Đề tài sinh viên nghiên cứu khoa học: Chìa khoá bảo đảm lương thực quốc dân hay những nguy cơ tiềm ẩn? Cơ sở pháp lý và phương hướng giải quyết

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (12.36 MB, 117 trang )

Trang 1<div class="page_container" data-page="1">

ĐOÀN THANH NIÊN CONG SAN HO CHÍ MINH BAN CHAP HANH TP. HO CHÍ MINH

: . CONG TRÌNHDỰ THỊ

GIẢI THƯỞNG SINH VIÊN NGHIÊN CỨU KHOA HỌC EUREKA

LAN THỨ XX NAM 2018

TEN CÔNG TRINH: GMO: chia khúa bảo đảm lương thực quốc dân hay những nguy hiểm tiêm an? Cơ sỡ pháp lý và phương hướng giải quyết

LĨNH VƯC NGHIÊN CỨU: HANH CHÍNH ~PHÁP LÝ CHUYÊN NGÀNH: LUẬT KINH TẾ

Mã số cơng trình:

</div>Trang 2<div class="page_container" data-page="2">

5. Dai tượng và phạm vi nghiện cứu6.Két cầu cia đề tài

CHUONG 1 NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN CHUNG VE BIEN BOI GEN VÀ CONG NGHE BIẾN ĐÔI GEN THEO QUAN ĐIÊM PHÁT TRIENBEN VỮNG.

11.KHÁI QUAT VỀ SỰ HÌNH THÀNH CUA SINH VAT BIEN DOI GEN 1.12 Tác đồng cũa sn vật biển đỗi gen (GMO) 6

12. PHAT TRIEN CÔNG NGHE BIEN DOI GEN THEO QUAN DIEM PHÁT

TRIEN BEN VỮNG. 17

1.21. Quan đm phát tiển bên ving về sân xuất và quân ý công nghệ biển đổi

en 17

122. Sự cân tiết phii điều chỉnh công nghệ biển đãi gen theo quan điểm phát triển bin ving bing pháp luật 3 KÉT LUẬN CHƯƠNG L

CHVONG 2 THỰC TRẠNG QUY ĐỊNH PHÁP LUẠT VÀ THỰC TIEN ÁP DUNG PHÁP LUẬT VE QUẢN LÝ VÀ PHÁT TRIEN GMO THEO QUAN DIEM PHÁT TRIEN BEN VỮNG

2.1 NỘI DUNG QUY ĐỊNH PHÁP LUAT VE QUANLY VÀ PHÁT TRIEN GMO THEO QUAN DIEM PHAT TRIEN BEN VỮNG 28

3.11 Những vo điểm trong quy din của php luật mồi rường về quản lý và phát triển GMO theo quan điển phat iển bản ving 8 2.1.2 Những hạn chỗ trong quy định pháp luật mai trường về phát triển GMO theo quan dim phát iển bên ving, 30

THỰC TIEN THỰC HIEN PHÁP LUAT MOI TRUONG VE PHAT

TRIỀN GMO THEO QUAN DIEM PHAT TRIEN BEN VỮNG. 4i

22.1. Pháp luật về đính giá rũ ro và quân lý rũ ro đốt với GMO al

2.2.2. Pháp luật về cấp giấy chúng nhân an toàn sinh học cho GMO 4 2.23, Pháp luật về nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ về nh vật biển đãi gen, sản phẩm của sinh vật in i gen “ 2.24. Php uật về khẩo nghiệm sinh vật tiễn adi gon 46

</div>Trang 3<div class="page_container" data-page="3">

2.2.5 Pháp luật về đều kiện để sinh vit bién đổi gen lâm thực phim, thức én chấn

nuôi 30

2.26, Pháp luật vé thông tin sinh vit biên đỗ gen, sẵn phim cũa sinh vật biên đổien 33

227. Pháp luật về cơ chế quản lý kiém tra, gián sát và xử lý vi phạm trong vin

đồ tiên quan din thục phim biến đổ gen 36

2.28, Pháp luật quân ý sản xuất, inh doanh xuất khẩu và nhập khẩu săn phism

KET LUẬN CHƯƠNG 2. 62 CHVONG 3 NHỮNG KIEN NGHỊ CỤ THẺ NHAM HOÀN THIỆN VÀ TANG CƯỜNG HIỆU QUA CÁC QUY ĐỊNH PHÁP LUẬT VỀ PHÁT TRIEN VÀ QUẢN LÝ SINH VAT BIEN DOI GEN

31.NHỮNG KIÊN NGHỊ VỀ CHÍNH SÁCH,PHƯƠNG HƯỚNG BAM BAO CONG NGHỆ BIẾN ĐỎI GEN PHÁT TRIEN THEO QUAN ĐIÊM BEN VỮNG 64 32. NHỮNG GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN QUY ĐỊNH CUA PHÁP LUẠT VE

QUAN LÝ, PHAT TRIEN SINH VẶT BIẾN ĐÔI GEN 6 33.MOT SỐ GIẢI PHÁP KHAC 78 3.3.1 Tryên mayan, giác dục nâng cao nhận thức cũa người din về GMO...78

3.3.2. Thực luận guy hoạch nén nông ngập theo hưởng dim bảo phát min bản

vững 79

4.3.3. Nơng cao trình đồ un mơn cho đổi ngĩ những người quản lý, nhà

"nghiên cm cũng nhue dds tương khác có liên quan tải việc phát tiễn GMO theo

quan đến ban vimg 30

3.3.4 Ray chmg cơ chỗ đẳng bổ có sự thơm gia ca các t chức chính mì - xã hột

</div>Trang 4<div class="page_container" data-page="4">

LỜI MỞ ĐÀU

1.Đặtvấn đề

Trong vòng ha thập niên qua, Việt Nam đã ching kién những gia ting nhanh chống v nh cầu lương thục thục phim nhằm cùng cấp được diy đã sản lương cho

iệc tiêu ding cũng như sin xuất trong nước, Đặc iệt, trong tinh hình biến đổi khí hậu

cùng thiên tủ, dich bệnh thường xuyên xây ra thi bai toán vé phát hiển nghành nông "nghiệp cây trồng dép ing nho cầu lương thực thực phim lạ cảng trở nên cập bách hon bao gờ hột Theo nhiễu nghiên cửu của các nhà khoa học ti Việt Nam và trên thể giới Tiện nay thủ sinh vật biến di gen có th là câu trả lới cho rất nhiễu vẫn để nan giã ma

nghành nông nghiệp Việt Nam đang gập phải

Voi những điều kiện về đa ly tự nhiên, trong thời gian qua Việt nam đặc biệt

‘natn phat rida nghành nông nghiệp với các cây lương thục, thực phim; diéu này đã

mang lai những kit qua tích cục như giải quyết vẫn để về an ninh lương th, phát

triển nh tế góp phần dim bảo an sinh xã hội, Tuy nhiên hiện nay th khung pháp tý apy định vỀ những vẫn đề quân lý, phát iển sinh vật và cây trồng biển đổi gen vẫn còn nhiễu hạn chế và chưa có quy inh pháp lý rõ răng, các cơ quan nhà nước cũng thé Tiện sự lỏng lêo trong quản lý việc thử nghiêm phát tiển sin xuất sinh vật và cây trằng biến đổi gen vẫn còn chưa có phương hướng rổ ring mang dén những hãu qua

bition cho môi trường và xã hồi

Theo chiến lược Phát trié

“Phat mién nhanh gin với phát miễn bản vững phát triển ban vững là yêu cầu yên

trongính vực nào di ching

i thì phát tiễn nhanh nhưng vẫn phi gắn với phit tiễn đồng đầu cả ba mét kính tê - vin hoe -sã hội, trong inh we phát hiển va quản lý sinh vit, cây tréng bién đổ: gen cũng không phi la ngoai lệ. Chỉ như vậy sự phát tiễn ở hiện tei mới có thé trở then

nin ting cho tương li

Sinh vật bién đổi gen được coi là mốt tong những hành tu lớn ca khos hoevà được áp dang sin xuất, nuôi trồng & nhiều quốc gia trên thể giới những những lợiích và tắc hai ofa nó tối con người và môi rường tự nhiên vấn con gây ra nhiễu quan

điểm trú chiếu. Với những sinh vật biến đổi gen này cần quy din pháp luật đều

chính và the hiên pháp luật hiền go tên thọc tỉ như thé nàơ? Việt nam đã và chữa

lim được g rong việc phát kiễn sản xuất và quản lý sin vật bién đối gen? Đây đều là

những cẽu hồi cấp bách cân tr li trong thời diém hiện nay. Chính và nhận thúc đượctầm quen trong của vẫn để nhóm nghiên cũu để lục chon nghiên cứu để tà: “GMMO;

chia Khóa bão dim lương thực quốc din hay những ugny hiém tim an? Cơ sở pháp ý và phrơng hướng giải qyất”

</div>Trang 5<div class="page_container" data-page="5">

3.Tổng quan ti liệu

Cây trồng và nơng nghiệp đã đóng vei tro quan trong trong phát hiển và thúc

diy sự văn mình Các loại cây trồng cũng cấp thúc ăn cho con nguời và động vất ơi

cho xây dụng và quan áo, các sin phim yt, đẳng thoi cây rồng cơn đồng vai trị chủ su trong hoạt động bio vé mi trường bing cách ngăn ngừa xói mịn đất Chính vi vai tro quan trong của cây trồng và nông nghiệp ma hung phát tiễn của sinh vật và cây

trằng bién đổi gen theo hướng phát iển bên vững luôn là một để tai ma nhiễu người

quen tâm bối những wu thể về lánh t, xã hố, môi trường Ở Viết mem vin để nay được cụ th hoa đười nhiều góc độ khác nhaư

Dưới cấp đô đề tri nghiên cử khoa hoc, hiện có các dé tá nghiên cứu cấp Nhà

sarc, ấp Bộ hoặc các tà ngân cho ha hiện vụ củ ác sơ quan chuyên mônliên quen din những vẫn đồ này nh ton sinh hoe: Đánh giá ri vo và quên I

nia ro sinh vật biển adi gen” chủ biên TS: Trấn Héng Hà dé tài thuậc Bộ Tài nguyên

và mỗi trường cục bảo vệ mơi trưởng, “Phân tích r ro cia sinh vất biễn đãt gen”tổng cục mối trường. cục bảo về da dang sinh học, chủ biên Thạc sé 18 Thanh Bình,

Thac sf Phiong lăn Tua, Thạc st Dương Thanh Ar!

Liên quan đến phát hiển, quản lý anh học biển đổi gen được nghién ci ở cấp đồ các luận văn luận án như: “Phát riển ban vững =chiễn lược phát mẫn tồm cẩu thế

Mi XX" thuậc mig tâm Nghân cứu Tài Nguyên và Mỗi trường ĐHOGHN Luân văn

“Quán fs an toàn sinh vật biển đỗt gen ở Tiết Nam” trường Đại học Bách Khoa Hà “Nội Tiên công nghệ sinh học và công nghệ thực phẫm ~ PGSTS Ngyễn Hữu Thanh

hướng dấn

Mic di đã có những dé tú khoa học, sich chun khảo, các bai viết, cơng tình"nghiên cứu luận văn luận én rong những cơng trình này mới chỉ ấ su vào Kai thác

kia canh khoa học ct việc quin lý và phát tiễn sinh vật bién đổi gen hay chỉ nghưên

cửu chỗ yêu về phát tiễn bên võng Hoặc nu nghiên cửa đưới góc đồ pháp lý, cáccơng bình này chi a cập din mét giai đoạn trong quá trình thục hiện quản lý và phát

triển sinh vật biễn adi gen với mức phạm vi nghiên cửu hẹp mà chưa có một đổ tài nào "nghiên cứu toàn điện, cơ bản các quy định pháp lý, phương hướng cơ bản phát triển của sảnh vật biển đổi gen

Cho din nay, thưa cổ để tải nghiên cứu nào chuyên stu dé cập một cách toàn

diện, diy đã đến những vẫn đề lý luận va thục tin về khía cánh quản lý, phát triển sinh vật biến đổi gen theo phương huing phát hiển bên võng, ĐỂ tải nghiên cứu

“GMO: chia khóa bảo dian lương thục quốc dim hay ng ngny hiéw tiều an? Co

sỡ pháp lý và phương luớng giãi quyét” và cơ bin là mất dé ti mới chưa được thực

Tiện nghiên cứu một cách toàn đện,

di tv a on ih o-oo bn do gen 109162

</div>Trang 6<div class="page_container" data-page="6">

3. Mục tiêu —phương phápMac tiêu nghiên ca:

Host động và phát tiễn cũng nh lợi ich và tác ha của các loại sinh vật, cây

trằng biến đỗ: gen a mốt đồ ải được quan tâm bai va trị quan trong cũa nghành cây trằng và nơng nghiệp đối với mr phát tiễn kinh tỉ, xã hội. môi trường ð nước ta Vi

vy, kh thục hiện để tả nay, nhóm nghién cứu để đặt ra những me tiêu rau:

Trước hit, về mục tiêu nhận thức: để tit cag cấp những kién thức cơ bên vỀ sinh vật và cây tréng biển đổi gem, quan điểm phat iển bén võng trên thể giới và sơ

đều chỉnh quan điển này tei Việt Nam, ừ đỏ lý giả vi sao phát tiễn sẵn xuất và quản ý ảnh vật cây trắng biển đỗi gen phải lay quan điểm phát tiễn bản võng lâm chỗ đạo

Thứ hai, để tai đảnh gia một cách khái quát toàn diện về những tác ding của

việc phát biển và sẵn xuất anh vit, cây trắng biển đổi gen tới ba mất ánh tổ, xã hội,

mô trường, đánh ga và chỉ ra nguyên nhân cia những thành tou cũng như yêu kiếm,

của các quy đính pháp Init vé sinh vật, cây trồng biển đãi gen

Thứ ba, đ uất quan đm định hướng và những kiến nghĩ để hoàn thiện pháp

luật ở Việt Nam hiện may shim dim bio host động phát tiễn lánh ổ- xã hội đẳng thơi bio vé méi trường trước nhơng nguy cơ có thé phát sinh từ host động phú tiễn sin xuất nh vật, cây tring gen Đồng thời những vin đỀ được hình bay và kết In trong cơng tình nghiên cứu này cổ giá tị tha khảo trong việc sit đổi, bỗ sung

hộ thông pháp luật trong thờ gian tới‘Mdm vịnghiên cine

Nghiên cứ tim hiểu một số vin đểlỉ luận, thục tiễn về vai trở cũng như tác

đông của việc phát tiễn sin xuất sinh vit, cây trồng biển adi gen và quan diém phát

tiễn bin vững, Từ đó lý giã trì sao việc phát triển sinh vật cây trồng biển đổi gen phi theo quan diém phát tiễn bin ving va được điều chỉnh bằng pháp luật

Phân tích lâm rổ và đánh giá thục tring các quy nh pháp uật hiện hành về phát tiễn sản xuất ãnh vit, cây trông tên đổi gentheo quan đẫm phat tiễn bin ving

Trên cơ sở giã quyết các vẫn để lý luân và đánh giá thục trang các quy ảnhcủa pháp luật hiện hành, dua ra những liền nghĩ giã pháp nhằm tạo ra rung phép lý

võng chic đỂ đi chỉnh vin để phá tiễn bin ving trong sản xuất, quản lý inh vật cây trdng biển đổi gen, cũng nh những giải pháp nhằm dim bio việc trục thi pháp

luật và vin để này,

4 Phương pháp nghiền cen

-Cơ sở phương pháp luân để nghiên cứu để ti là chỗ nghĩa duy vật biện chứngvi lịch sở của hoc thuyết Mác. Lenin Theo đổ, để tài được nghiên cửu tiên cơ sở gin

liên giữa Lý luận và thục tấn để lâm sáng tô vin đi. ĐỂ giã quyết các nhiệm vụ đất ra, đồ tủ được nghiên cứu bing các phương pháp cơ thể nlur Phương pháp so sánh, phân

3

</div>Trang 7<div class="page_container" data-page="7">

tích, tổng hop, kắt hop với phương pháp so sánh, phân tích, tổng hợp, kết hợp với

phương pháp thống ir, hỗ: cửu các tử liệu. Vide sở đụng kết hop các phương pháp

này giúp để tải được xem xét từ nhiễu góc đổ, phương tiận khác nha, trên cơ sỡ đổ có céch nhìn nhận vin dé mốt cách toàn điện và sâu sắc

5. Đồi tuợng và phạm vi nghiên citĐi tương nghiên cnt

ĐỂ tải hướng tới nghiên cửu những nội dung cơ bản về chính sich quy Ảnh

php luật của nhà ước vé phat iển, sân xuất và quản ý sinh vất, cây trồng biển Ai gen cũng nar hiệu hư, tác đồng cũa no trong thụ té phát triển, quân lý sin xuất sin

vit, cây tring biễn đỗi gen Ngoài ra, đ tử com đánh giá quá tình thục hién các quyđảnh của pháp luật cũa các cơ quan nhà nước và các tổ chức, cả nhân có liên quantrong dim bio phát tiễn bên võng

Pham vi nghiên cine

Việc hát tan sin xuất và quin lý sin vit, cây trắng biển adi gen liên quan

din nhiẫu inh vục về lanh tỉ, xã hội, môi trường. Trong mỗi lĩnh vực thi cách nhìn nhận, nghiên cứu lại khác nhau. G đây, để tài chỉ nghiên cửu những khía canh pháp lý.

của vấn dé trong đỏ tip trung nghiên cửu thực trăng pháp luật và mét số phương

hướng a phát triển sin xuất quản lý sinh vật cây trồng bién đổi gen theo quan

phat tiễn bin ving

6.Két chu của đề tài

Ngoài phin mỡ đầu, kế luận và danh mục ti liêu tham khảo, nội dung của đỀ

tii nghiên cứu gém ba phân

Chương 1- Những vẫn để lý luân chung về bién dds gen và công nghề biẫn đã: gen theo quan đễm phát mẫn ban vững

Chương 2: Thực trang nh pháp luật và thuc tn áp ng pháp luật về quản ƒ và phát mẫn GMO theo quan đếm phát mién bén vững

Chương 3: Những liễn nghĩ cụ thé nhằm hoàn thiện và ting cường hiệu qué các quy đình pháp luật về quản lý và phát triễn GMO theo quan đẫm phát tiễn

bên vững

</div>Trang 8<div class="page_container" data-page="8">

CHƯƠNG 1

'NHỮNG VAN ĐÈ LÝ LUẬN CHUNG VE BIEN DOI GEN VÀ CÔNG NGHẸ BIEN DOI GEN THEO QUAN DIEM PHÁT TRIEN BEN VỮNG

11. KHÁI QUAT VE SỰ HÌNH THÀNH CUA SINH VAT BIẾN BOT

GEN (GMO)

LLL. Định nghĩa

Trong chiến lược phát tiễn kind tế xã hội năm 2011 đến năm 2020, Đăng và

nà nước ta đ đặt ra những mục tiéu phá tiễn kinh t trong đơ đặc biệt có mục tiêunhenh áp dang tiến bộ khoa học, kỹ thuật và công nghệ trong săn xuất chế biển,

qin, đặc biệt la ứng dụng công nghệ sinh học để tạo nhiễu giống cây trồng, vật ni và quy tình sin xuất dat ning suất, chất lượng cao; với mục dich đáp ứng được cho việc tự cũng tự cấp lương tse, thọc phẩm cho nhủ cầu trong nước. Công nghệ

Tiện dai trong thé 1d XX với cuộc cách mang xanh di dem lại những thành qua trong

cq tình lẻ và ci tao nhiing giồng cây trồng, nh vật mới với những đột phá và năng

suit cũng như chất lương trong đó ndi bật nhất la loại sinh vật biển đổi gen; đậy có thé

là cẽu r lơi cho rất nhiêu vấn để nan gi ma nghành nông nghiệp Việt Nam dang gấp phải cũng nhhướng tới vide thực tiện chiên lược phát triển kink tế xã hội vớ những chủ trương mà nuớc ta dit r; Vay sinh vật biên đổi gen là gộ?

