Chương 1. Công nghệ sinh học tế bào thực vật-cơ sở hình thành và lịch
Chương 1. Công nghệ sinh học tế bào thực vật-cơ sở hình thành và lịch
sử phát triển.
sử phát triển.
Chương 2. Nhân giống vô tính
Chương 2. Nhân giống vô tính
in vitro
in vitro
– Những khái niệm cơ bản và
– Những khái niệm cơ bản và
quy trình thực hiện
quy trình thực hiện
Chương 3. Công nghệ nuôi cấy dịch huyền phù và thu nhận hợp chất
Chương 3. Công nghệ nuôi cấy dịch huyền phù và thu nhận hợp chất
thứ cấp
thứ cấp
Chương 4. Công nghệ tạo cây đơn bội
Chương 4. Công nghệ tạo cây đơn bội
in vitro
in vitro
và ứng dụng trong công
và ứng dụng trong công
tác giống cây trồng
tác giống cây trồng
Chương 5. Công nghệ hạt nhân tạo và ra hoa
Chương 5. Công nghệ hạt nhân tạo và ra hoa
in vitro
in vitro


Chương 6. Một số phương pháp canh tác hiện đại

Chương 6. Một số phương pháp canh tác hiện đại
06/27/14 2
1.1. CÔNG NGHỆ SINH HỌC TẾ BÀO THỰC
1.1. CÔNG NGHỆ SINH HỌC TẾ BÀO THỰC
VẬT
VẬT
1.2. TẦM QUAN TRỌNG VÀ LỊCH SỬ PHÁT
1.2. TẦM QUAN TRỌNG VÀ LỊCH SỬ PHÁT
TRIỂN CN NUÔI CẤY MÔ, TẾ BÀO THỰC
TRIỂN CN NUÔI CẤY MÔ, TẾ BÀO THỰC
VẬT
VẬT


Cấu trúc tế bào
Cấu trúc tế bào
thực vật
thực vật
A. NHÂN (Nucleus)
A. NHÂN (Nucleus)
B. NHIỄM SẮC THỂ (Chromatin)
B. NHIỄM SẮC THỂ (Chromatin)
C. HẠCH NHẬN (Nucleolus)
C. HẠCH NHẬN (Nucleolus)
D. MÀNG NHÂN (Nuclear envelope)
D. MÀNG NHÂN (Nuclear envelope)
E. LƯỚI NỘI CHẤT NHÁM (dính với
E. LƯỚI NỘI CHẤT NHÁM (dính với
ribosome - Rough endoplasmid reticum)

ribosome - Rough endoplasmid reticum)
F. LƯỚI NỘI CHẤT TRƠN (không dính
F. LƯỚI NỘI CHẤT TRƠN (không dính
với ribosome - Smooth endoplasmid
với ribosome - Smooth endoplasmid
reticum)
reticum)
G. KHÔNG BÀO (Vacoule)
G. KHÔNG BÀO (Vacoule)
H. MÀNG KHÔNG BÀO (Tonoplast)
H. MÀNG KHÔNG BÀO (Tonoplast)
I. DIỆP LỤC (Chroroplast)
I. DIỆP LỤC (Chroroplast)
J. THÀNH TẾ BÀO (Cell wall)
J. THÀNH TẾ BÀO (Cell wall)
K. MÀNG TẾ BÀO (Plasma membrance)
K. MÀNG TẾ BÀO (Plasma membrance)
L. TY THỂ (Mitochondrion)
L. TY THỂ (Mitochondrion)
M. PEROXISOME
M. PEROXISOME
N.
N.
BỘ MÁY GOLGI (Golgi
BỘ MÁY GOLGI (Golgi
apparatus)
apparatus)
1.1.1. Khái niệm CNSH tế bào thực vật
1.1.1. Khái niệm CNSH tế bào thực vật

Là ngành sử dụng các tác nhân sinh học can thiệp lên
Là ngành sử dụng các tác nhân sinh học can thiệp lên
cơ thể thực vật nhằm tạo ra các giống cây trồng
cơ thể thực vật nhằm tạo ra các giống cây trồng
mới, dược chất, xử lý môi trường, tạo nguồn thực
mới, dược chất, xử lý môi trường, tạo nguồn thực
phẩm mới, an toàn…
phẩm mới, an toàn…




có nhiều triển vọng trong tương lai, mang lại
có nhiều triển vọng trong tương lai, mang lại
nhiều lợi ích, nhất là đối với một nước có nền kinh
nhiều lợi ích, nhất là đối với một nước có nền kinh
tế chủ yếu là nông nghiệp như Việt Nam.
tế chủ yếu là nông nghiệp như Việt Nam.
1.1.2. Cơ sở hình thành
1.1.2. Cơ sở hình thành
a. Tính toàn năng của tế bào
a. Tính toàn năng của tế bào
b. Sự phản phân hóa và phân hóa của tế bào
b. Sự phản phân hóa và phân hóa của tế bào
1.1.2. Cơ sở hình thành
1.1.2. Cơ sở hình thành
a. Tính toàn năng của tế bào
a. Tính toàn năng của tế bào
Mỗi tế bào riêng rẽ đã phân hóa đều mang toàn
Mỗi tế bào riêng rẽ đã phân hóa đều mang toàn

bộ lượng thông tin di truyền cần thiết và đủ của cả cơ
bộ lượng thông tin di truyền cần thiết và đủ của cả cơ
thể sinh vật đó. Khi gặp điều kiện thuận lợi, có thể
thể sinh vật đó. Khi gặp điều kiện thuận lợi, có thể
phát triển thành một cá thể hoàn chỉnh.
phát triển thành một cá thể hoàn chỉnh.


b.
b.
Sự phản phân hóa và phân hóa của tế bào
Sự phản phân hóa và phân hóa của tế bào
b.
b.
Sự phản phân hóa và phân hóa của tế bào
Sự phản phân hóa và phân hóa của tế bào

Sự phân hóa
Sự phân hóa
Sự phân hóa tế bào là sự chuyển các tế bào phôi sinh
Sự phân hóa tế bào là sự chuyển các tế bào phôi sinh
thành các tế bào mô chuyên hóa, đảm nhận các
thành các tế bào mô chuyên hóa, đảm nhận các
chức năng khác nhau.
chức năng khác nhau.


