CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập – Tự do – Hạnh phúc
Vĩnh Quới, ngày 21 tháng 5 năm 2018
BÁO CÁO
SÁNG KIẾN ĐỀ NGHỊ KHEN XÉT TẶNG DANH HIỆU
CHIẾN SĨ THI ĐUA CƠ SỞ
GIAI ĐOẠN: 2017 – 2018

I. Sơ lược lý lịch:
- Họ và tên: HUỲNH MINH THIÊN

- Năm sinh: 26/05/1983

- Quê quán: Ấp Vĩnh Đồng, Xã Vĩnh Quới, T.X Ngã Năm, tỉnh Sóc Trăng.
-

Chổ ở hiện nay: Ấp Vĩnh Đồng, Xã Vĩnh Quới, T.X Ngã Năm, tỉnh Sóc Trăng.

-

Chức vụ: Giáo viên dạy lớp ghép lá 5.

- Cơ quan đơn vị: Trường Mẫu Giáo Vĩnh Quới.

II. Đề tài sáng kiến kinh nghiệm:
a) Tên đề tài: “Một số biện pháp giúp trẻ phát triển ngôn ngữ qua làm quen chữ
cái ở lớp lá ghép, trường Mẫu Giáo Vĩnh Quới- thị xã Ngã Năm- tỉnh Sóc
Trăng.”
b) Thời gian thực hiện sáng kiến: Áp dụng sáng kiến trong tháng 9 năm 2017
đến tháng 5 năm 2018.
c) Quá trình hoạt động và áp dụng sáng kiến kinh nghiệm cải tiến kỹ thuật.

Như chúng ta đã biết trẻ mẫu giáo khi bước vào trường phổ thông là một bước
ngoặc lớn và việc quan trọng nhất là ở đây ai sẽ là người giúp trẻ vượt qua những khó
khăn đó? khơng ai khác chính là các cơ giáo và bản thân trẻ. Ở mẫu giáo trẻ đang
quen với vui chơi là hoạt động chủ đạo, nhưng khi trẻ vào tiểu học thì học tập lại là
vai trò chủ đạo nên việc cho trẻ làm quen với chữ cái ở trẻ mẫu giáo không phải là
đưa chương trình tiếng việt của lớp 1 vào dạy mà ở đây trẻ mẫu giáo 3-4-5 tuổi được
sử dụng các yếu tố vui chơi và các nhiệm vụ học tập sáng tạo thông qua các hoạt động


học tập. Nhờ giáo viên biết linh hoạt, sáng tạo trong tiết dạy lấy trẻ làm trung tâm cho
mọi hoạt động, biết khơi gợi lòng say mê, sự hứng thú của trẻ về bộ mơn làm quen
chữ cái. Từ đó giúp cho trẻ phát triển tốt hơn trong lĩnh vực phát triển ngôn ngữ.
Thực tế hiện nay các tiết học hoạt động làm quen chữ cái cho trẻ mẫu giáo 3-45 tuổi chưa thực sự sáng tạo, linh hoạt trong việc tổ chức. Để thực hiện được những
điều trên thì địi hỏi người giáo viên phải kiên trì, chịu khó biết vận dụng linh hoạt,
sáng tạo trong quá trình lên lớp để trẻ lĩnh hội đầy đủ kiến thức của bộ mơn, để từ đó
trẻ có sự tập trung chú ý và thực sự có hứng thú trong học tập. Vậy làm thế nào để trẻ
có thể nắm bắt đươc 29 chữ cái một cách dễ dàng và đạt hiệu quả cao nhất? Là một
giáo viên tôi luôn suy nghĩ và trăn trở làm thế nào để giúp giáo viên lên lớp linh hoạt
và truyền đạt kiến thức cho trẻ một cách có hiệu quả nhất để trẻ nắm bắt được 29 chữ
cái một cách dễ dàng và đạt hiệu quả cao nhất, đòi hỏi giáo viên phải tăng cường sử
dụng các phương pháp đổi mới dạy theo chương trình mầm non... là rất cần thiết.
Nội dung và giải pháp, biện pháp thực hiện.
* Nội dung.
- Tìm ra các giải pháp, biện pháp giúp giáo viên linh hoạt, sáng tạo trong hoạt
động làm quen chữ cái từ đó nhằm giúp cho trẻ khả năng ghi nhớ, khả năng hiểu biết
của trẻ và phát triển về mặt ngơn ngữ nói, phát âm của trẻ.
- Để thu hút, lôi cuốn trẻ vào giờ học.
- Giúp trẻ nắm bắt được nội dung tiết học một cách chủ động.
- Giúp trẻ tiếp thu, củng cố những tri thức và kỹ năng một cách nhẹ nhàng.
- Giúp cho trẻ rất nhiều trong quá trình chơi trẻ sẽ nắm vững mặt chữ, đọc tô và

giúp tô được các chữ trẻ sẽ ghi nhớ sâu hơn.
- Giúp trẻ phát triển trí nhớ, tập trẻ quan sát có chủ định để ghi nhớ, tập trả lời
có lơgíc, luyện đặt câu.
- Bằng nhiều hình thức tổ chức các hoạt động phong phú, hấp dẫn khác nhau
giáo viên càng gây hứng thú thu hút trẻ, trẻ càng dễ tiếp thu dễ nhớ lâu quên, nhẹ
nhàng lĩnh hội kiến thức hơn.


