Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (996.17 KB, 109 trang )
<span class='text_page_counter'>(1)</span>Giáo án đại số 9 năm học 2009-2010 Ngµy so¹n:24/10/2012 Ngµy gi¶ng: TiÕt 19. Ch¬ng II .Hµm. sè bËc nhÊt. §1. nh¾c l¹i vµ bæ sung c¸c kh¸i niÖm vÒ hµm sè A. Mục tiêu cần đạt - Kiến thức: HS đợc ôn lại và phải nắm vững các nội dung sau: - Các khái niệm về “hàm số,” “biến số”; hàm số có thể đợc cho bằng bảng, bằng c«ng thøc.Khi y lµ hµm sè cña x, th× cã thÓ viÕt y = f(x); y = g(x)... Gi¸ trÞ cña hµm sè y = f(x) tại x0, x1, ... đợc kí hiệu là f(x0), f(x1)... - §å thÞ cña hµm sè y = f(x) lµ tËp hîp tÊt c¶ c¸c ®iÓm biÓu diÔn c¸c cÆp gi¸ trÞ tơng ứng (x; f(x)) trên mặt phẳng toạ độ. - Bớc đầu nắm đợc khái niệm hàm số đồng biến trên R, nghịch biến trên R. - KÜ n¨ng: Sau khi «n tËp, yªu cÇu cña HS biÕt c¸ch tÝnh vµ tÝnh thµnh th¹o c¸c gi¸ trÞ cña hµm sè khi cho tríc biÕn sè; biÕt biÓu diÔn c¸c cÆp sè (x; y) trªn mÆt ph¼ng toạ độ; biết vẽ thành thạo đồ thị hàm số y = ax. B. ChuÈn bÞ cña GV vµ HS: -GV: - B¶ng phô. -HS: - Ôn lại phần hàm số đã học ở lớp 7.Mang theo máy tính bỏ túi CASIO fx - 575MS để tính nhanh giá trị của hàm số. C. TiÕn tr×nh d¹y – häc: I. ổn định tổ chức: ( 1ph) II. kiÓm tra bµi cò : kh«ng III. Bµi míi: Hoạt động của GV & HS. Ghi b¶ng. Hoạt động 1: Khái niệm hàm số (20 phút) GV cho HS «n l¹i c¸c kh¸i niÖm vÒ hµm sè b»ng c¸ch ®a ra c¸c c©u hái: - Khi nào đại lợng y đợc gọi là hàm số của đại lợng thay đổi x? HS: Nếu đại lợng y phụ thuộc vào đại lợng thay đổi x sao cho với mỗi giá trị của x ta luôn xác định đợc một giá trị tơng ứng của y thì y đợc gọi là hàm số của x và x đợc gäi lµ biÕn sè. - Hàm số có thể đợc cho bằng những cách nµo? HS: Hàm số có thể đợc cho bằng bảng hoÆc b»ng c«ng thøc - GV yªu cÇu HS nghiªn cøu VÝ dô 1a); 1b) SGK tr42 Ví dụ là: y là hàm số của x đợc cho bằng b¶ng. Em h·y gi¶i thÝch v× sao y lµ hµm sè cña x? VÝ dô 1b (cho thªm c«ng thøc, y = √ x −1 ): y là hàm số của x đợc cho bëi mét trong bèn c«ng thøc. Em h·y gi¶i thÝch v× sao c«ng thøc y = 2x lµ mét hµm sè? - C¸c c«ng thøc kh¸c t¬ng tù. Trong b¶ng sau khi c¸c gÝa trÞ t¬ng øng cña Gv: Bïi ThÞ Th¶nh. 1. kh¸i niÖm hµm sè. Nếu đại lợng y phụ thuộc vào đại lợng thay đổi x sao cho với mỗi giá trị của x ta luôn xác định đợc một giá trị tơng ứng của y thì y đợc gọi là hàm số của x và x đợc gọi là biến số.. VÝ dô 1:SGK a)y là hàm số đợc cho bởi bảng sau: x 1/3 1/2 1 y 6 4 2 b) SGK.. 2 1. 3 2/3. 4 1/2.
<span class='text_page_counter'>(2)</span> Giáo án đại số 9 năm học 2009-2010 x và y. Bảng này có xác định y là hàm số cña x kh«ng? V× sao? x y. 3 6. 4 8. 3 4. 5 8. 8 16. HS: kh«ng, v× khi x = 3 th× cã hai gi¸ trÞ t¬ng øng cña y lµ 6 vµ 4 GV: Qua vÝ dô trªn ta thÊy hµm sè cã thÓ đợc cho bằng bảng nhng ngợc lại không Khi hàm số đợc cho bởi công thức ph¶i b¶ng nµo ghi c¸c gi¸ trÞ t¬ng øng cña y = f(x), ta hiÓu r»ng biÕn sè x chØ lÊy x vµ y còng cho ta mét hµm sè y cña x. những giá trị mà tại đó f(x) xác định. y = f(x), ta hiểu rằng biến số x chỉ lấy Khi x thay đổi mà y luôn nhận giá trị những giá trị mà tại đó f(x) xác định. không đổi thì hàm số y đợc gọi là hµm h»ng. ở ví dụ 1b, biểu thức 2x xác định với mọi gi¸ trÞ cña x, nªn hµm sè y = 2x, biÕn sè x cã thÓ lÊy c¸c gi¸ trÞ tuú ý. - ë hµm sè y = 2x + 3, biÕn sè x cã thÓ lÊy c¸c gi¸ trÞ tuú ý, v× sao? HS: Biểu thức 2x + 3 x/định với mọi giá trị cña x.. - ë hµm sè y = 4 , biÕn sè x cã thÓ lÊy x c¸c gÝa trÞ nµo? V× sao? HS: BiÕn sè x chØ lÊy nh÷ng gi¸ trÞ x 0. Vì biểu thức 4 không xác định khi x = 0. x. - Hái nh trªn víi hµm sè y = √ x −1 HS: BiÕn sè x chØ lÊy nh÷ng gi¸ trÞ x 1 - C«ng thøc y = 2x ta cßn cã thÓ viÕt y = f(x) = 2x Hoạt động 2. Đồ thị của hàm số (10 phút). GV yªu cÇu HS lµm bµi ?2. KÎ s½n 2 hÖ to¹ 2. §å thÞ cña hµm sè 1 1 độ Oxy lên bảng (bảng có sẵn ?2 A ( ; 6) ; B ( ; 4); C(1; 2) líi « vu«ng) 3 2 - GV gọi 2 HS đồng thời lên bảng, mỗi HS 2 1 D(2 ; 1) ; E(3 ; ) ; F ( 4 ; ) lµm mét c©u a, b 3 2 y 6. 1 A ( ; 6) 3. 5. - GV yªu cÇu HS díi líp lµm bµi ?2 vµo vë. 4. 1 B( ; 4) 2. 3 2. C (1; 2) D(2;1). 1 -1. Gv: Bïi ThÞ Th¶nh. E. 1. 2. 3. F. 4. x 5. 6. 7. 8. 9.
<span class='text_page_counter'>(3)</span> Giáo án đại số 9 năm học 2009-2010 V. Híng dÉn vÒ nhµ (2 phót) - Nắm vững khái niệm hàm số, đồ thị hàm số, hàm số đồng biến, nghịch biến. - Bµi tËp sè 1; 2; 3 tr44, 45 SGK Thîng B×, ngµy ...th¸ng ...n¨m 2012 DuyÖt cña tæ chuyªn m«n. Gv: Bïi ThÞ Th¶nh.
<span class='text_page_counter'>(4)</span> Giáo án đại số 9 năm học 2009-2010 Ngµy so¹n:24/10/2009 Ngµy gi¶ng: TiÕt 19. §1. nh¾c l¹i vµ bæ sung c¸c kh¸i niÖm vÒ hµm sè. A. Mục tiêu cần đạt: -Tiếp tục rèn luyện kĩ năng tính giá trị của hàm số, kĩ năng vẽ đồ thị hàm số, kĩ năng “đọc” đồ thị. -Củng cố các khái niệm: “hàm số”, “biến số”, “đồ thị của hàm số”, hàm số đồng biÕn trªn R, hµm sè nghÞch biÕn trªn R. -häc sinh tÝnh thµnh th¹o c¸c gi¸ trÞ cña hµm sè khi cho tríc biÐn sè; biÕt vÏ thµnh th¹o đồ thị của hàm số. B. ChuÈn bÞ cña GV vµ HS: GV: - Thíc th¼ng, compa, phÊn mµu, m¸y tÝnh bá tói. HS: - Ôn tập các kiến thức có liên quan: “hàm số”, “đồ thị hàm số”, hàm số đồng biến, hàm số nghịch biến trên R. - Thíc kÎ, compa, m¸y tÝnh bá tói CASIO fx 570 C. TiÕn tr×nh d¹y – häc: I. ổn định tổ chức: ( 1ph) II.KiÓm tra – ch÷a bµi tËp (10 phót) GV nªu c©u hái kiÓm tra -3 HS lªn b¶ng kiÓm tra HS1: - H·y nªu kh¸i niÖm hµm sè. Cho 1 vÝ HS1: - Nªu kh¸i niÖm hµm sè (tr42SGK) dụ về hàm số đợc cho bằng 1 CT. - VÝ dô: y = -2x lµ mét hµm sè III.bµi míi: Hoạt động của GV và HS Ghi b¶ng Hoạt động 1. 3. hàm số đồng biến, nghịch biến (10 phút) 3. hàm số đồng biến, nghịch biến ?3. GV yªu cÇu HS lµm ?3 + Yªu cÇu c¶ líp tÝnh to¸n vµ ®iÒn bót ch× vµo b¶ng ë SGK tr43. Biểu thức 2x + 1 xác định với giá trị nào của x? H·y nhËn xÐt: Khi x t¨ng dÇn c¸c gi¸ trÞ t¬ng øng cña y = 2x + 1 thÕ nµo? GV: Hàm số y = 2x + 1 đồng biến trên tập R. - XÐt hµm sè y = -2x + 1 t¬ng tù. HS ®iÒn vµo b¶ng tr43 SGK. Gv: Bïi ThÞ Th¶nh. Biểu thức 2x + 1 xác định với mọi xR Khi x t¨ng dÇn th× c¸c gi¸ trÞ t/ øng cña y = 2x + 1 còng t¨ng - Biểu thức -2x + 1 xác định với mọi x R - Khi x t¨ng dÇn th× gi¸ trÞ t/ øng cña y = -2x + 1 gi¶m dÇn..
<span class='text_page_counter'>(5)</span> Giáo án đại số 9 năm học 2009-2010 Bµi 4 tr45 SGK. GV đa đề bài có đủ hình vẽ GV cho HS hoạt động nhóm khoảng 6 phút -Hs: các nhóm hoạt động nhóm. Sau gọi đại diện 1 nhóm lên trình bày lại các bíc lµm.. Bµi 4 tr45 SGK. §¹i diÖn mét nhãm tr×nh bµy Bµi sè 5 tr45 SGK GV đa đề bài GV vẽ sẵn một hệ toạ độ Oxy lên bảng (có s½n líi « vu«ng), gäi mét HS lªn b¶ng. Bµi sè 5 tr45 SGK -1 HS đọc đề bài HS quan sát mp toạ độ và vẽ nháp vài phút y sau đó lên bảng y = 2x 6 5. - 1 HS lªn b¶ng lµm c©u a).. y=x A. 4. HS nhận xét đồ thị các bạn vẽ trên bảng - GV yªu cÇu em trªn b¶ng vµ c¶ líp làm câu a. Vẽ đồ thị của các hàm số y = x vµ y = 2x trªn cïng 1 mÆt ph¼ng toạ độ.. 3 2 1. x -1. GV nhËn xÐt. - HS lµm c©u b). Toạ độ A(2;4), B(4;4) - HS dùng định lí Py ta go để tính các độ dài OA, OB, còn AB = 2, từ đó suy ra chu vi AOB - HS tÝnh diÖn tÝch AOB theo ph¬ng ph¸p trõ diÖn tÝch. Gv: Bïi ThÞ Th¶nh. B. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. a). Với x = 1 => y = 2 => C(1; 2) thuộc đồ. thÞ hµm sè y = 2x. Với x = 1 => y = 1 => D(1; 1) thuộc đồ thị hµm sè y=x đờng thẳng OD là đồ thị hàm số y = x, đờng thẳng OC là đồ thị hàm số y = 2x b).Toạ độ A(2;4), B(4;4) Dùng định lí Py ta go để tính các độ dài OA, OB, còn AB = 2, từ đó suy ra chu vi AOB DiÖn tÝch AOB theo ph¬ng ph¸p trõ diÖn tÝch.
<span class='text_page_counter'>(6)</span> Giáo án đại số 9 năm học 2009-2010 IV. cñng cè: ( 12 ph) Bµi 6/46-SGK: B¶ng phô Cho 2 hµm sè y = 0,5 x vµ y = 0,5 x + 2 GV chuÈn bÞ s½n b¶ng vµ gäi HS lªn b¶ng ®iÒn sau khi d· th¶o luËn ë nhãm §¹i diÖn nhãm lªn b¶ng ®iÒn:....... x y=0,5x y=0,5x+2. -2,5. -2,25. -1,5. -1. 0. 1. 1,5. 2,25. 2,5. HS nhËn xÐt: Các giá trị của hai hàm số luôn hơn kém nhau 2 đơn vị khi nhận cùng một giá trị của x V. Híng dÉn vÒ nhµ (2 phót) - Ôn lại các kiến thức đã học: Hàm số, hàm số đồng biến, nghịch biến trên R. - Lµm bµi tËp vÒ nhµ: Sè 7 tr45, 46 SGK. Sè 4, 5 tr56, 57 SBT - §äc tríc bµi “Hµm sè bËc nhÊt” - Híng dÉn bµi 7: Cho x1 < x2, thay vào tính giá trị hàm số ta đợc: y1 = 3.x1, y2 = 3.x2. Sau đó căn cứ vào x1 < x2 để so sánh y1 và y2. Thîng B×, ngµy ...th¸ng ...n¨m 2012 DuyÖt cña tæ chuyªn m«n. Ngµy so¹n:2/11/2009 Ngµy gi¶ng: TiÕt 21. §2. hµm sè bËc nhÊt. A. Mục tiêu cần đạt: - KiÕn thøc: Yªu cÇu HS n¾m v÷ng c¸c kiÕn thøc sau: - Hµm sè bËc nhÊt lµ hµm sè cã d¹ng y = ax + b, a 0. Gv: Bïi ThÞ Th¶nh.
<span class='text_page_counter'>(7)</span> Giáo án đại số 9 năm học 2009-2010 - Hàm số bậc nhất y = ax + b luôn xác định với mọi giá trị của biến số x thuộc R. - Hàm số bậc nhất y = ax + b đồng biến trên R khi a > 0, nghịch biến trên R khi a < 0/ - Bớc đầu nắm đợc khái niệm hàm số đồng biến trên R, nghịch biến trên R. - kĩ năng: Yêu cầu HS hiểu và chứng minh đợc hàm số y = -3x + 1 nghịch biến trên R, hàm số y = 3x + 1 đồng biến trên R. Từ đó thừa nhận trờng hợp tổng quát: Hàm số y = ax + b đồng biến trên R khi a > 0, nghịch biến trên R khi a < 0. - Thái độ: HS thấy tuy Toán là một môn khoa học trừu tợng nhng các vấn đề trong Toán học nói chung cũng nh vấn đề hàm số nói riêng lại thờng xuất phát từ việc nghiªn cøu c¸c bµi to¸n thùc tÕ. B. chuÈn bÞ cña gv vµ hs - GV: Hình vẽ sơ đồ chuyển động SGK - HS: MTBT c. TiÕn tr×nh d¹y häc: I. ổn định tổ chức lớp: ( 1ph) II. KiÓm tra bµi cò : ( 5 ph) GV yªu cÇu kiÓm tra a) Hàm số là gì? Hãy cho một ví dụ về hàm số đợc Một HS lên bảng kiểm tra cho bëi c«ng thøc - Nªu kh¸i niÖm hµm sè tr42 SGK. III. bµi míi : Hoạt động của GV & HS. Ghi b¶ng. Hoạt động 1. Khái niệm về hàm số bậc nhất (15 phút) 1. Kh¸i niÖm vÒ hµm sè bËc nhÊt. - Để đi đến định nghĩa hàm số bậc nhất, ta xét bài Bài toán : to¸n thùc tÕ sau: - GV ®a bµi to¸n - GV vẽ sơ đồ chuyển động nh SGK và hớng dẫn - Một HS đọc to đề bài và tóm tắt.. ?1 Sau một giờ ô tô đi đợc 50 km Sau t giờ ô tô đị đơc 50t (km) Sau t giê «t « c¸ch trung t©m hµ néi lµ S= 50t + 8 ( km). - GV yªu cÇu HS lµm ?2 ?2 §iÒn b¶ng: t 1 2 3 4 S = 50t + 8 58 108 158 208 - GV yêu cầu một HS đọc lại định nghĩa.. ... .... HS đọc kết quả để GV điền vào bảng ở bảng phụ Một HS đọc lại định nghĩa. Hoạt động 3. 2. TÝnh chÊt (22 phót) Gv: Bïi ThÞ Th¶nh.
<span class='text_page_counter'>(8)</span> Giáo án đại số 9 năm học 2009-2010 - §Ó t×m hiÓu tÝnh chÊt cña hµm sè bËc nhÊt, ta xÐt vÝ dô sau ®©y: VÝ dô: XÐt hµm sè y = f(x) = -3x + 1 - GV híng dÉn HS b»ng ®a ra c¸c c©u hái: + Hàm số y = -3x + 1 xác định với những giá trị nµo cña x? V× sao? - H·y chøng minh hµm sè y = -3x + 1 nghÞch biÕn trªn R? - Nếu HS cha làm đợc, GV có thể gợi ý: lÊy x1, x2 R sao cho x1 < x2, cÇn ch/ minh g×? (f(x1)> f(x2)). + H·y tÝnh f(x1), f(x2). - Hàm số y = -3x + 1 xác định với mọi giá trị của x R, vì biểu thức –3x + 1 xác định với mọi gía trị cña x thuéc R. HS nªu c¸ch chøng minh - LÊy x1, x2 R sao cho x1 < x2 => f(x1) = -3x1 + 1 f(x2) = -3x2 + 1 Ta cã: x1 < x2 => -3x1 > -3x2 => -3x1 + 1 > -3x2 + 1 => f(x1) > f(x2) V× x1 < x2 suy ra f(x1) > f(x2) nªn hµm sè y = -3x + 1 nghÞch biÕn trªn R.. - GV gi¶i theo c¸ch tr×nh bµy cña SGK - GV yªu cÇu HS lµm ?3 - GV chèt l¹i: ë trªn, phÇn ?3 ta chøng minh hµm sè y = 3x + 1 đồng biến theo khái niệm hàm số đồng biến, sau khi có kết luận này, để chỉ ra hàm số bậc nhất đồng biÕn hay nghÞch biÕn ta chØ cÇn xem xÐt a > 0 hay a < 0 để kết luận H·y xÐt xem trong c¸c hµm sè sau, hµm sè nµo đồng biến, hàm số nào nghịch biến? Vì sao? - GV nhắc lại các kiến thức đã học gồm: §Þnh nghÜa hµm sè bËc nhÊt, tÝnh chÊt hµm sè bËc nhÊt.. - 1 HS đứng lên đọc. - HS hoạt động theo nhóm a) Hµm sè y = -5x + 1 nghÞch biÕn v× a = -5 < 0 1 1 b) y = x đồng biến vì a = >0 2 2 c) Hàm số y = mx + 2 (m 0) đồng biến khi m > 0, nghÞch biÕn khi m < 0 HS nhắc lại định nghĩa tính chất của hàm số bậc nhÊt. D. Híng dÉn vÒ nhµ (3 phót) - Nắm vững định nghĩa hàm số bậc nhất, tính chất của hàm số bậc nhất. - Xem lại cách vẽ đồ thị h/s y = ax - Bµi tËp vÒ nhµ sè 9, 10 SGK tr48; Sè 6, 8 SBT tr57. Híng dÉn bµi tËp 9: xÐt a = m - 2. + Nếu a > 0 <=> m - 2 > 0 <=> m > 2 thì h/s đòng biến + NÕu a < 0 <=> m - 2 < 0 <=> .......... th× h/s nghÞch biÕn.. Ngµy so¹n:7/11/2009 Ngµy gi¶ng:9A:. 9B:. TiÕt 22. luyÖn tËp. A. Mục tiêu cần đạt: - Củng cố định nghĩa hàm số bậc nhất, tính chất của hàm số bậc nhất. - TiÕp tôc rÌn luyÖn kü n¨ng “nhËn d¹ng” hµm sè bËc nhÊt, kü n¨ng ¸p dông tÝnh chÊt hàm số bậc nhất để xét xem hàm số đó đồng biến hay nghịch biến trên R (xét tính biến thiên của hàm số bậc nhất), biểu diễn điểm trên mặt phẳng toạ độ. B. ChuÈn bÞ cña GV vµ HS: GV: Chuẩn bị bảng phụ vẽ sẵn hệ trục toạ độ Oxy có lới ô vuông. Thíc th¼ng cã chia kho¶ng, ª ke, phÊn mµu. HS: Thíc kÎ, ª ke. C. TiÕn tr×nh d¹y - häc: I. ổn định tổ chức: ( 1ph) II.KiÓm tra ,ch÷a bµi tËp (6 phót) GV gäi 2 HS lªn b¶ng kiÓm tra. HS1: - Hµm sè bËc nhÊt lµ ... 6c) y = 5 – 2x2 kh«ng lµ hµm sè bËc nhÊt 6e) y = √ 3 (x - √ 2 ) y = √ 3 x − √ 6 lµ hµm sè bËc nhÊt v× cã v× kh«ng cã d¹ng y = ax + b. Gv: Bïi ThÞ Th¶nh.
<span class='text_page_counter'>(9)</span> Giáo án đại số 9 năm học 2009-2010 d¹ng y = ax + b; a = √ 3 0, b = - √ 6 Hàm số đồng biến vì a > 0 - HS2: H·y nªu tÝnh chÊt hµm sè bËc nhÊt? Ch÷a bµi 9tr48 SGK.. 6d) y = ( √ 2 -1)x + 1 lµ hµm sè bËc nhÊt v× cã d¹ng y = ax+b; a = √ 2 -1 0, b=1 Hàm số đồng biến vì a > 0 HS2: TÝnh chÊt: Ph¸t biÓu nh SGK b. NghÞch biªn trªn R khi a < 0 - Ch÷a bµi 9 /48.Hµm sè bËc nhÊt y = (m – 2)x + 3 a) §ångbiÕn trªn R khi m–2 > 0m >2 b) NghÞch biÕn trªn R khim–2<0m<2. III. Bµi míi: Hoạt động của GV và HS Néi dung chÝnh Hoạt động 1.chữa bài tập ( 8 phút) HS: Ch÷a bµi 10tr48 /SGK Bµi 10: (tr 48 /SGK) x 30(cm) -GV gäi HS lªn b¶ng . ChiÒu dµi, réng h×nh x ch÷ nhËt ban ®Çu lµ 30(cm), 20(cm). 20 (cm) GV gäi HS díi líp nhËn xÐt bµi lµm cña Sau khi bít mçi chiÒu HS trªn b¶ng vµ cho ®iÓm. x(cm) chiÒu dµi, réng h×nh ch÷ nhËt míi lµ 30 –x(cm); 20 – x(cm). Chu vi hcn míi lµ: y = 2(30-x) + (20-x) y = 220 – x + 20 - x y = 250 - 2x y = 100 – 4x Hoạt động 2. Luyện tập ( 23 phút). Bµi 12tr48 SGK Bµi 12 :tr48 SGK - Em lµm bµi nµy thÕ nµo? Gi¶i HS: §¹i diÖn tr×nh bµy c¸ch gi¶i . Ta thay x = 1; y = 2,5 vµo hµm sè y = ax + GV tổ chức cho HS hoạt động nhóm làm 3 hai phÇn a), b) 2,5 = a.1 + 3 -a = 3 – 2,5 - a = 0,5 a = -0,5 0 Sau từ 4 đến 5 phút, gọi 2 nhóm lên trình Hệ số a của hàm số trên là a = -0,5 bµy bµi lµm cña nhãm m×nh. Bµi tËp 13/48-SGK GV gäi hai HS nhËn xÐt bµi lµm cña c¸c Gi¶i nhãm. a) Hµm sè y=√ 5 −m(x −1) - GV yêu cầu đại diện 2 nhóm khác cho y=√ 5 −m . x − √ 5− m là hàm số bậc biết nhóm trên làm đúng hay sai. nhÊt. - GV cho ®iÓm 1 nhãm lµm tèt h¬n a=√5 − m 0 5 – m > 0 = - m > HS chÐp bµi. -5 m<5 b) Hµm sè y= m+1 x+ 3,5 lµ hµm sè bËc nhÊt khi:. m− 1 m+1 0 <=> m + 1 0 ; m m−1. 10 => m 1 IV. Cñng cè: ( 5ph) -GV cho häc sinh cñng cè l¹i §Þnh nghÜa, tÝnh chÊt vÒ hµm sè bËc nhÊt. V. híng dÉn vÒ nhµ (2 phót) - Bµi tËp vÒ nhµ sè 11,12a ,b, 13a, b tr58/SBT. - ¤n tËp c¸c kiÕn thøc: §å thÞ cña hµm sè lµ g×? - Đồ thị của hàm số y = ax là đờng ntn? - Cách vẽ đồ thị hàm số y = ax (a 0). Thîng B×, ngµy ...th¸ng ...n¨m 2009 Gv: Bïi ThÞ Th¶nh.
<span class='text_page_counter'>(10)</span> Giáo án đại số 9 năm học 2009-2010 DuyÖt cña tæ chuyªn m«n. Gv: Bïi ThÞ Th¶nh.
<span class='text_page_counter'>(11)</span> Giáo án đại số 9 năm học 2009-2010 Ngµy so¹n:7/11/2009 Ngµy gi¶ng:9A:. 9B:. TiÕt 23 Đ 3.đồ thị của hàm số y = ax + b (a 0) A. Mục tiêu cần đạt: - Kiến thức: Yêu cầu HS hiểu đợc đồ thị của hàm số y = ax + b (a 0) là một đờng thẳng luôn cắt trục tung tại điểm có tung độ là b, song song với đờng thẳng y = ax nếu b 0 hoặc trùng với đờng thẳng y = ax nếu b = 0. - Kĩ năng: Yêu cầu HS biết vẽ đồ thị hàm số y = ax + b bằng cách xác định hai điểm phân biệt thuộc đồ thị. -Thái độ: Cẩn thận, chính xác. B. ChuÈn bÞ cña GV vµ HS: -GV: + Bảng phụ vẽ sẵn hình 7, “Tổng quát”, cách vẽ đồ thị của hàm số, câu hỏi, đề bài. + Bảng phụ có kẻ sẵn hệ trục toạ độ Oxy và lới ô vuông. + Thíc th¼ng, ª ke, phÊn mµu. -HS: + Ôn tập đồ thị hàm số, đồ thị hàm số y = ax và cách vẽ. + Thíc kÎ, ª ke, bót ch×. C. TiÕn tr×nh d¹y, häc: I. ổn định tổ chức: ( 1ph) II.KiÓm tra ,ch÷a bµi tËp (6 phót) GV gäi 1 HS lªn kiÓm tra: HS1: - §å thÞ hµm sè y = f(x) lµ ... Thế nào là đồ thị hàm số y = f(x)? - Đồ thị hàm số y = ax (a 0) là một đờng §å thÞ hµm sè y = ax (a 0) lµ g×? thẳng đi qua gốc toạ độ. Nêu cách vẽ đồ thị hàm số y = ax. - Cách vẽ đồ thị hàm số y = ax; Cho x = 1 => y = a - GV gọi HS dới lớp nhận xét cho điểm. => A(1; a) thuộc đồ thị hàm số y = ax => Đờng thẳng OA là đồ thị hàm số y = ax. III. Bµi míi:. Hoạt động của GV và HS Néi dung chÝnh H§1. §å thÞ hµm sè y = ax + b (a 0) -GV: ở lớp 7 ta đã biết dạng đồ 1. Đồ thị hàm số y = ax + b (a 0) y thÞ cña hµm sè y = ax (a 0) vµ biết cách vẽ đồ thị này. C 9 ’ Dựa vào đồ thị hàm số y = ax B ta có thể xác định đợc dạng đồ 7 ’ thÞ hµm sè y = ax + b hay 6 C ?1: BiÓu diÔn c¸c ®iÓm 5 không, vẽ đồ thị hàm này nh A sau trªn cïng mét mÆt 4 thế nào, đó là nội dung bài học ’ B phẳng toạ độ A(1;2); h«m nay. B(2; 4); C(3; 6); -HS đọc bài 2 A -HS đọc bài ?1: Biểu diễn các A’(1; 2 + 3); ®iÓm sau trªn cïng mét mÆt B’(2; 4 + 3); phẳng toạ độ A(1;2); B(2; 4); C’(3; 6 + 3) 1 2 3 O C(3; 6); A’(1; 2 + 3); B’(2; 4 + 3); C’(3; 6 + 3) HS lµm ?1 vµo vë Một HS lên bảng xác định ®iÓm HS lµm ?1 vµo vë Một HS lên bảng xác định ®iÓm - GV vÏ s½n trªn b¶ng mét to¹ độ Oxy có lới ô vuông và gọi 1 HS lªn b¶ng biÓu diÔn 6 ®iÓm trên 1 hệ toạ độ đó và yêu cầu HS díi líp lµm vµo vë. GV : Em cã nhËn xÐt g× vÒ vÞ Gv: Bïi ThÞ Th¶nh. x.
<span class='text_page_counter'>(12)</span> Giáo án đại số 9 năm học 2009-2010 trÝ c¸c ®iÓm A, B, C. T¹i sao? HS nhËn xÐt:Ba ®iÓm A, B, C th¼ng hµng. Vì A, B, C có toạ độ thoả mãn y= 2x nªn A, B, C cùng nằm trên đồ thị hµm sè y = 2x hay cùng nằm trêm một đờng th¼ng. - NhËn xÐt g× vÒ vÞ trÝ c¸c ®iÓm A’, B’, C’? H·y chøng minh nhận xét đó. - C¸c ®iÓm A’, B’, C’ th¼ng hµng. -GV gîi ý: Chøng minh c¸c tø gi¸c AA’B’B, BB’C’C lµ h×nh b×nh hµnh. HS chøng minh:... GV rót ra nhËn xÐt: NÕu A, B, C cùng nằm trên một đờng th¼ng (d) th× A’, B’, C’ cïng nằm trên một đờng thẳng (d’) song song víi (d) GV yªu cÇu HS lµm ?2Th¶o luËn nhãm b»ng phiÕu häc tËp kho¶ng 5 ph. -Gv: Treo đáp án chuẩn của nội dung ?2 -HS nhËn xÐt chÐo bµi lµm cña nhóm bạn đối chiếu với đáp án chuÈn. . GV chØ vµo c¸c cét cña b¶ng võa ®iÒn hái: - Víi cïng gi¸ trÞ cña biÕn x, gi¸ trÞ t¬ng øng cña hµm sè y = 2x vµ y = 2x + 3 quan hÖ nh thÕ nµo? HS: Víi cïng gÝa trÞ cña biÕn x, gi¸ trÞ cña hµm sè y = 2x + 3 h¬n gi¸ trÞ t¬ng øng cña hµm só y = 2x là 3 đơn vị. - §å thÞ cña hµm sè y = 2x lµ đờng nh thế nào? - §å thÞ cña hµm sè y = 2x lµ đờng thẳng đi qua gốc toạ độ O (0,0) vµ ®iÓm A(1, 2) - Dùa vµo nhËn xÐt trªn: (GV chØ vµo h×nh 6) “NÕu A, B, C thuéc (d) th× A’, B’, C’ thuéc (d’) víi (d’) // (d), h·y nhËn xét về đồ thị hàm số y = 2x + 3. - §êng th¼ng y = 2x + 3 c¾t trôc tung ë ®iÓm nµo? - §å thÞ cña hµm sè y = 2x + 3 là một đờng thẳng song song với đờng thẳng y = 2x. Víi x = 0 th× y = 2x + 3 = 3 Gv: Bïi ThÞ Th¶nh. ?2 x y = 2x y = 2x + 3. -4 -8 -5. -3 -6 -3. -2 -4 -1. -1 -2 1. -0,5 -1 2. 0 0 3. 0,5 1 4. 1 2 5. 2 4 7. 3 6 9. 4 8 11. NhËn xÐt: Víi cïng gÝa trÞ cña biÕn x, gi¸ trÞ cña hµm sè y = 2x + 3 h¬n gi¸ trÞ t¬ng øng cña hµm sã y = 2x lµ 3 đơn vị. - Đồ thị của hàm số y = 2x là đờng thẳng đi qua gốc toạ độ O (0,0) và điểm A(1, 2) - Đồ thị của hàm số y = 2x + 3 là một đờng thẳng song song với đờng thẳng y = 2x. Với x = 0 thì y = 2x + 3 = 3 vậy đờng thẳng y = 2x + 3 cắt trục tung tại điểm có tung độ bằng 3.. Tæng qu¸t: SGK/ 50.
<span class='text_page_counter'>(13)</span> Giáo án đại số 9 năm học 2009-2010 vậy đờng thẳng y = 2x + 3 cắt trục tung tại điểm có tung độ b»ng 3. GV Treo h×nh 7 tr50SGK ë b¶ng phô h×nh minh ho¹. Sau đó, GV giới thiệu “Tổng qu¸t “ SGK -Một HS đọc lại “Tổng quát” SGK.. Chó ý: §å. thÞ cña hµm sè y = ax + b ( a≠0) còn đợc gọi là đờng thẳng y = ax + b ; b đợc gọi là tung độ gốc của đờng thẳng.. IV. Cñng cè: ( 4 ph) - Qua bài học hôm nay các em ghi nhớ đợc những kiến thức cơ bản nào? - HS: §¹i diÖn nh¾c l¹i trêng hîp tæng qu¸t vµ phÇn chó ý nh SGK. V. Híng dÉn vÒ nhµ : ( 2ph) - Xem lại lí thuyết bài học, cần ghi nhớ tổng quát về đồ thị của hàm số và cách biểu diễn các cặp điểm đã cho trên mặt phẳng tọa độ. - Đọc trớc nội dung mục 2 về cách vẽ đồ thị của hàm số y = ax + b ( a≠ 0) Thîng B×, ngµy ...th¸ng ...n¨m 2009 DuyÖt cña tæ chuyªn m«n. Ngµy so¹n:7/11/2009 Ngµy gi¶ng:9A: TiÕt 24. 9B:. Đ 3.đồ thị của hàm số y = ax + b (a 0). (tiÕp theo) A. Mục tiêu cần đạt: - Kiến thức: Yêu cầu HS hiểu đợc đồ thị của hàm số y = ax + b (a 0) là một đờng thẳng luôn cắt trục tung tại điểm có tung độ là b, song song với đờng thẳng y = ax nếu b 0 hoặc trùng với đờng thẳng y = ax nếu b = 0. - Kĩ năng: Yêu cầu HS biết vẽ đồ thị hàm số y = ax + b bằng cách xác định hai điểm phân biệt thuộc đồ thị. -Thái độ: Cẩn thận, chính xác. B. ChuÈn bÞ cña GV vµ HS: -GV: + Bảng phụ ghi sẵn các bớc để vẽ đồ thị + Bảng phụ có kẻ sẵn hệ trục toạ độ Oxy và lới ô vuông. + Thíc th¼ng, ª ke, phÊn mµu. -HS: + Ôn tập đồ thị hàm số, đồ thị hàm số y = ax +b . + Thíc kÎ, ª ke, bót ch×. C. TiÕn tr×nh d¹y, häc: I. ổn định tổ chức: ( 1ph) II.KiÓm tra bµi cò: (6 phót) Gv: §å thÞ hµm sè y = ax + b cã d¹ng nh §å thÞ hµm sè y= ax + b lµ mét ®thÕ nµo? êng th¼ng: - GV: Cho häc sinh nhËn xÐt --> GV nhËn xÐt vµ cho ®iÓm häc sinh nÕu häc sinh häc thuéc bµi. ĐVĐ: ở tiết học trớc các em đã nắm đợc dạng của đồ thị hàm số y = ax + b . vậy để vẽ đồ thị của hàm số này thì chúng ta sẽ Gv: Bïi ThÞ Th¶nh. -Cắt tục tung tại điểm có tung độ b»ng b. - Song song với đờng thẳng y = ax; nếu b≠ 0; trùng với đờng th¼ng y = ax nÕu b = 0 ..
<span class='text_page_counter'>(14)</span> Giáo án đại số 9 năm học 2009-2010 lµm nh thÕ nµo ? III. bµi míi: Hoạt động của GV và HS. Néi dung chÝnh. HĐ1. Cách vẽ đồ thị của hàm số y = ax + b (a 0) (15 phút) GV: Khi b = 0 thì hàm số có dạng y = 2. Cách vẽ đồ thị của hàm số y = ax + b (a 0). ax víi a 0 Muốn vẽ đồ thị của hàm số này ta làm thÕ nµo? - HS muốn đồ thị hàm số y = ax (a0) ta vẽ đờng thẳng đi qua gốc toạ độ O và ®iÓm A (1; a) - Hãy vẽ đồ thị hàm số y = -2x. 1y x -1. 1. 2. 3. -1 -2. GV: Khi b 0, làm thế nào để vẽ đợc đồ thị hàm số y = ax + b? GV gợi ý: đồ thị hàm só y = ax + b là một đờng thẳng cắt trục tung tại điểm có tung độ bằng b. - HS vẽ đồ thị. HS cã thÓ nªu ra ý kiÕn - Vẽ đờng thẳng song song với đờng th¼ng y = ax vµ c¾t truc tung t¹i ®iÓm cã tung độ bằng b. - Xác định hai điểm phân biệt của đồ thị rồi vẽ đờng thẳng đi qua hai điểm đó. - Xác định hai giao điểm của đồ thị với hai trục toạ độ rồi vẽ đờng thẳng đi qua hai điểm đó... GV: Các cách nêu trên đều có thể vẽ đợc đồ thị hàm số y = ax + b (với a 0, b 0) -Trong thực hành, ta thờng xác định hai điểm đặc biệt là giao điểm của đồ thị với hai trục toạ độ. HĐ2. Thực hành vẽ đồ thị ( 8 ph). - Gv: cho häc sinh vËn dông c¸c b- ?3 ớc vẽ đồ thị và thực hành theo Lập bảng nhãm néi dung ?3 b»ng phiÕu häc y = 2xx – 3 tập rồ giáo viên gọi 2 nhóm đại diện lên bảng vẽ đồ thị của các hàm số đã cho ở ý a và b . - Gv: Treo đáp án chuản để học sinh đối chiếu kết quả và nhận xét c¸ch vÏ cña 2 nhãm lªn b¶ng.. 0 -3. y -2. -1. 1,5 0. x y = -2x + 3. A. 1. 2. 3. 2. -2. 1. IV. Cñng cè : ( 13 ph) -Gv gọi 4 HS lên bảng lần lợt vẽ đồ thị Bài tập 15: tr51 SGK ở bài 15 a.Qua câu a hoàn thành GV yêu a) Vẽ đồ thị. 1,5 0. y 3C. x 4. -1. -3 B. E. Gv: Bïi ThÞ Th¶nh. 0 3. x. D. -2. -1. 1. 2. 3. 2,5 A. O.
<span class='text_page_counter'>(15)</span> B. 2 3. M. 1 N. Giáo án đại số 9 năm học 2009-2010 C. F 7,5. cầu học sinh quan sát đồ thị và trả lời c©u b.. x y = 2x. x. x y=−. M 1 2. 0 0. x y = 2x + 5. N 1. 0 2 x 0 3. −. B 0 5. x 2 3. y=−. 2 x+5 3. E -2,5 0. B 0. F 7,5. 5. 0. b) Tø gi¸c ABCO lµ h×nh b×nh hµnh v×: Ta cã: - §êng th¼ng y = 2x + 5 song song với đờng thẳng y = 2x.Đờng thẳng 2 y=− x+5 song song với đờng thẳng 3 2 y=− x . Tứ giác có 2 cặp cạnh đối song 3. song lµ h×nh b×nh hµnh. Bµi 16: x. 0. 1. x. 0. -1. y=x. 0. 1. y = 2x+2. 2. 0. -Gv cho học sinh hoạt động cá nhân bài 16 - GV chèt l¹i:+ §å thÞ hµm sè y = ax + b (a 0) là một đờng thẳng nên muốn vẽ nó, ta chỉ cần xác định 2 điểm phân biệt thuộc đồ thị. V. Híng dÉn häc ë nhµ : (2 ph) - ¤n l¹i toµn bé lÝ thuyÕt bµi häc -Làm bài tập 17, 18 SGK và đọc trớc bài 4 đờng thẳng song song và đờng thẳng cắt nhau. Thîng B×, ngµy ...th¸ng ...n¨m 2009 DuyÖt cña tæ chuyªn m«n. Ngµy so¹n:14/11/2009 Ngµy gi¶ng:9A: Gv: Bïi ThÞ Th¶nh. 9B:.
