NV9Co anhchuan KTKNT19202122THANH

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (14.06 MB, 51 trang )

(1)Ngµy so¹n: 27/12/2010. Ngµy d¹y: 29/12/2010. TuÇn 19 -Bµi 18 TiÕt 91 ,92. Chu Quang TiÒm A. Mục tiêu bài học: Học xong văn bản này, học sinh đạt đợc: 1.KiÕn thøc: -ý nghĩa, tầm quan trọng của việc đọc sách và phơng pháp đọc sách. -Phơng pháp đọc sách có hiệu quả. 2.KÜ n¨ng: -Biết cách đọc-hiểu một văn bản dịch(không sa đà vào phân tích ngôn từ). -NhËn ra bè côc chÆt chÏ, hÖ thèng luËn ®iÓm râ rµng trong mét VB NL. -RÌn kÜ n¨ng t×m vµ ph©n tÝch luËn ®iÓm, luËn chøng trong v¨n b¶n nghÞ luËn. RÌn c¸ch viÕt bµi v¨n nghÞ luËn 3. Thái độ: -Tạo hứng thú đọc sách, học từ sách cho hs B. ChuÈn bÞ: - Giáo viên: Soạn bài,đọc kĩ lu ý - Häc sinh: §äc bµi ë nhµ ,suy nghÜ c¸c c©u hái C. Tiến trình các hoạt động 1-Ôn định tổ chức: 2-KiÓm tra bµi cò: - KiÓm tra sù chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. Hoạt động 1 3-Bài mới: M.Go-rơ-ki đã từng khẳng định giá trị và lợi ích của việc đọc sách “Phải yêu sách,nó là nguồn kiến thức ,chỉ có kiến thức mới là con đ ờng sống”sách là ngời bạn thân thiết đối với ngời hiếu học .Vậy để hiểu rõ hơn về tầm quan trọng của việc đọc sách và cách đọc sách ntn chúng ta sẽ vào tìm hiểu một văn bản của Chu Quang TiÒm "Sắm đèn để soi sáng. Sắm sách để hiểu đạo lí. Sáng để soi nhà tối, đạo lí để soi lßng ngêi ..." (Ng¹n ng÷ Trung Hoa ) Sách làm cho tôi gắn bó với thế giới , cuộc đời càng trở nên rực rỡ có ý nghĩa hơn ...Sách làm cho khắp trái đất tràn ngập nỗi buồn nhớ cái tốt đẹp hơn. Mỗi cuốn sách đều là tâm hồn đợc ghi lại..” ( M. gor – ki ).

(2) Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Hoạt động 2 ?Em hãy nêu những hiểu biết về -hs đọc chú thích sgk t/g?. ?H·y nªu xuÊt xø tp? -hs nªu –gv bæ sung (bµi viÕt lµ kÕt qu¶ cña qu¸ tr×nh tÝch luü kinh nghiÖm …dµy c«ng suy nghÜ cña t/g). Néi dung I. T×m hiÓu chung 1/ T¸c gi¶ : Tù M¹nh Thùc ( 1897 – 1986 ) - Quª : §«ng Thµnh – An Huy – Trung Quèc - Lµ nhµ mÜ häc vµ lÝ luËn næi tiÕng 2/T¸c phÈm - TrÝch trong cuèn “ Danh nh©n Trung Quèc bµn vÒ niÒm vui, nçi buån cña viÖc đọc sách”. Giáo viên nêu yêu cầu đọc, -§äc râ rµng rµnh m¹ch,nhng hớng dẫn học sinh đọc, gọi học vẫn với giọng tâm tình, nhẹ sinh đọc bài. nhµng nh lêi trß chuyÖn. -Chó ý h×nh ¶nh so s¸nh trong bµi. Gi¶i nghÜa c¸c tõ khã SGK -h đọc theo y/c-nhận xét ?V¨n b¶n thuéc thÓ lo¹i g×?. -V¨n b¶n nghÞ luËn (lËp luËn ThÓ lo¹i: nghÞ luËn giải thích một vấn đề xã hội) Hãy xác định những luận điểm -hs nêu: chính đợc trình bày trong văn Bố cục: 3 phần Bè côc: 3 phÇn (3 b¶n ? P1(ph¸t hiÖn thÕ giíi míi): Sù luËn ®iÓm) cÇn thiÕt vµ ý nghÜa cña viÖc đọc sách P2 :Những khó khăn, thiên hớng sai lệch dễ mắc khi đọc s¸ch P3: cßn l¹i : Ph¬ng ph¸p chọn và đọc sách Hoạt động 3 II. §äc-hiÓu VB 1. Sù cÇn thiÕt cña việc đọc sách. Theo dâi phÇn ®Çu v¨n b¶n vµ cho biÕt: -hs nªu 2 luËn cø: -Bàn về sự cần thiết của việc đọc * Tầm quan trọng của sách sách,tác giả đã đa ra những luận * ý nghĩa của việc đọc sách cø nµo? -NÕu häc vÊn lµ nh÷ng hiÓu * TÇm quan träng cña s¸ch biÕt…häc tËp th× häc vÊn thu -Ghi chÐp , lu truyÒn tri thøc , đợc từ đọc sách là gì? thµnh tùu -Cột mốc trên con đờng tiến ho¸ häc thuËt -Khi cho r»ng häc vÊn kh«ng chØ là chuyện đọc sách…của học vÊn. T¸c gi¶ muèn ta nhËn thøc đợc điều gì về đọc sách và quan ->-Muốn có học vấn không hệ đọc sách với học vấn? *Luận điểm về sự cần thiết của thể không đọc sách..

(3) việc đọc sách,tác giả phân tích râ trong tr×nh tù c¸c lÝ lÏ nµo? -S¸ch lµ kho tµng…tinh thÇn nh©n lo¹i. -Nhất định….trong quá khứ lµm xuÊt ph¸t . Theo t¸c gi¶: S¸ch lµ…nh©n lo¹i=>Em hiÓu ý kiÕn nµy nh thÕ -§äc s¸ch lµ hëng nµo? thụ……….con đờng học vấn.=>Sách là thành tựu đáng quý, muèn n©ng cao häc vÊn cÇn dùa vµo thµnh tùu nµy. -Tủ sách của nhân loại đồ sộ, cã gi¸ trÞ.S¸ch lµ nh÷ng gi¸ trÞ quý giá,là tinh hoa trí tuệ, t tởng, tâm hồn của nhân loại đợc mọi thế hệ lu giữ cẩn thận. ?Nh÷ng cuèn s¸ch gi¸o khao em ®ang häc cã ph¶i lµ di s¶n tinh thÇn kh«ng? -hs tr¶ lêi *Cã, v× nã lµ mét phÇn tinh ?B¶n th©n em nhËn thÊy s¸ch hoa häc vÊn cña nh©n lo¹i. gióp em nh÷ng g×? -hs tù béc lé ?H·y kh¸i qu¸t l¹i tÇm quan träng cña s¸ch? -hs nªu -V× sao t¸c gi¶ l¹i qu¶ quyÕt r»ng:NÕu….xuÊt ph¸t.? -hs nªu Hoạt đông nhóm: C¸c nhãm tr¶ lêi c©u hái: 1.Theo ý kiÕn cña t¸c gi¶, §äc s¸ch lµ hëng thô,lµ chuÈn bÞ trªn (C¸c nhãm tr¶ lêi vµo b¶ng con đờng học vấn.Em hiểu ý phụ) kiÕn nµy nh thÕ nµo? 2.Em hởng thụ đợc những gì từ việc đọc sách Ngữ văn để chuẩn -C¸c nhãm tr×nh bµy bÞ cho häc vÊn cña m×nh? 3.Víi nh÷ng lÝ lÏ trªn cña t¸c gi¶ (tri thøc TV vµ VB ,kÜ n¨ng đem lại cho em hiểu biết gì về nghe nói đọc viết) sách và lợi ích của việc đọc s¸ch?. -S¸ch: kho tµng di s¶n tinh thÇn nh©n lo¹i. -S¸ch lu gi÷ tÊt c¶ häc vÊn cña nh©n lo¹i. *ý nghÜa cña viÖc đọc sách -Con đờng quan trọng cña häc thô©t -ChuÈn bÞ lµm cuéc trêng chinh ph¸t hiÖn thÕ giíi míi. =>§äc s¸ch: thõa hëng gi¸ trÞ tinh hoa nh©n lo¹i GV khái quát lại: *Sách là vốn quý của nhân loại,đọc sách là cách để tạo học vấn, muốn tiến lên trên con đờng học vấn, không thể không đọc sách. 2. Nh÷ng khã kh¨n vµ thiªn híng sai lệch dễ mắc khi đọc s¸ch. Theo em việc đọc sách có dễ a, Nh÷ng khã kh¨n: không? Tác giả đã lí giải điều LÞch sö ph¸t triÓn, di s¶n tinh -Trë ng¹i: thêi gian, đó nh thế nào ? thÇn nh©n lo¹i cµng nhiÒu <– lùa chän, nghiªn cøu häc vÊn > s¸ch nhiÒu b, Thiªn híng sai lÖch Tác giả đã đa ra 2 thiên hớng sai lệch khi đọc sách là: đọc không chuyên sâu và đọc lạc híng. Em hiÓu g× vÒ mçi c¸ch.

(4) đọc này? *Hoạt động nhóm:Hãy tóm tắt ý kiến của tác giả về cách đọc chuyên sâu và cách đọc không chuyªn s©u? -Em hãy nhận xét về thái độ b×nh luËn vµ c¸ch tr×nh bµy lÝ lÏ cña t¸c gi¶? Em nhận thức đợc gì từ lời khuyªn nµy cña t¸c gi¶?. -Liếc qua nhiều mà đọng lại ít <–> “¨n t¬i nuèt sèng”. -Phân tích qua so sánh đối chiÕu vµ dÉn chøng cô thÓ. -Đọc sách để tích lũy, nâng cao học vấn cần đọc chuyên -NhËn xÐt cña t¸c gi¶ vÒ c¸ch s©u, tr¸nh tham lam ,hêi hît. đọc lạc hớng nh thế nào? -hs nhËn xÐt -Vì sao lại có hiện tợng đọc lạc -Đọc lạc hớng là tham lam hớng?Cái hại của đọc lạc hớng nhiều mà không thực chất. lµ g×? -V× s¸ch vë ngµy cµng nhiÒu. -§äc l¹c híng l·ng phÝ thêi gian vµ søc lùc trªn nh÷ng cuèn s¸ch v« thëng v« ph¹t, bỏ lỡ cơ hội đọc sách quan träng c¬ b¶n. §Ó lµm næi râ nh÷ng khã kh¨n vµ thiªn híng sai lÖch, em thÊy cách trình bày lí lẽ và thái độ cña t¸c gi¶ nh thÕ nµo ? -hs kh¸i qu¸t Em nhận đợc lời khuyên nào từ việc này? Từ đó em liên hệ gì đến việc đọc sách của mình? -hs béc lé Th¶o luËn nhãm bµn: (2p). -§äc kh«ng chuyªn s©u:. -Tham nhiÒu mµ kh«ng vô thùc chÊt <–> trận đánh nhiều môc tiªu -§äc l¹c híng : => L·ng phÝ thêi gian vµ søc lùc. Sa vµo thãi h danh n«ng c¹n.. - C¸ch ph©n tÝch, so sánh đối chiếu và dẫn chøng cô thÓ , thùc tÕ -> LÝ lÏ thuyÕt phôc = > Báo động về cách đọc thiếu mục đích. 3. Bµn vÒ ph¬ng pháp đọc sách Câu1: Bàn về phơng pháp đọc sách tác giả đã đề cao cách a. Chọn sách: chọn tinh và đọc kĩ. Em hiểu nh thế nào về phơng pháp này? C©u 2: §Ó t¹o søc thuyÕt phôc, c¸ch lËp luËn vµ tr×nh bµy lÝ lÏ cña t¸c gi¶ ë phÇn nµy nh thÕ nµo? §äc kh«ng cèt lÊy nhiÒu. Chän tinh. Chän 1 quyÓn gi¸ trÞ = 10 quyÓn kh«ng quan träng. §äc nhiÒu mµ kh«ng nghÜ – cìi ngùa qua chî nhiÒu ch©u b¸u -> vÒ tay kh«ng. §äc nhiÒu lÇn mét cuèn. §äc kÜ. §äc tËp thµnh nÕp nghÜ s©u xa...-> thay đổi khí chấta Đọc để có kiến thức phổ thông -> đọc chuyên sâu. “ S¸ch cò tr¨m lÇn xem ch¼ng ch¸n Thuéc lßng ngÉm nghÜ mét m×nh hay” GV giới thiệu một số cuốn sách cần đọc. Đọc sách chỉ để trang trí bé mÆt – kÎ träc phó khoe cña => PhÈm chÊt tÇm thêng thÊp kÐm. b. §äc s¸ch: KÕt hîp ph©n tÝch lÝ lÏ víi liªn hÖ so s¸nh, tr×nh bµy toµn diÖn tØ mØ => ®a ra lêi khuyªn bæ Ých vÒ phơng pháp đọc sách.

(5) Những kinh nghiệm đọc sách =>Đọc sách cốt để chuyên nào đợc truyền tới ngời đọc? sâu, ngoài ra còn phải đọc để cã häc vÊn réng phôc vô cho chuyªn s©u. *Hoạt động nhóm:Theo em lời khuyªn nµo bæ Ých nhÊt? -hs béc lé Hoạt động 4 III.Tæng kÕt Nh÷ng lêi bµn cña Chu Quang Tiềm trong “ Bàn về đọc sách -hs nêu cho ta những lời khuyên bổ ích - Đọc sách cần coi trọng đọc nµo ? chuyên sâu kết hợp với đọc - Từ “ Bàn về đọc sách” em mở rộng, đọc thành tích luỹ hiÓu g× t¸c gi¶ ? n©ng cao häc vÊn. S¸ch lµ tµi s¶n tinh thÇn quý gi¸ cña nh©n lo¹i. Muèn cã học vấn thì phải đọc sách. - LÝ lÏ , dÉn chøng sinh - Em học tập đợc gì trong cách động cụ thể -> Sức viÕt v¨n nghÞ luËn cña t¸c gi¶ ? thuyÕt phôc lín. - KÕt hîp ph©n tÝch, so s¸nh gÇn gòi Gọi hs đọc ghi nhớ hs đọc ghi nhớ *Ghi nhí:SGK Hoạt động 5 4. Cñng cè Nếu chọn một lời bàn về đọc sách hay nhất để ghi lên giá sách của mình, em sẽ chọn câu nào của tác giả Chu Quang Tiềm ? Vì sao em chọn câu đó? Liên hệ đến việc đọc sách hiện nay của em? ?Tõ s¸ch cò trong c©u “ S¸ch cò tr¨m lÇn xem ch¼ng ch¸n Thuéc lßng, ngÉm kÜ mét m×nh hay” nên hiểu nh thế nào? (A. Sách đọc nhiều lần ) ? C©u th¬ “ S¸ch cò tr¨m lÇn xem ch¼ng ch¸n Thuộc lòng, ngẫm kĩ một mình hay” khuyên ta điều gì khi đọc sách. (Chọn sách có giá trị, đọc và suy nghĩ kĩ những điều sách nói) Tõ nh÷ng lêi bµn cña t¸c gi¶ Chu Quang TiÒm vµ tõ thùc tÕ em h·y rót ra cho m×nh bµi học về cách đọc sách nh thế nào cho có hiệu quả ? - Việc đọc sách phải có kế hoạch, có mục đích cụ thể.

(6) - Ph¶i biÕt chän s¸ch cho tinh, cho phï hîp. - Đọc sách cho kĩ. Cần kết hợp đọc rộng và đọc sâu - Có thể đọc lớt một lần, để nắm nội dung khái quát, bố cục. - Đọc sách để học tập tri thức. - Đọc sách để rèn luyện tính cách, học làm ngời 5/ Híng dÉn häc vµ lµm bµi ë nhµ: - - ViÕt mét ®o¹n v¨n thÓ hiÖn ®iÒu em thu ho¹ch thÊm thÝa nhÊt sau khi häc xong bài “Bàn về đọc sách” Theo dõi các buổi Đọc truyện đêm khuya, chuyên mục Mỗi ngày một cuốn sách ; làm thẻ th viện đọc, mợn, có kế hoạch mua sách cho tủ s¸ch riªng hµng th¸ng, hµng n¨m... - §äc l¹i v¨n b¶n, häc bµi. - Lµm bµi tËp luyÖn tËp / sgk tr 7 - ChuÈn bÞ bµi : Khëi ng÷ ( Xem tríc bµi ) ******************************************************* Ngµy so¹n: 31/12/2010 Ngµy d¹y: 2/1/2011 TiÕt 93 -TiÕng ViÖt. Khëi ng÷. A. Mục tiêu cần đạt: Học xong bài này học sinh có đợc: 1.KiÕn thøc: -§Æc ®iÓm cña khëi ng÷. - Nhận biết công dụng của khởi ngữ là nêu đề tài của câu chứa nó. 2.KÜ n¨ng: - NhËn biÕt khëi ng÷, ph©n biÖt khëi ng÷ víi chñ ng÷ cña c©u - Biết đặt những câu có khởi ngữ. 3. Thái độ: -Cã ý thøc häc tËp, ý thøc sö dông khëi ng÷ trong t¹o lËp vb B. ChuÈn bÞ. 1. ThÇy: So¹n gi¸o ¸n -§äc TLTK -B¶ng phô ghi mÉu 2. Trß : ChuÈn bÞ theo sgk. C. TiÕn tr×nh d¹y - häc. 1:ổn định tổ chức : 2:KiÓm tra ba× cò: Hoạt động 1 3:Bµi míi : M ột số tài liệu ngữ pháp quan niệm TV là ngôn ngữ biến hình từ v à trật tự t ừ là phương thức ngữ pháp rất quan trọng đối với TV do đó cần phân biệt các thành phần câu dựa vào trật tự của chúng trong đó có TP khởi ngữ Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Néi dung I/ §Æc ®iÓm vµ c«ng Hoạt động 2 dông cña khëi ng÷ trong c©u. GV treo b¶ng phô MÉu Gọi hs đọc 3 mẫu a. Nghe gäi ,con bÐ giËt m×nh, trßn m¾t nh×n. Nã ng¬ ng¸c l¹ lïng. Cßn anh, anh kh«ng gh×m ?Hãy xác định chủ ngữ trong nổi xúc động. c¸c c©u g¹ch ch©n? (NguyÔn Quang S¸ng, ChiÕc lîc ngµ) b. Giµu, t«i còng giµu råi. (NguyÔn C«ng Hoan,.

