MỤC LỤC
MỞ ĐẦU..........................................................................................................1
CHƯƠNG 1: MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ CHẤT LƯỢNG CÁN
BỘ CHỦ CHỐT CỦA HỆ THỐNG CHÍNH TRỊ CẤP HUYỆN Ở NƯỚC
CỘNG HÒA DÂN CHỦ NHÂN DÂN LÀO.................................................9
1.1. Khái niệm, vai trò của cán bộ chủ chốt cấp huyện..................................9
1.2. Khái niệm, tiêu chí đánh giá chất lượng cán bộ chủ chốt của hệ thống
chính trị cấp huyện.......................................................................................21
1.3. Các nhân tố ảnh tới chất lượng đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp huyện.....34
CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG CHẤT LƯỢNG CÁN BỘ CHỦ CHỐT
CỦA

HỆ

THỐNG

CHÍNH

TRỊ

CẤP

HUYỆN

Ở

HUYỆN

PHONTHONG, TỈNH CHĂMPASẮC, NƯỚC CỘNG HỊA DÂN CHỦ
NHÂN DÂN LÀO..........................................................................................37
2.1. Các yếu tố tác động đến chất lượng cán bộ chủ chốt của của hệ thống

chính trị huyện Phonthong...........................................................................37
2.2. Những ưu điểm về chất lượng cán bộ chủ chốt của hệ thống chính trị
cấp huyện Phonthong, tỉnh Chămpasắc.......................................................43
2.3. Hạn chế về chất lượng cán bộ chủ chốt của hệ thống chính trị cấp
huyện Phonthong, tỉnh Chămpasắc..............................................................53
CHƯƠNG 3: GIẢI PHÁP NHẰM NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG CÁN BỘ
CHỦ CHỐT CỦA HỆ THỐNG CHÍNH TRỊ CẤP HUYỆN Ở HUYỆN
PHONTHONG, TỈNH CHĂMPASẮC, NƯỚC CỘNG HÒA DÂN CHỦ
NHÂN DÂN LÀO HIỆN NAY......................................................................60
3.1. Nâng cao nhận thức của cấp ủy đảng về chất lượng của đội ngũ cán bộ
chủ chốt của hệ thống chính trị cấp huyện...................................................60
3.2. Cụ thể hóa tiêu chuẩn chức danh cán bộ chủ chốt của hệ thống chính trị
cấp huyện.....................................................................................................61
3.3. Phát huy tinh thần tự phấn đấu, rèn luyện, tu dưỡng, quản lý của bản
thân cán bộ chủ chốt cấp..............................................................................67


3.4. Đổi mới một số khâu trong công tác cán bộ của hệ thống chính trị cấp
huyện ...........................................................................................................72
3.5. Tiếp tục đổi mới và hồn thiện chính sách đãi ngộ đối với đội ngũ cán
bộ chủ chốt của hệ thống chính trị cấp huyện..............................................78
3.6. Mở rộng dân chủ, tăng cường kênh thông tin dân đánh giá chất lượng
cán bộ, đánh giá chất lượng chính quyền.....................................................82
3.7 Tăng cường thanh tra, giám sát hoạt động của cán bộ chủ chốt, hoạt
động của chính quyền...................................................................................84
KẾT LUẬN....................................................................................................86
TÀI LIỆU THAM KHẢO............................................................................88
TÓM TẮT KHÓA LUẬN.............................................................................91



DANH MỤC BẢNG

Bảng 2.1: Về số lượng, cơ cấu cán bộ chủ chốt của hệ thống chính trị cấp
huyện Phonthong, tỉnh Chămpasắc từ năm 2016 đến nay........................44
Bảng 2.2: Về trình độ chính trị và chun mơn nghiệp vụ cán bộ chủ chốt
của hệ thống chính trị cấp huyện Phonthong, tỉnh Chămpasắc từ năm
2016 đến nay..................................................................................................47
Bảng 2.3: Đánh giá về khả năng hoàn thành nhiệm vụ của cán bộ chủ
chốt của hệ thống chính trị cấp huyện Phonthong, tỉnh Chămpasắc từ
năm 2016 đến nay..........................................................................................51


1
MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nói: “Cán bộ là cái gốc của mọi công việc”,
“Công việc thành công hay thất bại đều do cán bộ tốt hay kém”[10, tr.487].
Cán bộ là nhân tố quyết định sự thành bại của cách mạng, gắn liền với
vận mệnh của Đảng, của đất nước và chế độ. Đặc biệt là đội ngũ cán bộ chủ
chốt có vai trị quan trọng trong cơng tác xây dựng Đảng và sự lãnh đạo của
Đảng, sự quản lý của Nhà nước.
Còn Lênin thì cho rằng: “Chưa hề có một giai cấp nào giành được
quyền thống trị nếu nó khơng đào tạo ra được trong hàng ngũ của mình những
nhà lãnh đạo chính trị, những đại biểu tiên phong có đủ khả năng tổ chức và
lãnh đạo phong trào”[13, tr.473]. Nhận thức rõ tính chất quyết định của cơng
tác cán bộ trong mọi quá trình hoạt động, Đảng nhân dân cách mạng Lào và
Nhà nước Lào luôn coi công tác cán bộ; coi đó là nhiệm vụ chiến lược, bởi vì
cán bộ là người quyết định thành công hay thất bại của mọi công việc, là vốn
liếng rất quý của Đảng và đất nước. Thực tiễn đã chứng minh rằng: nếu khơng
có cán bộ trung thành, gương mẫu, tiên phong,có phẩm chất đạo đức và năng

lực chun mơn sẽ khơng thể hồn thành cách mạng dân tộc dân chủ trước
kia, cũng như trong bảo vệ và xây dựng phát triển đất nước vững mạnh trong
giai đoạn hiện nay. Đảng và Nhà nước cộng hịa dân chủ nhân dân Lào ln
coi cơng tác cán bộ là một nhiệm vụ trọng tâm và xuyên suốt, đặc biệt là công
tác xây dựng và nâng cao chất lượng của đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp huyện.
Cấp huyện có vị trí quan trọng trong việc tổ chức thực hiện chủ trương, đường
lối của Đảng nhân dân cách mạng Lào và chính sách pháp luật của Nhà nước
Lào vào hiện thực cuộc sống.Cấp huyện là cầu nối giữa tỉnh, trung ương với
cấp cơ sở. Sự quan tâm, chỉ đạo của cấp huyện đối với cấp cơ sở rất quan
trọng bởi cấp huyện là cấp trên trực tiếp của cơ sở, sâu sát cấp cơ sở nhất. Mặt
khác, thơng qua cấp huyện, chính quyền cơ sở phản ánh lên cấp tỉnh và cấp


