huy hiệu quả; công tác
tuyên truyền về chủ trương và chiến lược đào tạo nhằm phát triển nguồn nhân lực
cho các loại hình nghệ thuật biểu diễn truyền thống chưa tốt. Mô hình đào tạo theo
hướng xã hội hóa xuất hiện tập trung chủ yếu ở các thành phố lớn nhưng chỉ thích
hợp với các loại hình nghệ thuật khác, cả nước chưa có mô hình đào tạo diễn viên
nghệ thuật sân khấu truyền thống theo phương thức xã hội hóa.
Nguồn tuyển sinh cho sân khấu truyền thống thời gian qua đều ở tình trạng báo
động vì thưa vắng thí sinh đăng ký. Mặc dù Nhà nước đã có chế độ ưu đãi giảm
70% học phí cho sinh viên theo học sân khấu truyền thống, hằng tháng có tiền bồi
dưỡng nghề, được cấp quần áo tập và các phương tiện học tập khác nhưng số lượng
thí sinh thi vào các chuyên ngành nghệ thuật truyền thống vẫn ngày càng giảm.
2.4. Tích cực
Nghệ thuật biểu diễn truyền thống chính là sản phẩm tinh thần gắn với cộng đồng
hoặc cá nhân, vật thể và không gian văn hóa liên quan, có giá trị lịch sử, văn hóa,
khoa học, thể hiện bản sắc của cộng đồng. Loại hình nghệ thuật này không ngừng
được tái tạo và lưu truyền từ thể hệ này sang thế hệ khác bằng truyền miệng, truyền
nghề, trình diễn và các hình thức khác
Nghệ thuật biểu diễn góp phần khơi dậy lòng yêu nước, giữ gìn và lưu truyền bản
sắc văn hóa dân tộc.
Nghệ thuật biểu diễn là tinh tế của văn hóa, là nhu cầu thiết yếu, thể hiện khát vọng
chân thiện mỹ của con người, là một trong những động lực to lớn trực tiếp góp
phần xây dựng nền tảng tinh thần của xã hội và sự phát triển toàn diện của con
người Việt Nam.
Trong nghệ thuật biểu diễn, những vấn đề đạo đức xã hội được chuyển tải bằng yếu
tố thẩm mỹ, từ đó góp phần bồi dưỡng tinh thần yêu nước, lòng tự hào dân tộc, đạo
đức, lối sống và nhân cách. Khi cảm thụ, thưởng thức tác phẩm nghệ thuật , công
chúng đánh giá - tiếp nhận không chỉ cảm nhận cái đẹp, cái cao cả, cái bi, cái hài...
Nghệ thuật biểu diễn ca – múa – nhạc đã đáp ứng nhu cầu thưởng thức của khán
giả. Với các đơn vị nghệ thuật chuyên nghiệp (Đoàn nghệ thuật Chèo, đoàn nghệ
thuật Cải lương, đoàn Kịch...), và các nhóm biểu diễn nghệ thuật hoạt động tự do
hàng trăm nghìn chương trình biểu diễn ca – múa – nhạc lớn nhỏ khác nhau, với đủ
các thể loại từ độc tấu, hòa tấu các loại nhạc cụ đến đơn ca, hợp ca các tiết mục hát
mới, các ca khúc nước ngoài, hát chầu văn, hát xẩm, hát quan họ, hát chèo, hát cải
lương, các tiết mục dân vũ, các tiết mục múa dân gian đương đại… đảm bảo đáp
ứng nhu cầu khách du lịch trong nước và nước ngoài.
Việc gắn nghệ thuật ca – múa – nhạc với du lịch đã phần nào đáp ứng nhu cầu vật
chất – tinh thần của nghệ sĩ. Từ việc biểu diễn các tiết mục trong chương trình ca –
múa – nhạc phục vụ khách du lịch, người nghệ sĩ sẽ được trả công theo hợp đồng
hoặc hoặc theo thỏa thuận. Các khoản thù lao này góp phần nâng cao đời sống vật
chất của người nghệ sĩ. Bên cạnh đó, chính việc đi diễn này đã góp phần rèn giũa
chuyên môn, tạo động lực trong sự đam mê nghề nghiêp cho các nghệ sĩ.
VD: Chương trình Nghệ thuật“Xuân Quê hương 2016 – Tổ quốc vinh quang” tối
ngày 8/2/2016 tại Bến Nhà Rồng TP.HCM thu hút hơn 700 kiều bào tham dự.
Chủ tịch nước Trương Tấn Sang đã đánh trống khai hội và gửi tới toàn thể kiều
bào những lời thăm hỏi ân cần và những lời chúc mừng năm mới tốt đẹp nhất.