(7) ? H·y ph©n biÖt tõ ng÷ in ®Ëm víi chñ ng÷ vÒ vÞ trÝ, quan hÖ víi vÞ ng÷.? -VÒ vÞ trÝ? -Về nội dung đối với câu? ?Tríc nã cã nh÷ng QHT nµo? (y/c 3 nhãm th¶o luËn ). Bớc đờng cùng) c.§èi víi t«i,t«i sÏ lµm tiÕp. -hs xác định + TÊt c¶ c¸c tõ ng÷ in ®Ëm kh«ng cã quan hÖ víi chñ vÞ víi chñ ng÷. a. Tõ “anh” thø 2 lµ chñ ng÷. - Vị trí: đứng trớc chủ ngữ. - Quan hệ: nêu đề tài nói ở vị ng÷. b. Tõ “giµu” tríc chñ ng÷ “t«i”. - Vị trí: đứng trớc chủ ngữ. - Quan hệ :nêu đề tài nói ở vị ng÷. c. Tõ ng÷ “c¸c thÓ v¨n trong lÜnh vùc v¨n nghÖ”. - Vị trí: đứng trớc chủ ngữ. - Quan hệ: nêu đề tài nói ở vị ng÷. HS nªu - Thªm c¸c quan hÖ tõ: vÒ ,víi, đối với…. ? Tríc nh÷ng tõ ng÷ in ®Ëm trªn ,cã thÓ thªm c¸c quan hÖ tõ nµo.? GV kÕt luËn Gọi HS đọc Ghi nhớ(sgk-T8). HS đọc Ghi nhớ. - Vị trí: đứng trớc chủ ng÷.. - Quan hệ: nêu đề tài nãi ë vÞ ng÷.. -Tríc nã cã c¸c QHT:vÒ ,với,đối với * Ghi nhí(sgk-T8).. *Bài tập thêm:Hãy xác định TP câu cho cụm từ trong 2 A.Tôi đọc quyển sách này rồi. c©u sau: B.Quyển sách này tôi đọc rồi. ->A-Bæ ng÷ ->B-Khëi ng÷ Hoạt động 3 L:Y/C hs đọc bài tập ?Nªu y/c cña bµi tËp?. III/ LuyÖn tËp. - HS đọc *Bµi tËp 1: ? T×m khëi ng÷ trong c¸c ®o¹n a. §iÒu nµy. trÝch sau: b. §èi víi chóng m×nh. - a ,b, c, d, e (sgk- T8). c. Mét m×nh. d. Lµm khÝ tîng. Chia lớp thành 4 nhóm làm HS làm theo nhóm-đại diện trình e. Đối với cháu. bµy bµi .GV nhËn xÐt –söa ch÷a *Lu ý :Để xác định công dụng của khởi ngữ có thể đặt câu hỏi :Cái gì là đối tợng đợc nói đến trong câu này ? Bµi tËp 2: L : Y/C hs đọc bài tập -Môc đích cña bµi:Thùc hµnh ?Nªu y/c cña bµi tËp? luyÖn tËp dïng khëi ng÷ 1 c¸ch cã ý thøc. §äc c¸c c©u lªn a. Anh Êy lµm bµi cÈn thËn l¾m. b. T«i hiÓu råi nhng còng cha giải đợc. HS lµm bµi c¸ nh©n ?ChuyÓn phÇn in ®Ëm trong a. Lµm bµi th× anh Êy cÈn thËn l¾m. c©u thµnh khëi ng÷ ?.

(8) KN b. Hiểu thì tôi hiểu rồi nhng giải thì tôi cha giải đợc. KN KN *Bµi tËp 3: ?Em hãy đặt câu trong đó có HS đặt câu (theo bàn) dïng khëi ng÷? VD:-Về phơng pháp đọc sách,tôi đã hiểu. -Nói về vấn đề học tập ,chúng em rÊt thÝch Hoạt động 4 4/ Cñng cè: ?Hãy nhắc lại đặc điểm và công dụng của khởi ngữ? ?C©u nµo sau ®©y kh«ng cã khëi ng÷?Nªu râ c«ng dông cña c¸c khëi ng÷? A.T«i th× t«i xin chÞu. B. MiÖng «ng, «ng nãi. §×nh lµng, «ng ngåi. C. Nam B¾c 2 miÒn ta cã nhau. D.C¸ nµy r¸n th× ngon. 5/ DÆn dß: -TiÕp tôc hoµn thiÖn bµi luyÖn tËp. -Häc kÜ ghi nhí -T×m khëi ng÷ trong nh÷ng c©u cña v¨n b¶n “Bµn vÒ phÐp häc" Ngµy so¹n: TiÕt 94. ************************************************ Ngµy d¹y:. PhÐp ph©n tÝch vµ tæng hîp A.Mục tiêu cần đạt. Học xong bài này ,học sinh đạt đợc: 1.KiÕn thøc: - HiÓu vµ biÕt vËn dông c¸c phÐp lËp luËn ph©n tÝch, tæng hîp trong tËp lµm v¨n nghÞ luËn. -Sù kh¸c nhau gi÷a hai phÐp lËp luËn ph©n tÝch vµ tæng hîp -T¸c dông cña hai phÐp lËp luËn ph©n tÝch vµ tæng hîp. 2.KÜ n¨ng: -Nhận diện đợc phép lập luận phân tích và tổng hợp. - Vận dụng hai phép này khi tạo lập và đọc-hiểu văn bản nghị luận. 3. Thái độ: -T¹o høng thó häc tËp cho hs -BiÕt sö dông hai phÐp lËp luËn trong t¹o lËp vb. B. ChuÈn bÞ. 1.Thầy :Soạn giáo án - đọc t liệu tham khảo -§äc kü nh÷ng ®iÒu lu ý sgv. 2. Trß : ChuÈn bÞ theo sgk. C. TiÕn tr×nh d¹y - häc. 1:ổn định tổ chức : 2:KiÓm tra ba× cò: Kh«ng Hoạt động 1 3:Bµi míi: Trong văn bản nghị luận,song song với việc sử dụng các dẫn chứng,luận cứ nhằm nêu rõ luận điểm,người ta còn phải vận dụng các phép phân tích t ổng h ợp t ừng ý từng phần mới thành bài văn hoàn chỉnh Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Néi dung Hoạt động 2 I/ T×m hiÓu phÐp lËp luËn ph©n tÝch vµ tæng hîp..

(9) Gäi hs §äc v¨n b¶n sau.(sgkt9). Tr¶ lêi c©u hái. ? Bài văn đã nêu những dẫn chøng g× vÒ trang phôc ? ?Dẫn chứng này nêu ra vấn đề g× ?. - HS đọc.. a. PhÐp ph©n tÝch.. - Không ai đi giày bít tất đầy đủ *Phải chỉnh tề từ đầu nhng phanh hÕt cóc ¸o… đến chân - Kh«ng ai mÆc ¸o quÇn chØnh tÒ mà lại đi chân đất…. ?DÉn chøng tiÕp theo ? DÉn =>hs nªu chøng nµy nªu ra yªu cÇu - C« g¸i mét m×nh trong hang s©u… g× ? - Anh thanh niªn… ? V× sao kh«ng ai lµm ®iÒu -hs ph¸t biÓu (Tu©n thñ nh÷ng qui t¾c ngÇm phi lÝ nh t¸c gi¶ nªu ra. ? mang tÝnh VHXH) ? Việc không làm đó cho thấy - Không ai làm điều đó vì nó đi nh÷ng qui luËt nµo trong ¨n ngîc l¹i víi nÕp sèng v¨n ho¸ x· héi. mÆc cña con ngêi. - §ã lµ “ qui t¾c ngÇm cña v¨n ho¸” chi phèi c¸ch ¨n mÆc cña con ngêi.(gi¶n dÞ ,hµi hoµ víi m«i trêng xung quanh) ? Tác giả đã dùng phép lập - Dùng phép lập luận phân tích luận nào để nêu ra các dẫn phân tích các qui tắc trong ăn chøng. mÆc-®a ra dÉn chøng cô thÓ GV kh¸i qu¸t c¸c ý -hs nghe. *Trang phôc phï hîp víi m«i trêng,víi hoµn c¶nh. * Trang phôc phï hîp với đạo đức. =>Lµ c¸ch tr×nh bµy tõng bé phËn ph¬ng diện của vấn đề b. PhÐp tæng hîp.. ? ¡n mÆc ra sao còng ph¶i phï hîp víi hoµn c¶nh riªng cña m×nh vµ hoµn c¶nh chung n¬i c«ng céng hay toµn x· héi cã ph¶i lµ c©u tổng hợp các ý ở trên không ? - Chính là tổng hợp các ý đã nêu. ? Nó có thể thâu tóm đợc các ý trong từng dẫn chứng cụ thể - Đã thâu tóm đợc các ý cụ thể -Rút ra cái chung từ nªu ë trªn. những điều đã phân nªu trªn kh«ng ? tÝch c. Vai trß cña phÐp ph©n tÝch vµ tæng hîp. ? Tõ tæng hîp qui t¾c ¨n mÆc -hs nªu nói trên ,bài viết đã mở rộng + Ăn mặc đẹp. sang vấn đề ăn mặc đẹp nh - Đi đôi với giản dị. - Ph¶i phï hîp víi hoµn c¶nh. thÕ nµo. - ThÓ hiÖn nÕp sèng v¨n ho¸ khi tự biết hoà mình vào cộng đồng x· héi. - H×nh thøc g¾n liÒn víi néi dung. ? H·y nªu c¸c ®iÒu kiÖn qui định của trang phục theo tác - Phù hợp thì mới đẹp, phù hợp víi m«i trêng, phï hîp víi hiÓu giả đề cập. biết, phù hợp với đạo đức. Mới là trang phục đẹp. ?C©u nµo mang tÝnh tæng hîp -PhÐp lËp luËn ph©n.

(10) tÝch- Gióp ta hiÓu vÊn đề một cách cụ thể, chi tiÕt qua nhiÒu khÝa cạnh, nhiều góc độ và trªn nhiÒu mÆt kh¸c nhau. Qua đó giúp ngời nghe hiÓu ý nghÜa, néi dung của vấn đề, sự vật ,hiện tợng đó. - PhÐp lËp luËn tæng hîp rót ra c¸i chung tõ những vấn đề đã phân ? PhÐp tæng hîp gióp kh¸i - Gióp ta hiÓu ý nghÜa v¨n ho¸ vµ tÝch. quát vấn đề nh thế nào. * Ghi nhí (sgk-t10). đạo đức của cách ăn mặc toµn bµi ? HS đọc :Thế mới biết… ? Vai trß cña phÐp ph©n tÝch và tổng hợp đối với bài văn nghÞ luËn nh thÕ nµo. - §Ó lµm râ ý nghÜa cña mét vÊn đề ,sự vật, hiện tợng nào đó. ? PhÐp lËp luËn ph©n tÝch gióp - Gióp ta hiÓu s©u s¾c c¸c khÝa ta hiểu vấn đề nh thế nào. ? c¹nh kh¸c nhau cña trang phôc đối với từng ngời,trong từng hoàn c¶nh cô thÓ. HS đọc Ghi nhớ (sgk-t10). Hoạt động 3 ?Nªu y/c cña bµi. HS đọc Ghi nhớ (sgk-t10).. II/ LuyÖn tËp. HS đọc y/c *Bµi tËp 1: + LuËn ®iÓm : Häc vÊn kh«ng - Tìm hiểu kĩ năng phân tích chỉ là chuyện đọc sách, nhng đọc luận điểm 1 trong văn Bàn về sách vẫn là con đờng quan trọng - Học vấn không phải lµ cña c¸ nh©n mµ lµ đọc sách của Chu Quang của học vấn. TiÒm. cña nh©n lo¹i Thµnh qu¶ cña nh©n lo¹i S¸ch -hs suy nghÜ ,tr¶ lêi lu truyÒn l¹i S¸ch lµ y/c hs lµm bµi c¸ nh©n kho tµng quÝ b¸u cÊt gi÷ di s¶n tinh thÇn nh©n lo¹i TiÕn lªn tõ v¨n ho¸, häc thuËt ph¶i lÊy thµnh qu¶ nh©n lo¹i lµm ®iÓm xuÊt ph¸t Xo¸ bá sÏ trë thµnh kÎ ®i giËt lïi, l¹c hËu. ?Ph©n tÝch c¸c lý do ph¶i * Bµi tËp 2 + Nêu cách chọn sách đọc. chọn sách để đọc ? + Nªu c¸ch chän s¸ch - Do sách nhiều, chất lợng khác đọc. nhau nªn ph¶i chän s¸ch tèt mµ đọc mới có ích. - Do søc ngêi cã h¹n, kh«ng chọn sách mà đọc thì lãng phí søc m×nh. - S¸ch cã lo¹i chuyªn m«n cã lo¹i thêng thøc, chóng liªn quan nhau, nhµ chuyªn m«n còng cÇn đọc sách thờng thức. * Bµi tËp 3 ?Nªu tÇm quan träng cña viÖc + Ph©n tÝch tÇm quan träng cña + Ph©n tÝch tÇm quan việc đọc sách. trọng của việc đọc đọc sách ? - Không đọc thì không có điểm sách. xuÊt ph¸t cao. - Đọc là con đờng ngắn nhất để tiÕp cËn tri thøc . - Không chọn lọc sách thì đời ngời ngắn ngủi không đọc xuể,.

(11) đọc không có hiệu quả. - Đọc ít mà kĩ còn hơn đọc nhiều mµ qua loa, kh«ng cã lîi Ých g×. ?Qua ®©y em thÊy vai trß cña phÐp ph©n tÝch ntn?. + Vai trß cña ph©n tÝch trong lËp luËn. - RÊt cÇn thiÕt trong lËp luËn, v× cã qua sù ph©n tích lợi, hại- đúng ,sai ,th× c¸c kÕt luËn rót ra míi cã søc thuyÕt phôc.. Hoạt động 4 4/ Cñng cè: Dòng nào nói đúng nội dung cơ bản của phép lập luận phân tích? A.Dùng lý lẽ làm sáng tỏ vấn đề nhằm thuyết phục ngời đọc. B.Giới thiệu đặc điểm ND và HT của sự vật ,hiện tợng. C Trình bày từng bộ phận,phơng diện của một vấn đề nhằm chỉ ra ND bên trong của sự vËt hiÖn tîng. ?Nh¾c l¹i vai trß cña phÐp lËp luËn ph©n tÝch vµ tæng hîp trong v¨n NL ? 5/ DÆn dß: -TiÕp tôc hoµn thiÖn bµi tËp 3 -Häc kÜ ghi nhí Ngµy so¹n: TiÕt 95. ****************************************************** Ngµy d¹y:. LuyÖn tËp ph©n tÝch vµ tæng hîp A. Mục tiêu cần đạt. HS có đợc : 1.KiÕn thøc: -Mục đích, đặc điểm, tác dụng của việc sử dụng phép phân tích và tổng hợp. 2.KÜ n¨ng: -Nhận dạng đợc rõ hơn vb có sử dụng hai phép lập luận phân tích và tổng hợp - Sử dụng hai phép lập luận phân tích và tổng hợp thuần thục hơn khi đọc-hiểu và tạo lập v¨n b¶n NL. 3. Thái độ: -T¹o høng thó häc bµi cho hs. - KÜ n¨ng ph©n tÝch vµ tæng hîp trong lËp luËn. B. ChuÈn bÞ. 1. Thầy : Soạn giáo án- đọc lu ý sgv 2. Trß : chuÈn bÞ theo sgk. C. TiÕn tr×nh d¹y - häc. 1:ổn định tổ chức : 2:KiÓm tra ba× cò: ?ThÕ nµo lµ ph©n tÝch vµ tæng hîp - Häc sinh nªu, gv nhËn xÐt. Hoạt động 1 3:Bµi míi: Trong tiÕt luyÖn tËp nµy chóng ta sÏ thùc hiÖn c¸c bµi tËp theo 2 ph¬ng diÖn kÜ n¨ng :kÜ n¨ng nhËn d¹ng v¨n b¶n ph©n tÝch vµ tæng hîp ,kÜ n¨ng viÕt v¨n b¶n ph©n tÝch ,tæng hîp Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Néi dung.

(12) Hoạt động 2 ?H·y nh¾c l¹i thÕ nµo lµ phÐp -hs nªu-bæ sung ph©n tÝch ? ?ThÕ nµo lµ phÐp tæng hîp ? Hoạt động 3 L : §äc c¸c ®o¹n v¨n sau. ? Trong đoạn văn (a) tác giả đã vËn dông phÐp lËp luËn nµo. ?. - Học sinh đọc.. I/LÝ thuyÕt. II/LuyÖn tËp 1/ NhËn diÖn VB ph©n tÝch *Xác định luận điểm và tr×nh tù ph©n tÝch a/ Dïng phÐp lËp luËn ph©n tÝch. ph©n tÝch. c¸i hay cña bµi Thu ®iÕu. ? §Ó ph©n tÝch c¸i hay cña bµi Thu điếuTác giả đã phân tích cái - 3 mặt : ở các điệu xanh, ở những cử động, ở các vần hay đó ở những mặt nào? th¬. ? ở mỗi mặt tác giả đã phân tích ra sao. *ChØ ra luËn ®iÓm: c¸i hay cña c¶ hån lÉn x¸c, hay c¶ bµi ë mçi mÆt cô thÓ b»ng c¸c vÝ dô. hay ë c¸c ®iÖu xanh. hay ở những cử động. Tr×nh tù ph©n tÝch=> hay ë c¸c vÇn th¬. hay ë c¸c ch÷ kh«ng qu¸ non Ðp. -->Nh÷ng c¸i hay nµy g¾n víi phÈm chÊt riªng cña bµi th¬. ?Trong đoạn (b) tác giả đã vận b. PhÐp ph©n tÝch. dông phÐp lËp luËn nµo. Nguyªn nh©n cña sù ? Đoạn văn đợc tác giả phân tích thành đạt cã luËn ®iÓm lµ g×.? - LuËn ®iÓm: Nguyªn nh©n của sự thành đạt. ? Để làm rõ luận điểm đó tác giả đã đi phân tích nh thế nào.? + Theo tr×nh tù: - §o¹n ®Çu: nªu c¸c quan niÖm mÊu chèt cña sù thµnh đạt(Nguyên nhân khách quangặp thời,hoàn cảnh,ĐK học tËp,tµi n¨ng…) - §o¹n tiÕp theo: ph©n tÝch từng quan niệm đúng, sai thế nµo vµ kÕt l¹i ë viÖc ph©n tÝch b¶n th©n chñ quan cña mçi ngêi(tinh thÇn kiªn tr× phÊn ? Tác giả phân tích lần lợt các đấu…) nguyên nhân khách quan để làm - Để bác bỏ, để khẳng định g×.? vai trß cña nguyªn nh©n chñ quan. GV:Hiện nay chúng ta đang phấn đấu XD 1 XH học t ập,nghĩa 2. Thùc hµnh ph©n tæng hîp. là mọi người đều có quyền học tập.Hiểu theo nghĩa chân chính tÝch a, Thùc hµnh ph©n tÝch thỡ: “Học để bi ết,học để làm,học để chung sống,học để làm một vấn đề người và để t ự khẳng định mình”tức là học để phát triển và hoàn thiện con người theo qui luật của cái đẹp, trong đó cốt lõi.

