Dạy học viết

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (236.22 KB, 12 trang )

Trang 1<div class="page_container" data-page="1">

- Giới thiệu được những thông tin khái quát về tác phẩm, tác giả. - Nêu được nhận xét khái quát về giá trị tác phẩm.

- Nêu được nét riêng về chủ đề tác phẩm .

- Phân tích được mối quan hệ gắn kết giữa chủ đền và các nhân vật trong tác phẩm ( chủ đề đã chi phối sự lựa chọn miêu tả nhân vật như thế nào: nhân vật đã phát triển và khơi sâu ra sao)

- Đánh giá khái quát về thành cơng hay hạn chế của tác phẩm nhìn từ mối quan hệ

- Năng lực giải quyết vấn đề, năng lực tự quản bản thân, năng lực giao tiếp- hợp tác...

2.2.Năng lực riêng biệt

- Năng lực thu thập thông tin liên quan đến bài học.

- Năng lực hợp tác khi trao đổi, thảo luận, hoàn thành văn bản Viết bài văn nghị luậnphân tích, đánh giá một tác phẩm văn học.

- Năng lực tiếp thu tri thức, biết được các yêu cầu đối với Viết bài văn nghị luận phântích, đánh giá một tác phẩm văn học.

3. Về phẩm chất

 HS có khả năng rút ra được bài học trong cuộc sống và liên kết với các yếu tố số hóa, cơng dân tồn cầu,…

II. CHUẨN BỊ 1. Giáo viên

- Phương tiện, thiết bị:

</div>Trang 2<div class="page_container" data-page="2">

+ SGK, SGV, Tư liệu Ngữ văn 10, thiết kế bài học, phiếu học tập… + Máy tính, máy chiếu, phiếu học tập…

2. Học sinh

- Sách giáo khoa, bài soạn,...

III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC 1. KHỞI ĐỘNG:

Hoạt động 1: Khởi động

a. Mục tiêu: Tạo hứng thú cho HS, thu hút HS sẵn sàng HS thực hiện nhiệm vụ học

tập học tập của mình từ đó khắc sâu kiến thức nội dung bài học.

b. Nội dung: GV đặt những câu hỏi gợi mở vấn đề cho HS chia sẻc. Sản phẩm: Hs hoàn thành câu hỏi theo yêu cầu của GV.

d. Tổ chức thực hiện:

HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HSDỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu HS đọc phần đầu

trong SGK và trả lời câu hỏi: Vănnghị luận, phân tích, đánh giá làgì?

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS nghe GV nêu yêu cầu, hoàn thành bài tập để trình bày trước

HS trả lời câu hỏi:

-Văn nghị luận là thể loại văn được viết ra nhằm xác lập cho người đọc, người nghe một tư tưởng,quan điểm nào đó đối với các sự việc, hiện tượng trong đời sống hay trong văn học bằng các lập luận.

- Phân tích: là cách lập luận trình bày từng bộ phận, phương diện của một vấn đề nhằm chỉ ra nội dung của sự vật, hiện tượng.

- Đánh giá có nghĩa là nhận định giá trị. Những từ có nghĩa gần với đánh giá là phê bình, nhận xét, nhận định, bình luận, xem xét.

GV dẫn dắt bài mới: Bài văn nghị luận

phân tích, đánh giá một tác phẩm văn học không phải đơn thuần chỉ là một bài văn nêu cảm nghĩ về tác phẩm. Mà nó yêu cầu các lý lẽ, lập luận, câu văn phải mạch lạc rõ ràng và sắc bén. Ở bài này yêu cầu HS

</div>Trang 3<div class="page_container" data-page="3">

- GV nhận xét, khen ngợi các HS đã chia sẻ.

