OỖ KØ@E XFơƢ@E 
X_ơồ@E ĒẢM FểK KØ@E @EFMỎR XR. FKL  
^MỎ@ KØ@E @EFỎ [M@F FểK ^Â XFỲK RFẦL 

----------

LØ@ FểK7 ^M [M@F XFỲK RFẦL 
 ĒỊ tâm 7KØ@E
7KØ@E @EFỎ [ắ@ VYẨX ]JAY_X - [ỠJ KFYJ 

E^FH7 CƲu FuyỊ` Xrj`e 
CỔp7 HFXR:9J

@fûl7 28

XRFKL, ?; Xfê`e 28 @ċl ?2?: 

 


 

HJ@F [ÊKF XFÂ@F ^MÇ@ @FÛL ^Â RFÏ@ KØ@E @FMỎL ^Ứ  
[XX

:

Fể ^Â XÇ@ 

 @euyỉ` @eỌk Xì` 

L[[^

KØ@E ^MỎK 

:=85962:

Câl trã`f kfmằu
 pfấ` `ờm hu`e
lờt sỚ tfmằt oỄ,
quy trã`f sẫ`
xuẩt sỡj kfuj
vâ tộ`e dằt
trã`f kfmằu. 

?

;

8

9

>

RfẪl Lm`f Hŭ`e 

Fâ`e XfỄ @eỌk ]ằ`  


 @euyỉ` Fmằu @efĭj 

^ù @eỌk Xr÷k Kfm

@euy` Xf Fuy`Xrl

:=86258:

[a` tfa v`
o` `m hu`e
`euyỗ`
cmu,
pfù` cam võ
kf`f sj vċ`
 oẫ`. 

:=86?26:

[aẪ` tfẫa vċ`
 oẫ` `ờm hu`e
cỜm lố Ěấu,
lứk cứk, quy
trã`f sẫ` xuẩt
yjaurt vâ tộ`e
dằt `ờm hu`e.

:=85:8?:

[aẪ` tfẫa vċ`
 oẫ` `ờm hu`e fễ

tfỚ`e lờt s
tfmt o s h`e.

:=856:=:

[a` tfa v`
o` `m hu`e
kf tmỗu ờ`f
emờ s` pfl.

:=8;;92:

Cõl tró`f kfmu
`m hu`e emm
tfmu, `euyỗ`
cmu võ pfù`
cam.



ấ@F EMấ




5

6

=


Cỗ Xf @ek Cj`

@euy` @ek Xfj`f Xfy

Xr`e Xf Xfữy J`

:=85;?5:

[a` tfẫa vċ`
 oẫ` `ờm hu`e
emỔm tfmễu vỊ
yjaurt, dằt cuẬ`
vâ tâm cmễu tfjl
dfa.

:=8>=59:

Cõl tró`f kfmu
`m hu`e quờ
tró`f cỗ` li`
võ k kf ứ`e
t sỡj. 

:=8;28>:

[aẪ` tfẫa vċ`
 oẫ` `ờm hu`e
quê trã`f omằ`
Ěộm tra`e sẫ`

xuẩt vâ kƪ kfằ
Ěø`e tứ sỡj. 

 


 

LỨK CỨK 
Xrj`e
Rfấ` :7 LỐ ĒẮY .............
..........................
...........................
...........................
..........................
...........................
...........................
.....................
........  :
Rfấ` ?7 @ỖM HY@E ............
.........................
...........................
...........................
...........................
...........................
..........................
...................
......  ?

?.:. XỘ@E ZYJ@ ^Ể @EY]Ç@ CMỎY ............

.........................
..........................
..........................
..........................
............. ?
?.:.: EmỔm tfmễu vỊ yjaurt (sỡj kfuj) .............
..........................
...........................
...........................
...........................
.................
... ?
?.:.:.: ĒỄ`f `efĭj sỡj kfuj yjaurt ..............
...........................
..........................
..........................
..........................
............. ?
?.:.:.? Rfù` cam ............
.........................
..........................
..........................
...........................
...........................
..........................
.................
.... ?
?.:.? @euyỗ` cmu kfỡ`f ..............
...........................
..........................

..........................
...........................
...........................
.....................
........ ;
?.:.?.: [ỡj ............
..........................
...........................
...........................
...........................
..........................
..........................
..........................
............. ;
?.:.?.? ^m sm`f vẬt tra`e sẫ` xuẩt yjaurt ............
..........................
...........................
..........................
...................
...... ;
?.:.; @euyỗ` cmu pf .............
..........................
...........................
...........................
..........................
..........................
..........................
............. 8
?.:.;.: `e ............
.........................

...........................
...........................
..........................
...........................
...........................
.....................
........ 8
?.:.;.? Xrêm kïy .........................
.......................................
...........................
...........................
...........................
..........................
...................
...... 9
?.:.;.; Rfứ emj tfỺk pfậl  ..........................
........................................
...........................
...........................
...........................
............... 9
?.:.;.;.: Kfẩt ộ` ĚỄ`f .............
...........................
...........................
..........................
...........................
..........................
............ 9
?.:.;.;.? Kfẩt tẪa lým  ............
..........................

...........................
..........................
...........................
..........................
............ >
?.:.;.;.; Kfẩt oẫa quẫ` .............
..........................
..........................
..........................
...........................
........................
.......... >

?.?. ZYÊ X_Ã@F OMẰ@ ĒỘM X_A@E [ắ@ VYX^ K KFỉ@E X... >
?.?.: Cỗ` li` cjktmk .........................
......................................
..........................
...........................
...........................
..........................
.................
.... >
?.?.:.: k ml ............
.........................
..........................
..........................
...........................
...........................
..........................
.................

.... >
?.?.:.? Cỗ` li` `e fó`f .............
...........................
...........................
..........................
...........................
..........................
............ 5
?.?.:.; Cỗ` li` h fó`f ............
.........................
..........................
...........................
...........................
...........................
...................
..... 5
?.?.? K kf ứ`e t sỡj ............
..........................
...........................
..........................
..........................
...........................
........................
.......... 5

?.;. ZY] X_Ã@F [ắ@ VYẨX ]JAY_X  .........................
......................................
...........................
........................
.......... 5

?.;.: [ƪ Ěớ quy trã`f sẫ` xuẩt yjaurt truyỊ` tfỚ`e .............
...........................
...........................
.....................
........ 6
?.;.? Xfuyằt lm`f quy trã`f .............
..........................
...........................
...........................
...........................
...........................
................
... =
?.;.?.: Kfuậ` fûj .............
..........................
...........................
...........................
..........................
..........................
..........................
............. =
?.;.?.? Fmễu kfọ`f fâl cƲừ`e kfẩt dfø .............
...........................
...........................
..........................
...................
...... =
?.;.?.; Oâm dfì .........................
.......................................
...........................

...........................
..........................
...................
...... =
  ...........................


 

?.;.?.8 Ēớ`e fûj ............
.........................
..........................
..........................
...........................
...........................
..........................
................. :2
?.;.?.9 VỬ cü `fmễt ............
.........................
...........................
...........................
..........................
..........................
........................
........... :2
?.;.?.> Kẩy emỚ`e vm dfuậ` cjktmk .............
...........................
...........................
..........................
..........................

............. :2
?.;.?.5 FaẪt fûj emỚ`e .............
..........................
..........................
...........................
...........................
..........................
.................
.... ::
?.;.?.6 RfỚm trờ` ............
.........................
..........................
..........................
...........................
...........................
..........................
................. ::
?.;.?.= _ût sẫ` pfậl .............
..........................
..........................
..........................
...........................
...........................
...................
...... ::
?.;.?.:2 Cỗ` li` .........................
......................................
...........................
...........................
..........................

..........................
............. :?
?.;.?.:: Cõl c`f .............
..........................
...........................
...........................
..........................
..........................
........................
........... :;
?.;.?.:? Oa qu` .............
..........................
...........................
...........................
..........................
..........................
........................
........... :;

?.8. FỎ XFỒ@E XFMẰX Oệ [ợ HỨ@E
HỨ@ E .............
..........................
..........................
..........................
........................
........... :9
?.8.: Xfmằt oỄ pfỚm trờ` ............
.........................
...........................
...........................

..........................
..........................
........................
........... :9
?.8.? Xfmằt oỄ cỌk .............
..........................
...........................
...........................
..........................
...........................
...........................
...................
...... :>
?.8.; Oớ` kï` oẺ`e ............
.........................
...........................
...........................
...........................
...........................
..........................
.................
.... :>
?.8.8 Xfmằt oỄ Ěớ`e fûj ............
.........................
...........................
...........................
..........................
..........................
........................
........... :>

?.8.9 Xfmằt oỄ trja Ěộm `fmễt .............
..........................
..........................
...........................
...........................
..........................
.................
.... :5
?.8.> O` ` `fmt .............
..........................
...........................
...........................
...........................
...........................
..........................
.................
.... :6
?.8.5 Xfmt o cỗ` li` ............
.........................
..........................
...........................
...........................
..........................
..........................
............. :=
?.8.6 Lêy rût Kalomocakd .........................
......................................
..........................
...........................
...........................

...................
...... ?2

?.9. KFỆ XMÇY KFẨX Cơữ@E [@ RFL ............
.........................
..........................
..........................
................. ?2
?.9.: Kờk kf tmỗu kl quj` ............
.........................
..........................
...........................
...........................
...........................
.................
... ?2
?.9.? Kờk kf tmỗu vm sm`f vt .............
..........................
...........................
...........................
...........................
...........................
............... ?2
?.9.; Kờk kf tmỗu fỷj cỹ kj sj kfuj .............
..........................
..........................
..........................
........................
........... ?:
?.9.8 Kờk kf tmỗu fõl c`e dml cam ``e kj sj kfuj .............

...........................
......................
........ ?:
?.9.9 Xfõ`f pf` k o` võ kờk kf tmỗu kft c`e ............
..........................
...........................
...................
...... ?:
?.9.9.:@euyỗ` cmu ............
.........................
...........................
...........................
..........................
..........................
........................
........... ?:
?.9.9.? Xfõ`f pf` kfa pfíp .............
..........................
..........................
..........................
...........................
......................
........ ?:
?.9.9.; Rfứ emj tfỺk pfậl ............
.........................
...........................
...........................
...........................
..........................
............ ?;

?.9.> Efm `fở`tfia
tfia XK^@52;2
52;2?22= ...........................
........................................
..........................
.................
.... ?;
?.9.>.: Xỗ` s` pfl ..............
...........................
..........................
..........................
...........................
...........................
...................
...... ?;
?.9.>.? Kứ`e oỚ fâl cƲừ`e kfẩt oía ............
.........................
..........................
..........................
........................
........... ?8
 


 

?.9.>.; Efm `fë` oja oã dfø`e hý`e Ěị oê` cẴ ............
.........................
...........................
......................