Chương trình nghệ thuật với chủ đề “Tổ quốc vinh quang” gồm các tiết mục đặc
sắc ca ngợi đất nước, truyền tải không khí đón xuân mới ấm áp, rộn ràng trên
khắp mọi miền đất nước với sự tham gia của nhiều ca sĩ, nghệ sĩ nổi tiếng trong
và ngoài nước.
Mở đầu chương trình là tác phẩm giao hưởng “Hồn thiêng sông núi” do nhạc sĩ
Nguyễn Thiện Đạo biên soạn, một kiều bào Pháp có tên trong Từ điển Danh nhân
Cộng hòa Pháp và là một trong số những người được Chính phủ Pháp mua tác
phẩm trọn đời. Bản giao hưởng mang âm hưởng trầm hùng, gợi lại lòng tự hào
của dân tộc trong suốt hơn 4000 năm dựng nước và giữ nước của dân tộc Việt
Nam. Các tiết mục khác trong Chương trình Nghệ thuật ca ngợi vẻ đẹp quê
hương đất nước trải dài từ Bắc chí Nam, vẻ đẹp của thiên nhiên, con người,
phong tục tập quán Việt Nam. Bên cạnh đó, những tiết mục múa minh họa, những
hoạt cảnh tái hiện cảnh sum vầy ngày Tết, những màn trình diễn áo dài và pháo
hoa ấn tượng cũng góp phần đắc lực cho sự thành công của chương trình.
Ông Lưu Thanh Dũng (kiều bào Pháp) xúc động: “Buổi biểu diễn văn nghệ rất
hay và ý nghĩa, lột tả được cái gì gọi là “hồn thiêng sông núi Việt Nam”, khơi gợi
trong lòng chúng tôi, những người con xa xứ lòng tự hào dân tộc, chúng tôi càng
trân quý hơn những giá trị truyền thống của dân tộc. Các ca khúc thể hiện được
không khí xuân ấm áp qua những giọng ca ngọt ngào không kém phần hào hùng
của các ca sĩ…”
Bà Jahn Kim Liên (kiều bào Đức) vui mừng chia sẻ: “Tôi đã tham dự chương
trình Xuân Quê Hương được 10 lần, mỗi lần đều mang một nét mới, ý nghĩa hơn;
lần này Xuân Quê Hương được tổ chức tại thành phố mang tên Bác rất đặc sắc,
chu đáo và công phu, để lại trong tôi nhiều ấn tượng sâu sắc. Tôi thật sự rất tự
hào mình là người con của đất nước Việt Nam, tôi luôn hướng về quê hương, đất
Mẹ, luôn thể hiện tấm lòng của mình đối với đất nước qua những đóng góp từ
thiện xã hội tùy theo khả năng của mình. Bên cạnh đó, tôi rất xúc động trước
những tình cảm của dân tộc, của quê hương, của các cấp lãnh đạo dành cho
những người con xa quê hương hiện đang ở trong nước và đồng bào không thể về
đón xuân tại quê nhà năm nay thật trân trọng, chân thành. Điều này đã tạo cho tôi
một cảm xúc đẹp rất lạ, không có một từ ngữ nào có thể diễn tả được”.
Phát biểu tại buổi lễ, Phó Thủ tướng-Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Bình Minh
khẳng định năm 2015, cộng đồng kiều bào ta ở nước ngoài tiếp tục có sự ổn định
và hội nhập vào xã hội sở tại, tiềm lực tri thức và kinh tế được nâng lên đáng kể.
Dù ở xa Tổ quốc, kiều bào ta vẫn luôn mang trong mình tình yêu đất nước, quê
hương, luôn hướng về cội nguồn và ý thức gìn giữ và phát huy bản sắc văn hóa
Việt Nam. Kiều bào còn là cầu nối quan trọng tăng cường tình hữu nghị giữa Việt
Nam với các nước. Các hoạt động hợp tác nghiên cứu khoa học, công nghệ và
đầu tư kinh doanh, tài chính của kiều bào ta hiện đã trở thành một nguồn lực quan
trọng, đóng góp hiệu quả vào quá trình phát triển kinh tế của đất nước”
“Xuân quê hương 2016” là sự kiện có ý nghĩa bởi nó được tổ chức đúng dịp đất
nước chuẩn bị kỷ niệm 41 năm thống nhất đất nước và cũng là năm có nhiều ngày
lễ trọng đại của dân tộc. Đây cũng là dịp để kiều bào khắp nơi gặp gỡ, giao lưu,
đoàn kết giúp đỡ lẫn nhau, giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc gắn bó với quê hương,
tiếp tục có những đóng góp tích cực trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ
quốc…
2.6.