Sinh vật biễn đổi gen (GMO ~ Genetically Modified Organism) là thuật ngữ chỉ

các anh vật tgp nhân những gen mor từ các sinh vật khác thông qua phương pháp

ciuyẫn gen trơng phịng thi nghiệm (Theo Bộ Nơng nghuập Hoa E8)

Hiện nay sinh vật biến đỗi gen đang được nữ đụng trong nghiên cu khon học

và y học, các loại thục phim, y học thục nghiêm (chẳng han nh liệu phép gen) và trong nông nghiệp (chẳng hen như cây trồng chống choi với thuốc trừ cõ dai, khổ hạn và lanh gi). Những sinh vật biến đổi gen có những tên goi theo mục dich sử ding

trong đó có thục vật tién adi gen (GM plants), cây tréng biến đổi gen (GM crops)

hoặc thục vật tiên adi gen (GM foods) (hay chính sắc là thục phim từ thục vật tiến đổi ga). Tạ Việt nam cây trằng biển đỗi gen đã được đầu tr nghiên cửu và khẩo nghiệm từ nấm 2006 sau khi “Chương tinh trong dim phát ign và ing dig công nghệ sinh hoc trong tĩnh vực nông nghệp và phát ign nông ngập én năm 2020",

trong giới khoa học và nhing người am hiểu vé sinh học cũng như các nhà nông học

Và chăn mudi it i còn xa la với thuật ngữ cây trồng bién gen,

Cay trồng biễn đãi gen (GMC _ Genetically Moatfed Crap) là loạt cậy trỗng

“được lạ tạo ra bằng cách cứ ng các thuật cia công nghệ anh hoe Ind cen, hay

sôn gọt là các lễ thuật ok muyễn, công nghệ Gen hay công nghệ DNA tát tổ hợp để clmyẫn một hoặc một số gen chon loc để tạo ra cây trằng mang tinh trang mong mun

5

</div>Trang 9<div class="page_container" data-page="9">

Cây tréng chuyén gen bao gầm hai loạ là chuyễn gen nhờ vio công nghệ chuyển gen ‘va quá trình chuyển gen độtbiễn trong nhiên. Vé bản chất hei quả bình nay đường

như là một bi qué tỉnh tiến hóa cưa sinh vật đều phố trồng chờ vào q tình bién

đối vật chất & truyền, trong đó đột biển có vai trở quan trong Tuy nhiễn, ha quả trình

này cơng có những điều khác nhu Néu q tỉnh chọn lọc tự nhiên chỉ giỡ lử những

tiến di có lợi cho q tình tiên hoa cia lồi, thi trong kỹ thuật chuyén gen cây trồng chỉ gữ lạ tính trang đã được định hướng trước, có lợi về kinh t, khơng đồng góp gì cho q tỉnh tiến hỏa của loài. Đây là dm khác biệt căn bản nhất giữa đốt biển tr nhiên và "đột bin nhờ kỹ thuật chuyén gen. Sản phẩm của đốt biễn he nhiên là tín: trăng có lợi cho tiến hỏa, cịn sẵn phim cite quá tình chuyỄn gen a các tinh trang có

lợi cho cơn người, đây là tra dim nỗ bật nhất cũa công nghệ chuyển gen. Thuật ngữcây tông bin đỗ gen được sử dụng nhiêu ngày nay áp dung với những loi cây đượcchuyển gen nhờ công nghệ chuyển gen giúp người nghiên cứu có thể nit ngắn đượccq tình chon tạo ging céy trắng mới, bỗ ming các tính rạng ưu việt mới, dap ứng tốt

nhất mục tiêu chọn giống và phục vụ sẵn xuất

Các sinh vật bién đãt gen lồn chắt hay các thành phần không sẳng cũa các sinh vật biển ai gen được chỗ biên thành các sân phẩm LMO nine một sé loa vac xin

tin phụ gia thực phẫm, nhẫu loại thực phim bao quốn chế biến đồng lạnh

khác. Sản phẩm và hàng hỏa này cũng bao gồm các chất chiết xuất từ ngõ và đâu tương được sir đụng trong nhiễu loại thục phim và hàng hóa pti thực phim nh bột ngô được

sử dung làm bie cacton và lam hổ đán, côn được sử dụng thay xăng, cácvitamin, vaccine

vv các được phim, các thục phẩm từ nắm man nhybie và bánh mỹ

Từ các liẫn thúc trên ta có thé din nghĩa cinh vất biển dé gen là mốt loại thực vật đồng vật vi sinh vật nào dé có AND (gen) bị thay đã hoặc biẫn đã một cách nào 48 thông qua các lẽ uất ch tuyển theo ÿ luỗn cña cơn người, Khi nổi dé sảnh vật tiến đỗ gon GMO người ta thuing đề cip din các cơ thé sinh vật mang các gen của nộtloà khác đ tao ra mét dang chưa h tên tạ trong tơ nhiên Cây tréng biển đổi gen

GMC là ton thực vt trong sinh vật biến đổi gen GMO và được sỡ dụng nhờ giổng cây

trằng nông nghiệp, sẵn xuất ra các sẵn phim lương thục, thực phém phục vụ thi trường

hiện nay,

.112. Tác động cha sinh vật bién đỗi gen (GMO)

Hội đẳng Bảo en Liên hop quốc nhận đính: suy thối và 6 nhiễm mỗi trường và những hiểm hoa môi trường có thể gây my yêu nền kind te, gia ting đái nghéo, ga tăng bất én chính trị, thậm chí trở thành ngồi nỗ cho các cuộc xung đột và chiến tranh.

‘An ninh môi trường là mét thành tổ quan trong côn an ninh quốc gia muột phạm trù

thuộc finh vực an ninh phí truyền thẳng Ở mate tạ bão dim an ninh môi trường được

coi là một trong những nhiệm vụ thường xuyên, lâu dai cũa of hệ thẳng chính ti và6

</div>Trang 10<div class="page_container" data-page="10">

tồn xã hội Đăng te khẳng dink: “Báo về mơi trường là một trong những vẫn để cng sơn của nhân lo; là nhân tổ bảo đâm sức We và chất lượng cuộc sẵng của nhân

dân: gĩp phẩn qiơm trong vào việc phat tri hank tễ xã hội ổn nh chính t, am

ninh quốc phêng và tee độn hội nhập lanh tổ quốc tế ca muớc ta"?

Theo Luật Béo vệ méi trường 2014, an ninh mơi trường l việc bảo dim khơng

cĩ tác động lớn cia mối truờng din sơ én định chính trị, xã hội và phát tiễn kính té của quốc ga Cống như nhiều quốc gia trên thể gid, vin để an nin mối trường

(ANMT) dang được đặt ra hit sức cập bách đối với Việt Nam hiện nay trước những de

doa nghiêm trong bai các yêu tổ nh biên đối khi hậu, sự chênh lệch trong phat tin git các vùng mâu thuẫn trong sử dụng tải nguyên thiên nhiên, ơ nhiễm xuyên biên giới, nư xâm hai cia sinh vật ngoại lạ, ð nhiễm các đồng sơng ting nhanh... Do vi nêu khơng được xử lý một cách thơn ding sẽ gây tác đồng xâu dén nự phát triển bên

ving cơn dit nước

11.21. Những tác động tick cực cđa sinh vật biểu đỗi gen tới vin đề đâm.

bảo am nik mơi trrờng

* Vai trị của sinh vật biển đỗi gen đối tới uơi trrờng ty nhiều

- Thứ nhất về phương pháp tao bién đãt gen việc clay té bảo thực vật hộc

Lồng vật một gen la cũa vì Huẫn giúp cho đồng Hhực vật cĩ được những tỉnh trangtheo mong mudn Từ sưa việc lựa chon tinh trạng cho gen hầu nh nhờ vào vận may,Xơi mã qua các đồi ld việc giống mang tính trang trội hay lận là do tạo hỏa. Những lấ

thuật biển đỗi gen thi khơng, chúng ta cĩ th tơ do lựa chọn bất cử ỉnh trang nao mình mong muền, chẳng hạn gen cổ định nito, gn kháng thuốc điệt cổ, gen ting cơ bắp cho gi mic. Các quốc gia din đầu vé cơng nghệ biển đổi gen nlurMj, Canada, Han Quốc đã cho ta thy điều đĩ khi mã nhơng mỗi lo ngại uyên thơng nữ sâu bệnh, thuốc dt cổ, đất thời tất khơng cịn là mốt lo của người nơng dân vi co sự xuất hiện cũa mốt Jost giống cây tiến đổi gen như giống kháng sâu bệnh, giảng thích nghỉ với mỗi

trường khắc nghiệt, giống đáp ứng nh cầu sin xuất chit dinh ding hay được phẩm,

nhất ảnh

- Thứ hai, gen biển đỗi nỗi trội và đa dang Gin đây rên thể giới tơng nghệ tiến đỗi gen phát iển mạnh mã, xuất hiện nhiều giống biễn đổi meng bộ gen tần tới "hồn chỉnh như méo phát sing lợn mơi trường cây trồng giản 6 nhiễm, bắp cãi tra noc độc, dé sản xuất ra soi siêu bằnŠ[ Phụ luc 03]. Đây là những giống đơng thực vật cho ra tính trạng vượt trội lâm thay đổi suy ng truyện thống về gen.

“nước diy nhõng gen tn túy chỉ cho ta một vài lợi ích về lương thục thi bâyid ngồi vin dé lương thuc ta cịn cĩ thể cĩ được những lợi ích nhe

5E cng sn và mi Nĩi gt NGO xế 1211308. Bộ Gái De

rộtrhờn tong hết kỷ độ man cơng ngiệp ha v hện cụ hĩa dite

“ap snip l0 ok na-sng, choi tt vục uy th gepa=4929 hn7

</div>Trang 11<div class="page_container" data-page="11">

+ Bio vệ mơi trường,

+ Lo trử thục phim có mang các chất độc hoặc các chất gây đi ứng nh các chit cafein, nicotine; sản xuất các hợp chất sinh học dic biệt nh si sinh học tổng hop (chủ yêu bất nguén từ sợi gai dẫu và soi lan); keo lignoceliulose, các chất ten

c, phân bón và phụ gia nhựa sinh học, giấy và bia co nguén gốc tr tinh bột

+ Lâm giống thuốc chữa bệnh Sản xuất ra các dược phẩm có thể ching được

các căn bệnh đặc biệt ð những bệnh nhân nhất định, ví dw sin xuất insulin dành cho

những bệnh nhân tễu đoồng,

Có thể nói tiền đổi gen là cuộc cách mang mang tinh đột phá, biển những thử

turing chùng không thể din df ding lâm được

- Thứ ba cổng nghệ biễn đổi gen có vai trò bảo về mỗi trường Việc giảm sờ đang ha chất là một trong những lợi ich ban đâu và rổ ring cho người nông dân khi

ử đăng cả cây trồng kháng thuốc tnt cô và cậy trồng kháng râu bệnh. Trong gist đoạn1996 - 2012, cây tng công nghệ sinh học đã giúp giảm 503 triệu kg thuốc trừ sâu

(chong S.339). Lượng thuốc này hương đương với tổng lượng hoạt chất trừ sâu được ử dụng trên điện tích trồng tot của 27 nước (Liên mình châu Ax) trong? năm, Vi thé,

vide ing ding cây trồng biển đổi gen sẽ giúp giim thiễu các tác đồng iéu cực lên mối

trường khi lương thuốc trừ sâu và thuắc dit cơ sở dụng trên các vũng đất có thé canh tác giảm khoảng 18,1964

Cây trồng cơng nghệ sinh học có khả năng ching chiu với thuốc trừ cổ không

chỉ lam giim việc ding thuốc điệt cỗ ma con lam cho đất và nước sạch hơn, thúc di iệc áp dang phương pháp canh tác không lim dit để giảm thiểu sự xôi môn đất và hiện tương thai ra carbon lâm biển đổi khi hậu vào id quyển Theo tinh tốn của Hồi

đơng Khoa Học Nơng nghiệp và Cơng nghệ (CAST) chosing cổng nghệ mới như bắpva đâu nành có hàm lượng acid phytic thập co thé giúp giảm nite và bài tất phospho &heo và gia cầm tương ứng 40% và 60%. HỆ thẳng âu hóa cũa bị được cải thiện có

thể làm giim bai tt nite lên din 3496, và giấm bài tất phosphor din 30%

Bin cạnh đó, cây trồng cơng nghệ sinh học cịn góp phin giảm hiệu ứng nhà

kánh tir qué hành canh tác nhờ việc giản lượng năng lương sở dụng ting lương

carbon lưu trữ trong dit nhờ giảm viée lam dit, Điều này tương ting với việc rong

năm 2011, hơn 23 tỷ kg cacbon đozit d được ngắn ngùa không bị thấi vào mối

trường (ương kh thể giêm thiểu tương đương với vie "chin" thành công 10,2 tiệu

xe 616 ưa thông trên đường trong 1 nim),

- Thứ he công nghệ biỗn đỗ: gen giúp nhà nơng có thé mi trồng được nhẫu hơn mà không phải sử ng thêm đất Điều này đặc tiệt quan trong trong bơi cảnh đơ

thi hóa và cơng nghip hóa biện nay. Với mr gia ting manh mé điện tích dit & và đất

“np 1iapchữooimùng mages asprin

</div>Trang 12<div class="page_container" data-page="12">

cơng nghiệp cùng với đó din tích đất nơng ngưệp ding ngày cảng giản xuống Hơnổn quá tình gia tăng dân số ngày cảng manh khiển cho đời hỏi nh cầu lương thục"ngày cing cao. Tử đó việc sở dng ít đất hơn mà năng suit cao hơn là ất cần thiếtTheo sổ liêu thông ké sẵn lượng đầu tương theo công nghệ biển abi gen để làm tăngthêm 122,3 triệu tin đâu tương trong giả đoạn 1996-2012. Công rong giai doen này,

sản lượng Ngõ ting 231.4 triệu tên 5 Nhờ vây, người nơng din có thể sử dung hợp lý

quỹ đất cơn mình hơn so với giống cây thường

* Vai trị cit cơng nghệ biễu đỗi gen tới vẫn dé m sinh xã hộ

‘An sinh xã hội đoợc hiéw lá hệ thống các chính sich và chương tỉnh do Nhànước và các lục lương xã hội thực hiện nhim bảo dim cho moi người din it nhất có

được mức tối thiễu và the nhập, lương thực có cơ hội tấp cân ở mite tố thiểu về các

dich vụ xã hội cơ bản, thiết yêu, như giáo đục, y té, nhà 6, nước sạch, thông tin, thông

qua việc nâng cao năng lục te an sinh của người dén và sự trợ giúp của Nhà nước ®

Tuy nhiên với sự gia ting manh mổ vé din số và tú hẹp về quỹ đất biển đổi Xơi hậu tốn cầu trì vin dé dim bảo lương thre côn người din dang gập thách thúc võ

cùng lớn Tính đến năm 2050, ớc tinh din sổ sf cham mốc 9 tỷ người Theo UY ban

Nơng Lương Liên hợp quốc, đều này có ngữa là lượng thục phim cần sin xuất để dip ứng nhủ cầu cho toàn cầu rong gai đoạn 2000-2050 tương đương với tổng lương

thục cần trong 10 000 năm trước diy. Vay mà hiện nay, thể giới vấn đang phi đổi mất

với thách thúc hơn 1 tỷ người còn đang thiêu đói. Đúng truớc những khó khăn đổ việc phat tiễn cây trồng biển đổi gen sẽ là mốt giải pháp dim bão lương thực cho người din. Nhờ việc nâng cao ning suất cây rồng rên cùng mét điện tich đất canh tác từ các uu thể la chính xác và vượt trơi giản lương thuốc trừ sâu sói món đất cây trồng bién dds gen sẽ dim báo phát tiễn nông nghưệp bin ving và an nành lương thục

Bin canh bài toán vé lương thục, cây tring bién đổi gen cịn góp phần dem lai

thủ nhập co hơn cho người nơng dân Các nước có nn nơng nghiện sử dang engcây tình thường đa phân là các quốc gia dang phát tiễn, thâm chỉ lá kim phát hiển,

Thém vào đó sơ gia ting biển đổi khí hậu, đều kiện thờ tt khắc nghiệt hơn thu nhập của người nơng din ngày cảng giản sót Tuy nhiên, với những giống cây tréng biên

đỗi gen chiu được thờ tất âu, kháng được sâu bệnh và nâng cao năng uất thì rổ ràngthu nhập cũa người nông dân được cải thiện ồn mét cách đáng ké, Theo sổ liệu thôngkê thu nhập từ đậu tương bién đổi gen trong giai đoạn 1996-2012 ting thêm 37.8 tỷ

USD riéng rong năm 2012 tăng thêm gin 4$ tỷ USD. Dai vớ ging ngô bién đổ: gen

tăng 5,5 tỷ USD trong cing giai đoạn và riêng năm 2012 tăng thêm gần 1,2 tỷ USD?