- Từ chia sẻ của HS, GV dẫn dắt vào bài học mới.

phải nắm rõ các đặc điểm về thể loại, nghệ thuật cũng như đặc sắc của tác phẩm từ đó có thể thể hiện được góc nhìn cũng như cảm nhận của mình về tác phẩm. Trong bài học ngày hôm nay chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về viết bài văn nghị luận phân

c. Sản phẩm học tập: HS phân tích,trả lời các yêu cầu khi làm văn bản nghị luận

phân tích, đánh giá một tác phẩm văn học

d. Tổ chức thực hiện:

HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS NỘI DUNG CẦN ĐẠT

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV cho HS phân tích bài viết tham khảo trong sách giáo khoa bằng phiếu học tập số 1.

- Yêu cầu cần đạt khi viết bài văn nghị luận phân tích, đánh giá một tác phẩm văn học?

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập - HS nghe câu hỏi, thảo luận nhóm và hồn thành yêu cầu.

- HS dựa vào phiếu học tậo để trình bày các u cầu.

Phân tích ngữ liệu SGK:

1. Bài nghị luận: Lại đọc Chữ người tử

tù của Nguyễn Tuân

Vấn đề chính được bàn luận là chủ đề và nhân vật của tác phẩm “Chữ người tử tù” -Nguyễn Tuân.

- Nội dung: Bài nghị luận giúp chúng ta hiểu được thêm về nội dung truyện ngắn, thông tin tác giả, tác phẩm, cốt truyện, nhân vật, tình huống, chủ đề truyện, trải nghiệm của người đọc và giá trị của tác phẩm.

- Các câu hỏi định hướng:

</div>Trang 4<div class="page_container" data-page="4">

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận hoạt động và thảo luận

- GV mời đại diện HS trình bày kết quả trước lớp, yêu cầu cả lớp nghe và nhận

+ Chủ đề của Chữ người tử tù được tác giảkhái quát qua cây: Sự chiến thắng của ánhsáng đối với bóng tối, của cái tài, cái đẹpđối với cái nhem nhuốc, tục tằn, của thiênlương đối với tội ác.

+ Để tô đậm ý tưởng của bài viết, tác giả

đã dẫn dắt độc giả đi từ những hiểu biết về

phong cách nghệ thuật của nhà văn đến

việc nắm bắt các biểu hiện sinh động của

phong cách đó trong truyện ngắn Chữ

người tử tù; kết hợp phân tích tác phẩmvới mở rộng bình luận về những giá trị

cao quý ở đời nhằm tạo điểm nhấn cho bài viết.

+ Ý nghĩa của chủ đề và nhân vật được khẳng định qua bài viết: Muốn nên người, phải biết kính sợ ba điều này: Cái tài, cái đẹp, cái thiên tính tốt đẹp của con người

- Nêu được nét riêng về chủ đề tác phẩm . - Phân tích được mối quan hệ gắn kết giữa chủ đền và các nhân vật trong tác phẩm ( chủ đề đã chi phối sự lựa chọn miêu tả nhân vật như thế nào: nhân vật đã phát triển và khơi sâu ra sao)

- Đánh giá khái quát về thành công hay hạn chế của tác phẩm nhìn từ mối quan hệ giữa chủ đề và nhận vật.

</div>Trang 5<div class="page_container" data-page="5">

- Phát triển được tác động của chủ đề tác phẩm, nhân vật trong tác phẩm đối với bản thân.

3. THỰC HÀNH VIẾT:

Hoạt động 3: Chuẩn bị viết:

a. Mục tiêu: HS biết được các bước viết bài văn nghị luậnb. Nội dung: Quy trình viết, lựa chọn chủ đề viết.

c. Sản phẩm: Câu trả lời của HSd. Tổ chức thực hiện:

Hoạt động của GV- HSDự kiến sản phẩmBước 1: Chuyển giao nhiệm vụ

Để thực hành viết một bài văn nghị luậncần thực hiên bao nhiêu bước?

Lựa chọn tác phẩm?