2
trung ương những vấn đề nảy sinh trong thực tiễn cần phải giải quyết hoặc
những vấn đề khơng cịn phù hợp để cấp trên nghiên cứu, điều chỉnh, bổ sung
cho kịp thời, phù hợp với đòi hỏi khách quan của thực tiễn diễn ra ở cơ sở.
Điều này cho thấy vai trò rất quan trọng của đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp
huyện trong việc thực hiện thắng lợi mọi đường lối, chủ trương, chính sách
pháp luật của Đảng và Nhà nước.
Đối với các huyện ở nước CHDCND Lào huyện Phonthong, tỉnh
Chămpasắc nước CHDCND Lào là một trong những huyện có vị trí địa chiến
lược vơ cùng quan trọng cả về kinh tế và an ninh quốc phòng đối với khu vực
miền Nam. Do vậy đòi hỏi về chất lượng cán bộ chủ chốt của hệ thống chính
trị của huyện cũng sẽ có những yêu cầu cao hơn đối với các huyện khác trong
cả nước. Nhận thức được vấn đề này do vậy những năm qua huyện
Phonthong, tỉnh Chămpasắc nước CHDCND Lào đã hết sức chú trọng đến
chất lượng của các cán bộ nói chung cũng như của đội ngũ cán bộ lãnh đạo
chủ chốt trong hệ thống chính trị huyện nói riêng.
Giai đoạn vừa qua cán bộ chủ chốt của hệ thống chính trị cấp huyện ở

huyện Phonthong, tỉnh Chămpasắc nước CHDCND Lào đã đảm bảo các yêu
cầu về số lượng, cơ cấu độ tuổi, dân tộc và giới tính đã được coi trọng; trình
độ chính trị và chun môn nghiệp vụ của các cán bộ chủ chốt về cơ bản đã
đáp ứng được yêu cầu cũng như phù hợp với công việc thực tiễn. Đồng thời
các cán bộ chủ chốt cũng đã đáp ứng được phong cách làm việc dân chủ, gần
dân và coi trọng nhân dân cũng như có khả năng hồn thành nhiệm vụ trong
thực tiễn. Với chất lượng cán bộ chủ chốt của hệ thống chính trị cấp huyện ở
huyện Phonthong, tỉnh Chămpasắc nước CHDCND Lào như vậy do đó đã
góp phần khơng nhỏ trong quá trình lãnh đạo, quản lý các cơ quan, đơn vị, tổ
chức trong việc thực hiện chủ trương, đường lối, nghị quyết của Đảng NDMC
Lào cũng như thực hiện các chính sách của Nhà nước Lào đối với các lĩnh
vực của đời sống xã hội. Từ đó đã giúp huyện ngày càng phát triển về kinh tế,
xã hội phát triển ổn định và an ninh quốc phòng được đảm bảo.


3
Những năm qua tuy chất lượng cán bộ chủ chốt của hệ thống chính trị cấp
huyện ở huyện Phonthong, tỉnh Chămpasắc nước CHDCND Lào đã đạt được
những yêu cầu cơ bản về số lượng, cơ cấu, về trình độ chính trị và chuyên môn
nghiệp vụ và về phong cách làm việc và khả năng hoàn thành nhiệm vụ trong
thực tiễn. Tuy nhiên bên cạnh đó vẫn cịn những hạn chế nhất định đòi hỏi trong
giai đoạn mới khi thực hiện nhiệm vụ, mục tiêu trong Đại hội XI cũng như trong
kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội lần thứ IX sắp tới đây trong địa bàn huyện
đòi hỏi cán bộ chủ chốt của hệ thống chính trị cần đạt được các yêu cầu về chất
lượng để đảm nhiệm và thực hiện các công việc thành công.
Xuất phát từ thực tiễn công tác cán bộ của huyện hiện nay cũng như từ
quá trình làm việc thực tiễn và học tập của bản thân em do vậy em lựa chọn
đề tài: “Chất lượng cán bộ chủ chốt của hệ thống chính trị cấp huyện ở
huyện Phonthong, tỉnh Chămpasắc, nước CHDCND Lào hiện nay” để làm
đề tài khóa luận chuyên ngành Chính trị phát triển.

2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài
Cán bộ và chất lượng cán bộ chủ chốt trong hệ thống chính trị các cấp
là những vấn đề căn bản được nhiều nhà khoa học, học giả cũng như học viên,
sinh viên quan tâm tìm hiểu nghiên cứu về vấn đề này. Xoay quanh vấn đề
này chúng ta có thể nhận thấy có một số cơng trình nghiên cứu sau đây:
Thứ nhất, Các cơng trình nghiên cứu về cán bộ chủ chốt tại Việt Nam
Nguyễn Phú Trọng (2000), Luận cứ khoa học của việc nâng cao chất
lượng đội ngũ cán bộ trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa - hiện đại hóa
đất nước, Đề tài cấp Nhà nước. Đề tài đã nghiên cứu, lý giải, hệ thống hóa các
căn cứ khoa học của việc nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, đặc biệt là đội
ngũ cán bộ lãnh đạo chủ chốt các cấp; từ đó, đưa ra một hệ thống các quan
điểm, phương hướng và giải pháp nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ,
đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp CNH, HĐH đất nước.
Cao Khoa Bảng (2008), Xây dựng đội ngũ cán bộ lãnh đạo chủ chốt
của hệ thống chính trị cấp tỉnh, thành phố (Qua kinh nghiệm của Hà Nội),