........ ?9
?.9.>.8 Oja eûm ‛   oẫa
oẫa quẫ` ‛  tfia
 tfia X^K@ ‛  52;2
 52;2 ‛  ?22?
 ?22? ..........................
..............................
.... ?9

Rfấ` ;7 DẰX CYả@ ............
.........................
..........................
..........................
...........................
...........................
..........................
.................
.... ?>

XÂM CMỎY XFJL DFắA ..........................
.......................................
..........................
...........................
...........................
...................
...... ?5

 



 

 

RFẮ@ :7 LỐ ĒẮY 
Dfm `ûm Ěằ` tfỺk pfậl kfửk `ċ`e kû `fỡ`e emê trỄ hm`f hƲỪ`e quü emê kfa sửk dfaẴ
`eƲỜm tmỗu hý`e, kfữ`e tj pfm d ` u tmỗ ` Ěû câ sỡj kfuj. [ỡj kfuj rẩt emâu hm`f
hƲỪ`e, `û em÷p emẫl striss, tċ`e kƲỜ`e fễ lmỉ` hỄkf, kfỚ`e cëa fă, tċ`e kƲỜ`e tuộm tfỌ
vâ câ tfỺk pfậl câl Ěẽp dfø`e tfị tfmằu kụj pfêm `ỡ… [ỡj kfuj kÿ` ĚƲừk omằt Ěằ`  `fƲ
câ sẫ` pfậl tfỺk pfậl fmễu quẫ tra`e
tra `e vjm tr t`e k`e fat `ekj f tmỗu faờ.
ờp `e `fu kấu kj`xm kfa kƪ tfị `eaâm vmễk uỚ`e sỡj (Ěẵk omễt câ `eƲỜm ^mễt
 @jl), `eây `jy kÿ` kû rẩt `fmỊu cỺj kfỌ` vâ sỡj
s ỡj kfuj câ lờt tra`e `fỡ`e omễ` pfêp fmễu
quẫ.
[ỡj kfuj `eây kâ`e pfêt trmị` vâ kfml c`f tf tr`e tmỗu tf r`e c` trỗ` dfp
tf emm, `em tmỗu hý`e yỗu tfỡkf s` pfl `õy dfứ`e kfọ emê trỄ hm`f hƲỪ`e lâ kÿ`
kêk Ʋu Ěmịl `fƲ7 emờ tfõ`f r, tfứ`e h`e, h tmỗu hý`e võ k omễt câ fƲƪ`e vỄ Ěẵk trƲ`e
lâ kêk vm sm`f vẬt cỗ` li` cjktmk lj`e cm kfa sj kfuj .
^m `f`e cừm tfằ vỊ hm`f hƲỪ`e  kŭ`e `fƲ emê trỄ dm`f tằ lâ sỡj kfuj lj`e cẪm, tỤ
Ěïy sỡj kfuj  Ěë  tr tfõ`f lt tra`e `f`e tõm `efmỗ` ku ờ`e quj` tïl. ^ã tfằ,
`fûl kf÷`e il Ěil Ěằ` kfụ ĚỊ - –KØ@E @EFỎ [ắ@ VYẨX ]JAY_X ‛   [ỠJ
KFYJ“ vỔm lứk Ěìkf lj`e cẪm kêm `fã` tộ`e quêt vỊ caẪm sẫ` pfậl tfø`e hứ`e vâ oộ
hƲỪ`e `ây. 

:


 


 

RFẮ@ ?7 @ỖM HY@E 
?.: XỘ@E ZYJ@ ^Ể @EY]Ç@ CMỎY 
?.:.: EmỔm tfmễu v yjaurt (sj kfuj)
[j cỗ` li` yjaurt cõ lt s` pfậl rẩt `ộm tmằ`e tfằ emỔm. @û ĚƲừk `fỡ`e `eƲỜm hu
lứk vý`e Lau`t Icous (@ej) pfêt fmễ` tỤ xƲj. @eây `jy, yjaurt k tmỗu tf l`f tm
kờk `k vý`e j Xru`e Fẫm, tru`e tïl kfïu Ïu vâ kfïu Ê.  (Xrìkf  oốm @euyỉ` Lm`f
FmỊ`, `ċl ?2:2). 
?.:.:.: ĒỄ`f `efĭj sỡj kfuj yjaurt  
[ỡj kfuj-yjaurt (sỡj cỗ` li`) cõ tỗ` em kfu`e kfa kờk s` pfl kf om` t sj
`f quờ tró`f cỗ` li` om `fûl vm dfuậ` cjktmk faẵk tộ fừp vm dfuậ` cjktmk võ `l li`.
?.:.:.?Rfù`
Rfù` cam
Xrỗ` tf tr`e rt `fmu s` pfl sj pfờt trm` võ k `em tmỗu hý`e f`e `e
vm lt c`e tmỗu tf dfờ c`, kf`e f` `f sỡj oờt, sỡj kfuj yjeaurt, sỡj
tƲƪm,…@fƲ`e tra`e  sỚ Ěû lẵt fâ`e sỡj kfuj yjaurt pfêt trmị` vỔm `fmỊu fã`f tfửk dfêk
`fju, Ěj hẪ`e vỊ lým vỄ vâ ĚƲừk kêk `fâ sẫ` xuẩt tfjy Ěộm Ěị pfý fừp vỔm tfỄ fmằu vâ tfûm
qui` sỬ hứ`e kụj dfêkf fâ`e oốm vã vẬy `ỷ cuứ` k `em tmỗu hý`e tm` t`e `fmu
tra`e tfm emj` vj quj.
Kờk s` pfl sj kfuj yjaurt trỗ` tf trƲỜ`e fmễ` `jy ĚƲừk kfmj câl fjm caẪm kfì`f
câ pfï` kfmj tfia kẩu tr÷k - lým vỄ vâ pfï` kfmj tfia fâl cƲừ`e kfẩt oía. [ỡj kfuj
yjaurt tfuờk hẪ`e kẩu tr÷k ‛  lým vỄ ĚƲừk kfmj câl 9 `fûl
`fû l kfì`f, oja eớl7  
❞  ]jaurt truyỊ` tfỚ`e ([it typi)7 [ẫ` pfậl ĚƲừ k fã`f tfâ`f kû kẩu tr÷k eic lỄ`.
ớm ĚƲừ k
Xra`e quy tró`f s` xu t, s j `euyỗ` cmu sju dfm ĚƲừ k x Ử cü, kẩy em Ớ`e r ớm
rût vâa oja oã. Zuờ tró`f cỗ` li` hm ` rj tra`e oja oó câl xu ẩt fm ễ` dfỚm Ěø`e vâ
tẪa kẩu tr÷k Ěẵk trƲ`e kfa sẫ ` pfậl.
❞  ]jaurt hẪ`e dfuẩy ([tmrrih typi)7 DfỚm Ěø`e xuẩt fmễ` tra`e sẫ` pfậl sju quê

ờ` k fk. Xra`e quờ tró`f
tró`f cỗ` li` o pfờ fy lt pf` ha quờ tró`f dfuy tr`
s` xut, sj `euyỗ` cmu k x cỹ võ ky em`e rm cỗ` li` tra`e tfmt o
kfuyỗ` hý`e, tmp tfia cõ quờ tró`f cõl cẪ`f vâ rût sẫ` pfậl vâa oja oã.
Ớ
Ẫ ề
Ớm Ěø`e xu


]jaurt
u `e
yjaurt
`e c taõ`
`e7 .Df
s `
pf
l sju
quờ(Hrm`dm`e
tró`f cỗ` typi)
li` ofjy
Ễ pfï`
fụyhfaâ`
[ju dfm Ěø`e ttứfm, s `Ẽ tmtra`e
ằ` fâ`f
 pfj kfằ tfâ`f hỄkf, kû tfị quj xỬ cü `fmễt faẵk dfø`e trƲỔ k dfm rût fờ p.
❞  ]jaurt c`f ứ`e (Nrazi` typi)7 Zuờ tró`f cỗ` li` sj k tf k fm ` tra`e tfmt
okfuyỗ` hý`e, quy tró`f s` xu ẩt s ỡj kfuj Ěø`e Ěẵk ĚƲừ k ụ tra`e tfý`e vâ câl
Ěø`e cẪ`f `fƲ dil.  
❞  ]jaurt kø Ěẵk (Ka`ki`trjtih yjaurt)7 `euyỗ` cm u k tra`e o` kf j võ ĚƲừ k
tmằ` fâ`f kø Ěẵk Ěằ` lờt lửk Ěờ  `fẩt ĚỄ`f, sju Ěû kfuyị ` sj`e dfïu câl cẪ`f

trƲỔk dfm Ěû`e eûm Ěị tẪa rj tfâ`f pfậl kuỚm ký`e.
ĒỚm vỔm lẵt fâ`e sỡj kfuj týy tfuờk   vâa fâl cƲừ`e kfẩt oía tfia   Xộ kfửk y tằ tfằ
emỔm (UFA) vâ tộ kfửk `ø`e cƲƪ`e (NJA), sẫ` pfậl sẼ ĚƲừk pfï` caẪm rj câl ; `fûl
7   ]jaurt oía (Njt yjaurt)7 fâl cƲừ `e
`fề❞
`e kfẩt oía ĚẪt kfuậ` pfẫm cỔ` fƪ` ;%. 
?


 

 
❞  ]jaurt

–oê` eấy“ Rjrtmjccy sdmllih yjaurt)7 fâl cƲừ `e
`e kfẩt oía `Ẻl tra`e
dfaẫ`e 2.9 ;%.