* Giải pháp, biện pháp thực hiện.
Tạo môi trường cho trẻ hoạt động
- Vào đầu năm học tơi trang trí lớp học cho trẻ 3-4-5 tuổi là trên mỗi bức tranh,
góc đồ chơi điều có chữ viết để trẻ có thể đọc tạo môi trường cho trẻ làm quen với
chữ viết.
- Những đồ dùng đồ chơi sản phẩm vẽ, nặn, xé dán, cắt dán …điều phải viết
chữ để trẻ hàng ngày kích thích trẻ quan sát và tìm các chữ cái liên hệ với các chữ cái
đã học, khi trẻ nhớ được các chữ cái đó trẻ có thể đọc dòng chữ một cách rõ ràng để
cho trẻ làm quen lần sau trẻ sẽ đọc đúng như vậy.
- Tôi xây dựng tạo góc thư viện với những cuốn truyện tranh sách tranh để trẻ
tự xem, vẽ theo các chữ đó có những cuốn sách đen trắng để cho trẻ tơ màu, các sách
trị chơi phát triển trí tuệ bé vẽ trò chơi về nét chữ …
- Khi trẻ đọc, tập tô cô giáo luôn quan sát hướng dẫn cách mở sách đọc từng
trang một và bắt đầu đọc từ trang đầu tiên và đến kết thúc trang sách. Khi cô đọc cho
trẻ nghe thì cơ hướng sự chú ý của trẻ vào từng bức tranh (một trẻ 1 cuốn sách giống
của cô để trẻ dễ theo dõi. Rèn cho trẻ kỹ năng quan sát. Qua đó giúp cho trẻ khả năng
ghi nhớ, khả năng hiểu biết của trẻ và sau đó cơ giáo cho trẻ đọc theo hiểu biết của
trẻ. Sau khi trẻ đọc cô giáo gợi ý cho trẻ tìm các chữ cái đã học trên trang sách tìm
những chữ cái giống nhau dùng bút chì khoanh trịn hoặc gạch chân những chữ cái đã
học hướng dẫn trẻ đoán biết ý nghĩa nội dung qua các dấu hiệu gợi ý của tranh.
- Ln thay đổi các hình thức cho trẻ hoạt động như tham quan, dạo chơi tham
quan các con vật nuôi, gọi tên các con vật nuôi, biết được các hiện tượng thiên

nhiên… tham quan trường tiểu học, nhằm tạo môi trường để mở rộng thêm hiểu biết
cho trẻ,
- Thông qua việc phát âm đúng các tiếng, các từ nếu chỉ cho trẻ làm quen với
chữ bằng cách nhận mặt chữ thì trẻ mới cảm nhận ở mức cảm tính (thơng qua các cơ
quan cảm giác, tri giác) mà cần cho trẻ làm quen với các chữ cái (đặc biệt các chữ cái


khó) là âm đầu của tiếng, từ giúp cho trẻ phát triển khả năng phát âm một cách dễ
dàng hơn.
- Tạo môi trường hoạt động vui chơi cho trẻ thông qua học mà chơi, chơi mà
học đặc biệt là trò chơi học tập đóng một vai trị quan trọng trong việc giáo dục trí tuệ
và dạy học cho trẻ đối với việc học đọc, học tập tơ sử dụng trị chơi học tập là một
hình thức tổ chức dạy học cho trẻ làm quen kĩ năng tập đọc, tập tô, cách ngồi cách
cầm bút, mở sách thơng qua các trị chơi giúp trẻ tiếp thu, củng cố những tri thức và
kỹ năng một cách nhẹ nhàng.
Ví dụ: Thơng qua hình vẽ, đồ dùng giáo viên cho trẻ điền thêm cái chữ cái còn
thiếu trong từ bằng cách phát âm, gọi tên những đồ dùng, con vật, đồ vật đó… Để trẻ
nhận biết những chữ cái vừa học, để trẻ nhận biết vị trí các âm tiếng trong một tiếng
hoặc từ.
- Ngồi ra tạo mơi trường hoạt động phong phú và phù hợp với trẻ như chơi
xếp hình, xâu hạt, lắp ráp chơi với đất nặn …Giúp cho sự phát triển các kỹ năng sử
dụng cho trẻ tập tô đúng các nét chữ cái để hình thành kỹ năng tập viết sau này cho
trẻ.
- Tạo môi trường cho trẻ bằng cách viết tên ở các đồ dùng, đồ chơi, tên của
mình, tên đồ dùng cá nhân… Khi vui chơi chuẩn bị giấy bút ở mỗi góc chơi cho trẻ.
Ví dụ: Góc phân vai viết tên các mặt hàng, nấu ăn viết thực đơn một số thực
phẩm, để hình thành ở trẻ tính hiếu kỳ đối với ngơn ngữ viết.
 Ch̉n bị đầy đủ đồ dùng, đồ chơi phục vụ cho hoạt động làm quen chữ
cái
- Để tạo được hứng thú và sự sáng tạo cho trẻ trong giờ hoạt động làm quen