Su ga tăng thủ nhập đó sẽ dem lạ múc thủ nhập cao hon cho người nơng dân Có thể ˆ Bộ Nhhgnguập v Phí trần nơng thản, Ciy trừng bin đi gen vì trần wong, 20

Innpshrr moti gov sau Pager titan ep DNevee=74185

"Bê Nihgnguệp vi Puttin nang thin, Ciy wang bn đối gan và tila vụng, Bing £1,016

9

</div>Trang 13<div class="page_container" data-page="13">

nói, cùng với yêu cầu về dim bảo nhu cầu lương hoc, cây trồng biến đỗ: gen để gop phin giúp cho người nơng din có cơ hột để có thé tiếp cận các dich vụ dim báo các

shu cầu thiết như giáo dục, yt, văn hoe... chất ượng dich vụ ngày cảng tốt hon

nâng cao chất lượng đời sing của công đẳng din cư và dim bio tốt hơn các vin đề về

an sinh xã hồi

Việc tiêu ding thực phim biển đỗ: gon dim bio “Quyền được dim bảo dink duống cho sự phát tiễn côn con người "

Vi thực trạng hơn 1 tỷ ngời dang thiền đổi trong đó có 155 triệu rể em đuối

5 tdi bị cai cọc, 52 triệu trĩ em thiêu cén® Bén canh đó, một số iệu khác của WHO chỉ ra rằng có khoảng 250 tiện tré em bị thiêu vitamin A và mỗi năm tử 250 nghin-300 nghấn rể em bi mù và mốt nữa trong số đó chết trong võng 12 tháng sưu li bị mit thị lục do thiêu vitemin A? . Những con sổ hit súc đáng báo đông vé tinh trang thiêu họ chất dink đưỡng ảnh hưởng trực tiếp đến sức khde và sơ phát tri tồn điện

của con người — nhân tổ ngn lục chính cho mr phát tiễn côn đất made. T lệ tiên tập

chung chủ u ð các nước châu Phí, Đơng Nam Á.... những nơi có nền kin tổ kim phat rid va thu nhập thip trong khi giá thành lương thọc, thực phẩm lạ ting cao. Do đó, mắc di nhận thúc đợc tam quan trọng cia chất dinh duống đối với nợ phat tiễn

tồn điện cơn người cũng với ni

tình hành những các quốc gia không thé dim bão người dân có thể tiếp cân diy đ với

nguén chất dinh dưỡng

lực chỉ các khoăn ngân sich khủng 16 nhằm cải thiện

GMO xuất hiện khơng chỉ góp phin nâng cao năng suit cây trắng mà cơn giúp

giảm các chỉ phí đầu vào cho nén sin xuất nông nghiệp như chỉ phi sin xuất, chăm sóc

cây trồng giảm thiểu các lo thuốc báo vệ thực vật thuốc trừ sâu, tối trụ hóa hiệu qa của việc sỡ dung din tích đất... cùng với những ảnh hưởng tích cục đ phân tich trân đã giúp cho thụ nhập của người din được cũ thiện đáng ké.

Mit khác, GMO góp phần teo các giống cây ga chất dinh dưỡng hơn so với

giống cây ban đều. Nơng đơ chất dính dung cia các giống cây ban đều dn định từ đổi lạ tạo thời đầu và sng những đời sau Tuy nhién, GMO 1a thuật ng chi sinh vật

tiấp nhận gen mới từ sinh vật khác nhờ phương pháp trong phịng thí nghiêm. Hay nóicách khác hoạt động tạo nên GMO là tác động có chỗ đích của con người nhằm đáp

ting niu cu trong cuộc sống, Một nhóm các nhà khoa học đã cổ gắng nâng néng độ beta-carotene trong các giống ngõ thường", sắn, khoai lang” nhằm tạo ra các giồng có chứa nhiễu chất dinh dưỡng hơn Kết quả thụ được thực nự rất khả quan, tạ ha

ˆJepziBkgandneevaSengĐao-denguođotơkdokc 20050347

TA. —-..

° Được b ink bin dat cia Vimnm A, ip cơ Để chống min hw man theo

1p /ax38osdoseng nbn cụ bea cote vor oe 239869 bead"fps Pwiacbinba nà gov d/411259

tap ive sarees Aces tee pee

10

</div>Trang 14<div class="page_container" data-page="14">

quốc gla Mozambique và U ganda nơi tréng giống kho lang ving để chỉ ra ring có sơ

liên quan mật tht việc tiêu thụ số lương lớn khoa lang trần với việc nguin din được

tăng cường hàm lượng vitamin A? Ngồi ra cịn có thể ké tới gao vàng. mốt trong

những thành tow quan trong của ngành iia geo rong đầu thé id 0X1. Cũng như các

GMO khác, geo ving được chuyển các gin tử những loài khác 48 tạo nên Két qua mong muốn Trong thé hệ đời đầu go ving được tạo ra từ chuyén gen sinh tin tổ

Vitanin A từ cây hoa thủy in và Envinia uredowora vào gidng lúa indica tha được

hàn lượng beta ceroine là 6 ug/g Nhim nâng cao hơn nữa lam lượng chất dinh duống thổ hệ thứ hai của gạo ving di thay gen sinh tên tổ Vitamin A từ cây hoa thủy

tiên bằng gen từ cây bắp nhờ đó him lượng beta-carotene thu được là 30 ug/g gấp năm,

lần so với đầu!

Nhờ him lượng chất nh dưỡng được edi thiện đăng ké cũng nữ bản thin các

GMO có khả năng chẳng chiu cổ dạ, mr khắc nghiệt của khí hậu và nâng cao năng

suất cây tng thi giá thành các sản phim được giảm ding ké so với trước. Theo lễ thường nêu khơng có GMO thi để đạt được hàm lượng dinh dung cùng mức néu sử dang các sin phim không bién đổi gen vé số lương cân nhiều hơn cing nhơ sợ khen hiém tạo nên giá thành đất đỗ Giờ diy, CMO giúp người din tăng thu nhập, giản ga sản phim nhưng lạ tầng him lượng chit dính dưỡng giúp cho người din có cơ hội tệp

căn các chit dink dưỡng một cách tốt hơn Do đó, các quyễn ning cơ bin côn con

"người như quyén được dim bio phát riển, quyền tiệp cân chất dinh ding, quyển học tập,... sẽ được thực hiên một cách hiệu quả hon nhằm phát tid

tốn điện hơn

* Vai trị của GMO trong sy phát tri hành tế quốc gia

Lợi ích kind tế rồng ths được nhờ việc cính tác cây trồng bién đổi gen trong

nim 2012 là 18,8 tỷ USD, tương đương với mức ting trưng bình 117 USD/ha Trongvõng L7 năm (1996 - 2012), ting mức tầng thém của thủ nhập từ canh tác trên cầu nhữ

ting dụng cây trồng biển đối gen là 116,6 tỷ USD. Trong đó Mỹ là quốc gia din đầu về tổng tha nhập với gin 52,1 tỷ USD, tếp theo do lên lượt la Argentina và Bras với mức ương ứng la 15,56 tỷ USD và 84 tỷ USD. Bên canh 8ó kửã phân tích lợi ich inh tổ của

"người nông dân ở các quốc gia thi rong năm 2012 46,29 thụ nhập tăng thêm thuộc về

các quốc ga dang phát hiển trơng đương gin 87 tỷ USD. Nêu tính chang cho cả gi

đoạn 1996-2012 thi con số đó cao hơn lên din 4986 tương đương 58,15 tỷ USD thaship ting thêm, Diu đó là hết sóc cần thiết và cóÿ ngiĩn đặc tiệt quan trong đổi với nên

ảnh tổ các quốc ge đặc Hết các made dang phát tiễn - khi ma các quốc gje may cén phii tân dụng hop iy các nguồn lục để nhá tiễn nn nh tế quốc gia

con người một cách.

wo A loge scat Et2VEKiZnt9 EToitZ€ orig: sweet pote mel Mosaabique increases viamin A

snakes among dul ov women. Brith Jouralt Nurzion 108: 163-176,

"ps Jartaup edutend2339Slchapte 84226

ir

</div>Trang 15<div class="page_container" data-page="15">

Bin canh đó, n đồng góp của cây tring bién đổi gen đổi với nên kinh tế quốc gs còn dén từ các ngành dịch vụ hỗ tro nhơ sẵn xuất giống cây thu hoạch, các công ty chế biễn sản phim nơng ngiiệp biển đổi gen Đây chính là met trong những khoản lợi nhuận góp phin khơng ahd vào ngân sich nhà nước; đồng thời là đồng lực thúc diy nin inh tê phát biễn theo hướng đa dang và bin vững hon. Ring đối với cổng ty

‘Monsento'S trong quý I năm 2012 doanh thu đã đạt 126 triệu USD (tăng 9 triệu USD so

"với một năm tide). Sự tăng trưởng về doanh thụ cịn giúp cho cơng ty này tăng trưởng, về giá cỗ phiễu cing như ar ting trường thương mi toàn câu và nguễn tién tự do. Tử đồ chính phố Hoa Kỹ được hướng lọt hờ các khoản tho thuê ofa doanh nghiệp này:

Trong thời là cơng nghiệp hóa, hiện đi hóa và chỗ động hội nhập tồn cầu nineTiện may, cơng nghệ bién đãi gen là bước tiền manh mổ dé Việt Nam tin ti phát tiẫn

nin nông nghiệp ấn bộ sách vai với các cuồng quốc nông nghiệp trên thé giới. Ứng

đang cấy trông công nghệ snk học Việt Nam zẽ đợc hưởng lợi từ vc giảm sử dụng

hóa chất năng mu cao hơn và nông nghiệp meng tinh cạnh tranh hơn, xuất khẩu sin phim nông nghiệp biễn đổi gen mang mốt nguồn tim én định và giải quyết vẫn để viậc lim cho một bô phận lớn người dân trong nước khi ma tỷ l thất nghiệp đang rất cao Trong các nhóm lợi ích mà cơng nghệ bién đổi gen dem lạ, người nông dân Việt nam, sẽ Ta đỗ tương chính thụ bng nhing giá tí này, Các thống kê chi ra rằng ti các nước dong phát hiển, trong đó có Việt Nam, chi phí ma họ phải bã đổ tấp cân được

công nghệ này nim 2012 là 56 tỷ USD, tương đương với tỷ lệ 23% so với tổng lợi

nhuận ho thu lai được từ việc canh tác (tổng công 24,4 tỷ USD tổng lợi nhuận thu nhập

trang tai, rong đô đã bao gém 18,8 tỷ USD chỉ phí ting thêm cho việc áp đụng cơng

"nghệ. Ở quy mơ tồn cầu, cử mất một USD đều tơ vào het giống bién đỗi gen, người

nông din sổ thu li được trung bình 3.33 USD. Năm 2012, nơng din ở các nước đang

phat rid tho được 374 USD cho mốt đẳng ho đầu tư vào hạt giống biển đổi gen (chỉ phi bằng 21% tổng lợi nhuận thu Iai được nhờ ứng dụng công nghệ, trong khi nông dn ở các nước phát triển chi thụ được 3.04 USD (chi phí bằng 25%6 tổng lợi nhuận thụ Iai được nhờ ứng đụng cơng nghộ, Từ đó có thể thấy được những lợi ích nhất dina nảcây trồng cơng nghệ bién đổi gen dem lại rong gai đoạn hiện nay

Thực phim bién đỗ: gen la phương án mới dim bio lương thục giúp Việt Nam vươn lên hàng, đều thé gói về sản xuất nâng nghiệp trong điều kiện biên đổi khi hậu

Xhó lường

Năm nay là năm host động của hién tương Lsnine [Phụ lục 6), theo các nghiên

cửa khoa học đã đánh giá trong những năm có hiện tương Lenina các vin đổ bio, mun

18 ð Vist Nem cao hơn mie tình thường Tương tạ năm 1999 có hiện tuong Lenina

1 Côngty in mắt ỹồngcủy wing bin đổi gen lớn hít th gi bện my,

"jap Theor agents caa/0120 U06 business hmensets-logs-126 malin profs tepping- expectations al

1

</div>Trang 16<div class="page_container" data-page="16">

host động bio lồ ð Việt Nam bao giờ cũng nhiễu hơn và mua cổ sm hơn moi năm tr

một tháng đến hai tháng Theo thống kế, miễn Bắc dot từ giữa thang 6 đồn đầu tháng8 đã khiển Yin Bá, Sơn La, Lai Châu, Lang Son, Cao Bing... mu lớn kéo đã gây rà

tình trang lũ ut 16 quet và sat 16 dit ảnh hing nặng nề đồn người va của. Tai huyện

Chương Mỹ gần ké thi đô Hà Nội cũng trong tình trang ngập lt thỏi gian đài khiểnđời sống người din gặp nhiễu khó khăn Ngồi lũ it, mua lớn káo dit cịn là mắm

móng của nhiễu dịch bệnh gây nguy hiểm đến tinh mang như sốt xuất huyết sốt et, nối... và đặc biệt thiệt hai hoa mau nông sin lam giá thành thục phim tăng cao khiên

"người din một số nơi êm vao tinh trang đối nghéo không đã én. Vi vay, để dim bảo

lương thục nổi ie là một thách thúc ma Việt Nam dang trên đường phất iển khẳng

don nin nông nghiệp hàng đầu thể giới

Thực phim bién đổi gen la lum chọn phù hợp với điều kiện biến đổi khí hậu

hiện nay để ngành chế biến nông sản Việt Nam đứng vào tốp 15 thé giới. Muốn thích. ting với biển đổi khí hậu cần năng cao đối sống người dân, thục phẩm bién đổi gen đầm bảo năng suit và chit lượng đẳng đềo hơn thực phẩm thông thường, vừa han chế

ảnh hưởng tới môi trường đất bing cách không sử dụng phân bón hóa học, thuốc trừsâu thuốc dit cơ. Hạn chế sở dụng phân bén hóa học cịn han chế lượng khí meten

phat thé ra mới trường lo khi lâm ảnh hướng đến khí quyén và là nguyên nhân của

tiến đổi khí hậu. Ngồi ra bạn ché sử đụng phân bón hóa học, thuốc trừ săn thuốc điệt

c6 tt kiêm được khoăn chi phí lớn df có thé đầu tư vào các khâu khác đảm bảo chất lương nông sản hơn nữa, Tiêu chuén hàng đầu v néng sẵn hiện may là VieGAAP do các nước thành viên ASEAN thông qua và được cho là bộ tiêu chuỗn để phát tiễn sống sin xanh, sạch, chất lượng Ver tiêu chun này việc thục hiện phn thuốc trừ sâu

thuốc đột cổ và sở dụng phân bón đều được kiém sốt nghiêm ngật để sin phim đưa

xe dim bảo an toàn vệ sinh và giảm thiểu 6 nhiễm môi trường dit, Nhữ vậy, để hưởng tới nin nông ngiệp phát biển ánh ngang các cường quốc nông nghiệp thi Việt Nem

cin đổi mới công nghệ, canh tác trong điều kiên khắc nghiệp do bién đổi khi hậu gây

xe và GMO lá lựa chọn cho sự đổi mới đố

1.12.2, Những tác động tiền owe của sink vậtbảo am nik môi trường

* Tác hại cia GMO tới chắt lượng môi trrồng tr nhiền

Thứ nhất gật hạ không chỉ nh cho các sinh vật khác

Hiên nay trên thể giới đã xuất hiện mốt số nghiên cửu côn các nhà khoa hoe vé những tác đồng tiêu cực nhất định của GMO đối với chất lượng môi trường từ nhiên.

