Chương 8
Hành chính Nhà nước từ năm 
1975 đến nay
I. Những thay đổi về hành chính Việt Nam 
sau ngày miền Nam hoàn toàn giải 
phóng và sự ra đời của Nhà nước Cộng 
hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam (từ 1975 – 
1980)
II. Hành chính Nhà nước giai đoạn 1980 – 
1992
III. Hành chính Nhà nước từ 1992 đến nay
Chờ đợi mua chất đốt ở phường 17, quận 5, 
TP.HCM (ảnh chụp tháng 10-1984) Ảnh tư 
liệu báo Tuổi Trẻ
Tranh đăng báo Tuổi Trẻ Cười số 8 
ngày 4-8-1985
II.1. Bộ máy hành chính nhà nước 
Trung ương 
•
Hội đồng Bộ trưởng là Chính phủ của 
nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt 
Nam, là cơ quan chấp hành và hành 
chính nhà nước cao nhất của cơ quan 
quyền lực nhà nước cao nhất" (Điều 
104 HP 1980). 
•
1946 – Chính phủ
•
1959 - Hội đồng Chính phủ
•
1980 - Hội đồng bộ trưởng
•
1992 – Chính phủ
Hội đồng Bộ trưởng gồm có: 
–
 Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng;
–
 Các Phó Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng; 
–
 Thường vụ Hội đồng Bộ trưởng;
–
 Văn phòng Hội đồng Bộ trưởng, các Bộ 
trưởng và Chủ nhiệm Uỷ ban Nhà nước 
(Điều 105).
•
Thường vụ Hội đồng Bộ trưởng là cơ 
quan trường trực của Hội đồng Bộ 
trưởng gồm: 
–
Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng, 
–
Các Phó Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng 
–
Bộ trưởng Tổng Thư kí Hội đồng Bộ 
trưởng. 
•
Chia Bộ Điện lực và Than thành hai 
bộ: 
–
Bộ Điện lực; 
–
Bộ Mỏ và Than; 
•
Chia Bộ Lương thực và Thực phẩm 
thành hai Bộ: 
–
Bộ Công nghiệp thực phẩm
–
Bộ Lương thực 
•
Như vậy, từ năm 1986 đến 1992 số 
lượng các Bộ, các cơ quan ngang 
Bộ và các cơ quan trực thuộc Hội 
đồng Bộ trưởng đã liên tục thay 
đổi theo xu hướng tăng lên trên cơ 
sở thực hiện chức năng quản lí đa 
ngành.
•
Trong lĩnh vực nông nghiệp: trước 
năm 1987 có 5 bộ: Bộ Nông 
nghiệp, Bộ Công nghiệp thực 
phẩm, Bộ Lương thực, Bộ Lâm 
nghiệp, Bộ Thuỷ lợi. 
•
Đến năm 1987 còn có ba Bộ là Bộ 
Lâm nghiệp, Bộ Thuỷ lợi và Bộ 
Nông nghiệp và Công nghiệp thực 
phẩm ( Bộ này được thành lập trên 
cơ sở sát nhập ba Bộ: Nông 
nghiệp, Công nghiệp thực phẩm và 
Lương thực). 
•
Trong lĩnh vực công nghiệp: trước 
năm 1987 có 4 Bộ ( Bộ Điện lực, 
Bộ Mỏ và Than, Bộ Cơ khí và 
Luyện kim, và Bộ Công nghiệp 
nhẹ), và 3 Tổng cục (Tổng cục 
Hoá chất, Tổng cục Điện tử và Kỹ 
thuật tin học, và Tổng cục Dầu 
khí). 
•
Giai đoạn 1987 - 1990 còn 3 Bộ 
( Bộ năng lượng, Bộ Công nghiệp 
nặng, Bộ Công nghiệp nhẹ), và 2 
Tổng công ty (Tổng Công ty Hoá 
chất và Tổng công ty Dầu khí). 
•
Trong lĩnh vực thương mại: Trước năm 
1987 có 3 Bộ: Bộ Ngoại thương, Bộ 
Nội thương, Bộ Vật tư; và 2 Uỷ ban: Uỷ 
ban Kinh tế đối ngoại, Uỷ ban hợp tác 
kinh tế với Lào và Cămpuchia; và 1 Ban 
hợp tác chuyên gia của Chính phủ. 
•
Đến năm 1988 còn 3 Bộ: Bộ Nội 
thương, Bộ Vật tư, và Bộ Kinh tế đối 
ngoại. Bộ Kinh tế đối ngoại được thành 
lập trên cơ sở sát nhập Bộ Ngoại 
thương, Uỷ ban Kinh tế đối ngoại, Uỷ 
ban hợp tác Lào và Cămpuchia, và Ban 
hợp tác chuyên gia của Chính phủ. 
•
Từ năm 1987, cơ chế quản lí hành 
chính đã được đổi mới một bước: Chức 
năng quản lý vĩ mô của Chính phủ và 
các Bộ, Ngành đối với quá trình phát 
triển kinh tế xã hội đã được làm rõ và 
tách khỏi chức năng quản lý kinh 
doanh để tập trung vào việc xây dựng 
thể chế và thực hiên đúng vai trò, chức 
năng của cơ quan công quyền.
II.2. Bộ máy hành chính nhà nước địa 
phương
•
Uỷ ban nhân dân gồm có Chủ tịch, 
một hoặc nhiều Phó Chủ tịch, Uỷ 
viên thư ký và các uỷ viên khác. 
II.2. Bộ máy hành chính nhà nước địa 
phương
•
Do sát nhập tỉnh, huyện, xã, nên số 
lượng các đơn vị hành chính giảm 
xuống, nhưng các cơ quan chuyên môn 
thuộc Uỷ ban nhân dân lại tăng lên cả 
về số lượng lẫn biên chế, có lúc có tới 
35 cơ quan chuyên môn ở cấp tỉnh và 
25 cơ quan chuyên môn ở cấp huyện. 
Thường trực ủy ban Nhân dân 
Tỉnh gồm: 
-
Chủ tịch, 
-
Các phó Chủ tịch, 
-
ủy viên thư kí.
Các Sở, Ban, Ngành trực thuộc
Ủy ban Nhân dân cấp Tỉnh được
chia thành các khối:
Khối tổng hợp gồm
•
Văn phòng Uỷ ban Nhân dân, 
•
Uỷ ban Kế hoạch và Thống kê,
•
Ban tổ chức chính quyền
Khối nội chính gồm
•
Sở tư pháp, 
•
Ban thanh tra, 
•
Công an Tỉnh, 
•
Toà án nhân dân tỉnh, 
•
Viện kiểm sát (theo ngành dọc), 
•
Bộ chỉ huy quân sự Tỉnh (theo ngành 
dọc)
•
Sở thương nghiệp, 
•
Sở tài chính, 
•
Uỷ ban vật giá (sau nhập Sở tài 
chính và Uỷ ban vật giá thành Sở 
tài chính vật giá, tách thuế thành 
Cục thuế), 
Khối lưu thông phân phối gồm
+ Ngân hàng Nhà nước, Ngân hàng đầu 
tư xây dựng (sau chia Ngân hàng Nhà 
nước, Ngân hàng đầu tư xây dựng 
thành nhiều ngân hàng và kho bạc), 
•
Hợp tác xã mua bán.