(13) của cái đẹp là trí tuệ.Tuy nhiên,có 1 bộ phận không ít người chưa nhận thức thật đầy đủ về ý nghĩa và mđ cao cả của học tập,do đó có biểu hi ện sai lạc trong học tập như học qua loa, đại khái, đối phó…chúng ta cần trao đổi,bàn bạc 1 cách nghiêm t úc về vấn đề này để thấy được những tác hại tiêu cực của nó, đồng thời cùng nhau tìm biện pháp đẩy lùi và tiến tới xoá bỏ nó GV ®a ra c©u hái th¶o luËn + Yªu cÇu: ? Em hãy xác định thế nào là - Vừa phân tích vừa tổng hợp. học đối phó. - Phân tích thực chất của lối học đối phó và tổng hợp ?Em h·y nªu nh÷ng biÓu hiÖn t¸c h¹i cña nã. của việc học đối phó. * Häc qua loa - HS th¶o luËn, gv híng dÉn. - Là không lấy việc học làm mục đích, xem học là việc phô. - Học đối phó là học bị động ,không chủ động , cốt đối phó với sự đòi hỏi của thầy cô ,của thi cử. - Do học bị động nên không thấy hứng thú, mà đã kh«ng høng thó th× ch¸n häc, hiÖu qu¶ thÊp. ?Nêu tác hại của việc học đối * Học đối phó là học hình thức, không đi sâu vào thực chÊt kiÕn thøc cña bµi häc. phã. - Học đối phó thì dù có bằng cấp nhng đầu vẫn rỗng tuÕch. * Tác hại của lối họcđối phó -Đối với XH:những kẻ học đối phó sẽ trở thành gánh nặng lâu dài cho XH về nhiều mặt nh KT,t tởng,đạo đức,lối sống… -§èi víi b¶n th©n:kh«ng cã høng thó häc tËp hiÖu qu¶ thÊp b.Thùc hµnh ph©n tÝch mét v¨n b¶n  Häc sinh th¶o luËn theo nh÷ng - Cần phân tích tác dụng, vai trò của sách đối với đời yªu cÇu sau: ? LÝ do t¹i sao khiÕn mäi ngêi sèng con ngêi - Cần chỉ ra cách đọc sách nh thế nào cho có hiệu quả phải đọc sách. cao. ? Theo em đọc sách để làm gì. (dựa vào bài “Bàn về đọc sách”- - Sách vở đúc kết tri thức của nhân loại đã tích luỹ từ xa đến nay vì vậy ai muốn có hiểu biết đều phải đọc Chu Quang TiÒm). s¸ch - S¸ch lµ kho tri thøc bao gåm nh÷ng kiÕn thøc KH vµ HS th¶o luËn-tr×nh bµy GV hớng dẫn hs hoàn thiện các kinh nghiệm thực tiễn đã đúc rút nên muốn tiến bộ, phát triển thì phải đọc sách để tiếp thu tri thức, kinh ý theo tr×nh tù nghiÖm. -Kiến thức của nhân loại thì bao la mênh mông nh đại còn hiểu biết của chúng ta chỉ nh giọt nớc->đọc Trên cơ sở những yêu cầu đó, dơng s¸ch để có thái độ khiêm tốn và ý chí học tập. häc sinh tiÕn hµnh ph©n tÝch -> §äc s¸ch không cần nhiều mà đọc kĩ, hiểu sâu, đọc theo tõng ®o¹n v¨n, gv nhËn xÐt. quyÓn nµo ch¾c quyển đó, nh thế mới có ích. GV nhÊn m¹nh=> - Bên cạnh đọc sách chuyên sâu phục vụ ngành nghề, còn cần phải đọc rộng. Kiến thức rộng giúp hiểu các vấn đề chuyên môn tốt hơn. ? ViÕt ®o¹n v¨n tæng hîp nh÷ng 3. Thùc hµnh tæng điều đã phân tích trên về việc hîp. đọc sách? - Häc sinh viÕt theo yªu cÇu. ViÕt ®o¹n v¨n theo yªu cÇu trªn..

(14) - GV nhËn xÐt, kÕt luËn chung. Hoạt động 4 4/ Cñng cè: -GV nhắc lại mục đích tiết luyện ?Nh¾c l¹i vai trß cña phÐp lËp luËn tæng hîp ph©n tÝch 5/ DÆn dß: -TiÕp tôc hoµn thiÖn bµi tËp -Häc kÜ ghi nhí -So¹n “TiÕng nãi cña v¨n nghÖ” *********************************************************** Ngµy so¹n: Ngµy d¹y: TuÇn 20: Bµi 19 TiÕt 96:. (trÝch) - NguyÔn §×nh Thi A-Môc tiªu bµi d¹y: Học xong văn bản này, học sinh có đợc: 1.KiÕn thøc: - Hiểu đợc nội dung của văn nghệ và sức mạnh kỳ diệu của nó đối với đời sống con ngưêi. -HiÓu thªm c¸ch viÕt bµi v¨n nghÞ luËn qua t¸c phÈm nghÞ luËn ng¾n gän, chÆt chÏ vµ giµu h×nh ¶nh cña NguyÔn §×nh Thi. 2.KÜ n¨ng: -Biết cách đọc-hiểu một văn bản nghị luận. - RÌn luyÖn thªm c¸ch viÕt mét VB NL. - ThÓ hiÖn nh÷ng suy nghÜ, t×nh c¶m vÒ mét t¸c phÈm v¨n nghÖ. 3. Thái độ: -Häc tËp c¸ch viÕt bµi v¨n nghÞ luËn B-ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: Ch©n dung NguyÔn §×nh Thi, toµn v¨n bµi viÕt. - Học sinh : Tìm đọc toàn văn bài viết trong mấy vấn đề về văn học, hoặc tuyÓn tËp NguyÔn §×nh Thi (tËp3). C.TiÕn tr×nh bµi d¹y 1-Ôn định tổ chức 2-KiÓm tra bµi cò:.

(15) - Phân tích tầm quan trọng và ý nghĩa của việc đọc sách ? Nhận xét về cách trình bày luËn ®iÓm nµy cña t¸c gi¶? -Cần chọn sách và đọc sách nh thế nào? -Kiểm tra sự chuẩn bị bài , đồ dùng học tập của học sinh. Hoạt động 1 3-Bµi míi: Giíi thiÖu bµi: V¨n nghÖ cã néi dung vµ søc m¹nh nh thÕ nµo? Nhµ nghÖ sü s¸ng t¸c t¸c phÈm víi mục đích gì? Văn nghệ đến với ngời tiếp nhận bằng con đờng nào? Nhà văn Nguyễn Đình Thi đã góp phần trả lời câu hỏi trên qua bài nghị luận “Tiếng nói của văn nghệ”văn bản mà chúng ta đợc tìm hiểu trong giờ học hôm nay. Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Néi dung Hoạt động 2 reo ch©n dung I-T×m hiÓu chung *T¸c gi¶: NguyÔn §×nh Thi (1924-2003)- Quª ë -hs quan s¸t Hµ Néi - Hoạt động văn nghệ khá ®a d¹ng: lµm th¬, viÕt v¨n, so¹n kÞch, s¸ng t¸c nh¹c, viÕt lý luËn phª b×nh… - Năm 1996 Ông đợc Nhµ níc tÆng gi¶i thëng Hå ChÝ Minh vÒ v¨n häc -đọc chú thích sgk nghÖ thuËt. ? ? Dùa vµo phÇn chó thÝch * trong SGK, h·y giíi thiÖu nh÷ng nÐt chÝnh vÒ t¸c gi¶. GV bæ sung ; NguyÔn §×nh Thi ( 1924- 2003) Nhµ v¨n, nhµ th¬, nhµ viÕt kÞch Sinh ngµy : 20-12-1924 t¹i Luang Prabang, Lµo, mÊt ngµy 16-4-2003. Quª: lµng Vò Th¹ch, huyÖn Thä X¬ng ( nay lµ phè Bµ TriÖu- Hµ Néi). Thuở nhỏ, sống cùng gia đình tại Phong Saly- Myanmar, đến năm 1930 trở về nớc. Năm 1941, tham gia phong trào Việt Minh, từ năm 1942 bắt đầu viết sách báo, từ đó ông tích cực tham gia c¸c phong trµo c¸ch m¹ng. Sau c¸ch m¹ng th¸ng T¸m, lµm Tæng th ký Héi V¨n ho¸ Cøu quèc, đại biểu Quốc hội, Uỷ viên Tiểu ban dự thảo Hiến pháp, Uỷ viên thờng trực Quốc hội. Ông đợc giải thởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật đợt 1- 1996.. ?KÓ tªn nh÷ng t/p chÝnh cña «ng ?. GV hớng dẫn HS đọc. Yêu cầu đọc to, rõ, chính xác, diÔn c¶m. GV đọc mẫu - học sinh đọc. GV nhận xét học sinh đọc. Chó ý c¸c chó thÝch 1,2,3,4,6,11. ?Nªu thÓ lo¹i cña vb? ? Hoàn cảnh ra đời của tiểu luận “TiÕng nãi cña v¨n nghÖ”.. Nhạc:Người Hà Nội ,Diệt phát xít. Tiểu luận:Mấy vấn đề văn học (1956) Công việc của người viết tiểu thuyết (1964) . Truyện:Xung kích (1951) Bên bờ sông Lô (tập truyện ngắn, 1957) Vào lửa (1966) Mặt trận trên cao (1967) Vỡ bờ (tập I năm 1962, tập II năm 1970) ] Thơ:Người chiến sỹ (1958) Bài thơ Hắc Hải (1958) Dòng sông trong xanh (1974) Tia nắng (1985) Đất nước (1948- 1955). ] Kịch:Con nai đen ,Hoa và Ngần ,Giấc mơ ,Rừng trúc ,Nguyễn Trãi ở Đông Quan ,Tiếng sóng.. *T¸c phÈm: học sinh đọc-nhận xét -ThÓ lo¹i :tiÓu luËn -hs nªu - ViÕt n¨m 1948- Trong thêi kú chóng ta ®ang x©y dùng mét nÒn v¨n häc nghÖ thuËt -S¸ng t¸c :1948 mới đậm đà tính dân tộc đại - In trong cuốn “Mấy chúng, gắn bó với cuộc vấn đề văn học”(XB.

(16) ?Nªu néi dung chÝnh cña bµi ?. kháng chiến vĩ đại của nhân năm 1956). d©n: Kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p. -hs th¶o luËn ; Bµn vÒ néi dung cña v¨n nghÖ vµ søc m¹nh k× diÖu cña nã. ? VB (trích) đợc chia làm mấy phÇn, nªu luËn ®iÓm cña tõng -hs chia bè côc : - 2 phÇn: phÇn. (1): Từ đầu đến “một cách sèng cña t©m hån”-> Néi dung cña v¨n nghÖ (2): Cßn l¹i: Søc m¹nh kú Bè côc: - 2 phÇn: diÖu cña v¨n nghÖ. ?ChØ râ néi dung c¸c luËn ®iÓm Víi 2 luËn ®iÓm: (1) - Tiếng nói của văn nghệ rất cần thiết đối với đời sống của con ngời, nhất là trong hoàn cảnh chiến đấu, s¶n xuÊt v« cïng gian khæ cña d©n téc ta ë nh÷ng n¨m ®Çu kh¸ng chiÕn. (2)- V¨n nghÖ cã kh¶ n¨ng c¶m ho¸ , søc m¹nh l«i cuốn của nó thật là kỳ diệu bởi đó là tiếng nói của tình cảm, tác động tới mỗi con ngời qua những rung cảm ? NhËn xÐt vÒ bè côc , hÖ thèng s©u xa tõ tr¸i tim. luËn ®iÓm cña v¨n b¶n. - C¸c phÇn trong v¨n b¶n cã sù liªn kÕt chÆt chÏ, m¹ch l¹c, c¸c luËn ®iÓm võa cã sù gi¶i thÝch cho nhau, võa đợc tiếp xúc tự nhiên theo hớng ngày càng phân tích sâu sức mạnh đặc trng của văn nghệ. Hoạt động 3 II-§äc-hiÓu v¨n b¶n: Theo dâi v¨n b¶n: PhÇn 1(Tõ ®Çu 1-Néi dung cña v¨n nghÖ: đến Nguyễn Du hay Tônx Tôi). ? Nh¾c l¹i luËn ®iÓm trong phÇn 1 cña v¨n b¶n. ? Luận điểm này đơc thể hiện -hs nhắc lại trong nh÷ng c©u v¨n nµo. “T¸c phÈm nghÖ thuËt …gãp vào đời sống xung quanh” ? §Ó lµm s¸ng tá luËn ®iÓm trªn, tác giả đã đa ra và phân tích 1)-Hai câu thơ tả cảnh mùa xuân trong “truyện Kiều” nh÷ng dÉn chøng nµo. víi lêi b×nh: -Hai câu thơ làm chúng ta rung động với cái đẹp lạ lùng mà tác giả đã miêu tả. -“ c¶m thÊy trong lßng ta cã nh÷ng sù sèng t¬i trÎ lu«n lu«n t¸i sinh Êy”. §ã chÝnh lµ lêi göi, lêi nh¾n - mét trong nh÷ng néi dung cña “truyÖn KiÒu”. (2)-C¸i chÕt th¶m khèc cña An-na Ca rª- nhi na(Trong tiÓu thuyÕt cïng tªn cña L. T«nx t«i) lµm cho ngời đọc “đầu óc bâng khuâng nặng những suy nghĩ trong lßng cßn v¬ng vÊn nh÷ng vui buån kh«ng bao giờ quên đợc nữa . GV nªu mét sè hiÓu biÕt vÒ 2 t/g ? NhËn xÐt vÒ c¸ch lËp luËn cña -hs nhËn xÐt t¸c gi¶. - Chän läc ®a ra 2 dÉn chøng tiªu biÓu, dÉn ra tõ 2 t¸c phÈm næi tiÕng cña 2 t¸c gi¶.

(17) vĩ đại của văn học dân tộc - Chọn lọc đa ra 2 dẫn vµ thÕ giíi cïng víi nh÷ng chøng tiªu biÓu, lêi lêi ph©n tÝch b×nh luËn s©u ph©n tÝch b×nh luËn s©u s¾c. s¾c. - TiÕp tôc theo dâi phÇn (®o¹n -hs ph¸t hiÖn v¨n tõ “Lêi göi cña nghÖ thuËt *Lêi göi cña nghÖ thuËt: đến một cách sống của tâm hồn”) - “Lời gửi của nghệ thuật không những là một bài học ? Theo tác giả, lời gửi của nghệ luận lí hay một triết lý về đời ngời hay những lời thuËt, ta cÇn hiÓu nh thÕ nµo cho khuyªn xö thÕ hay mét sù thùc t©m lý hoÆc x· héi”. đúng. - Lêi göi cña nghÖ thuËt cßn lµ tÊt c¶ nh÷ng say sa, vui ? VËy lêi göi cña nghÖ thuËt, hiÓu buån, yªu ghÐt, m¬ méng, phÊn khÝch…” mét c¸ch ng¾n gän nhÊt lµ g×. Nó mang đến cho chúng ta bao rung động, ngỡ ngàng trớc những điều tởng chừng đã rất quen thuộc. ? Nh vËy néi dung cña v¨n nghÖ -hs kh¸i qu¸t ->Néi dung cña v¨n lµ g×. nghÖ lµ hiÖn thùc mang Nội dung của văn nghệ còn tính cụ thể sinh động, là dung cảm là nhận thức của là đời sống tình cảm ngời tiếp nhận .Nó sẽ đợc của con ngời qua cái mở rộng , phát huy vô tận nhìn và đời sống tình qua thế hệ ngời đọc, ngời cảm có tính cá nhân xem. cña ngêi nghÖ sü ? TiÓu luËn: Néi dung cña v¨n -hs th¶o luËn-®a ra nhËn xÐt nghÖ kh¸c víi néi dung cña c¸c Nh÷ng bé m«n khoa häc bộ môn khoa học xã hội khác ở khác nh: Lịch sử , địa lý… nh÷ng ®iÓm nµo. khám phá , miêu tả và đúc kÕt bé mÆt tù nhiªn hay x· , héi c¸c quy luËt kh¸ch quan. V¨n nghÖ tËp chung kh¸m ph¸ thÓ hiÖn chiÒu s©u tÝnh c¸ch , sè phËn con ngêi, thÕ giíi bªn trong t©m lý , t©m hån con ng ưêi.) Chúng ta đã cùng tìm hiểu nội dung phản ánh của văn nghệ. Giờ học này, chúng ta tiếp tục tìm hiểu phần còn lại của văn bản , để thấy đợc sức mạnh kỳ diệu của nó đối với đời sống con ngêi. 2-Søc m¹nh k× diÖu của văn nghệ đối với đời sống con ngời. Y/c quan s¸t phÇn 2 vb ?C©u hái th¶o luËn : -hs thảo luận dựa trên một số *Con ngời cần đến tiÕng nãi cña v¨n V× sao con ngêi cÇn tiÕng nãi h/a nghÖ: cña v¨n nghÖ? (Chó ý ®o¹n v¨n “ chóng ta nhËn cña nh÷ng nghÖ -“Mçi t¸c phÈm lín nh räi vµo bªn trong chóng ta mét sÜ….c¸ch sèng cña t©m hån”). ¸nh s¸ng riªng…lµm cho thay đổi hẳn mắt ta nhìn, óc -Văn nghệ giúp cho chúng ta đợc sống đầy ? LÊy VD tõ c¸c t¸c phÈm v¨n ta nghÜ ” đủ hơn, phong phú hơn nghệ đã đợc học và đọc thêm để lµm s¸ng tá. VD: Các bài thơ “ánh trăng” với cuộc đời, với chính cña NguyÔn Duy, “Bµi häc m×nh. đờng đời đầu tiên” ( trích “DÕ MÌn phiªu lu ký”) cña T« Hoµi, “Bøc tranh cña em g¸i t«i”-cña T¹ Duy Anh. Quan s¸t mét sè h/a sau.