Tạp chỉ Nature (Thiên nhiêu) đã đăng tii mét nghiên cứu khoa Học chứng mình ring

phin hoa từ cây ngô bién đổi gen (ngô Bt ~ ngô được ghép gen của vi khin Baolus thuringensis) có thé giy chất loài bướm vue, Buởm vus ăn mật hoa cây bông tạ chứ

ấu đỗi gen tới sắn để đâm

3

</div>Trang 17<div class="page_container" data-page="17">

không ăn mat hoa ngõ, nhơng do phần hoa ngơ Bt bị gió cuốn sang cây bơng tai mọc & các cánh đồng gin đó, nén bướm: vua én phải và bị tin diệt Bén canh đó, các chất độc

trong ngõ Bt con có khả năng tiêu đit nhiễu ấu trùng cũa các Lodi côn tring khác chứ

không chỉ nơ đự ảnh ban đều là chỉ dệt su duc thân ngô. Điều đỏ làn giảm lượng

côn trùng thụ phin cho các loi thụ vật khác mọc gin kim vực trồng ngô Bt. Nghiên của

nay vé sau được sắc nhận bởi các nghiên cửu liễm tra do Cục Báo vệ Mỗi trường Mỹ EPA) và một số t chức khoa học phi chính phổ tin hành Cho tơi mu wie tranh luận

về khả năng gây hai cho các nhóm sinh vật khơng phi là đổi trong tin cơng của gen Bt

ấn tấp dẫn giữa các nhóm quan đểm trú ngược nha về việc thừa nhận hoặc phân đối kết qui kiểm trvi tính gây he cơn ngơ Bối chất lượng môi trường hynhiên

Thứ hai, Giãn hậu quả cũa fide trừ câu

Thuốc trừ sâu là mốt trong những loại thuốc bảo vệ thực vật được sin xuất

nhằm bảo về cây trồng thu hoạch được sin lương tối ưu Tuy nhiên các nghiên cứu

khoa học gin đây vi GMO đã chỉ ra rằng mét số quần thé mudi đã tăng khš năng Xháng loại thuốc điệt mudi DDT (hiện đã bị cém sử đụng trừ mốt sổ nước nghéo ving nhiệt đói dé ching sốt rá), Nhiễu nhà nghiên cử xée nhận ring cơn trùng trở nên thính nghỉ với ngô Bt và các giống cây trồng GM khác vốn đã được chuyỄn gen để kháng sâu bệnh Như vây việc chuyển gen kháng sâu bệnh (lu tring của côn tring) cho các giống cây trồng GM khơng cịn tác dụng, din tdi nguy cơ lâm ảnh hướng tới chất ương céy trồng và năng suit tha hoạch:

- Thứba, cluyễn gen cho các loi khác một cách không chỉ địch

GMO là một trong những đột phá trong ngành công nghệ sinh học của thể kỹ,

Tà cho tới nay vẫn còn nhiêu vấn đỀ con người chưa thé nghién cứu và kiểm sốt mốt cách chất chế Một rong số đó là vẫn & chuyễn gen cho loài khác một cách khơng ch đích Một số ÿ kiên cho rằng các giảng cây trồng GM nhầm mục tiêu chịu đọng cô

dại sẽ lai chéo do gen kháng cô dai được lan truyện từ cây trồng sang cổ dại Loạiêu cỡ" này lại trở nên kháng các loài cõ đại khác và bùng phát Các gen kháng cỗ

dai có thé di nhập sang các giống cây tréng bản địa không bị bién đổi gen moe gin nơi

trằng giống cây GM do phin hoa lan theo giỏ. Trên thục tô đã xéy ra nhiễu vụ kiện cáotên nông din và công ty công ngh sinh hoc Monsanto về chuyên này, Tuy nhiên cáchà công nghệ sinh hoe đã phin bác lạ vi ho cho ring gen của cây trắng GM tao ra

oi bất thụ ngiấa là không co khã năng tạo ra phần hoa thấm chỉ ho cơn tạo ra lồi cây trỗng GM có tạo phần nhưng trong phân khơng chứa gen đoợc đưa vio. Do đó, việc li chéo qua phin sẽ khơng xảy ra nên lồi buem vus dẫu ăn ph phần hoa ci cây OM cũng vin sé sống bình thường Tuy nhiên luận cứ này chưa thuyết phục được người tring ĐỂ gi quyết câu chuyện này, các chuyên gia công nghệ sinh học cũng đồ xuất gái pháp tạo một ving độm rộng từ 6 dn 30 mát xung guanh vùng trồng ngô

4

</div>Trang 18<div class="page_container" data-page="18">

Bt, trong vùng dim sẽ rồng loại ngõ thường Losi ngô thường này sẽ ngin các tácding tiêu cục của ngô Bt sau do được thụ hoạch và iiém soát. Tuy nhiên giã phápnày không thục hiện được ð các nước nghèo — th trường chính của giống ngé Bt - do

khơng kiém sốt được sẵn phim ngơ tho hoạch được từ vững dim va cing do qui đất

sản xuất hạn hẹp.

- Thứ tị làm tăng ngiy cơ bing phát dich cổ de, de doa tới năng suất và chất lượng cập trồng

-Các thục vật tiễn đối gen có thể gây ảnh hưởng tiêu cực lên hệ sinh thai te

nhiên vi chúng lm ting hiểm hoa cổ dạ theo hai con đường Trước iên, thực vật biến đối gen tao nến những quản thé độc lập tên tại bên ngồi các khu vực canh tác thơng

thường Điều ding quan âm ở đây là hồng thục vật này có thổ trở thành cô dại xâm,

lên bảnh trưởng và én át các quận thé hy nhiên, từ do gây ra nơ uy giém tinh da dang

sinh học cũa sinh cảnh thục vit bản dia. Đến canh đó, các gen mdi trong những cây

trằng biển đỗi gen có thé chuyễn sang cây họ hàng hoang dạ ngoài tự nhiên theo

phương thức lan truyền hat phần nhờ vào khả năng sống sót và tính hữu tha cũa các

cây lạ đợc tạo ra, Điễu này có thể gây tác đơng tw cục lân quin thể thực vật moc hoang dei nu các gen mới nêu tiên được nhập tr Ini vào chính các quin thé thre vật

nguyên thuỷ đó Muốn có m nhập gen, các gen phố làm ting khả năng thích nghỉsống sốt và ảnh sẵn của quân thi thực vật tong thé giới ty hiên.

- Thứ năm, tác động tôi sơ đổ đồng gen

Một ri ro lớn nhất được tiết 1a khả năng GMO ảnh hưởng đến tính bén võng sinh thái cia quận thé động thục vật, liên quan dén “dng gen” — sự luân chuyển côn gen trong quin thể, trong khơng gian Đặc biệt các nhà nghiên cứu cịn cổ gắng chuyển

gen đồng vật vào thực vật ma ác động lâu dit của GMO nay đối với súc Khe người

tiêu ding cịn rt khó lường Vi câu trúc gen đồng vật và thục vật lá không giống nhau, việc chuyển đổi gen Ấn nhau sẽ làm xéo trên bing gen nguyên thủy dẫn tới áo trên cấu trúc gen các los. Điều nay rất có thé gly ra đột iễn hay d tật cho các đời la sau

của sảnh vit bao gỗm cả con người vi con người tw thụ nguẫn lương thực bị biển đổi

Nhiều nhà nghiên cửa cho ring tác hai cia giống Lúa chuyễn gen giảu vitemin A con được gọi là "giống lia vàng" (golden rice) 1a do cỏ mét gen từ động vật đã được chuyển sang giống lúa này,

* Tác hại cia công nghệ bu đỗi gen tới chất hrợng cuộc sống cia cơn ngườiBén cánh những tác động tiêu cục (đã được ghi nhân) tớ chất lương mối trường

tư nhiên, GMO còn có thể có nhũng ảnh hưởng tiêu cực tới sức khoé của con người ifn hình tong đ là troờng hop ở Brasin, những din ong mật châu Phi được biển đổi

gen đã lam tầng khả năng tạo mật hương đẳng thời di lim ting độ đốc cia noc. Chúngsinh sản nhanh và lan truyền khấp moi miễn châu Mỹ. Riêng tei bang Texas, trong

15

</div>Trang 19<div class="page_container" data-page="19">

võng vả năm lođi ong độc này đã đốt chất khoảng hàng ngàn nguéi ĐỂ ngắn chân my phat tidn của loại ong này, chính phố Hoa Kỹ đã bd ra hing chục hiệu đồ la nhưng vấn chưa giải quyét được vin dé này,

Tên cạnh đỏ, GMO cịn có thể dẫn tới những ảnh hưởng trực tiếp như gây đi ứng 6 ngời Nhiễu trẻ em ð MỸ và châu Âu bi đ ứng nguy hiểm khi ấn lạc và nhiên thhục phầm biến đổi gen khác do một sổ gen đuợc đưa vào cây trồng tao ra gen đứng Do do tei Bretin, việc chuyển gen từ cây quả hạch vào đậu tương đã bị cấm vì kha

ning tạo ra phần ting ding từ người ăn đậu tương GMO, đồng thời để xuất quy dinh

vi yêu cầu phấ ghỉrõ các thục phẩm GMO trên beo bì để cảnh báo người ding

Không chỉ giy ra những tác động trục tip tới sóc khưe con người, GMO cịnlim gia ting nguy cơ ảnh hưởng nghiên trong tới nức khô của công đồng xã hồithông qua những tác động tiêm én ồn nức khốc con người qua thời gian đài Ngàycảng có nhiễu quan ng vé tác đông tiêu cục do việc đơn gen la vào cây thực phimMai diy nhất, mốt nghiên ei rên tap chi Lancet về tác động cũa kho tây GMO trên

hộ tiêu hóa oie chuột thí nghiệm đã làm rõ phản nào vẫn dé này, Thí nghiém cho thấy có những biên đổi rổrật ở ruột cũa nhóm, chuột ăn khoa tây GMO so với nhóm chuột đối chứng không én, liên quan đến gen dun vào kho tây GMO là loại gen lấy từ

lectin của loài hoa got tuyét (còn goi là hoe bạch đầu ống một Lodi hos trắng nhô fit“học từ cũ cây vào cu thu đầu dng), vin được coi là độc đối với động vật có và Các

tha khoa hoe to ra giếng khoa tây mới này nhằm kiểm chúng phương pháp và tin

ring nó khơng gây bai cho người hay động vật ăn khoa tay. Tuy nhiên kắt quả thụ

được đã chỉrõ phần nào về những nguy cơ tiêm an của GMO tei sức khơs cơn người. Bộ trường Bộ ¥ t Scotland cũng đã phất biểu tạ hội ng về thục phẩm GMO ngày 28/03/2000 ở Edinburgh (Ant) rằng: “cổng ching đã có những lo ngại chính đăng về

tình am tồn của thực phẩm GMO

* Tác hại tới phát triển kink té quốc gia

Công với nhiing tác động tiêu cục tới mối trường tự nhiên và sức Khe cơn

"người, ảnh vật bién đổi gen còn ảnh hưởng manh mổ toi mự phát triển Hình tế quốc gia GMO có thể tác động mạnh mổ tới sự phút tién nh tế điễn hình là nơng nghiệp Cụ

thể, người nơng din bi ép gi do lệ thuộc vào các công ty cũng ứng giồng, những côngtyzuyên quốc gia trong inh vực này đang sử đụng giáng biển đỗ gen, khién cho nôngdân ngày cảng phụ thuốc vào họ & đạt muc tiêu lợi nhuận. Đi đầu trong công nghệtiến dd: gen, hiện nay dai bộ phận GMO được tao ra tử các viên và công ty công nghệ

sinh học ở các nước phát triển nhất là 6 Mj, nhương 959% điện tích trồng tot các giống cây tring GMO lại ở các nước dang phát iển và tiêu ding thực phim GMO cũng & do, Ta có th thấy, điều bắt hợp lý vã ầm én một nguy cơ nào đó cho chính chúng te — Việt mam là quốc gia dang phát tiễn Các nước đang phát tiễn có khả năng trở thành

16

</div>Trang 20<div class="page_container" data-page="20">

thị trường tiêu the và qua dé trở thành ngày cảng phụ thuộc vào nguồn nhập khẩu tống (qua nhập thu cä công nghệ) GMO rô: dẫn rỡ thành một nên nông nghiệp ph

thuộc, Với ar cổ gắng ph thường về tả trợ tập huận và hỗ rợ kỹ thuật của

Monsanto-công ty GMO hing đâu của Mỹ hiện my, các gống cây trồng GMO dang bánh trưởng tiên thé giới Theo số liêu thông kê có đoợc, thúc án tién đi gen vấn thâm nhập thị trường thé gói với hơn $00 loa, phổ biến hấ là ng, béng đậu tương kho ty chiên, xết cả chua, margarine và dâu én Khảo sát của nhóm phóng viên VTC 14 cho thay, 80% đầu nành được tiêu ding tin thi trường được nhập khẩu từ Mỹ và Canada, 2?

Bên cach đó, sử dụng nguồn giống GMO khơng ổn định, các đời sau bị thối

hóa khiên các tính trang ua việt khơng cịn giỡ được nh ban đầu Theo sợ nghiễn cứucho thấy, người nông dân không thể sử đụng lại het gang của mùa vụ này cho mù vụ

smu do sr thoái hia hi qua các đội la, Do không thi sử dung ai hạt giống nên người dân bị phuộc thuộc vào việc mua giống Một khi đã sử dụng gang bién đổi gen thi các sia sau không thể không si dụng sin phim bién đổi gen. Người din không th tự tạo xe giống nêu đá sở ding giống biên đỗ: gen cia mùa trước thi giếng ben đầu khơng cịn và buộc phai mua giống Không những tốn kém về kinh tô mã rt có thể giống ban đầu là giống bin đa cho ra sin phầm tốt Ie thất truyền. Chính vi vây ma việc người

ống din sử đụng giéng biển đỗ gen nên thân rong hơn

Tiên đây 1a việc phân tích các tác động tiêu cục của sinh vật biển đổi gen từnhững kinh nghiệm quốc tỉ và Việt Nam, Điễu này khơng có nghĩa, nhóm nghiên cứu

hân đối việc phát tiễn sinh vật biên đổi gen ở Việt Nam, khi ma rong giai đoạn hiện

nay nhủ cầu lương thee ở nước ta côn chưa được đáp ting đủ, sin xuất nơng nghiệp

cịn chưa phát triển Tuy nhiên, vẫn dé phát triển sinh vật tiễn đổi gen nhy thể nào để

có thể dim bio được ring những tiêu cục do GMO gây ra không vượt quá mức đồ mà

trong chiễn lược về GMO của quốc gia quy dinh công ding đã các nhà khoa học và

qin lý quan tâm và cân nhắc kỹ lưỡng

12. PHÁT TRIEN CÔNG NGHE BIEN BOI GEN THEO QUAN DIEM PHAT TRIEN BEN VỮNG

12.1. Quan dié

biến đỗi gen

Phat biển bin ving lá mục tiêu của hấu hết các quốc gia trên thé giới nói phát trim bền võng về sim xuất và quân lý công nghệ

chung ư Việt Nam nói têng trong q trình thục hiện các hoạt động phát tiển kin té

- xã hối Trên bình diện quốc tơ thi phát tiễn nh tế - xã hột đã trở thành mét nguyên

tắc, chương tinh hành đông được công đồng quốc tế thừa nhân, cem kết thục hiện

Việt Nam là một trong nhông quốc gia công nhận và tích exe thực hiện các nguyên tắc về hát tiễn bin ving Nội ding phát tiển bên võng đã được nhà nước Việt Nam quy

"haps ne youre comfrdtch9v=vMAxindhiốc

1

</div>Trang 21<div class="page_container" data-page="21">

đảnh õ trong Luật Bảo vệ môi trường 1993, Luật Béo vệ méi trường 2005, hiện nay làLuật Bảo vệ mối trường nim 2014 tạ Khoản 4 Điệu 3 được nh nga “Phút triển

ẩn vững là phẩt mẫn đáp ứng được rin cầu của hiện tại mã không lầm tn hơi đôn hả năng dp ứng niu cầu đó tia các thd hệ hương li trên cơ ở kết hợp chất chỗ hài

Tiên giữa tầng trưởng han tế. báo di ti

ảnh ngiễa mang tính chất ting quát tê bật những yêu cầu và mục tiêu trọng yêu nhất

của phát tiễn bên võng phù hợp với đu liên và tinh hình ð Việt Nam.