Tiêu cực
Tuy nhiên, hoạt động tổ chức và biểu diễn nghệ thuật thời gian qua vẫn còn
không ít sai phạm. Bên cạnh nhiều vụ việc mang tính cá nhân của các ca sĩ, diễn
viên như: hát nhép, sử dụng trang phục, lời nói, hành vi phản cảm trên sân khấu,
không phù hợp thuần phong mỹ tục..., đã xảy ra nhiều sai phạm của các đơn vị và
công ty tổ chức sự kiện, biểu diễn nghệ thuật, thể hiện sự coi thường quy định của
ngành chức năng và mang tính không chuyên nghiệp. Ðã có không ít đơn vị, công
ty tìm cách lách luật, tự tiện thay đổi nội dung hoặc biểu diễn không đúng với kiểm
duyệt. Có trường hợp còn cố tình biểu diễn khi chưa được cấp phép tổ chức, ký
hợp đồng, bán vé thu tiền song không thực hiện đúng hợp đồng, bán vé quá số ghế
quy định; tự ý tăng giá vé; quảng cáo sai, không đúng chương trình, thậm chí mạo
danh các ca sĩ, diễn viên nổi tiếng để lừa khán giả, sử dụng tác phẩm biểu diễn thu
tiền mà không thực thi quyền tác giả, vi phạm tổ chức in ấn, ghi âm, ghi hình,...
Gần đây nhất, cuộc thi "Nữ hoàng biển Việt Nam 2013" tại Nha Trang (Khánh
Hòa) có nhiều sai phạm trong tổ chức, bị Cục Nghệ thuật biểu diễn thu hồi giấy
phép trước vòng chung kết diễn ra ngày 9-6, là một thí dụ. Nguyên nhân là do đơn
vị tổ chức đã không thực hiện đúng quy định về biểu diễn nghệ thuật, thi người đẹp
và người mẫu. Ban tổ chức đã khá tùy hứng, lộn xộn khi nhận thí sinh tham gia
vòng sơ khảo, không có hồ sơ, cũng không có cả ban giám khảo và quy chế hoạt
động, chấm thi khi sơ tuyển, không tổ chức thi bán kết như quy định mà tuyển
thẳng vào chung kết. Trong tháng 5 vừa qua, đơn vị tổ chức chương trình thời
trang "Ðêm hội chân dài" tại TP Hồ Chí Minh cũng đã bị xử phạt 35 triệu đồng vì
trình diễn nội y phản cảm không đúng với nội dung đã được duyệt. Trước đó, đơn
vị này còn bị nhắc nhở vì phát hành thiệp mời có hình ảnh các người mẫu bán khỏa
thân và quảng cáo rượu. Theo nhiều người tham dự, đêm hội tuy mang danh trình
diễn thời trang, nhưng thật ra chủ yếu là tập trung vào phô diễn cơ thể người mẫu...
Hiện nay cả nước có tới 130 đoàn nghệ thuật chuyên nghiệp được Nhà
nước bao cấp, gần 100 đoàn hát tư nhân và 34.622 đội văn nghệ, tuy hoạt động
không chuyên nhưng mỗi năm cũng tổ chức hơn 2.400 cuộc liên hoan, hội diễn…
Thành lập ra nhiều đoàn nghệ thuật như vậy nhưnglại phân bố không hợp lý, có
nơi thừa, nơi thiếu, chồng chéo, trùng lặp nhiều đơn vị trên một địa bàn.
Ngay tại Hà Nội có tới 23 đoàn nhưng công chúng và du khách quốc tế chẳng biết
xem gì và xem ở đâu. Đó là chưa kể việc tổ chức không khoa học nên dẫn đến tuỳ
tiện, manh mún. Trong tổng số 5.200 nghệ sỹ, diễn viên thì số người được đào tạo
chính quy có trình độ đại học chỉ chiếm 11%, trong khi đó số tuổi "quá đát" rất
cao, trung bình là gần 40 tuổi, mặc dù ai cũng biết "thầy già con hát trẻ
Chỉ riêng năm 2005, Cục Nghệ thuật biểu diễn đã cấp phép cho 45 ca sỹ,
nhạc sỹ hải ngoại về nước biểu diễn, cấp phép cho 26 đoàn nghệ thuật, nghệ sỹ
nước ngoài vào Việt Nam biểu diễn, gần 4 triệu băng đĩa với 600 chương trình
được lưu hành phổ biến trong công chúng.Trong khi đó, chúng ta có quá ít nhà hát
để biểu diễn nghệ thuật nhưng lại dư thừa các loại hội trường, nên việc biểu diễn
trong những cái rạp hội trường như thế vô cùng khó khăn, kể cả Nhà hát lớn Hà
Nội cũng còn quá nhiều bất tiện trong việc biểu diễn…
Thời gian qua, nhiều nghệ sĩ trẻ (chủ yếu là nữ) ăn mặc hở hang, phản
cảm... đứng trên sân khấu biểu diễn trong các chương trình nghệ thuật khiến dư
luận rất bức xúc, cơ quan quản lý văn hóa đã vào cuộc xử lý mạnh tay. Mới đây, ca
sĩ Hà Linh lại nối dài sự việc này khi mặc đồ “thiếu vải” hát trong một đêm nhạc
tại Huế 2016 khiến nhiều người ngao ngán. Nhìn những bức ảnh của Hà Linh tại
đêm nhạc này, không khó để thấy trang phục của nữ ca sĩ “hở” đến mức phản chủ.
