Nhiệt liệt chào mừng

Cô giáo và các bạn đến dự bài thuyết trình văn họ
Nguyễn Thị Minh Hiếu
Nguyễn Thị Kim Tiên
Nguyễn Thành Cơng
Ngơ Quốc Bình


BÌNH NGƠ
DAI CÁO
Ngun Trãi



Phần Một: TÁC GIẢ
I, CUỘC ĐỜI
- Nguyễn Trãi (1380 – 1442)
- Hiệu là Ức Trai
- Quê gốc ở làng Chi Ngại (Chí Linh – Hải
Dương)
- Ơng ngoại là Tể tướng, cha là Tiến sĩ
Nguyễn Ứng Long (Nguyễn Phi Khanh)
và mẹ là Trần Thị Thái, con quan Tư đồ
Trần Nguyên Đán
=> Xuất thân trong gia đình có truyền
thống u nước và văn hóa, văn học



Phần Một: TÁC GIẢ

I, CUỘC ĐỜI
•

Tuổi thơ Nguyễn Trãi sớm chịu nhiều mất mát đau thương. Ông để tang mẹ lúc 5
tuổi rồi lại ông ngoại qua đời khi vừa trịn 10 tuổi.

•

Năm 1400, Hồ Q Ly lật đổ nhà Trần và thành lập nhà Hồ. Ông tham dự khoa thi
Nho học do nhà Hồ tổ chức và đỗ Thái Học sinh và được trao chức Ngự sử đài
Chính chưởng.

•

Năm 1407 : Minh Thành Tổ phái Trương Phụ đem quân xâm lược nước Đại Ngu,
nhà Hồ kháng chiến thất bại, Hồ Quý Ly cùng nhiều triều thần bị bắt và bị đem
về Trung Quốc, trong số đó có Nguyễn Phi Khanh. Đại Ngu rơi vào ách thống trị của
giặc Minh.

•

Khi cha bị giải sang Trung Quốc, Nguyễn Trãi đã theo cha lên cửa ải và tỏ ý muốn đi
theo hầu hạ, nhưng Nguyễn Phi Khanh không đồng ý và khuyên ông nên về lo cứu
nước báo thù nhưng bị giặc giam nơi thành Ðông Quan suốt mười năm.


''Con mau trở về lo rửa nhục cho nước, trả thù cho cha,
như thế mới là đại hiếu !''



Phần Một: TÁC GIẢ
I, CUỘC ĐỜI
1407: giặc Minh xâm lược nước ta.
1418- 1428 Nguyễn Trãi tham gia khởi nghĩa
Lam Sơn, góp phần to lớn vào thắng lợi.
Cuối 1427 đầu 1428, khởi nghĩa Lam Sơn
toàn thắng, Nguyễn Trãi thừa lệnh Lê Lợi viết
Bình Ngơ đại cáo, hăm hở xây dựng đất
nước.
1439 về ở ẩn tại Côn Sơn.
1440 được Lê Thái Tông vời ra giúp việc
nước.
1442: oan án Lệ Chi Viên  “tru di tam tộc”.
1464 Lê Thánh Tông minh oan cho Nguyễn
Trãi.


Di tích Lệ Chi viên

•

•

•

Vụ án Lệ Chi viên
(vườn quả vải)

Ngày 01/9/1442 vua Lê Thái Tông đi duyệt võ ở Chí Linh, trên đường về ghé vào
Cơn Sơn thăm Nguyễn Trãi, Nguyễn Trãi có người vợ lẽ là Thị Lộ vừa đẹp vừa hay