4
Nhà xuất bản Chính trị quốc gia, Hà Nội. Nội dung cuốn sách đề cập các vấn
đề lý luận và thực tiễn trong xây dựng đội ngũ cán bộ lãnh đạo của hệ thống
chính trị, phân tích thực trạng, kinh nghiệm và những vấn đề đặt ra hiện nay
đối với tỉnh Hà Nội. Trên cơ sở đó, tác giả đó đề xuất một số giải pháp nhằm
nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ lãnh đạo chủ chốt.
Bùi Ngọc Thanh (2008), Một số vấn đề về xây dựng Đảng và cơng tác
cán bộ, Nhà xuất bản Chính trị Quốc gia, Hà Nội. Cuốn sách gồm nhiều bài
viết thể hiện sự kiên định đường lối độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội của
Đảng ta, vạch trần những luận điệu xuyên tạc, chống đối Đảng của các phần
tử, thế lực thù địch. Đồng thời, tác giả đánh giá khái quát việc thực hiện tiêu
chuẩn cán bộ đã được Hội nghị Trung ương 3 khoá VIII của Đảng xác định
cũng như những việc làm được, những việc phải tiếp tục thực hiện trong việc

nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ theo Nghị quyết số 11 của Bộ Chính trị
khố IX
Đồn Phú Hưng (2018), Xây dựng đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp cơ sở ở
Đồng bằng sông Cửu Long hiện nay theo tư tưởng Hồ Chí Minh, Luận án tiến
sĩ Chuyên ngành Hồ Chí Minh, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Hà
Nội. Tác giả đã làm rõ một số vấn đề về quan điểm của Chủ tịch Hồ Chí Minh
về cán bộ chủ chốt cấp cơ sở, phân tích thực trạng xây dựng đội ngũ cán bộ
chủ chốt cấp cơ sở ở Đồng bằng sông Cửu Long hiện nay theo tư tưởng Hồ
Chí Minh qua việc làm rõ thực trạng thành tựu, hạn chế và đưa ra một số giải
pháp nhằm nâng cao hiệu quả việc xây dựng đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp cơ
sở ở Đồng bằng sông Cửu Long trong thời gian tới.
Đỗ Thái Huy (2018), Phát huy vai trò của nhân tố chủ quan trong xây
dựng đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp xã ở đồng bằng sông Hồng hiện nay, Luận
án tiến sĩ Chuyên ngành Chủ nghĩa duy vật biện chứng và chủ nghĩa duy vật
lịch sử, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Hà Nội. Luận án đã làm rõ
vị trí, vai trị của nhân tố chủ quan trong xây dựng đội ngũ cán bộ chủ chốt
đồng thời phân tích thành tựu, hạn chế và đưa ra các bài học kinh nghiệm


5
nhằm phát huy vai trò của nhân tố chủ quan trong xây dựng đội ngũ cán bộ
chủ chốt cấp xã ở đồng bằng sơng Hồng hiện nay. Từ đó luận án cũng đưa ra
quan điểm và giải pháp nhằm tiếp tục phát huy nhân tố chủ quan để xây dựng
đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp xã ở đồng bằng sơng Hồng trong thời gian tới.
Thứ hai, Các cơng trình nghiên cứu về chất lượng cán bộ chủ chốt của
hệ thống chính trị của Lào
Bun Khăm Thiêng Mạ Nơ Thăm (2012), Nâng cao năng lực lãnh đạo
của cán bộ chủ chốt trong bộ máy chính quyền thành phố Viêng Chăn (Cộng
hòa dân chủ nhân dân Lào), Luận văn thạc sĩ Chuyên ngành Chính trị học,
Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Hà Nội. Tác giả đã làm rõ cơ sở lý

luận về năng lực lãnh đạo của cán bộ chủ chốt trong bộ máy chính quyền
thành phố với việc đưa ra các khái niệm, vị trí, vai trị, tiêu chí đánh giá, các
nhân tố tác động. Từ đó luận văn đã khái quát các điều kiện và phân tích thực
trạng năng lực lãnh đạo của cán bộ chủ chốt trong bộ máy chính quyền huyện
và đưa ra những giải pháp có liên quan đến vấn đề này.
Phuongmalay Kheobunhung (2018), Năng lực lãnh đạo của đội ngũ
cán bộ chủ chốt cấp tỉnh ở tỉnh Sê Kong nước Cộng hòa dân chủ nhân dân
lào hiện nay, Luận văn thạc sĩ Chuyên ngành Chính trị học, Học viện Chính
trị quốc gia Hồ Chí Minh, Hà Nội. Luận văn đã khái quát chung một số vấn
đề lý luận về đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp tỉnh ở nước CHDCND Lào từ đó
phân tích thực trạng thành tựu, hạn chế và ngun nhân về năng lực lãnh đạo
của đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp tỉnh ở tỉnh Sê Kong nước Cộng hịa dân chủ
nhân dân Lào hiện nay. Ngồi ra luận văn cũng làm rõ quan điểm và đề xuất
một số giải pháp nhằm nâng cao năng lực lãnh đạo của đội ngũ cán bộ chủ
chốt cấp tỉnh ở tỉnh Sê Kong nước Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào trong thời
gian tới.
Ngồi ra, cịn có một số bài báo khoa học được đăng trên các Tạp chí
nghiên cứu, đề cập đến vấn đề cán bộ lãnh đạo chủ chốt cấp huyện như:
“Đảng bộ Hưng Yên thực hiện công tác quy hoạch và luân chuyển cán
bộ lãnh đạo, quản lý – kết quả và giải pháp” của tác giả Quốc Khánh, đăng