<span class='text_page_counter'>(16)</span> Giáo án đại số 9 năm học 2009-2010 TiÕt 25. Đ4. đờng thẳng song song và đờng thẳng cắt nhau. A. Mục tiêu cần đạt : - Kiến thức : HS nắm vững điều kiện hai đờng thẳng y = ax + b (a 0) và y = a’x + b’ (a’ 0) c¾t nhau, song song víi nhau, trïng nhau. - Kĩ năng: HS biết chỉ ra các cặp đờng thẳng song song, cắt nhau. HS biết vận dụng lí thuyết vào việc tìm các giá trị của tham số trong các hàm số bậc nhất sao cho đồ thị của chúng là hai đờng thẳng cắt nhau, song song với nhau, trùng nhau. B. ChuÈn bÞ cña GV vµ HS: -GV: +Bảng phụ có kẻ sẵn ô vuông để kiểm tra HS vẽ đồ thị. +Vẽ sẵn trên bảng phụ các đồ thị của ?2, các kết luận, câu hỏi, bài tập. Thíc, phÊn mµu. -HS : Ôn kĩ năng vẽ đồ thị hàm số y = ax + b (a 0), Bảng phụ nhóm.,thớc kẻ, compa. C. TiÕn tr×nh d¹y - häc: I. ổn định tổ chức: ( 1ph) II.KiÓm tra bµi cò: (6 phót) -GV ®a ra b¶ng phô cã kÏ s½n « vu«ng vµ nªu -Mét HS lªn b¶ngVÏ: y. NhËn xÐt: yªu cÇu kiÓm tra. Vẽ trên cùng một mặt phẳng toạ độ, đồ thị Đồ thị hàm số y =2x + 3 song song c¸c hµm sè y = 2x vµ y = 2x + 3 3 với đồ thị hàm số Nêu nhận xét về hai đồ thị này. y = 2x. V× hai hµm sè cã hÖ sè a cïng 2 GV nhËn xÐt, cho ®iÓm -2 Sau đó GV đặt vấn đề: b»ng 2 vµ 3 0 Trên cùng một mặt phẳng hai đờng thẳng có HS lớp nhận xét bài làm O 1 x cña b¹n. HS: trªn cïng 1 mÆt ph¼ng, hai đờng những vị trí tơng đối nào? th¼ng cã thÓ song song, cã thÓ c¾t nhau, cã GV: Với hai đờng thẳng y = ax + b (a 0) thÓ trïng nhau. vµ y = a’x + b’ (a’ 0) khi nµo song song, khi nµo trïng nhau, khi nµo c¾t nhau, ta sÏ lÇn lît xÐt. III. Bµi míi: Hoạt động của GV và HS Néi dung chÝnh HĐ1. đờng thẳng song song (10 phút) GV yêu cầu một HS khác lên vẽ tiếp đồ 1. đờng thẳng song song. y thÞ hµm sè y = 2x – 2 (2) trªn cïng mÆt ?1 phẳng toạ độ với hai đồ thị y = 2x + 3(3) a) vẽ đồ thị 3 (1) và y = 2x(1) đã vẽ. -HS: c¶ líp lµm ?1 phÇn a 2 Vẽ đồ thị của các hàm số sau trên cùng (3) (2) một mặt phẳng toạ độ: 1 y = 2x + 3; y = 2x – 2 vµo vë. b) Hai đờng thẳng y = 2x + 3 và y = 2x –x -GV: hãy giải thích vì sao hai đờng thẳng 2 // vì cùng // với đờng-3 thẳng -2 -1y = 2x. 1 2 y =2x + 3 vµ y = 2x – 2 song song víi nhau? -HS gi¶i thÝch -GV bæ sung: hai ®/th¼ng y =2x + 3 vµ y = 2x – 2 cùng song song với đòng th¼ng y =2x, chóng c¾t trôc tung t¹i hai ®iÓm Tæng qu¸t : kh¸c nhau (O, 3) kh¸c (O, -2) nªn chóng song song víi nhau. -GV: Tổng quát: hai đờng thẳng y = ax + Hai đờng thẳng y = ax + b (a 0) b (a 0) vµ y = a’x + b’ (a’ 0) // khi vµ chØ khi vµ y = a’x + b’ (a’ 0)khi nµo // ? trïng a = a’ vµ b b’, trïng nhau khi vµ chØ nhau? khi a = a’ vµ b = b’ -HS: Hai đờng thẳng y = ax + b (a 0) Gv: Bïi ThÞ Th¶nh.
<span class='text_page_counter'>(17)</span> Giáo án đại số 9 năm học 2009-2010 vµ y = a’x + b’ (a’ 0) // khi vµ chØ khi a = a’ vµ b b’, trïng nhau khi vµ chØ khi a = a’ vµ b = b’ -GV ®a b¶ng kÕt luËn sau: §êng th¼ng y = ax + b (d) a 0 vµ y = a’x + b’ (d’) a’ 0 (d) // (d’). ⇔ a=a ' , b≠ b ' ¿{. d) (d’). ⇔ a=a ' b=b ' ¿{. -HS ghi lại kết luận vào vở. Một HS đọc to kÕt luËn SGK H§2. §êng th¼ng c¾t nhau (8 phót) ?2 Tìm các cặp đờng thẳng song song, các 2. Đờng thẳng cắt nhau. cặp đờng thẳng cắt nhau trong các đờng ?2 Các cặp đờng thẳng cắt nhau là: th¼ng sau: y = 0,5 x + 2 vµ y = 1,5 + 2 y = 0,5 x + 2; y = 0,5 – 1; y = 1,5 + 2 y = 0,5 – 1 vµ y = 1,5 + 2 Gi¶i thÝch ? HS: ............. -GV đa hình vẽ sẵn để minh hoạ cho nhận xÐt trªn. - HS : quan sát đồ thị trên bảng phụ - GV: ®/ th y = ax + b (a 0) vµ y = a’x + b’ (a’0) c¾t nhau khi nµo? GV kết luận (tiếp theo kết luận phần 1 đã nªu) (d) c¾t (d’) a a’ GV: Khi nµo ®/ t : y = ax + b (a 0) vµ y = a’x + b’ (a’ 0) c¾t nhau t¹i mét KÕt luËn: Hai đờng thẳng y = ax + b (a 0) và ®iÓm trªn trôc tung? y = a’x + b’ (a’0) c¾t nhau khi vµ chØ HS: §êng th¼ng y = ax + b (a 0) vµ y = a’x + b’ (a’0) c¾t nhau khi vµ chØ khi a a’ khi a a’ Chó ý: SGK/ 53 -HS ghi kÕt luËn vµo vë -Một HS đọc to kết luận SGK. -HS: Khi a a’ và b b’ thì hai đờng th¼ng c¾t nhau t¹i mét ®iÓm trªn trôc tung có tung độ là b. H§3. Bµi to¸n ¸p dông (10 phót) 3. Bµi to¸n ¸p dông. Bµi to¸n tr54 SGK: GV hái: Hµm sè y = 2mx + 3 vµ y = (m + 1)x + 2 cã c¸c hÖ sè a, b, a’, b’ b»ng bao nhiêu? Tìm điều kiện của m để hai hàm số lµ hµm sè bËc nhÊt.GV ghi l¹i ®iÒu kiÖn lªn b¶ng m 0 vµ m - 1 - GV yêu cầu HS hoạt động theo nhóm để hoµn thµnh bµi to¸n. -Nöa líp lµm c©u a . Nöa líp lµm c©u b -GV kiểm tra hoạt động của các nhóm. Sau 5 phút hoạt động nhóm, G yêu cầu lần lợt đại diện 2 nhóm lên trình bày. GV nhËn xÐt vµ kiÓm tra bµi lµm cña vµi nhãm.. Gv: Bïi ThÞ Th¶nh. Hµm sè y =2mx +3 cã hÖ sè a = 2m; b = 3 Hµm sè y = (m + 1)x + 2 cã a’ = m + 1; b’= 2 - Hai hµm sè trªn lµ hµm sè bËc nhÊt khi ¿ 2m ≠0 m+ 1≠ 0 ⇒ ¿ m≠ 0 m≠− 1 ¿{ ¿. a) §å thÞ hµm sè y =2mx + 3 vµ y = (m + 1)x + 2 c¾t nhau a a’ hay 2m m + 1 m1 Kết hợp điều kiện trên, hai đờng thẳng cắt.
<span class='text_page_counter'>(18)</span> Giáo án đại số 9 năm học 2009-2010 nhau khi vµ chØ khi m 0,m - 1 vµ m 1 b) Hµm sè y =2mx + 3 vµy = (m + 1)x + 2 đã có b b’(3 2), vậy hai đờng thẳng song song víi nhau a = a’ hay 2m = m + 1 m = 1 (TM§K) IV.LuyÖn tËp – Cñng cè (8 phót) Bµi 21: tr54 SGK GV yªu cÇu HS lµm bµi tËp vµo vë. G gäi hai HS lªn b¶ng tr×nh bµy, mçi HS lµm mét c©u. GV nhËn xÐt, cã thÓ cho ®iÓm HS.. Bµi 21: tr54 SGK Điều kiện để hai hàm số trên là hàm số bậc nhÊt ¿ m ≠0 2 m+1 ≠ 0 ⇒ ¿ m≠ 0 1 m≠ − 2 ¿{ ¿. a) Đờng thẳng y = mx + 3 (d) và đờng thẳng y = (2m +1)x 0 5 (d’) đã có b b’ (3 - 5) Do đó (d) // (d’) m = -1 b) (d) c¾t (d’) m 2m + 1 m - 1. KÕt hîp ®iÒu kiÖn :(d) c¾t (d’) m 0; m 1 − vµ m -1 2. V. Híng dÉn vÒ nhµ (2 phót) - Bµi tËp vÒ nhµ sè 22, 23, 24 tr55 SGK; - §äc tríc néi dung bµi míi. Híng dÉn bµi 22-SGK: phÇn b) khi x = 2 th× hµm sè cã gi¸ trÞ b»ng 7 tøc lµ 7 = a.2 + 3 => a =... Thîng B×, ngµy ...th¸ng ...n¨m 2009 DuyÖt cña tæ chuyªn m«n. Ngµy so¹n:15/11/2009 Ngµy gi¶ng:9A: TiÕt 26. 9B:. Đ5. hệ số góc của đờng thẳng y = ax + b (a 0) A. Mục tiêu cần đạt: - Kiến thức: HS nắm vững khái niệm góc tạo bởi đờng thẳng y =ax + b và trục Ox, khái niệm hệ số góc của đờng thẳng y = ax + b và hiểu đợc rằng hệ số góc của đờng thẳng liên quan mật thiết với góc tạo bởi đờng thẳng đó và trục Ox. - Kĩ năng: HS biết tính góc hợp bởi đờng thẳng y = ax + b và trục Ox trong trờng hợp hệ số a > 0 theo công thức = tg. T rờng hợp a < 0 có thể tính góc một c¸ch gi¸n tiÕp. B. ChuÈn bÞ cña GV vµ HS: GV: - Bảng phụ có kẻ sẵn ô vuông để vẽ đồ thị. - Bảng phụ đã vẽ sẵn hình 10 và hình 11. - M¸y tÝnh bá tói, thíc th¼ng, phÊn mµu. Gv: Bïi ThÞ Th¶nh.
<span class='text_page_counter'>(19)</span> Giáo án đại số 9 năm học 2009-2010 - Ôn tập cách vẽ đồ thị hàm số y = ax + b (a 0) - B¶ng phô nhãm, bót d¹, m¸y tÝnh bá tói (hoÆc b¶ng sè) C. TiÕn tr×nh d¹y – häc: I. ổn định tổ chức: ( 1ph) x. HS:. -1 -4. O. 2. y. GV ®a ra b¶ng phô cã kÏ s½n « vu«ng vµ Mét HS lªn kiÓm tra nªu yªu cÇu kiÓm tra. Vẽ trên cùng một mặt phẳng toạ độ, dồ thị hai hµm sè y = 0,5x + 2 vµ y = 0,5x – 1 Nêu nhận xét về hai đờng thẳng này. GV nhËn xÐt cho ®iÓm. 2. II.KiÓm tra bµi cò: (6 phót). Nhận xét: Hai đờng thẳng trên song song víi nhau v× cã a = a’ (0,5 = 0,5) vµ b b’ (2 - 1). III. Bµi míi: Hoạt động của GV và HS Néi dung chÝnh HĐ1.Khái niệm hệ số góc của đờng thẳng y=ax + b (a ≠ 0) ( 15 ph) - GV nêu vấn đề: Khi vẽ đ/ thẳng y = ax 1.Khái niệm hệ số góc của đờng thẳng + b (a 0) trên m/ p toạ độ Oxy, gọi y=ax + b (a ≠ 0) giao ®iÓm cña ®/ th¼ng nµy víi trôc Ox a) Góc tạo bởi đờng thẳng y = ax + b là A, thì đờng thẳng tạo với trục Ox bốn (a 0) và trục Ox. góc phân biệt có đỉnh chung là A. VËy gãc t¹o bëi ®/t y = ax + b (a 0) vµ trục Ox là góc nào? góc đó có phụ thuộc vµo c¸c hÖ sè cña hµm sè kh«ng? a) Góc tạo bởi đờng thẳng y = ax + b (a 0) vµ trôc Ox. GV ®a ra h×nh 10(a) SGK råi nªu kh¸i niệm về góc tạo bởi đờng thẳng y = ax + b vµ trôc Ox nh SGK -GV hỏi: a > 0 thì góc có độ lớn nh thÕ nµo? GV ®a tiÕp h×nh 10(b) SGK vµ yªu cÇu HS lên xác định góc trên hình và nêu nhận xét về độ lớn của góc khi a < 0. a<0. b) HÖ sè gãc b) HÖ sè gãc GV đa bảng phụ có đồ thị hàm số 0 < a1 < a2 => 1 < 2 < 3 < 900 y = 0,5x + 2 vµ y = 0,5x – 1 (HS đã vẽ khi kiểm tra), cho HS lên xác định các góc . GV yªu cÇu HS: nhËn xÐt vÒ c¸c gãc nµy? GV: Vậy các đờng thẳng có cùng hệ số a th× t¹o víi trôc Ox c¸c gãc b»ng nhau: a1 < a2 < a3 => 1 < 2 < 3 < 1800 a = a’ = ’ GV đa hình 11(a) đã vẽ sẵn đồ thị ba Gv: Bïi ThÞ Th¶nh.
<span class='text_page_counter'>(20)</span> Giáo án đại số 9 năm học 2009-2010 hµm sè: y = 0,5x + 2; y = x + 2; y = 2x + 2 Yêu cầu HS xác định các hệ số góc a của các hàm số, xác định các góc rồi so s¸nh mèi quan hÖ gi÷a c¸c hÖ sè a víi c¸c gãc. -HS : ghi chó tªn gäi cña hÖ sè a, b vµo Khi hÖ sè a > 0 th× nhän. a t¨ng th× vë t¨ng (< 900) GV chèt l¹i: Khi hÖ sè a > 0 th× nhän. y = ax + b (a 0) a t¨ng th× t¨ng (< 900) GV đa tiếp hình 11(b) đã vẽ sẵn đồ thị hệ số góc tung độ gốc ba hµm sè: y = -2x + 2; y = -x + 2; y = 0,5x + 2 còng yªu cÇu t¬ng tù nh trªn. Gọi góc tạo bởi các đờng thẳng y = ax + b (a 0) víi trôc Ox lÇn lît lµ 1, 2, 3. Hãy xác định các hệ số a của các hàm số råi so s¸nh mèi quan hÖ gi÷a c¸c hÖ sè a víi c¸c gãc . GV ghi: y = ax + b (a 0) hÖ sè gãc. tung độ gốc. 2 B. A. y. tg =. OA 2 = =3 OB 2 3. O. x. H§2. VÝ dô ( 18 ph) VÝ dô 1: Cho hµm sè y =3x + 2 2. VÝ dô a) Vẽ đồ thị của hàm số VÝ dô 1: Cho hµm sè y =3x + 2 b) Tính góc tạo bởi đờng thẳng a) Vẽ đồ thị của hàm số y = 3x + 2 và trục Ox (làm tròn đến b) Tính góc tạo bởi đờng thẳng phót) y = 3x + 2 và trục Ox (làm tròn đến phút) -GV yêu cầu HS xác định toạ độ giao gi¶i điểm của đồ thị với hai trục toạ độ. a) Vẽ đồ thị y = 3x + 3 A B HS vẽ đồ thị. Một HS lên bảng vẽ (bảng phụ đã kẻ sẵn ô vuông) 3 x 0 − - HS xác định góc 2 - Trong tam gi¸c vu«ng y 2 0 OAB ta cã. 3 SHIFT tan SHIFT o'' đợc 71033’5418 => 71034’ b)Xác định góc tạo bởi đờng thẳng y = 3x + 2 víi trôc Ox. Trong tam gi¸c vu«ng OAB ta cã tg =. OA 2 = =3 OB 2 3. .Dïng m¸y tÝnh. đợc 71033’5418 => 71034’ VÝ dô 2. Cho hµm sè y = -3x + 3 a) Vẽ đồ thị hàm số Gv: Bïi ThÞ Th¶nh.
<span class='text_page_counter'>(21)</span> Giáo án đại số 9 năm học 2009-2010 GV gợi ý: để tính góc , trớc hết ta hãy tÝnh gãc ABO GV nhËn xÐt, kiÓm tra thªm bµi lµm cña vµi nhãm vµ chèt l¹i: + Nếu a > 0, tg = a. Từ đó dùng bảng sè hoÆc m¸y tÝnh tÝnh trùc tiÕp gãc . + NÕu a < 0, tÝnh gãc kÒ bï víi gãc tg (1800 - ) = |a| = - a. Từ đó tính -HS hoạt động theo nhóm -§¹i diÖn mét nhãm tr×nh bµy bµi lµm. b) Tính góc tạo bời đờng thẳng y = -3x + 3 và trục Ox (làm tròn đến phút) gi¶i a) y = -3x + 3 x y. A 0 3. B 1 0. b) XÐt tam gi¸c vu«ng OAB ta cã tg OBA = OA = 3 =3 OB 1 => OBA 71034’ => = 1800 – OBA 108026’. IV. Cñng cè (3 phót) -GV: Cho hàm số y = ax + b (a 0). Vì sao HS: a đợc gọi là hệ số góc của đờng thẳng nói a là hệ số góc của đờng thẳng y = ax + b v× gi÷a a vµ gãc cã mèi liªn y = ax + b quan rÊt mËt thiÕt. a > 0 th× nhän, a < 0 th× tï. Khi a > 0, nÕu a t¨ng th× gãc còng t¨ng nhng nã vÉn nhá h¬n 900 Khi a < 0, nÕu a t¨ng th× gãc còng t¨ng nhng vÉn nhá h¬n 1800 Víi a > 0, tg = a V. Híng dÉn vÒ nhµ (2 phót) - Bµi tËp vÒ nhµ sè 27, 28, 29 tr58, 59 SGK. - TiÕt sau luyÖn tËp, mang thíc kÎ, compa, m¸y tÝnh bá tói. - Híng dÉn bµi : 28/SGK b) tg = a => tg = - 2 => =................. Thîng B×, ngµy ...th¸ng ...n¨m 2009 DuyÖt cña tæ chuyªn m«n. Gv: Bïi ThÞ Th¶nh.
<span class='text_page_counter'>(22)</span> Giáo án đại số 9 năm học 2009-2010 Ngµy so¹n:20/11/2009 Ngµy gi¶ng: TiÕt 27. luyÖn tËp. OB. O. 3 A. y. B. x. A. Mục tiêu cần đạt: - HS đợc củng cố mối liên quan giữa hệ số a và góc . - HS đợc rèn luyện kĩ năng xác định hệ số góc a, hàm số y = ax + b, vẽ đồ thị hàm số y = ax + b, tính góc , tính chu vi và diện tích tam giác trên mp toạ độ. B. ChuÈn bÞ cña GV vµ HS: GV: - Bảng phụ có kẻ sẵn ô vuông để vẽ đồ thị. Thớc kẻ, phấn màu, máy tính bá tói. HS: - B¶ng phô nhãm, bót d¹. M¸y tÝnh bá tói hoÆc b¶ng sè C. TiÕn tr×nh d¹y – häc: I. ổn định tổ chức: ( 1ph) II.KiÓm tra bµi cò: (6 ph) HS1: a) Điền vào chỗ (...) để đợc khẳng HS1: a) §iÒn vµo chç (...) định đúng. 1. NÕu a > 0 th× gãc lµ gãc nhän. HÖ sè Cho đờng thẳng y = ax + b (a 0). Gọi a càng lớn thì góc càng lớn nhng vẫn là góc tạo bởi đờng thẳng nhá h¬n 900. y = ax + b vµ trôc Ox tg = a. 1. NÕu a > 0 th× gãc lµ... HÖ sè a cµng 2. NÕu a < 0 th× gãc lµ gãc tï. HÖ sè a lín th× gãc ... nhng vÉn nhá h¬n... .tg = cµng lín th× gãc cµng lín nhng vÉn ... nhá h¬n 1800. 2. NÕu a < 0 th× gãc lµ... a cµng lín th× b) Hµm sè y = 2x – 3 cã hÖ sè gãc a=2 gãc ... b) Cho hàm số y = 2x – 3. Xác định hệ tg = 2 => 63026’ sè gãc cña hµm sè vµ tÝnh gãc (lµm trßn HS2: đến phút) a) Vẽ đồ thị HS2: Ch÷a bµi tËp 28 tr58 SGK b) hµm sè y = -2x + 3 b) XÐt tam gi¸c vu«ng OAB HS líp nhËn xÐt, cã tgOBA = OA = 3 =2 ch÷a bµi lµm cña b¹n. 1,5. => OBA 63 26’ => 116034’ GV nhËn xÐt, cho ®iÓm. III. bµi míi: 0. Hoạt động của Gv và HS. Néi dung chÝnh. H§1. LuyÖn tËp (32 ph) Bµi 27 (a) vµ bµi 29 tr58 SGK -G yêu cầu HS hoạt động theo nhóm. -HS hoạt động theo nhóm. Nöa líp lµm bµi 27 (a) vµ bµi 29 (a) SGK Bµi 29(a) SGK §å thÞ hµm sè y = ax + b c¾t trôc hoµnh tại điểm có hoành độ bằng 1,5=> x = 1,5; y=0 Ta thay a = 2; x = 1,5; y = 0 vµo PT: y = ax + b => 0 = 2. 1,5 + b => b = -3 Vậy hàm số đó là y = 2x + 3 Nöa líp lµm bµi 29 (b, c) SGK. GV cho HS hoạt động nhóm khoảng 7 phút thì yêu cầu đại diện hai nhóm lần lợt Gv: Bïi ThÞ Th¶nh. LuyÖn tËp. Bµi 27 SGK a) §å thÞ hµm sè ®i qua ®iÓm A(2, 6) => x = 2; y = 6 Ta thay x = 2; y = 6 vµo ph¬ng tr×nh: y = ax + 3 => 6 = a. 2 + 3 => 2a = 3 a = 1,5. VËy hÖ sè gãc cña lµ a = 1,5 Bµi 29: SGK a) §å thÞ hµm sè y = ax + b c¾t trôc hoµnh tại điểm có hoành độ bằng 1,5=> x = 1,5; y=0 Ta thay a = 2; x = 1,5; y = 0 vµo PT:.
<span class='text_page_counter'>(23)</span> Giáo án đại số 9 năm học 2009-2010 lªn tr×nh bµy bµi.. y = ax + b => 0 = 2. 1,5 + b => b = -3 Vậy hàm số đó là y = 2x + 3 b). T¬ng tù nh trªn A (2; 3) => x = 2; y = 2 §¹i diÖn hai nhãm lªn tr×nh bµy bµi. Ta thay a = 3; x = 2; y = 2 vµo PT: y = ax + b => 2 = 3. 2 + b => b = - 4 GV kiÓm tra thªm bµi cña vµi nhãm. Vậy hàm số đó là y = 3x - 4 c) B (1; √ 3 + 5) => x = 1; y = √ 3+5 Đồ thị hàm số y = ax + b song song với đờng thẳng y = √ 3 x => a = √ 3 ; b 0 Ta thay a = √ 3 ; x = 1; y = √ 3 +5 vµo PT đợc √ 3+5= √ 3 .1+b => b = 5 Vậy hàm số đó là y = √ 3 x +5 Bµi 30 tr59 SGK a) VÏ Bµi 30 tr59 SGK b) A(-4; 0); B(2; 0); C(0; 2) tgA = OC = 2 =0,5 OA 4 => A 270 Hãy xác định toạ độ các điểm A, B, C HS cả lớp vẽ đồ thị, một HS lên bảng tgB = OC = 2 =1 tr×nh bµy OB 2 GV: Gäi chu vi cña tam gi¸c ABC lµ P vµ => B = 450 diÖn tÝch cña tam gi¸c ABC lµ S. C = 1800 – (A + B) = 1080 Chu vi tam gi¸c ABC tÝnh thÕ nµo? c) P = AB + AC + BC Nªu c¸ch tÝnh tõng c¹nh cña tam gi¸c?. AB = AO + OB = 4 + 2 = 6(cm) TÝnh P AC = ... 20 (cm), BC = ... 8 (cm) DiÖn tÝch tam gi¸c ABC tÝnh thÕ nµo? VËy P = 6+ √ 20+ √ 8 13,3 (cm) TÝnh cô thÓ. 1 1 HS lµm díi sù híng dÉn cña GV S= . AB . OC= 6 . 2=6 (cm2) 2 2 HS tr¶ lêi, ch÷a bµi Bµi 31 tr59 SGK y = x + 1; y =. 1 x+ √3 ; √3. y = √3 x −√3 GV vÏ s½n trªn tÝnh: tg = ΟA = 1 =1 => = 450 bảng phụ đồ thị các hàm số. OB 1 1 OC 3 1 x+ √3 ; y = x + 1; y = tg = => = 300 =√ = √3 OD 3 √ 3 y = √3 x −√3 tg = tgOFE = OE =√ 3 => = 600 HS tÝnh: tg= ? tg=? tg =? OF IV. cñng cè: ( 4ph) - GV củng cố lại các dạng bài tập đã chữa trong giờ luyện tập V. Híng dÉn vÒ nhµ (2 phót) - TiÕt sau «n tËp ch¬ng II. HS lµm c©u hái «n tËp vµ «n phÇn tãm t¾t c¸c kiÕn thøc cÇn nhí. - Bµi tËp vÒ nhµ sè 32, 33, 34, 35, 36, 37 tr61 SGK. - Hớng dẫn các bài trên: cần nắm vững điều kiện để hai đờng thẳng song song, cắt nhau, đồng biến, nghịch biến. Thîng B×, ngµy ...th¸ng ...n¨m 2009 DuyÖt cña tæ chuyªn m«n __________________________________________________________ Gv: Bïi ThÞ Th¶nh.
<span class='text_page_counter'>(24)</span> Giáo án đại số 9 năm học 2009-2010 Ngµy so¹n: 22/11/2009 Ngµy gi¶ng: TiÕt 28. «n tËp ch¬ng II. A. Mục tiêu cần đạt: -KiÕn thøc: HÖ thèng ho¸ c¸c kiÕn thøc c¬ b¶n cña ch¬ng gióp HS hiÓu s©u h¬n,. nhớ lâu hơn về các khái niệm hàm số, biến số, đồ thị của hàm số, khái niệm hàm số bậc nhất y = ax + b, tính đồng biến, nghịch biến của hàm số bậc nhất. Giúp HS nhớ lại các điều kiện hai đờng thẳng cắt nhau, song song với nhau, trùng nhau, vuông góc với nhau. - Kĩ năng: Giúp HS vẽ thành thạo đồ thị của hàm số bậc nhất, xác định đợc góc của đờng thẳng y = ax + b và trục Ox, xác định đợc hàm số y =ax+ b thoả mãn điều kiện của đề bài. B. ChuÈn bÞ cña GV vµ HS: -GV: + B¶ng tãm t¾t c¸c kiÕn thøc cÇn nhí (tr60, 61 SGK) + Bảng phụ có kẻ sẵn ô vuông để vẽ đồ thị.Thớc thẳng, phấn màu, máy tÝnh bá tói. -HS: + ¤n tËp lÝ thuyÕt ch¬ng II vµ lµm bµi tËp.B¶ng phô nhãm, bót d¹, thíc kÎ, m¸y tÝnh bá tói. C. TiÕn tr×nh d¹y – häc: I. ổn định tổ chức: ( 1ph) II.KiÓm tra bµi cò: (th«ng qua «n tËp) III. Bµi míi: Hoạt động của GV Néi dung chÝnh H§1.«n tËp lý thuyÕt (14 phót) 1. Nêu định nghĩa về hàm số 1) Nêu định nghĩa về hàm số: SGK 2. Hàm số thờng đợc cho bởi những cách 2) Hàm số đợc cho bởi công thức hoặc nµo? b¶ng. Nªu vÝ dô cô thÓ VÝ dô: y = 2x2 - 3 x 0 1 4 6 9 ❑ y 0 1 2 3 6 √ 3) §å thÞ cña hµm sè y = f(x) lµ g×:SGK 3. §å thÞ cña hµm sè y = f(x) lµ g×? 4) Hµm sè bËc nhÊt: SGK 4. ThÕ nµo lµ hµm sè bËc nhÊt?Cho vÝ dô VÝ dô: y = 2x; y = -3x + 3 5. Hµm sè bËc nhÊt y = ax + b (a 0) cã 5) TÝnh chÊt : SGK nh÷ng tÝnh chÊt g×? Hµm sè y = 2x cã a = 2 > 0 => Hµm sè Hµm sè y = 2x; y = -3x + 3 đồng biến đồng biến hay nghịch biến? Vì sao? Hµm sè y = -3x + 3 cã a = -3 < 0 6) Góc hợp bởi đờng thẳng => Hµm sè nghÞch biÕn y= ax + b và trục Ox đợc xác định nh thế 6) SGK có kèm theo hình 14 SGK nµo? 7) Giải thích vì sao ngời ta gọi a là hệ só góc 7) Ngời ta gọi a là hệ số góc của đờng của đờng thẳng y = ax + b th¼ng y = ax + b (a 0) v× gi÷a hÖ sè a vµ gãc cã liªn quan mËt thiÕt. a > 0 th× gãc lµ gãc nhän a cµng lín th× gãc cµng lín (nhng vÉn nhá h¬n 900): tg = a a < 0 th× gãc lµ gãc tï a cµng lín th× gãc cµng lín (nhng vÉn 8) Khi nào hai đờng thẳng nhá h¬n 1800). tg’ = |a| = -a víi ’ kÒ y = ax + b (d) a 0 bï cña . vµ y = a’x + b’ (d’) a’ 0 8) a) C¾t nhau Bæ sung : d) (d) (d’) a.a’ = -1 b) Song song víi nhau c) Trïng nhau d) Vu«ng gãc víi nhau. Gv: Bïi ThÞ Th¶nh.
<span class='text_page_counter'>(25)</span> Giáo án đại số 9 năm học 2009-2010 HS:..... H§2.LuyÖn tËp (25 phót) GV cho HS hoạt động nhóm làm các bài tập 32, 33, 34, 35 tr61 SGK Bµi 32 Nöa líp lµm bµi 32, 33 a) Hàm số y = (m - 1)x + 3 đồng biến Nöa líp lµm bµi 34, 35 m-1>0m>1 HS hoạt động theo nhóm. b) Hµm sè y = (5 - k)x + 1 nghÞch biÕn Bµi lµm cña c¸c nhãm 5-k<0k>5 Bµi 33. Hµm sè y = 2x + (3 + m), y = 3x + (5 - m) đều là h/ số bậc nhất, đã có a a’ (2 3) §å thÞ cña chóng c¾t nhau t¹i 1 ®iÓm trªn Bài 35. Hai đờng thẳng y = kx +m - 2 (k trôc tung 0) vµ fy = (5-k)x + 4 - m (k 5) trïng nhau 3 + m = 5 - m 2m = 2 m = 1 Bµi 34. ⇔ Hai đờng thẳng y = (a -1)x+2 (a 1) và y k=5− k = (3 - a)x + 1 (a 3) đã có tung độ gốc b m− 2=4 −m b’ ⇔ (2 1). Hai đờng thẳng song song với ¿ k=2,5 nhau. m=3 a - 1 = 3 - a 2a = 4 a = 2 (TMDK ) Bµi 35. ¿{ Hai đờng thẳng y = kx +m - 2 (k 0) và f y = (5-k)x + 4 - m (k 5) trïng nhau GV kiÓm tra bµi lµm c¸c nhãm, gãp ý, híng ⇔ dÉn. k=5− k Sau khi c¸c nhãm h/ ® kho¶ng 7 phót th× m− 2=4 −m dõng l¹i ⇔ GV kiÓm tra thªm bµi lµm cña vµi nhãm. ¿ k=2,5 §¹i diÖn bèn nhãm lÇn lît lªn b¶ng tr×nh m=3 bµy. HS líp nhËn xÐt, ch÷a bµi. (TMDK ) ¿{. TiÕp theo GV cho toµn líp lµm bµi 36 tr61 bµi 36 SGK để củng cố. a) Đồ thị của hai hàm số là hai đờng thẳng song song k + 1 = 3 – 2k 3k = 2 k 2 b) Với giá trị nào của k thì đồ thị của hai = 3 hàm số là hai đờng thẳng cắt nhau b) Đồ thị của hai hàm số là hai đờng thẳng c¾t nhau. ⇔ k +1 ≠ 0 3 − 2k ≠ 0 k +1 ≠ 3− 2 k ⇔ ¿ k ≠− 1 k ≠ 1,5 2 k≠ 3 ¿{{. b) Hai đờng thẳng nói trên có thể trùng nhau đợc không? Vì sao? -HS tr¶ lêi miÖng bµi 36 Bµi 37 tr61 SGK (§Ò bµi ®a lªn b¶ng phô) +GV ®a ra mét b¶ng phô cã kÎ s½n líi « vuông và hệ trục toạ độ Oxy c) Hai đờng thẳng nói trên không thể trùng a) GV gọi lần lợt hai HS lên bảng vẽ đồ thị nhau, vì chúng có tung độ gốc khác hai hµm sè nhau y = 0,5x + 2 (1) (3 1) y = 5 -2x (2) Bµi 37 tr61 SGK +HS lµm bµi vµo vë Hai HS lần lợt lên bảng xác định toạ độ giao HS làm bài vào vở Gv: Bïi ThÞ Th¶nh.
<span class='text_page_counter'>(26)</span> Giáo án đại số 9 năm học 2009-2010 điểm của mỗi đồ thị với hai trục toạ độ rồi vẽ đồ thị b) GV yêu cầu HS xác định toạ độ các điểm A, B, C GV hỏi: Để xác định toạ độ điểm C ta làm thÕ nµo? HS điểm C là giao điểm của hai đờng thẳng nªn ta cã: 0,5x + 2 = -2x + 5 2,5x = 3 x = 1,2 Hoành độ của điểm C là 1,2 Tìm tung độ của điểm C Ta thay x = 1,2 vµo y = 0,5x + 2 y = 0,5 . 1,2 + 2 => y = 2,6 (HoÆc thay vµo y = -2x + 5 còng cã kÕt qu¶ t¬ng tù). VËy C (1,2; 2,6). Hai HS lần lợt lên bảng xác định toạ độ giao điểm của mỗi đồ thị với hai trục toạ độ rồi vẽ đồ thị y = 0,5x + 2 y = -2x + 5 x 0 -4 x 0 2,5 y 2 0 y 5 0 b) HS tr¶ lêi miÖng A (-4; 0) B(2,5; 0) C (1,2; 2,6). c) AB = AO + OB = 6,5 (cm) Gäi F lµ h×nh chiÕu cña C trªn Ox => OF = 1,2 và FB = 1,3.Theo định lý Py – ta – go. d) Tính các góc tạo bởi đờng thẳng (1) và AC AF 2 CF 2 5, 2 2 2, 6 2 33,8 5,18(cm) (2) víi trôc Ox BC CF 2 FB 2 2,62 1,32 8, 45 2,91(cm). -GV hỏi thêm: Hai đờng thẳng (1) và (2) có vu«ng gãc víi nhau hay kh«ng? T¹i sao?. d) Gäi lµ gãc t¹o bëi ®/ th¼ng (1) víi trôc Ox tg = 0,5 => 26024’. Gäi lµ gãc tạo bởi đờng thẳng (2) với trục Ox và ’ là gãc kÒ bï víi nã. tg’ = |−2| = 2 => ’ 63026’ => 1800 - 63026’ => ’ 116034’ - Hai đờng thẳng (1) và (2) có vuông góc víi nhau v× cã a. a’ = 0,5. (-2) = -1 hoặc dùng định lý tổng ba gãc trong mét tam gi¸c ta cã: ABC = 1800 -( + ’) = 1800 - (26034’ + 63026’)= 900. IV. Cñng cè: ( 4 ph) -Gv cho häc sinh nh¾c l¹i c¸c kiÕn thøc träng t©m cÇn ghi nhí trong ch¬ng. V. Híng dÉn vÒ nhµ (1 pht) - ¤n tËp lÝ thuyÕt vµ c¸c d¹ng bµi tËp cña ch¬ng. - Bµi tËp vÒ nhµ sè 38 tr62 SGK. Híng dÉn: H×nh vÏ:. Gv: Bïi ThÞ Th¶nh.
<span class='text_page_counter'>(27)</span> Giáo án đại số 9 năm học 2009-2010 y. (3). (1). 6 4. (2) A. 2. B. x -2. 2. 4. 6. 8. Thîng B×, ngµy ...th¸ng ...n¨m 2009 DuyÖt cña tæ chuyªn m«n. TiÕt 24 luyÖn tËp A. Môc tiªu: HS đợc củng cố: Đồ thị hàm số y = ax + b (a 0) là một đờng thẳng luôn cắt trục tung tại điểm có tung độ là b, song song với đờng thẳng y = ax nếu b 0 hoặc trùng với đờng thẳng y = ax nÕu b = 0. HS vẽ thành thạo đồ thị hàm số y = ax + b bằng cách xác định 2 điểm phân biệt thuộc đồ thị (thờng là hai giao điểm của đồ thị với hai trục toạ độ) B. ChuÈn bÞ cña GV vµ HS: GV: - Hệ toạ độ Oxy có lới ô vuông, bài làm của bài 15,16, 19 HS: - Giấy kẻ để vẽ đồ thị. Máy tính bỏ túi. C. TiÕn tr×nh d¹y – häc: Hoạt động của GV Hoạt động của HS Hoạt động 1: kiÓm tra vµ ch÷a bµi tËp (15 phót) GV chuÈn bÞ hai HS1: Ch÷a b¶ng phô cã kÎ s½n hệ trục toạ độ Oxy M B E vµ líi « vu«ng x 0 1 x 0 -2,5 để kiểm tra bài. y = 2x 0 2 y = 2x + 5 5 0 GV nªu yªu cÇu kiÓm tra... N B F x 0 1 x 0 7,5 2 2 2 0 y− x 0 − y=− x+5 5 3 3 3 Tø gi¸c ABCO lµ h×nh b×nh hµnh v×: Trong khi 4 HS lần lợt lên bảng vẽ đồ thị Ta có: - Đờng thẳng y = 2x + 5 song song với đờng GV yªu cÇu HS trong tõng bµn đổi vở, kiểm tra bài làm của bạn. 2 Bốn đờng thẳng trên cắt nhau tạo thành tứ giáo thẳng y = 2x.Đờng thẳng y=− 3 x+5 song OABC. Tø gi¸c OABC cã lµ h×nh b×nh hµnh kh«ng? 2 V× sao? song với đờng thẳng y=− x . Tứ giác có 2 cặp 3 - Cho HS nhËn xÐt bµi b¹n cạnh đối song song là hình bình hành. HS2: a) §å thÞ hµm sè y = ax + b (a 0) lµ ... HS2: a) Đồ thị hàm số y = ax + b (a 0) là gì? Nêu + Cách vẽ đồ thị y = ax + b với a 0; b 0: ... cách vẽ đồ thị y = ax + b với a 0, b 0. b) Ch÷a bµi tËp 16(a, b) trg51 SGK. Gv: Bïi ThÞ Th¶nh.