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS nghe câu hỏi hoàn thành yêu cầu. Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động - GV mời đại diện HS trình bày kết quả trước lớp, yêu cầu cả lớp nghe và nhận

</div>Trang 6<div class="page_container" data-page="6">

a. Mục tiêu: HS biết cách viết bài văn nghị luận, biết cách tìm ý, lập dàn ý.b. Nội dung: Tìm ý, lập dàn ý tác phẩm Chí Phèo

c. Sản phẩm học tập: ý, dàn ý của HSd. Tổ chức thực hiện:

Hoạt động của GV-HSDự kiến sản phẩmBước 1: Chuyển giao nhiệm vụ

Những lưu ý khi tìm ý?

Tìm ý và lập dàn ý cho bài vănnghị luận phân tích, đánh giá tácphẩm Chí Phèo.

Các bước lập dàn ý?

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ

học tập

- HS nghe câu hỏi hoàn thành yêu cầu vào phiếu học tập.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động

- GV mời đại diện HS trình bày kết quả trước lớp, yêu cầu cả lớp nghe và nhận xét, góp ý, bổ sung. Bước 4: Đánh giá kết quả HS thực hiện nhiệm vụ học tập - GV nhận xét, bổ sung, chốt lại kiến thức, Ghi lên bảng.

1.u cầu khi tìm ý:

-Có thể dựa vào bài viết tham khảo để học

hỏi kinh nghiệm lập ý và triển khai ý.

-Bài viết cần khái quát được chủ đề của

truyện. Có thể nêu chủ đề trước hoặc sau khi phân tích nhân vật.

-Bài viết cần tập trung phân tích nét độcđáo của các nhân vật trong truyện cũng

như mối quan hệ giữa các nhân vật, qua

Chủ đề:Người nơng dân bị tha hốNhân vật: Chí Phèo, Thị Nở, Bá Kiến

</div>Trang 7<div class="page_container" data-page="7">

của bài viết

Mở bài: giới thiệu khái quát về tác giả, tác phẩm.

Thân bài:

Khái quát chủ đề của truyện.

Phân tích từng nhân vật tiêu biểu và mối quan hệ giữa các nhân vật.

Phân tích vai trò của nhân vật trong việc thể hiện chủ đề của truyện.

Đánh giá chủ đề và ý nghĩa của nhân vật trong việc thể hiện chủ đề, rút ra ý nghĩa đối với cuộc sống.

Kết bài: khẳng định ý nghĩa của vấn đề nghị luận.

4. Lập dàn ý

MB: Giới thiệu tác phẩm Chí Phèo, tác

giả Nam Cao.

- Chủ đề: Đời sống cùng quẫn, đen tối của người nông dân, bi kịch cự tuyệt quyền làm người, người nơng dân bị tha hố, thái độ trân trọng, cảm thương của tác giả. - Đặc điểm nổi bất của nhân vật: tầng lớp xã hội, ngoại hình, tính cách.(Chí Phèo, Bá Kiến, Thị Nở)

+ Chí Phèo vốn là một anh chàng nông dân hiền lạnh, chấc phác

 Là một con người lương thiện: đi ở hết nhà này đến nhà khác, cày thuê

</div>Trang 8<div class="page_container" data-page="8">

cuốc mướn để kiếm sống → làm ăn chân chính. + Từng mơ ước giản dị về cuộc sống gia đình: có một ngôi nhà nho nhỏ, chồng cày thuê cuốc mướn… → Chí Phèo là một người lương thiện.(Có lịng tự trọng)…. +Sau khi bước ra từ nhà tù trở về làng: trông đặc như thằng săng đá, đầu trọc, răng cạo trắng hớn, mặt thì đen, cơng cơng, hai mắt gườm gườm trong gớm, mặc quần nái đen với cái áo tây vàng, ngực phanh, đầy những nét chạm trổ rồng phượng với một ông tướng cầm chùy. - Vai trò của các nhân vật trong việc thực hiện chủ đề: Chí Phèo- nơng dân tha hoá, Thị Nở- nhân tố cuối cùng đẩy Chí Phèo vào bi kịch, nhưng cũng cứu rỗi tâm hờn Chí. Bá kiến- trực tiếp đẩy Chí Phèo đến bi kịch.