6
trên Tạp chí Xây dựng Đảng điện tử ngày 23/9/2011. Tác giả đánh giá Ban
Thường vụ Tỉnh ủy Hưng Yên đã xây dựng tốt kế hoạch quy hoạch và quy
chế luân chuyển cán bộ theo quy trình chặt chẽ, đồng bộ với các khâu khác
của công tác công bộ.
“Tiếp tục đổi mới công tác đào tạo và bồi dưỡng cán bộ”, của tác giả
Nguyễn Văn Quynh, Tạp chí Xây dựng Đảng, số 1+2/2011, khẳng định, để
nâng cao năng lực cho đội ngũ CBCC thì cơng tác ĐTBD CBCC đóng vai trị

rất quan trọng.
“Quy trình và phương thức đào tạo, bồi dưỡng cán bộ lãnh đạo, của
tác giả Nguyễn Trọng Điều đăng, Tạp chí Cộng sản, số 16/2012; cho rằng, để
ĐTBD CBCC thì thực hiện tốt quy trình và phương thức ĐTBD sẽ nâng cao
chất lượng ĐTBD, nâng cao năng lực cho đội ngũ này.
“Bước đột phá trong công tác cán bộ ở Thái Bình” của tác giả Hồng
Văn đăng trên Tạp chí Xây dựng Đảng, số 10-2013. Ban Thường vụ Tỉnh ủy
Thái Bình đã có quyết định sửa đổi, bổ sung quy trình bổ nhiệm cán bộ và
giới thiệu cán bộ ứng cử. Quyết định này được xem là một bước đột phá
mang lại chất lượng cho đội ngũ cán bộ lãnh đạo.
Nhìn chung, những cơng trình khoa học nêu trên với nội dung phong
phú đã góp phần làm sáng tỏ một số vấn đề lý luận và thực tiễn về vai trị, vị
trí của cán bộ, cơng chức nói chung, đội ngũ cán bộ chủ chốt các cấp nói
riêng. Tuy nhiên, đến nay chưa có cơng trình nào là luận văn hay luận án
nghiên cứu chuyên sâu, toàn diện về nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ chủ
chốt cấp huyện ở huyện Phonthong, tỉnh Chămpasắc nước CHDCND Lào.
Chính vì vậy, tác giả mạnh dạn thực hiện đề tài này để hồn thành nhiệm vụ
cuối khóa học ngành Chính sách phát triển của Học viện. Các cơng trình đã
được cơng bố trên là nguồn tài liệu tham khảo có giá trị, để tác giả tiếp thu, kế
thừa, phát triển hồn thành luận văn của mình.
2. Mục

2.1.

đích, nhiệm vụ nghiên cứu

Mục đích nghiên cứu

Trên cơ sở làm rõ một số vấn đề lý luận về chất lượng cán bộ chủ chốt
của hệ thống chính trị cấp huyện ở nước CHDCND Lào, đề tài phân tích thực



7
trạng về chất lượng cán bộ chủ chốt của hệ thống chính trị cấp huyện ở huyện
Phonthong, tỉnh Chămpasắc nước CHDCND Lào; đồng thời đề xuất giải pháp
nhằm nâng cao chất lượng cán bộ chủ chốt của hệ thống chính trị cấp huyện ở
huyện Phonthong, tỉnh Chămpasắc nước CHDCND Lào trong thời gian tới.
2.2.

Nhiệm vụ nghiên cứu

- Làm rõ một số vấn đề lý luận về chất lượng cán bộ chủ chốt của hệ
thống chính trị cấp huyện ở nước CHDCND Lào;
- Phân tích thực trạng thành tựu, hạn chế về chất lượng cán bộ chủ chốt
của hệ thống chính trị cấp huyện ở huyện Phonthong, tỉnh Chămpasắc nước
CHDCND Lào;
- Đưa ra phương hướng cũng như đề xuất giải pháp nhằm nâng cao chất
lượng cán bộ chủ chốt của hệ thống chính trị cấp huyện ở huyện Phonthong,
tỉnh Chămpasắc nước CHDCND Lào trong thời gian tới.
3. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu
3.1.

Đối tượng nghiên cứu

Đối tượng nghiên cứu của đề tài là: Chất lượng cán bộ chủ chốt của hệ
thống chính trị cấp huyện ở huyện Phonthong, tỉnh Chămpasắc, nước
CHDCND Lào hiện nay.
3.2.

Phạm vi nghiên cứu


- Phạm vi không gian: đề tài nghiên cứu tại hệ thống chính trị huyện
Phonthong, tỉnh Chămpasắc, nước CHDCND Lào.
- Phạm vi thời gian: đề tài nghiên cứu từ năm 2016 đến nay.
4. Cơ sở luận và phương pháp nghiên cứu
4.1.

Cơ sở luận

Đề tài được thực hiện trên cơ sở của của chủ nghĩa Mác - Lênin, đồng
thời còn dựa vào quan điểm, tư tưởng của Chủ tịch Kaysone Phomvihane về
cán bộ và công tác cán bộ nhất là cán bộ chủ chốt trong hệ thống chính trị.
4.2.

Phương pháp nghiên cứu

Đề tài dựa trên phương pháp nghiên cứu của chủ nghĩa duy vật biện
chứng và chủ nghĩa duy vật lịch sử Mác - Lênin. Đồng thời đề tài cũng nghiên


8
cứu dựa trên một số phương pháp nghiên cứu chuyên ngành như phương pháp
phân tích và tổng hợp, phương pháp logic - lịch sử, phương pháp thống kê, so
sánh và một số phương pháp khác.
5. Đóng góp của đề tài
Khóa luận làm phong phú thêm lý luận về chất lượng đội ngũ cán bộ
chủ chốt cấp huyện ở Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào nói chung và ở huyện
Phonthong, tỉnh Chămpasắc nói riêng.
Khóa luận có thể được dùng làm tài liệu tham khảo phục vụ công tác
cán bộ của huyện. Đồng thời, kết quả đó cũng có thể sử dụng làm tài liệu

tham khảo trong công tác giảng dạy và nghiên cứu về công tác cán bộ ở các
địa phương của Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào.
6. Kết cấu của đề tài
Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo và phụ lục,
nội dung khóa luận bao gồm 3 chương và 9 tiết.