chữ cái tơi thường xun tìm tịi từ những tranh ảnh, vật thật đẹp về màu sắc, đa dạng
về nội dung có liên quan đến các chữ cái nhằm kích thích trẻ hoạt động tích cực hơn.
- Hướng dẫn cho trẻ được tiếp cận với chữ cái nhiều hơn để trẻ được quan sát,
được phân tích… Đặc biệt thường xuyên dạy trẻ trên cương vị thông tin hiện đại để
trẻ được tiếp cận nhiều hơn.


- Tổ chức cho trẻ tự làm những quyển an bum, tranh để treo góc nghệ thuật
trong giờ hoạt động góc có gắn các chữ cái.
Ví dụ: Từ những vật liệu phế thải như lịch cũ có hình ảnh về ô tô, xe máy....Sau
đó tổ chức và hướng dẫn cho trẻ cắt dán.... thơng qua hoạt động góc..
- Hướng dẫn tạo cơ hội cho trẻ xây dựng nhiều mơ hình hoạt động đẹp mắt, hấp
dẫn như mơ hình trang trại có vườn, ao, chuồng hay mơ hình vườn cây của bé ... và
đúng với thực tế. Bên cạnh đó cơ giáo thường xuyên lồng ghép nhiều hoạt động khác
để giúp trẻ khi vào tiết hoạt động làm quen chữ cái có sự sáng tạo hơn.
- Để chuẩn bị tốt cho hoạt động làm quen chữ cái trước hết giáo viên cần phải
chuẩn bị đồ dùng dạy học đầy đủ, phong phú, hấp dẫn, sinh động và có liên quan đến
nội dung của bài học như các đồ dùng có liên quan đến chữ cái để trẻ khắc sâu kiến
thức hơn…
- Đồ dùng của trẻ cũng phải đẹp, hấp dẫn, phong phú sinh động nhằm kích
thích hứng thú, tị mị lịng ham hiểu biết của trẻ, tơi thường xun khuyến khích giáo
viên sử dụng tranh ảnh có màu sắc đẹp, rực rỡ nhằm lôi cuốn trẻ vào tiết học.
- Dựa vào yêu cầu thực tế các lớp khi dạy trẻ, tôi đề nghị với nhà trường trang
bị thêm thiết bị, đồ dùng dạy học cho các lớp như: Bảng, tranh ảnh, lôtô, máy chiếu, ti
vi... và xây dựng môi trường trong và ngồi lớp để trẻ có thể quan sát mọi lúc mọi nơi
.
- Với các bậc phụ huynh giáo viên vận động mua thêm đồ dùng, tranh, truyện,
đặc biệt là tranh, sách, ảnh về các con vật, cây cối, hoa lá, quả, ... sưu tầm ca dao, tục
ngữ, đồng dao để làm phong phú vốn hiểu biết về ngôn ngữ cho trẻ.
 Thơng qua các trị chơi và các góc chơi...để củng cố vốn hiểu biết của trẻ

về hoạt động làm quen chữ cái.
- Chuẩn bị nhiều đồ dùng, đồ chơi đầy đủ phong phú ở các góc chơi.
- Tổ chức các hoạt động trải nghiệm hàng ngày cho trẻ làm quen với việc đọc
tô, đọc câu thơ, câu chuyện, tập tô tên các đồ vật, tên câu chuyện, câu thơ…