<span class='text_page_counter'>(28)</span> Giáo án đại số 9 năm học 2009-2010 b) Ch÷a bµi tËp 16 (a, b) tr51 SGK x. 0. 1. x. 0. -1. y=x. 0. 1. y = 2x+2. 2. 0. Hoạt động 2. LuyÖn tËp (25 phót) - GV cïng HS ch÷a tiÕp bµi 16 HS lµm bµi díi sù híng dÉn cña GV c) + GV vẽ đờng thẳng đi qua B(O, 2) song song Bài 16c) với Ox và yêu cầu HS lên bảng xác định toạ độ C. + Toạ độ điểm C (2; 2) + H·y tÝnh diÖn tÝch ABC? + XÐt ABC: §¸y BC = 2cm. (HS cã thÓ cã c¸ch tÝnh kh¸c: ChiÒu cao t¬ng øng AH = 4cm VÝ dô: SABC = SAHC – SAHB 1 => S ABC= AH . BC=4 (cm2) 2 - GV cho HS lµm bµi tËp 18 tr65 Yêu cầu HS hoạt động theo nhóm Nöa líp lµm bµi 18 (a). - 1 HS đứng lên đọc đề bài HS hoạt động theo nhóm. Bài làm của các nhóm a) Thay x = 4, y = 11 vµo y = 3x+b : 11 = 3.4 + b => b = 11 – 12 = -1 Hµm sè cÇn t×m lµ: y = 3x – 1. Nöa líp lµm bµi 18 (b) (cã thÓ HS lËp b¶ng kh¸c). x. 0. y = 3x - 1 -1 GV kiểm tra hoạt động của các nhóm. y. x y = 3x – 1 1 3 0. 5. 0 -1. 4 11. b) Ta cã x = -1, y =3, y thay vµo 11 y = ax + 5 => 3 = - a+5 => a = 5 – 3 = 2 Hµm sè cÇn t×m: y = 2x + 5 §¹i diÖn c¸c nhãm lªn tr×nh bµy bµi. HS líp nhËn xÐt, ch÷a bµiO -1 M. - Bµi 16tr59 SBT: 2,5 O x GV híng dÉn HS; §å thÞ cña hµm sè y = ax + b lµ g×? - Gîi ý cho em lµm c©u nµy nh thÕ nµo? Bµi 16tr59SBT, c©u b - GV gîi ý: §å thÞ cña hµm sè c¾t trôc hoµnh t¹i điểm có hoành độ bằng –3 nghĩa là gì? Hãy xác định a?. - C©u c) GV yªu cÇu HS vÒ nhµ lµm bµi tËp.. D. Híng dÉn vÒ nhµ (5 phót). Gv: Bïi ThÞ Th¶nh. N. 4. x. - Là một đờng thẳng cắt trục tung tại điểm có tung độ bằng b. - Ta cã a = 2 Vậy đồ thị hàm số trên cắt trục tung tại điểm có tung độ bằng 2 khi a = 2 HS: NghÜa lµ: Khi x = -3 th× y = 0 Ta cã: y = (a – 1)x + a 0 = (a – 1)(-3) + a 0 = -3a + 3 + a 0 = -2a + 3 a = 1,5 Với a = 1,5 thì đồ thị hàm số trên cắt trục hoành tại điểm có hoành độ = - 3.
<span class='text_page_counter'>(29)</span> Giáo án đại số 9 năm học 2009-2010 - Bµi tËp 17 tr51, bµi 19 tr52 SGK, sè 14, 15, 16 (c) tr58, 59 SBT - Híng dÉn bµi 19 SGK: Xem kÜ c¸ch vÏ ®iÓm ( 0;. 3 ) cña bµi 4/45-SGK. ________________________________________________________________. Gv: Bïi ThÞ Th¶nh.
<span class='text_page_counter'>(30)</span> Giáo án đại số 9 năm học 2009-2010 ______________________________________________________________ Ngµy so¹n:21/11/2007 Ngµy gi¶ng:28/11/2007 TiÕt 26 luyÖn tËp A. Môc tiªu: HS đợc củng cố điều kiện để hai đờng thẳng y = ax + b (a 0) và y = a’x + b’ (a’ 0) c¾t nhau, song song víi nhau, trïng nhau. Về kĩ năng, HS biết xác định các hệ số a, b trong các bài toán cụ thể. Rèn kĩ năng vẽ đồ thị hàm số bậc nhất. Xác định đợc giá trị của các tham số đã cho trong các hàm số bậc nhất sao cho đồ thị của chúng là hai đờng thẳng cắt nhau, song song với nhau, trùng nhau. B. ChuÈn bÞ cña GV vµ HS: GV: - Bảng phụ có kẻ sẵn ô vuông để thuận lợi cho việc vẽ đồ thị. Thớc kẻ, phấn màu. HS: - Thíc kÎ, compa. B¶ng phô nhãm C. TiÕn tr×nh d¹y – häc: Hoạt động của GV Hoạt động của HS Hoạt động 1: kiÓm tra (7 phót) GV nªu yªu cÇu kiÓm tra HS1: HS1: ¿ - Cho hai đờng thẳng y = ax + b (d) với a 0 và y (d )≡(d ') ⇔ = a’x + b’ (d’) víi a’ 0. Nªu ®iÒu kiÖn vÒ c¸c c¸c (d )// (d ' )⇔ hệ số để:(d) // (d’); (d) (d’); (d) cắt (d’) a=a ' a=a ' b=b ' ; - Ch÷a bµi tËp 22 (a) SGK b ≠b ' ¿ ¿ ¿{ { ¿ (d) c¾t (d’) a a’ - Ch÷a bµi tËp Đồ thị của hàm số y = ax + 3 song song với đờng thẳng y = -2x khi và chỉ khi a = -2 (đã có 3 0) HS2: Ch÷a bµi tËp 22(b) SGK Hỏi thêm: Đồ thị hàm số vừa xác định đợc và đờng thẳng y = -2x có vị trí tơng đối nh thế nào với nhau? V× sao GV nhËn xÐt, cho ®iÓm.. HS2: Thay x = 2 vµ y = 7 vµo ph¬ng tr×nh hµm sè y = ax + 3 ta cã: 7 = a. 2 +3 => -2a = -4 => a = 2 Hàm số đó là: y =2x + 3 Đồ thị hàm số y = ax + 3 và y = -2x là hai đờng th¼ng c¾t nhau v× cã a a’. Hoạt động 2. LuyÖn tËp (36 phót) Bµi 23 tr55 SGK HS tr¶ lêi miÖng c©u a GV hái: §å thÞ cña hµm sè y = 2x +b ®i qua ®iÓm a) §å thÞ hµm sè y = 2x + b c¾t trôc tung t¹i ®iÓm A(1; 5) em hiểu điều đó nh thế nào? có tung độ bằng –3, vậy tung độ gốc b = -3. GV gäi 1 HS lªn tÝnh b. HS: §å thÞ hµm sè y =2x + b ®i qua ®iÓm A(1; 5) nghÜa lµ k hi x = 1 th× y = 5. Ta thay x = 1; y = 5 vµo ph¬ng tr×nh: y =2x + b => 5 = 2.1 + b => b = 3 Bµi 24 tr55 SGK GV gäi 3 HS lªn b¶ng tr×nh bµy bµi lµm. GV viÕt: y = 2x + 3k (d);y = (2m + 1)x + 2k – 3(d’). Gv: Bïi ThÞ Th¶nh. a) y = 2x + 3k (d); y = (2m + 1)x + 2k – 3 (d’) 1 §K: 2m + 1 0 m − ; (d) c¾t (d’) 2.
<span class='text_page_counter'>(31)</span> Giáo án đại số 9 năm học 2009-2010 c) (d) (d’) 1 m 2 1 ¿ m 1 2 m+1≠ 0 2 m 2 2 m+1=2 k 3 k 3 3 k=2k − 3 ¿{{ ¿ GV nhËn xÐt, cã thÓ cho ®iÓm. 2m + 1 2 m . 1 ; KÕt hîp (d) c¾t (d’) 2. 1 2 b) (d) // (d’) m. ¿. 1 ¿ m≠ − 2 m+1 ≠ 0 2 1 2 m+1=2 m= 3 k ≠2 k −3 2 ¿{{ k ≠ −3 ¿ ¿{{ ¿. 1 m 2 k 3. Bµi 25tr55 SGK GV hỏi: Cha vẽ đồ thị, em có nhận xét gì về hai đờng thẳng này? GV ®a ra b¶ng phô cã kÏ s½n « vu«ng, yªu cÇu hai HS lần lợt lên vẽ hai đồ thị trên cùng một mặt phẳng toạ độ. HS cả lớp vẽ đồ thị. GV yêu cầu HS nêu cách xác định giao điểm của mỗi đồ thị với hai trục toạ độ. 2 3 y= x+ 2 y=− x+2 3 2 x 0 -3 x 0 4/3 y 2 0 y 2 0. HS: Hai đờng th¼ng nµy lµ hai đờng th¼ng c¾t nhau tai mét y ®iÓm trªn 3 trôc tung v× cã a a’vµ b 2 =b’. HS vẽ đồ thÞ: N Một HS lên bảng vẽ đờng M th¼ng song 1 song víi trôc Ox, cắt trục Oy tại điểm có tung độ bằng 1, xác định các điểm M và N trên mặt phẳng toạ độ. x 3 2 HS: Điểm M và N đều -1độ y = 1 1 -3 cã-2tung 2 2 * §iÓm M. Thay y = 1 vµo ph¬ng tr×nh3 GV: Nêu cách tìm toạ độ điểm M và N. 2 2 2 y= x +2 ta cã x+ 2=1 => x=−1 Sau đó GV hớng dẫn HS thay y = 1 vào phơng trình 3 3 3 các hàm số để tìm x. 3 HS làm bài vào vở, hai HS lên tính toạ độ điểm M => x = − 2 vµ N. 3 Toạ độ điểm M − ; 1 2 * §iÓm N. Thay y = 1 vµo ph¬ng tr×nh 3 3 y=− x+2 ta cã − x +2=1 => 2 2 3 2 − x=− 1 => x = 2 3 2 To¹ ®iÓm N ;1 3. (. ). ( ). D. Híng dÉn vÒ nhµ (2 phót) - ¤n tËp kh¸i niÖm tg, c¸ch tÝnh gãc khi biÕt tg b»ng m¸y tÝnh bá tói. - Bµi tËp vÒ nhµ sè 26tr55 SGK; sè 20, 21, 22 tr60 SBT. - Hớng dẫn về nhà bài26-SGK: Đồ thị (1) cắt đờng thẳng y = 2x -1 tại điểm hoành độ bằng 2 ____________________________________________________________. Gv: Bïi ThÞ Th¶nh.
<span class='text_page_counter'>(32)</span> Giáo án đại số 9 năm học 2009-2010 Ngµy so¹n : 25/11/2009 Ngµy gi¶ng: 9A: 9B: TiÕt 29. KiÓm tra ch¬ng II. A.mục tiêu cần đạt: -Kiến thức : Đánh giá mức độ nhận thức của học sinh đạt đợc qua việc lĩnh hội kiÕn thøc c¬ b¶n cña ch¬ng II. Hµm sè bËc nhÊt . -Kĩ năng:Học sinh vẽ đợc đồ thị hàm số bậc nhất , xác định hệ số góc của đờng thẳng y = ax + b và trục Ox . xác định đợc hàm số bậc nhất thỏa mãn điều kiện qua việc xác định hệ số a, b . -Thái độ : Học sinh tích cực , tự giác trong giờ kiểm tra. B. chuÈn bÞ: -Gv: ra đề vừa sức đối tợng học sinh -HS: ¤n tËp c¸c kiÕn thøc cña ch¬ng II vµ chuÈn bÞ s½n giÊy kiÓm tra. C. §Ò bµi: I.Tr¾c nghiÖm kh¸ch quan: Hãy chọn câu trả lời mà em cho là đúng nhất trong các câu sau : Câu1: Hãy điền đúng (Đ) và sai (S) vào các câu sau : a) Hàm số y = 2( x + 1 ) -1 là hàm số đồng biến trên R. b) Hàm số y = 3 (2- x) + 5 là hàm số bậc nhất đồng biến trên R. c) Hàm số y = 6x + 7 là hàm số đồng biến trên R. d) Hµm sè y = ax + 1/2 lµ hµm sè nghÞch biÕn trªn R. Câu 2: Hãy chọn câu trả lời mà em cho là đúng nhất: Với giá trị nào của m dới đây thì hai đờng thẳng (d) : y = (3 - 2m )x vµ (d’) : y = (m+ 1)x - 4 c¾t nhau. A. m = 3/2 B. ≠ 2/3 C. m ≠-2/3 D. mét gi¸ trÞ kh¸c . II. tù luËn : Câu 3: a) Vẽ cùng một mặt phẳng tọa độ Oxy đồ thị của các hàm số sau : y = -2x + 5 (1) y=x+2 (2) b) Tìm tọa độ giao điểm G của hai đồ thị nói trên. C©u 4: Cho hµm sè y = (m - 1)x + 2m - 5 ( m≠1) (3) a) Tìm giá trị của m để đờng thẳng có phơng trình (3) song song với đờng th¼ng y = 3x + 1. b)Tìm giá trị của m để đờng thẳng có phơng trình (3) đi qua điểm M ( 2; -1). c) Vẽ đồ thị hàm số (3) với giá trị m vừa tìm đợc ở câu b) D. §¸p ¸n vµ biÓu ®iÓm: C©u 1: ( 2 ®iÓm ) a) § b)S c)§ d)S C©u 2 : ( 2 ®iÓm ) B. ≠ 2/3 C©u 3: ( 3 ®iÓm ) a) vẽ đồ thị hàm số y = -2x + 5 (1) cho x = 0 ,tính đợc y = 5 nên điểm A ( 0 ; 5 ) thuộc đồ thị . cho y = 0 => x = 2,5 nên điểm B (2,5 ; 0) thuộc đồ thị. Vẽ đờng thẳng đi qua 2 điểm A, B ta đợc đồ thị của hàm số (1) -Vẽ đồ thị của hàm số y = x + 2 (2) Cho x= 0 => y = 2 nên điểm C (0 ; 2) thuộc đồ thị. Cho y= 0 => x = -2 nên điểm D (-2 ; 0) thuộc đồ thị. vẽ đờng thẳng đi qua hai điểm C và D ta đợc đồ thÞ cña hµm sè (2) b) Tìm tọa độ giao điểm G của hai đồ thị nói trên. -Tìm hoành độ của điểm G : -2x + 5 = x + 2 <=> x = 1 -Tìm tung độ của điểm G : Gv: Bïi ThÞ Th¶nh.
<span class='text_page_counter'>(33)</span> Giáo án đại số 9 năm học 2009-2010 y=1+2=3 Vậy tọa độ của điểm G ( 1; 3) C©u 4: ( 3 ®iÓm ) a) Đờng thẳng có phơng trình (3) song song với đờng thẳng y = 3x + 1 khi và chØ khi m - 1 = 3 vµ 2m - 5 ≠ 1. Tõ m - 1 = 3 => m = 4. víi m = 4 ®iÒu kiÖn 2m - 5 ≠ 1 còng tháa m·n ( vì 2.4 - 5 = 8 - 5 = 3 ≠ 1 ) . vậy khi m = 4 thì đờng thẳng có phơng trình (3) song song với đờng thẳng y = 3x + 1. b) §êng th¼ng cã ph¬ng tr×nh (3) ®i qua ®iÓm M (- 2; 1) khi vµ chØ khi -1 = (m - 1).2 + 2m - 5 <=> m = 1,5 b) Víi m = 1, 5 hµm sè (3) cã d¹ng : y = 0,5 x - 2 -Vẽ đồ thị hàm số y = 0,5 x - 2 -Cho x= 0 => y = -2 nên điểm A( 0 ; -2) thuộc đồ thị. -Vẽ đờng thẳng đi qua hai điểm A và m , ta đợc đồ thị của hàm số y = 0,5 x - 2. Thîng B×, ngµy...th¸ng ...n¨m 2009 DuyÖt cña tæ chuyªn m«n. Gv: Bïi ThÞ Th¶nh.
<span class='text_page_counter'>(34)</span> Giáo án đại số 9 năm học 2009-2010 Ngµy so¹n:25/11/2009 Ngµy gi¶ng:9A:. 9B:. TiÕt 30. Ch¬ng III .hÖ hai ph¬ng tr×nh bËc nhÊt hai Èn §1. ph¬ng tr×nh bËc nhÊt hai Èn. A. Mục tiêu cần đạt:. - HS nắm đợc khái niệm phơng trình bậc nhất hai ẩn và nghiệm của nó. - HiÓu tËp nghiÖm cña ph¬ng tr×nh bËc nhÊt hai Èn vµ biÓu diÔn h×nh häc cña nã. - Biết cách tìm công thức nghiệm tổng quát và vẽ đờng thẳng biểu diễn tập nghiÖm cña mét ph¬ng tr×nh bËc nhÊt hai Èn. B. ChuÈn bÞ cña gv vµ hs:. -Gv: b¶ng phô ghi mét sè bµi tËp vµ c¸c ?. -HS: ¤n ph¬ng tr×nh bËc nhÊt mét Èn. Thíc kÎ, compa. B¶ng phô nhãm,. bót d¹. C. TiÕn tr×nh d¹y - häc: I. ổn định tổ chức: ( 1ph) II.KiÓm tra bµi cò: (kh«ng) III. Bµi míi: Hoạt động của Gv và HS Néi duing chÝnh HĐ1. Đặt vấn đề và giới thiệu nội dung chơng III (4 phút) GV: Trong thùc tÕ, cßn cã c¸c t×nh huèng dẫn đến phơng trình có nhiều hơn một ẩn, nh ph¬ng tr×nh bËc nhÊt hai Èn VÝ dô trong bµi to¸n cæ: “Võa gµ võa chã Bã l¹i cho trßn Ba m¬i s¸u con Mét tr¨m ch©n ch½n” Hái cã bao nhiªu gµ, bao nhiªu chã? HS nghe GV tr×nh bµy. HS më “Môc lôc” tr137 SGK theo dâi. NÕu ta kÝ hiÖu sè gµ lµ x, sè chã lµ y th× - Giả thiết có 36 con vừa gà vừa chó đợc m« t¶ bëi hÖ thøc x + y = 36 - Gi¶ thiÕt cã tÊt c¶ 100 ch©n m« t¶ bëi hÖ thøc 2x + 4y = 100 §ã lµ vÝ dô vÒ ph¬ng tr×nh bËc nhÊt cã hai Èn sè. Sau đó GV giới thiệu nội dung chơng III - Ph¬ng tr×nh vµ hÖ ph¬ng tr×nh bËc nhÊt hai Èn - C¸c c¸ch gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh - Gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp hÖ PT H§2. Kh¸i niÖm vÒ ph¬ng tr×nh bËc nhÊt hai Èn (15 phót) -GV: Ph¬ng tr×nh. x + y = 36; 2x + 4y = 100 Lµ c¸c vÝ dô vÒ PT bËc nhÊt hai Èn Gäi a lµ hÖ sè cña x; b lµ hÖ sè cña y; c lµ h»ng sè Mét c¸ch tæng qu¸t, ph¬ng tr×nh bËc nhÊt hai Èn x vµ y lµ hÖ thøc d¹ng ax + by = c Trong đó a, b, c là các số đã biết (a 0 hoÆc b 0) - HS nhắc lại định nghĩa phơng trình bậc nhất hai ẩn và đọc ví dụ 1 tr5 SGK Gv: Bïi ThÞ Th¶nh. 1. Kh¸i niÖm vÒ ph¬ng tr×nh bËc nhÊt. hai Èn.-. -Mét c¸ch tæng qu¸t, ph¬ng tr×nh bËc nhÊt hai Èn x vµ y lµ hÖ thøc d¹ng ax + by = c (1) Trong đó a, b, c là các số đã biết (a 0 hoÆc b 0) VD1: SGK/5.
<span class='text_page_counter'>(35)</span> Giáo án đại số 9 năm học 2009-2010 -GV yªu cÇu HS tù lÊy vÝ dô vÒ PT bËc nhÊt hai Èn - HS lÊy vÝ dô vÒ PT bËc nhÊt hai Èn ?Trong c¸c ph¬ng tr×nh sau, PT nµo lµ PT bËc nhÊt hai Èn. a) 4x - 0,5y = 0 b) 3x2 + x = 5 c) 0x + 8y = 8 d) 3x + 0y = 0 e) 0x + 0y = 2 f) x + y - z = 3 HS tr¶ lêi vµ gi¶i thÝch râ nh÷ng ph¬ng tr×nh lµ PT bËc nhÊt mét Èn, nh÷ng PT kh«ng ph¶i lµ PT bËc nhÊt mét Èn. XÐt ph¬ng tr×nh x + y = 36, ta thÊy x = 2; y = 34 th× gi¸ trÞ cña vÕ tr¸i b»ng vÕ ph¶i, ta nãi cÆp sè x = 2, y = 34 hay cÆp sè (2; 34) lµ mét nghiÖm cña ph¬ng tr×nh. Hãy chỉ ra một nghiệm khác của PT đó. - Vậy khi nào cặp số (x0,y0) đợc gọi là mét nghiÖm cña PT? - GV yêu cầu HS đọc khái niệm nghiệm cña PT bËc nhÊt hai Èn vµ c¸ch viÕt tr5 SGK. -HS thay số và tính giá trị để thấy VT = VP HS cã thÓ chØ ra nghiÖm cña PT lµ (1; 35); (6; 30),... - HS đọc SGK về nghiệm của PT (1) HS: Ta thay x = 3; y = 5 vµo vÕ tr¸i PT = 2.3 -5 = 1 VËy vÕ tr¸i b»ng vÕ ph¶i nªn cÆp sè (3; 5) lµ mét nghiÖm cña PT. - GV nêu chú ý: Trong mặt phẳng toạ độ, mỗi nghiệm của PT bậc nhất hai ẩn đợc biÓu diÔn bëi mét ®iÓm. NghiÖm (x0, y0) đợc biểu diễn bởi điểm có toạ độ (x0, y0) - GV yªu cÇu HS lµm ?1 a) KiÓm tra xem cÆp sè (1; 1) vµ (0,5; 0) cã lµ nghiÖm cña PT 2x - y = 1 hay kh«ng? b) T×m thªm mét nghiÖm kh¸c cña PT.. - NÕu t¹i x = x0, y = y0 mµ gi¸ trÞ hai vÕ của PT bằng nhau thì cặp số (x 0, y0) đợc gäi lµ mét nghiÖm cña PT. - VD2: Cho PT: 2x - y = 1 Chøng tá cÆp sè (3; 5) lµ mét nghiÖm cña PT Chú ý: Trong mặt phẳng toạ độ, mỗi nghiệm của PT bậc nhất hai ẩn đợc biểu diễn bởi một điểm. Nghiệm (x0, y0) đợc biểu diễn bởi điểm có toạ độ (x0, y0) ?1 a) CÆp sè (1; 1) Ta thay x = 1; y = 1 vµo vÕ tr¸i PT 2x - y = 1, đợc 2.1 - 1 = 1 = vế phải => CÆp sè (1; 1) lµ mét nghiÖm cña PT * CÆp sè (0,5; 0) T¬ng tù nh trªn => CÆp sè (0,5; 0) lµ mét nghiÖm cña PT. b) NghiÖm kh¸c nh (0; -1); (2; 3)... ?2 Ph¬ng tr×nh 2x - y = 1 cã v« sè nghiÖm, mçi nghiÖm lµ mét cÆp sè. GV cho HS lµm tiÕp ?2. Nªu nhËn xÐt vÒ sè nghiÖm cña PT 2x - y = 1 - GV nªu: §èi víi PT bËc nhÊt hai Èn, khái niệm tập nghiệm, PT tơng đơng cũng tơng tự nh đối với PT một ẩn. Khi biến đổi PT, ta vẫn có thể áp dụng qui tắc chuyển vế và quy tắc nhân đã học. Nh¾c l¹i: - Thế nào là hai PT tơng đơng? - Ph¸t biÓu qui t¾c chuyÓn vÕ, qui t¾c nhân khi biến đổi PT. H§3 . TËp nghiÖm cña ph¬ng tr×nh bËc nhÊt hai Èn (18 phót) Gv: Bïi ThÞ Th¶nh.
<span class='text_page_counter'>(36)</span> Giáo án đại số 9 năm học 2009-2010 GV: Ta đã biết, phơng trình bậc nhất hai ẩn có vô số nghiệm số, vậy làm thế nào để biÓu diÔn tËp nghiÖm cña PT? Ta nhËn xÐt PT: 2x - y = 1 (2) BiÓu thÞ y theo x GV yªu cÇu HS lµm ?3 §Ò bµi ®a lªn b¶ng phô. -Gv giíi thiÖu tËp nghiÖm cña PT: hoÆc (x; 2x - 1) víi x R. Nh vËy tËp nghiÖm cña PT (2) lµ:S = (x; 2x - 1)/x R VËy ph¬ng tr×nh (2) cã nghiÖm tæng qu¸t lµ. 2. TËp nghiÖm cña ph¬ng tr×nh bËc nhÊt hai Èn. ?3Ta nhËn xÐt PT: 2x - y = 1 (2) BiÓu thÞ y theo x x y= 2x - 1. -1 -3. 0 -1. ¿ x∈R y=2 x − 1 ¿{ ¿. 0,5 0. 1 1. 2 3. 2,5 4. y. 0,5 Có thể chứng minh đợc rằng: Trong mặt x phẳng toạ độ Oxy, tập hợp các điểm biểu -1 1 diễn các nghiệm của PT (2) là đờng thẳng (d): y = 2x - 1. §êng th¼ng (d) cßn gäi lµ ®-1 êng th¼ng 2x - y = 1. GV yêu cầu HS vẽ đờng thẳng VËy ph¬ng tr×nh (2) cã nghiÖm tæng qu¸t 2x - y = 1 trên hệ trục toạ độ (kẻ sẵn) ¿ HS vẽ đờng thẳng 2x - y = 1 x ∈ R Mét HS lªn b¶ng vÏ lµ y=2 x − 1. ¿{ ¿ y y 0,5. -1. x 1. 0,5. -1 -1 -1 * XÐt PT 0x + 2y = 4 -Em h·y chØ ra vµi nghiÖm cña PT (4) HS nªu vµi nghiÖm cña PT nh (0; 2); (-2; 2); (3; 2)... VËy nghiÖm tæng qu¸t cña PT (4) biÓu thÞ * XÐt PT 0x + 2y = 4 thÕ nµo?. ¿ x∈R HS y=2 ¿{ ¿. Cã. ¿ x∈R y=2 ¿{ ¿. - H·y biÓu diÔn tËp nghiÖm cña PT bằng đồ thị. HS vẽ đờng thẳng y = 2 GV giải thích: PT đợc thu gọn là: 0x + 2y = 4 <=> 2y = 4 <=> y = 2 §êng th¼ng y = 2 song song víi trôc hoành, cắt trục tung tại điểm có tung độ * XÐt PT 4x + 0y = 6 (5) b»ng 2. GV ®a lªn b¶ng phô. Gv: Bïi ThÞ Th¶nh. x 1.
<span class='text_page_counter'>(37)</span> Giáo án đại số 9 năm học 2009-2010 ¿ - Nªu nghiÖm T.qu¸t cña PT. x=1,5 - §êng th¼ng biÓu diÔn tËp nghiÖm cña - NghiÖm tæng qu¸t cña PT lµ y ∈ R PT là đờng nh thế nào? - §êng th¼ng biÓu diÔn tËp nghiÖm cña ¿{ PT là đờng thẳng song song với trục tung, ¿ cắt trục hoành tại điểm có hoành độ bằng - §êng th¼ng biÓu diÔn tËp nghiÖm cña PT 1,5 là đờng thẳng trùng với trục tung.. - NghiÖm tæng qu¸t cña PT lµ. ¿ x=1,5 y∈ R ¿{ ¿. Bµi 3 tr7 SGK * XÐt PT x + 0y = 0 - Nªu nghiÖm tæng qu¸t cña PT. - §/ th¼ng biÓu diÔn tËp nghiÖm cña PT lµ đờng nào? GV: Mét c¸ch tæng qu¸t, ta cã: GV yªu cầu HS đọc phần “Tổng quát” tr7 SGK -Một HS đọc to phần “Tổng quát” SGK Sau đó GV giải thích với a 0; b 0; ph¬ng tr×nh ax + by = c by = - ax + c y = − a x+ c b. Tæng qu¸t: Ph¬ng tr×nh : ax + by = c by = - ax + c y = − a x+ c b. b. b. IV. Cñng cè (5 phót) - ThÕ nµo lµ PT bËc nhÊt hai Èn? NghiÖm cña Bµi 2: a) nghiÖm tæng qu¸t cña PT ¿ PT bËc nhÊt hai Èn lµ g×? x ∈R - PT bËc nhÊt hai Èn cã bao nhiªu nghiÖm sè. y=3 x − 2 HS tr¶ lêi c©u hái Cho HS lµm bµi 2(a) tr7 SGK ¿{ a) 3x - y = 2 ¿. - Một HS vẽ đờng thẳng 3x - y = 2. V.. Híng dÉn vÒ nhµ (2 phót) - Bµi tËp sè 1, 2, 3 tr7 SGK -§äc phÇn cã thÓ em cha biÕt vµ nghiªn cøu tríc vÒ hÖ hai ph¬ng tr×nh bËc nhÊt hai Èn.. Thîng B×, ngµy...th¸ng ...n¨m 2009 DuyÖt cña tæ chuyªn m«n. Gv: Bïi ThÞ Th¶nh.
<span class='text_page_counter'>(38)</span> Giáo án đại số 9 năm học 2009-2010. Ngµy so¹n:5/12/2009 Ngµy gi¶ng:9A:. 9B:. TiÕt 31. §2. hÖ hai ph¬ng tr×nh bËc nhÊt hai Èn. A. Mục tiêu cần đạt: - HS nắm đợc khái niệm nghiệm của hệ hai phơng trình bậc nhất hai ẩn. - Ph¬ng ph¸p minh ho¹ h×nh häc tËp nghiÖm cña hÖ hai ph¬ng tr×nh bËc nhÊt hai ẩn. Khái niệm hai hệ phơng trình tơng đơng. B. ChuÈn bÞ cña gv vµ hs: GV: - Bảng phụ ghi câu hỏi, bài tập, vẽ đờng thẳng. - Thíc th¼ng, ªke, phÊn mµu. HS: - Thíc kÎ, ª ke. B¶ng phô nhãm, bót d¹ C. TiÕn tr×nh d¹y - häc: I. ổn định tổ chức : ( 1ph). II. kiÓm tra bµi cò : ( 8 ph) HS1: - §Þnh nghÜa ph¬ng tr×nh bËc nhÊt hai Èn. Cho vÝ dô - Cho ph¬ng tr×nh 3x - 2y = 6 Viết nghiệm tổng quát và vẽ đờng thẳng biÓu diÔn tËp nghiÖm cña ph¬ng tr×nh. HS2: Ch÷a bµi tËp 3 tr7 SGK GV nhËn xÐt, cho ®iÓm. III. Bµi míi : Hoạt động của Gv & HS. HS1: - Tr¶ lêi c©u hái nh SGK HS líp nhËn xÐt bµi cña c¸c b¹n Bµi 3 : Giao điểm của hai phơng trình có tọa độ ( 2 ; 1). Thử lại ta thấy đó là nghiệm của hai phơng trình đã cho .. Néi dung chÝnh. Hoạt động1. Khái niệm về hệ hai phơng trình bậc nhất hai ẩn (7 phút) -GV yªu cÇu HS xÐt hai ph¬ng tr×nh: 1. Kh¸i niÖm vÒ hÖ hai ph¬ng tr×nh bËc nhÊt hai Èn. 2x + y = 3 vµ x - 2y = 4 XÐt hai ph¬ng tr×nh: Thùc hiÖn ?1 GV: Ta nãi cÆp sè (2; -1) lµ mét nghiÖm cña hÖ 2x + y = 3 vµ x - 2y = 4 ?1 ph¬ng tr×nh Ta nãi cÆp sè (2; -1) lµ mét nghiÖm cña hÖ ph¬ng tr×nh Gv: Bïi ThÞ Th¶nh.
<span class='text_page_counter'>(39)</span> Giáo án đại số 9 năm học 2009-2010 ¿ 2 x + y=3 x − 2 y =4 ¿{ ¿ Hãy đọc “Tổng quát” đến hết mục 1 tr19 SGK Mét HS lªn b¶ng kiÓm tra HS đọc “Tổng quát” SGK. ¿ 2 x + y=3 x − 2 y =4 ¿{ ¿ Tæng qu¸t:: SGK/ 9. Hoạt động 2. Minh hoạ hình học tập nghiệm của hệ phơng trình bậc nhất hai Èn (20 phót) GV quay l¹i h×nh vÏ cña HS 2 lóc kiÓm tra bµi nãi: 2. Minh ho¹ h×nh häc tËp nghiÖm cña Mỗi điểm thuộc đờng thẳng x + 2y = 4 có toạ độ hệ phơng trình bậc nhất hai ẩn nh thÕ nµo víi ph¬ng tr×nh ?2Mỗi điểm M thuộc đờng thẳng x + 2y = 4 - Để xét xem một hệ phơng trình có thể có bao ax + by = c có toạ độ (x 0;y0) của điểm m là mét nghiÖm cña ph¬ng tr×nh ax + by = c nhiªu nghiÖm, ta xÐt c¸c vÝ dô sau: VÝ dô 1: XÐt hÖ ph¬ng tr×nh ¿ x + y =3(1) x − 2 y −0 (2) ¿{ ¿. HS biến đổi x + y = 3 y = -x + 3 x - 2y = 0 y =. Gv: Bïi ThÞ Th¶nh. 1 x 2. VÝ dô 1: XÐt hÖ ph¬ng tr×nh ¿ x + y =3(1) x − 2 y −0 (2) ¿{ ¿. Ta cã: x + y = 3 y = -x + 3 1 x - 2y = 0 y = x 2.
<span class='text_page_counter'>(40)</span> Giáo án đại số 9 năm học 2009-2010 Hãy biến đổi các phơng trình trên về dạng hàm số bậc nhất, rồi xét xem hai đờng thẳng có vị trí tơng đối thế nào với nhau. VÝ dô ph¬ng tr×nh x + y = 3 Xác định toạ độ giao điểm hai đờng thẳng Thö l¹i xem cÆp sè (2; 1) cã lµ nghiÖm cña hệ phơng trình đã cho hay không. Mét HS lªn b¶ng vÏ h×nh 4 SGK Giao điểm hai đờng thẳng là M(2; 1) HS thö l¹i VÝ dô 2: XÐt hÖ ph¬ng tr×nh ¿ 3 x −2 y=− 6(3) 3 x −2 y=3 (4) ¿{ ¿. Hai đờng thẳng trên cắt nhau vì chúng có hÖ sè gãc kh¸c nhau. (−1 ≠ 12 ). Xác định toạ độ giao điểm hai đờng thẳng Thö l¹i xem cÆp sè (2; 1) cã lµ nghiÖm cña hệ phơng trình đã cho hay không.. VÝ dô 2: XÐt hÖ ph¬ng tr×nh ¿ 3 x −2 y=− 6(3) 3 x −2 y=3 (4) ¿{ ¿. Hãy biến đổi các PT trên về dạng hàm số 3 bËc nhÊt Ta cã : 3x - 2y = -6 y = 2 x + 3 - Nhận xét về vị trí tơng đối của hai đờng 3 3 th¼ng. 3x - 2y = 3 y= 2 x − 2 GV yêu cầu HS vẽ hai đờng thẳng trên cùng một mặt phẳng toạ độ - NghiÖm cña hÖ ph¬ng tr×nh nh thÕ nµo? - HÖ ph¬ng tr×nh v« nghiÖm HS tr¶ lêi VÝ dô 3: XÐt hÖ ph¬ng tr×nh - HÖ ph¬ng tr×nh v« nghiÖm ¿ VÝ dô 3: XÐt hÖ ph¬ng tr×nh ¿ 2 x − y=3 −2 x+ y=−3 ¿{ ¿. 2 x − y=3 −2 x+ y=−3 ¿{ ¿. - Mét c¸ch tæng qu¸t, mét hÖ ph¬ng Tæng qu¸t: Mçi nghiÖm cña mét trong tr×nh bËc nhÊt hai Èn cã thÓ cã bao hai ph¬ng tr×nh cña hÖ còng lµ mét nhiêu nghiệm? ứng với vị trí tơng đối nghiệm của phơng trình kia. nào của hai đờng thẳng?. Hoạt động 3. Hệ phơng trình tơng đơng (3 phút). Gv: Bïi ThÞ Th¶nh.
<span class='text_page_counter'>(41)</span> Giáo án đại số 9 năm học 2009-2010 GV: Thế nào là hai phơng trình tơng đơng? - Tơng tự, hãy định nghĩa hai hệ phơng trình tơng đơng HS đứng tại chỗ trả lời - HS nêu định nghĩa tr11 SGK. 3. Hệ phơng trình tơng đơng Đ/N: Hai hệ phơng trình đợc gọi là tơng đ-. ¬ng víi nhau nÕu nghiÖm.. chóng cã cïng tËp. V.Cñng cè – LuyÖn tËp (5 phót). Bµi 4 tr11 SGK. Bµi 4 tr11 SGK. a). ¿ y=3 −2 x (1) y=3 x − 1(2) ¿{ ¿. b). c). ¿ 2 y=−3 x 3 y=2 x ¿{ ¿. d). ¿ 1 y=− x +3 2 1 y=− x +1 2 ¿{ ¿ ¿ 3 x − y=3 1 x − y=1 3 ¿{ ¿. a)Hai đờng thẳng (1) và (2) cắt nhau do có hÖ sè gãc kh¸c nhau hÖ ph¬ng tr×nh cã mét nghiÖm duy nhÊt b) Hai đờng thẳng song song => hệ phơng tr×nh v« nghiÖm c) Hai đờng thẳng cắt nhau tại gốc toạ độ hÖ ph¬ng tr×nh cã mét nghiÖm. d) Hai đờng thẳng trùng nhau hệ phơng tr×nh v« sè nghiÖm. HS tr¶ lêi miÖng - Thế nào là hai hệ phơng trình tơng đơng? - HS nêu định nghĩa hai hệ phơng trình tơng đơng V. Híng dÉn vÒ nhµ (2 phót) - Nắm vững số nghiệm của hệ phơng trình ứng với vị trí tơng đối của hai đờng th¼ng. - Bµi tËp vÒ nhµ sè 5, 6, 7 tr11, 12 SGK Thîng B×, ngµy...th¸ng ...n¨m 2009 DuyÖt cña tæ chuyªn m«n. Ngµy so¹n:6/12/2009 Ngµy gi¶ng:9A: TiÕt 32. 9B:. §3. gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh b»ng ph¬ng ph¸p thÕ A. Mục tiêu cần đạt:. thÕ.. - Giúp HS hiểu cách biến đổi hệ phơng trình bằng quy tắc thế. - HS cÇn n¾m v÷ng c¸ch gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh bËc nhÊt hai Èn b»ng ph¬ng ph¸p. Gv: Bïi ThÞ Th¶nh.
<span class='text_page_counter'>(42)</span> Giáo án đại số 9 năm học 2009-2010 - HS không bị lúng túng khi gặp các trờng hợp đặc biệt (hệ vô nghiệm hoặc hệ cã v« sè nghiÖm) B. ChuÈn bÞ cña gv vµ hs: GV: - B¶ng phô ghi s½n qui t¾c thÕ, chó ý mÉu mét sè hÖ ph¬ng tr×nh. HS: - B¶ng phô nhãm, bót d¹. GiÊy kÎ « vu«ng. C. TiÕn tr×nh d¹y - häc: I. ổn định tổ chức : ( 1ph). II. kiÓm tra bµi cò : ( 7 ph) GV đa đề bài:HS1: Đoán nhận số nghiệm HS1: Trả lời miệng cña mçi hÖ ph¬ng tr×nh sau, gi¶i thÝch v× a) HÖ ph¬ng tr×nh v« sè nghiÖm v× sao? a b c = = ( = -2) ¿ a'. 4 x −2 y=− 6 a) −2 x+ y=3 ¿{ ¿ ¿ 4 x+ y=2(d1 ) 8 x+ 2 y =1(d 2) ¿{ ¿. b'. c'. b) b) HÖ ph¬ng tr×nh v« nghiÖm v×: 1 1 = ≠2 2 2 ) a b c = ≠ ¿ a' b ' c '. HS2: §o¸n nhËn sè nghiÖm cña hÖ sau vµ minh hoạ bằng đồ thị ¿ 2 x −3 y=3 x+ 2 y =4 ¿{ ¿. GV cho HS nhận xét và đánh giá điểm cho hai HS III.Bµi míi: Hoạt động của GV& HS. Néi dung chÝnh. Hoạt động 1.Quy tắc thế ( 10 ph) GV giíi thiÖu quy t¾c thÕ qua vÝ dô 1: 1. Quy t¾c thÕ vÝ dô 1: XÐt hÖ ph¬ng tr×nh: (I) ¿ x −3 y=2(1) XÐt hÖ ph¬ng tr×nh: (I) −2 x+ 5 y =1(2) ¿{ ¿. ¿ x −3 y=2(1) −2 x+ 5 y =1(2) ¿{ ¿. G:B1: Tõ p/tr×nh (I) em h·y biÓu diÔn x theo y? HS: x = 3y + 2(1’) Ta cã : x = 3y + 2(1’) GV:LÊy kÕt qu¶ trªn (1’) thÕ vµo chç cña ¿ x trong PT (2) ta cã PT nµo? x=3 y +2(1') HS: Ta cã PT mét Èn y −2(3 y +2)+5 y=1(2 ' ) -2. (3y + 2) + 5y = 1(2’) ¿{ HS: Ta đợc hệ phơng trình ¿ Ta đợc hệ mới nh thế nào với hệ (I) Tơng đơng với hệ (I) GV: H·y gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh míi, kÕt ¿ luËn nghiÖm duy nhÊt cña hÖ (I)? x=3 y +2 G: Qu¸ tr×nh lµm trªn chÝnh lµ bíc 2 y =−5 GV: Qua vÝ dô trªn h·y cho biÕt c¸c bíc ⇔ gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh b»ng ph¬ng ph¸p thÕ ¿ x =−13 y =−5 ¿{ ¿. VËy hÖ (I) cã nghiÖm duy nhÊt (-13; -5) Hoạt động 2. áp dụng ( 20 ph) Gv: Bïi ThÞ Th¶nh.