ĐỂ dim bio cỏ một trong lai an toàn hơn, phén vinh hơn, chúng ta chỉ có một con đườnglà giải quyết mốt cách cân đối các vận để về mới trường va phát tiễn cũng một lóc, trong đó phit rin bên võng được cơ là mét chủ trương được Chính phủ và các cơ quan có thâm quyền đơa ra tiễn khm thơng qua Quyết ảnh 153/2004/ QD -TTg và những định hưởng phát riễn chién lược này tử Việt Nam công Chỉ thị sổ 36 —

CT/TW ngày 25/6/1998 của Bộ Chính tị v ting cường công tac bảo vệ môi trườngtrong thờ li cơng nghiệp hóa hiện đi hỏa dit nước hay các vấn kiện của Dai hội đi

tiểu toàn quốc lin thứ DX, X va XI côn Đăng Công sin Việt Nam,

Nhân chung, phát tiễn bản võng có nga là cả be khi cạnh chủ yêu liên quan tối đời sống của nhân loại là ánh t,x hội và môi troờng phải được tổng kết hai hoe được căn déi một cách có hiệu qua thể hién thơng qua các chính sách, cơ chế, cơng cụ và q tinh thục hiện các chính sách đồ Việc thục hiện chính sách phi triển bên

vũng được ví như xây mét tịa nhà kinh tệ. xã hội trần nắn móng hệ mối trường sinhthé Tòa nhà chi bin võng khi cả khung nhà, mái nhà và nên móng đều võng chắc,

gắn kết chất chế và hã hòa với nhau. Cụ thể phát triển bên võng được hình thành qua

hai vin để cơ bán là

“Một là, phát tiễn bên vũng là my phá hiển kính tỉ, xã hội lãnh manh tiên cơ sởở đụng hợp ly ti nguyên mối trường

Has là phát tiễn bên võng phãi dim bio mr công bing giữa các thể hé trong

việc sở dụng nguồn ải nguyên môi trường ĐiỀu này có nghĩa là sơ tăng trường inh tế

trên cơ sỡ sở dụng nguồn tài nguyên thiên nhiên và bão về méi trường sống vừa thôa

min được niu cầu cia thé hệ hôm nay nhưng cing không lam ảnh hưởng din đều

Xiện thôn mãn nhủ cầu và môi trường sống của các thể hệ mai se

Phát biển bén ving được coi 1a mốt rong những mục tiêu quan trong cho những host động phát tiển trong cả ba lính vực lanh tí, xã hội và mỗi trưởng Việt

Nem đã tồng buộc xây đọng được chiên lược, kế hoạch quốc gia những chính ích vàii pháp cơ bản dé tấn ới phát tiễn bin võng côn riêng quốc gia thông qua Chươngtrình nghĩ nự 21, trong đồ nêu 3 mục tiêu tổng quát cũa quá tỉnh phát triển bin võng

là “Đạt được sự dy đủ về vất chất sự giàu có về vẫn hỏa và tinh than, sự bình đẳng

cũ các công dân và ste đồng thuận cũa xã hôi, s hài hồa giữa cơn người và hy nhiênbổ xã hội và bảo về mỗi trường ” Đây là

18

</div>Trang 22<div class="page_container" data-page="22">

hát riễn ph kết hop chất chỗ, hợp lý và hàt hỏa được ba mất là phát miễn lạnh tế hát mẫn xã hội và bảo về mỗi tường”. Cụ thể

Thứ nhất, bio đản tăng truing kính tổ và đầm bảo an sinh xã hội, trong đồisống hing ngày những host đông khu thác cia con người tác động manh đến mỗi

trường được coi là quả hình tất yêu và khơng thể phủ nhân, q bình này sổ gúp cho

xã hội Lodi người phát triển vé nhiễu mất thôa mãn những niu cầu ngày cảng cao trongcuộc sing cia mỗi cá nhân.

Thứ bơi, dima bảo tên bộ xã hội được coi là một bổ phân không thể thiễu của chiến lược phát tiễn bén võng, Bén cạnh quá tỉnh phát biển kính t thi phát bio dim

những quyền tr do din chủ của cơn người, cũng như được bio dim thục hiên cácquyền lợi vé ti, giáo dục, mối trường

Thứ ba, bảo về môi trường là một vấn để tiên quyết giúp cho quá tình phátảnh tẺ-xã hội được thục hiện mốt cách lâu di, bin ving Đi 18 môi trường cũngcấp các điều kiện nghiên liêu cho quả tinh phát tiễn kính tẺ, xã hồi. Khơng có các

thành phin mơi trường th khơng thể có quả trình phát triển kinh t - xã hồi, nếu mối trường không được bio vệ thì có thể din din ơ nhiễm, suy thối mai truờng thi đều đó cũng dẫn tới im hãm, tác động tu cực đến qua tình phát tid ánh t xã hội

Theo con số thing ké của Liên Hop quốc tức tinh vào năm 2050, din số sẽ id

cham mốc 9 tỷ người; điều này cũng có ngiễalã lương thục thực phim cần sin xuất để

dip ứng nhu cầu cho toàn cầu ngày cảng cấp thiết hơn trong i điện tích đất canh tác

nơng nghiệp ngày căng thu hep, bién đổi khí hậu điễn biễn ngày cảng gay git và phúctap ttén quy mơ tồn câu Theo thơng kê, hiện nay thé giới vấn có hơn | tỷ người nhấtđối mặt với thách thúc vé vẫn đề an ảnh lương thực và đơi nghéo. Trước fin hình da,

iệc phát tiễn sinh vật biển đổi gen đợc coi la một thánh hưu khoa học quan trong được dit ra với vai to mục tiêu quan trong và hàng đầu là shim giã quyết những thách thúc đối với sin xuất nơng nghiệp trên quy mơ tồn cầu, Chúng ta không thể không phố nhận vai tro quan trong ca sinh vật, cây trồng biển đổi gen. Tuy nhiên qua trình phát tiễn này phii được kiễm sốt một cách chit chế và thống nhất nhém hạn chế ti me tối đa những ảnh hường tiêu cục của ánh vật biển đỗi gen tái vẫn để dim bio nợ phát tiễn bin võng nói riêng và ninh mơi trường nói cing

Chính và vậy, cần tim ra một phương hướng phat triển để thục hiên một cách Hiệu quả những mục tiêu đã để ra Theo quan đểm của nhém nghiên cứu th phế tiễn

bin ving chính là hướng đ, mục âu mê quá nh phá biển về sin uất và quản lý công"nghệ biển đỗi gen cũng như các loi sin vật và cây trồng tiền đỗi gen rên th truờng hiện

nay cần hướng tới Phat iễn bin ving trong sẵn xuất và quản ý công nghệ tiễn a gen

tiên thị trường cing được thể biện rên ba Tĩnh vue kinh ti, xã hội và môi trường, đồng

thời chứng có mối tương quan qua lạ với nhao vơ cùng chất chế Cụ thể

19

</div>Trang 23<div class="page_container" data-page="23">

Thứ nhất, ảnh vật và cây trằng bién đổi gen meng lại ngudn lợi nh té đc biết

quen trong cho quốc gia. Sinh vật biển đỗi gen mang nhỗng đặc tinh quý như tính chín

hen, tính để kháng với thuốc trừ sâu và khả năng kháng sâu bệnh, đồng thời có năng

suit cao gép phân dim bio an ninh lương thực rong nước cũng nh cũng ứng nguẫnhàng xuất khẩu chủ lọc của nền kinh te tạo nguồn thu cho ngân sách nhà nước, đặc

tiệt với một quốc ga có iềm hục và thé manh vé ph tri sin xuất nông nghiệp nhy Việt Nam, Thông que dé, host động sin xuất sinh vật cây tring bién đổi gien cũng gop phân cùng ứng việc làm cho người lao đông gop phẩn chuyển dich cơ cầu kinh ti, nâng cao chit lượng đời sing cho cơng đồng dân cư, đặc bit với nhóm kim vực nông

thôn Dic bit khi sin xuất cây tring bién đổ: gen th các sin phim trằng trot và chânnuôi sẽ trở nến da deng hơn dip ứng đoợc diy di những như cầu khác nhu côn xãhồi, han chế thấp nhất những rũ ro trước những sự biến động vé giá cả thi trường

đồng thờ tận dung được tiệt để nhất các nguén lợi lao đồng vật hự kỹ thuật rong xế Hồi Việc thục hiện sản xuất và sử dang các sinh vật cây trồng biển đỗ gen để thúc dy xã hội loài người vỀ nhiễu mặt, tha min nhu cầu và vật chất lương thục, thục phẩm,

"ngày cing cao của con người cũng nh làm tăng thu cho ngân sich nhà nước due trên

các sin phim nông nghiệp 7

-Thứ hơi, phát biễn bén ving sinh vật, cây tring biển đổi gen không chỉ giúpcho người din ning cao khả năng kinh tế ma còn đoợc chim lo bão dim thuc hiện

những quyền lợi chế độ y ta, giáo duc, môi trường, ning cao tên bộ xã hồi Kh đơn ào quá bình sin xuất và thữ nghiệm trồng câytrổng bién đỗi gen thi cần kiểm nghiệm,

chic chin những loại cây tring này không gây ra những hâu qua xi, tác hai trong

Biện tại cing như trong tương lạ khi cơn người sử dung các sẵn phim từ sinh vật và

cây trồng biển đổi gen, hay có nghĩa là phát tiển cây tring biến đổi gen nhưng vin

cin phii bảo dim sức khôs cũng như các vin dé khác về y t mai sau. Đẳng this, việc sản xuất, quản lý thử nghiêm cây tring bién đổi gen cũng hãi được thông báo một

cách công hai trên phương bận thông tin đại chúng nh báo chi và các loại hình khác

(emu đây got chang là ruyễn thông đại chúng, truyền thông giúp cũng cấp những

thông tin cho công đẳng xã hội vé các vấn dé phat sinh trên học tẾ vào việc bảo đâm,qguyễn thông tin cia người din, quyễn tơ do trao đổi, tình bay quan điểm, tr tương cia

cơng ding đối với các vẫn dé v sinh vật và cây trồng biển đỗi gen nhằm dim bio phát triển bên vũng song song với đó các cơ quan có thim quyển cing phi tổ chức những bud tos dim, uyên truyền cho các ting lớp xã hội những kiễn thức cơ bản cần biết về các Losi sinh vật và cây rồng mới xuất hién trên thị tưởng Tổng nghe những bin luận si hội vi y kiến của các nhà khoa học có chun mơn dé ben hình những văn bản quy

phạm pháp luật điều chỉnh hiệu quả đối tượng mới này.

0

</div>Trang 24<div class="page_container" data-page="24">

Phát tiễn cây tring biên đổi gon mét cách bin ving công là bio dim an sinh xã hồi, xóa đói giảm nghéo, ning cao mic sống của người dân Trong thờ gian qua, mắc

dia Việt Nam đã dat được nhiễu thành ta to lớn trong công cuộc xố đối giêm nghéo

nhưng cả nước hiện nay vẫn còn mot 12 ding kỄ người nghéo và chênh lậch mie sống

có xu hưởng ting lên, chính vi vậy rong hiện tei cén ấp trung vào trong đm chính là

đất cơng tác xóa đổi giảm nghéo thành cơng tác trong tim của phat tiễn bén võng Việc

sân xuất va quân ý công nghệ tiền dBi gen sẽ mang lạ cơ hội cho việc cũng cắp đã"nguồn lương thực thực phim nfu câu tiết yêu cho một số lương lớn tổng lớp người dândang trong tinh trang đối nghèo, có múc sống thấp hơn mic sống tối thiểu

Thứ ba, gin việc phát tin sin xuất và quản lý công nghệ biển đổ: gen song song với việc bio vé môi trường, Đây được coi lá điều lận tiền quyết đ phát tién sin xuất ảnh vật và cây tring bién đổi gen được thục hiện một cách lâu đãi và bin ving

bai lý chính mơi trường cung cấp các đều kiện dit, nước... và những nguyên tiêu cho

quế tình phát triển sẵn xuất sinh vật cây trồng bién đổi gen, nêu nh môi trường không được bảo và, bị kh thác sử dụng quá múc lãng phí dẫn đến cen aật thi đều đó sẽ là tác động kim him đến sợ phát tiễn nh t, xã hội cũng nhờ ảnh hướng đến việc đầu tr sin xuất và phát tiễn các sinh vật cây trồng biển đỗ: gen Thử hội thảo, các nhà

hoa học đ tình bay chỉ tt và them gia tránh luận những vẫn đỀ oxy quanh sinh vật

tiến đổi gen, nhiều tác gi tên thể gió đã tổng hop các kết quả nghiên cứu về những Jot ma sinh vật và cây trồng biển đổ gen mang lei cho cơn người, trong dé những lợi

ích mang ai cho méi truing được đặc biệt lưu tân và được phân tích rõ. Sinh vật và

cây téng bién đổi gen sau khi được sin xuất và phát tiễn có thé lam giầm tác hai cia

các hoạt động nông nghiệp ới mei trường

MGi trường được bảo vệ tốt hơn nhờ việc nông din ngày căng áp dụng phương

pháp canh tác it ảnh hướng din lớp đất phi, quản lý c6 dai bing cách sử dụng các thuốc chật cổ nh tinh và giảm thiểu lượng thuốc trừ sâu sở đụng nhờ ứng dung cây trằng biến đổi gen kháng sâu hei Việc giản phun thuốc trừ sâu và chuyển đổ: sang

hương thúc canh tác "không làn it" ngày cảng đồng vai tr tích cục trong giảm hiệu

ting nhà lánh gây ra do canh tác nông nghiệp. Phát tiễn bên võng sinh vật và cây trằng tiến đổi gen không chỉ lâm cho những uu đểm của cây tring tiễn đổi gen được

phat huy hơn nữa trong việc bảo về môi trường mã còn giúp nhận ra những điểm yêuđể khắc phục trong quá tình thờ nghiệm và đơa cây trồng biển đổ gen vio Việt Nam

Không những vậy, phát tiễn bén vũng cịn góp phin bio về, phát huy và tôn trọng

quyền và lợi ich hợp pháp của con người rong nh vue mối trường trong đó đặc biệt

la “quyẫn được sẳng trong mdi trường trong lành" Theo đã, phip luật mỗi trường quốc tế ght nhận cơn người có quyền cơ bản được tự do, bình đẳng và được hướng đây đã các điều kiện sing trong một mối trường chit lượng cho pháp cuốc sống có phẩm

a

</div>Trang 25<div class="page_container" data-page="25">

i và phủc lợi ma con người có rách nhiệm trong bảo vệ và c thiên cho các thể hệhôm nay và mai sau (Tuyên 06 của Hội nghĩ Liên Hợp Quốc

người, Hội nghi Stockhom về Mai troờng con nguéi năm 1972), Mặc đà sinh vật cây

trẳng bién đổi gen meng lạ lot ich inh t lớn nhưng vẫn phải bảo đầm song song giữa iệc phát iển inh t - xã hội và bio vé môi trường — bão vé quyin được sống trong

một méi trường trong lành côn con người. Trong điều kiện của Việt Nam hiện nay, nếumôi trường và con

không thục hiện phát iển bén võng về sản xuất và quản lý công nghệ bién đổ gen th không thể giải quyết một cách hop lý mốt quan hệ giữa bảo vệ môi trường và phát tiễn nh té xã hội, từ đó có thể dẫn tới những hậu quả xấu, de dos sự tốn ti và phát triễn côn các loại cây trắng trong ty nhiễn cũng như sự phất tiễn của cơn người.

Việt Nam dang ting bước đơa vào thử nghiệm sin xuất các loại cây trồng biển đỗi gen từ năm 2006 sau khi “Chương binh trong dtém phát triển và ứng chng công nghệ sinh hoe trong lĩnh vực nông nghiệp và phát mễn nông nghập và phát tiễn nông thôn đến năm 2020" được phé duyệt Mặc di cây trồng bién dé: gen được cơ Tà mang lei nguén lợi kính ổ cao nhưng đưới những nguẫn dự luân tri chiều vé những tác hú của sân phim tử loại cây trồng này tối ức khưe cơn con người ki sỡ đụng để din xuất lương thục, thục phẩm thi Việt Nam mới chi din dẫn đơa vào thir nghiệm chứ chưa

ấn hành những hoạt đông sin xuất rồng i Lợi ích ofa cây trồng biển đỗi gen trongting truing kánh tố, công như bio dim sức khốt, an sinh xã hội của con người phi

được đặt rong một thể thơng nhất, khơng được tuyệt đốt hoa lợi ích kính t mà phi có

nt léng ghép và sở dung một cách linh hoạt bảo dim lợi ích cia Nhà nước, does"nghiệp và người din ở cả ba phương điện nh té, môi trường, tién bô xã hội Bản cạnh

những lợi ich nh rõ ring ma sinh vật và cấy tring bién đổi gen mang lại thi loại sinh vật và cây trắng biển adi gen này cũng có những tác hai đổi với cơn người và mơi trường chính vi vây cần phãi đặt phá tiễn sin xuất sinh vật biển đổi gen trong phát

tithân võng hii hòa với bảo vệ mối trường Chính điều này góp phin tao nên một xãhồi công bằng dn chủ, vin minh

Phat triển sản xuất và quin lý công nghệ biển đổi gen là phát triển dai hạn cho mei sau ngày hôn nay và cễ rong tương lai, Việc sin xuất và quản lý công nghệ biến

đỗi gen không thể đoợc thục hiện trong một thơi gia ngắn ma cin phải có một quátrình dit hạn nghiên cứu và đơn vào thục nghiệm, q trình nay cơng phải đặt dưới ne

ám sit ci các cơ quan nhà nước có thim quyền để có thd xác dinh độ phat tiễn lâu di của các los sinh vật và cây trồng bién đẫ gen. Mặc đã sinh vật và cây trồng in đi

gen ding ngày cing được nhiễu nước chấp nhận dim vio thử nghiệm và là nguễn nguyênHiệu sin xuất lương thụ thọc phim ti nhiễu nuớc trén thé giới, nhưng vẫn để được đặt ra

ở đây là liệu sinh vật và cây trắng bién đỗi gen có th tên te, ánh trường và phát tiễn

</div>Trang 26<div class="page_container" data-page="26">

trong khoảng thời gan di, dem lại những Hậu quả kink, dim bảo en sinh xã hội cũnghư giúp bio vệ môi trường choxš hội rong tương lá và mai su hy không,

Trong tink hình xu thé hội nhập quốc tổ va biển đổ khi hậu cùng điều kiện he nhiên ta Việt Nam, việc phát tiễn sản xuất va quản lý công nghệ biển đỗ: gen bên võng gắn với hoạt đông bio vé môi trường là mốt hưởng phát triển phù hop với nền

inh tô Việt Nam. Đây là chủ trương đúng din, phù hợp nhằm năng cao năng ivesản xuất cũng nh đời sống ofa người dân nông thôn, nhất là trong điều liện nềnnông nghiệp muse ta dang đúng trước nhiều thách thức cia quá tình hội nhập lánhtế quốc tỉ

122. Sự + phải điều chỉnh công nghệ biến

phát trên bền vững bằng pháp hột

1.2.2.1. Vi tro cũa pháp luật rong biến đỗi gen

Tháp luật là mốt hộ thông các quy tic xử ar do Nhà nước đặt ra có tinh quy

pham phổ biến tinh xác định chất chế về mắt hình thức và tinh bit buộc chung thể

Tiện ý chí cde gia cấp nắn quyền lực của nhà nước và được nhà mước dim bio thực

Biện nhằm đều chỉnh các quan hệ xã hội. Chính từ đặc đm này mà pháp luật có vai

trị quan trong trong đời sống xổ hội như sus

- Pháp luật là phương tiên để Nha made quên lý mọi mất cũa đói sống xã hồi

Tuy trì thiết lập cơng cổ ting cường quyển lực nhà nước.