- Tổ chức môi trường chữ viết phong phú giúp trẻ dần dần nhận thức về chữ
viết, về sự liên quan giữa những gì được tơ và những chữ gì trẻ đọc được, ln thay
đổi nội dung hình thức cho trẻ xem và đọc cho trẻ nghe các loại sách khác nhau như
thơ, tranh có viết chữ to…
- Các đồ dùng chơi qua các góc chơi phải viết bằng chữ to.
- Cho trẻ làm quen với các từ, tiếng, câu có ý nghĩa đặt biệt đối với cá nhân trẻ.
- Trẻ ngồi viết đúng tư thế, cầm bút bằng tay phải qua các góc chơi.
- Thơng qua các trị chơi đồng hồ kì diệu, tìm đúng nhà, thi xem ai nhanh, xếp
đúng thứ tự, tìm bạn, tìm chữ cái qua tranh, tai ai tinh, ai tinh mắt, tìm đúng chỗ chọn
chữ cái cho tranh, xếp chữ bằng hột hạt, tô chữ cái còn thiếu trong từ, vẽ nét … Qua
những trị chơi đó giúp cho trẻ rất nhiều trong q trình chơi trẻ sẽ nắm vững mặt chữ,
đọc tơ và giúp tô được các chữ trẻ sẽ ghi nhớ sâu hơn.
 Tạo điều kiện giúp trẻ mạnh dạn tự tin để trẻ nắm vững các chữ cái
- Qua thực tế dạy hàng ngày, tôi đã nắm được tâm lý và đặc điểm của từng trẻ
nên tôi luôn gần gũi quan tâm hơn đối với những trẻ cá biệt, trò chuyện với trẻ mọi
lúc mọi nơi thông qua các đồ dùng đồ chơi …Để hỏi trẻ và cho trẻ đọc theo cô và cho
trẻ đọc lại cô hỏi trẻ con vừa đọc xong từ hoặc tiếng đó có chữ cái gì mà con đã học
rồi và cho trẻ phát âm lại chữ cái đó, để tạo tự tin cho trẻ khi có cơ cùng tham gia với
mình.
- Trong khi trẻ hoạt động cô phải tạo cho trẻ tâm thế tự tin thoải mái để trẻ
hứng thú tham gia và hoạt động tích cực.
Ví dụ: Chú hề đội mủ sẽ có dạng chữ ơ hoặc vẽ quả trứng gà có dạng chữ o …
Từ bất kỳ đồ vật nào, sự vật nào trẻ quan sát và ghi nhớ được đều có liên quan đến sự
liên tưởng đến những chữ cái trẻ đã học, giúp cho trẻ khắc sâu kiến thức hơn.

- Giáo viên ln giúp đỡ, khuyến khích động viên trẻ tham gia tích cực khi trẻ
đã phát âm đúng chữ rõ ràng, mạch lạc, và khi cầm bút ngồi viết đúng các nét chữ
đúng tư thế để giúp trẻ mạnh dạn hơn trong khi học phát âm, học tập tô.


- Đối với những trẻ nói lí nhí chưa mạch lạc, rõ ràng, phát âm chưa chính xác
giáo viên ln chú ý sửa sai và hướng dẫn trẻ phát âm cùng cô nhiều lần thông qua
mọi lúc mọi nơi để trẻ phát âm đúng và nắm vững được mặt chữ.
- Với trẻ nói ngọng, nói lắp trẻ cịn rụt rè giáo viên đến bên trẻ cùng phát âm
với trẻ để trẻ phát âm lại cùng cơ chữ cái đó để trẻ ghi nhớ hơn.
- Với những trẻ cầm bút chưa được giáo viên đến bên trẻ cầm tay trẻ cho trẻ tô
theo cô từng nét chữ để trẻ dễ dàng tự tin trong khi tô chữ.
 Nghiên cứu kỹ bài trước khi dạy và học hỏi kinh nghiệm của đồng nghiệp
- Muốn dạy trẻ nhận thức tốt có hiệu quả về hoạt động làm quen chữ cái thì
giáo viên phải nghiên cứu kỹ bài dạy trước khi lên lớp và tìm hiểu từng nội dung của
bài dạy. Đặt hệ thống câu hỏi ngắn gọn, dễ hiểu, phù hợp với trẻ bên cạnh đó thường
xuyên đặt những câu hỏi mở, các câu hỏi nhằm kích thích tính tìm tịi ở trẻ phát triển
về trí tuệ và sự sáng tạo ở trẻ cho trẻ.
Ví dụ: Đề tài Làm quen chữ cái p, q: giáo viên chiếu hình ảnh ơ tơ qua phà và
hỏi trẻ có những chữ cái gì đã học, và bài mới sẽ học những chữ cái gì... để kích thích
tư duy của trẻ.
- Thường xuyên cho trẻ tiếp cận nhiều với mọi lúc mọi nơi với bất kỳ những
trường hợp nào thông qua các giờ học như thể dục buổi sáng, hoạt động ngồi trời,
hoạt động góc và cả hoạt động chung...
- Giáo viên thường xuyên học tập bạn bè đồng nghiệp, luyện tập cách phát âm
chuẩn để truyền đạt cho trẻ, khơng nói tiếng địa phương..., tác phong dạy sao cho nhẹ
nhàng, linh hoạt.
- Về kiến thức phải nắm vững phương pháp dạy, cung cấp cho trẻ kiến thức dù
đơn giản nhưng cũng phải thật chính xác về cấu trúc của các chữ cái.
- Tận dụng mọi thời gian để tự rèn luyện mình, dù ở lớp hay ở nhà.

- Giáo viên phải biết lắng nghe, tiếp thu ý kiến nhận xét của ban giám hiệu
cũng như bạn bè đồng nghiệp sau mỗi tiết dạy, để từ đó phát huy những mặt tốt, khắc
phục những hạn chế.