9
CHƯƠNG 1
MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ CHẤT LƯỢNG CÁN BỘ
CHỦ CHỐT CỦA HỆ THỐNG CHÍNH TRỊ CẤP HUYỆN
Ở NƯỚC CỘNG HÒA DÂN CHỦ NHÂN DÂN LÀO
1.1. Khái niệm, vai trò của cán bộ chủ chốt cấp huyện
1.1.1. Khái niệm cán bộ chủ chốt cấp huyện
1.1.1.1. Khái niệm cán bộ
Ở Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào, cán bộ là lực lượng chủ yếu trong
các cơ quan hành chính nhà nước, trong đó đại đa số cán bộ có thể giữ các
chức vụ khác nhau. Thuật ngữ “cán bộ” xuất hiện nhiều trong các văn bản
chính trị, pháp luật và quản lý nhà nước. Tuy nhiên, do trải qua các thời kỳ
khác nhau nên khái niệm cán bộ cũng khơng hồn tồn đồng nhất. Dưới góc
độ khoa học quản lý hành chính nhà nước, cán bộ được coi là những người
được hưởng lương từ ngân sách nhà nước và giữ ngạch cán sự trở lên (để
phân biệt với nhân viên có vị trí, vai trị và mức lương thấp hơn cán sự).
Do tính chất đặc thù của nền cơng vụ ở Lào, khái niệm cán bộ được
dùng với nhiều nghĩa khác nhau:
Khái niệm cán bộ gắn liền với những người được bầu vào các cấp lãnh
đạo, chỉ huy từ cơ sở đến trung ương (cán bộ lãnh đạo) để phân biệt với đảng
viên thường, đoàn viên, hội viên hoặc cán bộ là những người công tác
chuyên trách hưởng lương trong các tổ chức đảng, đoàn thể.
Cán bộ là những người giữ cương vị chỉ huy từ tiểu đội trưởng trở lên

(cán bộ tiểu đội, đại đội, cán bộ tiểu đoàn, trung đoàn, sư đoàn…) hoặc là sỹ
quan từ cấp úy trở lên trong quân đội nhân dân Lào.
Trong hệ thống bộ máy nhà nước, khái niệm cán bộ được hiểu với
nghĩa trùng với khái niệm công chức, chỉ những người làm việc trong cơ
quan nhà nước. Đồng thời, họ là những người giữ một vị trí chức danh, chức
trách lãnh đạo, quản lý từ phó trưởng phịng và tương đương trở lên đến


10
huyện trưởng (về mặt chính quyền) và đến bí thư huyện (về mặt Đảng). (Ở
Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào thực hiện quy chế nhất thể hóa chức danh
huyện trưởng kiêm bí thư huyện).
Tuy cách dùng, cách thức biểu đạt khái niệm cán bộ có khác nhau
nhưng về cơ bản thuật ngữ cán bộ bao hàm nghĩa chính của nó là bộ khung,
là nịng cốt, là những người lãnh đạo, là chỉ huy.
Trong giai đoạn hiện nay, thuật ngữ “cán bộ” được dùng rất phổ biến ở
các tài liệu của các cơ quan đảng - công tác đảng, nhà nước về cơng tác cán
bộ, đồn thể và những lời phát biểu, vận động nhân dân hay dùng gọi đối với
những người của Đảng và Nhà nước xuống làm việc với người dân địa
phương như: cán bộ tỉnh, cán bộ huyện, cán bộ thuế…
Tại Việt Nam thì khái niệm cán bộ được quy định tại khoản 1 Điều 4
của Luật Cán bộ, cơng chức số 22/2008/QH12 có hiệu lực thi hành từ ngày
01 tháng 01 năm 2010. Theo đó có thể hiểu cán bộ là công dân Việt Nam,
được bầu cử, phê chuẩn, bổ nhiệm giữ chức vụ, chức danh theo nhiệm kỳ
trong cơ quan của Đảng Cộng sản Việt Nam, Nhà nước, tổ chức chính trị - xã
hội ở trung ương, ở tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương (sau đây gọi chung
là cấp tỉnh), ở huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh (sau đây gọi chung là
cấp huyện), trong biên chế và hưởng lương từ ngân sách nhà nước.[17,
Khoản 1, Điều 4].
Trên cơ sở lý luận và kinh nghiệm của Việt Nam, tác giả đưa ra khái

niệm cán bộ như sau:
Cán bộ là khái niệm chỉ những người có chức trách, vai trị nịng cốt
trong một tổ chức, địa phương, cơ quan, đơn vị, có tác động, ảnh hưởng đến
hoạt động của tổ chức và các quan hệ trong lãnh đạo, chỉ huy, quản lý, điều
hành, góp phần định hướng sự phát triển của tổ chức và được hưởng lương
từ ngân sách nhà nước.
1.1.1.2. Cán bộ chủ chốt
Chủ chốt là một tính từ chỉ “quan trọng nhất, có tác dụng làm nịng
cốt” [31, tr.174]. Nói đến chủ chốt là nói đến quan hệ trong một tập hợp nhất


11
định có nhiều phần tử, nhiều đối tượng với vị trí, vai trị, tính chất của những
phần tử, đối tượng trong tập hợp ấy có khác nhau.
Cán bộ chủ chốt là người đứng đầu của một tổ chức, cơ quan, đơn vị,
địa phương nhất định. Cán bộ chủ chốt của một tổ chức, đơn vị, địa phương
là những người có vai trò quan trọng, nòng cốt của tổ chức, địa phương đó.
Nhưng trong nhận thức về cán bộ chủ chốt khơng nên tuyệt đối hóa. Vì trong
mơi trường này có thể là cán bộ chủ chốt, nhưng trong điều kiện khác thì cán
bộ là quản lý. Việc đánh giá cán bộ nhất thiết phải đặt cán bộ trong một môi
trường cơng tác nhất định. Mặc dù đang cịn nhiều ý kiến khác nhau về thuật
ngữ, khái niệm, nhưng có thể hiểu cán bộ chủ chốt là những người:
- Giữ các vị trí chủ yếu nhất của các tổ chức đảng, chính quyền, đồn
thể nhân dân các cấp, các ngành ở địa phương.
- Có trách nhiệm chính trong cơng việc triển khai, tổ chức thực hiện
mọi chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng, Nhà nước, cấp trên tại địa
phương mình.
- Có trách nhiệm chính trong việc đề ra các nghị quyết, chủ trương,
quyết định và tổ chức thực hiện trong phạm vi một tổ chức, một địa phương,
một lĩnh vực cơng tác.