❞  ]jaurt

eấy ([dmllih yjaurt)7 fâl cƲừ`e kfẩt oớa dfứ`e vt quờ 2.9%.
(Xrỡkfom X[.^ Huy ứ,`l ?22=).
?.:.? @euyỗ` cmễu kfì`f 
?.:.?.: [ ỡ
ỡ j 
]jaurt kûlmcd)
tfị ĚƲừk
sẫ` têm
xuẩt
sỡj tƲƪm, sỡj

oờt,  sỡj kø k, sj faõ` `euyỗ`
(rika`stmtutih
fak sj
kft(rikalom`ih
lmcd).
Hý`e sj tm s` xut yjaurt7 sỡj tƲƪm sỬ hứ`e tra`e sẫ` xuẩt yjaurt pfẫm kỷ kft
c`e tt. Kờk yỗu ku quj` tr`e kfa `euyỗ` cmễu sỡj tƲƪm `fƲ sju7 
  Xộ`e sỚ tằ oâa vm sm`f vẬt tra`e sỡj tƲƪm kâ`e tfẩ p kâ`e tỚt.
  Dfø`e kfửj tfỺk tfị dfuậ` (ojktirmapfjei).
  Dfø`e kfửj dfê`e sm`f.
  Dfø`e kfửj kêk i`zml.
  Dfø`e kfửj hƲ cƲừ `e
`e fûj kfẩt kû `euớ` e Ớk t Ụ quê trã`f tậy r Ửj vâ vễ sm`f hứ`e
kứ faẵk tfmằt oỄ ĚỺ`e sỡj.
(Xrìkf oốm @euyỉ` XfỄ Xfẫa Lm`f, `ċl ?2:;). 
?.:.?.? ^m sm`f vẬt tra`e s` xut yjaurt
O`e ?.:7 Kf`e vm sm`f vt cỗ` li` sỡj kfuj 
(Xrìkf oốm @euyỉ` Lm`f FmỊ`)
EmỚ`e vm sm`f vẬt 
CaẪm 
•

•

•

•

•


^m dfuậ` 
 C.hicoruikdmm
 C.hicoruikdmm ssp cjktms
 C.hicoruikdmm ssp oucejrmkus
 Cjktaojkmccus

 C.ficvitmkus
 C.jkmhapfmcus
 C.kjsim
 C.dinmr
 C.cjktms ssp cjktmk

 Cjktakakkus

 C.cjktms ssp cjktms vjr hmjkiycjtms
 C.cjktms ssp krilarms
 C.lisi`tiramhis

 Ciuka`astak
[triptakakkus
Rihmakakkus

 C.lisi`tiramhis ssp histrj`mkul
 C.lisi`tiramhis ssp krilarms

 Jkitaojktir  

[.tfirlapfmcus

;



 

 
R.pi`tasjkius
R.jkmhmcjktms
 J.jkitm

@ẩl li` 
D.ljrxmj`us ssp ljrxmj`us
Dcuyviralykis
Kj`hmhj
[jkkfjralykis

D.ljrxmj`us ssp oucejrmkus
D.cjktms

Xarucjsparj

[.kirivmsmji

K.dinmr

[.cjktms
X.hicoruikdmm

@ẩl sừm 
Eiatrmkful


E.kj`hmhul

Xra`e Ěû tfƲỜ`e sỬ hứ`e `fẩt câ fjm kfụ`e oja eớl  Cjktaojkmccus oucejrmkus  vâ
[triptakakkus tfirlapfmcus cỗ` li` sj kfuj.
Cjktaojkmccus oucejrmkus 7 cõvm
cõvm dfu` yl dfỡ.
dfỡ.

Dfm `ỷ pfờt trm` trỗ` kờk s` pfl
sj tm, `ỷ tẪa rj vâ huy trã løm trƲỜ `e
`e jxmt lâ `û kấ` Ěị pfêt trmị` tfø`e quj vmễk s ẫ`
xuẩt jxmt cjktmk. @eaâm rj, `û pfêt trm ị` tỚm Ʋu ố   `fmễt 89-92 K. @ỷ kỷ kờk yỗu k u
hm`f h`e
`e pfk t Ẫp dfêk `fju týy tfia løm trƲỜ `e.
`e. Kf÷`e oja eớl kjroafyhrjti, jxmt
 oía dfø`e oëa fÿj, jxmt jlm` vâ vmtjlm`.
[triptakakkus tfirlapfmcus7 pfêt trmị` tỚt `fẩt ố  `fm
 `fmễt Ěờ 92aK vâ sm`f sẫ` tỚt ố  `fm
 `fmễt
Ěờ ;5  ‛  82
 82 aK. Ēïy kŭ`e câ vm dfuậ` cjktmk cỗ` li` m` fó`f kỷ df ``e kfu `fmt `
>9aK tra`e ;2 pf÷t, pF tỚt tfìkf fừ  p câ >.> ‛  >.6.
 >.6.
Xra`e sẫ` xuẩt sỡj kfuj, vmễk kẩy fổ` fừ  p fjm caẪm vm dfuậ` ký`e lờt c÷k kfa d ằt
quẫ t Ớt fƪ` câ kfọ s Ử h ứ`e lờt ca
c aẪm. X ỵ c ễ  kakkm/ojkmccm ĚƲừk pfï` kfmj tfƲỜ `e
`e tfia tỵ c ễ 

:7: Ěøm dfm câ ?7:. Xuy `fmỗ` vm k kfmj tfia t c `f tf `ây dfø`e pfẫm kỚ  ĚỄ`f lâ
kf÷`e kû tfị  tfjy Ěộm. ĒỚm vỔ m tfỜ m emj` sỬ  hứ`e kf÷`e pfẫm tụ` tfia quy ĚỄ`f kfuậ`

 oố m cẼ dfm kẩy tr ố 
ố c cẪm sẼ hỉ oỄ `fmỉl.
Xra`e kø`e `efmễp `eƲỜm tj tfƲỜ `e
`e sỬ  hứ`e  C.oucejrmkus  vâ [.tfirlapfmcus  hƲỔ m
hẪ`e oờt Ěû`e eûm dì`. ^ã vẬy d fm
fm `eƲỜ m tj kẩy kfuyị` tmằ p lờt vâm cấ` Ěị em÷p tċ`e faẪt
tì`f kụj kf ụ`e vâ k`e `f rữt `e` tf m emj` cỗ` li` k ụj s ẫ` pf ậl. XfỜ m emj` kẩy c ấ`
cƲừ t eml t6:2f,
:2f, >6f
6f võ c` kum dfa`e ;8f.
8f.
?.:.; @euyỗ` cmu pfứ 
?.:.;.:  ĒƲỜ 
`e
ĒƲỜ `e
Ēị tċ`e vỄ `eỌt kfa yjaurt, `eƲỜm  tj oộ su`e ĚƲỜ`e (ecukasi, sjkkfjrasi…) vâa sỡj
tra`e quê trã`f kfằ omằ`. ĒƲỜ`e kû tfị ĚƲừk oộ su`e trỺk tmằp faẵk hƲỔm hẪ`e purii trêm
kïy.
ĒƲỜ`e cjktasi7 
8


 

 
  J-cjktasi la`afyhrjti K:?F??A::.F?A (`eẬl : pfï` tỬ `ƲỔ k).
k).
  O-cjktasi j`fyhraus K:?F??A::(dfj`).

ã


ã

m vm `f`e s` pfl hõ`f kfa `em ` dmỗ`e, kêk `fâ sẫ` xuẩt sỬ hứ`e  kfẩt tẪa
`eỌt (swiiti`ir), tfø`e hứ`e `fẩt câ jspjrtjli. 
?.:.;.? Xrêm kïy

Xrêm kïy kêk caẪm `fƲ tfƪl, hïu, têa, sƪrm… ĚƲừk oộ su`e vâa yjaurt tfƲỜ`e hm
h`e purii. Kỷ fjm h`e purii7 purri t `fmỗ` (dfứ`e kỷ o su`e tfỗl `e) võ purii
kỷ o su`e tfỗl ĚƲỜ`e. Fâl cƲừ`e ĚƲỜ`e tra`e purii tfƲỜ`e kfmằl 92-99%. 
Oẫ`e ?.?7 CƲừ`e ĚƲỜ `e
`e oộ su`e tỤ trêm kïy
(Xrìkf oốm Naah Kfilmstry) 

[ẫ` pfậl

CƲừ `e
`e ku`e kẩp (%)

Zuẫ lƪ  

5.9

Kfir ry
ry Ěi` 

:?.2

 @fa Ěi` 


>.>

Ēâa 

=.2

Xfƪl/Hửj

:.>

Rf÷k oớ` tỬ 

9.>

Hïu

>.?

?.:.;.; Rfứ emj tfỺk pfậl 

Lờt sỚ s` pfl yjaurt k` k o su`e tfỗl f`e cmu vâ kfẩt lâu tra`e quê
trã`f sẫ` xuẩt. Xýy tfia tã`f fã`f kụj lổm quỚk emj lâ oẫ`e hj`f lứk kêk pfứ emj fƲƪ`e
cmễu vâ lâu ĚƲừk pfíp sỬ hứ`e tra`e kfằ omằ` tfỺk pfậl vỔm cmỊu cƲừ`e tỚm Ěj quy ĚỄ`f
kû tfị sẼ dfêk `fju. 
?.:.;.;.: Kfẩt ộ` ĚỄ`f 
Kfẩt ộ` ĚỄ`f ĚƲừk sỬ hứ`e tra`e sỡj kfuj `fẺl tẪa trẪ`e tfêm oỊ` vỡ`e `fƲ tẪa eic
em÷p dfø`e oỄ têkf cỔp tra`e quê trã`f oẫa quẫ`. Kfẩt oẫa quẫ` sỬ hứ`e kấ` t lt s
yỗu ku sju7
Dfứ`e k fm vm sk dfaẴ ka` `eƲỜ m.
m.

  Kfằ  pfậl `ây pfẫm fâ` tâ` tụ` tfia `f ỡ`e quy ĚỄ`f kụj tộ  kfửk kû tfậl
quyỊ`.
•

•

kfẩtkfẩt
ộ` ộ`
ĚỄ`f
ĚƲừk
sỬ kfẩt
hứ`eộ`pfộ
omằ`
tra`e
sỡj-ecykirmhi
kfuj câ piktm`,
tfỺkKêk
pfậl,
ĚỄ`f
I:8?,
ĚỄ`f
I85:
(hm -sẫ`
faẵkxuẩt
la`a
kụj jkmheicjtm`
oía).
9



 

 
?.:.;.;.? Kfẩ t t Ẫa lým

Xýy tfuờk số  tfìkf
 tfìkf tỤ`e vý`e vâ quy ĚỄ`f j` taâ` tfỺk pfậl tỤ`e quỚk emj lâ cƲừ `e
`e
kfẩt sỬ  hứ`e kû tfị  dfêk `fju `fƲ`e Ěj pfấ` ĚƲừ k fó`f tfõ`f kf yu tra`e quờ tró`f
cỗ` li` om kờk kf`e cỗ` li` cjktmk.
O`e ?.;7 Lt skft tfl tra`e sỡj kfuj
(Xrìkf oốm :?;hakz.`it) 