Ví dụ: mô dậu làm nhiệm vụ dự trữ, mô dẫn làm chức
Ví dụ: mô dậu làm nhiệm vụ dự trữ, mô dẫn làm chức
năng dẫn nước và chất dinh dưỡng.

năng dẫn nước và chất dinh dưỡng.


Sự sinh trưởng của thực vật
Sự sinh trưởng của thực vật
Biểu bì
Biểu bì
Lá mầm
Lá mầm
Vỏ cây
Vỏ cây
Bó mạch
Bó mạch
Ruột cây
Ruột cây
Tế bào phôi sinh
Tế bào phôi sinh
Tế bào dãn
Tế bào dãn
Tế bào phân hóa có chức năng
Tế bào phân hóa có chức năng
riêng biệt
riêng biệt



Sự phân hóa
Sự phân hóa

Sự phản phân hóa

Sự phản phân hóa
Trong điều kiện cần thiết và thích hợp, các tế bào, cơ
Trong điều kiện cần thiết và thích hợp, các tế bào, cơ
quan lại có thể trở về dạng phôi sinh và phân chia
quan lại có thể trở về dạng phôi sinh và phân chia
mạnh mẽ
mạnh mẽ


phản phân hóa tế bào
phản phân hóa tế bào


Ví dụ
Ví dụ
: Khi nuôi cấy mô lá hoa Cúc, các tế bào đã phân
: Khi nuôi cấy mô lá hoa Cúc, các tế bào đã phân
hóa của lá gặp điều kiện thuận lợi sẽ phản phân
hóa của lá gặp điều kiện thuận lợi sẽ phản phân
hóa và phân chia liên tục tạo thành các mô sẹo
hóa và phân chia liên tục tạo thành các mô sẹo
(callus)
(callus)


chồi, rễ, cây hoàn chỉnh…
chồi, rễ, cây hoàn chỉnh…
Tế bào phôi sinh
Tế bào phôi sinh
Tế bào dãn

Tế bào dãn
Tế bào phân hóa có
Tế bào phân hóa có
chức năng riêng biệt
chức năng riêng biệt
Phân hóa tế bào
Phân hóa tế bào
Phân hóa tế bào
Phân hóa tế bào

Sự phản phân hóa
Sự phản phân hóa
?
?
Theo các bạn, người ta có thể can thiệp vào
Theo các bạn, người ta có thể can thiệp vào
quá trình này hay không?
quá trình này hay không?
Lưu ý
Lưu ý
:
:


Mỗi hướng phân hóa sẽ có những gen
Mỗi hướng phân hóa sẽ có những gen
khác nhau hoạt động.
khác nhau hoạt động.
Ví dụ như ở cây
Ví dụ như ở cây

Arabidopsis thailan
Arabidopsis thailan
, một
, một
trong những gen tham gia vào biệt hóa thành
trong những gen tham gia vào biệt hóa thành
tế bào sang thành tế bào hóa lignin là gen
tế bào sang thành tế bào hóa lignin là gen
ATHB-8 (Baima và cộng sự, 1996)
ATHB-8 (Baima và cộng sự, 1996)




Để thúc đẩy phân bào, cần có sự tham gia của một
Để thúc đẩy phân bào, cần có sự tham gia của một
số chất:
số chất:
1.
1.
Các protein kinase
Các protein kinase
: liên quan đến quá trình
: liên quan đến quá trình
phân hóa, điều khiển tế bào.
phân hóa, điều khiển tế bào.
2.
2.
Các chất điều hòa tăng trưởng
Các chất điều hòa tăng trưởng

, đặc biệt là
, đặc biệt là
những chất thuộc nhóm
những chất thuộc nhóm
auxin, cytokinin
auxin, cytokinin
. Ngoài ra
. Ngoài ra
còn cần đến các điều kiện ngoại cảnh thuận lợi về
còn cần đến các điều kiện ngoại cảnh thuận lợi về
nhiệt độ, nước, nguồn chất dinh dưỡng…
nhiệt độ, nước, nguồn chất dinh dưỡng…
?
?
Theo các bạn, ở thực vật có mấy phương thức sinh sản?
Theo các bạn, ở thực vật có mấy phương thức sinh sản?
Cây con
Cây con
Sinh sản vô tính
Sinh sản vô tính
Sinh sản hữu tính
Sinh sản hữu tính
?
?
Theo các bạn theo phương pháp truyền
Theo các bạn theo phương pháp truyền
thống người ta thường tạo giống cây trồng
thống người ta thường tạo giống cây trồng

bằng phương pháp nào?
bằng phương pháp nào?
Thuận lợi và hạn chế của các phương pháp
Thuận lợi và hạn chế của các phương pháp
đó là gì?
đó là gì?
Phương pháp nhân giống truyền thống
Phương pháp nhân giống truyền thống
Phương pháp giâm cành
Phương pháp giâm cành