<span class='text_page_counter'>(43)</span> Giáo án đại số 9 năm học 2009-2010 VÝ dô 2: Gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh b»ng ph¬ng 2 .¸p dông : ph¸p thÕ VÝ dô 2: Gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh b»ng ph¬ng ¿ ph¸p thÕ 2 x − y =3(1) x+ 2 y =4 (2) ¿{ ¿. -HS: BiÓu diÔn y theo x tõ ph¬ng tr×nh (I) ⇔ y=2 x − 3(1 ') x +2 y=4 ¿{. ¿ 2 x − y =3(1) x+ 2 y =4 (2) ¿{ ¿. BiÓu diÔn y theo x tõ ph¬ng tr×nh (I) ⇔ y=2 x − 3(1 ') x +2 y=4 ¿{ y 2x 3 y 2x 3 x 2 5x 6 4 x 2 y 1. GV: Cho HS quan s¸t l¹i minh ho¹ b»ng đồ thị của hệ phơng trình này (khi kiểm tra bµi) GV: Nh vËy dï gi¶i b»ng c¸ch nµo còng cho ta mét kÕt qu¶ duy nhÊt vÒ Vậy hệ đã cho có nghiệm duy nhất là (2; 1) nghiÖm cña hÖ ph¬ng tr×nh. ?1 GV cho HS lµm tiÕp ?1 tr14 SGK - chó ý: HS lµm ?1 y Minh ho¹ b»ng 3 h×nh häc GV gọi 1 HS đọc chú ý tr 14 a) HÖ a cã v« GV: Yêu cầu HS đọc ví dụ 3 GV quay trë vÒ bµi tËp kiÓm tra trong sè nghiÖm ¿ hoạt động 1 và yêu cầu HS hoạt động x ∈ R nhãm. Néi dung: Gi¶i b»ng ph¬ng ph¸p 1 x y=2 x+ 3 thÕ råi minh ho¹ h×nh häc. Nöa líp gi¶i 2 hÖ a). ¿ 4 x −2 y=− 6(1) −2 x+ y=3(2) ¿{ ¿. ¿{ ¿. -2. -1. 1. b) HÖ b v« nghiÖm.. ¿ 4 x+ y=2(1) Nöa líp cßn l¹i gi¶i hÖ b) 8 x+ 2 y =1(2) ¿{ ¿. IV.LuyÖn tËp – Cñng cè (5 phót) GV: Nªu c¸c bíc gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh b»ng bµi tËp 12 ¿ ph¬ng ph¸p thÕ? x − y=3(1) HS tr¶ lêi nh SGK tr13 a) 3 x − 4 y=2 (2) GV yªu cÇu hai HS lªn b¶ng lµm bµi tËp ¿{ 12 (a, b) SGK tr15 ¿ ¿ -Hai HS lªn b¶ng 7 x −3 y =5(3) GV cho cả lớp nhận xét và đánh giá điểm 4 x + y=2(4) hai HS -Bµi 13 (b) tr5 SGK ¿{ Gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh b»ng ph¬ng ph¸p thÕ ¿ (I). ¿ x y − =1(5) 2 3 5 x −8 y =3(6) ¿{ ¿. GV: Hãy biến đổi phơng trình (5) thành ph¬ng tr×nh cã hÖ sè lµ c¸c sè nguyªn? Gv: Bïi ThÞ Th¶nh. Qui đồng khử mẫu phơng trình (5) ta có 3x - 2y = 6 (I). ⇔ 3 x −2 y=6 5 x −8 y =3 ¿{. b).
<span class='text_page_counter'>(44)</span> Giáo án đại số 9 năm học 2009-2010 VÒ nhµ HS lµm tiÕp V. Híng dÉn vÒ nhµ (2 phót) - N¾m v÷ng hai bíc gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh b»ng ph¬ng ph¸p thÕ. - Bµi tËp 12(c), 13, 14, 15 tr15 SGK - Hai tiÕt sau «n tËp kiÓm tra häc k× I. TiÕt 1: ¤n ch¬ng I -Lý thuyết: Ôn theo các câu hỏi ôn tập chơng I, các công thức biến đổi căn thức bËc hai. Thîng B×, ngµy...th¸ng ...n¨m 2009 DuyÖt cña tæ chuyªn m«n. Ngµy so¹n. 7/12/2009 Ngµy gi¶ng: 9A TiÕt 33 +34. 9B:. § 4.gi¶I hÖ ph¬ng tr×nh b»ng ph¬ng ph¸p cộng đại số A. Mục tiêu cần đạt:. - Giúp học sinh hiểu cách biến đổi hệ phơng trình bằng quy tắc cộng đại số . - HS cÇn n¾m v÷ng c¸ch gi¶i hÖ hai ph¬ng tr×nh bËc nhÊt hai Èn sè b»ng ph¬ng ph¸p cộng đại số .Kĩ năng giải hệ phơng trình bậc nhất hai ẩn bắt đầu nâng cao dần . B. ChuÈn bÞ cña gv vµ hs:. - GV: B¶ng phô - HS: Bảng phụ tóm tắt cách giải hệ phơng trình bằng phơng pháp cộng đại số . C. các hoạt động dạy học : I. ổn định tổ chức : ( 1ph). II. kiÓm tra bµi cò : ( 7 ph) Gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh sau b»ng ph¬ng ph¸p 2x - y = 1 (*) x + y = 2 thÕ :. - Gv: cho häc sinh nhËn xÐt bµi lµm cña häc sinh ë trªn b¶ng. Gv nhËn xÐt -> cho ®iÓm nÕu häc sinh cã bµi lµm tèt .. -HS:. Ta cã: 2x – y = 1 (*) <=> x + y = 2 y= 2x – 1 y= 2x - 1 <=> <=> x + 2x – 1 = 2 x= 1 VËy hÖ cã nghiÖm duy nhÊt ( 1; 1). III. Bµi míi: ( 32 ph) Hoạt động của GV và HS Néi dung chÝnh Hoạt động 1.Giới thiệu qui tắc cộng đại số 1.Giới thiệu qui tắc cộng đại số GV nªu t¸c dông cña quy t¾c céng 1. Quy tắc cộng đại số : ( SGK/16 ) đại số. HS đọc quy tắc sgk/16 GV híng dÉn HS qua vÝ dô 1 VÝ dô 1 : ( I ) 2x - y = 1 x+y=2 Bíc 1: Céng tõng vÕ hai ph¬ng tr×nh cña(I) (2x - y ) + ( x + y ) = 3 3x = 3 . Bíc 2: Dïng ph¬ng tr×nh 3x = 3 thay thÕ cho mét trong hai ph¬ng trình của hệ đợc 3x = 3 2x - y = 1 x+y=2 3x = 3 - HS céng tõng vÕ hai ph¬ng tr×nh Gv: Bïi ThÞ Th¶nh. VÝ dô 1 :. 2x - y = 1 x+y=2 Bíc 1: Céng tõng vÕ hai ph¬ng tr×nh cña(I) (2x - y ) + ( x + y ) = 3 3x = 3 . Bíc 2: Dïng ph¬ng tr×nh 3x = 3 thay thÕ cho một trong hai phơng trình của hệ đợc 3x = 3 2x - y = 1 x+y=2 3x = 3.
<span class='text_page_counter'>(45)</span> Giáo án đại số 9 năm học 2009-2010 cña(I) - HS dïng ph¬ng tr×nh 3x = 3 thay thÕ cho mét trong hai ph¬ng tr×nh cña hÖ - GV lu ý HS c¸c hÖ ph¬ng tr×nh thu đợc tong đơng với hệ phơng trình đã cho . Hoạt động 2 .Vận dụng quy tắc ?1 GV giíi thiÖu : Gi¶i hÖ p/t b»ng p2 Trõ tõng vÕ hai ph¬ng tr×nh cña ( I ) cộng đại số (sgk/17). (2x - y ) - ( x + y ) = -1 x - 2y = -1 HS vËn dông quy t¾c lµm ?1 Dïng ph¬ng tr×nh x - 2y = -1 thay thÕ cho mét Mét HS nªu c¸ch lµm Trừ từng vế hai phơng trình của ( I ) trong hai phơng trình của hệ đợc x - 2y = -1 2x - y = 1 (2x - y ) - ( x + y ) = -1 x - 2y = -1 x + y = 2 x 2y = -1 Dïng ph¬ng tr×nh x - 2y = -1 thay thÕ cho mét trong hai ph¬ng tr×nh cña hệ đợc x - 2y = -1 2x - y = 1 x+y=2 x - 2y = 1 C¸c HS nhËn xÐt . Hoạt động 3.áp dụng (trờng hợp hệ số của cùng một ẩn nào đó của hai phơng trình bằng nhau hoặc đối nhau) 2. ¸p dông : 1) Trêng hîp thø nhÊt : a) HÖ sè cña Èn x trong hai ph¬ng a) HÖ sè cña Èn x trong hai ph¬ng tr×nh trình của hệ đối nhau. của hệ đối nhau. 2x + y = 3 VÝ dô 2 : II x-y =6. 2x + y = 3 VÝ dô 2 : II x-y =6. HS lµm ?2. ?2 C¸c hÖ sè cña y trong hai ph¬ng tr×nh cña hÖ ( II ) là hai số đối nhau . Cộng từng vế hai phơng trình của hệ (II) ta đợc : 3x = 9 x = 3 . Do đó. GV híng dÉn HS gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh nh sgk. 3x 9 x y 6. II . x 3 3 y 6. x 3 y 3. x 3 VËy ph¬ng tr×nh cã nghiÖm duy nhÊt y 3. b) HÖ sè cña Èn x trong hai ph¬ng tr×nh cña hÖ b»ng nhau. VÝ dô 3 : HS th¶o luËn lµm ?3 HS1 nªu nhËn xÐt phÇn a) HS2 lªn tr×nh bµy phÇn b) C¸c HS nhËn xÐt GV kÕt luËn ........... 2x 2y 9 (III) 2x 3y 4. ?3 5x 5 x 1 III 2x 3y 4 2.1 3y 4. x 1 2 y 3 2 ) 3. Hệ phơng trình có nghiệm ( 1 ; Hoạt động 4.áp dụng (trờng hợp hệ số của cùng một ẩn nào đó của hai phơng trình Gv: Bïi ThÞ Th¶nh.
<span class='text_page_counter'>(46)</span> Giáo án đại số 9 năm học 2009-2010. -HS lµm ?4. không bằng nhau và không đối nhau) 2) Trêng hîp thø hai VÝ dô 4. - HS lµm ?5. 2x 2y 7 6x 4y 14 5y 5 2x 3y 3 6x 9y 9 6x 9y 9 y 1 y 1 x 3 6x 9. 1 9. VI . -GV cùng HS biến đổi hệ phơng tr×nh (IV) vÒ trêng hîp thø nhÊt .. ph¬ng tr×nh cã nghiÖm ( 3 ; -1 ) ?5 9x + 6y = 21 <=> 4x + 6y = 6 5x = 15 x=3 4x + 6y = 6 y=-1. HÖ. HÖ ph¬ng tr×nh cã nghiÖm ( 3 ; -1 ) IV. cñng cè: ( 5 ph) Tóm tắt phơng pháp cộng đại số - củng cố Cách giải hệ phơng trình bằng phơng pháp cộng đại số (Sgk/18 ) -2 HS đọc tóm tắt sgk/18 -Hs làm bài tập 20 SGK V. Híng dÉn vÒ nhµ : ( 2ph) + Häc thuéc tãm t¾t c¸ch + Lµm BT 21,22,23SGK/19. Thîng B×, ngµy...th¸ng ...n¨m 2009 DuyÖt cña tæ chuyªn m«n. Ngµy so¹n. 13/12/2009 Ngµy gi¶ng: 9A TiÕt 35. 9B:. LuyÖn tËp A. Mục tiêu cần đạt:. - Giúp học sinh hiểu cách biến đổi hệ phơng trình bằng quy tắc thế và bằng quy tắc cộng đại số . - HS cÇn n¾m v÷ng c¸ch gi¶i hÖ hai ph¬ng tr×nh bËc nhÊt hai Èn sè b»ng quy t¾c thÕ và phơng pháp cộng đại số .Kĩ năng giải hệ phơng trình bậc nhất hai ẩn bắt đầu nâng cao dÇn . B. ChuÈn bÞ cña gv vµ hs:. - GV: B¶ng phô - HS: B¶ng phô tãm t¾t c¸ch gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh b»ng ph¬ng ph¸p thÕ vµ ph¬ng pháp cộng đại số . C. các hoạt động dạy học : I. ổn định tổ chức : ( 1ph). II. kiÓm tra bµi cò : ( 10 ph) -Gv : cho ba häc sinh lªn b¶ng ch÷a bµi Bµi 22: gi¶i c¸c ph¬ng tr×nh sau b»ng ph¬ng tËp 22 SGK/ 19 pháp cộng đại số - Hs ở dới lớp cùng làm sau 5 phút và đại Giải Gv: Bïi ThÞ Th¶nh.
<span class='text_page_counter'>(47)</span> Giáo án đại số 9 năm học 2009-2010 diÖn lÇn lît nhËn xÐt, bæ xung cho c¸c a) bµi lµm cña c¸c b¹n lªn b¶ng. -5x + 2y = 4 (I) <=> 6x – 3y = -7. -15 x + 6y = 12 12x – 6y = -14 -3x. -5x + 2y = 4 -Gv: nhËn xÐt vµ cho ®iÓm häc sinh.. <=>. = -2 y = 11/3. <=>. -3x = -2 b) v« nghiÖm c) (x;y) víi x. Î R vµ y =. x = 2/3 2 x-5 3. III. bµi míi: Hoạt động của GV và HS. Néi dung chÝnh H§1. thùc hµnh gi¶i bµi tËp 23 SGK ( 7 ph) -Gv: Cho häc sinh nghiªn cøu bµi tËp Bµi tËp 23 SGK 23: KÕt qu¶ ? Để giải đợc hệ phơng trình đã cho ta ổ- 6 + 7 2 2ö ÷ ç ÷ cÇn lµm nh thÕ nµo: ç ; ÷ ç ÷ ç 2 2 ø è -HS: nªu c¸ch lµm. -Gv : §Þnh híng: Híng dÉn Trõ tõng vÕ của hai phơng trình để tính y? -HS: §¹i diÖn 1 em lªn b¶ng lµm . H§2. th¶o luËn nhãm b»ng phiÕu häc tËp ( 12 ph) - Học sinh đợc giao bài tập bằng Bài 24 SGK/19 phiÕu bµi tËp vµ th¶o luËn bµi theo nhãm. KÕt qu¶ : -Gv: Chuẩn bị sẵn bảng phụ ghi đáp æ 1 13 ö ÷ ç - ;÷ ¸n . ç ÷ ç è ø 2 2 a) ( x; y)= - Sau khi hÕt thêi gian th¶o luËn b) ( x; y) =( 1 ; -1) nhóm yêu cầu các nhóm đổi bài và nhËn xÐt chÐo kÕt qu¶ lµm bµi cña các nhóm thông qua đáp án chuẩn mµ Gv treo trªn b¶ng. - HS: NhËn xÐt .ChÊm ®iÓm bµi lµm cña nhãm b¹n. - GV: khen ngîi nhãm lµm bµi tèt và thu lại bài để về chấm điểm lại . H§3. Ch÷a bµi tËp 27 ( 10 ph) - Gv cho học sinh đọc nội dung bài Bài 27 SGK/20 tËp 27 . Gi¶i - C¸c em h·y lµm theo híng dÉn ìï 1 - 1 =1 cña SGK. ï x y í 3 4 - Gv: gọi 1 học sinh đứng tại chỗ ïï x + y =5 tr×nh bµy c¸ch lµm. a) î §Æt u = 1/x ; v = 1/y ta - HS: tr×nh bµy c¸ch lµm. cã hÖ ph¬ng tr×nh Èn u, v : -GV: ghi kết quả biến đổi của học sinh. ìï u=9. {. u- v=1 3u+4 v=5. Û ïí ïï î. 7 2 v= 7. - T¬ng tù gi¸o viªn gäi mét häc sinh cã häc lùc kh¸ lªn ch÷a néi dung c©u HÖ nµy cã nghiÖm ( u;v) = ( 9/7 ; 2/7 ). Suy ra hệ đã cho tơng đơng với: b.. Gv: Bïi ThÞ Th¶nh.
<span class='text_page_counter'>(48)</span> Giáo án đại số 9 năm học 2009-2010. ì ï ï í ï ï î. 1 9 = x 7 1 2 = y 7. ì ï Û ï í ï ï î. 7 9 7 y= 2 x=. b) ( 19/7 ; 8/3) IV. Cñng cè : ( 3ph) - Gv cho học sinh nhắc lại cách giải hệ phơng trình bằng hai phơng pháp đã học . ngoµi ra cã thÓ híng dÉn thªm häc sinh c¸ch gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh b»ng m¸y tÝnh casio FX-570MS . V. híng dÉn vÒ nhµ : ( 2 ph) - Xem lại toàn bộ nội dung các bài tập đã chữa. - Ôn tập lại các kiến thức cơ bản của các chơng I.II.III đại số để giờ sau ôn tập học kì I . Thîng B×, ngµy...th¸ng ...n¨m 2009 DuyÖt cña tæ chuyªn m«n. Ngµy so¹n: 19/12/2009 Ngµy gi¶ng: 9A: TiÕt 36. 9B:. «n tËp häc k× I. A. Mục tiêu cần đạt: - ¤n tËp cho HS c¸c kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ c¨n bËc hai. - Luyện tập các kĩ năng tính giá trị biểu thức biến đổi biểu thức có chứa căn bậc hai, tìm x và các câu hỏi liên quan đến rút gọn biểu thức. B. ChuÈn bÞ cña gv vµ hs: GV: - B¶ng phô ghi c©u hái, bµi tËp; Thíc mµu, ª ke, phÊn mµu. HS: - ¤n tËp c©u hái vµ bµi tËp GV yªu cÇu; B¶ng phô, bót d¹ C. TiÕn tr×nh d¹y - häc: I. ổn định tổ chức : ( 1ph) II. kiÓm tra bµi cò : ( Th«ng qua «n tËp) III. bµi míi: Hoạt động của GV và HS Néi dung chÝnh H§1.«n tËp lý thuyÕt c¨n bËc hai th«ng qua bµi tËp tr¾c nghiÖm ( 6ph). C©u 1: NÕu c¨n bËc hai sè häc cña mét C©u 1: số là 4 thì số đó là : KÕt qu¶ : 2 A ) - 2 ; B ) 2 ; C ) 16 D) 16 C©u 2: C©u 2: BiÓu thøc x +1 cã nghÜa khi x B) x ³ -1 nhËn c¸c gi¸ trÞ lµ : A) x ¹ -1 ; B) x ³ -1 ; C) x £ -1 ; D) x > -1 C©u 3: ( 2 √ 5 + √ 2 ).( 2 √ 5 √ 2 ) b»ng : A. 22; B. 8; C. 22 + 4 √ 10 ; D.18 C©u 4 : BiÓu thøc (-1 - 2)2 + (-1 + 2)2. Gv: Bïi ThÞ Th¶nh. cã gi¸ trÞ b»ng :. C©u 3: D.18 C©u 4: B) 2 √ 2.
<span class='text_page_counter'>(49)</span> Giáo án đại số 9 năm học 2009-2010 A) - 2 C) -2 - 2 2. ;. ; B) 2 √ 2 ; D) -2 + 2 2 H§2. LUyÖn tËp c¨n thøc ( 7 ph). D¹ng 1: Rót gän, tÝnh gÝa trÞ biÓu thøc D¹ng 1: Rót gän, tÝnh gÝa trÞ biÓu thøc Bµi 1. TÝnh: a) √ 12, 1. 250 b) Bai 1. TÝnh: a) √ 12, 1. 250 b) √ 2,7 . √ 5 . √1,5 √ 2,7 . √ 5 . √1,5 2 2 14 1 c) 117 -108 d) c) 1172 -1082 d) 2. 25 . 3 16. √. √. 14 1 2. . 3 25 16. KÕt qu¶: -HS lµm bµi tËp, sau Ýt phót gäi hai HS a) 55 b) 4,5 c) 45 lªn tÝnh, mçi em 2 c©u. -HS lµm bµi tËp, 4 HS lªn b¶ng lµm bµi . D¹ng 2. gi¶i ph¬ng tr×nh C¶ líp lµm bµi tËp GV yêu cầu HS tìm điều kiện của x để c¸c biÓu thøc cã nghÜa.. d) 2 4 5. 16 x - 16 - 9 x - 9 + 4 x - 4 + x -1 = 8. HS hoạt động theo nhóm H§3. ¤n tËp ch¬ng II: Hµm sè bËc nhÊt (25 phót) GV nªu c©u hái: - Hàm số bậc nhất là hàm số đợc cho bởi - ThÕ nµo lµ hµm sè bËc nhÊt? công thức y = ax + b trong đó a, b là các số cho tríc vµ a ≠ 0. - Hàm số bậc nhất xác định với mọi giá trị Hàm số bậc nhất đồng biến khi nào? x ẻ R, đồng biến trên R khi a > 0, nghịch NghÞch biÕn khi nµo? biÕn khi a < 0 Bµi 1: Bµi 1. Cho hµm sè y = (m + 6) x - 7 y lµ hµm sè bËc nhÊt : m + 6 > 0 <=> a) Víi gi¸ trÞ nµo cña m th× y lµ hµm sè a) m>-6 bËc nhÊt? b) Víi gi¸ trÞ nµo cña m th× hµm sè y b)Hàm số y đồng biến nếu m + 6 > 0 đồng biến? nghịch biến? <=> m > - 6 Hµm sè y nghÞch biÕn nÕu m + 6 < 0 <=> m < - 6 Bài 2. Cho hai đờng thẳng Bµi 2 : y = kx + (m -2) (d1) a) k ≠ 0; k ≠ 5; k ≠ 2,5 y = (5 - k)x + (4 - m) (d2) ìïï k = 2,5 ìïï k = 2,5 Víi ®iÒu kiÖn nµo cña k vµ m th× (d 1) vµ í í (d2) ïïî m ¹ 3 b) c) ïïî m = 3 a) C¾t nhau b) Song song víi nhau c) bµi 3: Trïng nhau a) Phơng trình đờng thẳng có dạng -LÇn lît 2 HS lªn b¶ng lµm y = ax + b => y = x + 1 Líp nhËn xÐt, söa ch÷a (GV cho ®iÓm) Bµi 3: a) Viết phơng trình đờng thẳng đi qua PT đờng thẳng AB lµ y = x + 1 ®iÓm A (1; 2) vµ ®iÓm B (3; 4) b) Vẽ đờng thẳng AB, xác định toạ độ giao điểm của đờng thẳng đó với hai trục y toạ độ. 4 B GV nêu cách vẽ đờng thẳng AB -HS tr¶ lêi råi vÏ vµo vë -GV gäi 1 HS lªn b¶ng vÏ. 2 A D IV. Cñng cè : ( 4 ph) -GV hÖ thèng l¹i c¸c kiÕn thøc träng t©p cña häc k× i. -1 -HS : Chó ý l¾ng nghe .. Gv: Bïi ThÞ Th¶nh. O1. 3. x.
<span class='text_page_counter'>(50)</span> Giáo án đại số 9 năm học 2009-2010 V. Híng dÉn vÒ nhµ: ( 2ph) - ¤n tËp ch¬ng II: Hµm sè bËc nhÊt - Tr¶ lêi c¸c c©u hái «n tËp ch¬ng II. Lµm bµi 30 - 34 SBT - Häc thuéc “Tãm t¾t c¸c kiÕn thøc cÇn nhí” tr60 SGK Thîng B×, ngµy...th¸ng ...n¨m 2009 DuyÖt cña tæ chuyªn m«n. Ngµy so¹n:1/ 01/2010 Ngµy gi¶ng: 9A TiÕt 37. 9B:. LuyÖn tËp A.Mục tiêu cần đạt : - ¤n tËp c¸c ph¬ng ph¸p gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh . - RÌn kÜ n¨ng gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh b»ng ph¬ng ph¸p thÕ - Giới thiệu phơng pháp đặt ẩn phụ . B. ChuÈn bÞ : - GV : B¶ng phô - HS : Häc thuéc c¸ch gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh b»ng ph¬ng ph¸p thÕ vµ ph¬ng ph¸p cộng đại số , làm các bài tập về nhà . C.các hoạt động dạy học: I. ổn định tổ chức: (1 ph) II.KiÓm tra bµi cò : ( 8 ph) GV: Gäi 2 HS lªn b¶ng gi¶i c¸c hÖ ph¬ng tr×nh sau: a). {. 3 x +5 y =1 2 x- y =- 8. ìï b) ïí ïï î. x 2 = y 3 x + y- 10=0. HS1: Ta cã:. y =1 { 32xx+- 5y=8. 3x + 5 y = 1. <=>. y=2x+8 x=-3 <=> y= 2 HS2: Ta cã: ìï x =2 ï y 3 í x+ y- 10=0 ïï ïî. <=>. 3x+5(2x+8 ) =1 y=2x+8. -Gv : cho häc sinh nhËn xÐt bµi lµm cña 2 HS ë 3x-2y = 0 3x-2y = 0 trªn b¶ng . <=> x+y -10 =0 <=> x= 10 - y -HS: §¹i diÖn nhËn xÐt vµ bæ xung. 3(10 - y) - 2y = 0 y= 6 <=> <=>. x= 10 - y. x=4. III.Bµi míi: H§ cña GV & HS Néi dung chÝnh H§1. gi¶i ph¬ng tr×nh b»ng ph¬ng Ch÷a bµi tËp 18 SGK/16 a) V× hÖ 2x+by=-4 cã nghiÖm lµ (1;-2) ph¸p thÕ. ( 15 ph) -Gv cho häc sinh th¶o luËn theo nhãm nhá. bx-ay=-5 -HS: các nhóm thảo luận nhóm qua phiếu nên cặp giá trị (1;-2) thuộc vào hệ đã cho học tập trong vòng 6 ph sau đó các nhóm .Do đó ta có: 2.1 -2b = -4 đổi bài để nhận xét chéo. b + 2a =-5 -Gv: Treo đáp án chuẩn để học sinh tiện b=3 đối chiếu, so sánh . <=> -Gv: Cho học sinh đánh giá và cho điểm Gv: Bïi ThÞ Th¶nh.
<span class='text_page_counter'>(51)</span> Giáo án đại số 9 năm học 2009-2010 bài làm của nhóm bạn;đồng thời Gv nhận a = -4 xét động viên khích lệ học sinh . b)V× hÖ ph¬ng tr×nh cã nghiÖm lµ ( 2 - 1; 2) nên thay vào hệ đã cho ta có: 2( 2 - 1 )+ 2 b= -4. b .( 2 - 1 ) - a 2 =-5 b = -(2+ 2 ) - 2 +5 2 2 <=> a =. H§2. gi¶i ph¬ng tr×nh b»ng ph¬ng Ch÷a bµi tËp 27 SGK/ 20 KÕt qu¶. pháp Cọng đại số ( 15 ph) -Gv: Cho cả lớp cùng làm bài tập 27 sau đó gäi 2 HS lªn b¶ng ch÷a bµi . a) (7/9 ;7/2) -HS: Dd¹i diÖn 2 em lªn b¶ng lµm theo hb) (19/7;8/3) ớng dẫn SGK ,đại diện học sinh nhận xét vµ bæ xung bµi lµm cña 2 HS trªn b¶ng. -GV: NhËn xÐt , bæ xung chç khuyÕt thiÕu cña HS. IV. Cñng cè :( 4 ph) -GV cho học sinh củng cố lại 2 phơng pháp giải hệ đã học.Đồng thời GV khắc sâu thêm cách giải hệ bằng phơng pháp đặt ẩn phụ. V. Híng dÉn vÒ nhµ : (2ph) -Xem lại các bài tập đã chữa. -§äc tríc bµi gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp hÖ ph¬ng tr×nh. Thîng B×, ngµy...th¸ng ...n¨m 2009 DuyÖt cña tæ chuyªn m«n. Ngµy so¹n : 2/01/2010 Ngµy gi¶ng : 9A 9B: TiÕt 38 §5.gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp hÖ ph¬ng tr×nh A.Mục tiêu cần đạt : -Kiến thức: học sinh hiểu và nắm đợc phơng pháp giải bài toán bằng cách lập hệ ph¬ng tr×nh .Häc sinh «n l¹i c¸c bíc gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp ph¬ng tr×nh vµ vËn dông nã vµo viÖc gi¶i bµi to¸n lËp hÖ ph¬ng tr×nh. - Rèn kĩ năng phân tích , suy luậnvề mối quan hệ giữa các đại lợng . - Thái độ:Tự giác tích cực trong giờ học. B. ChuÈn bÞ : - GV : B¶ng phô ghi c¸c ? vµ bµi tËp - HS : Häc thuéc c¸ch gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh b»ng ph¬ng ph¸p thÕ vµ ph¬ng ph¸p cộng đại số , ôn lại các bớc giải bài toán bằng cách lập phơng trình. C.các hoạt động dạy học: I. ổn định tổ chức: (1 ph) II.KiÓm tra bµi cò : ( 5ph) -Nh¾c l¹i c¸c bíc gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp ph¬ng tr×nh? HS: Đại diện nhắc lại các bớc đã học ở chơng trình lớp 8 III. Bµi míi : Gv: Bïi ThÞ Th¶nh.
<span class='text_page_counter'>(52)</span> Giáo án đại số 9 năm học 2009-2010 H§ cña GV & HS Néi dung chÝnh H§1.¤n tËp c¸c bíc gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp ph¬ng tr×nh ( 4 ph) - GV: Cho mét häc sinh nh¾c l¹i c¸ch gi¶i 1. ¤n tËp c¸ch gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp bµi to¸n b»ng c¸ch lËp ph¬ng tr×nh . ph¬ng tr×nh. -HS: §¹i diÖn nh¾c l¹i . ?1 C¸c bíc gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp ph-GV Treo b¶ng phô ghi l¹i c¸ch gi¶i. ¬ng tr×nh: -HS: theo dâi b¶ng vµ cïng «n tËp l¹i . B1:LËp ph¬ng tr×nh : -GV: Để giải bài toán bằng cách lập hệ -Chon ẩn số và đặt điều kiện thích hợp ph¬ng tr×nh chóng ta còng lµm t¬ng tù. cho Èn . -Biểu diễn các đại lợng cha biết theo ản và các đại lợng đã biết . -LËp ph¬ng tr×nh biÓu thÞ mèi liªn hÖ gi÷a các đại lợng . B2: Gi¶i ph¬ng tr×nh . B3:KiÓm tra xem c¸c nghiÖm nµo cña PT tháa m·n §K cña Èn rråi kÕt luËn . H§2. VÝ dô ( 15 ph) B©y giê chóng ta cïng nghiªn cøu vÝ dô 1 VD1:SGK/ 20 . -Gv gọi 1 HS đọc nội dung ví dụ . T×m sè tù nhiªn cã hai ch÷ sè, biÕt r»ng hai lần chữ số hàng đơn vị lớn hơn chữ Gi¶i số hàng chục 1 đơn vị và nếu viết hai chữ số ấy theo thứ tự ngợc lại thì đợc mét sè míi ( cã hai ch÷ sè) bÐ h¬n sè cò 27 đơn vị. -Gv: Tríc ®©y ta chØ biÕt c¸ch gi¶i mét ph¬ng tr×nh nªn chØ cã thÓ chän mét Èn . nay ta biÕt c¸ch gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh , ta cã thể chọn hai đại lợng cha biết làm ẩn. -Theo bài toán ta nên chọn những đại l- Gọi chữ số hàng đơn vị là x, chữ số hàng îng nµo lµm Èn sè ? lµ y ; x, y Î Z , 0 < x £ 9, 0 < y £ 9 -Hs: Chọn chữ số hàng đơn vị, chữ số chục Hai lần chữ số hàng đơn vị là : 2x hµng chôc lµm Èn sè. -Gv: Trong bài toán còn những đại lợng Số cũ là yx =10y + x nµo cha biÕt? H·y biÓu diÔn chóng qua Sè míi lµ xy =10 x + y c¸c Èn . -HS:.... ®Çu bµi : 2x - y = 1 (1) GV: Giữa chữ số hàng đơn vị và chữ số Theo 10y+x-(10x+y)=27 hay 9x-9y = 27 hay hµng chôc cã mèi quan hÖ g× ? đơn gi¶n h¬n -x + y = 3 (2) -HS:... Gv: Cßn cã nh÷ng mèi quan hÖ gi÷a c¸c ?2 Gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh : 2x - y = 1 đại lợng nào ? (1) -Ta đã có một hệ phơng trình . hãy giải hệ -x + y = 3 (2) Êy ? Û x-y = 3 Û x=4 -HS: §¹i diÖn nªu c¸ch gi¶i. x= 4 y=7 -GV: h·y kiÓm tra vµ tr¶ lêi bµi to¸n . vËy x= 4 , y = 7 tháa m·n ®iÒu kiÖn cña -Cuèi cïng GV ghi toµn bé lêi gi¶i bµi Èn . to¸n lªn b¶ng . do đó số phải tìm là 74. H§3. VËn dông (10 ph) - GV cho häc sinh lµm bµi tËp 28 Bµi tËp 28: SGK/ 22 SGK/22. Gi¶i - HS: Một em đọc nội dung bài toán. Gọi số lớn là x, số nhỏ là y . vì số lớn - GV: Bài toán đã cho ta biết những chia cho số nhỏ đợc thơng là 2 và d 124 Gv: Bïi ThÞ Th¶nh.
<span class='text_page_counter'>(53)</span> Giáo án đại số 9 năm học 2009-2010 g×? nªn y ph¶i tháa m·n ®iÒu kiÖn lµ y > 124. - HS:BiÕt tæng cña hai sè b»ng 1006 Theo bµi ra ta cã hÖ PT : - GV:Yªu cÇu t×m g×? x + y = 1006 - HS: T×m hai sè tù nhiªn. x=2.y + 124 - Vậy ta tìm hai số đó nh thế nào ? 3y =1006 - 124 - C¸c nhãm h·y th¶o luËn nhãm nhá <=> trong vßng 6 ph. x=2.y + 124 - HS: C¸c nhãm th¶o luËn . - GV mời đại diện một vài nhóm nêu y=294 cách làm .( có thể chỉ định đại diện <=> nhãm lªn b¶ng tr×nh bµy bµi lµm x= 712 của nhóm ) trên cơ sở đó GV bổ Vậy hai số tự nhiên cần tìm là 712 và xung hoặc uốn nắn để học sinh 294 . tr¸nh c¸c sai xãt . IV. Cñng cè: ( 4ph) -Em h·y nªu l¹i c¸c bíc gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp ph¬ng tr×nh? -HS: TL - Gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp hÖ ph¬ng tr×nh cã gièng víi c¸ch gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp ph¬ng tr×nh kh«ng? V. Híng dÉn vÒ nhµ : ( 2 ph) - Xem lại ví dụ và bài tập đã làm. -Lµm bµi tËp 29 SGK vµ nghiªn cøu VD2 cïng c¸c ?. Thîng B×, ngµy...th¸ng ...n¨m 2010 DuyÖt cña tæ chuyªn m«n. Ngµy so¹n : 5/ 1/2010 Ngµy gi¶ng: 9A 9B: TiÕt 39 §5.gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp hÖ ph¬ng tr×nh A.Mục tiêu cần đạt : -Kiến thức: học sinh hiểu và nắm đợc phơng pháp giải bài toán bằng cách lập hệ ph¬ng tr×nh .Häc sinh «n l¹i c¸c bíc gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp ph¬ng tr×nh vµ vËn dông nã vµo viÖc gi¶i bµi to¸n lËp hÖ ph¬ng tr×nh. - Rèn kĩ năng phân tích , suy luậnvề mối quan hệ giữa các đại lợng . - Thái độ:Tự giác tích cực trong giờ học. B. ChuÈn bÞ : Gv: Bïi ThÞ Th¶nh.
<span class='text_page_counter'>(54)</span> Giáo án đại số 9 năm học 2009-2010 - GV : B¶ng phô ghi c¸c ? vµ bµi tËp - HS : Häc thuéc c¸ch gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh b»ng ph¬ng ph¸p thÕ vµ ph¬ng ph¸p cộng đại số , ôn lại các bớc giải bài toán bằng cách lập phơng trình. C.các hoạt động dạy học: I. ổn định tổ chức: (1 ph) II.KiÓm tra bµi cò : ( 5ph) -HS1: Ch÷a bµi tËp 29 SGK. HS1:Gäi sè Quýt lµ x, sè cam lµ y : x, y Î Theo bµi ra ta cã: x + y =17 -Mét häc sinh lªn b¶ng ch÷a bµi. 3x + 10y = 100 -Gv nhËn xÐt vµ cho ®iÓm häc sinh nÕu y = 17 - x y=7 häc sinh cã bµi lµm tèt. <=>3x-10x=-70 <=> x= 10 VËy cã tÊt c¶ 10 qu¶ quýt , 7 qu¶ cam . III. Bµi míi: Hoạt động của Gv & HS Néi dung chÝnh H§1. VÝ dô 2 ( 18 ph) - Gv : Cho 1 HS đọc nội dung ví dụ Ví dụ 2: SGK/ 21 Gi¶i 2. Mét chiÕc xe t¶i ®i tõ TP Hå ChÝ Gäi vËn tèc cña xe t¶i lµ x (km/h) , vËn tèc cña xe Minh đến TP.Cần Thơ,quãng đờng khách là y (km/h), với x, y > 0 dµi 189 km.Sau khi xe t¶i xuÊt ph¸t Theo ®Çu bµi x= y -13 hay x- y = -13 (1) 1 giờ , một chiếc xe khách bắt đầu Thời gian xe tải đã đi đến chỗ gặp nhau : ®i tõ TP.CÇn Th¬ vÒ TP Hå ChÝ Minh 1 giê + 1 giê 48 phót hay 14/5 giê . 14 và gặp xe tải sau khi đã đi đợc 1 giờ 48 phút . Tính vận tốc của mỗi xe, Quãng đờng đi của xe tải đến chỗ gặp nhau 5 x . biết rằng mỗi giờ xe khách đi nhanh Quãng đờng đi của xe khách đến chỗ gặp nhau là h¬n xe t¶i 13 km. 9 -GV: gîi ý ( nÕu cÇn) y 5 . +Quan hÖ gi÷a x vµ y ? +Ngoài vận tốc còn có đại lợng nào? Tổng quãng đờng đi của hai xe bằng quãng đờng + Quan hệ giữa các số đo thời gian ? TP.HCM đến TP.Cần Thơ, nghĩa là : +Quan hệ giữa các quãng đờng đi 14 9 cña hai xe? x + y = 189 hay 5 5 -HS: Tù gi¶i theo mÉu cña vÝ dô 1. 14x + 9y = 945 (2) - Gv : Cho häc sinh thùc hiÖn tõng Ta cã hÖ ph ¬ng tr × nh : c«ng ®o¹n cña bµi gi¶i qua c¸c ? x-y=-13 (I) { 14x+9y=945 3 , ?4 , ?5 Gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh : 9x-9y = -117 (I) <=> 14x + 9y = 945 GV ghi l¹i lêi gi¶i hoµn chØnh . y = x + 13 x= 36 <=> <=> 23 x = 828 y= 49 VËy vËn tèc cña xe t¶i lµ : 36 km/h; VËn tèc cña xe kh¸ch lµ : 49 km / h . H§2. vËn dông ( 15 ph) -Gv Cho häc sinh th¶o luËn nhãm bµi VËn dông: Bµi 30: SGk/ 22 tËp 30 SGK. Gi¶i -HS: C¸c nhãm th¶o luËn theo nhãm Qu·ng đờng AB lµ x km, thêi ®iÓm xuÊt ph¸t lµ y vµ ghi kÕt qu¶ vµo phiÕu häc tËp . -GV: Cho c¸c nhãm nhËn xÐt chÐo bµi giê : x, y >0 . Thời gian đi theo dự định là 12 - y giờ . lµm nhãm b¹n Thêi gian ®i víi vËn tèc 35 km/ h lµ Gv: Bïi ThÞ Th¶nh.