Kfẩt ojy fƪm 

Xêk `fï`

^jm trÿ

Jxitjchifyt

 C.oucejrmkus
 C.gueutm
[.tfirlapfmcus 

Kêk fừ  p kfẩt
tfƪl kfụ yằu

Hmjkityc Jxita`


 C.oucejrmkus
 C.gueutm
[.tfirlapfmcus
 C.jkmhapfmcus 

Jxitac
Ouctj`ac-?- jxita`
Itfj`ac

Kêk jxmt ojy fƪm 

^m sm`f vẬt tra`e
sỡj kfuj
[.tfirlapfmcus
 C.oucejrmkus
 C.gueutm
 C.jkmhapfmcus

Lým tfƪl
tra`e kêk sẫ`

@euớ` kƪ kfẩt
Cjktazj
Jxmt jlm`

Jxmt xmtrmk
Cjktazj

 pfậl tỤ sỡj


_ ẩt ìt
_ ẩt ìt
Dfø`e kû

XẪa rj sỺ kï`
ĚỚm kfa fừ  p
kfẩt tfƪl 

Kfẩt oía
Cjktazj

Cjktazj ‛  kf
 kfẩt
 oía vâ pratim`

?.:.;.;.; Kfẩ t oẫa quẫ`

XfƲỜ `e
`e sỬ hứ`e [arojti Djcm Ěị ửk kfằ `ẩl li`, `ẩl lỚk pfêt trmị`.
?.? ZYÊ X_Ã@F OMẰ@ ĒỘM X_A@E [ắ@ VYẨX ^Â KƢ KF ỉ@E X
?.?.: Cỗ` li` cjktmk7
Cỗ` li` cjktmk cõ quờ trã`f kfuyị` fûj yằl dfì kjroafyhrjti tfâ`f jkmh cjktmk `fỜ
faẪt Ěờ`e sỚ`e kụj vm sm`f vẬt, Ěmị` fã`f câ vm dfu` cjktmk.(Xrỡkf om Cm`f @f, `l
?2?:).
?.?.:.: k ml
^m dfu` cỗ` li` cjktmk tfuờk fỌ Cjktaojktirmul. Ēïy câ `fỡ`e trỺk dfuậ`, kấu
dfuậ` dfø`e tẪa oâa tỬ vâ fấu fằt dfø`e hm Ěờ`e, fø fẩp týy tmễ`. Kf÷`e kû dfẫ `ċ`e
>







cỗ` li` `fmu `e ` võ `e ứm `f`e dfứ`e kỷ df ``e cỗ` li` kờk cam ecukmh
pfk tp võ tm`f oờt. [Ỻ pfêt trmị` kụj kf÷`e  kấ` kû sỺ kû lẵt kụj pipta`i, jkmh jlm`
fjy luỚm jla`m. Kf÷`e kû yỗu ku k omt v kft hm`f h`e cõ emõu vmtjlm`, jkmh
jlm` võ dfaờ`e kft. Zuờ tró`f cỗ` li` xy rj tỚt `fẩt tra`e løm tr ƲỜ`e
ƲỜ`e jxmt pF tỤ 9.9
>, dfm pF `f f` 9.9, quờ tró`f cỗ` li` oỄ hỤ`e cẪm. @fmễt Ěờ tfìkf fừp kfa quê trã`f cỗ`
li` t :9 92
92aK. Xuy `fmỗ`, lm caõm kỷ dfa`e `fmễt Ěờ tfìkf fừp dfêk `fju, `ằu `fmễt
Ěờ cỔ` fƪ` 62aK vm dfu` cjktmk o tmỗu hmt faõ` taõ`.
?.?.:.? Cỗ` li` `e fó`f
Cõ quờ tró`f cỗ` li` ha vm dfu` cjktmk Ěớ`e fã`f. Kf÷`e kû dfẫ `ċ`e pfï` fụy
ĚƲỜ`e tfia ka` `e ` em` ta `ỗ` jkmh cjktmk. C`e jkmh cjktmk fã`f tfâ`f kfmằl
 oốm7 Cm`f
 Cm`f @fƲ, `ċl ?2?:).
=2 ‛  =6% tra`e sẫ` pfậl. (Xrìkf oốm7
Lờt sỚ caẪm Ěẵk trƲ`e7 
   Cjktaojktirmul kjsim 7 Ěïy câ `fỡ`e trỺk dfu` rt `e` eùy kfuj sj t `fmỗ`.
mu dm` tfƲỜ`e eïy kfuj sỡj tra`e vÿ`e :2 ‛   :? emỜ. @fmễt Ěờ tỚm tfmịu kfa
kf÷`e pfêt trmị` câ :2aK, tỚm Ʋu câ ;9aK vâ tỚm Ěj câ 89 aK, kf÷`e tfụy pfï` kjzim`
vâ ejcitm` rẩt yằu. 
  [triptakakkus krilarms7 tfƲỜ`e tẪa tfõ`f kfum hõm. Xf`e pfờt trm` `fmt
ã

ã

a


a

;2hõm,
;2
K, cỗ`
li`
ejcjktasi.
tfp fƪ` Cjktaojktirmul
kjsim,
?9 K ‛ rẩt
ouc ejrmkus
oucejrmkus
7 ĚïytỚm
câ Ʋu
trỺktỤdfuậ`
`fmễt
Ěờ ecukasi,
pfêt trmị`
tỚm Ʋu câ
  Cjktaojktirmul

ã

?2aK, kỷ df ``e cỗ` li` ecukasi, cjktasi. Kỷ df ``e ta jkmh kja (;. 5%
jkmh cjktmk).
?.?.:.; Cỗ` li` h fó`f
Cõ quờ tró`f cỗ` li` ha kờk vm dfuậ` cjktmk hỄ  fã`f, pfï` fụy ĚƲỜ`e tfâ`f jkmh
cjktmk. @eaâm jkmh cjktmk tẪa tfâ`f kÿ` kû fâ`e caẪt sẫ` pfậl dfêk `fju kfmằl tỵ cễ dfê
kja `fƲ7 jkmh jkitmk, itfj`ac, ecykirm`, KA ?, F?A, lờt sỚ kfẩt tfƪl `fƲ hmjkityc, istir.  

(Xrìkf oốm7
 oốm7 Cm`f
 Cm`f @fƲ, `ċl ?2?:).
Lờt sỚ câm Ěẵk trƲ`e7 
  [triptaojktirmul fjssmki nirli`tjtji7 tf`e tfy kfữ`e tra`e kờk hkf cỗ` li`
ã

kfuj rju kẫm. 

   Cjktaojktirmul cykapirsmkm7 câ trỺk dfuậ` erjl (+), sm`f fƪm, tằ ôa tẪa tfâ`f

•

kfuổm fjy Ěƪ`, kû dfm efíp tfâ`f Ěøm lờt. Kf÷`e kû dfẫ `ċ`e tẪa ôa tỬ, tằ oâa
sm`f hƲỪ`e tfƲỜ`e kfằt ố `fmễt Ěờ 62aK.
?.?.? Kƪ kfằ ứ`e t sj
Jkmh cjktmk ta rj t quờ tró`f cỗ` li` sẼ câl emẫl pF kụj   sỡj.  Dfm pF emẫl xuỚ`e
hƲỔm pM, kêk lmkicci kjsim`  ĚƲừk têm faâ tj`. ^â kƪ số `ây ĚƲừk ử`e hứ`e tra`e sẫ` xuẩt
sỡj kfuj dfm h`e quờ tró`f cỗ` li` kj sj kfuj Ěẵk ố pF<8.5. Kÿ` ố sỡj kfuj uỚ`e
 pF<8.:. Jkmh cjktmk kÿ` tfjl emj pfẫ` ử`e vỔm kjsim`jti kjckmul tẪa quễ` sỡj.
Kêk kjckmul pfaspfjti  dia  sẼ câl faâ tj` vâ tẪa rj Kj?+. Kêk ma` `ây câl kfa dfỚm
Ěø`e tứ oỊ` kfẵt fƪ`. 

?.? 

ZY] X_Ã@F [ắ@ VYẨX ]JAY_X
5







?.;.: [ quy tró`f s` xut yjaurt (sj kfuj)
@euyỗ` cmu

Kfu` fûj 

Fmễu kfọ`f fâl
cƲừ`e kfẩt dfø 

Oâm dfì

^m dfuậ` 
cjktmk tfƲƪ`e
lẪm hẪ`e
dfø

FaẪt fûj 
FƲƪ`e

Ēớ`e fỷj

V cỹ `fmt

Ky em`e

Rfm tr`

cmu,

emjpf
_ỷt s` pfl

Oja oó

Cỗ` li`

Cõl c`f

Oa quẫ`
cẪ`f 

]jaurt
truyỊ`

tfỚ`e 
 Fã`f ?.:7 [ƪ Ěớ quy trã`f sẫ` xuẩt yjaurt (sỡj kfuj)  

6





(XrỡkfomCỗ ^` @ft Faõm, `l ?2:9).
?.;.? Xfuyt lm`f quy trã`f 
?.;.?.: Kfuậ` fûj 
Lứk Ěìkf7 Fmễu kfọ`f fâl cƲừ`e kfẩt a kfa s` pfl yjaurt.
@euyỗ` tk7 Fmu kf`f fõl c`e kft oớa kỷ
k ỷ tra`e sj `euyỗ` cmu. Xfmu tfó tfỗl

võa, tfj tfó tờkf rj fak pfm tr` vm sj kỷ fõl c`e oớa tfp f`.
Rf`e pfờp7 @u sj `euyỗ` cmễu kû fâl cƲừ`e kfẩt oía tfẩp, tj sẼ oộ su`e tfỗl
krijl võa. C`e kft oớa tra`e krijl tm tfmu dfø`e tfẩp fƪ` :?% vâ tfƲỜ`e hja
Ěờ`e tỤ ;9% - 82%. @ek cm, `u `euyỗ` cmu kỷ fõl c`e kft oía kja tj kû tfị oộ
su`e sỡj eấy faẵk sỬ hứ`e quê trã`f cy tïl Ěị têkf oỔt kfẩt oía rj dfm sj. (Xrỡkf om
Cỗ ^` @ft Faõm, `l ?2:9).
Fõl cƲừ`e kfẩt oía tra`e yjaurt tfâ`f pfậl tfƲỜ`e hja Ěờ`e tr a`e dfaẫ`e : ‛  ;%.
 ;%. 
?.;.?.? Fmễu kfọ`f fâl cƲừ`e kfẩt dfø  
Lứk ỡkf7 mu kf`f fõl c`e kft dfứ tra`e sj `euyỗ` cmễu.  
RfƲƪ`e pfêp7 Xfia Oaureiams vâ Cjrpi`t (:=6=), tộ`e fâl c`e kft dfứ kfa quờ
tró`f cỗ` li` tra`e s` xut yjaurt câ tỤ :8  -:>%. XfỺk tằ, lổm `fâ sẫ` xuẩt sẼ kfỌ` lờt
emê trỄ tfìkf fừp kfa sẫ` pfậl kụj lã`f. Xfø`e tfƲỜ`e sỡj tƲƪm kû fâl cƲừ`e kfẩt dfø
dfaẫ`e ::.9 ‛  :?.5%. Ēị tċ`e fâl cƲừ`e kfẩt dfø tra`e sỡj tƲƪm, kfu` o kfa quờ tró`f
cỗ` li`, tj kỷ tf kf` lờt tra`e `fỡ`e emẫm pfêp sju 7 
  Kø Ěẵk sỡj tra`e ĚmỊu dmễ` kfï` dfø`e Ěị câl ojy fƪm Ěm lờt cƲừ`e `fẩt ĚỄ`f.
Xfị tìkf sỡj sju quê trã`f kø Ěẵk tfƲỜ`e emẫl Ěm tỤ :2   - ?2%. Dfm Ěû, tộ`e fâl
cƲừ`e kfẩt dfø tra`e sỡj sẼ tċ`e tỤ :.9   - ;%. Kêk `fâ sẫ` xuẩt kû tfị sỬ hứ`e
tfmằt oỄ ôm dfì dằt fừp kø Ěẵk sỡj tra`e ĚmỊu dmễ` kfï` dfø`e faẵk tfmằt oỄ kø Ěẵk
sỡj hẪ`e lõ`e rm.
O su`e tfỗl ot sj ey võa tra`e sỡj tƲƪm7 fâl cƲừ`e oờt sỡj eấy sỬ hứ`e
tfƲỜ`e dfø`e kja fƪ` ;% sa vỔm dfỚm cƲừ`e sỡj tƲƪm . 
  O su`e tfỗl sj kứ k võa sj tm.
V cỹ sj ey o`e pf`e pfờp smỗu ck trỗ` tfmằt oỄ lilorj`i. Hý`e sẫ` pfậl
•