- Chịu trách nhiệm chính về pháp lý và thực tế về những kết quả và
hậu quả trong hoạt động mọi mặt ở địa phương, ngành, đơn vị mình. Như
vậy, tác giả cho rằng, Cán bộ chủ chốt là người giữ một chức danh lãnh
đạo, quản lý; đại diện cho uy tín, trí tuệ của một tổ chức và là linh hồn
của tổ chức ấy, được bầu cử hay bổ nhiệm, chịu trách nhiệm trước cấp
trên và cấp mình về thành công hay thất bại trong thực hiện chức năng,
nhiệm vụ của tổ chức.
+ Đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp huyện:
Đội ngũ, theo Từ điển tiếng Việt: Đội ngũ là “1. Khối đông người
được tập hợp và tổ chức thành lực lượng chiến đấu; 2. Tập hợp gồm một số
đông người cùng chức năng hoặc nghề nghiệp, thành một lực lượng”
[31,tr.339].


12
Khóa luận xác định: “Đội ngũ cán bộ chủ chốt là tập hợp những cán bộ
chủ chốt”, nhưng không phải là phép cộng đơn giản từ các cá nhân, từ từng
cán bộ, mà đội ngũ này được hình thành, tổ chức theo một yêu cầu, chuẩn
mực và tiêu chí nhất định, có số lượng, thành phần và cơ cấu phù hợp với yêu
cầu nhiệm vụ của tổ chức, có chức năng lãnh đạo, giám sát, quản lý và tổ
chức phối hợp thực hiện nhiệm vụ, làm nhân lên sức mạnh của từng cá nhân
cán bộ, tạo thành sức mạnh của cả đội ngũ và tổ chức.
Từ đó, tác giả đưa ra khái niệm:Cán bộ chủ chốt cấp huyện là công
dân nước Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào trong biên chế; được hưởng
lương từ ngân sách Nhà nước, là những người giữ chức vụ lãnh đạo, quản
lý trong chính quyền cấp huyện; chịu trách nhiệm trước cấp trên và cấp
mình về thành công hay thất bại trong thực hiện chức năng, nhiệm vụ của
cấp huyện.
Quan niệm cán bộ chủ chốt cấp huyện thể hiện các nội dung:
Thứ nhất, cán bộ chủ chốt cấp huyện là một bộ phận cán bộ của Đảng,

Nhà nước giữ vị trí lãnh đạo, quản lý ở cấp huyện.
Thứ hai, có vai trị quan trọng trong quán triệt và thực hiện đường lối,
chính sách của Đảng và Nhà nước; lãnh đạo, triển khai, tổ chức thực hiện các
nhiệm vụ chính trị, kinh tế, xã hội, quốc phòng, an ninh ở cấp huyện.
Thứ ba, cán bộ chủ chốt cấp huyện có nhiệm vụ quan trọng trong lãnh
đạo, xây dựng hệ thống chính trị, xây dựng các tổ chức và đội ngũ cán bộ
trong huyện trong sạch, vững mạnh.
Quan niệm trên về đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp huyện phản ánh toàn
bộ các yếu tố cấu thành đội ngũ, cấu trúc của đội ngũ, bao gồm các yếu tố về
số lượng, cơ cấu và chất lượng đội ngũ theo yêu cầu thực hiện nhiệm vụ của
cấp huyện ở Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào.
1.1.1.3. Cấp huyện
Theo Luật hành chính địa phương nước Cộng hịa dân chủ nhân dân
Lào (năm 2010) phân chia cấp hành chính địa phương thành 3 cấp: cấp tỉnh;


13
cấp huyện; cấp bản (làng). Vì vậy, cấp huyện là cấp thứ hai của cấp hành
chính địa phương ở Cộng hịa dân chủ nhân dân Lào, có vai trị làm cầu nối
giữa cấp tỉnh với cấp cơ sở trong cấp hành chính địa phương; nói cách khác,
cấp huyện là một cấp của chính quyền địa phương, thực hiện chức năng quản
lý nhà nước theo luật định nhằm phát triển toàn diện về chính trị, kinh tế, văn
hóa, xã hội trên địa bàn cấp huyện.
Cấp huyện có chức năng: Quản lý hành chính theo ranh giới, lãnh thổ
về các hoạt động của Đảng, Nhà nước, của các ngành chức năng trực thuộc và
các làng theo nhiệm vụ được Chính phủ phân cấp.
Cụ thể hóa đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của
Nhà nước, nghị quyết, chủ trương và nhiệm vụ chính trị của Tỉnh phù hợp với
điều kiện, hoàn cảnh cụ thể ở địa phương; lãnh đạo, chỉ đạo các ngành, các
cấp cơ sở, các đoàn thể và toàn dân thực hiện các mục tiêu phát triển kinh tế xã hội, quốc phòng – an ninh trên địa bàn, góp phần thực hiện tốt nhiệm vụ

