bài giảng tác gia nguyễn khuyến
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (2.86 MB, 17 trang )
NGUY N KHUY NỄ Ế
(1835-1909)
•
Quê hương
•
Gia đình
•
Bản thân
•
Thời đại
I. Cuéc ®êi
QUÊ HƯƠNG
Làng Và, xã Yên Đổ, huyện Bình Lục,
tỉnh Hà Nam
GIA ĐÌNH
Nếp nhà thanh bạch, có truyền thống khoa cử
THỜI ĐẠI
Thực dân Pháp xâm lược và đô hộ, triều đình nhà
Nguyễn đầu hàng. Nho học suy vi.
THỜI ĐẠI
Thực dân Pháp xâm
lược và đô hộ, triều
đình nhà Nguyễn đầu
hàng. Nho học suy vi.
* 1852: thi h ơng cùng cha nh ng
không đỗ.
* 1855, 1858, 1861: thi h ơng không
đỗ.
* 1864: đỗ đầu cử nhân ở tr ờng thi
Hà Nội.
* 1865, 1868, 1869: vào Huế thi hội
không đỗ.
* 1871: đỗ đầu thi hội và thi đình,
học vị Hoàng giáp. Vua Tự Đức
ban cờ biển Tam nguyên.
=> Đ ờng công danh
nhiều trắc trở nh ng
ông đã v ợt qua và đạt
đỉnh vinh quang.
* Con đ ờng thi cử
* Con đ ờng làm quan
1871: Sử quán trong triều.
1873: đốc học rồi thăng án sát Thanh Hoá.
1876: Biện lí Bộ hộ trong kinh.
1877: Bố chính Quảng Ngãi.
1878: Trực học sĩ, Sử quán.
1884: đ ợc bổ làm Tổng đốc Sơn Tây nh ng kiên
quyết chối từ.
Mùa thu: cáo quan về làng Yên Đổ.
1909: qua đời.
Con ng êi
Con ng êi
Mét con ng êi tµi n¨ng
Mét con ng êi lu«n
mang t©m sù u hoµi.
Mét nhµ nho cã nh©n c¸ch
trong s¹ch.
Số lượng: Hơn 800 tác phẩm.
Thể loại phong phú: thơ, văn, câu
đối,…
Viết bằng cả chữ Hán và chữ Nôm.
* Luôn mặc cảm về sự bất lực của mình
trước hiện tình đất nước:
Cờ đương dở cuộc không còn nước
Bạc chửa thâu canh đã chạy làng.
Vốn không thực học phù thời loạn
Uổng chút hư danh đỗ đại khoa
* Nhận thấy sự vô nghĩa của việc làm quan
dưới ách đô hộ:
Vua chèo còn chẳng ra gì
Quan chèo vai nhọ khác chi thằng hề
(Lời vợ người hát chèo)
* Luôn có ý thức giữ trọn tiết tháo trong thời
loạn:
Sạch như nước, trắng như ngà, trong như tuyết
Mảnh gương trăng vằng vặc quyết không nhơ
(Mẹ Mốc)
* Nỗi buồn mất nước luôn khắc khoải khôn
nguôi:
Khắc khoải đưa sầu giọng lửng lơ
Ấy hồn Thục đế thác bao giờ
Năm canh máu chảy đêm hè vắng
Sáu khắc hồn tan bóng nguyệt mờ
Có phải tiếc xuân mà đứng gọi?
Hay là nhớ nước vẫn nằm mơ?
(Cu
ốc kêu cảm hứng)
Nơi này thu trước, chục năm qua
Thành quách còn nguyên, cảnh khác xa
Nến bạch đèn hồng soi thấp thoáng
Dù xanh mũ trắng lẫn Tây, Ta