 Kích thích học đọc, học tập tơ hàng ngày cho trẻ
- Giáo viên ln tập cho trẻ học nói, tập trả lời câu hỏi, tập cầm bút tô chữ
khuyến khích trẻ sử dụng tái tạo lại những chữ cái đã làm quen, đọc chữ hàng ngày
của trẻ, hỏi trẻ những câu hỏi gợi mở.
Ví dụ: Trong từ con gà trống được bắt đầu bằng chữ nào?
- Những trẻ phát triển ngôn ngữ học đọc, tập tô giáo viên luôn dẫn dắt trẻ đọc
hết từ, đọc cả câu, tô đúng chữ.
- Một số trẻ phát triển chưa tốt trong khi đọc, tập tơ giáo viên ln động viên
khuyến khích trẻ để trẻ thực hiện tự tin mạch lạc hơn.
- Không nên thúc dục gị ép trẻ đọc viết chữ.
-Thơng qua các ngày lễ, kích thích trẻ làm thiệp và trang trí thiệp bằng những
chữ cái có nhiều màu sắc và gửi đến bạn bè, thầy cô, cha mẹ … Những buổi trị
chuyện theo các chủ đề phải nhằm mục đích giúp trẻ phát triển trí nhớ, tập trẻ quan
sát có chủ định để ghi nhớ, tập trẻ trả lời có lơgíc luyện đặt câu.
 Trong tiết hoạt động chung
- Hoạt động có chủ đích.
Tiết học chữ cái tương đối khơ khan vì thế để trẻ tập trung chú ý và khắc sâu
được chữ cái mà mình đã học, địi hỏi giáo viên ln suy nghĩ, tìm tịi ra các trị chơi
mới lạ để hấp dẫn trẻ.
Ví dụ: Ở chủ đề Thế giới động vật, tiết làm quen với chữ: I, t,c thay vì chỉ đơn
giản gắn tranh có chứa từ: Con gà mái đẻ trứng, gà mái, con vịt, con chó, con mèo …
thì giáo viên tìm những đoạn phim sinh động về gà mẹ dẫn đàn con đi tìm mồi; vịt bơi
lội trong ao … Sau đó cho trẻ gọi tên các con vật và trẻ trả lời chúng đang làm gì?
Rồi mới gắn các từ có chữ cái đó. Những đoạn phim sinh động như thế sẽ làm trẻ
thích thú và trẻ tập trung ghi nhớ cao hơn, tiếp theo cô khéo léo đặt những câu hỏi và

dẫn dắt đưa trẻ vào bài một cách nhẹ nhàng.


Bên cạnh đó, giáo viên ln quan sát để nhận ra khả năng đọc – viết khác nhau
của từng trẻ để dẫn dắt trẻ vào hoạt động làm quen chữ cái mà không làm trẻ cảm
thấy nặng nề.
Song song với việc làm quen với mặt chữ giáo viên còn phải hướng dẫn trẻ
cách cầm sách đúng hướng, cách mở sách, lật trang, xem tranh nhận biết phần mở
đầu, phần kết thúc của cuốn sách. Hướng dẫn trẻ nhận biết cách đọc và viết trên một
trang giấy, cách cầm bút …
Thực hiện việc này tuy đơn giản nhưng phải có nghệ thuật. Nét mặt, cử chỉ của
cô khi hướng dẫn trẻ phải linh hoạt tạo sự gần gũi với trẻ, giải thích rõ ràng, khơng ê a
kéo dài, cơ ý thức tư thế và giọng nói, phát âm của cơ ln chuẩn để trẻ làm đúng.
Việc này không chỉ trên tiết học chữ cái mà còn trên các tiết học khác và mọi lúc mọi
nơi.
- Hoạt động mọi lúc mọi nơi
Để khắc sâu những chữ cái đã học, giáo viên nên tổ chức cho trẻ nặn đất sét
thành những chữ cái qua những đường nét cơ bản, viết bằng phấn trên sân xi măng
của trường, hoặc dùng dây mềm để bẻ, gấp các đường nét của chữ cái đó, tạo dáng
các chữ cái bằng các bộ phận cơ thể.
Ví dụ: Khi tạo dáng chữ “O” trẻ vịng tay phía trước mặt, tạo dáng chữ “Ơ” trẻ
vịng tay trên đầu…
Để tạo mơi trường ngơn ngữ nói phong phú, giáo viên xây dựng những nhóm
bạn nhỏ trong lớp có cháu yếu, cháu giỏi để các cháu cùng chơi, giao tiếp với nhau, vì
lứa tuổi các cháu bắt chước rất nhanh nên các cháu yếu sẽ bắt chước các cháu giỏi. Từ
đó ngơn ngữ mạch lạc sẽ được phát triển nhanh ở trẻ.
Cho trẻ được quan sát, trò chuyện về thế giới xung quanh. Cho trẻ quan sát
vườn hoa. Cô sử dụng những câu hỏi gợi mở để trẻ trả lời từ đó phát triển vốn ngơn
ngữ nói cho trẻ.
Trong giờ hoạt động ngồi trời tôi hướng dẫn tổ chức cho trẻ chơi các trị chơi

dân gian có đọc đồng dao như trị chơi rồng rắn lên mây trong lúc đọc các từ rồng,