- Pháp luật là phương tiên thực kiện và bảo vệ quyền, lợi ich hop pháp của mất

công din. Pháp lut góp phân tạo đựng mỗi quan hệ mới tổng cường méi quan hệ benggiao gite các quốc gia

- Bio vệ quyên và lợi ích hop php của moi người din rong xã hồi- Pháp luật được xiy dmg trên hoàn cảnh ich sở ia ly cia din te

- Nhà nước thực tiện ngiữa vụ của mình trong việc bio về các quyền cổng din,

gen theo quan điểm

ngăn ngừa những biểu hiện lộng quyền, thiêu trách nhiêm với công dân Đẳng thời

đâm bảo cho mỗt công din thuc hiện diy đủ quyển và các ngiĩa vụ đối với nhà nước

và moi người trongxã hội

Vai tra của pháp luật rong điều chỉnh các vin đồ liên quan đến công nghệ sinh học được thể hiện bồi chính các đặc tinh wa vit hơn các biện pháp, công cụ khác ce hấp luật Chính vi vậy mắc di để quản lý công nghệ bin đổi gen cổ nhiều biện pháp

và công cụ đoợc tiên hành nung công cụ biện pháp hữu hiệu nhất giữ vai trỏ chủ đạovin pháp luật Do pháp luật được nhà nước ben hành và được dim bảo trục hiện bồiquyền lực nhà nước, với súc manh cba quyên lực nhà nước, pháp luật có kha năng tácđông din mọi đối tượng trong xã hội Từ đặc trung trên cho thấy pháp luật có khả

ning điều chỉnh các hoạt đông liên quan din vận để biễn đỗi gen cũa tất cẽ các chủ thé trong phạm vi đã được xác din nhằm quản ly tết nhất vin để nay. Nếu có hành vi trái

2B

</div>Trang 27<div class="page_container" data-page="27">

php luật thì sẽ phii chứu sơ trùng phat cơn chính pháp luật, nhờ vậy bai av giới hennày sẽ được quy định ở các khía cach khác nhau nh cho phép, cấm đốn, bắt buộc

Cu thể đổi với cơng tác quên Lý công nghệ bién đỗi gen pháp luật đơn ra các quy dink vi liều lương pham vũ, cách thức, giấy phép... của công nghệ bién đổi gen đối với

sinh vật Chính vi vậy khi một chủ th vi pham những quy dinh dé gây ra các hêu quảxâu bị xử ý:

Pháp luật à phương tiên nhanh nhất để tiễn khai những chính sách, chủ trương của Nhà nước về bién đỗi gen một cách nhanh nhất, đồng bộ nhất và hiệu quả nhất trên qguy mô tông nhất, chính vi vây có ác động manh mỸ nhất đối với việc quân lý công nghệ biển đi gen Vai trỏ và hiệu quả cũa pháp luật còn được gh nhân bối điều woe

quốc tẾ trong lỉnh vục bio vệ môi trường va da dang sinh học

1.2.2.2 Sự cần thất xây đựng văn bản pháp Indt điều chink công nghệ biển

aii gen

* Sic edn hết vận mg vẫn bản pháp luật điều chính cơng nghệ biễn ai gen xuất pháp chính va hơ và tẫn quam trong cia cơng nghệ biển đổi gen. thực trang và sự cẩn thắtphải quản ý công nghệ biên đổi gen

Thứ nhất như tiên đã phân tích, thục phim biến đỗi gen là chie khỏa dim bảo

an ninh lương thục quốc din Ngày nay khi dân sổ thể gid nói chung va Việt Nam nồi

riêng dong ngày cảng gi ting và có thể dat ngưỡng 09 tỷ người vào năm 2050 th sức áp din số dit ra nhiều thách thức mới cho các vấn đỀ vé dim bảo an sinh xã hội cho

Nhà nước — tong dé có site ép về dim bảo ninh lương thục quốc din và nguồn

hàng phục vụ hoạt đông xuất khẩu. Dù là một nước nông nghiệp xuất khẩu go đứng

thứ nhất nhỉ thể giới và là một trong số 15 quốc gia xuất khẩu nống nghip hàng đầutrên thể giới, tuy nhiễn Việt Nam lei phai chi rất lớn vào nhập khẩu các loại rau cũ quả

phục vụ nbs cầu iêu ding trong nước, trong đó có thục phẩm tién đỗi gen. Chính và vây việc kiểm soát nguồn lương thục biến đổ gen là rất bức thiết Việc thục phẩm, được sử dung rồng rõ nhưng chữa nắm rõ về nguôn gốc, thành phn, các chỉ tiêu sinh

hada ẽ là mỗi de dos lớn cho súc kde người dân.

Thứ hơi, Công nghề tiễn đỗ: gen c ảnh hoỗng trục tấp tới quyển con người,

dim bảo quyển tấp cận thông tin trong nh vực tài nguyên môi trường Dis theo đánh,gi thông kê thi GMO đã được dua vào thị trường Việt Nam tử năm 2005 những đếnthời điển 2015 các phương tién thông tin đi chúng mới thật sự quan tâm đến Năm,

2005, Chính phi Việt Nam có chủ trương phát tiển và ứng ding cơng nghệ sinh học,

ao gm công nghệ GMO. Muc tiêu giai đoạn 2011-2015 là "Đưa một số giống cậntrồng bién dé: gen vào sẵn xuất". Dén năm 2020 "Diện tích tring trot các giống câytrằng mới tạo ra bằng các kỹ thuật của công nghệ sinh học chiêm trên 70%, trong đó

din ích trồng các giống cây tiên đổi gen chiêm 30-50%". 3 gắng cây được quan tâm

24

</div>Trang 28<div class="page_container" data-page="28">

don vio sin xuất à ngõ, bông, đâu tương Trong thờ gian 10 năm xuất hiện GMO đã

lêm thay đỗi bộ mặt của nhiằu giống cây trắng rên thị trường chỗ u là ngơ và đậu

tương Tuy nhiên thục tÍ chỉ ra ring ngờ tiêu đồng cho dén nay vấn mơ hỗ về loại

thục phim biến đổi gen này tuy ring vẫn thường xuyên rỡ đụng nó hing ngày, Qua

hân tích vé tác bai của GMO đến sóc khưe con người thi việc người tiêu ding khôngnim được những tác hei này thật srất đáng lo ng. Mắc di pháp luật mối trường

Tiện hành đã có khung phép lý cơ bản quy din về vin dé này nữny Luật An toàn thực phim năm 2010, Nghĩ định số 38/2012/NĐ — CP ngày 25 tháng 04 năm 2012 cia Chính phố quy dinh chỉ tt thí hành một số đều của Luật An toàn thực phim, Cùng với đổ, liên B6 Nông nghiệp và Phát tiễn Nông thân — Khoa hoc Cơng nghệ đã hồn thiên dự thảo Thơng từ hưởng dẫn ghi nhấn với thục phim có tỷ lệ thánh phần nguyên liệu tiền adi gen lớn hơn 59%" nium trên th trường hién nay lượng sẵn phim có đến nhấn biễn đổi gen vin con tắt ít và khơng đáng kể

Thứ ba, Công nghệ bién đổi gen tất phức trp và khó nắm bit trong thất dai "thể

giới phẳng". Thể giới ngày cing phẳng bai xu thé toàn cầu hỏa, các quốc gia trần thé (964 dang dẫn tổ mot rào cần dé thơng thương hing hóa mổ rồng th trường Ngậy nay

để đơn một sin phim nổi dia ra nước ngoài (cuất khẩu) là đâu rất dễ ding và ngược

lai mốt sin phim nước ngồi có mit tai Việt Nam (ahip khẩu) cũng vậy, Khi thông thương thuận li, săn phim biển đổi gen cũng như mọi sẵn phim khác đều cõ thể để

dang tham gia vào thị trường ma người tiêu thụ không hay biết nấu không có nợ canthiệp cơa phip luật và sơ qn lý chit chế của Nhà nước thông qua việc ban hành các

tiêu chuẫn v sinh dich ti, iêu chuẩn phần trim biển đổi gen của sin phim, py chuén vi sinh, him lượng...Nhờ những bién pháp phi thương mai này chúng ta có thể đâm,

kiểm sốt xuất nhập khẩu sinh vit biến đổi gen met cách chất chế

* Sic cẩn thất phat đu chỉnh công nghệ biễn ai gen và thực phim bién đổi gen bằng pháp Inat vi những nạp hiỗn tiém ting như Công nghệ bién đổi gen là mốt

trong nhông công nghệ sinh học tién bộ nhất bị chỉ phối bối các tập đoàn da quốc ga

về sin uất giống đến hình là Monsanto. Phải thừa nhận rằng công nghệ biễn đổi gen là công sinh học phát hiển bậc nhất kh ma nhân giống chon lọc đã tén tạ từ hàng

"gìn năm nay, cơng nghệ sinh học hiện đụ hiệu quả và hiệu quả hơn bai vĩ các nhà

phat hiển het ging có th trục tip thay đổi bộ gen của cây trồng Cũng bi sơ phúc

tap và tiến bộ doi hơi phii có khoa học cơng nghệ tiên én và đối ngũ kĩ thuật viênchuyên môn cao nn các nước dang phát tin như Viet Nam khó có thổ đáp ứng đượcVi vay mà chỗ yêu giống biên

cung cấp giống Monsanto là mốt trong những tập đoàn đa quốc gia chủ yêu xuất khẩugen phi nhập khẩu và phu thuộc lớn vào công ty

ˆEepc/hototnarpiu noon -ho-congaghw ile bite Hư pam bin doi gieovitc—

35

</div>Trang 29<div class="page_container" data-page="29">

giống biển đỗi gen trên thể giới nói chung và Việt Nam nổi riếng Việc này hit súc đáng lo ng khi hàng loạt vụ him rim cia Monsento ở chính qué hương Hoa Ki về

những én hướng và sơ thật của cây trồng và đồng vật bin đỗi gen.

Từ những phân tich trin ta nhân thấy pháp luật là công cụ cân thit và hữu hiệu

tiến đổi gen Nhận thấy nêu khơng có sự điều chỉnh này thực phim bién đãi gen sé là mỗi nguy hạ rất lớn

tối Việt Nam trên nhiễu phương dién như môi trường, súc kde con người và kind tổ

Chính vi vậy, pháp luật cân thit phải có những quy định sắc ding và hop lý để bảo về quyện lợi của mọi chủ thể trong xã hội

nhất lúc này điều chỉnh vệ vẫn đề quản lý và sẵn xuất thực pl

</div>Trang 30<div class="page_container" data-page="30">

KET LUẬN CHUONGI

Qua nội dung chương 1, nhóm nghiên cứu nhắn manh ring phát triển công nghệ tiến đổ gen là một đu tit yêu khách quan nhim gai quyết những vin để và lương

thục, nh t,x hối kh tính nh đân số cũa Việt Nam nổi riêng và thể giới nổi chungdang gia ting manh mé. Tuy nhiên, một vin đ cần phải được nhin nhận hai mit cianó Trong thời gien qua, đã sinh vật biển đổi gen đã da nhập vào nước ta từrất lâunhưng người din chữa có cá nhin rổ rang vé lợi ích và tác hơi nd mang lạ, thậm chí

chưa kiểu về chính Ảnh ngiĩa sinh vit bién đi gen là g mốt cách đúng din Nhing

ảnh hướng bit lợi của nổ tới bảo vệ mới trường kink té va đối với sóc khưe con ngườithủ GMO thất nr chun có câu trả lời tha đáng, Bởi hổ, yêu cầu cập bách đặt ra là phi

fim dave hưởng di đồng din, mục tiêu phù hợp và cách thúc để đạt được đều đó

Dye trên tính thân ca Chiến lược Phát tri kinh tx hổi 2011-2020, một lên

nỗa, nhóm nghiên cứu khẳng định và chứng mình phát biển bên ving là con đường

dy nhất ma phát iễn sinh vật bién đổi gen cần hướng ti. Va pháp luật là phương thúc, công cụ hữu hiệu để dat được điều này, Trong việc dim bảo phá tiễn sinh vật tiến đổi gen, có thể nó, phát tiễn bản võng là yêu tổ cén và pháp luật chính là yêu đã

thục hiền những mục tiêu để ra. Nhân thúc được điều này trong thôi gian vừa qua

Nha nước ta đ khơng nging xây đọng hồn thiện hệ thống thể chế và thất chỗ. Tuy đã dat được những kết quả ding chủ ý những vin khơng tránh được những hạn chi,

thiêu sốt trong q tình lập pháp công như hành pháp. Điễu này đã và dang lim cân

trở việc phát riển bén võng sinh vật biển đổi gon ở nước ta Vi vậy, đỗ có thể dim bảo phat tiển sinh vật biễn đỗ: gen theo quan diém phát tiễn bên ving mà trong chiến lược phát iển quốc gia đã đồ ra thi đột hồi Việt Nam phãi xây đụng, sửa đổi bỗ sung các quy dinh của pháp luật dé tao ra một khung hành lang pháp lý vững chắc nhằm diy

hanh mục iêu này:

</div>Trang 31<div class="page_container" data-page="31">

CHƯƠNG 2

THỰC TRẠNG QUY ĐỊNH PHÁP LUẬT VÀ THỰC TIEN ÁP DỤNG PHÁP. LUAT VỀ QUẢN LÝ VÀ PHÁT TRIEN GMO THEO QUAN DIEM PHAT

TRIEN BEN VỮNG

2.1 NOI DUNG QUY ĐỊNH PHAP LUAT VE QUAN LÝ VÀ PHÁT TRIEN GMO THEO QUAN DIEM PHAT TRIEN BEN VỮNG

GMO ai gia nhập vào lãnh thé Vit Nam từ hơn chục năm aay. Cũng với đ là những né lực của Nhà made rong việc xây dựng mốt hành lang pháp tý về quan ly và phit triển GMO theo quan điểm phát hiển bin ving, Tháng 2 năm 2018 nhỏm nghiên cửu có thục hiện một cuộc khảo sit trin đa bin th trin Nông Trường ~ Mộc Châu — Som Ie, kết qua khảo st cho thấy nhiều bit cập trong vấn để áp dung pháp luật mối trường, điều dé chúng tô hệ thống vin bản pháp lý về vẫn để nay co những vu điểm, nhất dinh nhưng cũng bộc lộ nhiễu hạn chế

2.1.1 Những wu điểm trong quy định của pháp hật môi trường về quản lý và phát trin GMO theo quan điểm phát triển bền vững

Thứ nhất ệ thẳng văn bản pháp luật về quân lý và phát riễn GMO theo quan “đẫm phát mẫn bền vững ngày cảng được hoàn tuận theo hướng chỉ đồng hơn tích

sục hơn

“Xuất phat từ quan dm, chủ trương oda Đăng tei Nghĩ quyết số 4L/NO.TW

ngày 15 thing 11 năm 2004 về bảo về môi trường trong thỏi kỹ cơng nghiệp hóa, hiện

dai hóa dit nước đã xác dink: “Bao về mối trưởng là mốt trong nhimg nhiệm vụ sống

sơn cũa nhân loai”. Trong đó, một trong những chiêm vụ quan trong của bão về mốitrường là bảo về da dang sinh học. Ý thúc được ầm quan trong nh vậy, pháp luật mối

trường đã xây dụng hành lang pháp ly vi báo vệ da dang sinh học được thể hiển qua

Luật Báo vệ môi troờng năm 2014, Luật Da dang sinh hoc năm

Xhác có tiên quan Theo đó bảo v2 da dang sinh hoc gồm những nội dụng chính vé bảo vi mơi trường sống cũng nisr nguồn gen của các lồi đơng thục vattrong đó nỗi bật lên những quy dink vé quản lý và phát tiển GMO ĐỂ xây dựng hành lang phép i đều

08 và các vin bản,

chính và vin để này, Nhà nước đã ban hành nhiều văn bản pháp luật đều chinh vé

quân i sinh vit biển đổi gen như Nghị dinh 69/2010/NĐ-CP ngày 21 tháng 6 mim 2010 về an toán sảnh học đối với sinh vit bién đổi gen, mẫu vất di truyền và sân phẩm, của ảnh vật biên đổi gen (smu đây goi 1a Nghị định 69/2010/NĐ.CP); Thông tr

69/2009/ TT- BNNPTNN ngày27 tháng 10 nim 2009 quy dinh về khảo ngiệm đánh

gi rũ ro đối với da đụng sinh học và mối trường cũa giống cây tréng biên đổi gen

(ems diy gọi là Thông tr 69/2010/TT-BNNPTNN) , cũng với đổ là các Thông te

hướng din khác của Bộ Khoa học và Công nghệ quy định vé vin dé này, Từ đó có thE

28

</div>Trang 32<div class="page_container" data-page="32">

thấy được nhing quy định về quản ly và phát tiễn sinh vật biển đổi gen dang din "ngày cảng được hoàn thiện, nhẫn xây dụng hành lang pháp ii dim bảo sợ phát iển

GMOnrong thích với pháp luật quốc té nhưng vẫn đặt đưới sơ quản lí của Nhà nước và

ích của cơng đẳng và xã hộ. Tử năm 2010 Bộ Nông nghiệp và Phát tiễn nông thôn đã thử nghiêm 7 giống ngõ GMO ở Việt Nem, đến tháng 8/2016 đã cập pháp cho 21

giing ngô và đầu tương được trồng ð Việt Nem Cũng theo một khảo sắt cia trung tâm tiêu chuẩn và đo lường chất lượng 3 (Quates) vào năm 2010, có 111/323 ( chiêm, gin 34.4 3) mẫu nông sin và thực phim thu thập ở 17 che đương tinh với dạng promoter 355 hoặc dang texminator no. một dạng biển đổi gen Trong dé, có 45 mẫu bắp, 29 mẫu đầu nành, 10 mẫu cả chua, 15 mẫu khoai tay. Chính hàng lang pháp lý về

GMO được tích cực hồn thiện đã tạo nên sự phát biển nhanh chóng nine vay củaGMO ö VietNam.