(18) §iÖu xoÌ cña c¸c c« gi¸o vïng cao NghÜa Lé ?V¨n nghÖ cßn gióp chóng ta -V¨n nghÖ gãp phÇn lµm t¬i ®iÒu g×? m¸t sinh ho¹t kh¾c khæ hµng - Lµm t¬i m¸t sinh ho¹t ngày, giữ cho cuộc đời luôn khắc khổ hàng ngày, vui tơi. Tác phẩm văn nghệ giữ cho cuộc đời luôn hay gióp cho con ngêi lu«n vui t¬i vui lªn, biÕt rung c¶m vµ íc mơ trong cuộc đời còn lắm ?Cảm xúc của em mỗi khi đợc vất vả cực nhọc. xem mét ch¬ng tr×nh v¨n nghÖ ë -hs tù béc lé x· ,ë trêng ntn? ?Em cã nx g× vÒ nghÖ thuËt NL cña t/g qua ®o¹n v¨n nµy? -LËp luËn tõ nh÷ng luËn cø - kÕt hîp NL+MT+TS, cô thÓ trong tp vn vµ thùc tÕ dïng ph¬ng ph¸p ph©n ®s ,kÕt hîp NL+MT+TS tÝch ? Nh vËy nÕu kh«ng cã v¨n nghÖ thì đời sống con ngời sẽ ra sao. -hs tr¶ lêi (kh«ng cã tiÕng =>VN ®em l¹i niÒm vui h¸t,lêi ru,kh«ng phim ¶nh…) sèng,TY cs cho t©m NÕu kh«ng cã v¨n nghÖ th× hån con ngêi cuéc sèng tinh thÇn thËt nghÌo nµn, buån tÎ tï tóng. *Chó ý phÇn v¨n b¶n tõ “sù sèng * B¶n chÊt cña v¨n nghÖ: ấy “ đến hết -Lµ “tiÕng nãi t×nh ?Trong đoạn văn T/G đã đa ra c¶m”. quan niÖm cña m×nh vÒ b¶n chÊt -hs nªu 2 ý cña v¨n nghÖ. VËy b¶n chÊt cña -Lµ “tiÕng nãi t×nh c¶m”. v¨n nghÖ lµ g×? ?Tóm tắt pt của t/g về vấn đề Tác phẩm văn nghệ chứa “VN nói nhiều nhất đến cảm đựng “ tình yêu ghét, niềm vui buån” cña con ngêi xóc”? chúng ta trong đời sống th?Em hiểu thế nào về “chỗ ờng ngày đứng”và chiến khu chính của ->Đó là ND p/a và t/đ chính ->p/a c¸c xóc c¶m cña VN vn”? trong lßng ngêi ,t/® tíi ?Từ đó t/g muốn nhấn mạnh đặc ®s t/c con ngêi ®iÓm nµo cña vn? ?Cách thể hiện và t/đ t tởng của -hs đọc “Nghệ sĩ không… vn có gì đặc biệt? yªn lÆng” ?YÕu tè nµo næi lªn trong sù p/a -Lµ tiÕng nãi cña t tëng.

(19) vµ t/® nµy?. ?Tõ b¶n chÊt cña v¨n nghÖ, T/G đã diễn giải và làm rõ con đờng đến với ngời tiếp nhận- tạo nên søc m¹nh k× diÖu cña nghÖ thuËt lµ g×. ? Khi tác động bằng nội dung và cách thức đặc biệt này thì vân nghệ đã giúp con ngời điều gì.. -hs nªu . – NghÖ thuËt cßn nãi nhiÒu víi t tëng” nhng lµ t tëng kh«ng kh« khan, trõu tîng mµ l¾ng s©u, thÊm vµo nh÷ng c¶m xóc , nh÷ng nçi niÒm. Hs nªu -T¸c phÈm v¨n nghÖ lay động cảm xúc,đi vào nhận thøc, t©m hån chóng ta qua con đờng tình cảm…Đến với mét t¸c phÈm v¨n nghÖ, chúng ta đợc sống cùng cuộc sống miêu tả trong đó, đợc yêu, ghét, vui, buồn, đợi chê…cïng c¸c nh©n vËt vµ ngêi nghÖ sÜ. -“nghệ thuật không đứng ngoài trỏ vẽ cho ta đờng đi, nghệ thuật vào đốt lửa trong lßng chóng ta, khiÕn chóng ta phải tự bớc lên trên đờng Êy”.. ? NhËn xÐt vÒ nghÖ thuËt lËp luËn cña T/G, t¸c dông cña nghÖ thuËt lạp luận đó. -hs nhËn xÐt ?Từ đó t/g muốn ta nhận thức ®iÒu g× vÒ ND p/a vµ t/® cña vn? -hs kh¸i qu¸t:vn cã thÓ p/a vµ t/đ đến nhiều mặt của đs XH vµ con ngêi nhÊt lµ ®s t/c,t©m hån Hoạt động 4 ? C¶m nhËn cña em vÒ c¸ch viÕt v¨n nghÞ luËn cña t¸c gi¶ qua v¨n 1-NghÖ thuËt - Bè côc chÆt chÏ, hîp lý, b¶n nµy c¸ch dÉn d¾t tù nhiªn. - C¸ch viÕt giµu h×nh ¶nh, nhiÒu dÉn chøng vÒ th¬ v¨n và về đời sống thực tế. -Giäng v¨n to¸t lªn lßng chân thành, niềm say sa, đặc biÖt c¶m høng d©ng cao ë phÇn cuèi. ? Nªu néi dung chÝnh cña v¨n 2-Néi dung Văn nghệ nối sợi dây đồng b¶n “TiÕng nãi cña v¨n nghÖ”. c¶m k× diÖu gi÷a nghÖ sÜ víi bạn đọc thông qua những rung động mãnh liệt, sâu xa cña tr¸i tim. V¨n nghÖ gióp con ngời đợc sống phong phó h¬n vµ tù hoµn thiÖn. n¶y sinh tõ cs vµ l¾ng s©u trong c¶m xóc ,rung động của ngời đọc. *Con đờng đến với ngời tiếp nhận, tạo nên søc m¹nh k× diÖu cña v¨n nghÖ:. V¨n nghÖ gióp mäi ngêi tù nhËn thøc m×nh, tù x©y dùng m×nh. Nh vËy v¨n nghÖ thùc hiÖn c¸c chøc n¨ng cña nã mét c¸ch tù nhiªn cã hiÖu qu¶ l©u bÒn vµ s©u s¾c. -NghÖ thuËt lËp luËn: c¸ch viÕt giµu h×nh ¶nh, dÉn chøng phong phó, s¸t thùc, giäng v¨n say sa ch©n thµnh. Søc thuyÕt phôc cao. III/ Tæng kÕt.

(20) nh©n c¸ch , t©m hån m×nh 2 HS đọc ghi nhớ.. * Ghi nhí (SGK 17). 2 HS đọc ghi nhớ. Hoạt động 5 4/Cñng cè - GV hệ thống bài: +Sức mạnh kì diệu của văn nghệ với đời sống con ngời. +C¸ch viÕt bµi v¨n nghÞ luËn qua v¨n b¶n cña NguyÔn §×nh Thi. - Híng dÉn HS lµm bµi tËp (SGK/17): HS tù chän mét t¸c phÈm v¨n nghÖ mµ mình yêu thích, sau đó phân tích ý nghĩa tác động của tác phẩm ấy với mình - ?Nêu cảm nghĩ của em sau mỗi lần đợc xem hoặc tham gia biểu diễn văn nghÖ ë trêng? 5/DÆn dß - GV híng dÉn HS vÒ nhµ: +Lµm c¸c BT ( SBT ). +So¹n VB: “ChuÈn bÞ hµnh trang vµo thÕ kØ míi”. ******************************************************************** Ngµy so¹n: Ngµy d¹y: TiÕt 98: C¸c thµnh phÇn biÖt lËp A.Môc tiªu bµi d¹y: Học xong tiết này, học sinh có đợc: 1.KiÕn thøc: - §Æc ®iÓm cña thµnh phÇn t×nh th¸i vµ c¶m th¸n. - Nắm chắc đợc công dụng của mỗi thành phần trong câu. 2.KÜ n¨ng: - NhËn biÕt 2 thµnh phÇn biÖt lËp: t×nh th¸i, c¶m th¸n. - Biết đặt câu có thành phần tình thái, cảm thán. 3. Thái độ: -Cã ý thøc häc tËp -ý thøc sö dông hai thµnh phÇn biÖt lËp nµy trong nãi vµ viÕt. B.ChuÈn bÞ: - Giáo viên: đèn chiếu, phần ngữ liệu và bài tập vận dụng. - Häc sinh: chuÈn bÞ bµi theo híng dÉn. C.TiÕn tr×nh bµi d¹y: 1-ổn định tổ chức: 2-KiÓm tra bµi cò: GV ®a ra c©u : Trêi ¬i! chØ cßn cã n¨m phót ! ?X§ TP chÝnh, sù viÖc chÝnh trong c©u Hoạt động 1 3-Bµi míi: Giíi thiÖu bµi: Các em đã đợc tìm hiểu về các thành phần câu nh CN, VN, bổ ngữ trực tiếp, trạng ng÷…c¸c thµnh phÇn c©u nµy n»m trong cÊu tróc ng÷ ph¸p cu¶ c©u. Giê häc nµy chúng ta sẽ đợc tìm hiểu về các thành phần không nằm trong cấu trúc cú pháp của c©u. VËy “Trêi ¬i!”§ã lµ c¸c thµnh phÇn g× vµ vai trß cña chóng trong c©u ra sao ? Chóng ta cïng t×m hiÓu bµi häc h«m nay. Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Néi dung Hoạt động 2 I/Thµnh phÇn t×nh th¸i y/c hs đọc mẫu SGK 18) a,...ch¾c ? C¸c tõ ng÷: “ch¾c”, “cã lÏ”, b,...cã lÏ trong nh÷ng c©u trªn thÓ hiÖn -hs tr¶ lêi nhận định của ngời nói đối với “Chắc”, “có lẽ” là nhận định sự việc nêu ở trong câu nh thế của ngời nói đối với sự việc nµo. đợc nói trong câu: “chắc” thể hiện độ tin cậy cao, “có lẽ”: thể hiện độ tin cậy thấp.

(21) h¬n. ? NÕu kh«ng cã nh÷ng tõ “ch¾c”, “cã lÏ:” nãi trªn th× nghÜa sù viÖc cña c©u chøa NÕu kh«ng cã nh÷ng tõ chóng cã kh¸c ®i kh«ng ? V× “ch¾c”, “cã lÏ” th× sù viÖc sao ? nãi trong c©u vÉn kh«ng cã gì thay đổi Vì các từ ngữ “chắc”, “có lẽ” chỉ thể hiện nhận định của ngời nói đối với sự việc trong c©u, chø kh«ng ph¶i lµ th«ng tin sù viÖc cña c©u ( chóng kh«ng n»m trong cÊu tróc có ph¸p cña c©u) ? Các từ “chắc”, “có lẽ” đợc -Đợc dùng để thể gäi lµ thµnh phÇn t×nh th¸i. Em hiÖn c¸ch nh×n cña hiÓu thÕ nµo lµ thµnh phÇn t×nh ngời nói đối với sự th¸i ? -HS ph¸t biÓu thµnh lêi việc đợc nói đến trong c©u ? T×m nh÷ng c©u th¬, c©u v¨n VD: 1- “S¬ng chïng ch×nh qua ngâ dïng thµnh phÇn t×nh th¸i hay Hình nh thu đã về” trong ch¬ng tr×nh Ng÷ V¨n. ( “Sang thu”- H÷u ThØnh) 2- “LÇn ®Çu tiªn trong lÞch sö ViÖt Nam vµ cã lÏ c¶ thÕ giíi, cã mét vÞ Chñ tÞch níc lÊy chiÕc nhµ sµn nhá b»ng gç bªn c¹nh chiÕc ao lµm “cung ®iÖn “ cña m×nh. (GV diÔn gi¶ng thµnh phÇn t×nh (“Phong c¸ch Hå ChÝ Minh”- Lª Anh Trµ) th¸i trong c©u chia thµnh c¸c 1-Những yếu tố tình thái gắn với độ tin cậy của sự lo¹i: việc đợc nói đến. 2-Nh÷ng yÕu tè t×nh th¸i g¾n víi ý kiÕn cña ngêi nãi(VD theo t«i, ý «ng Êy...) 3-Những yếu tố tình thái chỉ thái độ của ngời nói đối với ngời nghe (VD à, ạ, nhỉ, nhé... đứng cuối c©u) II/ Thµnh phÇn c¶m th¸n - Học sinh đọc to phần ngữ a) ồ, sao mà độ ấy vui thế. liÖu, chó ý c¸c tõ g¹ch ch©n. b) Trêi ¬i, chØ cßn cã 5 phót ? C¸c tõ ng÷ “å”, “trêi ¬i” trong nh÷ng c©u trªn cã chØ sù vËt hay sù viÖc g× kh«ng ? -HS nªu C¸c tõ ng÷: “å”, “trêi ¬i” ? Nhê nh÷ng tõ ng÷ nµo trong kh«ng chØ sù vËt sù viÖc. câu mà chúng ta hiểu đợc tại sao ngêi nãi kªu “å” hoÆc kªu Chúng ta hiểu đợc tại sao “trêi ¬i” ngêi nãi kªu “å ”, “trêi ¬i” lµ nhê phÇn c©u tiÕp theo sau những tiếng này ( đó là: sao mà độ ấy vui thế, chỉ còn có 5 phót) ? Các từ “ồ ”, “trời ơi” đợc dùng để làm gì ? C¸c tõ “å ”, “trêi ¬i” không dùng để gọi ai cả chúng chỉ giúp ngời nói giãi -Đợc dùng để bộc lộ ? Các từ “ồ ”, “trời ơi” đợc gọi bày nỗi lòng của mình. c¶m xóc cña ngêi nãi lµ thµnh phÇn c¶m th¸n. Em ( vui, buån, mõng, hiÓu nh thÕ nµo lµ thµnh phÇn giËn...) c¶m th¸n ? VÞ trÝ cña thµnh phÇn c¶m th¸n trong c©u?.

(22) ?T×m nh÷ng c©u th¬, c©u v¨n VD “¤i kú l¹ vµ thiªng dïng thµnh phÇn c¶m th¸n hay liªng – bÕp löa” (“BÕp trong ch¬ng tr×nh Ng÷ V¨n löa”- B»ng ViÖt) ? C¸c thµnh phÇn t×nh th¸i vµ thành phần cảm thán đợc gọi là c¸c thµnh phÇn biÖt lËp. VËy em hiÓu thÕ nµo lµ thµnh phÇn biÖt lËp.. * C¸c thµnh phÇn t×nh th¸i, c¶m th¸n lµ nh÷ng bé phËn kh«ng tham gia vµo viÖc diễn đạt nghĩa sự việc của câu nên đợc gọi là thành 1 H/ S đọc ghi nhớ? phÇn biÖt lËp. *Ghi nhí (SGK18) Hoạt động 3 III/ LuyÖn tËp -Một học sinh đọc yêu cầu của 1-Bµi tËp 1 T 19 bµi tËp. T×m c¸c thµnh phÇn - Häc sinh lªn b¶ng lµm bµi t×nh th¸i, c¶m th¸n? tËp. a. Cã lÏ thµnh phÇn t×nh - Häc sinh kh¸c nhËn xÐt bæ th¸i. sung. b. Chao «i thµnh phÇn c¶m th¸n. - Giáo viên nhận xét, đánh giá. c. Hình nh thµnh phÇn t×nh th¸i. d. Ch¶ nhÏ thµnh phÇn t×nh th¸i. -1HS đọc theo yêu cầu BT 2-Bµi tËp 2: (SGK-1HS lªn b¶ng lµm bµi tËp 19) S¾p xÕp nh÷ng tõ ng÷: ch¾c lµ, dêng nh, ch¾c ch¾n,cã lÏ, -> Dêng nh, h×nh nh, cã vÎ ch¾c h¼n, h×nh nh, cã nh, cã lÏ, ch¾c lµ, ch¾c h¼n, vÎ nh...theo trinh tù ch¾c ch¾n. t¨ng dÇn sù tin cËy (hay độ chắc chắn) -H/s đọc yêu cầu bài tập. 3-Bµi tËp 3 -Híng dÉn häc sinh c¸ch lµm. Trong 3 tõ: ch¾c,h×nh nh, ch¾c ch¾n +Víi tõ : ch¾c ch¾n, ngêi nãi ph¶i chÞu tr¸ch nhiệm cao nhất về độ tin cậy của sự việc do mình nãi ra. +Víi tõ: h×nh nh, ngêi nãi chÞu tr¸ch nhiÖm thÊp nhất về độ tin cậy của sự việc do mình nói ra. -T¸c gi¶ NguyÔn Quang S¸ng chän tõ "Ch¾c"trong c©u:" Víi lßng...ch¾c anh nghÜ r»ng... cæ anh" v× niÒm tin vµo sù viÖc cã thÓ diÔn ra theo 2 kh¶ n¨ng: -H/s đọc yêu cầu bài tập. 4-Bµi tËp 4 (SGK19) -Híng dÉn häc sinh c¸ch lµm. + Thø nhÊt theo t×nh c¶m -Tr×nh bµy tríc líp. huyÕt thèng th× sù viÖc sÏ -H/s nhËn xÐt. ph¶i diÔn ra nh vËy. -GV nhận xét đánh giá + Thø hai do thêi gian vµ ngo¹i h×nh, sù viÖc còng cã thÓ diÔn ra kh¸c ®i mét chót. Hoạt động 4 4/Cñng cè : G¹ch ch©n díi c¸c TPTT,TPCT 1.Có vẻ nh cơn bão đã qua đi 2.T«I kh«ng râ ,h×nh nh hä lµ 2 chÞ em. 3.Trêi ¬i, cã mét con r¾n..