Biểu diễn xong hai ca khúc chính trong chương trình, Hà Linh vẫn mặc trang phục
đó để hát nhạc phẩm Phôi pha (sáng tác Trịnh Công Sơn) dù một số khán giả đã
“bỏng mắt”. Về sau, đứng trước những chỉ trích từ dư luận với trang phục hở hang,
Hà Linh chia sẻ “Nói thật, tôi thấy trang phục đó cũng có gì phản cảm đâu”. Tuy
nhiên, ai cũng nhìn thấy trang phục của Hà Linh trong Rock - Lửa cố đô vừa qua là
“thiếu vải” trầm trọng.
Đáng nói hơn, đây không phải lần đầu tiên ca sĩ Hà Linh ăn mặc không phù
hợp để đứng trên sân khấu hoặc tham gia các sự kiện. Năm ngoái, Hà Linh diện bộ
cánh xuyên thấu phô trọn gần như toàn bộ vòng 1 khi tham gia một sự kiện giải trí.
Trước đó, năm 2014, trong live show Bài hát yêu thích phát sóng trực tiếp trên
truyền hình quốc gia, khán giả ngã ngửa vì Hà Linh chọn trang phục cổ trang như
trong phim... Trung Quốc để hát ca khúc Người ở người về.
Không chỉ có Hà Linh ăn mặc phản cảm và chưa phù hợp, thời gian qua
không ít nghệ sĩ trẻ gây bão dư luận khi ăn mặc thiếu tính thẩm mỹ. Đó là nữ ca sĩ
Thu Minh từng mặc đồ hở ngực phản cảm khi biểu diễn trong đêm nhạc Ngàn sao
hội tụ. Trong lĩnh vực thời trang, siêu mẫu Võ Hoàng Yến cũng vấp phải tình
huống như Thu Minh khi mặc trang phục hở ngực trình diễn tại chương trình Đam
mê và hội tụ.
Bên cạnh đó, nữ ca sĩ Minh Hằng từng đứng hát trong chương trình ca
nhạc Đêm mỹ nhân để gây quỹ từ thiện tại Quảng Bình vào năm 2012 cũng khiến
dư luận bức xúc thời gian dài. Khi đó, Minh Hằng mặc bộ áo liền quần được may
từ chất liệu ren, mỏng tang và hở tới tận rốn. Khi ánh đèn sân khấu rọi thẳng vào
Minh Hằng, khán giả nhìn rõ những phần da thịt trên cơ thể của nữ ca sĩ. Ngoài ra
còn có người mẫu Hồng Quế mặc trang phục phản cảm tại Liên hoan phim quốc tế
Hà Nội lần thứ 2; Dương Yến Ngọc lộ ngực do áo khoét chữ V quá rộng, lộ miếng
dán ngực silicone trong suốt; người mẫu Thái Hà mặc trang phục lộ ngực trong
một sự kiện thời trang; ca sĩ Angela Phương Trinh ăn mặc hở hang biểu diễn ở
quán bar và cả trên sân khấu lớn với trang phục “siêu ngắn”...
Thực tế cho thấy, các hành vi ăn mặc phản cảm trái với thuần phong mỹ tục
khiến dư luận bức xúc kể trên đều được cơ quan quản lý văn hóa “tuýt còi”, được
áp dụng theo các điều khoản tại Nghị định 158 “Quy định xử phạt hành chính trong
lĩnh vực văn hóa, thể thao, du lịch và quảng cáo” của Chính phủ. Trường hợp ăn
mặc phản cảm mới nhất của ca sĩ Hà Linh làm xôn xao dư luận thời gian gần đây,
đại diện Cục Nghệ thuật biểu diễn (Bộ VH-TT&DL) cho biết đã có văn bản gửi Sở
VH, TT&DL tỉnh Thừa Thiên Huế đề nghị kiểm tra xử lý đối với ca sĩ Hà Linh và
đơn vị tổ chức biểu diễn chương trình.