chữ, từng được Thái Tông vời vào triều phong chức Lễ Nghi học sĩ giữ công việc
dạy cung nữ và giảng sách cho Vua. Trước khi Thái Tông đến Côn Sơn Thị Lộ đã về
đấy thăm Nguyễn Trãi, lúc Vua rời Côn Sơn, Thị Lộ được lệnh theo Vua về triều.
Ngày 07/9 xa giá Thái Tông đến Lệ Chi viên (vườn trái vải) ở làng Đại Lai, huyện Gia
Bình, tỉnh Bắc Ninh, đêm ấy Vua bị cảm, đến sáng thì mất, các quan hộ giá giữ kín,
đến ngày 09/09 mới rước linh cữu Vua về Thăng Long, rồi mới báo tang. Ngay sau
đó Thị Lộ bị bắt, Nguyễn Trãi đang đi kiểm tra ở Đông Bắc, được tin Thái Tông mất,
vội trở về triều cũng bị bắt và bị buộc tội đồng mưu với Thị Lộ giết Vua.
Ngày 19/9/1442 Nguyễn Trãi và Thị Lộ bị án Tru Di Tam Tộc (giết 3 họ : họ cha, họ
mẹ, họ vợ). Nguyễn Trãi lúc mất 62 tuổi, Thị Lộ lúc mất 52 tuổi.


Nguyễn TrÃi là một vị anh hùng dân
tộc văn võ song toàn, một danh nhân
văn hoá thế giới, một nhân vật toàn tài
hiếm
có nhng phải chịu nỗi oan thảm khốc
nhất trong lịch sử trung đại Việt Nam.
Song Nguyễn TrÃi mÃi là ngôi sao toả
sáng trên bầu trời văn hoá, lịch sử dân
tộc.


II, SỰ NGHIỆP THƠ VĂN
1, Những tác phẩm chính
• Nguyễn Trãi là một nhà văn, nhà thơ lớn, là vị anh hùng của dân
tộc. Ông đã để lại rất nhiều tác phẩm văn chương có giá trị cả bằng
chữ Hán và chữ Nôm. Các tác phẩm của Nguyễn Trãi viết về các lĩnh
vực văn học, lịch sử, địa lí, pháp luật… Tuy nhiên, hầu hết các tác
phẩm đã bị thất lạc sau vụ án Lệ Chi Viên.

• Chữ Hán: Quân trung từ mệnh tập, Bình Ngơ đại cáo, Ức Trai thi
tập, Chí Linh sơn phú, Băng hồ di sự lục, Lam Sơn thực lục, Văn bia
Vĩnh Lăng, Văn loại
• Chữ Nơm: Quốc âm thi tập
• Dư địa chí – cuốn sách địa lí cổ nhất ở Việt Nam


Bình
Ngơ
đại
cáo
Qn
trung
từ
mệnh tập
Ức Trai
thi
tập


II, SỰ NGHIỆP THƠ VĂN
2, Nguyễn Trãi – nhà văn chính luận kiệt xuất
o
o

Nguyễn Trãi là nhà văn chính luận lỗi lạc: tư tưởng chủ đạo là nhân
nghóa, yêu nước thương dân.
Tác phẩm tiêu biểu: Qn trung từ mệnh tập; Bình Ngơ đại cáo
“Việc nhân nghĩa cốt ở n dân
Qn điếu phạt trước lo trừ bạo”

(Bình Ngơ đại cáo)

“Một thân lẩn quất đường khoa mục
Hai chữ mơ màng việc quốc gia
Vì nợ qn thân chưa báo được
Hài hoa cịn bận dặm thanh vân”
(Ngơn chí 11)
o

Nghệ thuật: đạt đến trình độ nghệ thuật mẫu mực về văn chính luận,luận
điểm vững chắc,lập luận sắc bén,giọng điêu linh hoạt.


II, SỰ NGHIỆP THƠ VĂN
3.Nhà thơ trữ tình sâu sắc

• + Thể loại: sáng tạo thể thơ :thất ngôn xen lục
ngơn
 Việt hố thơ Đường.
• + Ngơn ngữ: dùng chữ Nôm, sử dụng từ thuần
Việt, vận dụng thành công tục ngữ, ca dao, lời ăn
tiếng nói của nhân dân.
“Thơ nơm Nguyễn Trãi bông là hoa đầu mùa
tuyệt đẹp của thơ Nơm Việt Nam” (Lê Trí Viễn).