(23) 4.Không thể nào việc đó xảy ra. -HÖ thèng toµn bµi. 5/DÆn dß -VÒ nhµ: Häc bµi,lµm l¹i c¸c bµi tËp. -ChuÈn bÞ bµi:C¸c thµnh phÇn biÖt lËp -tiÕp.. TiÕt 99. ******************************************* Ngµy so¹n : Ngµy d¹y:. Nghị luận về một sự việc, hiện tợng đời sống A. Mục tiêu cần đạt. Học xong bài này , HS có đợc : 1.KiÕn thøc: -Đặc điểm, yêu cầu của kiểu bài nghị luận về một sự việc, hiện tợng đời sống. 2.KÜ n¨ng: -Làm bài văn Nghị luận về một sự việc, hiện tợng đời sống. 3. Thái độ: - RÌn kÜ n¨ng nghÞ luËn. B. ChuÈn bÞ. 1. Thầy : soạn giáo án- đọc TLTK. 2. Trß : chuÈn bÞ theo sgk. C. TiÕn tr×nh d¹y- häc. 1/ổn định tổ chức. 2/Kiểm tra bài cũ: ?Theo em thế nào là 1 sự việc, hiện tợng đời sống? Lấy VD Một cuộc cãi lộn, 1 trận đánh nhau, 1 hành vi quay cóp, ăn quà… Hoạt động 1 3/Bµi míi. Nh÷ng sù viÖc, hiÖn tîng nh thÕ chóng ta nh×n thÊy hµng ngµy xung quanh nhng Ýt khi có dịp suy nghĩ phân tích chúng về các mặt đúng sai, tốt xấu lợi hại. Để giúp các em phần nào có thói quen suy nghĩ đánh giá về các mặt đó và tập viết những bài văn nghị luận ngắn nêu t tởng , quan điểm, sự đánh giá của mình, tiết hôm nay chúng ta sẽ vào bài … Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Néi dung Hoạt động 2 I/ T×m hiÓu bµi nghÞ luËn vÒ mét L : §äc v¨n b¶n sau. - HS đọc sgk. sù viÖc, hiÖn tîng đời sống. ?NhËn xÐt. ?ChØ ra c¸c ®o¹n trong bµi ,ý chÝnh tng ®o¹n ?. -5 ®o¹n ,3 phÇn Đ1 :Nêu vấn đề bàn về bệnh lề mề §2,3,4 :Bµn luËn vÒ hiÖn tîng Đ5 :Khái quát lại vấn đề ? Văn bản luận bàn về vấn đề - Vấn đề :hiện tợng lề mề ,coi th-Nêu hiện tợng g×. ờng giờ giấc đã trở thành căn bệnh hiển nhiên trong đời sống hằng ngµy. ? HiÖn tîng Êy cã nh÷ng -hs nªu biÓu hiÖn nh thÕ nµo. - §i häp muén giê. - §i häp chËm giê g©y ¶nh hëng đến ngời khác, đến tập thể. - Kh«ng coi träng giê giÊc cña ngêi kh¸c. ? Tác giả có nêu rõ vấn đề - Đã nêu rõ vấn đề đáng quan tâm.

(24) đáng quan tâm của hiện tợng đó không ? Tác giả đã làm thế nào để ngời đọc nhận ra đợc điều đó.. của hiện tợng đó : lề mề, chậm trễ thời gian đã trở thành căn bệnh. - Tác giả đã đa ra những biểu hiện cụ thể của hiện tợng đó : đi họp muộn giờ đã trở thành bệnh, không t«n träng thêi gian cña ngêi kh¸c, to¹ ra tËp qu¸n kh«ng tèt. - Tác giả đã đa ra các luận điểm và triển khai các luận cứ để lập luận phân tích và triển khai cho ngời đọc hiểu rõ về hiện tợng đó ? Nguyên nhân hiện tợng đó - Đó là : coi thờng công việc -Phân tích nguyên lµ do ®©u. chung, thiÕu tù träng vµ t«n träng nh©n ngêi kh¸c. ? BÖnh lÒ mÒ cã nh÷ng t¸c - Lµm phiÒn mäi ngêi. -ChØ ra t¸c h¹i h¹i g×. - Lµm mÊt th× giê. ?Tác giả đã phân tích tác hại - Làm nảy sinh cách đối phó. cña bÖnh lÒ mÒ nh thÕ nµo. - GiÊy häp ph¶i viÕt sím h¬n dù định khai mạc chính thức từ 30 phút đến 1 tiếng. - Đến muộn ảnh hởng đến việc chung. - G©y h¹i cho tËp thÓ: kÐo dµi cuéc häp, bµn luËn… - T¹o ra tËp qu¸n kh«ng tèt. ? Bài viết đã đánh giá hiện t-Nêu giải pháp khắc ợng đó nh thế nào. - §ã lµ hiÖn tîng kh«ng tèt, cÇn phôc, söa ch÷a chÊm døt. - Cần làm việc đúng giờ đó mới là t¸c phong cña ngêi cã v¨n ho¸. ? Bè côc bµi viÕt cã m¹ch l¹c - Bè côc bµi viÕt m¹ch l¹c: v× tríc kh«ng ?T¹i sao. tiªn lµ nªu hiÖn tîng, tiÕp theo ph©n tÝch c¸c nguyªn nh©n vµ t¸c h¹i cña c¨n bÖnh, cuèi cïng lµ nªu ?Hãy cho biết thế nào là NL giải pháp để khắc phục. vÒ 1 sù viÖc hiÖn tîng? HS nªu Ghi nhí * Ghi nhí:(sgk)..

(25) Hoạt động 3 ?Nªu y/c cña bt GV híng dÉn Th¶o luËn. + Gîi ý: - Sai hÑn, kh«ng gi÷ lêi høa, nói tục, viết bậy, đua đòi, lời biÕng, quay cãp, häc tñ, ®i häc muén, thãi û l¹i… - Nh÷ng g¬ng häc tèt khã, tinh thần đoàn kết giúp đỡ nhau… L: §äc bµi v¨n nghÞ luËn ?Nêu ra hiện tợng đợc nói đến trong đoạn ?Hiện tợng này có đáng viết thµnh bµi v¨n nghÞ luËn k?. II/ LuyÖn tËp. *BT 1: - HS lµm theo gîi ý cña thÇy. Nêu sự việc, hiện tợng tốt đáng biÓu d¬ng cña c¸c b¹n trong trêng hoÆc ngoµi x· héi. Xem hiÖn tîng nào đáng viết bài nghị luận, hiện tợng nào không đáng viết *BT 2:. Cả lớp đọc thầm - Đây chính là hiện tợng đáng viết. - V× : thuèc l¸ lµ bÖnh dÞch nguy hại đến tính mạng của con ngời nhÊt lµ tuæi trÎ.. Hoạt động 4 4.Cñng cè : GV kh¸i qu¸t l¹i toµn bµi ?Cho biÕt dßng nµo sau ®©y kh«ng ph¶i y/c chÝnh cña bµi NLXH A.Nêu rõ vấn đề NL C.VËn dông c¸c phÐp lËp luËn phï hîp B.§a ra nh÷ng lÝ lÏ dÉn chøng x¸c thùc D.Lêi v¨n gîi c¶m chau chuèt 5. Híng dÉn häc bµi - Chuẩn bị bài sau :Cách làm…chuẩn bị đề viết về đề tài môi trờng -Häc kÜ ghi nhí ******************************************************************** Ngµy so¹n : / /2010 Ngµy d¹y: / /2010 TiÕt 100. C¸ch lµm bµi nghÞ luËn về một sự việc, hiện tợng đời sống. A.Mục tiêu cần đạt: 1.KiÕn thøc: -Đối tợng của kiểu bài nghị luận về một sự việc, hiện tợng đời sống. -Yêu cầu cụ thể khi làm bài văn nghị luận về một sự việc, hiện tợng đời sống. 2.KÜ n¨ng: - Nắm đợc bố cục của kiểu bài nghị luận này. -Quan sát các hiện tợng của đời sống. - RÌn c¸ch viÕt bµi v¨n nghÞ luËn 3. Thái độ: -Có ý thức biết cách làm bài văn nghị luận về 1 sự việc, hiện tợng đời sống B.ChuÈn bÞ: 1 số đề bài; 1 số văn bản mẫu -Bảng phụ chép 4 đề C.Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học 1-ổn định tổ chức:.

(26) 2-KiÓm tra bµi cò : ?Nh¾c l¹i thÕ nµo lµ v¨n b¶n nghÞ luËn vÒ mét sù viÖc hiÖn tîng ®s ? Hoạt động 1 3-Bµi míi: Giíi thiÖu bµi Gìơ trớc chúng ta đã tìm hiểu thế nào là văn bản nghị luận về một sự việc hiện tợng đs ,vậy đề văn nghị luận về …có cấu trúc ntn? Cách viết bài văn ra sao chúng ta sẽ vào tiết h«m nay Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Néi dung -hs đọc mẫu Hoạt động 2 I.Tìm hiểu đề bài Đọc 4 đề văn trên bảng phụ Các đề bài trên có điểm gì - Giống nhau: + Đối tợng: là sự việc, giống nhau? Chỉ ra những hiện tợng đời sống điểm giống nhau đó ? + PhÇn nªn yªu cÇu: thêng cã mÖnh lÖnh(nªu suy nghÜ, nhËn xÐt, ý kiÕn, bảy tỏ thái độ của mình) - Sự khác nhau giữa các đề ? - Khác nhau: 1. + Có sự việc, hiện tợng tốt -> biểu dơng, ca ngợi + Cã sù viÖc, hiÖn tîng kh«ng tèt -> lu ý, phª b×nh, nh¾c... 2. + Có đề cung cấp sự việc,hiện tợng dới dạng 1 truyện kể, mẫu tin để ngời lµm bµi sö dông + Có đề không cung cấp nội dung sẵn mµ chØ gäi tªn, ngêi lµm bµi ph¶i tr×nh bày, mô tả sviệc, hiện tợng đó II.T×m hiÓu c¸ch lµm bµi Đọc đề bài trong sgk – 23 ? Đề bài về tấm gơng Phạm Văn. Nghĩa Muốn làm bài văn nghị luận (Tìm hiểu đề, tìm ý, lập dàn ý, viết 1.Tìm hiểu đề, ph¶i qua nh÷ng bíc nµo? bµi, kiÓm tra) t×m ý: ?§Ò thuéc thÓ lo¹i nµo?ND g×?y/c ntn? -ThÓ lo¹i :NL vÒ 1 sv,ht,®s Bớc tìm hiểu đề cần tìm hiểu -ND:Em Nghĩa chăm làm sáng tạo râ ý ? -YC:ViÕt bµi vÒ hiÖn tîng nµy (Tính chất,nhiệm vụ của đề’ Ph¹m V¨n NghÜa lµ ai? lµm việc gì, ý nghĩa việc đó? a. Nghĩa là ngời biết thơng mẹ, giúp mẹ việc đồng áng Việc thành đoàn phát động b. NghÜa lµ ngêi biÕt kÕt hîp häc vµ hµnh phong trµo häc tËp Ph¹m c. NghÜa lµ ngêi biÕt s¸ng t¹o lµm têi cho mÑ kÐo V¨n NghÜa cã ý nghÜa nh thÕ d. Học tập Nghĩa là học tập yêu cha mẹ, học lao động, nµo ? ) häc c¸ch kÕt hîp häc -> hµnh, häc s¸ng t¹o – lµm -> Nªu suy nghÜ vÒ häc tËp nh÷ng viÖc nhá mµ cã ý nghÜa lín Ph¹m V¨nNghÜa ? - GV giíi thiÖu khung, dµn ý (HS ghi khung bµi trong SGK vµo vë) 2.LËp dµn bµi: trong SGK - HS cô thÓ ho¸ c¸c môc nhá - Më bµi: SGK thµnh dµn ý chi tiÕt theo c¸c - Th©n bµi: a. Ph©n tÝch ý nghÜa viÖc lµm Ph¹m V¨n NghÜa: ý đã tìm ? a, b, c b. §¸nh gÝa viÖclµm Ph¹m V¨n NghÜa: d c. Đánh giá ý nghĩa việc phát động phong trào học tập Ph¹m V¨n NghÜa: + Tấm gơng đời thờng, bình thờng ai cũng có thể làm đợc + Tõ 1 g¬ng cã thÓ nhiÒu ngêi tèt -> x· héi tèt -> TÊm g¬ng b×nh thêng nhng cã ý nghÜa lín - KÕt bµi: SGK - Chia nhãm 4 nhãn MB, ý a, - HS viÕt §V, tr×nh bµy ? 3.ViÕt bµi: b, c.

(27) - HS kh¸c bæ sung ? Gi¸o HS viÕt tõng ®o¹n viªn nhËn xÐt, kÕt luËn. Nh¾c l¹i y/c bíc 4 -hs nªu Nêu rõ các bớc để làm 1 bài v¨n nghÞ luËn vÒ sù viÖc,hiÖn tợng đời sống? Đọc ghi -hs đọc ghi nhớ nhí ?. 4.§äc l¹i bµi, söa ch÷a *Ghi nhí: SGk – 24 II/LuyÖn tËp. §Ò bµi: Hoạt động 3 Viết về vấn đề rác thải ở địa phơng GV nêu đề bài em ?Nêu y/c đề bài Híng dÉn hs thùc hiÖn viÕt -hs lËp dµn bµi dµn bµi -HS kh¸c bæ sung -gv thu mét vµi nhãm –ch÷a bæ sung Hoạt động 4 4/Cñng cè : GV đa ra Lập dàn bài cho đề 4 mục I SGK – 22 5/DÆn dß + Viết bài nghị luận về tình hình địa phơng theo yêu cầu và cách làm SGK. ******************************************************************** Ngµy so¹n : Ngµy gi¶ng: TuÇn 21-Bµi 19+20 TiÕt 101: Híng dÉn chuÈn bÞ cho chơng trình địa phơng phần tập làm văn A.Mục tiêu cần đạt: Học xong bài này, hoc sinh đạt đợc: 1/KiÕn thøc: - ¤n l¹i nh÷ng kiÕn thøc vÒ v¨n nghÞ luËn nãi chung. - Tập trung suy nghĩ về một hiện tợng thực tế ở địa phơng . 2/KÜ n¨ng: - TÝch hîp víi c¸c v¨n b¶n v¨n vµ c¸c bµi tiÕng viÖt, tËp lµm v¨n. - Rèn kĩ năng viết bài văn nghị luận về một sự vật, hiện tợng xã hội ở địa phơng. 3/Thái độ: -Có thái độ đúng đắn tích cực ,rõ ràng với các sự việc hiện tợng xảy ra ở địa phơng -Có sự quan tâm tích cực tham gia vào các hoạt động địa phơng B.ChuÈn bÞ: -ThÇy: ChuÈn bÞ néi dung. -Trò: Chuẩn bị nội dung giáo viên đã hớng dẫn giờ trớc. C.TiÕn tr×nh lªn líp: 1.Ôn định tổ chức: 2.KiÓm tra: ViÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh ë nhµ. Hoạt động 1 3.Bµi míi: Giíi thiÖu bµi: Hiện nay trong thực tế có rất nhiều vấn đề con ngời phải quan tâm để tìm giải pháp tối u nh vấn đề môi trờng, vấn đề quyền trẻ em, vấn đề xã hội… Đó là những vấn đề mà tất cả các quốc gia trên thế giới phải quan tâm đồng thời nó là vấn đề cụ thể của từng địa ph¬ng ph¶i gi¶i quyÕt. H«m nay chóng ta sÏ cïng nhau ®i t×m hiÓu vÒ vµ viÕt vÒ mét vÊn đề thực tế ở địa phơng mình. Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Néi dung Hoạt động 2 I/T×m hiÓu lùa chọn đề tài cho bài v¨n nghÞ luËn GV cho hs trao đổi thảo luận nêu -hs thảo luận ra nhng sù viÖc hiÖn tîng ë ®p ? ở địa phơng em, em thấy vấn đề nào cần phải bàn bạc trao đổi - Vấn đề môi trờng:.