Theo đại diện Cục Nghệ thuật biểu diễn, hình thức xử phạt ca sĩ Hà Linh
cũng sẽ được áp dụng theo quy định tại Nghị định 158. Nếu nhìn từ trang phục
“thiếu vải” của Hà Linh vừa qua, rất có thể nữ ca sĩ này sẽ bị phạt tiền theo Điều
13, Mục 3, Điểm c của Nghị định 58 với mức phạt từ 5 - 10 triệu đồng nếu sử dụng
trang phục hoặc hóa trang không phù hợp với mục đích, nội dung biểu diễn, trình
diễn và thuần phong mỹ tục, truyền thống văn hóa Việt Nam.
Trước đó, cơ quan chức năng ngành văn hóa đã từng xử phạt hầu hết các trường
hợp ăn mặc phản cảm kể trên. Sở VH-TT&DL TP.HCM từng xử phạt hành chính 5
triệu đồng đối với trang phục hở hang của người mẫu Thái Hà; ca sĩ Thu Minh
(trang phục hát trên sân khấu), người mẫu Dương Hoàng Yến (biểu diễn thời trang)
cũng phải nộp phạt 3,5 triệu đồng cùng với lý do “lộ ngực”. Trong khi đó, với
trang phục phản cảm của Minh Hằng trong đêm nhạc Đêm mỹ nhân, Thanh tra Sở
VH-TT&DL Quảng Bình đã phạt 3,5 triệu đồng...
Rõ ràng, có không ít nghệ sĩ đã chọn trang phục trái với thuần phong mỹ tục
để đứng trên sân khấu ca hát, trình diễn thời trang thời gian qua. Sự việc này từng
có thời điểm trở nên cao trào, Bộ VH-TT&DL vì thế đã triển khai Chỉ thị số 65 để
chấn chỉnh những hành vi vi phạm tại hoạt động văn hóa, trong đó có vấn đề ăn
mặc phản cảm của các nghệ sĩ và công ty tổ chức. Chỉ thị số 65 đã tăng nặng mức
phạt hành chính lên gấp 3 lần, nặng hơn nữa khi Bộ VH-TT&DL áp dụng hình
thức phạt bổ sung, cấm biểu diễn từ 3 tháng đến 1 năm với người vi phạm lần hai,
từ 1 năm đến 2 năm hoặc hơn với người vi phạm lần ba... Tuy nhiên thực tế phản
ánh, không ít nghệ sĩ trẻ đã bộc lộ ý thức kém và thiếu tinh thần thượng tôn pháp
luật!
Người đẹp, người mẫu “xé rào” thi chui không xin giấy phép ngày càng phổ
biến. Năm 2015, ngoài Oanh Yến đã có hai con, vẫn thi chui Hoa hậu toàn cầu tại
Philippines, còn có Lâm Thùy Anh (tên thật là Hoàng Thị Lắm, từng lọt top 10
cuộc thi Siêu mẫu châu Á và vào chung kết Siêu mẫu Việt Nam 2013) tham gia
cuộc thi Hoa hậu Sắc đẹp Hoàn cầu 2015 (Miss Global Beauty Queen 2015) tại
Hàn Quốc đã đạt được giải Á hậu 4. Tuy nhiên, vì đi thi không xin phép, cô phải
đến trình diện cơ quan chức năng ngay khi về nước và bị Sở VH, TT&DL TP.HCM
phạt 22,5 triệu đồng.
Trước đó, vào tháng 8/2015, người mẫu Nguyễn Thị Quỳnh Nga (sinh năm 1995)
cũng thi chui Hoa hậu Đông Nam Á 2015 tại Malaysia. Ngay cả vận động viên
Taekwondo Nguyễn Văn Sơn (21 tuổi, cao 1m93) cũng hồn nhiên đại diện Việt
Nam thi Mister Global 2015 (Nam vương toàn cầu) tại Thái Lan vào tháng 3/2015
và đăng quang ngôi vị cao nhất cuộc thi này. Tuy nhiên ngôi vị Nam vương của
Nguyễn Văn Sơn đã không được công nhận vì “thi chui”.
Năm 2014, có 6 đối tượng thi nhan sắc không xin phép, trong đó, Huỳnh Thúy Anh
(TP.HCM) là người vi phạm nhiều nhất. Cô từng tự ý sang Mỹ vào cuối tháng
9/2014 dự thi và giành vương miện Hoa hậu cộng đồng người Việt được tổ chức tại
thành phố San Jose, Mỹ. Dù bị Sở VHTT&DL TP.HCM phạt 22,5 triệu đồng,
nhưng sau đó, người đẹp tiếp tục tái phạm khi ghi tên vào cuộc thi Miss
Intercontinental (Hoa hậu liên lục địa), tổ chức tại Đức
Ngoài Huỳnh Thúy Anh, năm 2014, các người đẹp Nguyễn Diệu Linh cũng gặp rắc
rối khi dự thi Hoa hậu Du lịch Quốc tế (tiền thân của Hoa hậu Đông Nam Á)
không xin phép. Đoạt giải cao nhất cuộc thi, khi trở về, cô chịu phạt 22,5 triệu
đồng.