<span class='text_page_counter'>(55)</span> Giáo án đại số 9 năm học 2009-2010 -HS: c¸c nhãm nhËn xÐt chÐo vµ tù 12 -y + 2 = 12- y giê. đánh giá cho điểm nhóm bạn. Thêi gian ®i víi vËn tèc 50 km/ h lµ 12 - y - 1 = 11 - y giê MÆt kh¸c , thêi gian ®i víi vËn tèc 35 km /h lµ x x giê giê 35 , thêi gian ®i víi vËn tèc 50 km/h lµ 50 .. -Gv: Treo đáp án chuẩn để học sinh VËy ta cã hÖ ph¬ng tr×nh : tiện đối chiếu .. ìï x =14- y 35 y =490 ( I ) ïí 35 Û { xx+ x +50 y =550 ïï 50 =11- y î x +35 y =490 =4 Û { 15 Û { xy= y =60 350. Iv. Cñng cè: ( 5 ph) -Gv cho häc sinh tãm t¾t quy tr×nh gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp hÖ ph¬ng tr×nh t¬ng tù h quy tr×nh gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp ph¬ng tr×nh . V. Híng dÉn vÒ nhµ : ( 2ph) - Xem lại các ví dụ và các bài tập đã chữa . -§äc tríc néi dung §6. Gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp hÖ ph¬ng tr×nh . Thîng B×, ngµy...th¸ng ...n¨m 2010 DuyÖt cña tæ chuyªn m«n Ngµy so¹n : 8/ 1/2010 Ngµy gi¶ng: 9A 9B: TiÕt 40 §6.gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp hÖ ph¬ng tr×nh A.Mục tiêu cần đạt : -Kiến thức: học sinh hiểu và nắm đợc phơng pháp giải bài toán bằng cách lập hệ ph¬ng tr×nh .Häc sinh «n l¹i c¸c bíc gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp ph¬ng tr×nh vµ vËn dông nã vµo viÖc gi¶i bµi to¸n lËp hÖ ph¬ng tr×nh. - Rèn kĩ năng phân tích , suy luậnvề mối quan hệ giữa các đại lợng .Có kĩ năng gi¶i c¸c lo¹i to¸n trong SGK. - Thái độ:Tự giác tích cực trong giờ học. B. ChuÈn bÞ : - GV : B¶ng phô ghi c¸c ? vµ bµi tËp - HS : Häc thuéc c¸ch gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh b»ng ph¬ng ph¸p thÕ vµ ph¬ng ph¸p cộng đại số , ôn lại các bớc giải bài toán bằng cách lập phơng trình. C.các hoạt động dạy học: I. ổn định tổ chức: (1 ph) II.KiÓm tra bµi cò : ( kh«ng) III. Bµi míi: ĐVĐ: ở tiết học trớc các em đã làm quen với một số dạng bài toán giải bằng c¸ch lËp ph¬ng tr×nh.Trong tiÕt häc nµy chóng ta tiÕp tôc nghiªn cøu mét sè vÝ dô tiÕp theo vÒ laäi to¸n n¨ng xuÊt. H§ cña GV & HS Néi dung chÝnh H§1.VÝ dô 3 ( 15 ph) - Gv: Treo b¶ng phô ghi VD3: Hai VÝ dô 3 : SGK/ 22 đội công nhân cùng làm một đoạn đờng trong 24 ngày thì xong. Mỗi ngày ,phần việc đội A làm đợc gấp rỡi đội B . Hỏi nếu làm một mình thì mỗi đội làm xong đoạn đờng đó trong bao lâu ? - -HS: Đại diện đọc to nội dung bài Giải Gọi x là số ngày để đội A làm một mình to¸n? - GV: bài toán đã cho biết những gì ? hoàn thành toàn bộ công việc ;y là số Gv: Bïi ThÞ Th¶nh.
<span class='text_page_counter'>(56)</span> Giáo án đại số 9 năm học 2009-2010 Yªu cÇu g×? ngày để đội A làm một mình hoàn thành - HS: Xác định yêu cầu của bài toán. toàn bộ công việc . x , y > 0 - GV:Từ GT hai đội cùng làm trong Vì mỗi ngày đội A làm đợc 1/x ( công 24 ngày thi xong một công việc ta việc), đội B làm đợc 1/y ( công việc ) cã thÓ suy ra trong mét ngµy hai Theo bµi ra ta cã PT : 1/ x=1,5 .1/y hay đội làm chung đợc bao nhiêu công 1 3 = .y (1) viÖc? x 2 - HS: 1/ 24 ( c«ng viÖc) Hai đội làm chung trong 24 ngày thì xong - Gv: Số phần công việc của mà mỗi công việc nên mỗi ngày hai đội cùng làm đội làm đợc trong 1 ngày và số thì đợc 1/ 24 (công việc), ta có PT : ngày cần thiết để để đội đó hoàn thành công việc là hai đại lợng nh 1 + 1 = 1 (2) x y 24 thÕ nµo? - -HS: là hai đại lợng tỉ lệ nghịch . Do đó ta có hệ PT : - -Gv: VËy trong bµi to¸n nµy ta nªn 1 3 = .y (1) chọn đại lợng nào làm ẩn? x 2 - -HS: Số ngày để đội A,B hoàn 1 1 1 thµnh c«ng viÖc. + = (2) x y 24 - VËy ta cã lêi gi¶i bµi to¸n trªn nh thÕ nµo? HĐ2.Giải hệ PT đã cho bằng cách đặt ẩn phụ ( 12 ph) - Gv híng dÉn cïng häc sinh hoµn ?6 thµnh ? 6 1 1 u = ,v = x y ta cã hÖ : §Æt 3 u=2v 1 u+v = 24. <=>. u=1/40. V=1/60 Víi : u=1/40 ; V=1/60 ta cã hÖ PT: 1 1 = x 40 1 1 = y 60. <=>. x=40. y= 60 TL: Vậy nếu làm một mình thì đội A làm xong đoạn đờng đó trong 40 ngày .Đ ội B làm xong đoạn đờng đó trong 60 ngày . HĐ3. Giải bài toán đã cho ở dạng khác ( 10 ph) -HS hoạt động nhóm sau đó trình bày kết ?7 qu¶ cña nhãm m×nh Gọi x là phần việc mỗi ngày của đội A và y -Em có nhận xét gì về cách đặt ẩn này so là phần việc mỗi ngày của đội B.(x, y >0) víi c¸ch ban ®Çu? 1 1 x = .y ( Cách này đơn giản hơn ) 2 vµ x + y = 24 tõ Theo bµi ta cã pt: 1 1 Kết luận: Có thể không đặt ẩn trực tiếp x= ; y= theo truyền thống hỏi gì đặt nấy mà đặt đó giải ra 40 60 cuèi cïng suy ra ẩn gián tiếp để cách làm đợc đơn giản đội A làm một mình 40 ngày xong công h¬n ( tuú bµi) việc, đội B làm một mình 60 ngày xong c«ng viÖc Gv: Bïi ThÞ Th¶nh.
<span class='text_page_counter'>(57)</span> Giáo án đại số 9 năm học 2009-2010 IV. Cñng cè : ( 5 ph) Em h·y nªu l¹i c¸c bíc gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp hÖ PT? -HS:§¹i diÖn nªu : B1: -LËp hÖ PT: -Chọn ẩn và đặt điều kiện thích hợp cho ẩn. -Biểu diễn các đại lợng cha biết qua ẩn.. - LËp hÖ PT B2:Gi¶i hÖ PT B3: Kiểm tra các giá trị tìm đợc của ẩn rồi trả lời. V. Híng dÉn vÒ nhµ:( 2ph) - Ghi nhớ các bớc giải toán bằng cách lập hệ pt, xem kĩ 2 VD đã làm. - BTVN: Làm tiếp để hoàn chỉnh bài 29 ở trên. - Lµm c¸c bµi 28, 30/22 -SGK Thîng B×, ngµy...th¸ng ...n¨m 2010 DuyÖt cña tæ chuyªn m«n. Ngµy so¹n : 9/ 1/2010 Ngµy gi¶ng: 9A 9B: TiÕt 41 §6.gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp hÖ ph¬ng tr×nh A.Mục tiêu cần đạt : - ¤n tËp c¸c bíc gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp hÖ ph¬ng tr×nh . - RÌn kÜ n¨ng gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh , gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp hÖ ph¬ng tr×nh . B. ChuÈn bÞ : - GV : B¶ng phô ghi bµi tËp Gv: Bïi ThÞ Th¶nh.
<span class='text_page_counter'>(58)</span> Giáo án đại số 9 năm học 2009-2010 - HS : ¤n tËp c¸c bíc gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp hÖ ph¬ng tr×nh . C.các hoạt động dạy học: I. ổn định tổ chức: (1 ph) II.KiÓm tra bµi cò : ( 7ph) Bµi 31/23-SGK: Bµi 31/23-SGK: GV:H·y tãm t¾t bµi to¸n trªn? HS tãm t¾t Qua cách tóm tắt trên, bạn nào đã tìm đợc Gi¶i c¸ch lËp ph¬ng tr×nh? Gọi độ dài hai cạnh góc vuông lần lợt là x Gợi ý gọi độ dài hai cạnh góc vuông lần lợt và y cm ( x, y>0) là x và y cm sau đó biểu thị diện tích theo x, Diện tích tam giác vuông sau khi tăng mỗi y c¹nh 3 cm h¬n lóc ®Çu 36 cm2 nªn ta cã pt: GV gäi 1 HS lªn bµng tr×nh bµy bíc lËp pt 1 1 ( x + 3) .( y + 3) - xy = 36 Û x + y = 21 Yªu cÇu HS díi líp lµm vµo vë 2 2 GV: để giải toán bằng cách lập hệ phơng Gi¶m mét c¹nh lªn 2cm vµ gi¶m c¹nh kia tr×nh , ta vÉn tr×nh bµy nh c¸c bíc gi¶i to¸n 4cm th× diÖn tÝch gi¶m 26 cm2 nªn ta cã pt: bằng cách lập pt ở lớp 8. Sau khi có đợc 2 pt 1 1 , ta lËp thµnh hÖ pt råi gi¶i theo c¸c ph¬ng xy - ( x - 2) .( y - 4) = 26 Û 2x + y = 30 2 2 pháp đã biết. Cuối cùng là trả lời bài toán. -C¸c HS kh¸c nhËn xÐt.HS ghi nhí dÆn dß Theo bµi ra ta cã hÖ PT : x + y = 21 cña GV 2x + y = 30 <=> x= 9 , y = 12. III. Bµi míi: Hoạt động của GV &HS Néi dung chÝnh H§1.LuyÖn tËp ( 31 ph) -Gv cho HS đọc đề toán . 1.Bµi 34/24sgk Gäi sè luèng lµ x ( x Î Z ; x > 0 )Gäi sè c©y - HS lËp hÖ ph¬ng tr×nh . trong mçi luèng lµ y (y Î Z ;y>0) Sè c©y trång lµ x.y c©y. NÕu t¨ng sè líng lªn 8 - GV gîi ý, dÉn d¾t c¸ch lËp pt. HS vµ gi¶m sè c©y mçi luèng ®i 3th× sè c©y gi¶m th¶o luËn gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh ®i 54 c©y nªn ta cã pt: (x + 8)(y - 3) + 54 = xy (1) NÕu gi¶m ®i 4 luèng vµ t¨ng sè c©y mçi luèng thªm 2 th× sè c©y t¨ng thªm 32 nªn ta cã pt: (x - 4)(y + 2) - 32 = xy (2). - HS nhận định kết quả và trả lời. GV chèt l¹i , dÆn dß nh÷ng ®iÒu cÇn lu ý khi tr×nh bµy. - HS đọc đề bài . - HS phân tích đề bài : - BT cho biÕt g× ? - Yªu cÇu g× ? - HS th¶o luËn c¸ch lµm BT . Gv gîi ý, dÉn d¾t...... - 1HS lªn b¶ng tr×nh bµy c¸c HS lµm vµo vë . - C¸c HS nhËn xÐt , GV söa sai , dÆn dß - HS đọc đề bài . - GV phân tích đề toán : - Cho biÕt g× : Sè lÇn b¾n :100 ; ®iÓm trung b×nh : 8,69 . - Yªu cÇu : t×m g× (t×m hai sè trong Gv: Bïi ThÞ Th¶nh. Tõ (1) vµ (2) ta cã hÖ ph¬ng tr×nh : ìïï (x + 8)(y - 3) + 54 = xy Û í ïîï (x - 4)(y + 2) - 32 = xy. ìïï x = 50 í ïîï y = 15. ( tm®k) Sè c©y trång trong vên lµ :50.15 =750 (c©y) 2. Bµi 35/24sgk Gäi gi¸ mçi qu¶ thanh yªn lµ x ( rupi ), x >0 Gi¸ mçi qu¶ t¸o rõng th¬m lµ y ( rupi ), y>0 Mua 9 qu¶ Thanh yªn vµ 8 qu¶ t¸o rõng th¬m mÊt 107 rupi nªn ta cã pt: 9x + 8y = 107 (1) Mua 7 qu¶ thanh yªn vµ 7 qu¶ t¸o rõng th¬m mÊt 91 rupi nªn ta cã pt: 7x + 7y = 91 (2) Tõ (1) vµ (2) ta cã hÖ ph¬ng tr×nh : ïìï 9x + 8y = 107 Û í ïîï 7x + 7y = 91. ïìï x = 3 í ïîï y = 10. x=3 ; y=10 tháa m·n ®iÒu kiÖn bµi to¸n Thanh yªn gi¸ 3 rupy /1qu¶ . T¸o rõng gi¸ 10 rupy/1qu¶ . 3.Bµi 36/24sgk Gọi số lần bắn đợc điểm 8 là x ( xZ;x>0) số lần bắn đợc điểm 6 là y ( yZ;y>0).
<span class='text_page_counter'>(59)</span> Giáo án đại số 9 năm học 2009-2010 b¶ng) .. Do tæng sè lÇn b¾n lµ 100 nªn ta cã pt: 25 + 42 + x +15 + y = 100 ( 1) - GV gîi ý HS : tæng sè lÇn b¾n , c¸ch tÝnh tæng sè ®iÓm HÖ ph¬ng tr×nh . Do ®iÓm trung b×nh cña kÕt qu¶ lµ 8,69 nªn ta - 1HS tr×nh bµy , c¸c HS lµm nh¸p . cã pt: 25.10 + 42.9 + 8.x + 7.15 + 6.y = 100.8, 69 ( 2) - HS nhËn xÐt , GV söa sai . Tõ (1) vµ (2) ta cã hÖ ph¬ng tr×nh : ìïï 25 + 42 + x +15 + y = 100 í ïïî 25.10 + 42.9 + 8.x + 7.15 + 6.y = 100.8, 69 ïì x + y = 18 Û ïí Û ïïî 8x + 6y = 136. ïìï x = 14 í ïïî y = 4. x=14 ; y=4 tháa m·n ®iÒu kiÖn bµi to¸n Vậy có 14 lần bắn đạt điểm 8.Có 4 lần bắn đạt ®iÓm 6 IV. Cñng cè : ( 4ph) - Gv cho học sinh củng cố lại các dạng bầi tập đã làm. V. híng dÉn vÒ nhµ : ( 2ph): - GV híng dÉn HS lËp ph¬ng tr×nh BT37,38,39/24-25sgk .Häc phÇn tãm t¾t kiÕn thøc cÇn nhí/trang26 ; Thîng B×, ngµy...th¸ng ...n¨m 2010 DuyÖt cña tæ chuyªn m«n. Ngµy so¹n : 15/1/2010 Ngµy gi¶ng: 9A: TiÕt 42. 9B:. LuyÖn tËp. A.Mục tiêu cần đạt : - ¤n tËp kÜ n¨ng gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp hÖ ph¬ng tr×nh . - RÌn kÜ n¨ng gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh , gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp hÖ ph¬ng tr×nh d¹ng to¸n lµm chung c«ng viÖc . B. ChuÈn bÞ cña GV vµ HS : - GV: Bảng phụ ghi sẵn đáp án bài tập 39. - HS : ¤n tËp c¸c bíc gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp hÖ ph¬ng tr×nh . C. các hoạt động dạy học : I. ổn định tổ chức: (1 ph) II.KiÓm tra bµi cò : ( th«ng qua giê «n) III. Bµi míi: Hoạt động của GV & HS Néi dung chÝnh H§1.VËn dông gi¶i bµi to¸n Bµi 38 sgk /24 ( 19 ph). -GV yêu cầu HS đọc đề bài và tóm tắt bài to¸n vµo vë.. GV: Bài này nên đặt ẩn trực tiếp hay gián tiếp? Vậy đặt ẩn nh thế nào?. H: LËp c¸c mèi quan hÖ , kÕt hîp 2 ph¬ng trình ta đợc hệ phơng trình nào?. Gv: Bïi ThÞ Th¶nh. Bµi38 SGK/24: Gäi thêi gan vßi 1 ch¶y mét m×nh ®Çy bÓ lµ x giê (x > 0), vßi 2 lµ y giê (y>0). Do c¶ hai cßi cïng ch¶y th× sau 1 giê 20' = 4 3 giê ®Çy bÓ nªn trong 1 giê c¶ hai vßi ch¶y 1 1 3 3 + = x y 4 (1) 4 đợc ta có pt: 1 1 1 . Vòi 1 chảy trong 10' = 6 giờ đợc 6 x bể, 1 1 1 . vòi 2 chảy 12' = 5 giờ đợc 5 y bể. theo bài.
<span class='text_page_counter'>(60)</span> Giáo án đại số 9 năm học 2009-2010 Nªn gi¶i hÖ nµy theo ph¬ng ph¸p nµo? nµo?. ta cã ph¬ng tr×nh: 1 1 1 1 5 . + . = 6 x 5 y 12 (2).. ìï GV yªu cÇu mét HS lªn b¶ng lµm bíc lËp 1 1 3 ïï + = hÖ ph¬ng tr×nh . ïï x y 4 HS kh¸c lªn b¶ng gi¶ hÖ ph¬ng tr×nh , kiÓm í ïï 1 1 1 1 2 tra ®iÒu kiÖn vµ tr¶ lêi. ïï . + . = GV chèt l¹i c¸ch lµm toµn bµi. DÆn dß HS Ta cã hÖ ph¬ng tr×nh: ïî 6 x 5 y 15 nh÷ng ®iÓm cÇn lu ý. ìï ïï u = ïï í ïï ïï v = ïî. 1 x 1 y. đặt: hÖ ph¬ng tr×nh trë thµnh: 3 ïìï ï u+v= 4 ïí Û ïï u v 2 ïï + = îï 6 5 15. 1 ïìï ïu= 2 ïí ïï 1 ïï v = 4 îï. Thay các giá trị của u, v ta đợc x =2, y = 4 ( tm ®k). VËy vßi 1 ch¶y mét m×nh 2 giê ®Çy bÓ, vßi 2 ch¶y mét m×nh 4 giê ®Çy bÓ H§2. Gi¶i bµi to¸n 39 SGK/ 25 ( 19 ph) -GV yêu cầu HS đọc kĩ đề toán và tóm tắt Bµi 39 : SGK/25 Gi¶i GV gi¶i thÝch kÜ h¬n vÒ thuÕ VAT: Gäi sè tiÒn kh«ng kÓ thuÕ cña lo¹i hµng 1 lµ §©y lµ lo¹i thuÕ mµ nhµ níc tÝnh ngay vµo x triÖu (x>0), lo¹i hµng 2 lµ y triÖu (y>0). gi¸ trÞ hµng ho¸, khi mua hµng, ngêi mau ph¶i tr¶ thªm kho¶n thuÕ nµy cho mçi lo¹i Theo gi¶ thiÕt thø nhÊt ta cã ph¬ng tr×nh: æ 10 ÷ ö æ 8 ö hµng. Ch¶ng h¹n mét c¸i TV gi¸ 2 triÖu, ç x+ .x ÷ +ç y+ .y÷ ÷ ç ç thuÕ VAT 10% th× khi mua ngêi mua ph¶i ÷ ÷= 2,17 ( 1) ç ç è 100 ø è 100 ø tr¶ lµ 2 triÖu + 10% cña 2 triÖu = 2 triÖu 2 Theo gi¶ thiÕt thø hai ta cã ph¬ng tr×nh: trăm ngàn đồng. æ 9 ÷ ö æ 9 ÷ ö -HS: theo dâi GV gi¶i thÝch. ç x+ .x ÷ +ç y+ .y÷ = 2,18 ( 2) ç ç ÷ ÷ ç 100 ø è ç 100 ø H: B©y giê ta gäi sè tiÒn kh«ng kÓ thuÕ cña è lo¹i hµng 1 lµ x triÖu (x>0), lo¹i hµng 2 lµ y Theo bµi ta cã hÖ ph¬ng tr×nh: triệu (y> 0) thì tổng tiền để mua 2 loại hàng ỡù ổ 10 ử ổ 8 ử víi GT lóc ®Çu lµ 2,17 triÖu, ta cã pt nh thÕ ïï ççx + .x ÷ +ç y+ .y÷ = 2,17 ( 1) ÷ ÷ ç ÷ ÷ ç ç ï è ø è ø 100 100 nào? Làm tơng tự với GT 2 ta sẽ lập đợc hệ ù í ph¬ng tr×nh. ïï æ 9 ö æ 9 ö x+ .x ÷ +ç y+ .y÷ ïï ç -Gv yêu cầu HS hoạt động hóm sau đó đại ÷ ÷ ç ç ÷ ÷= 2,18 ( 2) ç ç è ø è ø 100 100 ïî diÖn mét nhãm lªn b¶ng tr×nh bµy bíc lËp ph¬ng tr×nh. ìïï 110x +108y = 217 ìïï x = 0,5 Û Û í í -HS :§¹i diÖn mét nhãm kh¸c lªn b¶ng gi¶i ïîï 109x +109y = 218 ïîï y = 1,5 ( Tm ®/k) hệ phơng trình sau đó trả lời bài toán VËy sè tiÒn mua lo¹i hµng 1 lµ 0,5 triÖu, loại hàng 2 là 1,5 triệu đồng. IV. Cñng cè : ( 4ph) -Gv cho học sinh củng cố lại các bài đã chữa. V. híng dÉn vÒ nhµ : ( 2ph) - Häc phÇn tãm t¾t kiÕn thøc cÇn nhí/trang26 - Tr¶ lêi c¸c c©u hái trong SGK trang 25 ; lµm c¸c bµi tËp cßn l¹i vµ bµi tËp trang27 phÇn «n tËp ch¬ng III . - Híng dÉn bµi 45/27 SGK: c¸ch lµm t¬ng tù bµi 32 SGK / 23.. Gv: Bïi ThÞ Th¶nh.
<span class='text_page_counter'>(61)</span> Giáo án đại số 9 năm học 2009-2010 Thîng B×, ngµy...th¸ng ...n¨m 2010 DuyÖt cña tæ chuyªn m«n. Ngµy so¹n : 17/1/2010 Ngµy gi¶ng: 9A: TiÕt 43. 9B:. LuyÖn tËp. A.Mục tiêu cần đạt : - ¤n tËp kÜ n¨ng gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp hÖ ph¬ng tr×nh . - RÌn kÜ n¨ng gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh , gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp hÖ ph¬ng tr×nh d¹ng to¸n lµm chung c«ng viÖc . B. ChuÈn bÞ cña GV vµ HS : - GV: Bảng phụ ghi sẵn đáp án bài tập 37. - HS : ¤n tËp c¸c bíc gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp hÖ ph¬ng tr×nh . C. các hoạt động dạy học : I. ổn định tổ chức: (1 ph) II.KiÓm tra bµi cò : ( th«ng qua giê «n) III. Bµi míi: Hoạt động của Gv và HS Néi dung chÝnh H§1.Gi¶i to¸n cã néi dung vËt lÝ ( 18 ph) -Gv gọi 1 HS đọc to nội dung bài 37: Bµi 37 : Hai vật chuyển động đều trên một đờng Giải Gäi vËn tèc cña hai vËt lÇn lît lµ x tròn đờng kính 20 cm .Xuất phát cùng (cm/s) vµ y (cm/s) ( x> y > 0). Khi mét lóc, tõ cïng mét ®iÓm . NÕu chuyÓn động cùng chiều thì cứ 20 giây chúng lại chuyển động cùng chiều , cứ 20 giây gặp nhau. Nếu chuyển động ngợc chiều chúng lại gặp nhau, nghĩa là quãng đờng thì cứ 4 giây chúng lại gặp nhau. Tính vận mà vật đi nhanh hơn đi đợc trong 20 giây hơn quãng đờng vật kia cũng đi trong 20 tèc cña mçi vËt? giây là đúng 1 vòng ( 20 p cm). Ta có phBài toán đã cho ta biết những gì? ¬ng tr×nh : 20 ( x- y )= 20 p -HS:§¹i diÖn tr¶ lêi. -GV: vậy trong bài toán này ta nên chọn Khi chuyển động ngợc chiều, cứ 4 giây chúng lại gặp nhau, nghĩa là tổng quãng đmấy đại lợng làm ẩn? ờng hai vật đi đợc trong 4 giây là đúng 1 -HS: 2 đại lợng là vận tốc của hai vật . -Gv: Khi chuyển động cùng chiều , cứ 20 vòng .Ta có PT: giây lại gặp nhau , nghĩa là quãng đờng 4(x+y ) =20 p mà vật đi nhanh hơn là bao nhiêu vòng? Do đó ta có hệ phơng trình : 20 ( x- y )= 20 p Từ đó ta có PT nh thế nào? 4(x+y ) =20 p -HS: TL x= 3 p -Gv: Khi vật chuyển động ngợc chiều thì quãng đờng hai vật đi đợc là bao nhiêu? <=> y =2 p từ đó ta có PT nh thế nào ? -H·y thiÕt lËp hÖ ph¬ng tr×nh vµ gi¶i hÖ phơng trình đó rồi kết luận? H§2. LuyÖn tËp ( 20 ph) -Gv: Treo b¶ng phô ghi bµi to¸n cæ: Bµi to¸n cæ trung hoa -HS : Theo dõi và 1 em đọc nội dung bài Một số ngời góp tiền mua thịt. Mỗi ngời gãp 8 ® th× thõa 3 ®.nÕu mçi ngêi gãp 7 ® to¸n. -GV:Ph©n tÝch bµi to¸n vµ híng dÉn häc th× thiÕu 4 ® . hái cã bao nhiªu ngêi vµ cÇn cã sè tiÒn lµ bao nhiªu? sinh c¸c chän Èn. Gi¶i -Gv: Cho HS th¶o luËn theo nhãm Gäi sè ngêi lµ x, sè tiÒn cÇn cã lµ y ( x, y nguyªn d¬ng )Ta cã hÖ ph¬ng tr×nh sau nhá.§¹i diÖn nhãm tr×nh bµy c¸ch lµm . 8x=y+3 7x=y - 4. Gv: Bïi ThÞ Th¶nh.
<span class='text_page_counter'>(62)</span> Giáo án đại số 9 năm học 2009-2010. Û. { xy==753. VËy sè ngêi gãp tiÒn mua thÞt lµ 7 ngêi Sè tiÒn cÇn gãp lµ 53 ® IV. Cñng cè : ( 4ph) -Gv cho học sinh củng cố lại các bài đã chữa. V. híng dÉn vÒ nhµ : ( 2ph) - Tr¶ lêi c¸c c©u hái trong SGK trang 25 ; lµm c¸c bµi tËp cßn l¹i vµ bµi tËp trang27 phÇn «n tËp ch¬ng III .. Thîng B×, ngµy...th¸ng ...n¨m 2010 DuyÖt cña tæ chuyªn m«n. Ngµy so¹n : 20/1/2010 Ngµy gi¶ng: 9A TiÕt 44. 9B:. ¤N tËp ch¬ng III. A. Mục tiêu cần đạt: - Kiến thức :Củng cố toàn bộ kiến thức đã học trong chơng : + Kh¸i niÖm vµ tËp nghiÖm cña ph¬ng tr×nh vµ hÖ hai ph¬ng tr×nh bËc nhÊt hai Èn cïng víi minh ho¹ h×nh häc cña chóng . + Các phơng pháp giải hệ phơng trình bậc nhất hai ẩn : phơng pháp thế và phơng pháp cộng đại số . -Kü n¨ng :+ Gi¶i ph¬ng tr×nh vµ hÖ ph¬ng tr×nh bËc nhÊt hai Èn . + Gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp hÖ ph¬ng tr×nh bËc nhÊt hai Èn . B. ChuÈn bÞ cña Gv vµ HS : -GV:bảng phụ ghi trả lời một số câu hỏi và đáp án bài tập 40, 41. -HS làm đề cơng ôn tập các câu hỏi sgk/25 và các BT sgk/27 , thuộc các kiến thøc sgk/26 C. các hoạt động dạy học I. ổn định tổ chức: (1 ph) II.KiÓm tra bµi cò : ( th«ng qua giê «n) III. Bµi míi: (38 ph) Gv: Bïi ThÞ Th¶nh.
<span class='text_page_counter'>(63)</span> Giáo án đại số 9 năm học 2009-2010 Hoạt động của Gv và HS. Néi dung chÝnh H§1.KiÓm tra (8 ph). -GV kiểm tra việc làm đề cơng ôn tập cña häc sinh trong líp. H§2.¤n tËp c¸c kiÕn thøc c¬ b¶n( 15 ph). -Gv: Cho HS1 tr¶ lêi c©u 1 sgk/25 - C¸c HS kh¸c nhËn xÐt . - GV kÕt luËn , söa sai .. -HS1 tr¶ lêi c©u 2 sgk/25 - C¸c HS kh¸c nhËn xÐt , bæ xung . - GV kÕt luËn , söa sai . a b c = = * )Trêng hîp a¢ b¢ c¢ a b c = ¹ *)Trêng hîp a¢ b¢ c¢ a b ¹ *) Trêng hîp a ¢ b¢. A. lÝ thuyÕt C©u 1 : Cêng nãi sai . Ph¶i nãi hÖ ph¬ng tr×nh cã mét nghiÖm lµ (x ; y) = (2 ; 1) ìï a c (d) ïy =- x+ ìïï ax + by = c Û í ïïî a¢x + b¢y = c¢. ïï b b í , ïï a¢ c¢ (d ) y = x + ïï b¢ b¢ î. C©u 2 : NghiÖm cña hÖ phô thuéc vµo sè ®iÓm chung cña (d) vµ (d,) *)Trêng hîp: a b c a b b c a a¢ c c¢ = = Þ = ; = Þ = ; = a ¢ b¢ c¢ a¢ b ¢ b¢ c¢ b b¢ b b¢. nên hai đờng thẳng (d) và (d,) trùng nhau hệ cã v« sè nghiÖm . * )Trêng hîp : a b c a b b c a a¢ c c¢ = ¹ Þ = ; ¹ Þ = ; ¹ a ¢ b ¢ c¢ a ¢ b¢ b ¢ c¢ b b¢ b b ¢. nên hai đờng thẳng (d) và (d,) song song hệ v« nghiÖm . a b a a¢ ¹ Þ ¹ *) Trêng hîp a¢ b¢ b b¢. nên hai đờng thẳng (d) và (d,) cắt nhau hệ cã mét nghiÖm duy nhÊt C©u 3 : a) Nếu phơng trình một ẩn đó vô nghiệm thì hệ đã cho vô nghiệm . -GV cïng HS th¶o luËn lµm c©u 3 b) Nếu phơng trình một ẩn đó vô số SGK/25 : nghiệm thì hệ đã cho vô số nghiệm . - 1HS tr¶ lêi . - C¸c HS kh¸c nhËn xÐt , bæ xung . - GV kÕt luËn , söa sai . H§3. RÌn kÜ n¨ng gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh bËc nhÊt hai Èn sè ( 15 ph) -Gv : Gäi 3HS lªn b¶ng lµm 3 phÇn . B. Bµi tËp : Bµi 40:( sgk /27). -C¸c HS kh¸c lÇn lît nhËn xÐt tõng phÇn .. ìï 2x + 5y = 2 ìï 2x +5y = 2 ïï Ûïí í2 ïï x + y =1 ïîï 2x +5y = 5 a) ïî 5 a b c = ¹ HÖ ph¬ng tr×nh cã a¢ b¢ c ¢. nªn hÖ ph¬ng tr×nh v« nghiÖm. b) ïìï 0,2x + 0,1y = 0,3 Û Û í ïîï 3x + y = 5 ìï 2x + y = 3 Û Û ïí Û Û ïîï x = 2 Gv: Bïi ThÞ Th¶nh. ïìï 2x + y = 3 í ïîï 3x + y = 5. ìïï y = -1 í ïîï x = 2.
<span class='text_page_counter'>(64)</span> Giáo án đại số 9 năm học 2009-2010 -GV kÕt luËn söa sai cho häc sinh HÖ ph¬ng tr×nh cã nghiÖm duy nhÊt (2;-1) bằng cách treo bảng phụ giải thích để học sinh tiện đối chiếu kết quả . ìï 3 1 c). ïï x - y = Û 2Û í2 ïï ïî 6x - 4y = 2. ïìï 3x - 2y =1 í ïïî 6x - 4y = 2. a b c = = HÖ ph¬ng tr×nh cã a¢ b¢ c ¢. nªn hÖ cã v« sè nghiÖm IV. Cñng cè :( 4 ph) -GV cho häc sinh nh¾c l¹i khi nµo th× hÖ ph¬ng tr×nh V. híng dÉn vÒ nhµ :( 2 ph) -HS vÒ nhµ «n l¹i c¸c kiÕn thøc c¬ b¶n . -HS rÌn kÜ n¨ng gi¶i ph¬ng tr×nh vµ hÖ ph¬ng tr×nh . -HS Xem l¹i c¸ch gi¶i c¸c bµi to¸n b»ng c¸ch lËp hÖ ph¬ng tr×nh .ChuÈn bÞ giê sau «n tËp tiÕp. Thîng B×, ngµy...th¸ng ...n¨m 2010 DuyÖt cña tæ chuyªn m«n Ngµy so¹n23/1/2010 Ngµy gi¶ng: 9A TiÕt 45. 9B:. ¤N tËp ch¬ng III ( TiÕp theo). A. Mục tiêu cần đạt: - Kiến thức:Củng cố toàn bộ kiến thức đã học trong chơng , đặc biệt chú ý : + Kh¸i niÖm vµ tËp nghiÖm cña ph¬ng tr×nh vµ hÖ hai ph¬ng tr×nh bËc nhÊt hai Èn cïng víi minh ho¹ h×nh häc cña chóng . + Các phơng pháp giải hệ phơng trình bậc nhất hai ẩn : phơng pháp thế và phơng pháp cộng đại số . - Kü n¨ng :+ Gi¶i ph¬ng tr×nh vµ hÖ ph¬ng tr×nh bËc nhÊt hai Èn . + Gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp hÖ ph¬ng tr×nh bËc nhÊt hai Èn . B. ChuÈn bÞ cña GV vµ Hs : -HS thuộc đề cơng ôn tập các câu hỏi sgk/25 và các BT sgk/27 , thuộc các kiÕn thøc sgk/26 C. các hoạt động dạy học I. ổn định tổ chức: (1 ph) II.KiÓm tra bµi cò : ( 6 ph) -GV cho 1HS lµm bµi 41a/27 , Bµi 41a: c¸c HS nhËn xÐt . §¸p sè: -GV kÕt luËn söa sai . æ 1+ 3 + 5 -1+ 3 + 5 ö (x;y) = ç ç ç ç è. 3. ;. 3. ÷ ÷ ÷ ÷ ø. III. Bµi míi: (38 ph) Néi dung chÝnh Hoạt động của GV và HS H§1. RÌn tÝnh cÈn thËn , kiªn tr× khi gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh ( 12 ph) - GV cïng HS thùc hiÖn phÇn b) Bµi 41 : sgk /27 b) §Æt 1). x y = u; =v x +1 y+1 ( x -1 ; y . ta cã hÖ ph¬ng tr×nh HÖ nµy cã nghiÖm. Gv: Bïi ThÞ Th¶nh. ìï 2u + v = 2 ï í ïï u + 3v = -1 î. b) §Æt. x y = u; =v x +1 y +1. ta cã hÖ ph¬ng tr×nh HÖ nµy cã nghiÖm. ìï 2u + v = 2 ï í ïï u + 3v = -1 î.
<span class='text_page_counter'>(65)</span> Giáo án đại số 9 năm học 2009-2010 æ 1 + 3 2 -2 - 2 ö ç ÷ ç ; ÷ ç ÷ ç ÷ 5 5 è ø. (u ; v) = -Gv cho häc sinh thay c¸c gi¸ trÞ cña u, v vµ gi¶i tiÕp .. æ ö 1 + 3 2 -2 - 2 ÷ ç ç ; ÷ ç ç ÷ 5 ÷ è 5 ø. (u ; v) = Do đó hệ đã cho tơng đơng với hệ :. ìï ìï y -2 - 2 ïï x = - 1+ 3 2 ïï = ïï ïï y +1 5 -4 + 3 2 Û í í ïï x ï 2+ 2 1+ 3 2 ïï ïï y== ï ïïî x +1 7+ 2 5 ïîï H§2.RÌn kü n¨ng nhËn biÕt nghiÖm cña hÖ ph¬ng tr×nh( 6ph). -GV híng dÉn HS sö dông ph¬ng ph¸p Bµi 42: SGK/27 : cộng đại số để có PT bậc nhất một ẩn . - HS biÖn luËn nghiÖm cña hÖ ph¬ng tr×nh theo phơng trình bậc nhất một ẩn đó +Trêng hîp a) a) m = - 2 ph¬ng tr×nh (2) cã d¹ng 0y=4 v« nghiÖm nªn hÖ PT v« nghiÖm . + Trêng hîp b) b)m = 2 ph¬ng tr×nh (2) cã d¹ng 0y= 0 + Trêng hîp c) cã v« sè nghiÖm nªn hÖ PT cã v« sè nghiÖm . c)m = 1 : ph¬ng tr×nh (2) cã nghiÖm duy nhÊt HÖ ph¬ng tr×nh cã nghiÖm duy nhÊt : H§3.RÌn kü n¨ng gi¶i to¸n b»ng c¸ch lËp hÖ ph¬ng tr×nh ( 14 ph). -Gv : Gọi HS đọc đề bài 43/27sgk - HS nh¾c l¹i c¸c bíc gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp hÖ ph¬ng tr×nh . - HS thực hiện chọn ẩn số và đặt điều kiÖn . - HS thảo luận biểu thị quãng đờng và thêi gian ®i cña 2 ngêi trong trêng hîp ®Çu.LËp ph¬ng tr×nh (1) - HS thảo luận biểu thị quãng đờng và thêi gian ®i cña 2 ngêi trong trêng hîp sau. LËp ph¬ng tr×nh (2). - HS lËp hÖ ph¬ng tr×nh vµ gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh .. Bµi 43: SGK/27 Gi¶i Gäi vËn tèc ngêi xuÊt ph¸t tõ A lµ v1 (m/ph) (v1 > 0) . Gäi vËn tèc ngêi xuÊt ph¸t tõ B lµ v2 (m/ph) (v2 > 0) . Khi gặp nhau tại địa điểm cách A 2km Ngời xuất phat từ A đi đợc 2km =2000m Ngời từ B đi đợc 3,6 -2 =1,6km =1600m 2000 1600 = v v2 1 Ta cã ph¬ng tr×nh :. (1) Khi ngêi xuÊt ph¸t tõ B xuÊt ph¸t tríc ngêi kia 6 phót th× hai ngêi gÆp nhau chÝnh gi÷a quãng đờng , nghĩa là mỗi ngời đi đợc 1800m . 1800 1800 +6 = v1 v2. Ta cã ph¬ng tr×nh : (2)Tõ (1) vµ (2) ta cã hÑ ph¬ng tr×nh : ìï 2000 1600 ïï = v2 ïï v1 í ïï 1800 1800 +6 = ïï v2 ïî v1. 100 100 = x; =y v v 1 2 §Æt. ìïï 20x = 16y í ïïî 18x + 6 = 18y. ta cãhÖ ph¬ng tr×nh Gi¶i hÖ ph/ tr×nh cã nghiÖm:. Gv: Bïi ThÞ Th¶nh.
<span class='text_page_counter'>(66)</span> Giáo án đại số 9 năm học 2009-2010. ( x; y) = - HS nhận định kết quả và trả lời bài to¸n .. -GV : Yêu cầu học sinh đọc nội dung bài to¸n. -H: Bµi to¸n cho ta biÕt nh÷ng g×? Yªu cÇu g×? - HS cïng GV ph©n tÝch bµi to¸n vµ thùc hiện chọn ẩn số và đặt điều kiện . Giả sử đội 1 làm xong việc trong x ngày , đội 2 làm xong công việc trong y ngày ( x;y nguyªn ,d¬ng ) - HS biÓu thÞ khèi lîng c«ng viÖc mçi đội làm đợc trong 1 đơn vị thời gian . - HS lËp ph¬ng tr×nh (1) . Theo dự định hai đội hoàn thành công viÖc trong 12 ngµy nªn ta cã ph¬ng tr×nh :. æ 4 5ö ç ; ÷ ç ç3 3 ÷ ÷ è ø. ìï 100 4 ïï = 3 ïï v1 Û í ïï 100 5 = ïï v 3 ïî 2. ïïì v1 = 75 í ïïî v 2 = 60. v1 = 75 ; v2 = 60 tho¶ m·n ®iÒu kiÖn bµi to¸n . VËn tèc cña ngêi ®i tõ A lµ 75 km/h VËn tèc cña ngêi ®i tõ B lµ 60 km/ Bµi 45: (sgk /27) Gi¶i Giả sử đội 1 làm xong việc trong x ngày , đội 2 làm xong công việc trong y ngày ( x;y nguyªn ,d¬ng ) Theo dự định hai đội hoàn thành công việc trong 12 ngµy nªn ta cã ph¬ng tr×nh :. 1 1 1 + = x y 12 (1). 1 1 1 + = x y 12 (1). Khối lợng công việc hai đội làm chung - HS th¶o luËn d÷ kiÖn cßn l¹i cña bµi to¸n - HS lËp hÖ ph¬ng tr×nh .. - HS gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh . - HS kÕt luËn bµi to¸n .. 8 2 = 12 3 c«ng viÖc trong 8 ngµy lµ : Khèi lîng c«ng viÖc cßn l¹i lµ 1 c«ng viÖc 3 Do năng suất đội 2 tăng gấp đôi 2 hoàn y 1 thµnh nèt c«ng viÖc trong 3,5 ngµy . 3 Ta cã ph¬ng tr×nh : 3,5. 2 = 1 y y 3. =21 (2) Tõ (1) vµ (2) ta cã hÖ ph¬ng tr×nh : ì1ï +=ïïìx28ï íxy12Û ïïy=21î y=21ïî. x = 28 ; y = 21 tho¶ m·n ®iÒu kiÖn bµi to¸n Vậy đội 1 làm xong công việc trong 28 ngày , đội 2 làm xong công việc trong 21 ngµy . IV. Cñng cè ( 4 ph) -GV cho häc sinh nh¾c l¹i c¸c bíc gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp hÖ ph¬ng tr×nh. V. híng dÉn vÒ nhµ( 2ph) : -HS vÒ nhµ «n l¹i c¸c kiÕn thøc c¬ b¶n . - Xem l¹i c¸ch gi¶i c¸c bµi to¸n b»ng c¸ch lËp hÖ ph¬ng tr×nh .ChuÈn bÞ kiÓm tra 45 phót. Thîng B×, ngµy...th¸ng ...n¨m 2010 DuyÖt cña tæ chuyªn m«n Gv: Bïi ThÞ Th¶nh.