•

•


•

dfø`e quj lâ`e tfăt rj t tfmt o smỗu ck kỷ fõl c`e kft dfứ kja sẼ ĚƲừk sỬ
hứ`e Ěị oộ su`e vâa sỡj tƲƪm. 
Xýy tfuk võa `eu` `euyỗ` cmu võ tfmt o s` kỷ lâ lổm `fâ lêy sẼ kfỌ` lờt emẫm
 pfêp tfìkf fừp kfa vmễk fmịu kfọ`f ttộ`e
ộ`e fâl cƲừ`e kfẩt   dfø tra`e `euyỗ` cmu sj tm.
(Xrỡkfom Cỗ ^` @ft Faõm, `ċl ?2:9).
?.;.?.; Oâm dfì

Lứk Ěìkf7 CaẪm oề kêk kfẩt ojy fƪm kû lým dfû kfỄu rj dfềm sẫ` pfậl, tċ`e kfẩt
cƲừ`e sẫ` pfậl sỡj yjaurt. 
Fâl cƲừ`e kfẩt dfì fÿj tj` tra`e sj `euyỗ` cmu kõ`e tfp kõ`e tt. Dfm ỷ fmễu
quẫ kụj kêk quê trã`f Ěớ`e fûj vâ tfj`f trý`e sẼ tċ`e, kêk fừp kfẩt ojy fƪm kû lým dfû
kfỄu tra`e sỡj sẼ ĚƲừk têkf oề vâ kfẩt cƲừ`e sẫ` pfậl yjaurt sẼ tỚt fƪ`. @ằu oộ su`e
sỡj eấy vâa `euyỗ` cmu tm fmu kf`f fõl c`e kft dfứ, sỺ dfuẩy trờ` fổ` fừp
=


 

 

sẼ câl emj tċ`e cƲừ`e dfì fÿj tj` tra`e sỡj. Dfm Ěû, tra`e quy trã`f sẫ` xuẩt oạt ouờk
 pfẫm kû q trã`f ôm dfì. 
 @ằu fmễu kfọ`f fâl cƲừ`e kfẩt dfø tfia pfƲƪ`e pfêp kø Ěẵk tfã dfø`e kấ` tmằ` fâ`f
emjm a` oõm dfỡ.(Xrỡkfom Cỗ ^` @ft Faõm, `l ?2:9).
?.;.?.8`e fỷj
Lk Ěìkf7 Xrê`f fmễ` tƲừ`e têkf pfj kụj kfẩt a xẫy rj tra`e quờ tró`f cỗ` li` sj
võ cõl t`e Ěớ`e `fẩt kfa sẫ` pfậl yjaurt.  

Xfø`e tfƲỜ`e, Ěớ`e fûj ĚƲừk tfỺk fmễ` ố êp cỺk ?22  - ?92 ojr, `fmễt Ěờ sỡj tỤ >9 522K.
Xfia Cuquit (:=69), tra`e quy trã`f kø`e `efễ sẫ` xuẩt yjaurt kû fâl cƲừ`e kfẩt
 oía tfẩp, kờk `fõ s` xut dfứ`e `ỗ` o quj emjm a` `e fỷj sj `euyỗ` cmu. Zuờ
tró`f `e fỷj s `f fƲố`e tỚt Ěằ` kẩu tr÷k lmkicci tra`e sẫ` xuẩt vâ km tfm` ku trữk
eic kj yjaurt tfõ`f pfl. (Xrỡkfom Cỗ ^` @ft Faõm, `l ?2:9).
?.;.?.9V
V cỹ `fmt
Lk ỡkf7 Xmỗu hmt faẵk fẪ` kfằ Ěằ` lửk tỚm Ěj fễ vm sm`f vẬt vâ kêk i`zyli tra`e
sỡj. @eaâm rj, quê trã`f `ây kÿ` câl omằ` tì`f sƪ oờ kêk pratim` tra`e sỡj, k omt cõ kờk
wfiy pratim`. @f ỷ, quờ tró`f cỗ` li` cjktmk, dfỚm Ěø`e ĚƲừk fã`f tfâ`f vỔm kẩu tr÷k
ộ` ĚỄ`f, fẪ` kfằ sỺ tfaêt fuyằt tfj`f rj dfềm kẩu tr÷k eic dfm oẫa quẫ` yjaurt. Xfia
Oycu`h Eastj (:==9), Ěû câ ha ο-cjktaecaoucm` (tfâ`f pfấ` kfì`f tra`e wfiy pratim`) Ěë
tƲƪ`e têk vỔm η-kjsim` tra`e kẩu tr÷k likmcci câl kẫm tfmễ` kẩu tr÷k Ěø`e kụj yjaurt.  
RfƲƪ`e pfêp7 Zuê trã`f xỬ cü `fmễt ĚƲừk tfỺk fmễ` tra`e tfmằt oỄ trja Ěộm `fmễt hẪ`e
 oẫ`e lề`e faẵk Ớ`e cớ`e. Kfằ Ěờ xỬ cü `fmễt câ =2  - =92K tra`e dfaẫ`e ;   - 9 pfữt.
(Xrỡkfom Cỗ ^` @ft Faõm, `l ?2:9).
?.;.?.>Ky em`e vm dfuậ` cjktmk 
Lứk Ěìkf7 ^m dfuậ` cjktmk sỬ hứ`e kêk kfẩt hm`f h`e tra`e sj `euyỗ` cmu sm`f
tr`e, pfờt trm` võ tfk fm` quờ tró`f cỗ` li`.
Xra`e s` xut yjaurt, `em tj s h`e `fỷl vm dfu` cjktmk cỗ` li` Ěớ`e   fã`f.
ouc ejrmkus. Xra`e
Fjm caẪm pfộ omằ` `fẩt câ  [triptakakkus tfirlapfmcus vâ  Cjktaojkmccus oucejrmkus
tfỺk dfuậ`
tằ, kf÷`e
tfị sỚ`e
kờ`e
sm`fcâ vỔm
Xfø`e
tỵ cễcễ `ây
emỡjkûkấu

vâ
trỺk
tra`ekûkj`f
trƲỜ`e
emỚ`e
:7: `fju.
fak ?7?.
Xuytf`e,
`fmỗ`, t
tfdfu`
tfjy m
pf tfuk
tfu k võa fat tỡ`f
tỡ` f kj kfữ`e s h`e võ
v õ `f`e yỗu ku v kf tmỗu kft c`e kj
k j
s` pfl.
Fm` `jy, kờk `fõ lêy sẫ` xuẩt yjaurt vỔm `ċ`e suẩt cỔ` tfƲỜ`e luj kfằ pfậl vm
dfuậ` cjktmk Ěị sỬ hứ`e. @fƲ vẬy, fỌ dfø`e kấ` Ěấu tƲ kfm pfì `fï` kø`e, `fâ xƲố`e võ
`euyỗ` cmu kfa quờ tró`f em em`e võ `fù` em`e tẪm `fâ lêy.  
RfƲƪ`e pfêp7 Zuê trã`f faẪt fûj ĚƲừk tfỺk fmễ` tra`e tfmằt oỄ vø trý`e kû hẪ`e fã`f
trứ, Ěêy kø` vâ ĚƲừk kfằ tẪa oẺ`e tfíp dfø`e rọ. @fmễt Ěờ faẪt fûj ĚƲừk huy trã ố 8; 2K.
Zuê trã`f ĚƲừk xil câ dằt tf÷k dfm Ěờ kfuj kj`f trƲỜ`e ĚẪt tỤ 69   - =22  H. EmỚ`e vm
dfuậ` cjktmk sju dfm ĚƲừk faẪt fûj, sẼ ĚƲừk kẩy vâa o` sj `euyỗ` cmu vm t c tm
9% võ
tfmu
cõ 2.
tmtjjk`
cõ 5%
[ju quê

`fï`sỺemỚ`e
faẵkĚờfaẪt
fûjkj`f
emỚ`e,
`ằu
kfƲj sỬ
hứ`e
`ejy
câl(v/v).
cẪ`f emỚ`e
Ěị trã`f
fẪ` kfằ
emj tċ`e
kfuj
trƲỜ`e.
:2


 

 

^mễk tċ`e `fj`f Ěờ kfuj kụj kj`f trƲỜ`e emỚ`e sẼ k kf fat tỡ`f cỗ` li` kj vm dfu`
cjktmk. Xr`e fừp emỚ`e ĚƲừk sỬ hứ`e tra`e > emỜ tmằp tfia, tj kfọ kấ` câl cẪ`f kj`f
trƲỜ`e vỊ `fmễt Ěờ :2  - :?2K. @ằu tfỜm emj` oẫa quẫ` emỚ`e hâm fƪ` > em tfó `fmt
kj`f tr`e `ỗ` huy tró 92K .
Kấ` kf÷ ü, dfm tmằ` fâ`f kẩy emỚ`e, tj `ỗ` kfa kờ`f dfuy kj tfmt o fat `e
tra`e dfaẫ`e tfỜm emj` `fẩt ĚỄ`f Ěị pfï` oỚ ĚỊu kêk tằ oâa vm dfuậ` cjktmk tra`e løm
trƲỜ`e sỡj. @fỜ Ěû, quờ tró`f cỗ` li` s hm` rj `e u f`. (Xrỡkf om Cỗ ^` @ft
Faõm, `l ?2:9).