(28) + HËu qu¶ cña viÖc ph¸ rõng à lò lôt, h¹n h¸n… + HËu qu¶ cña viÖc chÆt ph¸ c©y xanh à « nhiÔm bÇu kh«ng khÝ. + HËu qu¶ cña r¸c th¶i bõa b·i à khã tiªu hñy. - Vấn đề quyền trẻ em. + Sự quan tâm của chính quyền địa phơng đến trẻ em (x©y dùng, söa ch÷a trêng häc…). + Sự quan tâm của nhà trờng đến trẻ em (xây dựng khung c¶nh s ph¹m phï hîp..) ? Khi viết về vấn đề này ta cần - Vấn đề xã hội: khai thác những khía cạnh nào ở+ Sự quan tâm giúp đỡ đối với các gia đình thuộc diện địa phơng mình? chÝnh s¸ch + Nh÷ng tÊm g¬ng s¸ng trong thùc tÕ(vÒ lßng nhân ái, đức hi sinh …) GV cho hs tự chọn một sự việc hiện tợng trong các vấn đề đã nêu làm đề tài cho bài văn cña m×nh->cã tÝnh thêi sù cËp nhËt phï hîp II/LËp dµn bµi ? ? VËy bè côc cña mét v¨n b¶n cần có mấy phần? Là những phần + Phải đủ bố cục ba phần (MB, nào? Để làm rõ những phần đó TB, KB). cÇn tr×nh bµy ra sao? + Phải có đủ luận điểm, luận cø, lËp luËn.. thèng nhất thực hiện để mang l¹i lîi Ých chung cho mäi ngêi? ? Vậy khi viết về vấn đề môi trờng th× cÇn viÕt vÒ nh÷ng khÝa c¹nh nµo? ? Khi viết về vấn đề này thì thực tÕ ë địa phơng em cần đề cập đến những khía cạnh nào?. GV y/c hs lËp dµn bµi theo nhãm Gọi đại diệncác nhóm báo cáo kết qu¶ -gv nhận xét đánh giá,điều chØnh ,bæ sung. -C¸c nhãm x©y dùng dµn bµi -B¸o c¸o kÕt qu¶-bæ sung -Mçi hs tù rót kinh nghiÖm x©y dùng dµn bµi cña m×nh III/§äc bµi tham kh¶o. GV gọi hs đọc bài “Lũ quét ở Cát -Cả lớp lắng nghe ThÞnh” GV :ND VB :-P/a sù viÖc ,hiÖn tîng lò quÐt ë C¸t ThÞnh (1 x· cña huyÖn V¨n ChÊn n»m bªn quèc lé 32) vµo th¸ng 11/2005 g©y thiÖt h¹i nÆng nÒ -Phân tích nguyên nhân dẫn đến hiện tợng sự việc trên -Thể hiện quan điểm thái độ kiến nghị của mình +/HTVB :ThÓ lo¹i cña v¨n b¶n lµ thÓ ki b¸o chÝ nhng cã tÝnh nghÞ luËn kh¸ râ -Sö dông c¸c PTB§ :TS+MT+BC+TM+NL GV yêu cầu hs đọc những lu ý khi IV/Yªu cÇu bµi viÕt viÕt bµi trong sgk-GV gi¶ithÝch thªm - Chú ý: Khi viết về một vấn đề ở địa phơng ta cầnđảm bảo các yªu cÇu: + T×nh h×nh, ý kiÕn vµ nhËn định của cá nhân phải rõ ràng, cô thÓ cã thuyÕt minh, lËp luËn, thuyÕt phôc. + Tuyệt đối không đợc nêu tên ngời, tên cơ quan đơn vị cụ thể cã thËt, v× nh vËy lµ ph¹m vi tËp làm văn đã trở thành một phạm vi kh¸c. Hoạt động 4 4/Cñng cè: - HÖ thèng néi dung toµn bµi, kh¾c s©u kiÕn thøc c¬ b¶n..

(29) 5/DÆn dß: - Về nhà viết một văn bản hoàn chỉnh (chọn một trong các vấn đề đã hớng dẫn) Yêu cầu hs nộp bài vào tuần 24 để tiết tr¶ bµi - So¹n bµi: ChuÈn bÞ hµnh trang vµo thÕ kØ míi (theo c©u hái s¸ch gi¸o khoa- trang 30) ******************************************************************** Ngµy so¹n : Ngµy gi¶ng: TiÕt 102. ChuÈn bÞ hµnh trang vµo thÕ kû míi - Vũ Khoan A.Mục tiêu cần đạt: Học xong văn bản này,học sinh có đợc: 1.KiÕn thøc: - Tính cấp thiết của vấn đề đợc đề cập đến trong văn bản. -HÖ thèng luËn cø vµ ph¬ng ph¸p lËp luËn trong VB. 2.KÜ n¨ng: -Biết cách đọc-hiểu một văn bản nghị luận về một vấn đề xã hội. - Trình bày những suy nghĩ, nhận xét, đánh giá về một vấn đề xã hội. -Rèn luyện thêm cách viết đoạn văn, bài văn nghị luận về vấn đề xã hội. 3. Thái độ: - Nhận thức đợc những điểm mạnh, điểm yếu trong tính cách và thói quen của con ngời Việt Nam, yêu cầu gấp rút phải khắc phục điểm yếu, hình thành đức tính và thói quen tốt khi đất nớc đi vào công nghiệp hoá-hiện đại hoá đất nớc. B.ChuÈn bÞ: - ThÇy: ChuÈn bÞ ch©n dung t¸c gi¶ Vò Khoan, cuèn s¸ch: Mét gãc nh×n cña tri thøc (tËp 1NXB trÎ; thµnh phè Hå ChÝ Minh, 2002). - Trß: §äc kü v¨n b¶n chuÈn bÞ theo c©u hái trong s¸ch gi¸o khoa-trang 30. C.TiÕn tr×nh lªn líp: 1.Ôn định tổ chức: 2. KiÓm tra bµi cò. -V¨n b¶n “TiÕng nãi cña v¨n nghÖ” cã mÊy luËn ®iÓm, lµ nh÷ng luËn ®iÓm nµo? -Sau khi häc xong v¨n b¶n: “TiÕng nãi cña v¨n nghÖ” em cã nhËn xÐt nh thÕ nµo vÒ bố cục, về cách viết, về giọng văn của tác giả đã sử dụng trong văn bản? Hoạt động 1 3.Bµi míi: Giíi thiÖu bµi:.

(30) Vào Thế kỷ XXI, thanh niên Việt Nam ta đã, đang và sẽ chuẩn bị những gì trong hành trang của mình. Liệu đất nớc ta có thể sánh vai với các cờng quốc năm châu đợc hay không? Một trong những lời khuyên, những lời trò chuyện về một trong những nhiệm vụ quan trong hàng đầu của thanh niên đợc thể hiện trong bài nghị luận của đồng chÝ Phã Thñ tíng Vò Khoan viÕt nh©n dÞp ®Çu n¨m 2001. Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Néi dung -hs quan s¸t Hoạt động 2 I-T×m hiÓu chung Gv treo ch©n dung t/g 1/T¸c gi¶: Vò Khoan, -hs nªu chó thÝch ? Dùa vµo phÇn chó thÝch (*) trong SGKh·y sinh ngµy 7 th¸ng giíi thiÖu nh÷ng nÐt chÝnh vÒ t¸c 10 n¨m 1937.Quª: gi¶? Phó Xuyªn- Hµ T©y. -GÜ nh÷ng träng tr¸ch cao trong nhµ níc. Một số hoạt động về công tác ngoại giao của Vũ Khoan Tªn khai sinh: Vò Khoan, sinh ngµy 7 th¸ng 10 n¨m 1937.Quª: Phó Xuyªn- Hµ T©y. Ông tốt nghiệp trờng s phạm Leningrad ( Liên Xô). Trình độ cử nhân kinh tế. Năm 1956, công tác ở bộ ngoại giao, làm việc tại Đại sứ quán nớc Việt Nam ở Liên Xô. Sau đó ông gi÷ nhiÒu träng tr¸ch quan träng trong chÝnh quyÒn nhµ níc ViÖt Nam ta. Sù nghiÖp cña ông là bề dày với các cuộc thơng thuyết, đàm phán: khởi sự là hoà đàm Paris trong thời chiến tranh, sau đó là vấn đề ngời di tản, rồi việc Việt Nam ra nhập ASEAN và khu mậu dịch tự do của khối, và hiệp định thơng mại Việt- Mĩ, Việt Nam ra nhập WTO… ¤ng chñ yÕu viÕt c¸c bµi luËn. Lµ phã thñ tíng ChÝnh phñ níc ViÖt Nam tõ th¸ng 8 năm2002 đến cuối tháng 6 năm 2006. ễng được nhiều người cho là cú nhiều đúng gúp tích cực trong quá trình đàm phán Hiệp định Thương mại Việt-Mỹ và quá trình gia nhập Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) của Việt Nam. - Yêu cầu học sinh đọc to, rõ 2/T¸c phÈm rµng, m¹ch l¹c, t×nh c¶m phÊn chÊn. - Giáo viên đọc mẫu, mời 3 học sinh-HS đọc theo yêu cầu đọc. - Giáo viên nhận xét cách đọc * Chó thÝch của học sinh. * Kiểm tra việc đọc - Kinh tế tri thức? chó thÝch. - Sù giao thoa? - Héi nhËp? ? Đọc các chú thích SGK (29) - Động lực: Là lực tác động vào vật, đồ vật ? Chó ý c¸c tõ ? Gi¶i nghÜa. hay đối tợng. - Thế giới mạng: Liên kết, trao đổi thông tin trªn ph¹m vi toµn thÕ giíi nhê hÖ thèng m¸y tÝnh liªn th«ng. - Bãc ng¾n c¾n dµi: Thµnh ng÷ chØ lèi sèng, lèi suy nghÜ lµm ¨n h¹n hÑp nhÊt thêi kh«ng cã tÇm nh×n xa. ? * T. g viÕt bµi nµy vµo thêi ®iÓm * Bài viết đợc đăng trên nµo cña l/ sö? t¹p chÝ "Tia s¸ng" n¨m Häc sinh tù do ph¸t biÓu.

(31) + ®Çu 2001 2001 và đợc in vào tập + Thêi ®iÓm chuyÓn giao "Mét gãc nh×n cña tri thêi gian 2TK , 2 TNkØ thøc" NXB TrÎ, 2002. - Thêi ®iÓm mµ tg’ viÕt bµi: ®Çu n¨m 2001, khi ®/n ta cïng toµn thÕ giíi bíc vµo n¨m ®Çu tiªn cña TK míi. §Êt níc ph¸t triÓn nh huyÒn tho¹i, sù giao thoa, héi nhËp ngµy cµng s©u réng gi÷a c¸c nÒn kinh tÕ. ?Em h·y nªu thÓ lo¹i cña v¨n b¶n? -ThÓ lo¹i :NL CT XH ? Bài văn nêu v. đề gì? Nêu luận - Đề tài bàn luận đợc nêu rõ ®iÓm c¬ b¶n cña bµi viÕt? trong nhan đề: Chuẩn bị - Luận điểm trung tâm hµnh... :ChuÈn bÞ hµnh trang + LuËn ®iÓm c¬ b¶n cña bµi: vµo thÕ kØ míi. líp trÎ ViÖt Nam cÇn nhËn ra nh÷ng c¸i m¹nh c¸i yÕu cña con ngời Việt Nam để rèn nh÷ng thãi quen tèt khi bíc * T×m hiÓu hÖ thèng luËn cø cña vµo nÒn kinh tÕ míi bµi Bµi v¨n cã thÓ chia lµm mÊy luËn cø? Lµ nh÷ng luËn cø nµo? §1 :Tõ ®Çu ® ®iÓm yÕu cña nã"=> bèi c¶nh cña thÕ giíi hiÖn nay & nh÷ng môc tiªu nÆng nÒ cña ®/n. Đ2: “Cái mạnh->đố kị nhau -Bố cục :3 phần (3 luận cứ) Ph => những cái mạnh cái yếu 1: Đặt vấn đề. cña con ngêi ViÖt Nam 2: Giải quyết vấn đề. Đ3:Còn lại=>y/c cụ thể tới Phần 3: Kết thúc vấn đề thÕ hÖ trÎ VN Hoạt động 3 III- §äc-hiÓu v¨n b¶n GV treo bảng phụ ghi câu nêu vấn -hs đọc câu nêu vấn đề 1/Nêu vấn đề đề? Đọc phần nêu vấn đề? ->§èi tîng :líp trÎ VN ?ChØ ra c¸c th«ng tin cña luËn ®iÓm? Đây là vấn đề thời ->ND :NhËn ra c¸i m¹nh sự cấp bách để chúng yÕu -m® : RÌn nh÷ng thãi quen ta hội nhập với nền tốt để bớc vào nền kinh tế kinh tế thế giới -> nền ? Em cã nhËn xÐt nh thÕ nµo vÒ c¸chmíi nªu kinh tế nước ta tiến lên vấn đề của tác giả ? Việc đặt vấn đề -ý vµonghÜa: §©y lµ thêi ®iÓm thêi ®iÓm ®Çu thÕ kØ míi cã ý nghÜa quan nh träng, thiªng liªng, ®Çy và bền vững. ý nghĩa đặc biệt là lớp trẻ thÕ nµo? ViÖt Nam ph¶i n¾m v÷ng c¸i m¹nh, c¸i yÕu cña con ngêi Việt Nam à từ đó phải rèn ? V× sao nhvËy, lÇn lît trong c¸c luyện những thói quen tốt -Nêu vấn đề một cách phÇnviÕt tiÕp theo t¸c gi¶ sÏ gióp khi bíc vµo nÒn kinh tÕ míi. trùc tiÕp, râ rµng, ng¾n gän, cô thÓ ta s¸ng tá? GV nhÊn m¹nh tíi ý nghÜa cña bµi viÕt trong thêi ®iÓm më ®Çu thÕ kû míi & ý/ng thiÕt thùc ®/v HS líp 9. - §/n ®i vµo CNH, H§H... - Thế hệ trẻ là lực lợng quyết định thµnh c«ng.... Gọi hs đọc từ “Tết năm nay…của nã” –ND phÇn nµy lµ g×? ?Trong hµnh trang vµo TK míi Êy t/g -hs®nªu y/c nµo? Sù chuÈn bÞ con ngêi lµ... +. 2- Giải quyết vấn đề. a.Những đòi hỏi của thÕ kØ míi - Sù chuÈn bÞ cho b¶n th©n con ngêi lµ quan.

(32) ?T/g đã đa ra những lí lẽ nào (luËn chøng nµo?). Con ngời là động lực phát triÓn cña lÞch sö. Kh«ng cã con ngêi, lÞch sö kh«ng thÓ tiÕn lªn, ph¸t triÓn. +Trong nÒn kinh tÕ tri thøc, ?Nh¾c l¹i thÕ nµo lµ KT tri thøc? trong thÕ kØ XXI vai trß con ngêi cµng næi tréi. ? §äc ®o¹n 2 vµ 3 (PhÇn 2)? Kh¸ch quan :Sù ph¸t triÓn ? Ngoµi 2 nguyªn nh©n trªn cßn nh huyÒn tho¹i... nh÷ng nguyªn nh©n nµo kh¸c khi Chñ quan : gi¶i quyÕt 3 nhìn rộng ra cả nớc, cả thời đại và nhiÖm vô thÕ giíi? + Mét thÕ giíi khoa häc c«ng nghÖ ph¸t triÓn nhanh. ?Nªu ra c¸c luËn chøng vÒ y/c + Sù giao thoa, héi nhËp kh¸ch quan gi÷a c¸c nÒn kinh tÕ ngµy s©u réng. ?Đâu là y/c chủ quan?nhiệm vụ đó làcàng nh÷ng -hs đọc sgk g×? Gi¶i thÝch nÒn KT tri thøc ?NhËn xÐt nghÖ thuËt lËp luËn cña t/g trong ®o¹n nµy? -hs nhËn xÐt. träng nhÊt. -HiÖn thùc kh¸ch quan đặt ra, là sự phát triển tÊt yÕu cña ®s kinh tÕ thÕ giíi. -Y/c chñ quan:n¶y sinh từ nội bộ nền kinh tế nớc ta trớc những đòi hỏi mới của thời đại -C¸ch sö dông ®o¹n v¨n ng¾n ,nhiÒu thuËt ng÷ kinh tÕ , chÝnh trÞ>th«ng tin nhanh gọn ,dễ hiểu, diễn đạt đợc thông tin KT mới GV:Bíc vµo thÕ kØ míi,mçi ngêi trong chóng ta còng nh cña toµn nh©n lo¹i cÇn khÈn tr¬ng chuÈn bÞ hµnh trang tríc yªu cÇu ph¸t triÓn cao cña cña nÒn kinh tÕ.TÊt c¶ nguyên nhân đó dẫn đến luận cứ quan trọng trung tâm của bài viết đó là chỉ rõ cái mạnh c¸i yÕu cña con ngêi ViÖt Nam tríc m¾t líp trÎ Gọi hs đọc 4 đv tiếp C¸i m¹nh C¸i yÕu Y/c hs chia 4 nhãm th¶o luËn –-Th«ng minh,nh¹y bÐn -KT bÞ hæng (do thiªn híng ghi ra giÊy nh¸p nh÷ng ®iÓm m¹nh víi c¸i–míi ch¹y theo m«n thêi thîng) yếu có trong đv đó -Kh¶ n¨ng thùc hµnh s¸ng t¹o ?T/g dïng phÐp so s¸nh nµo? h¹n chÕ (häc chay ,häc vÑt) -Sù cÇn cï s¸ng t¹o -Thiếu đức tính tỉ mỉ(chỉ dựa vµo tÝnh th¸o v¸t…) Giải nghĩa “nớc đến chân…” -Nớc đến chân mới nhảy(chịu (h® chËm chÔ,thiÕu tÝnh to¸n c¸ch sèng tho¶i m¸i…) “LiÖu c¬m g¾p m¾m”(e dÌ -Cha tôn trọng những qui định kh«ng m¹nh d¹n->thµnh nghiªm ngÆt cña c«ng viÖc ng÷ -ThÝch c¶i tiÕn vôn vÆt,lµm t¾t?LÊy vÝ dô trong thùc tÕ? >lµ vËt c¶n cho XHCN §äc phÇn 3? -Đoàn kết đùm bọc yêu -Tính đố kị (do lối sống theo ?1 trong t/c¸ch truyÒn thèng m¹nh th¬ngmÏ nhau thø bËc) cña ngêi VN trong ls dung níc,gi÷ n lµ g× ?Trong c«ng viÖc l® hiÖn nay cã ®iÓm yÕu g×?t¸c h¹i? ?LÊy vÝ dô trong thùc tÕ? ?ë ®o¹n nµy t/g ph©n tÝch -Bản tính thích ứng -Thái độ kì thị kinh doanh nh÷ng c¸i m¹nh, c¸i yÕu cña nhanh -Thãi quen bao cÊp û l¹i ,kÐm ngêi ViÖt Nam nh thÕ nµo? năng động tự chủ ,dựa dẫm vào ?Trong TG hiện đại và hội nhµ níc nhËp th«ng tin ph¸t triÓn m¹nh -Nếp nghĩ sùng ngoại(đồng hồ th× cã ®iÓm m¹nh,yÕu nµo? T©y,ca ngîi hµng ngo¹i…) Nguyªn nh©n?t¸c h¹i? -Thãi kh«n vÆt l¸u c¸,bãc ng¾n ?LÊy vÝ dô trong thùc tÕ? c¾n dµi ,hµng gi¶ kÐm chÊt lîng….