Hay người đẹp Cao Thùy Linh cũng tham gia cuộc thi Miss Grand International
2014 tại Thái Lan mà chưa được sự đồng ý của cơ quan chức năng. Các người
mẫu Hồng Quế, Bùi Thị Hà Anh và Vũ Trần Triều Thu cũng thi Hoa hậu Đông
Nam Á 2014 (Miss ASEAN) tại Thái Lan mà không xin phép. Hay người mẫu
Tường Vi đoạt danh hiệu cao nhất Hoa hậu Người Việt thế giới 2014 phải chịu án
phạt không được tham gia biểu diễn nghệ thuật, trình diễn thời trang trước khán giả
và trên các phương tiện truyền thông.
Năm 2013, Phan Hoàng Thu “mở hàng” cho "phong trào thi chui" khi âm thầm đại
diện Việt Nam tham dự Hoa hậu Du lịch Thế giới diễn ra tại Malaysia vào tháng
12/2013 vì thực tế cô không đủ tiêu chuẩn. Tại cuộc thi, cô đã may mắn loạt vào
Top 10 và đạt danh hiệu Hoa hậu Đông Nam Á. Ngay khi về nước, cô đã bị Thanh
tra Sở VH,TT&DL Hà Nội phạt hành chính 15 triệu đồng
Trước nữa, còn có người mẫu Kim Duyên "thi chui" Hoa hậu Việt Nam toàn cầu
2013, Thanh Trúc" thi chui" Miss Beauty of the World 2010, Nguyễn Đỗ Bắc Linh
(top 3 Ngôi sao người mẫu VN 2010) "thi chui" cuộc thi hoa hậu "ao làng" Miss
Bikini 2010 ở Trung Quốc, Kim Dung (giải đồng siêu mẫu VN 2009) "thi chui"
Hoa hậu liên lục địa ở Malaysia 2010…
Trước "vấn nạn thi chui" đang trở thành một thứ "mốt" phổ biến của một số
người đẹp Việt, ông Nguyễn Đăng Chương, Cục trưởng Cục Nghệ thuật biểu diễn
cho hay: Sắp tới Cục sẽ ban hành thông tư về Cấp thẻ hành nghề biểu diễn nghệ
thuật, thời trang, các người mẫu phải có thẻ hành nghề mới được xuất hiện trên sân
khấu lớn, nhỏ. Đồng thời việc giám sát các đối tượng người đẹp, người mẫu thi
"chui" ở nước ngoài cũng được thực hiện chặt chẽ hơn. Nếu trường hợp nào tái
phạm, Cục sẽ nhờ đến các cơ quan hành pháp khác để có chế tài xử lý mạnh hơn,
mức cao nhất là tạm đình chỉ xuất cảnh.
CHƯƠNG III. THỰC TRẠNG CÔNG TÁC QUẢN LÍ NHÀ NƯỚC VỀ
HOẠT ĐỘNG BIỂU DIỄN NGHỆ THUẬT.
• Tầm quan trọng của quản lý nhà nước đối với hoạt động biểu diễn nghệ
thuật
Hơn một thập niên trở lại đây, với chủ trương đổi mới toàn diện của Đảng và
Nhà nước đã tạo nên một sự biến đổi và phát triển mạnh mẽ cho toàn bộ đời sống
xã hội, trong đó có văn hóa nghệ thuật. Lĩnh vực nghệ thuật biểu diễn ngày càng
đáp ứng kịp thời, linh hoạt thị hiếu, nhu cầu khác nhau của công chúng. Các loại
hình nghệ thuật biểu diễn trở nên sinh động, phong phú với những hình thức, thể
loại đa dạng, nội dung hấp dẫn... tạo sinh khí và sắc thái mới cho đời sống tinh
thần xã hội.
Tuy nhiên, bên cạnh những mặt tích cực, ngành nghệ thuật biểu diễn hiện nay
vẫn còn những tồn tại, bất cập. Một số quốc gia lớn đang tạo áp lực đến đời sống
văn hóa, nghệ thuật của nước ta, tác động không nhỏ vào quá trình nhận thức và thị
hiếu về nghệ thuật, thẩm mỹ, dẫn đến hiện tượng một bộ phận giới trẻ đã bị lệch
chuẩn về văn hóa. Trước sức ép về nhu cầu hưởng thụ cuộc sống, một số nghệ sỹ,
người mẫu bất chấp quy định của pháp luật, coi thường chuẩn mực đạo đức nghề
nghiệp dẫn đến những hành vi vi phạm về thuần phong mỹ tục, đi ngược lại truyền
thống văn hóa của dân tộc. Những hành vi sai phạm này đã tác động xấu đến nhận
thức của giới trẻ, làm suy giảm các chức năng nhận thức, giáo dục, thẩm mỹ của
văn học nghệ thuật đối với đời sống xã hội.