rắn, lúc lắc các cháu phải cong lưỡi vì có chữ: l và r qua đó trẻ sẽ phát âm chuẩn hơn.
Hoặc chơi trò chơi bật qua rãnh, nhảy lò cị … bật vào ơ nào thì đọc to chữ cái trong ơ
đó.
Trong sân trường nơi mỗi cây đều có bảng chữ tên của cây đó, khi đi dạo giới
thiệu cho trẻ tên và công dụng từng loại cây, cho trẻ đọc các chữ cái đã học, cho trẻ
tập nhận ra các chữ cái viết thường, chữ in, chữ hoa trên các biểu bảng trong sân
trường như bảng nội quy, bảng thơng tin ….Giờ hoạt động ngồi trời giáo viên nên
cho các cháu chơi các trị chơi có liên quan đến các chữ cái để ôn lại chữ cái đã học.
Ví dụ: Tơi dùng một cái túi có chữ cái, giáo viên thị tay vào lấy chữ cái và mơ
tả đặc điểm rồi cho trẻ đoán tên chữ cái, sau đó lấy chữ cái ra, trẻ nào trả lời đúng là
được khen hoặc chia làm hai nhóm thi đua với nhau, một trẻ mơ tả và một trẻ đốn.
Cơ giáo làm trọng tài để động viên, cho phần thưởng cũng như khuyến khích những
trẻ cịn yếu …
 Sử dụng cơng nghệ thông tin vào việc làm quen chữ cái
- Để trẻ có nền móng vững chắc tơi đã tích cực tìm tịi, học hỏi để ln sáng
tạo, đổi mới cách tổ chức các hoạt động cho trẻ. Nhằm tạo cơ hội tốt nhất để trẻ được
tham gia vào các hoạt động, trẻ tiếp thu kiến thức một cách chủ động giúp trẻ được
phát triển toàn diện cả về thể lực và trí tuệ. Với những hình thức cho trẻ hoạt động
như: Cho trẻ quan sát tranh vẽ … đã trở nên quá quen thuộc đối với trẻ làm trẻ nhàm
chán nên hiệu quả của giờ học không cao. Cần phải có những điều mới lạ để thu hút
sự tập trung chú ý của trẻ. Trong khi đó cơng nghệ thơng tin lại đang phát triển rất
nhanh mà ứng dụng của nó rộng rãi và thiết thực cho đời sống. Chính vì vậy mà sử
dụng tin học vào tổ chức các hoạt động làm quen chữ cái cho trẻ sẽ tạo ra những điều
mới lạ kích thích sự tị mị của trẻ, trẻ sẽ tập trung chú ý, hiệu quả của tiết học sẽ rất
tốt. Hơn thế nữa ngày nay ứng dụng tin học vào đời sống ngày càng rộng rãi nên việc
ứng dụng tin học vào giảng dạy là rất cần thiết và được khuyến khích rất nhiều.



- Trẻ con lại rất thích xem phim hoạt hình, với những hình ảnh ngộ nghĩnh màu
sắc sặc sỡ, sự linh hoạt “động” của các nhân vật sẽ tạo cho trẻ sự thích thú, trẻ sẽ tập
trung chú ý, giờ hoạt động làm quen chữ cái sẽ cho kết quả tốt nhất.
Ví dụ: Đề tài: Làm quen chữ cái b, d, đ.
Tôi vào phần power point chọn slide show tạo trang trình diễn cho từng con vật
xuất hiện có gắn tên tương ứng. Với chữ cái b, d, đ giáo viên chọn hình ảnh “ Dê đen
tìm bạn” và trình chiếu cho trẻ xem, trẻ rất thích thú, tiết học trở nên sinh động hơn
bởi những con vật từ từ xuất hiện. Đến phần trò chơi giáo viên cài đặt các con vật
như: con bò, dê đen, dê trắng…Cho trẻ tìm các chữ cái vừa học. Đến trị chơi ảo thuật
khác giáo viên cài đặt các chữ cái lần lượt biến mất và đố trẻ chữ gì đã biến mất. Trẻ
ở các lớp rất hào hứng với những trò chơi này.
Ví dụ: Các cháu tự tìm ghép các từ sao cho đúng với các hình ảnh trên màn
hình. Cháu chơi các trị chơi ơ chữ kỳ diệu, bé thi tài chọn chữ….trên máy vi tính.
- Bằng nhiều hình thức tổ chức các hoạt động phong phú, hấp dẫn khác nhau
càng gây hứng thú thu hút trẻ, trẻ càng dễ tiếp thu dễ nhớ lâu quên, nhẹ nhàng lĩnh hội
kiến thức hơn. Chính vì vậy mà tơi đã mạnh dạn đưa một số kiến thức của mình về tin
học giảng dạy trên máy vi tính, sử dụng một số ứng dụng phần mềm vào việc tổ chức
các hoạt động làm quen chữ cái cho trẻ ở các lớp.
 Kết hợp giữa gia đình và nhà trường
- Phụ huynh và giáo viên là hai thành phần giáo dục có mối liên hệ chặt chẽ
nhằm góp phần vào sự phát triển tồn diện của trẻ trong các hoạt động nói chung và
hoạt động làm quen chữ cái nói riêng, vì gia đình là một động lực rất lớn thúc đẩy và
rèn luyện ý thức hoạt động của trẻ, gia đình cịn là nguồn lực về cơ sở, vật chất tạo
điều kiện cho giáo viên thực hiện tốt các hoạt động.
- Tích cực trao đổi với phụ huynh về tầm quan trọng làm quen chữ cái đặc biệt
là dạy trẻ theo hướng đổi mới. Vẫn còn một số phụ huynh xem nhẹ vấn đề này nên
thường cho con nghỉ học tùy tiện, tôi đã trao đổi với phụ huynh nếu trẻ nghỉ học nhiều
cháu sẽ bị hỏng kiến thức, tiếp thu bài sẽ bị chậm và khi lên lớp 1 rất khó khăn cho