II, SỰ NGHIỆP THƠ VĂN
3.Nhà thơ trữ tình sâu sắc
a. Thơ Nguyễn TrÃi phản ánh vẻ đẹp ngời anh hùng vĩ đại
+ Vẻ đẹp phẩm chất, ý chí :

Tuyết sơng thấy đà đặng nhiều ngày
Có thuốc trờng sinh càng khoẻ thay
Hổ phách phục linh nhìn mới biết
Dành còn để trợ dân này
(Tùng)
ã - Nhaõn nghúa , yeõu nửụực thửụng daõn.
ã .-Phẩm chất sáng ngời trong chiến đấu chống ngoại xâm,
chống cường quyền, bạo ngược vì công lí.
=>T©m hån Ngun Tr·i cứng cỏi, ngay thẳng, mạnh mẽ, giàu sức
sống nh cây bách, cây tùng dành còn để trợ dân này


II, SỰ NGHIỆP THƠ VĂN
3.Nhà thơ trữ tình sâu sắc
b, Thơ Nguyễn TrÃi bộc lộ vẻ đẹp con ngời trần thế
+ Tình yêu thiên nhiên tha thiết
+Nỗi đau đời khôn xiÕt
=>Nhạy cảm trước vẻ đẹp của thiªn
nhiªn, Coi thiªn nhiªn là ngời bạn
tâm tình tri kỉ, làm dịu mát tâm hån
m×nh


II, SỰ NGHIỆP THƠ VĂN
3.Nhà thơ trữ tình sâu sắc

b, Thơ Nguyễn TrÃi bộc lộ vẻ đẹp con ngời trần thÕ
• Nguyễn Trãi gắn bó tha thiết với q hương, đối với Nguyễn
Trãi, quê hương chính là nơi xuất phát của những tình cảm cao
đẹp. Thơ ơng nói rất nhiều về quê hương bằng một tình cảm

thiết tha, lắng đọng. Có khi, đó là những hồi ức đẹp thời thơ ấu:
Quê cũ nhà ta thiếu của nào
Rau trong nội, cá trong ao
(Ngơn chí 13)
Cơn Sơn suối chảy rì rầm
Ta nghe như tiếng đàn cầm bên tai
(Cơn Sơn Ca)
=> Tình u quê hương tha thiết


Đền thờ Nguyễn Trãi – Chí Linh, Hải Dương


II, SỰ NGHIỆP THƠ VĂN
3.Nhà thơ trữ tình sâu sắc

b, Thơ Nguyễn TrÃi bộc lộ vẻ đẹp con ngời trần thÕ

• - Đau nỗi đau của con người- yêu thương con
người
• - Khao khát sự hoàn thiện của con người, mơ
ước xã hội thái bình thịnh trị
“DânNghiêuThuấn, vuaNghiêu Thuấn”.
• - Tình yêu thiên nhiên: có những bức tranh
hoành tráng ( chữ Hán), có khi xinh xắn phảng
phất thơ Đường( chữ Nôm). Đặc biệt thiên
nhiên rất bình dị , dân dã  tạo môi trường sống
thanh cao, gắng giữ vẻ đẹp nguyên sơ



II, SỰ NGHIỆP THƠ VĂN

Thơ của Nguyễn Trãi:
o Thể hiện rõ lý tưởng anh hùng - phục vụ Tổ quốc, phục
vụ nhân dân. Cả cuộc đời ông đều canh cánh lý tưởng
đó.
o Căm thù quân giặc bạo tàn cũng đươc thể hiện sục sôi
trong thơ ông.
o Thơ Nguyễn Trãi luôn chan hịa tình cảm đối với thiên
nhiên, con người. Thể hiện tình yêu quê hương, yêu
thiên nhiên, yêu cuộc sống gia đình với một tâm hồn
tinh tế, giàu cảm xúc.
o Thể hiện ở lối sống thanh bạch, một lịng vì dân, không
màng giàu sang danh lợi.