Trên toàn quốc có khoảng gần 2.000 doanh nghiệp có chức năng tổ chức biểu
diễn nghệ thuật, có khoảng gần 10.000 nghệ sĩ, người mẫu, trong đó có khoảng 1/3
ngoài công lập. Con số nghệ sĩ đông đảo, sự bùng nổ tự phát của nhiều thành phần
tham gia hoạt động biểu diễn nghệ thuật dẫn đến tình trạng cơ quan quản lý nhà
nước trên địa bàn toàn quốc không nắm được số lượng, nhân thân của các cá nhân
tham gia hoạt động biểu diễn nghệ thuật, trình diễn thời trang trên địa bàn được
giao quản lý.
Trong bối cảnh đó, việc uốn nắn, điều chỉnh, quản lý của các cơ quan Nhà
nước có chức năng đã và đang trở thành một tất yếu khách quan vì quản lý hoạt
động biểu diễn nghệ thuật tạo môi trường thuận lợi cho ngành nghệ thuật biểu diễn
phát triển, góp phần tạo nên sự ổn định về chính trị, đem lại hiệu quả kinh tế, tạo
nên sự ổn định và công bằng xã hội. Hơn nữa, quản lý hoạt động biểu diễn nghệ
thuật còn nhằm bảo vệ và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc.
3.1. Cơ quan chịu trách nhiệm quản lý:
3.1.1. Cơ sở pháp lí
Căn cứ Luật tổ chức Chính phủ ngày 25 tháng 12 năm 2001;
Căn cứ Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật năm 2008;
Theo đề nghị của Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch;
Chính phủ ban hành Nghị định số 79/2012/NĐ-CP quy định về biểu diễn nghệ
thuật, trình diễn thời trang; thi người đẹp và người mẫu; lưu hành, kinh doanh bản
ghi âm, ghi hình ca múa nhạc, sân khấu.
Điều 5 của nghị định số 79/2012/NĐ-CP này quy định rõ về cơ quan quản lí
nhà nước chịu trách nhiệm quản lí về hoạt động biểu diễn nghệ thuật, cụ thể:
1. Chính phủ thống nhất quản lý nhà nước về biểu diễn nghệ thuật, trình diễn thời
trang; thi người đẹp và người mẫu; lưu hành, kinh doanh bản ghi âm, ghi hình ca
múa nhạc, sân khấu trong phạm vi cả nước.
2. Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch chịu trách nhiệm giúp Chính phủ thực hiện
quản lý nhà nước về biểu diễn nghệ thuật, trình diễn thời trang; thi người đẹp và
người mẫu; lưu hành, kinh doanh bản ghi âm, ghi hình ca múa nhạc, sân khấu.
3. Bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ phối hợp với Bộ Văn hóa, Thể
thao và Du lịch thực hiện quản lý nhà nước về biểu diễn nghệ thuật, trình diễn thời
trang; thi người đẹp và người mẫu; lưu hành, kinh doanh bản ghi âm, ghi hình ca
múa nhạc, sân khấu theo thẩm quyền.
4. Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương (gọi chung là Ủy ban
nhân dân cấp tỉnh) thực hiện quản lý nhà nước về biểu diễn nghệ thuật, trình diễn
thời trang; thi người đẹp và người mẫu; lưu hành, kinh doanh bản ghi âm, ghi hình
ca múa nhạc, sân khấu tại địa phương trong phạm vi, quyền hạn của mình.
Nghị định số 76/2013/NĐ – CP ngày 16/07/2013 quy định rõ về chức năng
nhiệm vụ, quyền của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch trong công tác
quản lí về hoạt động biểu diễn nghệ thuật:
1. Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch chịu trách nhiệm: Quản lý hoạt
động biểu diễn và tổ chức biểu diễn nghệ thuật, trình diễn thời trang; thi người đẹp
và người mẫu trực tiếp trước công chúng; phổ biến tác phẩm âm nhạc, sân khấu
trên mạng internet; phát sóng các chương trình biểu diễn nghệ thuật; phát hành, lưu
hành, kinh doanh bản ghi âm, ghi hình ca múa nhạc, sân khấu trên lãnh thổ Việt
Nam và từ Việt Nam ra nước ngoài.