+Khi gặp Thị Nở, sự lương thiện lại một lần nữa quay lại trong Chí: + Nhận biết được âm thanh cuộc sống: Tiếng chim hót, tiếng cười nói của người đi chợ. + Mong muốn được làm hòa với xã hội, mong muốn có một mái ấm gia đình với Thị Nở → Ước muốn giản dị năm xưa quay trở lại với Chí Phèo. → Bản chất con người Chí ln là một người lương thiện

- Nam Cao đã rất thành công khi xây dựng

</div>Trang 9<div class="page_container" data-page="9">

được nhân vât điển hình để khơi sâu chủ đề người nông dân bị tha hố. (Ngịi bút Nam Cao có những quan tâm, những khám phá riêng về số phận người lao động bị chà đạp. Hình tượng nhân vật Chí Phèo – một điển hình nghệ thuật bất hủ trong văn xi Việt Nam – đã thể hiện cái nhìn đầy đủ mới mẻ, độc đáo có chiều sâu trong thể hiện nỗi khổ con người đó của Nam Cao.)

-Khẳng định vấn đề cần bàn luận

-Bài học rút ra: Cảm thông với số phận con người, yêu thương con người, nhìn nhận sâu sắc về bản tính con người.

Hoạt động 4: Viết

Hoạt động của GV_HSDự kiến sản phẩmBước 1: Chuyển giao nhiệm vụ

Viết bài văn nghị luận phân tích đánhgiá một tác phẩm văn học.

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học

- HS nghe câu hỏi hoàn thành yêu cầu. Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động - HS nộp bài

Bài viết về nhà của học sinh.

(đảm bảo được các yêu cầu, theo dàn ý, có sự so sánh, kết nối)

</div>Trang 10<div class="page_container" data-page="10">

Bước 4: Đánh giá kết quả HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, bổ sung, chỉnh sửa.

Hoạt động 5: Chỉnh sửa và hoàn thiện

HƯỚNG DẪN CHỈNH SỬA BÀI VIẾT

Nhiệm vụ: Rà soát lại bài viết theo những mục trong bảng sau: 1. Phần mở bài đã giới thiệu nhan đề tác

phẩm và tác giả chưa? Mở bài đã khái quát được vấn đề cần bàn luận?

- Khoanh tròn vào tên bài thơ và tác giả. - Gạch chân dưới câu/ một số câu khái quát vấn đề cần bàn luận.

2. Phần thân bài đã phân tích được nhân vật và mối quan hệ giữa nhân vật với chủ đề?

Đánh dấu vào từ khoá nêu lên mối quan hệ đó.

3. Mỗi đoạn văn trong phần thân bài có nêu luận điểm của bài viết không?

- Gạch chân dưới câu nêu luận điểm của bài văn.

- Nên chuyển câu nêu luận điểm lên vị trí đầu đoạn văn.

4. Mỗi luận điểm có được làm sáng tỏ bằng các dẫn chứng và lí lẽ khơng?

- Khoanh trịn vào dẫn chứng được trích từ văn bản.

- Gạch chân dưới các lí lẽ.

- Nếu có thể, bổ sung thêm dẫn chứng, lí lẽ để bài viết sâu sắc và thuyết phục hơn. 5. Phần kết bài đã tóm tắt lại nội dung

chính đã phân tích chưa? Đã chỉ ra mối liên hệ giữa tác phẩm và cuộc sống?

- Đánh dấu một ngôi sao bên cạnh câu

</div>Trang 11<div class="page_container" data-page="11">

Phụ lục 1: Phiếu tìm ý

PHIẾU TÌM Ý

Họ và tên:……….. Lớp:………

Nhiệm vụ: Tìm ý cho bài nghị luận phân tích, đánh giá chủ đề và những nét đặc sắc

của nhân vật trong tác phẩm truyện.

Em hãy đọc lại tác phẩm Chí Phèo, suy nghĩ và tìm ý để điền vào các ơ sau:

Chủ đề của truyệnNhân vật

Mqh nhân vạt và chủ đề

Phụ lục 2:Hướng dẫn chỉnh sửa bài viết