<span class='text_page_counter'>(67)</span> Giáo án đại số 9 năm học 2009-2010 Ngµy soan: 31/1/2010 Ngµy gi¶ng: 9A: 9B: TiÕt 46 KiÓm tra ch¬ng III A. Mục tiêu cần đạt : - KiÓm tra kiÕn thøc c¬ b¶n ch¬ng III . -Lấy điểm kiểm tra 1 tiết để đánh giá quá trình tiếp thu bài của học sinh về kiến thøc cña ch¬ng . B. §Ò bµi I. Tr¾c nghiÖm kh¸ch quan (4 ®iÓm): Khoanh tròn vào chữ cái đứng trớc câu trả lời đúng : C©u 1: PT 2x - y = 1 cã nghiÖm lµ A. (1 ; -1) , B (1;1) , C (3 ; -5) , D (-3 ; 5) Câu 2: Tập nghiệm của PT 0x + 3y = 2 đợc biểu diễn bởi đờng thẳng A. y = 2x ; B. y = 3x ; C. x= 2 ; D .y= 2 3. 3. ìïï 4x + 5y = 3 í ï x - 3y = 5 C©u 3: CÆp sè nµo sau ®©y lµ nghiÖm cña hÖ PT ïî A. (2; 1) ; B. (-2; -1) ; C. (2; -1) ; D (3; 1) Câu 4 : Cho PT x + y = 1 (1) . PT nào dới đây có thể kết hợp với PT (1) để đợc một hÖ PT bËc nhÊt hai Èn cã v« sè nghiÖm sè ? A. 2x - 2 = -2y ; B . 2x - 2 = 2y ; C. 2y = 3 - 2x ; D.y=1 +x II.Tù luËn ( 6 §iÓm ) C©u 5 : Gi¶i c¸c hÖ PT sau ìï x 2 ïï = ìïï 4x + 7y = 16 í y 3 ïï í x + y = 10 ïïî 4x - 3y = -24 a) b) ïî C©u 6 : Mét h×nh ch÷ nhËt cã chu vi b»ng 280m. NÕu gi¶m chiÒu dµi cña h×nh ch÷ nhËt ®i 24mvµ t¨ng chiÒu réng thªm 3m th× diÖn tÝch cña h×nh ch÷ nhËt t¨ng thªm 144m2 .TÝnh chiÒu dµi vµ chiÒu réng cña h×nh ch÷ nhËt ban ®Çu . C .đáp án – biểu điểm I. Tr¾c nghiÖm kh¸ch quan : ( 4 ®iÓm) 1 C. 2 D. 3 D. 4 B. 5 B. Câu 1 ,2 đúng đợc 1 điểm . Câu 3 - 6 đúng đợc 0,5 điểm II. Tù luËn : (6®iÓm ) C©u 5 : (2®iÓm ) a) 10y = 40 => y = 4 , x = -3. VËy hÖ cã nghiÖm. b). ìïï 3x - 2y = 0 Û í ïïî x + y = 10. Gv: Bïi ThÞ Th¶nh. ïïì x = 4 í ïîï y = 6. ïìï x = -3 í ïïî y = 4. 0,5 ®iÓm. 0,5 ®iÓm. 0,5 ®iÓm. 6 C.
<span class='text_page_counter'>(68)</span> Giáo án đại số 9 năm học 2009-2010. ®iÓm. C©u 6 :(4®iÓm ) Gäi chiÒu dµi hcn lµ a, chiÒu réng hcn lµ b ( a,b > 0 , ® v lµ cm ) : 0,5 Theo gt 1 cã pt :. 2( a+b) = 280. : 1 ®iÓm. Theo gt 2 cã pt :. ( a -24)(b+3) = ab + 144. : 1 ®iÓm. ìïï 2(a + b) = 280 í ïïî (a - 24)(b + 3) = ab + 144. Cã hÖ pt : Giải hệ PT , tìm đợc a,b thoả mãn đk và trả lời. :1 ®iÓm : 0,5 ®iÓm. Thîng B×, ngµy...th¸ng ...n¨m 2010 DuyÖt cña tæ chuyªn m«n. Ngµy so¹n 1/2/2010 Ngµy gi¶ng : 9A TiÕt 47 - 48. 9B:. §1.Hµm sè. y = ax2 ( a ¹ 0). A.Mục tiêu cần đạt : - HS thấy đợc trong thực tế có những hàm số dạng y = ax2 ( a ạ 0) . - HS biÕt c¸c tÝnh gi¸ trÞ cña c¸c hµm sè t¬ng øng víi gi¸ trÞ cho tríc cña biÐn sè . - HS n¾m v÷ng tÝnh chÊt cña hµm sè y = ax2 ( a ¹ 0) . B. ChuÈn bÞ cña Gv vµ HS : -GV :B¶ng phô ?1 ; ?4 . -HS: đọc trớc bài C. các hoạt động dạy học I. ổn định tổ chức lớp : ( 1ph) II. KiÓm tra bµi cò : (5 ph) ? Nhắc lại các kiến thức đã học về hàm số : Định nghĩa , tính chất , đồ thị .. III. Bµi míi: ( 33ph). Gv: Bïi ThÞ Th¶nh.
<span class='text_page_counter'>(69)</span> Giáo án đại số 9 năm học 2009-2010 Hoạt động của GV và HS H§1.Giíi thiÖu hµm sè bËc hai y = ax2 ( a ¹ 0) . -GV yªu Equation Chapter (Next) Section 1cầu HS đọc VD trong sgk . GV khẳng định S = 5t2 là hàm số bậc hai thùc tÕ cã nhiÒu hµm sè nh thÕ c¸c hµm sè d¹ng y = ax2 ( a ¹ 0) H§2. H×nh thµnh tÝnh chÊt . GV yªu cÇu HS thùc hiÖn ?1 . -2HS lªn b¶ng lµm vµo b¶ng phô GV chuÈn bÞ s½n. - C¸c HS nhËn xÐt -GV kÕt luËn ? Nhắc lại khái niệm h/s đồng biến , nghÞch biÕn .. HS vËn dông lµm ?2 -HS1 nhËn xÐt h/s y = 2x2. - HS2 nhËn xÐt h/s y = -2x2 - HS nhận xét hệ số a , tính đồng biến , nghÞch biÕn . Ngµy gi¶ng: 9A 9B: TiÕt 48. Néi dung chÝnh 1.VÝ dô më ®Çu . S = 5t2 lµ hµm sè bËc hai D¹ng : y = ax2 ( a ¹ 0) 2. TÝnh chÊt cña hµm sè y = ax2 ( a ¹ 0) ?1 x y=2x2. -3 18. -2 8. -1 2. 0 1 0 2. 2 8. 3 18. x y=-2x2. -3 -18. -2 -8. -1 -2. 0 1 0 -2. 2 -8. 3 -18. ?2*Hµm sè y = 2x2 : -Khi x t¨ng nhng lu«n lu«n ©m th× gi¸ trÞ t¬ng øng cña y gi¶m . - Khi x t¨ng nhng lu«n lu«n d¬ng th× gi¸ trÞ t¬ng øng cña y t¨ng . *Hµm sè y = -2x2 : -Khi x t¨ng nhng lu«n lu«n ©m th× gi¸ trÞ t¬ng øng cña y t¨ng . - Khi x t¨ng nhng lu«n lu«n d¬ng th× gi¸ trÞ t¬ng øng cña y gi¶m . *TÝnh chÊt : (sgk/29). HS lµm ?4. ?3 Khi x ¹ 0 th× gi¸ trÞ cña y lu«n d¬ng. khi x = 0 th× y =0. Víi hµm sè : y =-2x2 , khi x ¹ 0 th× y lu«n ©m . Khi x= 0 th× y =0 . *NhËn xÐt : (sgk/30). -2 HS lªn b¶ng ®iÒn. ?4. -HS th¶o luËn tr¶ lêi ?3 . HS lµm ?3 -GV gäi HS nhËn xÐt .. - c¸c HS nhËn xÐt -GV kÕt luËn. x y=. 1 2 x 2. x y=-. 1 2 x 2. IV. Cñng cè : ( 4 ph) - HS nh¾c l¹i t/c cña hµm sè y = ax2 ( a ¹ 0) . - HS nh¾c l¹i nhËn xÐt cña h/s y = ax2 ( a ¹ 0) . - Híng dÉn HS lµm BT1,2,3/30-31sgk . Gv: Bïi ThÞ Th¶nh. -3. -2. 9 2. 2. -1 1 2. -3 -. -2 -1 9 -2 1 2. 2. 0. 1. 0 0 0. 2 1 2. 1 -. 9 2. 2 2. 1 2. 3. -2. 3 -. 9 2.
<span class='text_page_counter'>(70)</span> Giáo án đại số 9 năm học 2009-2010 V. híng dÉn vÒ nhµ:( 2 ph) -Häc thuéc tÝnh chÊt , nhËn xÐt . -Đọc có thể em cha biết , thực hành bài đọc thêm . -Lµm c¸c bµi tËp/31sgk . Thîng B×, ngµy...th¸ng ...n¨m 2010 DuyÖt cña tæ chuyªn m«n. Ngµy so¹n 1/3/2010 Ngµy gi¶ng 9A : TiÕt 49. 9B:. LuyÖn tËp A.Mục tiêu cần đạt : - HS thấy đợc trong thực tế có những hàm số dạng y = ax2 ( a≠0) . - HS biÕt c¸c tÝnh gi¸ trÞ cña c¸c hµm sè t¬ng øng víi gi¸ trÞ cho tríc cña biÐn sè . - áp dụng hàm số y = ax2 ( a≠0) để làm một số bài toán thực tế. B. ChuÈn bÞ : - GV : B¶ng phô - HS : Làm đủ bài tập C. các hoạt động dạy học I. ổn định tổ chức lớp : ( 1ph) II. KiÓm tra bµi cò : (5 ph) Nhắc lại các kiến thức đã học về hàm số y = ax2 (a ạ 0) : Định nghĩa , tính chất ? - HS nh¾c l¹i nh SGK III. bµi míi : ( 33 ph ) Hoạt động của GV và HS Néi dung Bµi 1/tr30: H§1 : LuyÖn tËp H§1.1 :Bµi 1/tr30 -HS đọc đề bài -GV yªu cÇu HS lµm viÖc c¸ nh©n , GV kiÓm tra bµi lµm cña 3HS - HS : 1 em lªn b¶ng ®iÒn vµo b¶ng phô : R (cm) 0,57 1,37 2,15 4,09 2 2 π S= R (cm ) 1,02 5,89 14,51 52,53 -GV yêu cầu HS hoạt động nhóm:nửa lớp lµm phÇn b, nöa líp lµm phÇn c. Gi¶i a) R (cm) 0,57 S= π R2(cm2) 1,02. 1,37 5,89. 2,15 4,09 14,51 52,53. b) gi¶ sö R*= 3R th× S* = π R*2 = π (3R)2 = 9 π R2= 9S VËy diÖn tÝch t¨ng 9 lÇn c) 79,5 = π R2 Suy ra R2 = 79,5 : π 79,5 π 5, 03 (cm). H§1.2 : Bµi 2/ tr31 -Gv: Gọi 1 HS đọc đề bài -H: Bµi to¸n cho biÕt g× , yªu cÇu lµm g× ? GV gäi 2 HS lªn b¶ng lµm -GV kiÓm tra HS lµm vµ ch÷a H§1.3 : Bµi 3/ tr31 -Gv: Cho học sinh đọc nội dung bài toán . Gv: Bïi ThÞ Th¶nh. Do đó R = Bµi 2/ tr31 Gi¶i a) §¸p sè 96m , 84m b)4t2 =100.Suy ra t2 =25 Do đó t = - √ 25 và t = √ 25 V× thêi gian lµ sè d¬ng nªn t =5(gi©y ) Bµi 3/ tr31 Gi¶i.
<span class='text_page_counter'>(71)</span> Giáo án đại số 9 năm học 2009-2010 -HS đọc đề bài -H: Bµi to¸n cho biÕt g× , yªu cÇu lµm g× ? H·y tÝnh h»ng sè a? -HS : a.22 =120 Suy ra =120: 4 = 30 -Khi v = 100m/s th× lùc F b»ng bao nhiªu , cïng c©u hái nµy khi v = 20m/s ? IV. Cñng cè : ( 4 ph) - Nh¾c l¹i t/c cña hµm sè y = ax2 - Nh¾c l¹i nhËn xÐt cña h/s y = ax2 V. híng dÉn vÒ nhµ:( 2 ph) -Häc thuéc t/c , nhËn xÐt . -Lµm c¸c bµi tËp/31 sgk .. a) TÝnh h»ng sè a : a.22 =120 Suy ra =120: 4 = 30 b) V× F =30v2 nªn khi vËn tèc v =10 m/s th× F=30.102=3000(N) Khi v =20 m/s th× F =30.400=12000(N) (a ¹ 0) (a ¹ 0). Thîng B×, ngµy...th¸ng ...n¨m 2010 DuyÖt cña tæ chuyªn m«n. _____________________________________________. Ngµy so¹n 5/3/2010 Ngµy gi¶ng 9A : TiÕt 50. 9B:. Đ2.đồ thị hàm số y = ax2 (a ạ 0) A.Mục tiêu cần đạt : - HS biết đợc dạng đồ thị và phân biệt đợc chúng trong hai trờng hợp a > 0 và a < 0 - HS nắm vững tính chấta của đồ thị và liên hệ đợc t/c của đồ thị với t/c của hàm số - HS vẽ đợc đồ thị . B. ChuÈn bÞ : -GV : Bảng phụ kẻ ô hệ trục toạ độ Oxy, bảng ?1,, ,hình 7 -HS : giÊy kÎ «li Gv: Bïi ThÞ Th¶nh.
<span class='text_page_counter'>(72)</span> Giáo án đại số 9 năm học 2009-2010 C. Các hoạt động dạy học: I. ổn định tổ chức lớp : ( 1ph) II. KiÓm tra bµi cò : (5 ph) Ph¸t biÓu t/c cña hµm sè y = ax2 (a ¹ 0) Xác định các điểm biẻu diễn các cặp số (x;y) trong VD1 trên mp toạ độ . III. Bµi míi: ( 33 ph ) Hoạt động của GV và HS Néi dung HĐ1. Vẽ đồ thị h/s y = 2x2 -GV lần lợt nối các điểm tạo thành đờng cong H6/34 -HS th¶o luËn lµm ?1 .HS tr¶ lêi ý 1 .HS tr¶ lêi ý 2 .HS tr¶ lêi ý 3 -C¸c HS kh¸c nhËn xÐt . -GV giới thiệu Parabol , đỉnh Parabol. Ví dụ 1 : Vẽ đồ thị h/s y = 2x2 ?1 ( H6 ) . §å thÞ n»m phÝa trªn trôc hoµnh . A,B,C lần lợt đố xứng với A’,B’,C’ qua Oy . Điểm O(0;0) là điểm thấp nhất của đồ thị Đồ thị H6 là Parabol đỉnh O. 1 HĐ2. Vẽ đồ thị h/s y = 2 x2. 1 Ví dụ 2 : Vẽ đồ thị h/s y = 2 x2. -. -HS làm các bớc trong VD2 để vẽ đồ thị 1 h/s y = 2 x2 HS th¶o luËn lµm ?2 , nhËn 1 xét hình dạng của đồ thị h/s y = 2 x2 -. -GV giíi thiÖu Parabol. -. ?2. ( H7 ). 1 .§å thÞ h/s y = 2 x2 n»m phÝa díi trôc -. hoµnh . M,N,P lần lợt đố xứng với M’,N’,P’ qua Oy . Điểm O(0;0) là điểm cao nhất của đồ thị NhËn xÐt : ( sgk/35). HĐ3. Giới thiệu dạng tổng quát đồ thị hµm sè y = ax2 (a ¹ 0) -GV giới thiệu dạng tổng quát đồ thị hàm sè y = ax2 (a ¹ 0) -HS đọc n/x sgk/35 -HĐ4. Giới thiệu cách xác định 1 trong ?3 2 gi¸ trÞ x , y cña mét ®iÓm khi biÕt gi¸ 1 trÞ kia qua ?3 Cho đồ thị h/s y = 2 x2 -GV nhÊn m¹nh chó ý sgk/35 a) Muốn tìm một điểm trên đồ thị có hoµnh -GV lu ý cho học sinh đường thẳng song song với Ox nếu cắt đồ thị thì phải cắt ở hai điểm đối xứng với nhau qua trục Oy, vì đồ thị nhận Oy làm trục đối xứng .. độ bằng 3 a kẻ đờng thẳng đi qua điểm 3 trªn trôc hoµnh vµ song song víi trôc tung cắt đồ thị tại điểm cần tìm . x =3 => y = - 4,5 b) T¬ng tù a) Chó ý : (sgk/35). IV. Cñng cè:( 4 ph) 1. HS ph¸t biÓu nhËn xÐt vµ chó ý 2. HS th¶o luËn lµm bt4/36 V. híng dÉn vÒ nhµ:( 2 ph) -HS đọc bài đọc thêm , về nhà học và làm các BT5,6 ,7/ Trang 37-38 Bµi 7: a) gọi M là điểm thuộc đồ thị vầ có hoành độ x = 2, khi đó tung độ y = a x2 = 1 Suy ra a = 1/4 b) Có thuộc đồ thị hàm số y = 1/4 x2 Gv: Bïi ThÞ Th¶nh.
<span class='text_page_counter'>(73)</span> Giáo án đại số 9 năm học 2009-2010 Thîng B×, ngµy...th¸ng ...n¨m 2010 DuyÖt cña tæ chuyªn m«n. __________________________________________________________ Ngµy so¹n 4/3/2010 Ngµy gi¶ng :9A 9B TiÕt 51. Đ2.đồ thị hàm số y = ax2 (a ạ 0) ( tiờ́p theo ) A.Mục tiêu cần đạt : - Ôn tập về đồ thị hàm số y = f(x) =ax2 (a ≠ 0 ) -Rèn kĩ năng vẽ đồ thị hàm số và sử dụng đồ thị để ớc lợng các giá trị , vj trí các ®iÓm B. ChuÈn bÞ : GV : Bảng phụ kẻ ô hệ trục toạ độ Oxy HS : giÊy kÎ «li C. Các hoạt động dạy học: I. ổn định tổ chức lớp : ( 1ph) II. KiÓm tra bµi cò : (5 ph) -Phát biểu nhận xét về đồ thị hàm số y = ax2 (a ≠ 0) Vẽ đồ thị hàm số y =f(x) = x2 -HS lên bảng vẽ đồ thị. III. Bµi míi: ( 33 ph ) Hoạt động của Gv và HS Nội dung chính Bµi 6/38 HĐ1. Rèn kỹ năng vẽ đồ thị và sử a) Vẽ đồ thị hàm số y = x2 dụng đồ thị x -3 -2 -1 0 1 2 3 - HS nhận xét đồ thị bạn vẽ trên bảng 2 y=x 9 4 1 0 1 4 9 - GV kÕt luËn söa sai 10. 8. y = f(x)=x2. 6. - HS th¶o luËn lµm phÇn b) .1HS lªn b¶ng tr×nh bµy . C¸c HS kh¸c nhËn xÐt . GV kÕt luËn - HS dùng đồ thị để ớc lợng các giá trị (0,5)2 , (-1,5)2 , (2,5)2 , - HS tr¶ lêi - GV lu ý HS cách xác định giá trị (0,5)2 bằng đồ thị . - HS thảo luận nêu cách xác định điểm √ 3 , √ 7 trªn trôc hoµnh . . 1HS tr×n bµy c¸ch lµm . C¸c HS nªu ý kiÕn Gv: Bïi ThÞ Th¶nh. 4. 2. -5. b) f(-8) = (-8)2 = 64 f(-1,3) = (-1,3)2 = 1,69 f(-0,75)2 = (-0,75)2 = 0,5625 f(1,5) = 2,25 c) (0,5)2 = 0,25 ; (-1,5)2 =2,25 (2,5)2 = 6,25 d) ( √ 3 )2 = 3 ; ( √ 7 )2 = 7. 5.
<span class='text_page_counter'>(74)</span> Giáo án đại số 9 năm học 2009-2010 .GV khẳng định cách làm . HS thùc hiÖn. Trên trục tung xác định các điểm 3 , 7 . Kẻ qua các điểm đó các đt song song với trục hoành , cắt đồ thị tại hai điểm . Vẽ các đt qua hai điểm đó // với trục tung cắt hoành độ tại các điểm √ 3 , √ 7 .. HĐ2. Rèn kỹ năng xác định hàm số và điểm nằm trên đồ thị hàm số - Điểm M(2;1) thuộc đồ thị hàm số y = ax2 ta có đẳng thức nào . - HS tính a và xác định hàm số. Bµi 7/38sgk a) T×m hÖ sè a Điểm M(2;1) thuộc đồ thi hàm số y = ax2 ta cã : 1 = a.4 a = 1. - HS th¶o luËn lµm phÇn b , GV lu ý HS mp toạ độ đã vẽ ở hình 10. 4 1 2 x 4. Hàm số đó là : y =. b) Điểm A thuộc đồ thị hàm số vì toạ độ ®iÓm A tho¶ m·n hµm sè 4 = 1 .42 4. - HS th¶o luËn lµm c©u c). c) x =1 th× y = 1 ta cã C(1;4) 4. - GV kÕt luËn nªu c¸ch nhËn biÕt ®iÓm thuộc đồ thị hàm số .. 9 4. x = 3 th× y = ta cã B(3; 9 ) 4 x = 4 th× y = 4 ta cã A(4;4) y = ax2 4. 9/4 2. 1/4 -4. -3. -2. -1. 0. 1. 2. 3. 4. IV. Cñng cè :( 4 ph) -HS nhắc lại nhận xét đồ thị hàm số y = ax2 (a 0) -HS nêu cách vẽ đồ thị hàm số y = ax2 (a 0) V. híng dÉn vÒ nhµ:( 2 ph) GV híng dÉn HS BT8,9,10/38-39sgk Bµi 10: V× -2 < 0 < 4 nªn khi x = 0 th× y = 0 lµ gi¸ trÞ lín nhÊt cña hµm sè H¬n n÷a khi x = -2 th× y = 0,75.(-2)2 = -3 khi x = 4 th× y = -0,75.42 = -12 < -3 .VËy khi -2 £ x £ 4 th× gi¸ trÞ nhá nhÊt cña hµm sè lµ -12 , gi¸ trÞ lín nhÊt cña hµm sè lµ 0 . Thîng B×, ngµy...th¸ng ...n¨m 2010 DuyÖt cña tæ chuyªn m«n. Gv: Bïi ThÞ Th¶nh.
<span class='text_page_counter'>(75)</span> Giáo án đại số 9 năm học 2009-2010. Ngµy so¹n 12/3/2010 Ngµy gi¶ng : 9A TiÕt 52. 9B:. § 3. Ph¬ng tr×nh bËc hai mét Èn A.Mục tiêu cần đạt : - HS nắm đợc định nghĩa phơng trình bậc hai một ẩn , đặc biệt nhớ rằng a ≠ 0 - Biết phơng pháp giải riêng các phơng trình thuộc hai dạng đặc biệt . - Biết biến đổi phơng trình dạng tổng quát ax2 + bx + c = 0 về dạng æ b÷ ö2 b 2 - 4ac ç x+ ÷= ç ç è 2a ÷ ø 4a 2 trong trêng hîp a,b,c lµ c¸c sè cô thÓ .. B. ChuÈn bÞ : - GV: B¶ng phô ?4. -HS : §äc tríc sgk. C. Các hoạt động dạy học: I. ổn định tổ chức lớp : ( 1ph) II. KiÓm tra bµi cò : (5 ph) Phát biểu nhận xét về đồ thị hàm số y = ax2 (a ≠ 0) ? - HS phát biểu nhận xét . GV bổ xung và nêu lại nhận xét. III. Bµi míi: ( 33 ph ) Hoạt động của Gv và HS Nội dung chính 1.Bµi to¸n më ®Çu HĐ1. Hình thành định nghĩa x2 - 28x + 52 = 0 lµ mét ph¬ng tr×nh bËc - GV giíi thiÖu bµi to¸n më ®Çu sgk/40 hai mét Èn sè . -->ph¬ng tr×nh bËc hai mét Èn . 2. §Þnh nghÜa : ( sgk/40) - GV nêu định nghĩa sgk , HS đọc định ax2 + bx + c = 0./x : Èn sè ; a,b,c Î R ; a ≠ nghÜa . 0 - GV, HS nghiên cứu VD sgk/40 xác định VÝ dô :(sgk/40) c¸c hÖ sè cña ph¬ng tr×nh bËc hai ?1 a) x2 - 4 = 0 : a=1;b = 0;c =-4 - HS th¶o luËn lµm ?1 ( mçi HS lµm 1 c) 2 x2 + 5x = 0 :a=2; b=5; c=0 phÇn ) e) -3 x2 = 0 : a=-3; b=0; c=0 3.Mét sè vÝ dô vÒ gi¶i ph¬ng tr×nh bËc H§2. H×nh thµnh c¸ch gi¶i ph¬ng tr×nh hai. bËc hai . VÝ dô 1 : (sgk/41) tr×nh : - HS th¶o luËn lµm ?2 ; 1 HS tr×nh bày c¸c ?2 Gi¶i ph¬ng 2 2 x + 5x = 0 <=> x.(2x+5) = 0 HS kh¸c nhËn xÐt , GV kÕt luËn . <=> x = 0 hoÆc 2x + 5 = 0 -5 <=> x = 0 hoÆc x = 2. - HS thảo luận làm ?3 sau khi đã xem VD2 , 1 HS tr×nh bÇy c¸c HS kh¸c nhËn Gv: Bïi ThÞ Th¶nh. VÝ dô 2 : (sgk/41) ? 3 Gi¶i ph¬ng tr×nh :.
<span class='text_page_counter'>(76)</span> Giáo án đại số 9 năm học 2009-2010 2 3x2 -2 = 0 Û 3x2 = 2 Û x2 = 3. xÐt , GV kÕt luËn .. - HS th¶o luËn lµm ?4 ; GV gióp HS ®iÒn vµo chç trèng .. Û x=. ±. 2 3. ?4 Gi¶i ph¬ng tr×nh : 7 7 ± 2 Û x=2+ (x-2)2= 2 Û x-2 =. √. 7 2. hoÆc x = 2 -. √. 7 2 Û x=. 4 + 14 2 hoÆc. 4 - 14 x= 2. IV. Cñng cè :( 4 ph) - HS nhắc lại định nghĩa phơng trình bậc hai một ẩn số . - Nªu c¸ch gi¶i ph¬ng tr×nh bËc hai mét Èn khuyÕt b ,c . - HS lµm BT 11/42sgk . a)5x2 + 3x- 4 = 0 , a =5 , b =3 , c =- 4 b)2x2 - 2(m-1) + m2 = 0 , a =2 , b = -2(m-1) , c =m2 V. híng dÉn vÒ nhµ:( 2 ph) - xem l¹i c¸c vÝ dô trong bµi , chó ý c¸ch gi¶i PT bËc 2 - Lµm bµi tËp 12 SGk/42 . Thîng B×, ngµy...th¸ng ...n¨m 2010 DuyÖt cña tæ chuyªn m«n. -------------------------------------------Ngµy so¹n 13/3/2010 Ngµy gi¶ng : 9A TiÕt 53. 9B:. § 3. Ph¬ng tr×nh bËc hai mét Èn ( tiếp theo) A.Mục tiêu cần đạt : - HS nắm đợc định nghĩa phơng trình bậc hai một ẩn , đặc biệt nhớ rằng a ≠ 0 - Biết phơng pháp giải riêng các phơng trình thuộc hai dạng đặc biệt .Vọ̃n dụng vào giải các ? - Biết biến đổi phơng trình dạng tổng quát ax2 + bx + c = 0 về dạng æ b÷ ö2 b 2 - 4ac ç x + ÷= ç ç è 2a ÷ ø 4a 2 trong trêng hîp a,b,c lµ c¸c sè cô thÓ .. B. ChuÈn bÞ : - GV: B¶ng phô ?4 . ?6, ?7 -HS : §äc tríc sgk. C. Các hoạt động dạy học: Gv: Bïi ThÞ Th¶nh.
<span class='text_page_counter'>(77)</span> Giáo án đại số 9 năm học 2009-2010 I. ổn định tổ chức lớp : ( 1ph) II. KiÓm tra bµi cò : (5 ph) Định nghĩa về phương trình bậc hai một ẩn ? Áp dụng giải PT : x2 – 4 = 0 -HS: nêu định nghĩa và làm bài tập -> GV cho học sinh khác nhận xét và GV nhận xét cho điểm HS được kiểm tra. III. Bµi míi: ( 33 ph ) Hoạt động của Gv và HS Nội dung chính HĐ1.Th¶o luËn lµm ?5 ?5 Gi¶i ph¬ng tr×nh : - HS Th¶o luËn lµm ?5 x2 - 4x + 4 = 7 Û (x-2)2= 7 2. HĐ2 .Th¶o luËn lµm ?6 - HS Th¶o luËn lµm ?6 - GV: Cho HS các nhóm thảo luận nhóm khi hết thời gian đổi bài nhóm qua phiếu học tập và nhận xét chéo kết quả nhóm bạn thông qua đáp án chuẩn của Gv treo trên bảng. HĐ3 .Th¶o luËn lµm ?7 - GV: Cho HS tiếp tục thảo luận nhóm nhỏ ?7 - HS Th¶o luËn lµm ?7. - GV trình bày VD3 giúp HS nắm đợc cách biến đổi để phơng trình dạng tổng qu¸t ax2 + bx + c = 0 vÒ d¹ng 2. æ b÷ ö b 2 - 4ac ç x + = ÷ ç ç è 2a ÷ ø 4a 2. 2. ?6Gi¶i ph¬ng tr×nh : 1 1 2 x - 4x = 2 Û x - 4x + 4 = 2 +4 Û x2 - 4x + 4 = 7 2 -. 2. ?7Gi¶i ph¬ng tr×nh : 1 2x2- 8x = -1 Û x2 - 4x = 2 -. VÝ dô 3 : ( sgk/42). 1 2x2- 8x = -1 Û x2 - 4x = − 2 1 Û x2 - 4x + 4 = 2 +4 Û 7 2 -. 7 2 Û (x-2) = 2. √. 7 2. Û x-2 =. hoÆc x = 2 -. √. x2 - 4x + 4 =. ±. 7 2 Û x=2+. 7 2 Û x=. 4 + 14 2 hoÆc. 4 - 14 x= 2. VËy ph¬ng tr×nh cã 2 nghiÖm : 4 + 14 4 - 14 2 x1 = ; x2 = 2. IV. Cñng cè :( 4 ph) - HS nhắc lại định nghĩa phơng trình bậc hai một ẩn số . - Nªu c¸ch gi¶i ph¬ng tr×nh bËc hai mét Èn khuyÕt b ,c . Cho HS lên bảng làm bài 14 vận dụng tho Ví dụ 3 Bµi 14 :. 2x2 + 5x = -2. Gv: Bïi ThÞ Th¶nh. 5 5 25 25 x + = -1+ Û x2 + 2 = -1 Û x2+2.x. 4 16 16.
<span class='text_page_counter'>(78)</span> Giáo án đại số 9 năm học 2009-2010 Û. 5 2 9 ) = 16 Û (x+ 4. 1 x = - 2 hoÆc x = -2. V. híng dÉn vÒ nhµ:( 2 ph) - xem l¹i c¸c vÝ dô trong bµi , chó ý c¸ch gi¶i PT bËc 2- Lµm bµi tËp 12 ,13 SGk/42-43 . Thîng B×, ngµy...th¸ng ...n¨m 2010 DuyÖt cña tæ chuyªn m«n Ngày soạn : 15/3/2010 Ngày gi¶ng: 9A:. 9B:. Luyện tập. TiÕt 54 A.Mục tiêu cần đạt : - HS ôn tập định nghĩa phơng trình bậc hai một ẩn . - RÌn luyÖn c¸ch gi¶i ph¬ng tr×nh bËc hai mét Èn . æ b÷ ö2 b 2 - 4ac ç x+ ÷ ç ÷ = 4a 2 ç - Rèn cách biến đổi phơng trình dạng tổng quát ax2 + bx + c = 0 về dạng ố 2a ứ trong trêng hîp a,b,c lµ c¸c sè cô thÓ . B. ChuÈn bÞ : -HS ôn tập định nghĩa và cách giải phơng trình bậc hai một ẩn - GV : B¶ng phô. C. Các hoạt động dạy học: I. ổn định tổ chức lớp : ( 1ph) II. KiÓm tra bµi cò : (5 ph) -H: §Þnh nghÜa ph¬ng tr×nh bËc hai mét Èn ?/ Lµm BT 12a) giải PT : x2 – 8 = 0 Giải : PT: x2 – 8 = 0 <=> x2 = 8 <=> x = ± 8 Vậy phương trình có hai nghiệm III. Bµi míi: ( 33 ph ) Hoạt động của Gv và HS H§1. RÌn c¸ch gi¶i ph¬ng tr×nh bËc hai khuyÕt b , c GV gäi hai HS lªn b¶ng lµm phÇn b,c . C¸c HS kh¸c lµm ra nh¸p . C¸c HS nhËn xÐt GV kÕt luËn , söa sai . HĐ2.Giải phơng trình bậc hai đủ GV gäi hai HS lªn b¶ng , mçi HS lµm mét phÇn C¸c HS nhËn xÐt GV kÕt luËn , söa sai .. x1 = 8 , x 2 = - 8. Nội dung chính Bµi 12/42 b) 5x2 - 20 = 0 Û x2 = 4 Û x = ±2 Ph¬ng tr×nh cã hai nghiÖm x1 = 2 ; x2 = -2 d) 2x2 + √ 2 x = 0 Û √ 2 x ( √ 2 x + 1 ) = 0 2 x=Û x = 0 hoÆc 2 Ph¬ng tr×nh cã hai x2 = -. 2 2. nghiÖm :x1 = 0 ; Bµi 13/43 a) x2 + 8x = -2 Û x2 + 8x + 16 = -2 + 16 Û (x + 4 )2 = 14 1 Û 1 b) x2 + 2x = ) x2 + 2x + 1 = + 1 Û (x + 3 3 4 1)2 = 3 IV. Cñng cè :( 4 ph) - Nhắc lại định nghĩa phơng trình bậc hai một ẩn số . - Nªu c¸ch gi¶i ph¬ng tr×nh bËc hai mét Èn khuyÕt b ,c . - Nêu các bớc biến đổi phơng trình dạng tổng quát ax2 + bx + c = 0 æ b÷ ö2 b 2 - 4ac ç x+ ÷ ç ÷ = 4a 2 ç vÒ d¹ng è 2a ø .. V. híng dÉn vÒ nhµ:( 2 ph) Gv: Bïi ThÞ Th¶nh.
<span class='text_page_counter'>(79)</span> Giáo án đại số 9 năm học 2009-2010 Xem lại các bài tập đã chữa. Làm bài tập 11,12,13,14/ tr4 Bµi 12 : d) Gi¶i c¸c PT sau 2x2 +. 2x = 0. Ngµy so¹n : 18/3/2010 Ngµy gi¶ng: 9A : TiÕt 55. 2 .§¸p sè x1 = 0 x2 = - 2 . Thîng B×, ngµy...th¸ng ...n¨m 2010 DuyÖt cña tæ chuyªn m«n. 9B:. § 4.c«ng thøc nghiÖm cña ph¬ng tr×nh bËc hai A.Mục tiêu cần đạt: - HS nhí biÖt thøc = b2 - 4ac vµ nhí kÜ víi ®iÒu kiÖn nµo cña a th× ph¬ng tr×nh v« nghiÖm , cã nghiÖm kÐp , cã hai nghiÖm ph©n biÖt . - HS nhí vµ vËn dông thµnh th¹o c«ng thøc nghiÖm cña ph¬ng tr×nh bËc hai B. ChuÈn bÞ : GV: B¶ng phô , tãm t¾t kÕt luËn chung / tr44 HS : §äc tríc bµi C.hoạt động dạy học . ổn định tổ chức lớp : ( 1ph) II.KiÓm tra bµi cò : ( 6ph) Phát biểu định nghĩa phơng trình bậc hai một ẩn số , các bớc biến đổi phơng trình d¹ng tæng qu¸t ax2 + bx + c = 0 vÒ d¹ng. (. x+. b 2 b2 − 4 ac = 2a 4 a2. ). III. bµi míi: ( 30 ph) H§ cña Gv vµ häc sinh Néi dung chÝnh H§1. H×nh thµnh c«ng thøc nghiÖm GV đặt vấn đề giải phơng trình bậc hai 1.C«ng thøc nghiÖm . d¹ng tæng qu¸t . ax2 + bx + c = 0 ( a ≠ 0 ) (1) GVhớng dẫn HS biến đổi giải phơng b ax2 + bx = -c x2 + 2x. 2 a = tr×nh tæng qu¸t . −. GV giíi thiÖu biÖt thøc = b2 - 4ac. c a. GV yªu cÇu HS th¶o luËn lµm ?1. −. . b 2a. x2 + 2x.. +. b 2a. 2. ( ). =. b 2a. 2. ( ). c a. (. 2. x+. 2. b b − 4 ac = 2a 4 a2. ). (2). KÝ hiÖu : = b2 - 4ac ?1 Gv yªu cÇu HS lµm ?2. (. 2. x+. b Δ = 2 2a 4a. ). a) NÕu > 0 th× tõ ph¬ng tr×nh (2) 2. b. suy ra : x + 2 a = ± √ 2a Do đó phơng trình (1) có hai nghiệm : − b+ √ Δ − b −√ Δ x= ;x = 1. 2a. b − 4 ac. 2. 2a. b) NÕu = 0 th× tõ ph¬ng tr×nh (2) Gv gäi1HS tãm t¾t b¶ng c«ng thøc Gv: Bïi ThÞ Th¶nh.
<span class='text_page_counter'>(80)</span> Giáo án đại số 9 năm học 2009-2010 nghiÖm gi¶i ph¬ng tr×nh bËc hai .. suy ra : x + b. 2a. = 0 ; Do đó phơng trình. (1) cã nghiÖm kÐp : x 1=x 2=− b. 2a. ?2. NÕu < 0 hay b2 − 4 ac< 0⇒. b2 − 4 ac <0 2 4a. ; mµ. (. 2. x+. b ≥0 2a. ). víi mäi x. Do đó không tìm đợc giá trị nào của x thoả m·n ph¬ng tr×nh (2) nªn p/t (2) v« nghiÖm Nªn p/t (1) v« nghiÖm . - KÕt luËn chung : (sgk/44) IV. Cñng cè ( 8 ph) - ViÕt c«ng thøc nghiÖm gi¶i ph¬ng tr×nh bËc hai GV lu HS c¸c bíc gi¶i ph¬ng tr×nh bËc hai b»ng c«ng thøc nghiÖm vµ c¸ch tr×nh bµy . -Cho HS ¸p dông lµm bµi tËp 15 SGK/45 Bµi 15b : a = 5 ; b = 2 10 ; c = 2 ; = (2 10 )2- 4.5.2 = 0 VËy PT cã nghiÖm kÐp . VI. híng dÉn vÒ nhµ ( 3ph) - Híng dÉn HS lµm BT 15,16/ tr45sgk . - HS đọc “Có thể em cha biết” và làm Bài đọc thêm/ tr46-47. Thîng B×, ngµy...th¸ng ...n¨m 2010 DuyÖt cña tæ chuyªn m«n Ngµy so¹n : 19/3/2010 Ngµy gi¶ng: 9A : TiÕt 56. 9B:. § 4.c«ng thøc nghiÖm cña ph¬ng tr×nh bËc hai A.Mục tiêu cần đạt: - HS nhí biÖt thøc = b2 - 4ac vµ nhí kÜ víi ®iÒu kiÖn nµo cña a th× ph¬ng tr×nh v« nghiÖm , cã nghiÖm kÐp , cã hai nghiÖm ph©n biÖt . - HS nhí vµ vËn dông thµnh th¹o c«ng thøc nghiÖm cña ph¬ng tr×nh bËc hai B. ChuÈn bÞ : GV: B¶ng phô , tãm t¾t kÕt luËn chung / tr44 HS : §äc tríc bµi C.hoạt động dạy học I . ổn định tổ chức lớp : ( 1ph) II.KiÓm tra bµi cò : ( 5ph) ViÕt c«ng thøc nghiÖm gi¶i ph¬ng tr×nh bËc hai ? -HS: Ghi l¹i nh phµn tãm t¾t trong SGK/44. III. bµi míi: (28 ph) H§ cña Gv vµ häc sinh Néi dung chÝnh H§1. VËn dông c«ng thøc nghiÖm H§ 1.1 .VÝ vô: 2.¸p dông : GV cïng HS ¸p dông c«ng thøc nghiÖm -VÝ dô : sgk/45 gi¶i ph¬ng tr×nh 3x2 + 5x - 1 = 0 ?3 H§ 1.2. Cho HS lµm ?3 a) 5x2 - x + 2 = 0 (a =5 ; b = -1; c = 2 ) - GVgäi3 HS lÇn lît ¸p dông gi¶i = (-1)2 - 4.5.2 = -39 < 0 Gv: Bïi ThÞ Th¶nh.