cháu và cơ giáo. Từ đó, phụ huynh đã nhận thức được tầm quan trọng của việc cho
con em mình đi học thường xuyên và còn phối hợp cùng giáo viên trong việc sưu tầm
nguyên vật liệu có sẵn ở địa phương, ủng hộ những nguyên vật liệu phế thải để làm
đồ dùng đồ chơi cho các cháu, chú ý cho phụ huynh biết từ những vật liệu đơn giản
vẫn có thể trở thành đồ dùng đồ chơi cho trẻ. Phụ huynh rất vui và ngạc nhiên khi bắt
gặp những tờ lịch cũ, trở thành những tấm tranh có chủ đề, có chữ cái cho trẻ học,
hoặc thấy những chiếc xe được kèm với từ (ô tô, xe buýt … ) trên những chiếc xe
bằng vỏ hộp sữa, hộp bánh mà phụ huynh góp nhặt. Qua đó việc dạy và học có hiệu
quả và thống nhất hơn.
d) Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm:
- Với những biện pháp mà bản thân tơi đã đưa ra trong q trình thực hiện đề
tài nhờ được sự giúp đỡ tận tình của giáo viên trong trường và sự phối kết hợp của các
bậc phụ huynh và sự nổ lực hết mình của bản thân nên tơi đã khắc phục được những
khó khăn để đạt được những kết quả như sau:
* Đối với giáo viên
Giáo viên nắm chắc phương pháp, linh hoạt trong các tiết dạy, rút được nhiều
kinh nghiệm cho bản thân.
* Đối với trẻ
Qua quá trình thực hiện đề tài và áp dụng một số giải pháp, biện pháp cho trẻ
học tốt môn làm quen chữ cái đã cho thấy :
+Trẻ mạnh dạn, tự tin hơn trong khi phát âm.
+Trẻ nắm bắt được 29 chữ cái.
+Trẻ phát âm chính xác hơn, hứng thú học hơn.
+ Trẻ biết cách ngồi, cầm bút, mở sách khi tập tô.
+ Trẻ nhận biết được các mặt chữ in hoa, in thường, viết hoa, viết thường...
+ Nhận biết được các mặt chữ gần giống nhau.


* Đối với phụ huynh

Phụ huynh ngày càng tin tưởng, chăm lo hơn đến phương pháp giáo dục trẻ, có
ý thức đóng góp đồ dùng, đồ chơi cho hoạt động làm quen chữ cái. Giữa phụ huynh
và giáo viên đã có sự hợp tác tích cực.
- Sau một thời gian thực hiện, tôi rất phấn khởi khi kết quả đạt được rất cao:
Kết quả
Tổng số
Tỷ lệ
NỘI DUNG
- Trẻ nhận biết và phát âm đúng
Trẻ nắm được mặt chữ qua tranh ảnh, đồ dùng, các trò

trẻ
36/43
35/43

83,7%
81,4%

chơi
- Trẻ cầm vở, để vở, ngồi tô đúng tư thế
- Trẻ tô viết đúng chữ cái
Trẻ nhận biết các mặt chữ (in hoa, in thường, viết hoa,

39/43
38/43
37/43

90,7%
88,4%
86%


viết thường)
Trẻ nhận biết các mặt chữ gần giống nhau (b, d ...)
- Trẻ hứng thú tích cực tham gia hoạt động làm quen chữ

35/43
40/43

81,4%
93%

viết
e) Mức độ áp dụng của sáng kiến và phạm vi:
- Để thực hiện các giải pháp, biện pháp này cần phải có sự đầu tư về chuyên
môn, phương tiện, áp dụng thực tế tại lớp khi tiến hành các giải pháp, biện pháp đòi
hỏi giáo viên phải chủ động tiến hành thiết kế các tiết dạy phù hợp đặc trưng của lớp
mình. Mặt khác cần phải đảm bảo tính chính xác, khoa học, cấu trúc lơgic, hợp lí, chặt
chẽ, phải đảm bảo được phương pháp nghiên cứu phù hợp với đối tượng nghiên cứu.
- Thực hiện biện pháp, giải pháp phải dựa trên các điều kiện cần thiết như: lớp
học phải đúng quy cách, các đồ dùng phương tiện đầy đủ, giáo viên nhiệt tình...
- Việc dạy trẻ làm quen chữ cái là một trọng tâm trong những nội dung lớn của
chương trình giáo dục cho trẻ Mầm non. Nhằm phát triển ngôn ngữ và hình thành