chiến lược là xây dựng và bảo vệ quê hương, đất nước.
Cấp huyện quản lý trực tiếp và toàn diện các bản trên địa bàn và chịu
sự lãnh đạo, chỉ đạo về mọi mặt của cấp tỉnh.
Cấp huyện có nhiệm vụ chủ yếu sau đây:
Nghiên cứu, xây dựng kế hoạch phát triển kinh tế, xã hội, kế hoạch
ngân sách tài chính hàng năm trình Ban lãnh đạo huyện thơng qua trước khi
trình Ban lãnh đạo tỉnh phê duyệt.
Tổ chức thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, kế hoạch ngân
sách nhà nước và cơng tác quốc phịng an ninh của huyện; chống và phòng
chống các hiện tượng tiêu cực, theo dõi, kiểm tra các dự án đầu tư của Trung
ương và tỉnh tại huyện mình.
Bảo đảm việc thực hiện: Hiến pháp, pháp luật và các quy định của Nhà
nước. Tạo sự thuận lợi và quản lý các cơ quan để đảm bảo việc tạo nguồn thu
tại huyện của mình cho đúng, đủ và kịp thời.
Thúc đẩy, khuyến khích và tạo điều kiện cho Mặt trận Lào xây dựng
tổ quốc, các cơ quan tổ chức quần chúng, tổ chức xã hội, mọi thành phần


14
kinh tế và nhân dân các dân tộc tham gia việc phát triển kinh tế - xã hội tại
huyện mình.
Tổ chức thực hiện công tác quản lý dân số tại huyện mình.
Đề nghị thành lập, giải thể bản và bộ máy của cơ quan hành chính
huyện.
Báo cáo tình hình tồn diện của huyện cho tỉnh trưởng một cách thường
xuyên.
Quan hệ, hợp tác với nước ngồi theo giao phó của tỉnh.
Hướng dẫn, chỉ đạo việc thi hành các chủ trương, chính sách, thi hành
pháp luật, ban hành các quyết định; chỉ thị, nghị quyết và tổ chức thực hiện.
Tổ chức tuyên truyền giáo dục pháp luật, kiểm tra việc chấp hành Hiến

pháp, pháp luật ở cơ sở.Tổ chức chỉ đạo công tác thi hành án, công tác kiểm
tra, thanh tra Nhà nước. Tổ chức tiếp dân, giải quyết kịp thời những tố cáo,
khiếu nại của công dân; quyết định xử lý vi phạm hành chính theo quy định
của pháp luật.
Xây dựng chính quyền vững mạnh, thực hiện nhiệm vụ quản lý nhà
nước đối với các tổ chức kinh tế; quản lý hành chính. Tổ chức việc bầu cử
Quốc hội theo quy định của pháp luật. Quản lý công tác tổ chức, biên chế, lao
động, tiền lương theo phân cấp của tỉnh và Chính phủ. Xét, cấp và thu hồi
giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh trong phạm vi được giao.
Vai trò của cấp huyện có nhiều vấn đề cần giải quyết, vì hiện nay khi
chuyển từ cơ sở tập trung bao cấp sang phát triển sản xuất hàng hóa nhiều
thành phần theo cơ chế thị trường có sự quản lý của Nhà nước và định hướng
xã hội chủ nghĩa. Huyện là địa bàn có vị trí, vai trị quan trọng nhiều mặt
trong nền kinh tế quốc dân. Địa bàn huyện rất thuận tiện cho việc hình thành
cơ cấu kinh tế nơng nghiệp, công nghiệp, dịch vụ trong tổng thể phát triển và
phân bố lực lượng sản xuất theo vùng kinh tế.
Hiện nay, yêu cầu của nhiệm vụ chính trị, kinh tế, văn hóa – xã hội
đang quy định vị trí, vai trị của cấp huyện. Có ngun nhân lịch sử, như nền


15
sản xuất nhỏ, trình độ kinh tế, văn hóa – xã hội có sự chênh lệch đáng kể. Với
vị trí đó là phương hướng xây dựng huyện hiện nay khơng phải là xây dựng
kế hoạch và dự toán ngân sách mà phải xây dựng cho được đội ngũ cán bộ
chủ chốt cấp huyện có khả năng, có năng lực, có đạo đức phẩm chất cách
mạng và đồng thời huyện phải phát triển, củng cố, sắp xếp, xác định cho đúng
chức năng, nhiệm vụ của huyện trong hệ thống hiện nay để khai thác, sử dụng
tiềm năng ở mỗi địa bàn khác nhau nhằm đáp ứng yêu cầu đặt ra. Cấp huyện
có mối quan hệ trực tiếp với tỉnh và Trung ương, là địa bàn có điều kiện để
kết hợp các ngành, các đơn vị kinh tế, văn hóa do Trung ương hoặc địa

phương trực tiếp quản lý thành một cơ cấu kinh tế lãnh thổ nằm trong cơ cấu
kinh tế quốc dân thống nhất. Địa bàn cấp huyện rất thuận tiện cho việc hình
thành cơ cấu kinh tế nơng nghiệp, công nghiệp dịch vụ trong tổng thể phát
triển và phân bố lực lượng sản xuất theo vùng kinh tế. Hơn nữa, cấp huyện
còn là địa bàn thuận lợi để kết hợp chặt chẽ giữa kinh tế và quốc phòng – an
ninh. Cấp huyện là một cấp kế hoạch và ngân sách quan trọng, đồng thời là
cấp thực hiện quản lý theo lãnh thổ kết hợp quản lý theo ngành. 1.1.1.4 Chất
lượng cán bộ chủ chốt cấp huyện
Chất lượng cán bộ chủ chốt cấp huyện không phải là phép cộng số học
các yếu tố mà là tổng hồ các thuộc tính, là một thể thống nhất hữu cơ của các
thuộc tính, các yếu tố tạo nên sự khác biệt với chất lượng của nhóm người
khác. Chất lượng cán bộ chủ chốt cấp huyện là yêu cầu hàng đầu trong công
tác xây dựng đội ngũ cán bộ của Đảng bao gồm: số lượng, cơ cấu, trình độ,
kiến thức, năng lực, phẩm chất chính trị, đạo đức lối sống, phong cách của
từng cá nhân trong các toàn thể đội ngũ cán bộ, thể hiện tập trung ở việc hồn
thành nhiệm vụ chính trị của Đảng.
Chất lượng cán bộ chủ chốt cấp huyện là tổng hợp các yếu tố: Số lượng
cán bộ, cơ cấu cán bộ, trình độ được đào tạo về chun mơn bậc cao, có phẩm
chất chính trị tư tưởng vững vàng, đạo đức cách mạng và lối sống lành mạnh,
trong sáng, kinh nghiệm hoạt động thực tiễn dày dạn, thể chất tốt tạo nên