<span class='text_page_counter'>(81)</span> Giáo án đại số 9 năm học 2009-2010 c¸c ph¬ng tr×nh ?3. VËy ph¬ng tr×nh v« nghiÖm .. GV gäi HS nhËn xÐt bµi. GV kÕt luËn , söa sai , chó ý nhÊn m¹nh 3 trêng hîp : < 0 ; > 0 ; = 0 .. b) 4x2 - 4x + 1 = 0 (a = 4 ;b = -4; c = 1) = (-4)2 - 4.4.1 = 0 Ph¬ng tr×nh cã nghiÖm kÐp : x 1=x 2=. −(− 4) 1 = 2. 4 2. c) -3x2 +x +5 = 0 (a = -3 ; b = 1 ; c = 5) =12 - 4.(-3).5 = 61 > 0 Ph¬ng tr×nh cã hai nghiÖm ph©n biÖt : − 1+ √ 61 1 − √ 61 x= = 1. 2 .(− 3) 6 − 1− √ 61 1+ √ 61 x 2= = 2 .(−3) 6. H§1.3. Chó ý *) Chó ý : sgk/ tr45 -GV nªu chó ý nh sgk . IV. Cñng cè ( 8 ph) - Cho HS cñng cè c«ng thøc nghiÖm gi¶i ph¬ng tr×nh bËc hai GV lu HS c¸c bíc gi¶i ph¬ng tr×nh bËc hai b»ng c«ng thøc nghiÖm vµ c¸ch tr×nh bµy . -Cho HS ¸p dông lµm bµi tËp 15 SGK/45 d) 1,7x2-1,2x-2,1 = 0 (a =1,7;b=-1,2;c=-2,1) = b2- 4ac = (-1,2)2 - 4.1,7.(-2,1) =15,72 >0 Ph¬ng tr×nh cã hai nghiÖm ph©n biÖt : VI. híng dÉn vÒ nhµ ( 3ph) - Híng dÉn HS lµm BT 15,16/ tr45sgk . - HS đọc “Có thể em cha biết” và làm Bài đọc thêm/ tr46-47. Thîng B×, ngµy...th¸ng ...n¨m 2010 DuyÖt cña tæ chuyªn m«n. Ngµy So¹n: 20/3/2010 Ngµy Gi¶ng: :9A: TiÕt 57. 9B:. luyÖn tËp. A.Mục tiêu cần đạt: - ¤n tËp c¸c kh¸i niÖm vÒ ph¬ng tr×nh bËc hai . - RÌn kÜ n¨ng vËn dông c«ng thøc gi¶i ph¬ng tr×nh bËc hai B. ChuÈn bÞ : GV : B¶ng phô , tãm t¾t kÕt luËn chung /44 HS : Làm đủ bài tập C. Các hoạt động dạy học : I. ổn định tổ chức lớp : ( 1ph) II. KiÓm tra bµi cò : ( 6ph) ViÕt b¶ng kÕt luËn vÒ gi¶i ph¬ng tr×nh bËc hai . - HS : lªn b¶ng viÕt vµ gi¶i PT bËc 2 2x2 -7x +3 = 0 =(-7)2-4..2.3=49-24=25 , Δ 5 III. Bµi míi : (29ph) Gv: Bïi ThÞ Th¶nh. x1 3, x 2 . 1 2.
<span class='text_page_counter'>(82)</span> Giáo án đại số 9 năm học 2009-2010 H§ cña Gv vµ häc sinh H§1. RÌn kÜ n¨ng tÝnh biÖt thøc vµ x¸c định số nghiệm của phơng trình bậc hai GV gäi 2 HS lªn b¶ng , mçi HS lµm 1 phÇn a,b ; c¸c HS kh¸c lµm nh¸p. GV gäi HS nhËn xÐt bµi cña b¹n , GV kÕt luËn söa sai . ? Gi¶i PT: 1 2 2 x +7 x + =0 c) 2 3 GV gäi 2 HS lªn b¶ng lµm . GV kiÓm tra bµi lµm cña 3 HS díi líp vµ yªu cÇu HS nhËn xÐt . H§2. RÌn kÜ n¨ng vËn dông c«ng thøc gi¶i ph¬ng tr×nh bËc hai GV yªu cÇu HS th¶o luËn lµm phÇn b, 1HS lªn b¶ng C¸c HS nhËn xÐt ; GV kÕt luËn söa sai . -GV chó ý HS trêng hîp < 0 ? Gi¶i PT d) 3x2 +5x +2 = 0 f) 16z2 + 24z + 9 = 0 GV yªu cÇu 2 HS lªn b¶ng , HS díi líp cïng lµm ; GV kiÓm tra bµi lµm cña 1 sè HS . GVchó HS trêng hîp > 0vµ trêng hîp = 0. Néi dung chÝnh 1. Bµi 15/45 a) 7x2 - 2x + 3 = 0 (a=7;b =-2 ; c = 3) = b2- 4ac = (-2)2 - 4.7.3 = - 80 < 0 Ph¬ng tr×nh v« nghiÖm . 1 2 (a= ; b=7 ; c= ) c) 1 x2 +7 x + 2 =0 2. 3. 2. 1 2 = b2- 4ac = 72- 4. 2 . 3 143 3. 3. = 49 -. =. Ph¬ng tr×nh cã hai nghiÖm ph©n biÖt : x1 = −7+ 143 ; x2 = -7- 143 3 3 Ph¬ng tr×nh cã hai nghiÖm ph©n biÖt : 2. Bµi 16/45 b) 6x2 + x + 5 = 0 ( a = 6; b = 1 ; c = 5 ) = 12 - 4.6.5 = -119 < 0 Ph¬ng tr×nh v« nghiÖm d) 3x2 +5x +2 = 0 ( a = 3 , b = 5 , c = 2 ) = 52 - 4.3.2 = 1 > 0 Ph¬ng tr×nh cã hai nghiÖm ph©n biÖt : x1 = − 5+1 =− 2 = 5 ; x2 =. √. √. 2.3 − 5 −1 =−1 2. 3. 3. 6. f) 16z2 + 24z + 9 = 0 ( a =16; b =24; c = 9) = 242 - 4.16.9 = 0 Ph¬ng tr×nh cã nghiÖm kÐp : x1 = x2 = − 24 =− 3 2. 16. 4. IV. Cñng cè : ( 15 ph) Cho HS lµm bµi kiÓm tra 15 ph §Ò bµi: Câu 1: Khoanh tròn vào kết quả mà em cho là đúng: PT : V. Híng dÉn vÒ nhµ : ( 3ph) - §äc phÇn cã thÓ em cha biÕt / tr46 - Hoµn thiÖn c¸c bµi tËp trong vë bµi tËp - §äc tríc bµi : C«ng thøc nghiÖm thu gän Thîng B×, ngµy...th¸ng ...n¨m 2010 DuyÖt cña tæ chuyªn m«n. -----------------------------------------------------------------------Gv: Bïi ThÞ Th¶nh. 4 3.
<span class='text_page_counter'>(83)</span> Giáo án đại số 9 năm học 2009-2010 Ngµy so¹n 22/3/2010 Ngµy gi¶ng :9A: TiÕt 58. 9B:. § 5.C«ng thøc nghiÖm thu gän A.Mục tiêu cần đạt : - HS thấy đợc lợi ích của công thức nghiệm thu gọn . - HS xác định đợc b' khi cần thiết và nhớ kĩ công thức tính ' . - HS nhớ và vận dụng tốt công thức nghiệm thu gọn , biết sử dụng triệt để công thức này trong mọi trờng hợp để làm cho việc tính toán đơn giản. B. ChuÈn bÞ : GV: B¶ng phô , tãm t¾t kÕt luËn c«ng thøc nghiÖm thu gän , ?2 . HS : Häc thuéc c«ng thøc nghiÖm cña pt bËc 2 C.Các hoạt động dạy học : I. ổn định tổ chức : ( 1ph) II. KiÓm tra bµi cò : ( 5ph) ViÕt b¶ng kÕt luËn vÒ gi¶i ph¬ng tr×nh bËc hai .VËn dông gi¶i ph¬ng tr×nh : 5x2 + 4x - 1 = 0 . III .Bµi míi : ( 24 ph) H§ cña Gv vµ häc sinh H§1. H×nh thµnh c«ng thøc nghiÖm thu gän. Néi dung chÝnh 1. C«ng thøc nghiÖm thu gän . NÕu b = 2b' th× :. GV giíi thiÖu ' ; √ Δ' nh sgk .. =b2-4ac =(2b')2- 4ac= 2 4 b❑ 4 ac=4(b' 2 − ac). GV yªu cÇu HS lµm ?1 GV khẳng định công thức nghiệm thu gän cña ph¬ng tr×nh bËc hai . GV treo b¶ng phô kl cho HS quan s¸t H§2 . VËn dông c«ng thøc nghiÖm thu gän ?2 Gi¶i Pt 5x2 + 4x - 1 = 0 GV gäi 1 HS lªn b¶ng ch÷a ; nh¾c HS c¸ch tr×nh bµy .. kÝ hiÖu : ' = b ' 2 − 4 ac Ta cã : = 4' ?1 : 1 HSlªn b¶ng viÕt c«ng thøc nghiÖm thu gän (sgk/48) 2. ¸p dông . ?2 :. 5x2 + 4x - 1 = 0 (a=5;b=4;c=-1;b'=2) ' = 22+5.1 = 9 √ Δ' =3 >0 Ph¬ng tr×nh cã hai nghiÖm ph©n biÖt x 1=. − 2+3 1 − 2− 3 = ; x 2= =−1 5 5 5. ?3 Gi¶i Pt a) 3x2 +8x +4 = 0 ?3 (a=3;b=8;c=4;b'=4) b) 7x2 - 6 √ 2 x +2=0 ' = 42- 3.4 = 4 √ Δ=2 GV gäi 2HS lªn b¶ng lµm , GV kiÓm tra Ph¬ng tr×nh cã hai nghiÖm ph©n biÖt bµi lµm cña 3 HS díi líp x 1=. GV gäi HS kiÓm tra bµi lµm cña b¹n . Gv: Bïi ThÞ Th¶nh. − 4 +2 − 2 −4−2 = ; x 2= =−2 3 3 3. b) 7x2 - 6 √ 2 x +2=0. (a=7;.
<span class='text_page_counter'>(84)</span> Giáo án đại số 9 năm học 2009-2010 C¸c HS nhËn xÐt . GV kÕt luËn .. ' b=−6 √ 2 ; c=2 ; b =−3 √ 2 ; c=2 ). 2 ' = ( −3 √ 2¿ − 7. 2=18 − 14=4 ⇒ √ Δ'=2. ¿. Ph¬ng tr×nh cã hai nghiÖm ph©n biÖt x 1=. 3 √ 2+2 3 2 −2 ; x 2= √ 7 7. IV. Cñng cè : ( 10 ph) ViÕt c«ng thøc nghiÖm gi¶i ph¬ng tr×nh bËc hai ? GV lu ý HS c¸c bíc gi¶i ph¬ng tr×nh bËc hai b»ng c«ng thøc nghiÖm thu gän vµ c¸ch tr×nh bµy .Chó ý 3 trêng hîp ' < 0 ; ' = 0 ; ' > 0 . Lµm BT17/tr49 : GV gäi HS lªn b¶ng gi¶i c¸c Pt V. híng dÉn vÒ nhµ : ( 3ph) -Häc thuéc c«ng thøc nghiÖm vµ ct nghiÖm thu gän -Lµm BT vÒ nhµ,18,19,20, 24/ tr49 -GV híng dÉn HS lµm BT24: Cho Pt : x2 - 2(m-1)x + m2 = 0 , = (m-1)2 - m2 Pt cã nghiÖm ph©n biÖt khi , > 0 Pt cã nghiÖm kÐp khi , < 0 Pt v« nghiÖm khi , = 0 ______________________________________________________ Ngµy so¹n 27/3/2008 Ngµy gi¶ng3/4/2008 TiÕt 56 LuyÖn tËp A.Môc tiªu : - ¤n tËp c«ng thøc nghiÖm , c«ng thøc nghiÖm thu gän cña ph¬ng tr×nh bËc hai . - RÌn kÜ n¨ng gi¶i c¸c ph¬ng tr×nh bËc hai . B. ChuÈn bÞ : GV:B¶ng phô , tãm t¾t kÕt luËn c«ng thøc nghiÖm , c«ng thøc nghiÖm thu gän gi¶i ph¬ng tr×nh bËc hai HS : làm đủ BT; Học thuộc ct nghiệm . C.hoạt động dạy học * H§1: KiÓm tra bµi cò : HS1 : ViÕt c«ng thøc nghiÖm gi¶i ph¬ng tr×nh bËc hai . HS2 : ViÕt c«ng thøc nghiÖm thu gän gi¶i ph¬ng tr×nh bËc hai . Hoạt động của GV H§2.RÌn kÜ n¨ng gi¶i c¸c d¹ng ph¬ng tr×nh bËc hai 1. Bµi 20/ tr49 GV gäi 2 HS lªn b¶ng lµm BT 20 phÇn a, b GV yªu cÇu c¸c HS nhËn xÐt , GV kÕt luËn Hai HS lªn b¶ng lµm BT 20 phÇn c,d c¸c HS nhËn xÐt , GV kÕt luËn .. Gv: Bïi ThÞ Th¶nh. Hoạt động củaHS 2 HS lªn b¶ng lµm a) 25x2 - 16 = 0 ⇔ x 2=16 ⇔ x=± ❑ 16 =± 4 25 3 ⇔ x 2=− 2. √. 25. 5. b) 2x2 + 3 = 0 Ph¬ng tr×nh v« nghiÖm . c) 4,2x2 + 5,46x = 0 x.(4,2x + 5,46 ) = 0 x = 0 hoÆc 4,2x + 5,46 = 0 x = 0 hoÆc x = - 1,3 d) 4x2 -2 √ 3 x=1− √3 4 x 2 −2 √ 3 x −1+ √ 3=0.
<span class='text_page_counter'>(85)</span> Giáo án đại số 9 năm học 2009-2010 (a=4;b=-2 √ 3; c=−1+ √ 3 ¿ 2 2− √ 3¿ 2 − √ 3 ¿ −4 .(−1+ √ 3)=3+ 4 − 4 √ 3=¿ '. Δ =¿ ⇒ √ Δ' =2− √ 3. Ph¬ng tr×nh cã hai nghiÖm ph©n biÖt : 3+2 − √ 3 1 3 − 2+ √3 √ 3 −1 x =√ = ;x =√ = 1. 4. 2.Bµi 21/49 GV gäi 2 HS lªn b¶ng , mçi HS lµm mét phÇn BT 21/ tr49 GV yªu cÇu c¸c HS lµm nh¸p , GV kiÓm tra bµi .HS nhËn xÐt bµi lµm trªn b¶ng . .GV kÕt luËn söa sai . *GV lu HS khi nµo sö dông c«ng thøc nghiÖm , khi nµo sö dông c«ng th\c nghiÖm thu gän .. 2. 4. 2. Hai HS lªn b¶ng : a) x2 = 12x + 288 x2 - 12x - 288 = 0 (a = 1; b = -12 ; b' = -6 ; c = -288 ) ' = ( -6 )2 - 1.(-288) = 36 + 288 = 324 > 0 Ph¬ng tr×nh cã hai nghiÖm ph©n biÖt : 6+ √324 x= =6+18=4 1. 1 6 − √ 324 x 2= =6 −18=−12 1 1 2 7 1 7 x + x=19 ⇔ x 2+ x − 19=0 b) 12 12 12 12 ⇔ x 2+7 x −228=0. = 49-4.(-228) =49 + 912 = 961 =312 >0 Ph¬ng tr×nh cã hai nghiÖm ph©n biÖt : x 1=. H§3 .Giíi thiÖu dÊu hiÖu nhËn biÕt ph¬ng tr×nh bËc hai cã hai nghiÖm ph©n biÖt 3.Bµi22/49 . GV gîi HS nhËn xÐt dÊu cña a,c . VËn dông chó ý : a vµ c tr¸i dÊu ph¬ng tr×nh cã hai nghiÖm ph©n biÖt .. 2. − 7+31 −7 − 31 =12 ; x 2= =−19 2 2. a) V× a.c =15.(-2005) < 0 nªn ph¬ng tr×nh cã hai nghiÖm ph©n biÖt . b) V× a.c = ( (− 19 ) .189 <0 nªn ph¬ng tr×nh 5 cã hai nghiÖm ph©n biÖt .. H§4. Cñng cè: - HS nh¾c l¹i c«ng thøc nghiÖm , c«ng thøc nghiÖm thu gän gi¶i ph¬ng tr×nh bËc hai . - GV lu ý HS khi nµo sö dông c«ng thøc nghiÖm , c«ng thøc nghiÖm thu gän . Khi b =2 b, th× dïng c«ng thøc nghiÖm thu gän Pt cã 2 nghiÖm ph©n biÖt khi a.c < 0 H§5. híng dÉn vÒ nhµ - Xem lại các BT đã chữa - GV híng dÉn HS vÒ nhµ lµm BT23,24/ tr50sgk Bài 23 : b) Khi v = 120(km/h) , để tìm t ta giải Pt 120 = 3t2 - 30t +135 Hay t2 - 10t + 5 = 0 ________________________________________________ Ngµy so¹n :2/4/2008 Ngµy gi¶ng: 9/4/2008 Gv: Bïi ThÞ Th¶nh.
<span class='text_page_counter'>(86)</span> Giáo án đại số 9 năm học 2009-2010 TiÕt 57 hÖ thøc vi-Ðt vµ øng dông A.Môc tiªu : - HS n¾m v÷ng hÖ thøc Vi-Ðt . - HS vận dụng đợc những ứng dụng của hệ thức Vi-et : .NhÈm nghiÖm cña ph¬ng tr×nh bËc hai trong c¸c trêng hîp : a + b + c = 0 ; a - b + c = 0 hoÆc trêng hîp tæng vµ tÝch cña hai nghiÖm lµ nh÷ng sè nguyên với giá trị tuyệt đối không lớn lắm . . T×m hai sè biÕt tæng vµ tÝch . - BiÕt c¸ch biÓu diÔn tæng c¸c b×nh ph¬ng ,c¸c lËp ph¬ng cña hai nghiÖm qua c¸c hÖ sè cña ph¬ng tr×nh . B. ChuÈn bÞ : GV: B¶ng phô , tãm t¾t kÕt luËn c«ng thøc nghiÖm , c«ng thøc nghiÖm thu gän gi¶i ph¬ng tr×nh bËc hai . Bµi 25/52sgk HS: Häc thuéc c«ng thøc nghiÖm, c«ng thøc nghiÖm thu gän . C.hoạt động dạy học * H§1: KiÓm tra bµi cò : HS1 : ViÕt c«ng thøc nghiÖm gi¶i ph¬ng tr×nh bËc hai . HS2 : ViÕt c«ng thøc nghiÖm thu gän gi¶i ph¬ng tr×nh bËc hai . Hoạt động của GV Hoạt động của HS H§2:1 . HÖ thøc Vi-Ðt ?1. H·y tÝnh x1 + x2 , x1. x2 ?. HS lµm ?1 x1 , x2 lµ hai nghiÖm cña p/t: ax2+bx+c=0 ( a ≠ 0 ) th× : ¿. b a c x 1 . x2 = a ¿{ ¿. x 1+ x 2=−. GV giới thiệu định lý Vi-ét -sgk/tr51 H§3 H×nh thµnh c¸ch nhÈm nghiÖm a+b+c=0 GV yªu cÇu HS lµm c¸ nh©n ? 2. GV giíi thiÖu c¸ch nhÈm nghiÖm cña Pt khi a+b+c=0 H§4. H×nh thµnh c¸ch nhÈm nghiÖm a-b+c=0 GV yªu cÇu HS lµm ?3 ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ nghiÖm cña Pt Khi a-b+c= 0. GV giíi thiÖu c¸ch nhÈm nghiÖm khi Pt cã a-b+c=0 ?4.TÝnh nhÈm nghiÖm cña c¸c Pt: a) -5x2 + 3x +2 = 0 b) 2004x2 + 2005x +1 = 0 GV gäi 2 HS lªn b¶ng tr×nh bµy , GV Gv: Bïi ThÞ Th¶nh. HS đọc định l ý Vi-ét : ( sgk/tr51) ?2 :Cho Pt : 2x2 - 5x + 3 = 0 a) a = 2 ; b = -5 ; c = 3 a + b + c = 0 b) Víi x1 = 1 ta cã : 2.12 - 5.1 + 3 = 0 VËy x1 = 1 lµ nghiÖm cña ph¬ng tr×nh c) x1 + x2 = 5 ⇒ x 2= 5 −1= 3 2 2 2 * Tæng qu¸t : ( sgk/51) HS lµm ?3 .Cho PT : 3x2 + 7x +4 = 0 a) a = 3 ; b = 7 ; c = 4 a -2 b + c = 0 b) Víi x1 = -1 ta cã : 3.(-1) - 7.(-1) + 4 = 0 VËy x1 = -1 lµ nghiÖm cña ph¬ng tr×nh c) x1 + x2 = − 7 ⇒ x 2=− 7 +1= − 4 3 3 3 HS đọc tổng quát : ( sgk/tr51) ?4 cho Pt : a) -5x2 + 3x +2 = 0 a = -5 ; b = 3 ; c = 2 a + b + c = 0 Ph¬ng tr×nh cã nghiÖm :.
<span class='text_page_counter'>(87)</span> Giáo án đại số 9 năm học 2009-2010 kiÓm tra vµ ch÷a . H§5. H×nh thµnh c¸ch t×m hai sè biÕt tæng vµ tÝch cña chóng . GV giíi thiÖu nh sgk : ¿ u+ v=S u . v=P ¿{ ¿. x1 = 1 ; x2 =. 2 2 =− −5 5. b) 2004x2 + 2005x +1 = 0 a = 2004 ; b = 2005 ; c = 1 a - b + c = 0 Ph¬ng tr×nh cã nghiÖm : x1 = -1 ; x2 = − 1 2004. u , v lµ nghiÖm cña ph¬ng tr×nh : x2 - S x + P = 0 ?5 T×m 2 sè biÕt tængcña chóng b»ng 1 vµ 1 HS lªn b¶ng : Hai sè cã tæng b»ng 1 , tÝch b»ng 5 lµ tÝch cña chóng b»ng 5 nghiÖm cña ph¬ng tr×nh : x2 - x + 5 = 0 = (-1)2 - 4.1.5 = 1 - 20 = -19 < 0 Ph¬ng tr×nh v« nghiÖm kh«ng cã hai sè nµo cã tæng b»ng 1 , tÝch b»ng 5 .. H§5. Cñng cè: 1. HS hoµn thµnh b¶ng c¸c c¸ch gi¶i ph¬ng tr×nh bËc hai ,. ? Nªu c¸ch nhÈm nghiÖm cña PT bËc 2. Lµm BT 25/tr52 H§6. híng dÉn Häc thuéc c«ng thøc nghiÖm , c«ng thøc nghiÖm thu gän , hÖ thøc viÐt vµ c¸ch nhÈm nghiÖm, lµm BT 26,27,28/tr53sgk Bµi 28 : a) u , v lµ nghiÖm cñ PT x2 - 32x + 231 = 0. Gv: Bïi ThÞ Th¶nh.
<span class='text_page_counter'>(88)</span> Giáo án đại số 9 năm học 2009-2010. Ngµy so¹n:3/4/2010 Ngµy gi¶ng : 9A TiÕt 61. 9B:. §6.hÖ thøc vi-Ðt vµ øng dông A.Mục tiêu cần đạt : - ¤n tËp c¸c kiÐn thøc vÒ hÖ thøc Vi-Ðt vµ øng dông . - VËn dông hÖ thøc Vi-Ðt vµo gi¶i c¸c bµi to¸n . B. ChuÈn bÞ GV: B¶ng phô HS : ¤n tËp c¸c c¸ch gi¶i ph¬ng tr×nh bËc hai C. các hoạt động dạy học I. ổn định tổ chức : ( 1ph) II. KiÓm tra bµi cò : (5 ph) Ph¸t biÓu hÖ thøc Vi-Ðt vµ øng dông cña hÖ thøc Vi-Ðt III. bµi míi :(31ph) Hoạt động của GV và HS Néi dung chÝnh HĐ1. Vận dụng hệ thức Vi-ét để tính 1. Bµi 29/54 tæng vµ tÝch c¸c nghiÖm a) 4x2 +2x-5=0 GV yªu cÇu HS th¶o luËn lµmBT29/tr54 V× a.c = 4.(-5) <0 nªn ph¬ng tr×nh cã hai phÇn a,b . nghiÖm ph©n biÖt : .GV gäi 2HS lªn b¶ng tr×nh bµy . GV yªu cÇu c¸c HS nhËn xÐt . GV kÕt luËn -GV yªu cÇu HS th¶o luËn lµm bµi 29/tr54 phÇn d,c . GV gäi 2HS lªn b¶ng tr×nh bµy . GV yªu cÇu c¸c HS nhËn xÐt . GV kÕt luËn Gv: Bïi ThÞ Th¶nh. x 1+ x 2=. −2 −1 −5 = ; x 1 . x 2= 4 2 4. b) 9x2-12x+4=0 ' = 36-36=0 Ph¬ng t×nh cã nghiÖm kÐp : x 1+ x 2=. 12 4 4 = ; x1 . x 2= 9 3 9. c)5x2+x+2=0 =12-5.2=-9 < 0 nªn ph¬ng tr×nh v« nghiÖm d)159x2-2x-1=0 V× a.c = 159.(-1) < 0 nªn ph¬ng tr×nh cã hai nghiÖm ph©n biÖt : x1+x2 = 2 ; x1..x2 = − 1 159. 159.
<span class='text_page_counter'>(89)</span> Giáo án đại số 9 năm học 2009-2010 Bµi 30/tr54 ? Ph¬ng tr×nh bËc hai mét Èn sè cã nghiÖm khi nµo . ? T×m tæng vµ tÝch c¸c ngiÖm nÕu cã. ? HS tìm giá trị của m để phơng trình cã nghiÖm . ? H·y t×m tæng vµ tÝch cña hai nghiÖm.. 2. Bµi 30/tr54 a) x2 - 2x + m = 0 ( a=1;b=-2;c=m) §Ó ph¬ng tr×nh cã nghiÖm th× : ' = (-1)2 - 1.m 01-m 0m 1 Khi đó : x1 + x 2 = 2 ; x1.x2 = m b) x2 + 2(m-1)x + m2 = 0 Ph¬ng tr×nh cã nghiÖm khi : ' = (m-1)2 - 1. m2 0 ⇔ m2 − 2 m+1 − m2 ≥0 ⇔ −2 m+1 ≥ 0 ⇔m ≤. 1 2. Khi đó hai nghiệm x1 ; x2 của phqong trình. H§2. øng dông t×m hai sè khi biÕt tổng và tích hai số đó ? Nªu kiÕn thøc vËn dông gi¶i BT nµy - HS cho biÕt u,v lµ nghiÖm cña ph¬ng tr×nh nµo . - Giải phơng trình để tìm u,v - GV híng dÉn HS gi¶i phÇn c) : ®a u - v = 5 u + (-v) = 5 ; đặt (-v) = t ta có : ¿ u+ t=5 u .t=− 24 ¿{ ¿. cã :. ¿ −2(m−1) x 1+ x 2= =2(1 −m) 1 x 1 . x 2=m2 ¿{ ¿. 3. Bµi 32/54 a) u + v =42 ; u . v = 441 u vµ v lµ nghiÖm cña ph¬ng tr×nh : x2 - 42x +441 = 0 ' = 212- 1.441 = 0 Ph¬ng tr×nh cã nghiÖm kÐp : x1 = x2 =21 b) u + v = -42 ; u . v =-400 u vµ v lµ nghiÖm cña ph¬ng tr×nh : x2 + 42x - 400 = 0 ' = 212- 1.(-400) = 841> 0 ph¬ng tr×nh cã hai nghiÖm ph©n biÖt : x1 = 8 ; x2 = -50. IV. Cñng cè : ( 5 ph) ? ViÕt hÖ thøc Vi-Ðt vµ øng dông . ? H·y viÕt nghiÖm cña PT bËc 2 khi a +b + c = 0 , a - b + c = 0 ? Muèn t×m 2 sè khi biÕt tæng vµ tÝch cña chóng ta lµm ntn V. híng dÉn vÒ nhµ : ( 3 ph) - GV híng dÉn HS lµm BT 31,33/tr54. - HS vÒ nhµ lµm BT 31,33/tr54 -Chuẩn bị kiểm tra 1 tiết : Ôn tập các vấn đề sau : 1.Gi¶i PT bËc 2 2. Hàm số đồng biến , nghịch biến 3. điểm thuộc đồ thị, không thuộc đồ thị 4. Pt cã tham sè , øng dông hÖ thøc vi Ðt vµ c¸ch tÝnh nhÈm nghiÖm. Thîng B×, ngµy...th¸ng ...n¨m 2010 DuyÖt cña tæ chuyªn m«n. Gv: Bïi ThÞ Th¶nh.
<span class='text_page_counter'>(90)</span> Giáo án đại số 9 năm học 2009-2010 __________________________________________________________ Ngµy so¹n 6/4/2010 Ngµy gi¶ng :9A 9B: TiÕt 62. kiÓm tra. A.Tr¾c nghiÖm( 4 ®iÓm ) Khoanh tròn chữ cái trớc kết qủa đúng: 1.Tæng vµ tÝch c¸c nghiÖm cña ph¬ng tr×nh 4x2 + 2x – 5 = 0 lµ A.x1 + x2= 1 ; x1.x2= 5 B.x1+x2= − 1 ; x1.x2= − 5 2. 4 1 C. x1+x2= − ; x1.x2= 5 2 4. 2 4 1 5 D.x1+x2= ; x1.x2= − 2 4. 2. Ph¬ng tr×nh x2 - 2x + m = 0 cã nghiÖm khi A. m≥ −1 B. m≥ 1 C. m<1 D. m≤ −1 3. Ph¬ng tr×nh 2x2 - 5x + 3 = 0 cã nghiÖm lµ: A. x1 = 1; x2 = 3 B. x1 = - 1; x2 = 3 C. x1 = - 1; x2 = - 3 D. 2 2 2 x=1 4. Hàm số y = - π x2. Khi đó f(-2) bằng : A. 3 B. -3 C. -6 D. 6 5. Tổng hai số bằng 7, tích hai số bằng 12 . Hai số đó là nghiệm của phơng trình. A. x2 - 12x + 7 = 0 B. x2 + 12x – 7 = 0 2 C. x - 7x – 12 = 0 D. x2 - 7x +12 = 0 2 6. Ph¬ng tr×nh 3 x + 5x – 1 = 0 cã Δ b»ng A. √ 37 B. -37 C. 37 D. 13 7. Ph¬ng tr×nh 5x2 + 8x – 3 = 0 A. Cã nghiÖm kÐp B. Cã hai nghiÖm tr¸i dÊu C. Cã hai nghiÖm cïng dÊu D. V« nghiÖm 8. Hµm sè y = - 2x2 A. Hàm số đồng biến C. §ång biÕn khi x>0, nghÞch biÕn khi x<0 B. Luôn đồng biến D. §ång biÕn khi x<0, nghÞch biÕn khi x>0 B.Tù luËn (6 ®iÓm ) Bµi 1: (2 ®iÓm) Cho hai hµm sè: y = x2 (P) vµ y = - 2x + 3 (D). a/ Vẽ (P) và (D) trên cùng một mặt phẳng toạ độ. b/ Tìm toạ độ giao điểm của (P) và (D) bằng phơng pháp đại số. Bµi 2: (4 ®iÓm) Cho ph¬ng tr×nh : x2 - 2(m +1)x – 3 = 0 (*) (víi m lµ tham sè). a. Gi¶i ph¬ng tr×nh (*) khi m = 0. b. Tìm điều kiện của m để phơng trình (*) có nghiệm kép. c. Tìm điều kiện của m để PT (*) có 2 nghiệm x1; x2 thoả mãn: x12 + x22 = 10. II. đáp án – biểu điểm I. Tr¾c nghiÖm kh¸ch quan : ( 4 ®iÓm) Mỗi câu đúng : 0,5 điểm C©u1 C©u2 C©u 3 C©u 4 B B A B II. Tù luËn : ( 6 ®iÓm ) Bµi 1 (2 ®iÓm ) : Mçi phÇn 1 ®iÓm . *) Hµm sè y = x2: B¶ng mét sè gi¸ trÞ t¬ng øng (x,y): x -3 -2 -1 y = x2 9 4 1 *) Hµm sè y = -2x + 3: Gv: Bïi ThÞ Th¶nh. C©u5 D. 0 0. C©u6 C. C©u7 B. C©u8 D. 1 1. 2 4. 3 9.
<span class='text_page_counter'>(91)</span> Giáo án đại số 9 năm học 2009-2010 3 - Giao điểm của đồ thị với Oy: A(0; 3). Giao điểm của đồ thị với Ox: B( 2 ; 0). - Đờng thẳng AB là đồ thị hàm số y = -2x + 3 b) Tìm đúng 2 toạ độ giao điểm bằng phơng pháp đại số : (1; 1) và (-3; 9) cho 1 đ Bµi 2 (4 ®iÓm ) Làm đúng câu a,b cho 1,5 điểm: a) Khi m = 0 th× a – b + c = 0 nªn pt cã 2 nghiÖm lµ x1 = -1, x2 = c/a = 3 b) Pt cã nghiÖm kÐp khi ’ = 0 <=> (m + 1)2 + 3 = 0 <=> m2 + 2m + 4 = 0 ’m = 1 – 4 = -3 < 0 => không tìm đợc m thoả mãn => không có m làm cho pt (*) cã nghiÖm kÐp.. y. 9. 4 A. c) ( 1 ®iÓm) Pt (*) cã 2 nghiÖm x1; x2 tho¶ m·n: x12 + x22 = 10 +) ’ 0 <=> m2 + 2m + 4 0 lu«n đúng. +). 1 -3. -2. -1 0. x. B 1. 2 3. b 2 m 1 S x1 x 2 2 2 a 1 x1 x 2 2 m 1 P x .x c 3 3 1 2 a 1 2. 2. x12 x 2 2 x1 x 2 2x1 .x 2 x12 x 2 2 2 m 1 6 x12 x 2 2 4m 2 8m 10 2 Theo bµi: x12 + x22 = 10 <=> 4m 8m 10 =10 <=> m = 0; m = -2.. Thîng B×, ngµy...th¸ng ...n¨m 2010 DuyÖt cña tæ chuyªn m«n. Ngµy so¹n 5/4/2010 Ngµy gi¶ng :9A TiÕt 63. 9B:. §7. Ph¬ng tr×nh quy vÒ ph¬ng tr×nh bËc hai A.Mục tiêu cần đạt : - HS thực hành tốt việc giải một số dạng phơng trình quy đợc về phơng trình bËc hai - HS nhớ khi giải phơng trình chứa ẩn ở mẫu trớc hết phải đặt điều kiện của ẩn vµ sau khi tìm đợc giá trị của ẩn thì phải kiểm tra để chọn giá trị thoả mãn điều kiÖn . - HS gi¶i tèt ph¬ng tr×nh tÝch vµ rÌn kÜ n¨ng ph©n tÝch ®a thøc thµnh nhan tö - HS biÕt c¸ch gi¶i ph¬ng tr×nh trïng ph¬ng . B. ChuÈn bÞ : Gv: Bïi ThÞ Th¶nh.
<span class='text_page_counter'>(92)</span> Giáo án đại số 9 năm học 2009-2010 HS «n tËp c¸ch gi¶i ph¬ng tr×nh chøa Èn ë mÉu , ph¬ng tr×nh tÝch , ph¬ng tr×nh bËc hai mét Èn . C.hoạt động dạy học I. ổn định tổ chức : ( 1ph) II. KiÓm tra bµi cò : ( 4ph) HS nh¾c l¹i c¸c bíc gi¶i ph¬ng tr×nh chøa Èn ë mÉu III.bµi míi : ( 30 ph) Hoạt động của GV và HS Néi dung chÝnh H§1 VËn dông gi¶i ph¬ng tr×nh trïng ph- 1. Ph¬ng tr×nh trïng ph¬ng ¬ng d¹ng : a.x4 + b.x2 + c = 0 ( a ≠ 0 ) GV giíi thiÖu ph¬ng tr×nh trïng ph¬ng VD1 : ( sgk/55) GV híng dÉn HS lµm VD1/55 ?1 a) đặt x2 = t ( t 0 ) ta có phơng HS vËn dông lµm ?1 tr×nh : 4t2 + t - 5 = 0 ( a=4;b=1;c=-5) ta cã : a+b+c = 4+1+(-5) = 0 t1=1;. 5 t2= 4 (lo¹i). Víi t= t1= 1 ta cã x2 =1 x 1 1; x 2 1 vậy PT đã cho có 2 nghiệm : x 1 1; x 2 1 b) 3.x4 + 4.x2 + 1 = 0 đặt x2 = t ( t 0 ) ta có phơng trình : 3t2 + 4t + 1 = 0 ( a=3;b = 4;c =1) ta cã : a-b+c=3-4+1=0 t1=-1;t2= − 1 vi 3. H§2. VËn dông gi¶i ph¬ng tr×nh chøa Èn ë mÉu ? Nh¾c l¹i c¸c bíc gi¶i ph¬ng tr×nh chøa Èn ë mÉu . GV yªu cÇu HS lµm ?2 : . Đặt điều kiện xác định phơng trình .Quy đồng và khử mẫu . . Giải phơng trình nhận đợc . §èi chiÕu c¸c gi¸ trÞ cña Èn sè vµ ®iÒu kiÖn kÕt luËn nghiÖm cña ph¬ng tr×nh . H§3. VËn dông gi¶i ph¬ng tr×nh tÝch HS nªu c¸ch gi¶i ph¬ng tr×nh tÝch -HS thùc hiÖn gi¶i ph¬ng tr×nh ?3. ph¹m ®iÒu kiÖn t 0 VËy ph¬ng tr×nh v« nghiÖm 2. ph¬ng r×nh chøa Èn ë mÉu: ?2. x 2 −3 x+ 6 1 = 2 x −3 x −9. - §iÒu kiÖn : x≠ ± 3 - Khử mẫu và biến đổi ta đợc : x2-3x+6=x+3 x2-4x+3=0 - NghiÑm cña ph¬ng tr×nh x2-4x+3=0 lµ : x1 = 1 ( tm®k ); x2 = 3 ( kh«ng tm®k) Vậy nghiệm của phơng trình đã cho là : x =1 3. Ph¬ng tr×nh tÝch VD2 : ( sgk/56) ? H·y gi¶i ph¬ng tr×nh bËc hai kÕt luËn ?3 x3 + 3x2 + 2x = 0 nghiÖm cña ph¬ng tr×nh . x ( x2 +3x + 2 ) = 0 x = 0 hoÆc x2 +3x + 2= 0 Gv: Bïi ThÞ Th¶nh.
<span class='text_page_counter'>(93)</span> Giáo án đại số 9 năm học 2009-2010 Giải hai phơng trình này ta đợc : x1 = 0 ; x2 = -1 ; x 3 = -2 IV. Cñng cè : ( 7 ph) - Nªu c¸c bíc gi¶i ph¬ng tr×nh chøa Èn ë mÉu , c¸ch gi¶i ph¬ng tr×nh tÝch , ph¬ng tr×nh trïng ph¬ng . - HS lµm t¹i líp BT 34(a);35(a);36(a)/56 V. híng dÉn vÒ nhµ : ( 3 ph) - HS vÒ nhµ lµm c¸c BT cßn l¹i . Bµi 37a/56 : 9x4 - 10x2 + 1 = 0 §Æt x2 = t (t 0) , ta cã 9t2 - 10t +1 = 0 1 V× a + b + c = 0 nªn t1 = 1 , t2 = 9 ( tho¶ m·n ®iÒu kiÖn ) 1 1 Suy ra x1 = -1 , x2 = 1 , x3 = 3 , x4 = 3. Ngµy so¹n 6/4/2010 Ngµy gi¶ng :9A TiÕt 64. 9B:. §7. Ph¬ng tr×nh quy vÒ ph¬ng tr×nh bËc hai A.Mục tiêu cần đạt : - Ôn tập cách giải một số phơng trình quy đợc về phơng trìn bậc hai . - RÌn kÜ n¨ng gi¶i c¸c d¹ng ph¬ng tr×nh : ph¬ng tr×nh trïng ph¬ng , ph¬ng tr×nh bËc hai , ph¬ng tr×nh tÝch , ph¬ng tr×nh ch¸ Èn ë mÉu . B. ChuÈn bÞ -GV: B¶ng phô -HS :ôn tập cách giải các dạng phơng trình đã học . C. các hoạt động dạy học I. ổn định tổ chức : ( 1ph) II. KiÓm tra bµi cò : ( 4ph) - HS1 : Nªu c¸ch gi¶i ph¬ng tr×nh trïng ph¬ng , lµm BT37(c)/56 - HS2 : Nªu c¸ch gi¶i ph¬ng tr×nh bËc hai mét Èn , lµm BT 38(b)/56 III.bµi míi : ( 32 ph) Hoạt động của GV và HS Néi dung chÝnh H§1. RÌn kü n¨ng gi¶i ph¬ng tr×nh 1. Bµi 37/56 trïng ph¬ng 1. Bµi 37/56 d) .D¹ng ph¬ng tr×nh ? 1 1 2 x 2 +1= 2 − 4 ⇔ x 2 +5= 2 . C¸ch gi¶i ? x x -HS tr¶ lêi vµ lªn b¶ng lµm 4 2 ⇔ x +5 x −1=0 GV gợi ý biến đổi về phơng trình trùng 2 = t §Æt x 0 ta cã ph¬ng tr×nh : ph¬ng 2t2 + 5t -1 = 0 (a=2;b=5;c=-1) = 52-4.2.(-1) =25+8=33>0 GVgäi HS gi¶i ph¬ng tr×nh trïng phPh¬ng tr×nh cã hai nghiÖm ph©n biÖt : ¬ng. t1 = − 5+ √ 33 ; t 2= − 5 − √ 33 H§2. RÌn kü n¨ng gi¶i ph¬ng tr×nh chøa Èn ë mÉu Gv: Bïi ThÞ Th¶nh. . 4 4 −5+ √ 33 −5 − √33 x 1= √ ; x 2= √ 2 2.