2. Cấp giấy phép cho tổ chức, cá nhân thuộc Trung ương ra nước ngoài biểu diễn
nghệ thuật, trình diễn thời trang; tổ chức nước ngoài vào Việt Nam biểu diễn nghệ
thuật, trình diễn thời trang theo chương trình giao lưu, hợp tác văn hóa.
3. Cấp giấy phép tổ chức cuộc thi người đẹp có quy mô toàn quốc; cuộc thi người
đẹp quốc tế tại Việt Nam.
4. Cấp phép tổ chức cuộc thi người mẫu quốc tế tại Việt Nam.
5. Đình chỉ phát sóng các chương trình biểu diễn nghệ thuật, trình diễn thời trang
vi phạm quy định của Nghị định này và pháp luật có liên quan
6. Đình chỉ, thu hồi quyết định đã cấp theo thẩm quyền khi phát hiện tổ chức, cá
nhân vi phạm quy định của Nghị định này và pháp luật có liên quan.
Quyết định 39/2008/QD – BVHTTDL quy định rõ về chức năng, nhiệm
vụ, quyền hạn của Cục Nghệ thuật biểu diễn trong công tác quản lí về
hoạt động biểu diễn:
1. Duyệt, cấp giấy phép công diễn chương trình, tiết mục, vở diễn ở trong nước và
có yếu tố nước ngoài cho các đối tượng:
2. Đơn vị nghệ thuật biểu diễn, đơn vị tổ chức biểu diễn nghệ thuật chuyên nghiệp
thuộc Bộ Văn hóa - Thông tin, các Bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ quan trực thuộc
Chính phủ;
3. Đơn vị nghệ thuật biểu diễn chuyên nghiệp thuộc Hội nghề nghiệp, cơ sở đào
tạo chuyên ngành nghệ thuật biểu diễn và các tổ chức chính trị, văn hóa, xã hội
thuộc Trung ương.
4. Đề xuất nhân sự, xây dựng chương trình nghệ thuật lớn ở trong nước và tổ chức
ra nước ngoài biểu diễn do Bộ Văn hóa Thông tin yêu cầu. 3. Đề nghị Bộ Văn
hóa - Thông tin đình chỉ hoạt động biểu diễn, những chương trình tiết mục, vở
diễn nghệ thuật, diễn viên cố tình làm trái với Quy chế này và các quy định có
liên quan.
5. Tiếp nhận hồ sơ và xin ý kiến cơ quan chức năng trước khi trình Bộ Văn hóa Thông tin cho phép đơn vị nghệ thuật Trung ương, diễn viên thuộc Trung ương
ra nước ngoài biểu diễn nghệ thuật chuyên nghiệp.
6. Tiếp nhận hồ sơ và xin ý kiến cơ quan chức năng trước khi trình Bộ Văn hóa Thông tin cho phép:
7. Đơn vị tổ chức biểu diễn nghệ thuật chuyên nghiệp thuộc Trung ương mời đơn
vị nghệ thuật, diễn viên nước ngoài vào Việt Nam biểu diễn nghệ thuật chuyên
nghiệp;
8. Đơn vị tổ chức biểu diễn nghệ thuật chuyên nghiệp Việt Nam mời diễn viên là
người Việt Nam định cư ở nước ngoài về nước biểu diễn nghệ thuật trên phạm
vi toàn quốc.
9. Phối hợp với Thanh tra Bộ Văn hóa - Thông tin thanh tra, kiểm tra việc thực
hiện Quy chế hoạt động biểu diễn nghệ thuật chuyên nghiệp và các quy định
pháp luật có liên quan đến hoạt động biểu diễn nghệ thuật chuyên nghiệp trên
phạm vi toàn quốc.
Thông tư liên tịch 43/2008/TTLT – BVHTTDL – BNV hướng dẫn về chức
năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Sở Văn hoá, Thể thao và Du
lịch thuộc Uỷ ban nhân dân cấp tỉnh, Phòng Văn hoá và Thông tin thuộc Uỷ
ban nhân dân cấp huyện trong công tác quản lí họat động biểu diễn nghệ thuật:
1. Cấp giấy phép cho đối tượng thuộc địa phương tổ chức biểu diễn nghệ thuật,
trình diễn thời trang.
2. Cấp giấy phép cho đoàn nghệ thuật thuộc lực lượng vũ trang; Đoàn nghệ thuật
quần chúng biểu diễn nghệ thuật, trình diễn thời trang tại địa phương.
3. Cấp giấy phép cho tổ chức thuộc địa phương phát hành, phê duyệt nội dung và
nhãn kiểm soát bản ghi âm, ghi hình ca múa nhạc, sân khấu.
4. Tạo điều kiện cho các tổ chức, cá nhân tổ chức biểu diễn tại địa điểm đã thông
báo theo quy định.