16
năng lực và phẩm chất của cán bộ trong hoạt động lãnh đạo, quản lý, tổ chức
và điều hành, vv...
Tuy nhiên, mỗi chức danh, mỗi cương vị và cán bộ chủ chốt cấp huyện
khác nhau có yêu cầu chất lượng ở mức độ chuyên sâu khác nhau. Nhưng
nhìn chung ở bất cứ cương vị và lĩnh vực nào thì yêu cầu về tố chất chính trị
phải được đặt lên hàng đầu. Tố chất đạo đức là cái gốc và trình độ, kiến thức
năng lực, sức khỏe là nhân tố quyết định đến hiệu quả cơng tác. Do vậy, khi

nói đến chất lượng cán bộ chủ chốt cấp huyện là nói đến tổng thể những phẩm
chất, năng lực của người cán bộ chủ chốt cấp huyện đang làm việc tại các cơ
quan nhà nước, Đảng và đoàn thể những phẩm chất và năng lực này thể hiện
khả năng và kết quả thực hiện công việc của họ, cụ thể hơn là thực hiện
những nhiệm vụ của các cơ quan mà họ được cấp có thẩm quyền phân cơng.
Chất lượng cán bộ chủ chốt cấp huyện là trạng thái nhất định của đội
ngũ cán bộ chủ chốt cấp huyện thể hiện mối quan hệ giữa các yếu tố cấu
thành nên bản chất bên trong của đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp huyện. Chất
lượng đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp huyện liên quan chặt chẽ đến trình độ phát
triển kinh tế - xã hội của một quốc gia. Chất lượng đội ngũ cán bộ chủ chốt
cấp huyện phụ thuộc lớn vào chính sách giáo dục đào tạo của quốc gia; sự
nhận thức và thái độ của các cá nhân.
Chất lượng của đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp huyện trong thời kỳ mới
địi hỏi trước hết phải có số lượng hợp lý. Tính hợp lý được biểu hiện ở sự
tinh giản tới mức tối ưu, đảm bảo gọn nhẹ, cơ động hoạt động có hiệu quả
trong đó mỗi cá nhân cán bộ chủ chốt cấp huyện phát huy hết năng lực của
mình, có thể đảm đương tốt nhất cơng việc được giao, đảm bảo cho bộ máy
vận hành thông suốt và đạt hiệu quả cao.
Chất lượng đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp huyện trong thời kỳ mới có
một cơ cấu hợp lý. Đó là sự cân đối, phù hợp giữa các loại cán bộ, các thành
phần giai cấp, dân tộc nghề nghiệp, giới tính, độ tuổi của các thế hệ. Sự hợp
lý trong cơ cấu cán bộ sẽ tạo ra sức mạnh tổng hợp, bảo đảm sự chuyển biến,


17
hỗ trợ nhau, tạo ra sự phong phú, hài hoà và đa dạng trong đội ngũ cán bộ.
Một cơ cấu hợp lý sẽ tạo ra tính cơ động, năng lực của cơ cấu hợp lý là yếu tố
quan trọng tạo nên chất lượng của từng người cán bộ. Chất lượng đội ngũ cán
bộ chủ chốt cấp huyện là sự tổng hợp chất lượng của từng người cán bộ, mỗi
một cán bộ mạnh có đủ đức, đủ tài sẽ tạo nên chất lượng và sức mạnh tổng

hợp của toàn đội ngũ.
1.1.2. Cơ cấu và vai trò của cán bộ chủ chốt cấp huyện
1.1.2.1 Cơ cấu đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp huyện
Cho đến nay, cán bộ chủ chốt cấp huyện cịn có nhiều quan niệm khác
nhau. Những năm gần đây, Đảng nhân dân cách mạng Lào đã từng bước có
sự phân cấp cán bộ trong hệ thống chính trị, trong đó làm rõ chức trách,
nhiệm vụ, nhằm nâng cao chất lượng quản lý, sử dụng, đào tạo, bồi dưỡng,
thực hiện chính sách, kỷ luật, khen thưởng cán bộ. Vấn đề này được một số
văn bản của Bộ chính trị nước Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào cũng đề cập
như: Quy định số 02/BCT, ngày 17-10-2006 của Bộ chính trị về công tác
quản lý cán bộ. Hiện nay, ở Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào vẫn đang thực
hiện chế độ nhất thể hóa các chức danh, trong đó có chức danh bí thư kiêm
huyện trưởng. Như vậy, theo Điều 7, Quy định số 02/BCT của Bộ chính trị,
cán bộ chủ chốt cấp huyện ở Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào bao gồm:bí thư
huyện ủy kiêm huyện trưởng; phó bí thư huyện ủy; phó huyện trưởng.
Bí thư huyện ủy kiêm huyện trưởng:
Bí thư huyện ủy kiêm huyện trưởng là người chịu trách nhiệm cao nhất
trước huyện ủy, ban thường vụ và thường trực huyện ủy; cùng huyện ủy, ban
thường vụ và thường trực huyện ủy chịu trách nhiệm trước Ban chấp hành
đảng bộ tỉnh, ban thường vụ, thường trực tỉnh ủy, trước Đảng bộ huyện về sự
lãnh đạo của Đảng trên mọi lĩnh vực ở địa phương. Bí thư huyện ủy kiêm
huyện trưởng có các nhiệm vụ và quyền hạn:
+ Thay mặt Huyện ủy chủ trì cơng việc của Huyện ủy, Ban Thường vụ,
Thường trực Huyện ủy. Thay mặt Ban Thường vụ, Thường trực Huyện ủy