(33) ?H·y kh¸i qu¸t l¹i nh÷ng ThuËn lîi cña mÆt m¹nh , Nh÷ng t¸c h¹i cña mÆt yÕu?. => Đáp ứng yêu cầu sáng tạo của xã hội. Hữu ích trong nền kinh tế đòi hỏi tinh thần kỉ luật cao. Thích ứng nhanh.. -> Khó phát huy tính thông minh, không thích ứng với nền kinh tế tri thức. Không phù hợp với sản xuất lớn. Gây khó khăn trong quá trình kinh doanh và hội nhập. ?ë luËn ®iÓm nµy c¸ch lËp -hs suy nghÜ –ph¸t biÓu -C¸ch nªu song song Của t/g có gì đặc biệt? C¸ch nªu song song c¸c luËn c¸c luËn cø ,sö dông T/D cña phÐp lËp luËn nµy? cø ,sö dông thµnh ng÷,tôc ng÷ thµnh ng÷,tôc ng÷>nªu bËt ®iÓm ?Sù ph©n tÝch cña t/g nghiªng m¹nh,yÕu VÒ c¸i m¹nh hay yÕu? -ChØ ra c¸i yÕu nhiÒu h¬n,chØ râ nguyªn nh©n t¸c h¹i ?Điều đó cho thấy dụng ý nào của -Muèn mäi ngêi VN kh«ng chØ tù -> Biết băn khoăn, lo Cña t/g? hµo vÒ nh÷ng gi¸ trÞ truyÒn thèng lắng về những yếu kém tốt đẹp,mà còn biết băn khoăn lo l¾ng vÒ nh÷ng yÕu kÐm cÇn kh¾c mất cần được khắc phôc phục. GV: Điều đáng chú ý là t/g không chia thành 2 ý rõ rệt, tách bạch cái mạnh và cái yếu. Cách nhìn sự vật và hiện tợng sâu sắc , động không tĩnh tại: Trong cái mạnh có cái yếu đi cùng cái yếu,chứa đựng cái yếu trong đk nào đó. TG lại luôn đối chiếu với y/c cụ thể công cuộc xd và phát triển của đ/n hiện nay. Những cái yếu đó có khi đã trở thành thói quen nÕp nghÜ, nÕp sèng tÝnh c¸ch cña con ngêi VN l¹i lÉn lén lÇm tëng c¸i m¹nh, khã kh¨n nguy hại là ở chỗ đó, vì vậy cần nhận rõ cái mạnh rồi nhng cần hơn là nhận rõ cái yếu trong tÝnh c¸ch vµ thãi quen cña mçi chóng ta ? §äc phÇn 3? 3.Kết thúc vấn đề ? Tác giả nêu lại mục đích và sự cần thiết của khâu đầu -Mục đích: “Sánh vai… châu” tiên có ý nghĩa quyết định -Con đờng, biện pháp: Lấp đầy khi bíc vµo thÕ kØ míi lµ g×? V×nh÷ng sao? ®iÓm m¹nh, vøt bá nh÷ng ? Em có nhận xét nh thế nào điểm yếuà Làm cho lớp trẻ nhận -Nhiệm vụ đề ra thật cụ vÒ nhiÖm vô t¸c gi¶ nªu ra? râ ®iÓm m¹nh, ®iÓm yÕu t¹o thãi thÓ, râ rµng, gi¶n dÞ, quen tốt để vận dụng vào thực tế. Lấp đầy những điểm -Nhiệm vụ đề ra thật cụ thể, rõ mạnh, vứt bỏ những rµng, gi¶n dÞ, tëng nh ai còng cã ®iÓm yÕu ?Nªu nhËn xÐt cña em vÒ t/g thÓ lµm theo. -> Lo lắng, tin yêu và qua bµi? -hs nhËn xÐt hi vọng vào thế hệ trẻ. Hoạt động 4 ? Tác giả đã sử dụng những tÝn hiÖu nghÖ thuËt g× trong v¨n b¶n?. ? Néi dung chñ yÕu mµ v¨n bản đề cập đến là gì?. *NghÖ thuËt: + Ng«n ng÷ b¸o chÝ, g¾n víi đời sống, cách nói trực tiếp, dễ hiÓu, gi¶n dÞ. + Sö dông c¸ch so s¸nh cña ngêi NhËt, ngêi Hoa trong cïng mét sù viÖc, hiÖn tîng xong l¹i cã c¸c thãi quen vµ øng xö kh¸c nhau. + Sö dông thµnh ng÷, tôc ng÷, ca dao cụ thể, sinh động. *Néi dung: Ph¸t huy nh÷ng ®iÓm m¹nh, h¹n chÕ, vøt bá nh÷ng. III.Tæng kÕt.

(34) điểm yếu để đa nớc ta tiến lên sanh vai víi c¸c quèc gia 5 ch©u. ?Em h·y kÓ vÒ nh÷ng viÖc lµm * Ghi nhí: SGK (Trang 30) BiÓu hiÖn mét mÆt m¹nh cña * Ghi nhí: Ngêi VN ta? (Trang 30). Thế hệ trẻ Việt Nam đang tiếp cận với thế giới Công nghệ thông tin Hoạt động 5 4/Cñng cè: ? H·y t×m mét sè c©u thµnh ng÷, tôc ng÷ nãi vÒ ®iÓm m¹nh, ®iÓm yÕu cña con ngêi ViÖt Nam trong d·y sau? B¶ng phô + PhiÕu häc tËp. *Nãi vÒ ®iÓm m¹nh cña ngêi ViÖt Nam - Uèng níc nhí nguån. - Tr«ng tríc ngã sau. - MiÖng nãi tay lµm. - §îc mïa chí phô ng« khoai. *Nãi vÒ ®iÓm yÕu cña ngêi ViÖt Nam - Đủng đỉnh nh chĩnh trôi sông. - Vén tay áo xô, đốt nhà táng giấy. 5/DÆn dß: - Nắm lại nội dung bài học. - Chuẩn bị bài mới. *************************************************************** Ngµy so¹n : 13/1/2011 Ngµy gi¶ng:15/1/2011 TiÕt 103: C¸c thµnh phÇn biÖt lËp (tiÕp theo) A.Mục tiêu cần đạt: Học xong bài này, học sinh 1.KiÕn thøc: -Đặc điểm của thành phần gọi-đáp và TP phụ chú. - Nắm đợc công dụng riêng của mỗi thành phần trong câu. 2.KÜ n¨ng: - Nhận biết hai thành phần biệt lập: Gọi- đáp và phụ chú. - Biết đặt câu có thành phần gọi - đáp, thành phần phụ chú. 3. Thái độ: -Cã ý thøc sö dông c¸c phµnh phÇn phô trong khi nãi, viÕt. B.ChuÈn bÞ: - ThÇy: B¶ng phô (PhÇn ng÷ liÖu vµ bµi tËp vËn dông). - Trß: ChuÈn bÞ theo híng dÉn. C.TiÕn tr×nh lªn líp: 1. Ôn định tổ chức:. SGK.

(35) 2.KiÓm tra bµi cò: -Ta đã học các thành phần biệt lập nào? Tác dụng của nó. -Tr×nh bµy bµi tËp sè 4 trang 19? Hoạt động 1 3.Bµi míi: Giíi thiÖu bµi: Giờ trớc chúng ta đã học thành phần cảm thán, thành phần tình thái trong câu mặc dù nó không tham gia vào việc diễn đạt sự việc của câu xong nó cũng có những tác dụng nhất định: Hôm nay chúng ta sẽ tìm hiểu những thành phần biệt lập đó? Cho c©u “ B¸c ¬i ,cã lÏ ch¸u /ph¶i vÒ” ? TT C V H® cña thÇy. H§ cña trß. Hoạt động 2 GV ®a b¶ng phô. ( VD- SGK/ * Häc sinh quan s¸t b¶ng 31) Gọi hs đọc phô * §äc c¸c vd b¶ng phô: a, Nµy, b¸c cã biÕt... thÕ kh«ng ? H?Trong nh÷ng TN g¹ch ch©n tõ (b, Tha «ng, chóng ch¸u ë nào dùng để gọi, từ nào dùng để Gia Lâm lên đấy ạ đáp? H?Những từ ngữ dùng để gọi ng- - Gọi : Này ời khác hay đáp lời ngời khác có - Đáp: Tha ông tham gia diễn đạt nghĩa sự việc -hs trả lời cña c©u hay kh«ng? H? Trong nh÷ng tõ ng÷ in ®Ëm - Kh«ng n»m trong sù viÖc đó, từ nào dùng để tạo lập cuộc đợc diễn đạt trong câu. thoại?từ nào dùng để duy trì cuộc tho¹i? Từ “ nay” dùng để thiết lập cuéc tho¹i Từ “ Tha ông” dùng để duy Gv kl: Đó là phần gọi đáp. tr× sù giao tiÕp. Gọi hs đọc VD phần II/ tr 32 ?Em hãy đặt câu trong đó có TP VD:-Lan ơi,tối đi học nhé! gọi-đáp ? -V©ng ,em sÏ ®i Hs đọc các vd H? Chó ý c¸c tõ ng÷ in ®Ëm a, Lúc đi, đứa con gái đầu lßng cña anh -vµ còng lµ đứa con duy nhất của anh, cha ®Çy 1 tuæi (NguyÔn Quang S¸ng CLN) H?NÕu lîc bá c¸c tõ ng÷ in ®Ëm, b, L·o kh«ng hiÓu t«i, t«i nghÜa sù viÖc cña mçi c©u cã nghÜ vËy, vµ t«i cµng buån thay đổi không? l¾m.(Nam Cao - L·o H¹c) GV nhÊn m¹nh: chøng tá ®©y lµ hs nhËn xÐt thµnh phÇn biÖt lËp kh«ng ph¶i NghÜa sù viÖc cña c©u là một bộ phận thuộc cấu trúc cú không thay đổi ph¸p cña c©u H?VD a , các từ in đậm đợc đa thêm vào để chú thích cho cụm -hs suy nghĩ-trả lời ->Chú thích cho cụm từ: đứa tõ nµo? H? Trong c©u b, côm chñ vÞ in con g¸i ®Çu lßng ->Gi¶i thÝch cho ®iÒu: l·o ®Ëm chó thÝch cho ®iÒu g×? GV: TÊt c¶ nh÷ng TN g¹ch ch©n kh«ng hiÓu t«i.. Néi dung. I/ Thành phần gọi đáp. -Dùng để gọi -đáp. -Cã chøc n¨ng t¹o lËp,duy tr× cuéc tho¹i Ghi nhí 1/tr 32. II/ Thµnh phÇn phô chó. -Bæ sung ý nghÜa cho TP chÝnh.

(36) đợc gọi là TPPC trong câu TPPC trong c©u thêng gÆp trong nh÷ng trêng hîp nµo? H? DÊu hiÖu nhËn biÕt TPPC + TPPC thêng gÆp: trong c©u - Nªu ®iÒu bæ sung thªm hoÆc nªu lªn mét sè quan hÖ phô thªm (nguyªn nh©n, ®iÒu kiÖn, sù t¬ng ph¶n, mục đích, thời gian ) - Nêu thái độ của ngời nói - Nªu xuÊt xø cña lêi nãi, cña ý kiÕn Gọi HS đọc ghi nhớ. HS đọc ghi nhớ. Hoạt động 3. * Ng¨n c¸ch víi nßng cèt c©u - Hai dÊu phÈy - Hai dÊu g¹ch ngang - Hai dấu ngoặc đơn - Sau 1 dÊu g¹ch ngang vµ tríc 1 dÊu phÈy (VDC) - Sau 1 dÊu g¹ch ngang vµ tríc 1 dÊu chÊm hÕt c©u - Sau dÊu hai chÊm Ghi nhí/ SGK (32) III- LuyÖn tËp: 1- Bài 1 :Tìm TP gọi đáp. -hs đọc a, Nµy- PhÇn gäi ->* Quan hệ giữa ngời gọi và ngời đáp ->MQH thân mật hàng lµ quan hÖ gi÷a ngêi bÒ trªn xãm l¸ng giÒng gÇn gòi víi ngêi bÒ díi - Phần đáp : Vâng c©u ca tËp 2 - Học sinh đọc to bài tập 2 à xác Tìm thành phần gọi - đáp trong2/Bài dao? Tìm thành phần gọi đáp định yêucầu? Một học sinh nhận Lêi gäi đáp đó híng đến ai? xÐt, bæ sung à giáo viên nhận xét, đánh giá. Thành phần gọi đáp: Bầu ơi Gọi 1 hs đọc câu ca dao Lời gọi đáp không hớng tới 3) Bài 3 : ai T×m TPPC a) Mäi ngêi- kÓ c¶ anh H? Xác định thành phần phụ b) C¸c thÇy, c« gi¸o, chó? )a, Chúng tôi, mọi ngời kể các bậc cha mẹ đặc biệt c¶ anh, lµ nh÷ng  mÑ -> TPPC dùng để nêu điều c) H? C¸c thµnh phÇn phô chó võa bæ sung t×m thÓ hiÖn ®iÒu g×? b, TPPC " c¸c thÇy, c« Chóng ta... Bài tập 5Tổng hợp các kiến thức giáo... ngời mẹ" dùng để d) T«nXt«i đã học thông qua viết đoạn văn nªu ®iÒu bæ sung §äc Y/c BT1? - Phân biệt ngời gọi, ngời đáp - Xác định kiểu quan hệ giữa họ. - C¸c nhãm th¶o luËn Thể hiện thái độ của ngời nói, ngòi viết với các sv đợc nói đến. - Học sinh đọc to yêu cầu bài tập 5? ? Gi¸o viªn híng dÉn häc sinh c¸ch viÕt. Häc sinh viÕt bµi à tr×nh bµy tríc líp. ? Giáo viên nhận xét, đánh giá à uốn nắn. Bµi tËp 5 (SGK trang 33). - ViÕt ®o¹n v¨n ng¾n tr×nh bµy suy nghÜ cña em vÒ viÖc thanh niªn chuÈn bÞ hµnh trang bíc vµo thÕ kû míi, trong đó có chứa thành phÇn phô chó.. Mẫu: Một năm khởi đầu từ mùa xuân.Một đời khởi đầu từ tuổi trẻ.Tuổi trẻ là mx vĩnh cửu của nhân loại và tuổi trẻ bao giờ cũng hớng tới tơng lai!Tơng lai-đó là những gì cha có.

(37) trong hôm nay,nhng chính vì thế mà nó có sức hấp dẫn ghê gớm đối với con ngời,nếu không nãi r»ng nhê cã niÒm hi väng vµo t¬ng lai mµ con ngời c ó thÓ vît qua mäi khã kh¨n trở ngại.Tuy nhiên là thanh niên cần trang bị cho mình một hành trang cần thiết ,đặc biệt là hành trang tinh thần để có thể vững bớc tới tơng lai.Hành trang tinh thần-đó là tri thức, thói quen ,kĩ năng là điều kiện cần và có để tự tin bớc vào mạng thông tin toàn cầu… Hoạt động 4 4/Cñng cè: ?Nh¾c l¹i kh¸i niÖm thÕ nµo lµ TP phô chó? gọi đáp? ?Nhắc lại tên các TP biệt lập đã học? 5/DÆn dß: -Häc bµi,lµm bµi tËp 5 -ChuÈn bÞ cho 2 tiÕt viÕt bµi TLV sè 5 ********************************************* Ngµy so¹n : 14/1/2011 Ngµy gi¶ng:16/1/2011 TiÕt 104-105: ViÕt bµi tËp lµm v¨n sè 5 :. Nghị luận về một sự việc, hiện tợng của đời sống.. A.Mục tiêu cần đạt: Qua bài viết hai tiết, học sinh: 1.KiÕn thøc: - Ôn tập tổng hợp các kiến thức đã học về văn nghị luận. 2.KÜ n¨ng: - Tích hợp các kiến thức đã học về văn, tiếng Việt, tập làm văn. - KiÓm tra kü n¨ng viÕt v¨n b¶n nghÞ luËn vÒ sù viÖc, hiÖn tîng, x· héi. 3. Thái độ: -có ý thức vận dụng kiến thức đã học vào viết bài B.ChuÈn bÞ: - Thầy: Ra đề, đáp án chấm. -Chú ý ra đề tích hợp môi trờng - Trò: Ôn tập kỹ kiến thức vận dụng để viết bài. C.TiÕn tr×nh lªn líp: 1.Ôn định tổ chức: 2.Kiểm tra: Đồ dùng (giấy, bút để viết bài). 3.Bµi míi: Giíi thiÖu bµi:. I.§Ò bµi: Mét hiÖn tîng kh¸ phæ biÕn hiÖn nay lµ vứt rác ra đờng hoặc những nơi công cộng. Ngồi bên hồ, dù là hồ đẹp nổi tiếng, ngời ta còng tiÖn tay vøt r¸c xuèng… Em h·y viÕt bµi v¨n nãi vÒ hiÖn tîng trªn vµ thÓ hiÖn suy nghÜ cña m×nh II.Yªu cÇu: 1.ThÓ lo¹i: NghÞ luËn vÒ sù vËt, hiÖn tîng - Học sinh đọc to, rõ ràng đề bài? trong x· héi. - Xác định đề thuộc kiểu loại nào? 2.Néi dung: HËu qu¶ ghª gím cña viÖc vøt r¸c th¶i bõa b·i. - Xác định nội dung cần viết: 3.H×nh thøc: §¶m b¶o bè côc 3 phÇn chÆt chÏ, m¹ch l¹c, tr×nh bµy s¹ch, khoa - Xác định rõ hình thức? häc. 4.Tæ chøc: - Gi¸o viªn nªu mét sè yªu cÇu vÒ mÆt - TrËt tù, nghiªm tóc viÕt bµi. tæ chøc líp khi lµm bµi. III.§¸p ¸n, thang ®iÓm chÊm bµi 1.Më bµi (2®): - ChÊm ®iÓm 10 - Giíi thiÖu hiÖn tîng vøt r¸c bõa b·i lµ phæ - Giáo viên đọc đề trớc 1 lần? - Chép đề lên bảng? - Đọc lại đề à giải quyết những thắc m¾c cña häc sinh?.