Thứ: hai pháp luật về quân it và phát tiễn GMO luận nay gép phẩn phát ge thế mạnh cũa sinh vật biển đãt gen, ngần chăn và gidn Buẫu những vẫn để mà GMO gật ra đối với phát mẫn bản vững

GMO đã và dang đặt ra những thách thức lớn trong việc phát triển bên võng nói

chung và dim bio an ninh mối trường nồi ông Như đã phân tíh ð trân những vụ diting đầu nành ð Trung Quốc, vụ ong châu phi bị chất à những mình chúng so kha và1 răng nhất vé me én huông của GMO đốt với môi trường Vi hơ cách là một côngcu điều chỉnh các quan hệ phat sinh trong nh vực báo vệ môi trường cũng như vớinhững thách thúc to lớn đó, pháp luật được dit ra nhim xây đụng hộ thing pháp lý

kiểm soát GMO hình thành và phát tiễn trong một mn khổ nhất dint; phá huy thể mạnh của GMO đẳng thời ngăn chin, kiểm sốt những ri ro ma GMO có thể gây ra đối với nằn kính tế quốc gia cơng như những vin để và dim bảo an sinh xã hội và bio vi mối trường Từ đỏ, chủ déngphong ngừa, đơ báo, đồ ra những giải pháp nhằm ngăn

GMO ở ViệtNamchấn tố ro và ứng pho với những hậu quả rong quả tình pht tr

Tiện nợ.

Vi những quy inh và đánh giá rit ro, khâo nghiệm cây tréng cũng như các quy định cấp giấy chứng nhận an toàn sinh học hay thục phim đủ điều liận làm thúc án chin nuôi đã gop phân định hướng phát triển GMO theo kê hoạch thông nhất, đồng thời ngăn chin và giảm thiễu rũ ro đo GMO gây ra Đơn cỡ giống ngõ biển đổi gen GAD (ngé biến đổi ga) dave trồng khảo nghiệm ở Khoá Châu. Hung Yén, Mai

Châu. Sơn La, Tân Thành: Ba Rịa Ving Tau, Bén Đồn. Dik Lắc, Quá bình trồng vàhát biển cây trồng đêu 8E được Kt luận trong báo cáo rũ ro hư sa: “Gfổng ngsGA21 hoàn toàn giống với ngõ cing đồng khơng chuyẫn gen về đặc tinh nơng học nên

nó khơng có khả thằng trở thành dich hơi cổ de. Ngõ GAIL khơng có bắt cử những

”

</div>Trang 33<div class="page_container" data-page="33">

tác đơng bắt lợi nào din sinh vật khơng có chỉ dich cũng nhur mot trường sinh thất "Đặc tình khác biật ch nhất là Kc năng kháng tude tr cổ glyphosate toting cường

Ins lực quốn lý cỗ de, gion xót miễn đắt đồng ther dem lex hân quả lanh t cao cho

người trồng "St

Thứ. ba, Pháp luật mỗi ming Tiệt Nam hiện hành ngày cảng tương tích với

hệ thơng pháp luật môi trường qude t về quấn It và phát miễn GMO

Cơng với việc hồn thiện pháp luật rong nước, Việt Nam cũng ngày căng chủ

đông ký ket và gia nhập các công túc quốc tế vi quản lý và phát tiễn GMO. Xuất phat từ thục 8 các yêu tổ môi trường tự nhiên mang tinh gin kết và khó thể chứa cất,

các thành phần mơi trường khơng phân chia với nhau vé vị tí địa lí và phạm vi biênci lãnh thổ nôn hoạt đông bảo vệ mồi trrờng nói chung và bảo tén đa dang sinh họcnổi ring cân thiết phi cổ sơ hop tác giữa các quốc gia và công đồng quốc tổ. CùngVới đô trình độ khoe học kỹ thuật cũng nhy lánh nghiém quản lý và hé thông pháp luật

trong nước của Việt Nam còn nhiêu hạn chế, Bồi vậy, trong nhiêu năn qua Việt Nam. đã tich cue hội nhập thé giới rong quá tình định hướng và phát iển GMO và các sẵn phim của GMO tei quốc gia minh Bo là cơ sở để Việt Nam học hồi tấp th lánh "nghiệm của thé giới để quản ly và phát tiễn GMO theo quan điểm bin ving một cách Hiệu quả hơn Điễn hình trong dé là việc Việt Nam gia nhập Nghĩ định thư Catargena

VỀ an toàn sinh học vào thing 11 nim 2004, hay các hội nghị đảm phán và hoàn thiện

hơn về cây trồng biển đổi gen nh “Hội nghị CP COP MOS với các nổi dung về trách

nhiệm pháp lí và bai thường sẵa Nghị đính thư tại hối nghĩ Nagoya- Kualelumpur,

danh sách các chuyên gia, đánh giá hiệu quả và thực thi Nghị định thư Cartagzns”L..,

Hồi nghị COP 13, Hội ng lần thứ các bên thưn gia Nghi định thư Cartagzns

2.1.2 Những hạn chế trong quy định pháp hật môi truờng về phát triển CMO theo quan điểm phát triển bền vững.

Trong những năm gin diy, công nghệ sinh học đã phát tiển theo hướng vô cùng manh mổ và mức độ sở dạng ngành công nghệ này cũng đợc trở nôn phổ biện

hơn bao giờ hit, Công nghệ sinh học được ting dụng rộng ri vào thục té và đột sốngđã tạo nến những ảnh hng trên quy mổ quốc gia cũng nh tồn câu Khơng nhữngvây, cơng nghệ sinh hoe cịn được coi nừnylà thành tow mang tinh quyất inh mỡ ra me

phat trim manh a của nghành ngiiên cửu ting đụng và thương mai sinh vật in đối gen Song song với sự phát tiển của sinh vật, cây trồng biển đố gen, những ảnh hướng bất lợi của ảnh vật mới này đối với hể nh thi và cơn người khi sử đụng hoặc gidi phóng sinh vật biến đổi gen ra môi trường tự nhiên là mỗi quan tâm của rất nhiêu

“Sp shuzl go sab ner ett Pb/EA0%20ca0 Ket 20qua% 200% 20g 208e204 20 ro 20gp%206A21(0) pat

‘up antomenbor smlpkgi2/'521929CP:COPMOPSS

30

</div>Trang 34<div class="page_container" data-page="34">

quốc gia —trong đó có Việt Nam. Chính vi vậy, để đáp ứng những nhủ cầu cấp thất Tiện may, việc ben hinh và thụ thi quy chế an tồn sinh học cũng nhrzây dụng Lơng

php lý dim bio an toàn sinh học quốc gialà host đồng quan trong nhằm dim bảo antoàn cho con người cũng nh chất lượng méi trường tự nhiên hiện nay. Mắc dủ đã đạt

được những thành công bude đầu, tuy nhiễn hệ thống quy định phép luật về GMO còn tổn tạ một số han chế, bất cập, Cụthể

Thứ nhất pháp Int hiện hành clnra xây đựng hành lang pháp lý điễn chink dlink rigug cho tare phim biên đỗigen.

Theo quy định của phép luật mối trường nói chung cing nh pháp luật vé bảo tên da dang ảnh học nd riêng hiện nay, sinh vất và thục phẩm biến đổi gen vấn được coi là một loại thực phim, sinh vật hông thường và chit mx quân lý như thực phẩm

thông thường thơng qua những đạo luật chính Tuy nhiễn, thơng qua các nghiên cứu

khoa học và thục tế đã chứng minh rằng, thực phẩm biến déi gen lại mang những đặc

tính tiêng khác biệt nên nó cân thiết phải được điều chỉnh bồi hành lang pháp lý rổ

ring chỉ Hết và riêng biệt Thue tế chỉ ra ing, ánh vật bién đổ: gen chỉ được nuối trằng và sin xuất trong môi trường khảo nghiêm, chun được đưa vào sử dụng rên thực tổ công vi vậy phạm vi tác đồng cũa GMO còn rất hẹp chủ yêu ảnh hưởng tối chất

lương thành phin môi trường tự nhiên tại thôi đểm ma GMO được sẵn xuất và nuối

trằng Tuy nhiên, thục vật biên đỗi gen lạ là những sin phim có thánh phẫn từ cây trằng đồng vit chuyén gen, đã được đưa vio tiêu thụ trên th trường nên đã và dang ảnh hưông trac tp tới sức khốt cia con người và các loi sinh vật khác, Do đó

dim bio cho sơ phát iển của cơn nguời và các thành phần môi trường trong tương

Ini, vide xây đựng hành lang pháp lý dành riéng cho thực phim bién đổ gen là vô cùng

cấp thiết

Thit hai, Luật Da dang sinh học năm 2008 chua xây đựng được khải miễm “em

tod sinh học ” một cách chỉ hắt và đẩy đã.

Luật Đa dang sinh học năm 2008 mae đồ được ban hành sém so với các quốc

tia khác, ty nhiên nhiêu quy định ce Luật —trong dé có quy đ nh vỀ an toàn nh học

Tiện nay mới chi đồng lạ ở các quy định mang tinh chất khung, chưa có quy dint chỉ

tiất và thiêu khả năng áp dụng trên thực t, trong do đặc biết la chưa xây dung được

hi niệm an toàn sinh hoe

‘An toàn sinh học được coi la một trong những mục tiêu quan trong của hoạt

đông gin giữ và phát biển da dạng sinh hoc. Trong méi quan hệ với các thành phần mô trường, sinh hoc là mốt yêu tô không thé thiẫu trong việc dim bảo sự phá tiển

của các thành phin mối trường khác chính vi vậy hoạt động bảo dim an toàn sinh họcgiúp gin gữ giá t và năng cao hiện qua sỡ dụng côn các thánh phin mới trường Hoạtđơng bio dim an tồn sinh hoc có tác đông loại bỗ những rồi ro tiềm tang cũa các ứng

31

</div>Trang 35<div class="page_container" data-page="35">

dang cơng nghệ sinh học có thể gây ra cho méi trường và da dang sinh hoe. Trong mơi trường, da dạng sinh học có vai trị thiết u trong duy tả sự sống ngồi việc cũng cấp

"nguồn nguyên liệu công nghiệp, lương thọc thục phim, nhiều loại thuốc cho con

"người, chúng cơn có thể lam én ảnh: hệ sin this — cơ sỡ của sin tén của a sng cho cả trữ đất và cả con người. Vi vậy cổ thi nối rằng, an toàn sinh học trục tiép ảnh, hướng và duy ti sự tổn tei của ổn dang sinh học hay chính là bảo dim sợ phát tiển

của các loài ánh vật đặc biét la cơn người rong mơi hưởng

Mic di có ý nghĩa và tim quan tong dic iệt nhờ vậy nhưng các quy nh của

phép luật môi trường nổi chung cing như pháp luật về bio tổn da dang sinh học nói ring vẫn chưa có quy định ou thể về vẫn đề này, Việc không quy định rõ răng khái

niệm quan trọng nh “an toàn sinh học" gây ra nhiễu bit cập khi khơng được ác định:

như gìn giữ và phát triển da dạng sinh học; rong đơ có hoạt động kiểm sốt GMO

Thứ. ba. quy đình cia pháp luật về đềnh giả ri ro và quấn lý r ro đã với

GMO cịn tổn tại nhhằn hơn chế

Cơng nghệ biển đổ: gen đã góp phin khơng nhé trong việc nâng cao hiệu quả sản xuất và đời ống côn xã hồi. Tuy hiên bên cạnh những tiềm ning phát triển to lớn, ma sinh vật, cấy trông biến đỗt gen có thé dem tei, sin phim cơng nghệ bién đãi gen này cũng tạo ra một sổ mi fo ngư về những nguy cơ đến nức khée của con người

cũng nh chit lường mơi ruờng tự hiên Bén can đó, q tình pat kiển GMO nukhơng được kiểm sốt mất cách chất chế con cổ thể trở thành mỗi de dos ảnh hưởngdin đa dang sinh học. Chính và vậy trước khi dua ra sản xuất Linh doanh các sẵn

phim công nghệ biên đỗi gen này cần rãi qua một q tình đánh giá rồi ro, quần ý xơi ro trước ki được đơn vào sử dung trên thực ổ, hạn chế tối mức thấp nhất những ảnh hướng iêu cục của GMO tới vin để dim bio an ninh mồi trường nói chúng và an

tồn sinh học ni riêng

Đánh giá rũ ro được coi là nội dung quan trong nhất ofa q tình qn yantồn sinh học. Q trình đánh giá ri ro lá quá trình đánh giá mét cách khoa học nhằm.

xem xét khả năng trước mắt hoặc lâu dai của GMO trong việc đổ xây ra các rồi ro (ảnh

hướng khơng có 1a) tới mie khơa con người và môi trường anh thú hự nhiên khi sử

dang các sinh vật, cây trồng biến đổi gen cu thé. Seu khi nhin nhận và dự liệu được

day đủ những rồi ro đó, yêu câu cấp thiết đất ra 14 phải tién hành những biện pháp,

quân Lý rồi ro nhẫn kiểm soát và hạn chế tới mức thấp nhất những ảnh buông tiêu cục của GMO nếu như được phát triển rơng réi ngồi mơi trường tự nhiên. Theo đó, quên lý ni to là các biện pháp nhẫn giảm thiểu các rồi ro đốn mức thấp nhất hay múc có thé chip nhận được trong hoạt động dim bio phát hiển GMO theo quan diém phát triển bên ving Nói cách khác, quản lý rũ ro là việc ép đụng các quy tinh và phương

2

</div>Trang 36<div class="page_container" data-page="36">

pháp để làm giảm các tae đơng có hạ cũa một rồ ro xuống mức cỏ thể chấp nhân

được. Nội dang quy định pháp luật vé quá bình đánh giá rồi ro và quân ý ri ro được

apy ảnh từ Điều din Điển 9 tei Nghĩ dinh 69/2010 ND - CP về an toàn sinh học sinh vit biển đối gen, mẫu vật k truyền và sẵn phim của sinh vật biển đổi gen.