?.;.?.5Fat fỷj em`e
Lk ỡkf7 _ữt `e` tfm e mj` cỗ` li` võ tmt dml cƲừ`e kfằ pfậl vm dfuậ` kấ`
hý`e.
RfƲƪ`e pfêp7 @eƲỜm tj tfƲỜ`e fat fỷj em`e trỗ` lứm tr`e k pfj kf t oờt
sỡj eấy. Fâl cƲừ`e kfẩt dfø tra`e løm trƲỜ`e faẪt fûj hja Ěờ`e tỤ =  - :?%. XrƲỔk dfm
faẪt fûj emỚ`e løm trƲỜ`e kấ` ĚƲừk tfj`f trý`e ố =2  - =9 2K tra`e dfaẫ`e tfỜm emj` ;2 89 pf÷t. Zuê trã`f faẪt fûj ĚƲừk tfỺk fmễ` tra`e tfmằt oỄ vø trý`e kû hẪ`e fã`f trứ, Ěêy
kø` vâ ĚƲừk kfằ tẪa oẺ`e tfíp dfø`e rọ. @fmễt Ěờ faẪt fûj ĚƲừk huy trã ố 8; 2K. Zuê trã`f
ĚƲừk xil câ dằt tf÷k dfm Ěờ kfuj kj`f trƲỜ`e ĚẪt tỤ 69 -=22H. (Xrìkf  oốm Cỗ ^` @ft
Faõm, `l ?2:9).
?.;.?.6Rfm tr`
Lk ỡkf7 Xa f`e vỄ sju `ây kfa sẫ` pfậl Ěớ`e tfỜm kŭ`e eûp pf` pfù` o u
vm dfu` cjktmk tra`e sj `euyỗ` cmu.  
RfƲƪ`e pfêp7 [ju dfm kẩy emỚ`e vm dfuậ`, løm trƲỜ`e sj k pfm tr` f`e cmu
rm emj `fmt cỗ` ` 8;  - 892K vâ ĚƲj quj tfmằt oỄ rût vâa oja oó, ỷ`e `p. (Xrỡkfom Cỗ
^` @ft Faõm, `l ?2:9).
?.;.?.=_ỷt sẫ` pfậl  
Lứk Ěìkf7 XẪa fã`f hê`e kfa sẫ` pfậl vâ pfï` oỚ sẫ` pfậl vâa vẬt kfửj ĚỺ`e.  
RfƲƪ`e pfêp7 Kêk tfmằt  oỄ
oỄ rût ĚỊu câl vmễk
vm ễk tra`
tra`ee ĚĚmỊu
mỊu dmễ`
dm ễ` vø
v ø trý`e Ěị trê`f
t rê`f `fmỉl
`fm ỉl
vm sm`f vt t lứm tr`e oỗ` `eaõm võa sj. Fm` `jy, `em tj tf`e s h`e oja oó
`fj?.;.?.:2
vm dfmCỗ`
c`e

li`s` pfl ?22e/ : oja oó.(Xrỡkfom Cỗ ^` @ft Faõm, `l ?2:9).
Lứk Ěìkf7 Ēị kfa vm dfuậ` cjktmk sm`f trƲố`e pfêt trm` võ ta rj `f`e s` pfl
trja m kft.
Cỗ` li` cjktmk câ quê trã`f kfì`f tra`e sẫ` xuẩt sỡj kfuj. Jkmh cjktmk k ta tfõ`f
tra`e quờ tró`f cỗ` li` tfia pfƲƪ`e trã`f sju7 
K:?F??A:: + F?A ↟ 8K;F>A; 
Cjktazj
Jkmh cjktmk
 ‛  _(KAA)
 ‛  _(KAAF)
 @F? ‛ 
 _(KAA)?Kj + ?KF;KFAFKAAF ↟ @F? ‛ 
 _(KAAF)? + (KF;KFAFKAAF)?Kj
Kjzim`jt kj`xm
Jkmh cjktmk
Jkmh kimsimk
Kj`xm cjktjti
Jkmh cjktmk têk hứ`e vỔm pfửk kj`xm pfaspfjti ‛   kjsim` câl têkf kj`xm rj dfềm pfửk
kfuyị` `û tfâ`f hẪ`e dfø`e faâ tj`, sỡj tỤ hẪ`e cề`e kfuyị` sj`e hẪ`e Ěø`e tứ .
::


 

 

RfƲƪ`e pfêp7 Kêk oja oã  kfửj fổ` fừp sỡj vâ em`e vm dfu` cjktmk k j võa
pf`e cỗ` li`. @fmt cỗ` li` tm u tf`e cõ 8? - 8;2K. Lẵk hý sỡj ĚƲừk ĚỺ`e
tra`e kêk oja ỗ dì` `fƲ`e pf`e cỗ` li` pfm cuứ` k v sm`f skf s. @eƲỜm tj sỬ
hứ`e dfø`e dfì vø trý`e kû quj fễ tf`e vm ck lilorj`i tfứ`e dfỡ kfa pf`e cỗ`

li`. Xfm emj` cỗ` li` pf tfuk võa kf`e vm dfu` s h`e, tr`e tfờm sm`f cỹ kj
em`e võ yỗu ku v kfuj kj yjaurt tfõ`f pfl. Xrỗ` lứm tr`e sỡj, tfỜm emj` tfằ
fễ kụj [triptakakkus tfirlapfmcus  vâ  Cjktaojkmccus oucejrmkus  dfa`e ?2 - ;2 pfữt.
Xfứ`e tf`e, quờ tró`f cỗ` li` dằt tf÷k sju ?.9   ‛ 
‛   ; emỜ. Ēờ kfuj yjaurt t 52-622H.
(Xrỡkfom Cỗ ^` @ft Faõm,`l ?2:9).
Kờk om` m xẫy rj7
Fă fỌk7 pF emẫl, tìkf cuỽ ĚƲừk 2. 69 2.=9% jkmh cjktmk. Xfõ`f pf` `euyỗ` cmu
kỷ s tfjy m c` ha quờ tró`f cỗ` li` ta `fmu s` pfậl dfêk `fju.
Faê sm`f7 Vẫy rj kêk pfẫ`  ử`e hƲỔm têk hứ`e kụj fễ i`zyli vm dfuậ`.
  Rfẫ` ử`e axm faê dfỬ ĚƲỜ`e
ĚƲ Ờ`e cjktasi tfâ`f jkmh cjktmk tra`e ĚmỊu dmễ` yằl dfì .
  Rfẫ` ử`e tfuỵ pfï`
 pfï` ĚƲỜ `e
`e sỡj tfâ`f ĚƲỜ`e Ěƪ` emẫ`.
  Rfẫ` ử`e tfuỵ pfï` lờt pfấ` pratmh tfâ`f pipta`i, jkmh jlm`.
Faê cü7 sỺ Ěø`e tứ kjsim` câl kfuyị` trẪ`e tfêm kụj fổ` fừp tỤ cề`e sj`e sễt.
•

•

•

❞ 

Emẫtứ
m tfìkf
 Ěø`e
 kjsim`7
Ēø`e

kjsim`sỺ câ
q tứ
trã`f
kfuyị` kjsim` tỤ trẪ`e tfêm dia sj`e dfỚm Ěø`e vỔm kẩu
tr÷k dia. Ēị tmằ` fâ`f Ěø`e tứ kjsim` tra`e sỡj, `eƲỜm tj tmằ` fâ`f lờt tra`e fjm pfƲƪ`e  
 pfêp sju7
  Kfọ`f emê tr Ễ pF vỊ Ěmịl Ěẻ`e Ěmễ` kụj kjsim` câ 8.>.
  [Ử hứ`e i`zyli ứ`e tsj.
Xra`e quờ tró`f cỗ` li` sj kfuj, s Ěø`e tứ xẫy rj oốm têk `fï` jkmh cjktmk (Ěờ pF
vâ Ěmịl Ěẻ`e Ěmễ` kụj kjsim`).
Kjsim` tra`e sỡj tớ` tẪm ố hẪ`e lmkicci, kf÷`e kû Ěmịl Ěẻ`e Ěmễ` pF<8. >. D fm
fm oẫa
quẫ` sỡj tƲƪm ố 8 - 5aK, kêk lmkicci sỡj oÿ pfï` cy lờt pfấ` tfâ`f tmịu kấu lmkicci, sju
?8 emỜ kû Ěằ` 92% ο -kjsim` têkf rj dfềm ku trữk eic tra`e sj. Dfm emj `fmt sj, kờk
ã

ã

pfù` t -kjsim` cmỗ` dt lt kờkf kfl kfp vm kờk lmkicci oj` Ěấu. @fỜ vẬy sỡj ĚƲừk
 oẫa quẫ` tra`e tfỜm emj` hâm ố `fmễt Ěờ tfẩp sẼ kû fâl cƲừ`e kjsim` faâ tj` tċ`e kja.
Zuê trã`f Ěø`e tứ kjsim` faâ tj` sẼ dfû dfċ` vâ díl trmễt Ěị fƪ` sa vỔm kêk kjsim` tớ` tẪm
ố hẪ`e lmkicci.
 @ằu tj ĚƲj vỊ emê trỄ pF<8.> - Ěmịl Ěẻ`e Ěmễ` kụj kjsim`, sẼ câl tċ`e cỺk f÷t tì`f
Ěmễ` emỡj kêk pfï` tỬ vỔm `fju. Dfm Ěû kjsim` sẼ kfuyị` sj`e trẪ`e tfêm dfø`e tj` vâ sẼ
xuẩt fmễ` dfỚm Ěø`e tứ tra`e sỡj.
 @eaâm rj, vm dfuậ` tra`e sỡj omằ`
o mằ` ĚƲỜ`e
ĚƲ Ờ`e cjktasi tfâ`f jkmh cjktm k, jkmh cjktmk sẼ câl
emẫl pF. D fm Ěmịl Ěẻ`e Ěmễ` kụj kjsim` ố 8.> sẼ xẫy rj quê trã`f dằt tứ Ěị tẪa eic kû tì`f
tfẩl, Ěờ Ěâ` fớm.

❞  Kêk yằu tỚ ẫ`f fƲố `e7
`e7
  EmỚ`e vm sm`f vẬt
  [Ớ cƲừ `e
`e vm sm`f vẬt

•
•

:?





@fmt
Xfm emj`

ã

ã

(Xrỡkf om Cỗ ^` @ft Faõm, `ċl ?2:9).
?.;.?.:: Câl cẪ`f
Lứk Ěìkf7 Ēị ộ` ĚỄ`f kẩu tr÷k eic sẫ` pfậl, Ěớ`e tfỜm câl kfẬl tỚk Ěờ tộ`e fừp
jkmh cjktmk kụj vm dfuậ`. 
RfƲƪ`e pfêp7 Kêk oja oã kfửj yjaurt sẼ ĚƲừk ĚƲj vâa pfÿ`e câl cẪ`f Ěị ĚƲj yjaurt
vỊ `fmễt Ěờ :6 - ?22K tra`e vÿ`e ;2 - 82 pf÷t. (Xrỡkfom Cỗ ^` @ft Faõm, `l ?2:9).
?.;.?.:?Oa qu`
F `fmt Ěờ kụj yjaurt xuỚ`e 8 2K vâ oẫa quẫ` sẫ` pfậl dfa cẪ`f ố `fmễt Ěờ ?  - 82K.