nhân cách góp phần tồn diện cho trẻ, đặc biệt trẻ 3-4-5 tuổi chuẩn bị vốn hiểu biết về
ngôn ngữ cho trẻ ở phổ thơng.
- Việc làm này rất có ý nghĩa đối với các trường mẫu giáo mà đòi hỏi các giáo
viên cần nắm vững những nội dung chương trình và thường xun mở rộng nội dung
chương trình.
- Chính vì vậy việc nghiên cứu tìm tịi những biện pháp dạy học để có hiệu quả

hỗ trợ phương pháp trong việc giúp giáo viên nâng cao chất lượng hoạt động làm
quen chữ cái là cần thiết đối với giáo viên mầm non.
- Để gây được hứng thú cho trẻ và nâng cao chất lượng dạy và học của hoạt
động hoạt động làm quen chữ cái, trước hết đòi hỏi người giáo viên phải nắm được
đặc điểm tâm sinh lý của trẻ trong độ tuổi này.
- Nắm được sự đổi mới của chương trình giảng dạy, bên cạnh đó giáo viên cần
phải học tập qua các lớp bồi dưỡng, lớp tập huấn, nhất là các hội thi … để rút được
nhiều kinh nghiệm và khắc phục những hạn chế về hình thức tổ chức.
- Tích cực sáng tạo nhiều cách dạy mới lạ và làm đồ dùng, đồ chơi sinh động
hấp dẫn từ những nguyên vật liệu phế thải.
- Cô giáo cần mẫu mực yêu thương, tôn trọng đối xử công bằng với trẻ, coi trẻ
như con của mình, cơ giáo cần phải tạo hứng thú cho trẻ khi tiếp xúc với môn học
này.
- Cần phải học tập và cho trẻ tiếp xúc nhiều với cơng nghệ thơng tin nhằm kích
thích tính tị mị ham hiểu biết của trẻ.
- Mỗi giáo viên cần phải dựa vào các nguyên tắc dạy học để tổ chức các hoạt
động đảm bảo tính vừa sức, tính phát triển, tính hệ thống liên tục và chú ý cá biệt đối
với trẻ nhằm hình thành ở trẻ, khả năng quan sát ghi nhớ và vận động kích thích trẻ nỗ
lực khám phá. Tổ chức hoạt động cứng nhắc rập khn sẽ khơng kích thích khả năng
học tập ham khám phá của trẻ. Thông qua việc tạo điều kiện cho trẻ tiếp xúc với môi
trường xung quanh hiểu biết về trường tiểu học để trẻ có tâm lý tốt sau này, ở lớp lá
phải hình thành ở trẻ các thói quen mở tập, tập lật sách, tơ chữ…


- Là một giáo viên phải thực sự đam mê, thường xuyên quan tâm tạo mọi điều
kiện thuận lợi nhất cho trẻ học đọc, học tập tô ở mọi lúc mọi nơi.
- Giáo viên phải quan tâm đúng mức thường xuyên theo dõi động viên khuyến
khích để nhằm tạo điều kiện, cảm xúc để trẻ phấn khởi trong khi học chữ cái.
- Muốn trẻ nắm vững được các chữ cái học đọc, học tập tô tốt phải đầu tư ở các
góc, đồ dùng đồ chơi đều phải viết chữ to, có các sách truyện tranh có từ viết chữ to,

hột hạt, các nét rời bút chì để trẻ tơ chữ.
- Luyện khả năng chú ý có chủ định, biết tập trung, lắng nghe yêu cầu của giáo
viên, kỹ năng nghe nói, tập tơ để mở rộng vốn hiểu biết để trẻ hình thành các kỹ năng
nghe, nói, đọc, viết sau này của trẻ, để trẻ tự tin hơn khi trẻ bước vào trường phổ
thông được tốt hơn.
Trên đây là báo cáo sáng kiến kinh nghiệm mà tôi đã chọn đề tài “Một số biện
pháp giúp trẻ phát triển ngôn ngữ qua làm quen chữ cái ở lớp lá ghép, trường Mẫu
Giáo Vĩnh Quới- thị xã Ngã Năm- tỉnh Sóc Trăng.” đã đạt được kết quả nhất định, rất
mong sự đóng góp của cấp lãnh đạo xét sáng kiến./.
Tơi chân thành cảm ơn!
Người báo cáo

Huỳnh Minh Thiên
Thủ trưởng đơn vị

Hội đồng xét duyệt sáng kiến ngành giáo dục

……………………

…………………………………………………..

…………………...

…………………………………………………..

……………………

…………………………………………………..

……………………


…………………………………………………..

……………………

………………………………………..................
Hội đồng xét duyệt sáng kiến thị xã


…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………