<span class='text_page_counter'>(94)</span> Giáo án đại số 9 năm học 2009-2010 2. Bµi 38/56 -HS th¶o luËn lµm BT38(f)/57 Mét HS lªn b¶ng tr×nh bµy .C¸c HS kh¸c lµm nh¸p - nhËn xÐt.. 2. Bµi 38/56 -HS th¶o luËn lµm BT38(f)/57 x+ ¿−. x − 2 10 = x − 4 ( x +1)(x − 4) 2x ¿. GV kÕt luËn söa sai. d). GV đặc biệt lu HS khi giải phơng trình chứa ẩn ở mẫu thức phải đặt điều kiện và đối chiếu với điều kiện trớc khi kết luËn nghiÖm cña ph¬ng tr×nh .. .§KX§ cña ph¬ng tr×nh : x ≠ −1 ; x ≠ 4. H§3. RÌn kü n¨ng gi¶i ph¬ng tr×nh ®a vÒ d¹ng tÝch 3. Bµi39/ tr57 HS th¶o luËn nªu c¸ch lµm phÇn d. (1). (1) 2 x (x − 4 ) (x − 2)( x +1) 16 − = (x+ 1)(x − 4) (x +1)(x − 4) ( x +1)( x − 4). x2 - 7x - 8 = 0 Ta thÊy a-b+c=1-(-7)+(-8)=0 Ph¬ng tr×nh cã hai nghiÖm x1=-1; x2=8 x1=-1 kh«ng tho¶ m·n §KX§ cña ph¬ng tr×nh(1)nªn bÞ lo¹i . VËy ph¬ng tr×nh (1) cã nghiÖm :x = 8 3. Bµi39/ tr57. Mét HS tr×nh bµy GV híng dÉn c¸ch lµm : §a vÒ PT tÝch ? Gi¶i PT tÝch nh thÕ nµo ? -C¸c HS kh¸c nhËn xÐt GV kÕt luËn , lu ý HS c¸ch tr×nh bµy.. d) (x3 + 2x2 - 5)2 = (x3-x +5)2 (x3 + 2x2 - 5)2 - (x3-x +5)2 =0 x.(2x2 + 2x -1 ).(2x2 +x - 10) = 0 ⇔ x=0 ¿ 2 2 x +2 x −1=0 ¿ 2 x 2 + x −10=0 ¿ ¿ ¿ ¿ ¿. ⇒ x 1=0 ; x2 = x 3=. − 1+ √ 3 2. − 1− √3 −5 ; x 4=2 ; x 5= 2 2. IV. Cñng cè : ( 5 ph) ? Nh¾c l¹i c¸ch gi¶i c¸c d¹ng ph¬ng tr×nh :PT trïng ph¬ng , PT chøa Èn ë mÉu PT tÝch ? Khi gi¶i PT chøa Èn ë mÉu cÇn chó ý ®iÒu g× ? V. híng dÉn vÒ nhµ: (3ph) - HS vÒ nhµ häc vµ lµm c¸c BT cßn l¹i - GV híng dÉn HS lµm BT 40/ tr57 a) Đặt t=x2+x, ta có PT 3t2-2t-1=0> Giải PT này tìm đợc giá trị của t x 1 x t d) §Æt x t hoÆc x 1. Thîng B×, ngµy...th¸ng ...n¨m 2010 DuyÖt cña tæ chuyªn m«n. Gv: Bïi ThÞ Th¶nh.
<span class='text_page_counter'>(95)</span> Giáo án đại số 9 năm học 2009-2010. Ngµy so¹n 8/4/2010 Ngµy gi¶ng :9A TiÕt 65. 9B:. §8.gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch. lËp ph¬ng tr×nh A.Mục tiêu cần đạt : - HS biết chọn ẩn và đặt điều kiện cho ẩn - HS biết tìm mối quan hệ giữa các đại lợng trong bài toán để lập phơng trình - HS biÕt tr×nh bµy bµi gi¶i mét bµi to¸n bËc hai . B. ChuÈn bÞ : -GV : B¶ng phô -HS : «n l¹i c¸c bíc gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp ph¬ng tr×nh C.các hoạt động dạy học : I. ổn định tổ chức : ( 1ph) II. KiÓm tra bµi cò : ( 4ph) Nh¾c l¹i c¸c bíc gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp ph¬ng tr×nh III.bµi míi : ( 31 ph) Hoạt động của GV & HS H§1. ¤n tËp c¸c bíc gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp ph¬ng tr×nh GV cho HS đọc Ví dụ sgk/ tr57-58 -HS đọc ví dụ ? Bµi to¸n cho biÕt g× , yªu cÇu lµm g× ? HS tr¶ lêi . GV híng dÉn HS gi¶i . HS gi¶i bµi to¸n VD díi sù híng dÉn cña gi¸o viªn. H§ 2. VËn dông : ?1- sgk/tr58 ? Bµi to¸n cho biÕt g× , yªu cÇu lµm g×? GV gäi HS lÇn lît lµm ?1 theo tõng bíc. HS đọc đề bài ?1 HS th¶o luËn lµm ?1 1 HS lªn b¶ng tr×nh bµy lêi gi¶i .. . GVyªu cÇu c¸c HS nhËn xÐt tõng bíc. . GV kÕt luËn. Néi dung chÝnh 1. ¤n tËp c¸c bíc gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp ph¬ng tr×nh *VÝ dô : sgk/ tr57-58. ?1- sgk/tr58 Gäi chiÒu réng lµ x (m) ( x > 0 ) ChiÒu dµi lµ : x + 4 (m) Diện tích mảnh đất là : x.( x + 4 ) (m2) Theo đề bài ta có phơng trình : x.( x + 4 ) = 320 x2 + 4x - 320 = 0 ( a=1; b'=2; c=-320 ) = (b')2- a.c = 22- 1.(-320) = 324 > 0 Ph¬ng tr×nh cã hai nghiÖm ph©n biÖt : x1= − 2+ √ 324 =−2+18=16 1 x2= − 2− √ 324 =−2 −18=−20 (lo¹i) 1. Vậy chiều rộng của mảnh đất là 16 ( m ) chiều dài của mảnh đất là 20 ( m ) GV lu HS nhận định kết quả trớc khi trả Gv: Bïi ThÞ Th¶nh.
<span class='text_page_counter'>(96)</span> Giáo án đại số 9 năm học 2009-2010 lêi. IV. Cñng cè: ( 6 ph) - HS nh¾c l¹i c¸c bíc gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp ph¬ng tr×nh - HS vËn dông lµm BT 41/ tr58 t¹i líp Gi¶i Gọi số mà 1 bạn đã chọn là x và số bạn kia chọn là x + 5 TÝch cña 2 sè sÏ lµ : x (x + 5) Theo ®Çu bµi ta cã PT : x.(x+5) =100 hay x2 + 5x - 150 = 0 2 Gi¶i PT : = 625 = 25 , suy ra x1 = 10 vµ x2 = -15 Tr¶ lêi : NÕu b¹n Minh chän sè 10 th× b¹n Lan chän sè 15 hoÆc ngîc l¹i NÕu b¹n Minh chän sè -15 th× b¹n Lan chän sè -10 V. híng dÉn vÒ nhµ : ( 3ph) VÒ nhµ lµm BT 42,43,44 ,45/ tr58 GV híng dÉn HS lµm bµi 45: Gäi sè bÐ lµ x, x N , x > 0 , sè tù nhiªn kÒ sau lµ x + 1 TÝch cña 2 sè nµy lµ x.(x+1) hay x2 + x Tæng cña chóng lµ x + x + 1 hay 2x + 1 Theo ®Çu bµi ta cã PT x2 + x - 2x - 1 =109 hay x2 - x - 110 = 0 Gi¶i pt : = 441 suy ra x1 = 11 vµ x2 = -10 Thîng B×, ngµy...th¸ng ...n¨m 2010 DuyÖt cña tæ chuyªn m«n. Ngµy so¹n 94/2010 Ngµy gi¶ng :9A TiÕt 66. 9B:. §8.gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch. lËp ph¬ng tr×nh A.Môc tiªu : - ¤n tËp c¸c bíc gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp ph¬ng tr×nh - RÌn kÜ n¨ng gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp ph¬ng tr×nh B. ChuÈn bÞ : - HS «n l¹i c¸c bíc gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp ph¬ng tr×nh C.các hoạt động dạy học : I. ổn định tổ chức : ( 1ph) II. KiÓm tra bµi cò : ( 4ph) Nªu c¸c bíc gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp ph¬ng tr×nh Lµm BT45/59 §¸p sè : Gv: Bïi ThÞ Th¶nh.
<span class='text_page_counter'>(97)</span> Giáo án đại số 9 năm học 2009-2010 Hai sè ph¶i t×m lµ 11 vµ 12 III.bµi míi : ( 33 ph) Hoạt động của GV & HS H§1 VËn dông gi¶i bµi to¸n liªn quan đến chu vi , diện tích hình chữ nhật .. Nội dung chính 1. Bµi 46/59 Gọi chiều rộng của miếng đất là x(m) (x>0) ? Hãy chọn ẩn số và đặt điều kiện cho ẩn? Vì diện tích của miếng đất là 240 m2 nên chiều dài của miếng đất là : 240 (m) ? Hãy nêu các đại lợng cần biểu diễn x th«ng qua Èn ? NÕu t¨ng chiÒu réng lªn 3m vµ gi¶m chiÒu dài 4m thì mảnh đất mới có chiều rộng là : GV yªu cÇu HS lËp ph¬ng tr×nh. ( x + 3 ) (m ) ; chÒu dµi lµ : ( 240 - 4) x GV yªu HS gi¶i ph¬ng tr×nh chøa Èn ë (m) mÉu Theo đề bài ta có phơng trình : ( x + 3 ) ( 240 - 4) = 240 x 2 + 3x - 180 = 0 x ? Hãy nhận định kết quả và trả lời = 32 - 4.(-180) = 729 > 0 √ Δ=27 Ph¬ng tr×nh cã hai nghiÖm : x1 = 12 ; x2 = -15 ( lo¹i ) ChiÒu rộng mảnh đất là : 12m H§2. VËn dông gi¶i bµi to¸n chuyÓn ChiÒu dài mảnh đất là : 240 : 12 =20 m động ? Nêu dạng toán và xác định số chuyển động trong bài toán . ? H ãy chọn ẩn số và đặt điều kiện cho ẩn GV yêu cầu HS biểu thị các đại lợng còn lại của từng chuyển động ? Hãy căn cứ vào đề bài để lập phơng tr×nh. GVyªu cÇu HS lªn b¶ng gi¶i ph¬ng tr×nh .HS kh¸c nhËn xÐt.GV kÕt luËn .HS tr¶ lêi bµi to¸n . GV lu ý HS khi gi¶i d¹ng to¸n chuyÓn động đều .. 2. Bµi 47/59 Gäi vËn tèc cña b¸c HiÖp lµ x (km/h) (x>0) Khi đó vận tốc của cô Liên là : x - 3 (km/h) Thêi gian b¸c HiÖp ®i tõ lµng lªn tØnh : 30 (h) x. Thêi gian c« Liªn ®i tõ lµng lªn tØnh: 30 (h) x −3 Vì bác Hiệp đến trớc cô Liên nửa giờ nên ta cã ph¬ng tr×nh : 30 − 30 = 1 x −3 x 2 x(x-3)=60x-60x+180 x2-3x-180 = 0 = 9 + 720 = 729 > 0 √ Δ=27 Ph¬ng tr×nh cã hai nghiÖm : x1 = 15 ; x2 = -12 ( lo¹i ) VËn tèc cña b¸c HiÖp lµ 15 km/ h VËn tèc cña c« Liªn lµ 12 km/ h. IV .Cñng cè: (5 ph) ? H·y nh¾c l¹i c¸c bíc gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp ph¬ng tr×nh - GV giíi thiÖu tØ sè vµng , phÐp chia hoµng kim . - GV chú ý HS : khi giải PT có chứa ẩn ở mẫu phải đặt điều kiện cho mẫu khác 0, giải PT sau đó đối chiếu với điều kiện để trả lời nghiệm . V. híng dÉn về nhà: ( 3 ph) Gv: Bïi ThÞ Th¶nh.
<span class='text_page_counter'>(98)</span> Giáo án đại số 9 năm học 2009-2010 - Lµm c¸c bµi tËp cßn l¹i - GV híng dÉn HS BT 52/tr60-sgk Gäi vËn tèc cña ca n« khi níc yªn lÆng lµ x (km/h) , x > 3 . VËn tèc khi xu«i dßng lµ x+3 (km/h) VËn tèc khi ngîc dßng lµ x-3 (km/h) 30 Thêi gian xu«i dßng lµ x 3 (giê) 30 Thêi gian ngîc dßng lµ x 3 (giê) 2 NghØ l¹i 40 phót hay 3 giê ë B. Theo bµi ra ta cã PH: 30 30 2 x 3 + x 3 + 3 = 6 .Giải PT , đối chiếu điều kiện có x=12. VËy vËn tèc ca n« khi níc yªn lÆng lµ 12 km/ h. Thîng B×, ngµy...th¸ng ...n¨m 2010 DuyÖt cña tæ chuyªn môn. Ngµy so¹n:16/4/2010 Ngµy gi¶ng : 9A TiÕt 67. 9B:. ¤n tËp ch¬ng iV. A.Môc tiªU cẦN ĐẠT : - HS nắm vững các tính chất và dạng của đồ thị hàm số y = ax2 ( a≠ 0) - HS gi¶i th«ng th¹o ph¬ng tr×nh bËc hai c¸c d¹ng ax2+bx+c=0; ax2+bx=0;ax2+c=0 vµ vËn dông tèt c«ng thøc nghiÖm trong c¶ hai trêng hîp vµ ' . - HS nhớ kĩ hệ thức Vi-ét và vạn dụng tốt để tính nhẩm nghiệm phơng trình bậc hai vµ t×m hai sè biÕt tæng vµ tÝch cña chóng . - HS cã kÜ n¨ng thµnh th¹o trong viÖc gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp ph¬ng tr×nh đối với những bài toán đơn giản . B. ChuÈn bÞ : - HS tự ôn tập trớc và chuẩn bị đáp án cho những câu hỏi ôn tạp sgk/60,61 - HS häc b¶ng tãm t¾t sgk/61-62 - HS lµm BT 54-64/63-64sgk C.CÁC hoạt động dạy học Gv: Bïi ThÞ Th¶nh.
<span class='text_page_counter'>(99)</span> Giáo án đại số 9 năm học 2009-2010 I. ổn định tổ chức : ( 1ph) II. KiÓm tra bµi cò : ( 4ph) - GV Kiểm tra đề cơng ôn tập của HS III.bµi míi : ( 34 ph) Hoạt động của GV & HS Nội dung chính H§1: HS tr¶ lêi c¸c c©u hái lý thuyÕt I. Lí thuyết : sgk/60-61 díi sù híng dÉn cña GV, th«ng qua b¶ng tãm tÊt lý thuyÕt sgk/61-62. H§2: HS «n tËp vµ vËn dông c¸c tÝnh chÊt và đồ thị hàm số y = ax2 (a ≠ 0) qua BT 54/63 II. Bài tập : H§3: HS nghiªn cøu c¸ch gi¶i ph¬ng tr×nh Bài 54 : HS tự vẽ ax2+bx+c=0 ( a≠ 0) bằng đồ thị qua BT55/63 BÀI 55 : a) Giải phương trình : X2 - x - 2 = 0 ( *) Vì a - b + c =0 x1 = -1 x2 = 2 b) hs vẽ trên bảng c) hoành độ giao điểm của hai đồ thị là nghiệm của PT : 2 x = x + 2 X2 - x - 2 = 0 ( ** ) H§4: HS VËn dông gi¶i ph¬ng tr×nh trïng ph¬ng qua BT56/63 vì pt (* ) cũng chính là pt (** ) nên hai nghiệm tìm được ở câu a là độ giao điểm của hai đồ thị. Bài 56 : H§5: HS luyÖn gi¶i ph¬ng tr×nh bËc hai a)x1 = 1 ; x2 =-1 ; x3 = 3; x4 3 ax2+bx+c=0 ( a≠ 0) qua BT57/63. H§6: LuyÖn gi¶i ph¬ng tr×nh tÝch qua BT58/63. x1 . b) c) phương trình vô nghiệm Bài 57 : a) x1 1; x2 2 b). H§7: ¤n c¸ch gi¶i ph¬ng tr×nh b»ng c¸ch đặt ẩn phụ BT59/63. 2 2 ; x2 2 2. x1 5; x2 . 5 6. c) x1 1 11; x2 1 11 5 d)phương trình có 1 nghiệm x = 2. Bài 58 : H§9: VËn dông hÖ thøc Vi-Ðt th«ng qua BT62/64. H§9: RÌn kÜ n¨ng gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch Gv: Bïi ThÞ Th¶nh. a). x1 0; x 2 1; x 3 . 1 6. 1 x1 ; x 2 1; x3 1 5 b). Bài 59 :.
<span class='text_page_counter'>(100)</span> Giáo án đại số 9 năm học 2009-2010 lËp ph¬ng tr×nh qua BT63,64,65/64 a). x1 x2 1; x3 . x1 . 2 2 2 2 ; x4 2 2. 3 5 3 5 ; x2 2 2. b) BÀI 62 : a)phương trình có nghiệm với mọi giá trị của m. 18m 2 8 m 4 49 b). Bài 63 : Gọi tỉ lệ tăng dân số trung bình mỗi năm là x% , x > 0 . sau một năm dân số của thành phố là : x 2.000.000 +2.000.000 . 100 =2.000.000+20000 x (người). Sau hai năm dân số của thành phố là : x 2.000.000+20000 x +(2.000.000+20000 x ) 100 =2.000.000+40000 x +200x2 (người). Do đó ta có PT : 200x2 +40000x +2000000 =2020050 Hay 4x2 +800x - 401 = 0 GPT được nghiệm x1=0,5 ( TM). TL :………. IV. Cñng cè :(4 ph) - Nªu tÝnh chÊt cña hµm sè y = ax2 (a ≠ 0) ? - Khi nµo th× dïng c«ng thøc nghiÖm thu gän . Muèn t×m tæng vµ tÝch 2 nghiÖm cña PT bËc 2 ta lµm như thế nào ? V.híng dÉn vÒ nhµ : ( 2 ph) -.Häc thuéc kiÕn thøc lý thuyÕt vµ c¸ch lµm c¸c d¹ng bµi tËp . -Xem vµ lµm c¸c bµi tËp cßn l¹i bài 64, 65, 66 . -ChuÈn bÞ ôn tập kiÓm tra cuèi n¨m . Thîng B×, ngµy...th¸ng ...n¨m 2010 DuyÖt cña tæ chuyªn môn. Gv: Bïi ThÞ Th¶nh.
<span class='text_page_counter'>(101)</span> Giáo án đại số 9 năm học 2009-2010. Ngµy so¹n: 23/4/2010 Ngµy gi¶ng : 9A TiÕt 68. 9B:. ¤n tËp cuèi n¨m A.Môc tiªu CẦN ĐẠT - Củng cố lại kiến thức về căn bậc 2, căn bậc 3; các kiến thức liên quan đến hµm sè bËc nhÊt - HS vận dụng kiến thức làm đợc các dạng bài tập cơ bản B. ChuÈn bÞ - GV : B¶ng phô - HS «n l¹i c¸c kiÕn thøc c¬ b¶n cña ch¬ng 1, vµ 2 C.CÁC hoạt động dạy học I.ỔN ĐỊNH TỔ CHỨC: (1 PH) II. KiÓm tra bµi cò : ( 3 PH) Em hãy cho biết néi dung kiÕn thøc ch¬ng 1,2 bao gåm nh÷ng g× ? III. BÀI MỚI: ( 34 PH) Hoạt động của GV và HS Nội dung chính Bµi 1/tr131 Bµi 1/tr131 Chọn câu trả lời đúng GV chèt l¹i : Kh«ng viÕt Mệnh đề I và IV sai 100 ± 10, ( 4).( 25) 4. 25. Mµ viÕt 100 19 vµ - 100 -10 ( 4).( 25) 100 rồi sau đó khai Bài 2/tr131. c¨n nh trªn Bµi 2/tr131 Rót gän biÓu thøc. M = 3 2 2 64 2 N = 2 3 2 3 2 HS lªn b¶ng tr×nh bµy Bµi 3/tr132 Gv: Bïi ThÞ Th¶nh. 2 2 M = ( 2 1) (2 2) = -3. N 2 = 2+ 3 2 . Bµi 3/tr132. 3 2 (2 3)(2 . 3) 4 2 4 3 6.
<span class='text_page_counter'>(102)</span> Giáo án đại số 9 năm học 2009-2010 Gi¸ trÞ cña biÓu thøc 2( 2 6) 3 2 3 b»ng bao nhiªu ?. 4 KÕt qu¶ lµ 3. GV: Nh©n c¶ tö vµ mÉu víi 2 4 -1HS lªn b¶ng lµm : KÕt qu¶ lµ 3. Bµi 4/tr132 B×nh ph¬ng 2 vÕ ta cã :. Bµi 4/tr132. 2 x 32 . x 7 x 49. Bµi 6/tr132 a) Vì đồ thị hàm số đi qua điểm A(1;3) và B(-1;-1) nªn ta cã : 3 = a + b và -1 = - a + b . Giải hệ PT này ta đợc a =2 , b = 1 b) Vì đồ thị hàm số song song với đờng thẳng y = x + 5 vµ ®i qua ®iÓm C(1;2) nªn ta cã : a = 1 vµ b = 2 - 1 =1.. NÕu 2 x = 3 th× x b»ng bao nhiªu ? - §Ó t×m x ta lµm ntn ? Bµi 6/tr132 Cho hµm sè y = ax + b . T×m a và b, biết rằng đồ thị hàm số tho¶ m·n 1 trong c¸c ®iÒu kiÖn sau : a)§i qua ®iÓm A(1;3)vµ B(-1;-1) b)Song song với đờng thẳng y = x + 5 vµ ®i qua ®iÓm C(1;2) -GV yêu cầu HS hoạt động nhãm . Bµi 11:sgk/135 -HS hoạt động nhóm , đại diện Gäi sè s¸ch ë gi¸ thø nhÊt lµ x , ë gi¸ thø 2 lµ y (x, c¸c nhãm lªn b¶ng tr×nh bµy. GV ch÷a vµ nhËn xÐt bµi lµm c¸c y nguyªn d¬ng ) nhãm . x y 450 -Gv: Cho học sinh làm tiếp bài 4 tập 11 sgk. y 50 (x 50) 5 Ta cã hÖ PT: Gi¶i hÖ PT : x =300 , y = 150 Bµi 13/tr150-SBT a) §Ó (1) cã nghiÖm th× Δ 0 Tøc lµ (-2)2 - 4m 0 suy ra m < 1 b) §Ó PT cã 2 nghiÖm d¬ng th× : Bµi 13/tr150-SBT 2 Cho PT x - 2x + m = 0 (1) * Δ 0 Víi gi¸ trÞ nµo cña m th× PT(1): x1 + x 2 = S > 0 a) Cã nghiÖm ? x1 . x2 = P > 0 b) Cã 2 nghiÖm d¬ng ? c) Cã 2 nghiÖm tr¸i dÊu th× : c) Cã 2 nghiÖm tr¸i dÊu ? c d) Cã 2 nghiÖm ©m ? * x1 . x2 = a < 0 Tøc lµ m < 0 GV yêu cầu HS hoạt động nhóm d) §Ó (1) cã 2 nghiÖm ©m th× : * Δ0 x1 + x 2 = S < 0 x1 . x2 = P > 0 VËy PT (1) kh«ng cã 2 nghiÖm ©m v× : Bµi 18: Gọi độ dài của 2 cạnh góc vuông của tam giác vuông đó là là x , y (x > y > 0) -GV : Cho học sinh làm bài 18 Gv: Bïi ThÞ Th¶nh.
<span class='text_page_counter'>(103)</span> Giáo án đại số 9 năm học 2009-2010 sgk.. . x y 2 x2 y 2 102. Ta cã hÖ PT Gi¶i hÖ PT ta cã x =8 ; y = 6 IV. Cñng cè: ( 4 PH) ,. , , 1- Hai đờng thẳng y = ax + b (d) và y = a x b ( d ) . Khi nào thì : , a. (d) trïng víi ( d ). b. (d) c¾t. ,. (d ) ,. c. (d) song song víi ( d ) 2- Phát biểu định lý Vi ét , cách tính nhẩm nghiệm của PT bậc 2. 3- Khi nµo th× PT ax2+bx +c =0 cã nghiÖm , cã 2 nghiÖm ph©n biÖt , cã nghiÖm kÐp , v« nghiÖm 4- NÕu cã 2 sè x1 , x2 mµ x1 + x2 = S , x1 . x2 = P th× x1 ; x2 lµ nghiÖm cña PT nµo . V. híng dÉn VỂ NHÀ: ( 3 PH) - Xem l¹i néi dung «n tËp , lµm bµi tËp còn lại/ tr132-133 để giờ sau làm bài kiểm tra cuối năm . Thîng B×, ngµy...th¸ng ...n¨m 2010 DuyÖt cña tæ chuyªn môn. Ngµy gi¶ng 26/4/2008 3/5/2008. Ngµy so¹n TiÕt 65-66 §Ò kiÓm tra HK II (Thêi gian lµm bµi 90 phót). I. §Ò bµi A. Tr¾c nghiÖm kh¸ch quan Khoanh tròn vào chữ cái đứng trớc câu trả lời đúng :. Gv: Bïi ThÞ Th¶nh.
<span class='text_page_counter'>(104)</span> Giáo án đại số 9 năm học 2009-2010 C©u 1: PT 2x - y = 1 cã nghiÖm lµ A. (1 ; -1) , B (1;1). ,. C (3 ; -5). ,. D (-3 ; 5). Câu 2: Tập nghiệm của PT 0x + 3y = 2 đợc biểu diễn bởi đờng thẳng A. y = 2x ; B. y = 3x ; C. x= 2 ; D .y= 2 3 4 x +5 y=3 x −3 y=5. {. C©u 3: CÆp sè nµo sau ®©y lµ nghiÖm cña hÖ PT A. (2; 1). ;. B. (-2; -1). 3. ;. C. (2; -1). ;. D (3; 1). Câu 4 : Cho PT x + y = 1 (1) . PT nào dới đây có thể kết hợp với PT (1) để đợc một hÖ PT bËc nhÊt hai Èn cã v« sè nghiÖm sè ? A. 2x - 2 = -2y ; B . 2x - 2 = 2y ; C. 2y = 3 - 2x ; D.y=1 +x 2 C©u5 : BiÓu thøc ( 3 5 ) cã gi¸ trÞ lµ: A. 3 5 ; B. 3 5. ;. C. 5 3. ;. D.. 8 2 15. C©u6: NÕu x1 , x2 lµ 2 nghiÖm cña PT 2x2 - mx -3 = 0 th× x1 + x2 lµ : 3 A. - 2. ,. B.. . m 2. 3 C. 2. ,. ,. m D.C 2. Khoanh tròn chữ cái trớc kết qủa đúng: O Câu 7: Cho hình vẽ, biết AD là đờng kính của đờng tròn (O) A ACB 50 0 , sè ®o gãc x b»ng: A. 500 B. 450 C. 400 D. 300 120 0 . DiÖn tÝch h×nh qu¹t trßn OAmB b»ng: C©u 8: Cho (O,R), s® AmB A.. 2R 3. B.. R 2 6. C.. R 2 4. D.. R 2 3. D B. A O. m. Câu9: Điền vào chỗ chấm (......) để đợc lời giải đúng: 35 0 . TÝnh sè ®o cña cung lín AB. Cho (O), ACB. B. 1 ACB s®AmB 2 Ta cã (góc nội tiếp) do đó sđ AmB =...................... A. O 350. C 0 0 0 Mµ s® ACB ............................... s®AmB 360 70 290. . 0. VËy sè ®o AB lín 270 Câu 10. Điền đúng (Đ) hoặc sai (S) vào ô trống: Tứ giác ABCD nội tiếp đợc trong đờng tròn nếu có một trong các điều kiện: 0 A. DAB=DCB=90. 0 B. ABC=CDA=180. 0 C. DAC=DBC=60. B. Tù luËn C©u 11: Cho Pt x2 - 2(m - 3)x - 1 = 0 (1) a) Gi¶i Pt víi m =1 b)Tìm m để Pt (1) có một nghiệm là -2 c)Chøng tá r»ng Pt (1) lu«n cã 2 nghiÖm tr¸i dÊu víi mäi m.. Gv: Bïi ThÞ Th¶nh. 0 D. DAB=DCB=60. B.
<span class='text_page_counter'>(105)</span> Giáo án đại số 9 năm học 2009-2010 Câu 12 : Bài 1: Cho ΔABC (Â = 900). Trên AC lấy điểm M và vẽ đờng tròn đờng kính MC. Kẻ BM cắt đờng tròn tại D. Đờng thẳng DA cắt đờng tròn tại E. Chứng minh r»ng: a) ABCD lµ tø gi¸c néi tiÕp. ACD b) ABD c) CA lµ ph©n gi¸c cña gãc ECB.. _____________________________________________________. ___________________________________________________ Ngµy so¹n 7/5/2008 Ngµy gi¶ng 14/5/2008 TiÕt 68 ¤n tËp cuèi n¨m A.Môc tiªu - Củng cố lại kiến thức về hàm số bậc 2,; các kiến thức liên quan đến hàm số bËc 2 mét Èn , hÖ 2 PT bËc nhÊt hai Èn. - HS vận dụng kiến thức làm đợc các dạng bài tập cơ bản B. ChuÈn bÞ - GV : B¶ng phô - HS «n l¹i c¸c kiÕn thøc c¬ b¶n cña ch¬ng 3, vµ 4 C.hoạt động dạy học * H§1: KiÓm tra bµi cò : ? Néi dung kiÕn thøc ch¬ng 3 , 4 gåm nh÷ng g× . Hoạt động của GV * H§2. Bµi tËp Bµi 13/tr150-SBT Cho PT x2 - 2x + m = 0 (1) Víi gi¸ trÞ nµo cña m th× PT(1): a) Cã nghiÖm ? b) Cã 2 nghiÖm d¬ng ? c) Cã 2 nghiÖm tr¸i dÊu ? d) Cã 2 nghiÖm ©m ? GV yêu cầu HS hoạt động nhóm. Hoạt động của HS HS hoạt động nhóm, đại diện các nhóm lªn tr×nh bµy . a) §Ó (1) cã nghiÖm th× Δ 0 Tøc lµ (-2)2 - 4m 0 suy ra m < 1 b) §Ó PT cã 2 nghiÖm d¬ng th× : * Δ0 x1 + x 2 = S > 0 x1 . x2 = P > 0 c) Cã 2 nghiÖm tr¸i dÊu th× :. Gv: Bïi ThÞ Th¶nh.
<span class='text_page_counter'>(106)</span> Giáo án đại số 9 năm học 2009-2010 GV kiÓm tra bµi lµm cña tõng nhãm. c * x1 . x2 = a < 0 Tøc lµ m < 0. d) §Ó (1) cã 2 nghiÖm ©m th× : * Δ0 x1 + x 2 = S < 0 x1 . x2 = P > 0 VËy PT (1) kh«ng cã 2 nghiÖm ©m v× : Bµi 2 Cho PT (1). x1 + x2 = 2 > 0 ( kh«ng tho¶ m·n ®iÒu kiÖn x2 - 2(m-1)x + 2m - 3 = 0. a) Chøng tá r»ng PT lu«n cã nghiÖm víi mäi m? b) Tìm giá trị của m để (1) có 2 nghiệm tr¸i dÊu c) Tìm giá trị của m để (1) có 2 nghiệm sao cho nghiệm này gấp đôi nghiệm kia. HS đọc đề bài 2 HS lªn b¶ng tr×nh bµy. , = (m-1). 2 - 2m + 3 = (m-2)2 0 a) VËy PT lu«n cã nghiÖm víi mäi m?. c b) §Ó (1) cã 2 nghiÖm tr¸i dÊu a < 0. GV gợi ý phần c: nghiệm này gấp đôi nghiÖm kia , cã nghÜa lµ : x1 = 2x2 hoÆc x2 = 2 x1. 2m - 3 < 0. 3 m< 2. HS lªn b¶ng lµm : (1) cã :a + b + c = 0 x1= 1 ; x2 = 2m - 3 7 Do x1 = 2x2 1 = 2(2m - 3) m = 4 5 Do x2 = 2 x1 2m - 3 = 2.1 m = 2 7 5 VËy víi m = 4 ; m = 2 th× (1) cã 2. nghiệm sao cho nghiệm này gấp đôi nghiÖm kia. H§3. Cñng cè ? Phát biểu định lý Vi ét , cách tính nhẩm nghiệm của PT bậc 2. ? Khi nµo th× PT ax2+bx +c =0 cã nghiÖm , cã 2 nghiÖm ph©n biÖt , cã nghiÖm kÐp , v« nghiÖm ? NÕu cã 2 sè x1 , x2 mµ x1 + x2 = S , x1 . x2 = P th× x1 ; x2 lµ nghiÖm cña PT nµo . H§4 híng dÉn - Xem l¹i néi dung «n tËp trªn . Lµm bµi tËp 15; 16; 17;18/ tr133-134SGK *Bµi 18 Gọi độ dài của 2 cạnh góc vuông của tam giác vuông đó là là x , y (x > y > 0). . x y 2 x2 y 2 102. Ta cã hÖ PT Gi¶i hÖ PT ta cã x =8 ; y = 6 Gv: Bïi ThÞ Th¶nh.
<span class='text_page_counter'>(107)</span> Giáo án đại số 9 năm học 2009-2010. __________________________________________________ Ngµy so¹n 10/5/2008. Ngµy gi¶ng 17/5/2008 TiÕt 69 ¤n tËp cuèi n¨m. A.Môc tiªu - Cñng cè l¹i kiÕn thøc vÒ PT ®a vÒ PT bËc 2, gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp PT - HS vận dụng kiến thức làm đợc các dạng bài tập cơ bản B. ChuÈn bÞ - GV : B¶ng phô - HS «n l¹i c¸c kiÕn thøc c¬ b¶n cña ch¬ng 3, vµ 4 C.hoạt động dạy học * H§1: KiÓm tra bµi cò : ? Muèn gi¶i PT chøa Èn ë mÉu ta lµm ntn. 2x x 2 11x 6 x2 9 ¸p dông : Gi¶i PT x 3. Hoạt động của GV *D¹ng 1: PT ®a vÒ PT bËc 2 x 2 5 1 2x 2 1) Gi¶i PT: x 1. Hoạt động của HS HS hoạt động nhóm : §K: x 1 , x 1 (x-2)(2x-2) + (x+1)(2x-2) = 5(x+1) 4x2 - 11x - 3 = 0 1. GV kiÓm tra bµi lµm mét sè nhãm vµ chèt NghiÖm : x1 = 4 , x2 = 3 l¹i ph¬ng ph¸p . 2x 3x 10 x 1 HS lªn b¶ng: 2 x 2 x 4 x 2 2) Gi¶i PT: §K: x 1 GV gäi 1HS lªn b¶ng , kiÓm tra bµi lµm 2x(x+2) = x2 + x +10 2x2 + 4x = x2 + x +10 cña 3 HS díi líp . x2 + 3x - 10 = 0 x1 = -5 ; x2 =2 (lo¹i ) VËy PT cã 1 nghiÖm x1 = -5 * D¹ng 2: Gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp PT 3) Trong 1 phòng có 288 ghế đợc xếp HS đọc đề bài thành các dãy , mỗi dãy đều có số ghế nh nhau . NÕu bít ®i 2 d·y cßn l¹i thªm 2 ghế thì vừa đủ cho 288 ngời họp ( mỗi ngời 1 ghế ). Hỏi lúc đầu có bao nhiêu ghế ? ? Bµi to¸n cho biÕt g× , yªu cÇu lµm g× . ? Bài toán có mấy đại lợng , là những đại lîng nµo . GV híng dÉn HS lµm. HS tr¶ lêi ... 1 HS lªn b¶ng tr×nh bµy : Gäi sè d·y ghÕ lóc ®Çu lµ x d·y ( x > 0) 288 th× lóc ®Çu mçi d·y ghÕ cã x (ghÕ ). NÕu bít ®i 2 d·y th× cßn l¹i x - 2 (d·y ),. Gv: Bïi ThÞ Th¶nh.
<span class='text_page_counter'>(108)</span> Giáo án đại số 9 năm học 2009-2010 288 thªm 2 ghÕ lóc nµy mçi d·y cã x. GV gäi 1 HS lªn gi¶i PT:. +2(ghÕ ) Theo bµi ra cã PT:. 288 (x 2)( 2) 288 x. (x 2)(. 288 2) 288 x. (x - 2)(288+2x) = 288x 2x2 - 4x - 576 = 0 x2 - 2x - 288 = 0 Gi¶i PT : x1 = 18 ; x2 =-16 (lo¹i ) VËy lóc ®Çu cã 18 d·y ghÕ H§3. Cñng cè ? Khi gi¶i PT chøa Èn ë mÉu cÇn chó ý ®iÒu g× . Gi¶i c¸c PT: 1)x2 - 6x +5 = 0 2) 3(x2-1) = 7x 3) -5x2 + 20 = 0 4)2x2 +3x = 0 H§4 híng dÉn - Xem l¹i néi dung «n tËp cña 3 tiÕt 67, 68 , 69 . - Lµm bµi tËp 15; 16; 17;18/ tr150-SBT *Bµi 18 §Æt x = 10 + a ( a 0 ) th× y = 20 - x = 10 - a Theobµi ra cã PT: (10 + a)2 + (10 - a)2 = 208 Từ đó tìm đợc a = 2. Suy ra 2 số phải tìm là x = 12 , y = 8. _________________________________________________. Ngµy so¹n: 12/5/2008 19/5/2008. Ngµy gi¶ng TiÕt 70 Tr¶ bµi kiÓm tra HK II. C. §¸p ¸n - BiÓu ®iÓm - Từ câu 1 đến câu 6: Mỗi ý đúng đợc 0,25 điểm 1 B C©u7 : C. 2 D :0,5 ®iÓm. C©u8 : D. :0,5 ®iÓm. Gv: Bïi ThÞ Th¶nh. 3 C. 4 A. 5 C. 6 D.
<span class='text_page_counter'>(109)</span> Giáo án đại số 9 năm học 2009-2010 C©u9 : 700 , 3600. :0,5 ®iÓm. C©u 10 : a) § ; b) § ; c) § ; d) S : 1 ®iÓm B. Tù luËn ( 6 ®iÓm ) C©u 11: (3 ®iÓm ) a) x1=-2 + 5 , x2 = -2 - 5 : 1 ®iÓm b)Tìm đợc m : 1 ®iÓm c) Chøng tá Pt lu«n cã 2 nghiÖm tr¸i dÊu vãi mäi m : 1 ®iÓm C©u12 : (3®iÓm ) - H×nh vÏ : 0,5 ®iÓm a) 1 ®iÓm Góc BAC = 900 (gt) , góc MDC = 900( góc nội tiếp chắn nửa đờng tròn ) Suy ra A, D cùng nhìn BC dới 1 góc vuông nên Avà D cùng nằm trên đờng tròn đờng kính BC. Vậy tứ giác ABCD nội tiếp đờng tròn đờng kính BC b) 0,5®iÓm Xét đờng tròn đờng kính BC ACD Cã ABD (gãc néi tiÕp cïng ch¾n AD ) c) 1 ®iÓm BDA BDA Cã BCA (...) , ACE (...) BCA ACE. Do đó AC là phân giác của BCE. ______________________________________________. Gv: Bïi ThÞ Th¶nh.
<span class='text_page_counter'>(110)</span>