Lứk Ěìkf7 @em tj kỷ tf kfa tfỗl `e fak faj qu Ěị tċ`e lým vỄ.
RfƲƪ`e pfêp7
  ĒƲỜ`e fÿj tra`e lờt cƲừ`e `fề sỡj, tfj`f trý`e trờ` vâa sỡj. Faẵk sju dfm
ĚƲỜ`e fûj, cỌk dĭ rớm trờ` vỔm sỡj trƲỔk dfm tfj`f trý`e. 
   @ằu câ sỡj kfuj faj quẫ tfã `ƲỔk faj qu kfa võa trk dfm cỗ` li` sj. @u
hý`e tm`f hấu kfẩt tfƪl tfã kfẩt tfƪl kû tfị trờ` vỔm sj trk fak sju quờ tró`f
cỗ` li`. (Xrỡkf om Cỗ ^ċ` @fẩt Fâm, `ċl ?2:9).
•

•

vỔ m `fûl sẫ` pfậl oẫa quẫ` ố  `fm
 `fmễt Ěờ tfẩp tj kû ? quy trã`f7
  ĒỚm :7
Zuy❞trã`f
Fổ` fừp yjaurt vâ kêk pfứ emj ĚƲừk ĚƲj vâa tfmằt oỄ Ěớ`e fûj. Lứk Ěìkf kụj quê
trã`f Ěớ`e fûj `ây câ câl emẫl dìkf tfƲỔk fẪt a, pfï` oỚ ĚỊu kf÷`e tra`e sẫ` pfậl,
 pfê vỪ kẩu tr÷k eic kụj dfỚm Ěø`e, emẫl Ěờ `fỔt vâ tċ`e Ěờ Ěớ`e `fẩt kfa sẫ` pfậl. Êp
cỺk Ěớ`e fûj kû tfị tfjy Ěộm tỤ 92 - ?22 ojr.
Xmằp tfia sẫ` pfậl ĚƲừk câl cẪ`f vỊ ?2 2K rớm ĚƲj vâa tfmằt oỄ oja eûm, Ěû`e `ạp.
XfỜm emj` oẫa quẫ` sẫ` pfậl tỤ ? - ; tuấ` ố `fmễt Ěờ ? - 82K.
Zuy trã`f ?7
Fổ` fừp yjaurt vâ kêk pfứ emj ĚƲừk ĚƲj vâa tfmằt oỄ tfj`f trý`e hẪ`e oẫ` lề`e
faẵk hẪ`e Ớ`e cớ`e rớm Ěm vâa tfmằt oỄ Ěớ`e fûj vø trý`e. [ju dfm ĚƲừk câl `euờm, sẫ`
 pfậl ĚƲừk ĚƲj vâa tfmằt
tfm ằt oỄ rût vâ Ěû`e `ạ p vứ trý`e. Ha quờ tró`f tfj`f trý`e dfứ`e tf
tmỗu hmt k faõ` taõ` vm dfu` cjktmk tra`e yjaurt `ỗ` s` pfậl pfẫm ĚƲừk oẫa quẫ` ố
`fmễt Ěờ tfẩp ? - 82K. XfỜm emj` oẫa quẫ` kû tfị día hâm :  - ? tfê`e.
❞  ĒỚm vỔ m sẫ` pfậl oẫa quẫ` ố  `fm
 `fmễt Ěờ pfÿ`e7

 @eƲỜm tj
t j sỬ   hứ`e pfƲƪ`e pfêp tmễt trý`e YFX tmỗu hmt taõ` o f vm sm`f vt kû
tra`e sẫ` pfậl. Zuy trã`f xỬ cü `fƲ sju7 
  Fổ` fừp yjaurt vâ pfứ emj ĚƲừk oƪl vâa tfmằt oỄ Ěớ`e fûj rớm vâa tfmằt oỄ tmễt
trý`e YFX. Xfø`e tfƲỜ`e `eƲỜm tj sỬ hứ`e pfƲƪ`e pfêp emj `fmễt emê` tmằp trỗ`
tfmt o trja m `fmt o` l`e fak `e c`e. Xra`e mu dm` v sm`f s` xut
tt võ sj `euyỗ` cmu t kờk kf tmỗu v v sm`f, s` pfl kfọ kfửj vm dfuậ`
cjktmk, dfø`e kfửj vỄ dfuậ` dfêk. Xj kû tfị sỬ hứ`e kfằ Ěờ tmễt trý`e ố `fmễt Ěờ
•

tfẩp ::2 - ::92K tra`e tfỜm emj` 9  - 5 emïy. Xmằp tfia, yjaurt ĚƲừk câl `euờm vâ Ěm
vâa tfmằt oỄ rût, Ěû`e `ạp sẫ` pfậl. Dfm Ěû kû tfị oẫa quẫ` sẫ` pfậl ố `fmễt Ěờ
:;


 

 

 pfÿ`e, `ƪm
` ƪm tfaêt
t faêt lêt. XfỜm emj` oẫa quẫ` t ;- > tfờ`e. (Xrỡkf om Cỗ ^` @ft
Faõm, `l?2:9).
O`e ?.87 [a sê`f sỺ dfêk `fju emỡj yjaurt truyỊ` tfỚ`e, yjaurt dfuy võ yjaurt u`e
(Xrỡkfom Cỗ ^` @ft Faõm)
]jaurt h`e
]jaurt u`e
]jaurt truy` tf`e
dfuy
[ju dfm ky em`e vm dfu`, [j `euyỗ` cmu Zuờ tró`f cỗ` li` yjaurt

lứm tr`e sj k a ĚƲừk xỬ cü vâ kẩy uỚ`e kŭ`e tƲƪ`e tỺ `fƲ
trờ` u võ fmu kf`f `fmt em`e rm cỗ` li` s` pfậl yjaurt hẪ`e
Ěờ tra`e dfaẫ`e 8;  - 892K tra`e tfmằt o fó`f dfuy. Dfm dt tfữk cỗ`
rm j quj tfmt oỄ rût vâa trứ hu`e tìkf cỔ`, li`, `eƲỜm tj tmằ` fâ`f
 oja oã, Ěû`e `ạp. Xmằp tfia kû kê`f dfuẩy, tmằp dfuẩy trờ` Ěị pfê vỪ kẩu
kêk oja oã kfửj fổ` fừp sỡj tfia câ quê trã`f tr÷k eic kụj dfỚm Ěø`e tứ
vâ emỚ`e vm dfuậ` cjktmk câl cẪ`f vâ rût sẫ` rớm câl cẪ`f yjaurt vỊ :6 Zuy
?22K, sju ỷ ol võa o`
k j võa pf`e cỗ` pfl võa oja oó.
tró`f
kfj tl, tmp tfia tj o
li`. Zuờ tró`f cỗ` li` dt
su`e tfỗl `e, kờk pf
tfữk sju ?.9 - ;f. [ju Ěû kêk
emj
`fƲvâa
fƲƪ`e
lâu…
yjaurtcmễu,
rớm kfẩt
tmằp
tứk dfuẩy trờ` fổ` fừp.
]jaurt uỚ`e kû tfị oẫa
quẫ` ố `fmễt Ěờ tfẩp faẵk
`fmễt Ěờ pfÿ`e. 

 oċ`e
tmằp câl
tứk c`f
j

kfữ`e tm
võaspf`e
f `fmt t emờ tr yỗu
ku rm j ` dfa oa
qu` c`f.
@fmt
Cỗ` li`

8? - 8;2K

8;2K

kfuj

52 - 622H

pF < 8.? ‛  8.>
 8.>

Kấu dfuậ` [triptakkakus
EmỚ`e vm tfirlapfmcus  vâ trỺk dfu`
dfu` Cjktaojkmccus oucejrmkus.

Ku dfu`

[triptakkakus
tfirlapfmcus võ

trk dfu`
Cjktaojkmccus

oucejrmkus.

Zuờ tró`f cỗ` li` tra`e oja
Ēẵk tì`f  ỗ câl xuẩt fmễ` dfỚm Ěø`e
kụj sẫ` vâ tẪa kẩu tr÷k Ěẵk trƲ`e kfa
pfậl  sẫ` pfậl. [ẫ` pfậl kû kẩu

tr÷k eic lỄ`.

]jaurt hẪ`e dfuẩy
dfø`e emỡ cẪm fâ`
tâ` kẩu tr÷k eic
kụj dfỚm Ěø`e tứ
ĚƲừk fã`f tfâ`f

Kấu dfuậ` [triptakkakus
tfirlapfmcus vâ trỺk dfuậ`
 Cjktaojkmccus oucejrmkus.

DfỚm Ěø`e tứ xuẩt fmễ`
tra`e sẫ` pfậl sju quê
trã`f cỗ` li` o pfờ fy
faõ` taõ`. [` pfl kỷ
h`e c`e, dfm s h`e

tra`e quờ tró`f cỗ` `em tmỗu hý`e dfứ`e k`
li` cjktmk `ỗ` hý`e lu`e.
:8







O su`e
f`e
cmu

m vm s` pfl kỷ o
su`e f`e cmu7 trỗ` fễ
tfỚ`e ĚƲỜ`e Ớ`e vẬ`
kfuyị` sỡj tỤ oớ` kẩy emỚ`e
Ěằ` lêy rût vâa oja oã vâ
Ěû`e `ạp, `eƲỜm tj sẼ oộ
su`e pfứ emj vâa. 

dfø`e kû kẩu tr÷k
eic lỄ` vâ  Ěớ`e
`fẩt `fƲ yjaurt
truyỊ` tfỚ`e.
]jaurt hẪ`e dfuẩy
cuø` ĚƲừk oộ su`e
 purii trêm kïy vâ
lờt sỚ pfứ emj
dfêk. ^mễk oộ su`e
 purii vâ kêk pfứ
emj dfêk `fƲ fƲƪ`e
cmễu, kfẩt lâu, kfẩt
ộ` ĚỄ`f… sẼ ĚƲừk
 oƪl trỺk tmằp vâa

ĚƲỜ`e Ớ`e vẬ`
kfuyị` yjaurt tỤ
 oớ` kfửj tẪl Ěằ`

tfmằt vâa
oỄ oja
rût oã.sẫ`
 pfậl
?.8  FỎ XFỒ@E XFMẰX Oệ [ợ HỨ@E  
?.8.: Xfmằt oỄ pfỚm tr`
Xfứ`e sd tfut7
@`e sut :222 cỡt/f.
[ h`e dfuy oỗ` fứ`e =>2 vÿ`e/pf÷t.  
Ēớ`e fớ fmị` tfỄ sỚ, pfẪl vm fmị` tfỄ `fmễt Ěờ 2 - :222K.
OỚ` kfï` emi` kû tfị ĚmỊu kfọ`f `fmễt Ěờ . (Xrìkf Kfjptir > Oumchm`e-ocakds an hjmry
 prakissm`e m` Xitrj Rjrd. Hjmry Rrakissm`e Fj`hoaad . CR Erjnmskj JO).

 Fã`f ?.?7 Xfmằt oỄ pfỚm trờ`  

:9


 

 

?.8.? Xfmằt oỄ cỌk7 @ċ`e
 @ċ`e suẩt :222 cìt/f. 

 Fã`f ?.;7 Xfmằ t oỄ cỌk


?.8.; Oớ`
Oớ` kï` oẺ`e7 Hu`e tìkf 822 cìt. 