Tuy nhiên trong quá tình thục hiện, những quy định trên và qua tinh đánh giá

sii ro và quân ý ủi ro vẫn con mang nhiễu vướng mắt kho giã quyết Cụ thể

“Mặt là, thuẫn cuy ảnh về nguyên tắc cũa việc đinh giá rũ vo cũa anh vật biẫn

i gen theo q nh tạ Bid 5 khoán 2 Nghĩ inh 69/2010 ND — CP ngày 21 tháng 6

nim 2010 về am toàn sinh học đốt vớt sinh vật biển dé gen. mẫu vật di muyẫn và sốn thẩm của sinh vật biến đỗ gom

Pháp luật hiện hành quy định nguyên tắc của việc đánh giá rũ ro của nh vt,

cây tréng biển đỗ: gen được tiến hành trong tùng trường hop cụ thể phụ thuốc vào ting sinh vật biến đổi gen, ave đích sử dạng và mối trường tip nhân sinh vật in đối gen đó, Tuy nhiên nguyên tắc này chưa hỗ để cập din quy mô không gian cing nhơ

thời genứng đụng sinh vật, cây trồng bién đối gen mắc đủ đây được coi là met trongnhững yêu tổ quan trong được các nhà sinh vit học quan tân tới kùi tiền hành đánh giá

ri ro on sảnh vật bién đổi gen Khi quy mô sin xuất sinh vật cây trdng biến đổi gen tị thay đổ sẽ để mới có thé bị phat ảnh Don cử như để sẵn xuất

sinh vật cây trắng bién đổi gen ð quy mô thương mui thi không thé sử đụng các đã liên

đánh ga rõ to được én hành ở phạm vi sẵn xuất nhô, vi những sự kiện có tin số quất Tiện nhơ (ki năng chuyển gen khác lồi ở thục vit.) tử có th dẾ đăng xây ra quy

mô lớn Bên canh dé thọ tứ cũng chi ra ing quả bình đánh gi rồi ro ở quy mô c hệsinh thứ nông nghiệp là bude lớn nhất và phức tạp nhất những cũng chưa được đánhgit và nhin nhận mốt cách đầy đủ và chính xác trong nguyên tắc của việc đánh giá rối

xo côn GMO. Đẳng thi, đỀ dim bảo host động đánh giá rồi 0 được tién hành một cách

chính xác, thời gian đánh giá rồi ro không những cần được quy ảnh trong thi gian thử"nghiệm ma còn phải được thực hién trước of thin gan thử ngiện. Tại gi doen này, các

nhà khoa học căn đánh gá được những nguy cơ rũ ro có thé xy ra cho sốc khơz của ho

công nừn của ding nghiện, công đẳng và các nguy cơ đố với mối trường Nó cách khác,các ic tinh của cây tréng và sinh vt tiên đổi gen phải được xem xét rổ từ các bước đầutiên oda phương pháp đánh ga rik ro (bước xác ảnh ngay cơ)

Hii là pháp luật về phạm vũ của việc thực hiện đảnh giá rất ro và quân ra

o còn nhhằn hạn chế

‘Theo quy dinh tei Điều 6 Thông tr 69/2009/TT - BNNPTNT ngày 27 tháng 10nim 2009 quy định Khảo nghiêm đánh gá mii ro đổi với đa dang ảnh học và mỗi

trường cia giống cây rồng biển đỗ gen, theo đỏ trong quá tình tién hành khảo "nghiệm, các nhà khos học chỉ tin hành đánh giá tác đồng của sinh vật, cây tring bién

3

</div>Trang 37<div class="page_container" data-page="37">

đối gen đơi với những yêu tổ rong mơi trường dé đơa ra kất luận cĩ cho pháp đưa nh) vit, cây tréng bién đỗ: gen đã được tin hành thử ngưệm ra nuối tréng và sản xuất

tơng ii hay khơng Tuy nhiên bản chất của quá tình đánh giá rồi ro và quấn lý nã ro

khơng chỉ nhim đánh ga tác động của sinh vật, cây trồng biến đỗi gen đố với chất ương mơi trường te nhiên ma cịn phấi đánh giá theo quan điểm phát riẫn bên võng ~ dit rong mỗi quan hệ với quá tình phát tiễn kính tổ và dim bảo các vẫn dvi an sảnh,

xã hội

Bên cạnh đĩ, theo quy định của pháp luật về bảo tên đa dang sinh học hiện hành, hoạt động đánh ga rồi ro và quản lý sii rơ của anh vật cây trồng bién đãi gen

chỉ được tiên hành trong một khộng thời gian nhất dish Khoảng thoi gian in hành,hhost động đánh giá rồi ro và quân lý rũ ro khơng được quy đnh cơ thể của pháp luật

Tuy thiên trong inh vực mơi trường, các thiệt hai xây rs thường mang tính chất ích ty và khơng phát sinh ngự tại thời đm the hiện hành vi tác động tớ tinh hinh và chất

lương của thành phin mỗi trường đĩ. Noi cách khác hậu quả do các rồi ro gây ra cho

ơi trường khơng thể xuất hiện ngay lập tức mà sẽ din din tích tụ và cĩ th chỉ được phat hiện sau một thời gian đà tiền hành hoạt động đánh giá Bai vay, vẫn để ditra la

nấu host động đánh giá rũ ro và quản ý rũ ro ch trong mét thời gian ngắn nhờ vậy

thi liệu đã cĩ thé xem xét và quên lý hết những tác động rũ ro (ảnh hưởng khơng cĩ lo đối với cả sức khơs con người, xã hội và mơi trường sink thai bự nhiên hi sở đụng

các đối tương sinh vật, cây tng bién đổi gen cu thể hay chưa Nhĩm nghiên cứu đặt xe câu hồi cĩ nên thu hep pham vĩ tiền hành đánh giá rồi ro và quân ý ri ro cây trồng tiến đỗ gen hay khơng đẳng thời việc quy dinh hời gan tiến hành đánh giá rũ ro và

đã thiên cho host động đợc tin hành đúng quy qguân lý rồi ro cĩ thục sơ cần thê

trình và hiệu quả

Mặt khác, theo quy định của pháp luật hiện ảnh, hoạt động đánh giá rũ ro hiệnnay cơng mới chỉ ding l ở việc dit ra những rũ ro cĩ thể gặp và quản ý những rồi

ro này trong phạm vi quy định của pháp luật Điều này tt yêu din tới nguy cơ một 56

ri ro chưa được dé cập một cách chỉ tất và đầy đỗ trong báo cáo đánh gi rồi ro trong

Xơi diy lạ là mốt rong những điều liận để các cơ quan cĩ thâm quyền dum ra kết luận

chính thức v việc cĩ đưa GMO mudi trồng và sin xuất réng rấ rên thục té hay khơng,Ba là chưa cĩ quy. ảnh pháp luật cu thé hướng dẫn v việc tham gia hoạt đồng“đình giá vít re và quân If ria vo của hội đồng he vẫn trong quá tinh thực hưện các

hoạt động này

Hội đồng hư vẫn đánh giá rũ ro và quấn lý rủ ro bao gm những nhà khos học,

chuyên gia đồng vi trở quan trong trong quá tình đánh gid ri ro của CMO trước khíđược nuối trắng rộng ri ngodi mối trường ty nhiên Họ khơng chỉ cĩ kiến thie khoa

học trong tùng Tinh we riêng mà cịn cĩ thể giúp cho cơ quan đánh giá ri ro dua ra

34

</div>Trang 38<div class="page_container" data-page="38">

các kết luận cuối cũng dus rên những thông tin khoa học ma ho hiéu và cũng cấp trong quá tình bản bạc, tranh luận Két quả đánh giá của Hội đồng từ vẫn đảnh gi rồi

1o và quân i ri ro la mất trong những căn cứ quan trong trong việc quyết định xem.

sinh vit, cây trồng biên đỗi gen oo được dum vào sẵn xuất nuối trồng trên điện rồng

hay không Đáp ting nh cầu của thục té trong quá trình thục hiện đảnh giá rk ro vàquân lý ri ro công nữ các gi đoạn trong quá hình thục hiện cấp giấy chứng nhận an

toàn sinh học, Hội đồng an toàn sinh học đã được thánh la theo quy dinh tạ Quyết

định 509/QD ~ BKHCN-BNN vé việc thành lập hột đồng an toàn sinh học ngành nồng,"nghiệp và phát tiễn nông thôn của Bộ trường của bơ nơng nghiệp nơng thân. Trơng đó

Hội đồng en tồn sảnh học nghành có nhiệm vu thim định hỗ sơ ding kí Kho nghiệm, đánh giá ro đổi với đa dang sinh học và mối trường của giống cây tng bién đỗi

gen, đính giá kết quả ko nghiện, thân Ảnh hỗ so ding ki TỔ chức khâo nghiện vàter vẫn cho Bộ trưởng Bộ nông nghiệp và phí tiển nơng thơn cập giấy pháp khảonghiện; cơng nhận ké quả khảo nghiém và chi ảnh tổ chức khảo nghiệm đánh giá rồi

1o đối với da dạng sinh học và méi trường của giống cây tng biến đổ: gen. Mic đà

đã cố quyết dinh thành lập cũng như cơ cầu thành phin Hội đồng an toán sinh học"nghành nhưng ca có một vấn bản quy pham pháp luật quy din về quyền han, ngiấavụ cit các hinh viên trong Hội đồng en toàn sinh học cổng nhữ trách nhiệm pháp týáp dung trong các trường hợp cần thiết, Hồi đồng an tồn sinh học có vai trị vơ cùngquan trong trong việc Hiên hành các host động đánh giá rũ ro, quản ly rũ ro, khảonghiệm đổi với câybiển adi gen chính vi vay cảng quy ảnh rõ quyễn hạn củacác thành viên trong hối đồng nói riing và hội đồng nói chúng sẽ cing tạo điều lúệncho những quyét ảnh cia hội ding trở nên la một tong những yêu tổ quan trongnhằm dita ra quyét dinh có tiên hành Kho nghiệm, đánh gi rồi ro và quấn lý rã ro

cùng nhiễu host động khác đổi với cây trồng biên đổi gen hay Không Việc quy din

qguyễn bạn, nghĩa vụ cho ahing thành viên trong Hội đồng en tồn nh học cing giúp

cho cơng việc thim định dave tién hành thuận lợi hơn, phù họp với năng lực của từng

thành viên rong hội đẳng, ding thỏi việc truy cứu trích nhiệm khi xấy ra những sự

iệc ngồi dự kiền cũng được tho hin để đăng hơn Day được coi là mốt thiểu sót

"nghiêm trong rong q tình tiễn hành hoạt đồng đánh giá rồi ro và quản lý rồi ro, gâynên ny thiêu thẳng nhất trong quá tỉnh thục in các quy định cia pháp luật, lâm giảm,dé hiệu quả cũng nhơ tính chính xác, minh bach ofa quả tình đánh giá rõ ro và quia li

rio sinh vật bién đổi gen

in là, hơn chế trong aug dinh pháp luật về trách nhiệm pháp đồng quản I ria ro, đănh giá ria re đỗ với sinh vật cận trồng biễn đãi gen.

Theo quy dinh tại Khoản 3 Điều 8 Nghị dinh 69/2010 ND- CP kha tin hành

host động đánh giá rồi ro và quân lý rũ ro mà xuất hiện sơ vi phạm cồn các chỗ thể di với hoạt

35

</div>Trang 39<div class="page_container" data-page="39">

không tuân thủ thực hiên các biện pháp quản lý rồi ro từ sẽ phát anh trách nhiệm pháp

ý của thủ thể do đối với hoạt đồng quân ly ủi ro ct sinh vật bién đổi gen và tùy theo

nức 46 vi pham sẽ có các ch tài áp ding tương ứng bao gdm: xử lý vi phu hànhchính, bị truy cứu trách nhiệm hình sự hoặc bồi thường thiệt hại theo quy định củahấp luật trong trường hợp để xây ra thiệt hai

T trách nhiệm hành chính, Nghị ảnh 155/0016I NB —CP ngày 18 tháng 11

năn 2016 quy ảnh vé xử phạt vi phem hành chính tong Tính wae bảo vé mơi trường

đã có quy định cụ thé về múc xử phạt tién cũng các biện pháp wir phạt bỗ mang tương ng với mức đô vi phạm của chủ thé thọc kiện hinh v liên quan đến quả trình thục Tiện đánh giá rit ro và quản lý ri ro đối với ánh vật và cây trồng biển đổi gen Các Hình phát xử lý bỗ sung được quy định tei Điều 4 Khoản 2 Nghĩ dinh 155/2016 bao

gồm trớc quyển sở dang có thời hạn đối với các trường hop sm ích thụ phương tién

vã phem hành chính, phương tiên được ding để vi pham hành chính trong inh vực bio vi mơi trường, Nhóm tác gã cho ring những biên phép xử lý bổ amg này vẫn cịn có

nhiêu vướng mắc và chưa được quy định một cách rổ răng Nghĩ dinh 155/2016 chưa

có quy Ảnh về thẫm quyển tịch thụ tang vật vi pham hành chính, phương tin được đàng để ni phạt vĩ pham hành chính (sum đây goi tt là teng vật, phương tin vi pham

Thành chín), chính vi vay khi áp đụng Luật xở lý vi phem hãnh chính din độn hi các

Tiểu khác nhau : Mét là thim quyên tich thu tang vit, phương tiện v phạm hành chính của tỔ chúc được xác định nh thầm quyền phat iên, ha là thắm quyén tích thủ tang vật phương tên vi phạm hành chính của tổ chúc được xác định theo giá ti tạng vật phuong tiện và bằng mite phạt tiin đổi với cá nhấn, ba là chưa có uy định cụ thể về trình tụ thủ tục thực hiện việc nộp một khoăn tên tương đương vớ giá trị phương tiện vi pha hành chính Chính những quy định chưa rõ ring này, đã dem lạ nhiều hạn chế

trong việc thực hiện quy dinh của pháp luật một cách hiệu quả

Đồng thời, theo quan điểm của nhóm tác gi, muúc trấn cũa khung hành phat cũng nh khung hình phat ép đọng đối với chủ thể thực hiện hành vi vĩ pham pháp luật trong nh vực này con chưa họp lý Theo quy định tei Điễm b Khoản 1 Điều 4 Nghỉ

inh 155/2016, mức trin cũa kang bình phạt áp dụng đối với cá nhân thực hiện một

hành vi vi phơn là 01 tỷ đẳng Đố với tổ chức the Hiện hành vỉ vũ pam pháp luật và bí xử phạt vĩ pham hành chính tủ mac ân ofa kung hình phat áp ding đãi vớt một hành

vi vi phạm là02 tỷ đông (gấp đôi mức xử phat áp dạng đối với cá nhân thục hiện hành vũ

vi phen). Điều nay chứng tả, Negi ảnh 1552016/ND —CP đáng xác din mức phạt đối với chủ thể thực hiện hành vi vi phạm php luật méi trường bị xử phạt vi phạm hành

chính nói ching và hành vi vĩ phạm các quy đnh về đánh giá và quân ii ro đố với

GMO nó sing ci tên tiêu chí chủ thé the hiện hành vi vi pham chứ không due trên

sme độ của hành vi dũng nơ hậu quả phát ảnh từ hành vi vã pham đó, Câu hội được đặt36

</div>Trang 40<div class="page_container" data-page="40">

raring nêu cá nhân cũng thre Hận những hành vi vĩ phem tương từ và có mức đồ va

phim hậu quả phát ảnh từ hành vĩ đó tương đương nay chỗ thể là tổ chúc tne hiện th

liệu tổ chức và cá nhấn có được áp dạng cũng múc xử phạt hay không”

3 tách nhưm dân sr một tong những nối đăng được quan lâm và chú ý nhất

trong vin để mỗi tưởng — đó chính là vẫn đã béi thường thiệt hai ngoti hợp đẳng

được quy dinh cu thé tei Bộ luật Dân sự năm 2015, Theo quy định của pháp luật vé

ảo tên đa dang sinh học tiện hành tei Điễu 8 khoản 3 Nghị dinh 69/2010 ND —CPngày 21 tháng 6 năm 2010 và quy dinh tei Điều 584 Bộ luật Din nr2015, trích nhiệm,

trổ thường thiết hai ngồi hop đồng sẽ phát ảnh kha có đã những đều kiện: () có thiệt

hai xây ra (0) có hành vi gậy thiệt ha, Gi) có mối quan hệ nhân quả giãn hành vĩ gậy thiệttai và tiệt hai xây ra, (0) có lỗ của người thục hiện hành vị gây tiệt hi (rong in vực

môi rường yêu ô lỗi có thể là yu tổ khơng bắt buộc trong việc xác nh trách nhiệm bồi

thường tiệt hs ngoài hop đẳng, Tuy nhiên việc áp dụng cơ chỗ trên trong quá bình xácđánh trách nhiện bổi tring hit hai ngoi hợp đẳng rong inh vực mơi trường nói chúng,

và trong hoạt đồng quản lý CMO nút riêng là vơ cùng khó khăn

8) V8 việc xác Anh mắt quan hệ nhận quả giữa hành vĩ vt phan pháp luật và liêu quả vậy ra trên thực 18 còn nhiều bit cập Theo đã, chủ th gây 6 nhiễm mỗi

trường phải chịu trách nhiệm bổi thường nhing tiệt hạ xây ra du tin cơ rỡ xắc địnhđược thiệt hạ đó, theo nguyễn tắc gây thệt hai bao nhiêu thi phải bai thường biynhiêu Nhung nguyễn tắc nay chỉ phù hop với những thiệt bại và vật chit theo quyđình của pháp luật din sự bao gồm thiệt hai về tính mạng, sức khỏe, tai sẵn, quyền vali ich vật chết khác ce chủ thể, Tuy nhiên, trong lĩnh wae mơi trường, ngồi các loạithiệt hei nói chung thệt he phát ảnh từ bánh và vi phạm pháp init mối trường cònbao gm mự suy giảm vé chúc năng và tính hin ích ofa môi trường tự nhiên ~ được

tiểu hiên thông qua các vin đồ về 6 nhiễm mơi trường, suy thối mỗi trường Bén

canh đô, các loạ thiệt hai này do tinh chất “ích tu 6 nhưễm” nên sf khơng phat ảnh

ngay tei thời điểm chủ thể thục hiện hinh vĩ vi pham ma cân tht phii có mét khoảng thời gián nhất dinh để phát ảnh thiệt hai cụ thể trên thục tế. Thục tỉ cũng đã chúng "mình ống đối với hinh vi xâm pham môi trường thi phạm vĩ và thoi gian gây thiệt hú có th tất lớn và rông hơn gập nhiều lẫn s0 với những thiệt hạ về vật chất đơn thuẫn, Mặt khác, đây công la những thiệt hei mang tính chất phin ting đây chuyên không bộc 16 bing những hiển tương dẾ nhận biết nh những hank vũ trá pháp luật khác gây ra

Nei cách khác, thiệt ha do hin vi vi pham pháp luật mơi trường gây ra ngồi những

thiệt hạ thực t2 về vất chất được xác định ngay tai thời đm co thiệt hại xây ra còn ao git những thiết hai vé mơi trường có thể xây ra trong tương ei mã thời đễm hiện trí khơng thể nhận tiết đoợc. Chính vi vây, trường hop có hành vi vĩ phạm nang hậu aq không được thể hiện ngay lúc hành vĩ my ra th tong nhiễu truờng hop việc xác

37

</div>