 Fã`f ?.87 Oớ` kï` oẺ`e  

?.8.8  Xfmằt oỄ Ěớ`e fûj 
Xfmằt oỄ Ěớ`e fûj êp suẩt kja, ố emjm ĚaẪ` Ěớ`e fûj sỡj.  
❞  Xfø`e sỚ dĭ tfuẬt7
 @ċ`e suẩt :222 cìt/f. 
Ēớ`e fûj ? kẩ p7
Kẩp :7 R: < (?;2-?92) ojr.
Kẩp ?7 R? < (82-89) ojr.
Êp suẩt Ěớ`e fûj câ ?.: ojr.
❞  Kẩu tẪa7
Xfmằt oỄ Ěớ`e faê sỬ hứ`e êp cỺk kja eớl ? oờ pfẬ` kfì`f7 oƪl kja êp vâ fễ tfỚ`e
tẪa ĚỚm êp.
Oƪl pmsta` kja êp ĚƲừk vẬ` fâ`f oốm Ěờ`e kƪ Ěmễ` tfø`e quj trứk qujy vâ oờ truyỊ`
Ěờ`e Ěị kfuyị` Ěờ`e qujy kụj Ěờ`e kƪ tfâ`f kfuyị` Ěờ`e tỄ`f tmằ` kụj pmsta`.
:>


 

 

Kêk pmsta` kfuyị` Ěờ`e tra`e xmcj`f ố êp suẩt kja. Kf÷`e kû tfị kfằ tẪa tỤ `fỡ`e
vẬt cmễu kû Ěờ o` k fk kja. Oỗ` tra`e tfmt o k` kỷ fễ tfỚ`e hẤ` `ƲỔk vâa `fẺl lứ k
Ěìkf câl lêt kfa pmsta` tra`e sut quờ tró`f cõl vmk.
@euyỗ` cỹ fat `e7

u tmỗ` lu `euyỗ` cmu k j võa tfmt o Ěớ`e faê oốm pmsta`. Oƪl sẼ tċ`e êp
cỺk kfa fễ `fŭ tƲƪ`e tỤ ; ojr Ěằ` :22 ‛   ?92 ojr faẵk kja fƪ` tẪm Ěấu vâa kụj dfi fẽp.
 @eƲỜm tj s ta lt m ờp cỗ` f `f t`e o`e kêkf fmễu kfọ`f dfaẫ`e kêkf dfi fẽp
tra`e kêk tfmằt oỄ emỡj kêk oờ pfẬ` sm`f cỺk vâ oờ pfẬ` tẪa dfi fẽp. ĒỚm êp `ây huy trã
 oốm lờt oƪl tfuỵ
tfu ỵ cỺk sỬ hứ`e hấu. Dfm Ěû,
Ě û, êp suẩt Ěớ`e
Ě ớ`e faê sẼ kï` oẺ`e vỔm êp suẩt hấu
têk h`e cỗ` pmsta` tfu ck.
Xfứ`e tf`e, `em tj kf` dfi fẽp kû kfmỊu rờ`e dfaẫ`e :22 cấ` cỔ` fƪ` ĚƲỜ`e
dì`f fẪt kụj pfj pfï` tê`. Ēm `ej`e quj dfi fẽp, tỚk Ěờ kfuyị` Ěờ`e kụj fễ `fŭ tƲƪ`e
kfọ kû tfị tċ`e Ěằ` :22 ‛   822 l/s vâ quê trã`f Ěớ`e faê hmỉ` rj tra`e dfaẫ`e :2 ‛   :9
emïy. Xra`e suỚt tfỜm emj` `ây, taâ` oờ `ċ`e cƲừ`e êp suẩt ĚƲừk ku`e kẩp tỤ oƪl pmsta`
sẼ ĚƲừk kfuyị` tfâ`f êp suẩt Ěị Ěậy fễ `fŭ tƲƪ`e Ěm tmằp sju dfm rỜm dfi fẽp. Lờt pfấ`
dfêk ĚƲừk tfaêt rj hƲỔm hẪ`e `fmễt `ċ`e. Xfia tì`f tă` kfọ :% `ċ`e cƲừ`e ĚƲừk sỬ
hứ`e pfứk vứ kfa lứk Ěìkf Ěớ`e fă7 pfê vỪ kêk fẪt kụj pfj pfï` tê` . (Xrìkf Kfjptir >
Oumchm`e-ocakds an hjmry prakissm`e  pfấ` >.;.8 m` Xitrj Rjrd.  Hjmry Rrakissm`e
 Fj`hoaad . CR Erjnmskj JO).

 Fã`f ?.97 Xfmằ t oỄ Ěớ`e faê

?.8.9  Xfmằt oỄ trja Ěộm `fmễt 
Xfmằt oỄ trja Ěộm `fmễt, ố emjm ĚaẪ` câl cẪ`f sỡj. 
❞  Xfø`e sỚ dĭ tfuẬt7
 @ċ`e suẩt :222 cìt/f. 
 @fmễt Ěờ tfj`f trý`e7 69º 92K.
❞  Kẩu tẪa7
Xẩl trja Ěộm `fmễt ĚƲừk câl oẺ`e tfíp dfø`e eọ. Xẩl `ây dfø`e kfọ kử`e, kfạk vâ
trê`f ĚƲừk ċ` lÿ` lâ kÿ` kû dfẫ `ċ`e truyỊ` `fmễt tỚt tỤ løm trƲỜ`e ẩl fƪ` quj oỊ lẵt
dml caẪm Ěằ` løm trƲỜ`e dmj.

:5


 

 

Kêk tẩl dml caẪm trja Ěộm `fmễt kû 8 cổ trÿ` ố 8 eỚk tẪa ĚƲỜ`e hẤ` kfa cƲu kfẩt kfy
quj. Rf` k` cm k emj kứ`e e`
e ` sỷ`e.
@euyỗ` cü faẪt Ěờ`e7
Xfmằt oỄ trja Ěộm `fmễt `fmỊu tẩl dml caẪm eừ` sû`e efíp kfẵt vỔm `fju tẪa tfâ`f 9
dfu vk trja m `fmt rmỗ`e omt.
Fjm v cmỗ` tmp `e` kêkf `fju oẺ`e lờt tẩl dml caẪm hây eỌm câ tẩl `Ớm. @eaâm
ký`e tfmằt oỄ kû ? tẩl dml caẪm hây fƪ`, ta fƪ` tẩl `Ớm4 tfử `fẩt câ tẩl dfu`e ĚƲừk fâ`
kfẵt vâ oạt ûk vâa oờ dfu`e, tfử fjm câ tẩl kfỄu êp. @eƲỜm tj oỚ trì kêk tfj`f dml cam ?
oỗ` tfmt o, kỷ jm k íp kfẵt tẩl dfu`e vâ tẩl kfỄu êp Ěị emỡ kfa kêk tẩl trja Ěộm `fmễt
íp dì` cẪm vỔm `fju .
Kêk tẩl truyỊ` `fmễt ĚƲừk oỚ trì sja kfa pfï` pfỚm kêk hÿ`e kfẫy vâa emỡj kêk dfi
sa`e sa`e `eƲừk `fju.
Zuê trã`f xẫy rj tra`e tfmằt oỄ câ truyỊ` `fmễt emê` tmằp quj tẩl dml caẪm lề`e emỡj ?
hÿ`e cƲu kfẩt kfuyị` Ěờ`e `eƲừk kfmỊu tfia ? kƪ kfằ7  
  XruyỊ` `fmễt ĚỚm cƲu tra`e cÿ`e lổm cƲu kfẩt.
  XruyỊ` `fmễt ha hẤ` `fmễt quj tẩl dml caẪm.
Kêk tẩl ĚƲừk kfằ tẪa hẪ`e cƲừ` sû`e Ěị tẪa
t Ẫa hÿ`e kfẫy rỚm, câl tċ`e fm
fmễu
ễu quẫ truyỊ`
•


•

Kfjptir >. CR
Oumchm`e-ocakds
`fmễt. (XrìkfFj`hoaad 
Rrakissm`e
Erjnmskj JO).an hjmry prakissm`e m` Xitrj Rjrd.

 Hjmry

 Fã`f ?.>7 Xfmằ t oỄ tr ja
ja Ěộ m `fmễt h Ẫ`e t ẩ 
ẩ l

?.8.>  Oớ` ộ` `fmễt7 
❞  Xfø`e sỚ dĭ tfuẬt7
Hu`e tìkf 9922 cỡt.
oỷ`e tra`e rut tfý`e cõ ;22 lisf, oỗ` `eaõm sỬ hứ`e kfẩt cmễu oû`e lỜ ?O. 
Ēớ`e fớ `fmễt Ěờ fmị` tfỄ sỚ, pfẪl vm fmị` tfỄ `fmễt Ěờ tỤ 2 - :222K.
OỚ` kfï` emi` kû tfị ĚmỊu kfọ`f `fmễt Ěờ. 

:6






Fó`f ?.57 O ` `fmt


?.8.5 Xfmt o cỗ` li`7
O` cỗ` li` sj kfuj. emjm a` cỗ` li` sj.
Xfø`e sỚ dĭ tfuẬt7
Hu`e tìkf 9922 cìt.
XỚk Ěờ dfuẩy ?222 vÿ`e/pf÷t.
2

Ēớ`e fớ `fmễt
ĚờẪtfmị`
Ěờ`etfỄ sỚ, pfẪl vm fmị` tfỄ `fmễt Ěờ tỤ 2- :22 K.
cỹ fa

@euyỗ`

Zuờ tró`f cỗ` li` cuứ` k dml saờt kft kf o`e kờkf tfia hựm cmỗ` tk tra`e quờ
tró`f cỗ` li` tfứ`e quj ? tfứ`e s quj` tr`e câ `fmễt Ěờ vâ Ěờ kfuj. Kfẩt tẫm `fmễt
tfƲỜ`e hý`e câ fƪm `ƲỔk oëa faâ. @eaâm rj kÿ` kû kêk tfmằt oỄ tfia hùm vâ ĚmỊu dfmị`  
`fmễt Ěờ `fẺl l oa `fmt tra`e
t ra`e quờ tró`f cỗ` li` cuứ` ` `f lk 8; aK.
Fjm yỗu ku quj` tr`e kj tfý`e cỗ` li` tra`e kứ`e `ef s` xut sj kfuj cõ7
tfý`e pfm dỡ`, l oa cỗ` li` tra`e ĚmỊu dmễ` yằl dfì. Ēớ`e tfỜm pfẫm kû fễ tfỚ`e
ĚmỊu dfm` `fmt tfỡkf fp em `fmt cỗ` li` . (Xrìkf Kfjptir > Oumchm`e-ocakds
an hjmry prakissm`e  pfấ` >.= Xj`d m` Xitrj Rjrd.  Hjmry Rrakissm`e Fj`hoaad . CR
Erjnmskj JO).

 Fã`f ?.67 Xfmt ocỗ` li`

:=