(38) ? Më bµi: + ý 1: 1®. + ý 2: 1®. ? Th©n bµi: + ý 1: 2®. + ý 2: 1.5®. + ý 3: 1.5®.. biÕn hiÖn nay. - Nªu kh¸i qu¸t t¸c h¹i cña viÖc lµm nµy. 2.Th©n bµi (5®): - Ph©n tÝch hiÖn tîng vøt r¸c bõa b·i trong thùc tÕ hiÖn nay lµ phæ biÕn. - §¸nh gi¸ viÖc vøt r¸c bõa b·ià g©y nh÷ng hËu qu¶ . - NÕu kh«ng vøt r¸c bõa b·i cã kÕt thóc ra sao? 3.KÕt bµi (2®): - Khẳng định, phủ định vấn đề vứt rác bừa bãi - Rót ra bµi häc cho b¶n th©n.. 4/Cñng cè: - Thu bµi viÕt cña líp. - NhËn xÐt giê viÕt bµi. 5/DÆn dß: - Khắc sâu khái niệm văn nghị luận về sự việc, hiện tợng đời sống - Chuẩn bị trớc bài: Nghị luận về một vấn đề t tởng đạo lý. ********************************************************************** Ngµy so¹n: Ngµy d¹y: TiÕt 106,107. ( TrÝch – Hi-p«-lit ten) A.Mục tiêu cần đạt: Học xong văn bản này, học sinh có đợc: 1.KiÕn thøc: -Hiểu đợc bài nghị luận văn chơng đã dùng biện pháp so sánh hình tợng con cừu và chó sãi trong th¬ ngô ng«n cña LaPh«ng Ten víi nh÷ng dßng viÕt vÒ hai con vËt Êy cña nhµ khoa học Đuy-Phông nhằm làm nổi bật đặc trng của sáng tác nghệ thuật: in đậm dấu ấn c¸ch nh×n, c¸ch nghÜ riªng cña nghÖ sü -C¸ch lËp luËn cña tg trong v¨n b¶n. 2.KÜ n¨ng: -Biết cách đọc-hiểu một văn bản dịch về nghị luận văn chơng. -Nhận ra và phân tích đợc các yếu tố của lập luận trong văn bản. 3. Thái độ:.

(39) -Häc tËp c¸ch lËp luËn cña tg trong t¹o lËp vb. B.ChuÈn bÞ: - ThÇy: B¶ng phô (PhÇn ng÷ liÖu vµ bµi tËp vËn dông). Mét sè bµi th¬ La ph«ng Ten,tranh bìa tp - Trß: ChuÈn bÞ theo híng dÉn. C.TiÕn tr×nh lªn líp: 1. Ôn định tổ chức: 2.KiÓm tra bµi cò: ?Kiểm tra việc đọc bài thơ “Chó sói và chiên con” của hs ở nhà ?Bµi th¬ viÕt vÒ ®iÒu g×? cã nh÷ng nh©n vËt nµo?kÕt thóc ra sao? Hoạt động 1 3-Bµi míi: Giíi thiÖu bµi : Ở lớp 8 các em đã được học 1 văn bản nghị luận xã hội, hãy cho biết đó là tác phẩm gì? Ở lớp 8, các em đã làm quen với bài nghị luận xã hội “Đi bộ ngao du” của tác giaû Ru-xoâ, moät nhaø vaên Phaùp. Hoâm nay, chuùng ta seõ tìm hieåu theâm moät daïng nghò luận nữa, đó là NGHỊ LUẬN VĂN CHƯƠNG. Bài “Chó sói và cừu trong thơ ngụ ngôn của La Phông-ten“ của nhà nghiên cứu văn học Pháp Hi-pô-lit Ten sẽ giúp chúng ta nhận thức được đặc trưng của nghị luận văn chương. Hoạt động của thầy Hoạt động 2. Hoạt động của trò -T¸c gi¶: Lµ triÕt gia, sö häc, nghiªn cøu v¨n häc, viÖn sü viÖn Hµn L©m Ph¸p + T¸c gi¶ c«ng tr×nh nghiªn cøu v¨n häc næi tiÕng “La Phông Ten vµ th¬ ngô ng«n cña «ng” (3 phÇn, mçi phÇn nhiÒu chư¬ng). Néi dung I.T×m hiÓu chung 1.TG: Hi-poâ-lit Ten (1828-1893) - Nhà triết gia, sử gia, nhà nghiên cứu văn học của nước Pháp. -Taùc giaû coâng trình nghieân cứu “La Phoâng-ten vaø thô nguï ngoân cuûa oâng.”. - §äc chó thÝch * ? - Em bieát gì veà taùc giaû Hi-poâlit Ten? - Em cho biết vị trí của đọan 2. T¸c phÈm: - Văn bản này trích từ trích trong coâng trình nghieân Chöông II, phaàn II cứu “ La Phông-ten và thơ ngụ §o¹n trÝch tõ chư¬ng II, trong coâng trình ngoân cuûa oâng.”? GV đọc mẫu, nêu y/c đọc (thơ phần 2 nghieân cứu “La của La Phông –ten: đọc đúng Phoâng-ten vaø thô nguï nhÞp; lêi do¹ dÉm cña chã sãi, van xin thª th¶m cña cõu non)lêi ngoân cuûa oâng.” dÉn ®v nghiªn cøu cña Buy – ph«ng giäng râ rµng khóc triÕt m¹ch l¹c -hs đọc bài theo y/c - Gọi 2 HS lần lượt đọc tiếp ? + GV gợi ý cho HS giải thích.

(40) một số từ khó ở phần chú thích nhö : beä haï , baïo chuùa , laám leùt , gaõ voâ laïi… - Vaên baûn naøy thuoäc kieåu gì ? - Theo em nghò luaän vaên chöông vaø nghò luaän xaõ hoäi coù gì khaùc nhau ?. T×m bè côc ®o¹n trÝch ? + GV có thể gợi cho HS chia đoạn và tìm ý chính mỗi đoạn. ( Coù theå caùc em seõ chia thaønh 3 đoạn ). Nên định hướng HS chia 2 đoạn.. + HS đọc phần chú thích.. -ThÓ lo¹i: Nghò luaän vaên chöông.. -hs tr¶ lêi - Nghò luaän xaõ hoäi noùi veà vấn đề xã hội, nghị luận văn chương trình bày những vấn đề có liên quan đến văn chöông. -hs chia. -Bè côc: 2 ®o¹n. Chia làm 2 đọan. - Đoạn 1 : “Giọng chú cừu non . . . nhö theá “ à Hình tượng con cừu. - Đoạn 2 : Phần còn lại à Hình tượng con chó sói.. Hoạt động 3 ?H·y cho biÕt nh÷ng th«ng tin -La Ph«ng –ten:nhµ th¬ ngô vÒ La Ph«ng –ten?VÒ Buy – ng«n næi tiÕng Ph«ng? -Buy –Ph«ng :nhµ khoa häc + GV có thể gọi 1 HS đọc lại 1. Hình tượng cừu: đoạn 1. - Đoạn này nói về hình tượng con vật nào ?. + GV nêu câu hỏi gợi mở : Để xây dựng hình tượng con cừu trong bài “ Chó sói và cừu non” , La Phông –ten đã lựa chọn khía cạnh chân thực nào của loài vật này đồng thời có. II.§äc-hiÓu v¨n b¶n. Buy-ph«ng - Ngu ngoác. - Sợ sệt. -Khoâng traùnh. bieát nguy hieåm.. La Phoâng –ten -. Toäi nghieäp. - Buoàn raàu. - Dòu daøng ChÞu nhÉn nhôc ,hi sinh v× con.

(41) những sáng tạo gì ? - Nhaø khoa hoïc Buy-phoâng neâu nhận xét gì về loài cừu ? Nhận xét ấy có gì khác với La Phoâng-ten ? + Giaùo vieân cho HS thaûo luaän theo toå : - Nhaän xeùt caùch vieát veà con cừu của La Phông –ten và Buy-phoâng ,coù gì gioáng nhau hoặc khác nhau ? Vì sao lại có sự khác nhau ? + GV hỏi để chốt lại: Theo caùc em , maïch nghò luaän treân được Hi-pô Ten triển khai theo trình tự lập luận như thế nào ? Tác dụng của trình tự laäp luaän naøy ra sao ?. -TÝnh b¾t chíc ð Cừu thân thương , tốt buïng.) hîp c¸i nh×n kh¸ch - B»ng ngßi bót chÝnh -KÕt quan vµ c¶m xóc chñ quan x¸c,kh¸ch quan tạo đợc hình ảnh vừa chân thực vừa xúc động =>Sợ sệt đần độn. ->B»ng trÝ tëng tîng ,nh©n " Caờn cửự vaứo ủaởc ủieồm cách hoá đối tợng sinh học của cừu.. -hs tr¶ lêi. Taùc giaû trieån khai maïch nghị luận 3 bước ở cả 2 đoạn văn : Dưới ngòi bút của La Phoâng-ten" Buy-phoâng" La Phoâng-ten. GV:Tuy nhiên, ở đoạn 1 , tác giả thay bước 1 bằng cách trích dẫn đoạn thơ của La Phông-ten , nói khác đi, tác giả “nhờ” La Phông-ten tham gia vào mạch nghị luận của mình để làm cho bài viết trở nên sinh động hơn. Bên cạnh đó , qua việc đối sánh, tác giả đã chọn lựa những chi tiết giống và khác nhau của nhà thơ và nhà khoa học nhằm rút ra được đặc trưng của sáng tác nghệ thuật là in đậm dấu ấn cách nhìn, cách nghĩ rieâng cuûa nhaø vaên + GV cho HS đọc đoạn + HS đọc đoạn 2. 2.Hình tượng chó sói: 2..

(42) Buy-ph«ng - Choù soùt trong thô La Phoâng-ten laø con vaät - Thuø gheùt keát baïn. như thế nào? Dựa vào - Tieáng huù ruøng ñaâu em coù nhaän xeùt rợn. nhö vaäy? - Boä maêt laám leùt. - Noù tieâu bieåu cho haïng - Mùi hôi gớm giếc. người nào trong xã hội? - G©y h¹i,v« dông - Buy-phoâng coù nhaän =>§¸ng ghÐt vµ khã chÞu xét gì khác với La - Ñaây khoâng phaûi laø neùt cô baûn Phoâng-ten veà choù soùi? cuûa choù soùi. Vì sao oâng khoâng noùi đến nỗi bất hạnh của choù soùi? + GV nêu câu hỏi thảo + Chia lớp làm 3 tổ. luaän Toå: - Đáng cười ở chỗ nào? - Chứng minh rằngnhận - Đáng ghét ở chỗ nào? định hình tượng chó soùi trong baøi thô “Choù sói và cừu” không hòan tòan đúng như nhaän xeùt cuûa H.Ten, maø chæ phaàn naøo coù theå xem là đáng cười (hài kịch của sự ngu ngốc) còn chủ yếu lại làø đáng ghét (bi kịch của sự độc ác) ? + GV bình:. La Phoâng –ten - Baïo chuùa ,kh¸t m¸u - Khoán khoå. - Baát haïnh. - Gaày giô xöông. - Boä maêt laám leùt,lo l¾ng -§éc ¸c mµ khæ së =>Đáng ghét mà đáng thơng.

(43) Nhận định của H.Ten đúng vì ông đã nghiên cứu bao quát nhiều bài thơ của La Phôngten (Chó sói và chó nhà, Chó Sói và Cò, Chó Sói trở thành gã chăn cừu) chứ không riêng bài này. Vì vậy, nó ngu ngốc đáng cười vì bị đói meo (mấy lần). Nó gian giảo, độc ác, bắt nạt kẻ yếu nên đáng ghét. Và trong đoạn chó sói độc ác muốn ăn thịt cừu non một cách hợp pháp nhưng lí do đưa ra đều vụng về sơ hử bị vạch trần ,bị dồn vào thế bí.Cuối cùng đành cứ ăn thịt cừu non bất chấp lí do->nó vừa là bi kịch độc ác vừa là hài kịch của sự ngu ngốc. ?Theo em nhaø thô vaø nhaø khoa Nhaø khoa hoïc Nhaø thô học đã tả 2 con vật bằng - b»ng ngßi bĩt chÝnh -Quan sat tinh teá ,nhaïy phöông phaùp naøo?muïc ñích? x¸c ,khách quan,dựa trên cảm,trí tưởng tượng quan sát nghiên cứu nªu phong phú ->giúp người những đặc tính cơ bản của đọc hiểu thêm về đạo chóng lí:sự đối mặt giữa cái thieän-aùc ,keû maïnh-yeáu… Nªu nhËn xÐt cña em vÒ c¸ch nghÞ luËn cña t¸c gi¶ trong ®o¹n b×nh luËn nµy? -hs suy nghĩ –trả lời =>Dùng so sánh đối - Bằng cách so sánh hình tượng chiếu để làm nổi bật chó sói và cừu trong thơ ngụ quan điểm từ đó xác ngôn của La Phông-ten với nhËn: Ñaëc tröng cuûa những dòng viết về 2 con vật saùng taùc ngheä thuaät laø naøy cuûa Buy-phoâng , Hi-poâ-lit mang đậm cách nhìn, Ten đã nêu bật được điều gì ? caùch nghó cuûa nhaø vaên. Đây là nhận xét mà tác giả đúc kết từ việc đối sánh , chọn lựa, rút ra được thể hiện cách nhìn, sự suy nghĩ của nhà văn. Nói cách khác, tác giả cho người đọc dễ dàng nhận thức được rằng hình tượng nghệ thuật không phải là sự sao chép hiện thực mà là sáng tạo của nghệ sĩ trên cơ sở hiện thực, nó còn mang quan niệm, cách nhìn, sự đánh giá rieâng cuûa ngheä só. Hoạt động 4 III. Tæng kÕt ?Ghi nhớ trong văn bản giúp *.Néi dung: §Æc ®iÓm cña sãi em hieåu gì veà ND,NTvaên baûn? vµ cõu,t×nh c¶m cña t¸c gi¶. *.Nghệ thuật:So sánh đối chiÕu,c¸i nh×n phãng kho¸ng,c¸ch b×nh luËn ng¾n gän. ?Qua phaân tích baøi vaên em -Nhaø NT coù caùi nhìn phoùng hieåu theâm gì veà ñaëc tröng naøo khoáng hơn nhà KH cuûa saùng taïo ngheä thuaät? -NV trong t/p VH coù tính cách phức tạp.

(44) -NT p/a đs chân thực và xúc *Ghi nhớ T41 động hs đọc ghi nhớ Gọi hs đọc ghi nhớ Hoạt động 5 4/Cñng cè: * Traéc nghieäm: 1.Văn bản được viết theo kiểu nghị luận nào ? A. Nghị luận về sự việc đời sống. B. Nghò luaän xaê hoäi. C. Nghò luaän vaên chöông. D. Nghị luận về tư tưởng đạo lí. 2.Bài văn nghị luận trên trở nên sinh động nhờ vào cách triển khai lập luận của tác giả : a. Đúng. b. Sai. + GV có thể đặt câu hỏi đối sánh: Ngòai hình tượng chó sói và cừu non trong thơ ngụ ngôn của La Phông-ten, em còn thấy hình tượng chó sói trong những tác phẩm nghệ thuật nào? Nhớ lại đoạn băng trong câu hỏi chương trình thi “RUNG CHUÔNG VAØNG” HS có thể nhớ lại hình tượng chó sói trong phim họat hình: “Hãy đợi đấy”, “Ba chú heo con”… 5/DÆn dß -HÖ thèng toµn bµi. + GV dạên dò HS học bài và chuẩn bị bài mới “Liên kết câu và liên kết đọan văn”. + Hướng dẫn soạn các câu hỏi 1, 2, 3 trang 43 SGK. ************************************************************* Ngµy so¹n: Ngµy d¹y: Tiết 108: nghị luận về một vấn đề T tởng đạo lí A.Mục tiêu cần đạt:. Häc xong bµi nµy, H/s: 1.KiÕn thøc: - Đặc điểm, yêu cầu của bài văn nghị luận về một vấn đề t tởng đạo lí. 2.KÜ n¨ng: - Biết làm bài nghị luận về 1 vấn đề t tởng, đạo lý -Rèn kĩ năng : Nhận diện, rèn luyện kĩ năng viết 1 văn bản nghị luận xã hội về vấn đề t tởng, đạo lý. 3. Thái độ: - Cã ý thøc häc tËp. B.ChuÈn bÞ:. -Một số đề văn, 1 số đề văn về 1 vấn đề t tởng, đạo lý.. C.Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học. 1-Ôn định tổ chức:.

(45) 2-Kiểm tra: Thế nào là Nghị luận về 1 sự việc, hiện tợng, đời sống ? Những nội dung chính cần có ( bố cục) của 1 bài nghị luận đời sống ? Hoạt động 1 3-Bµi míi: Giíi thiÖu bµi Các t tởng ,đạo lí thờng đợc đúc kết trong những câu tục ngữ, danh ngôn, khẩu hiệu hoặc kh¸i niÖm vÝ dô :ThÊt b¹i lµ mÑ thµnh c«ng, Thêi gian lµ vµng, Tri thøc lµ søc m¹nh, ¡n vóc học hay…những t tởng đạo lí ấy thờng đợc đa vào sử dụng trong đời sống thờng ngày nhng ta cần phải hiểu rõ, hiểu sâu, đánh giá đúng ý nghĩa của nó khi dùng Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Néi dung Hoạt động 2 VÝ dô : “ Tri thøc lµ søc m¹nh” I.T×m hiÓu bµi §äc v¨n b¶n “ Tri thøc nghÞ luËn vÒ mét lµ søc m¹nh” t tởng đạo lí V¨n b¶n trªn bµn vÒ vÊn NhËn xÐt : -ND:Bàn về vấn đề đề gì ? a. Văn bản bàn về giá trị của tri thức thuộc t tởng, đạo khoa häc vµ ngêi trÝ thøc đức, lối sống V¼n b¶n cã thÓ chia lµm b. V¨n b¶n chia lµm 3 phÇn mấy phần? chỉ ra nội - Mở bài ( đoạn 1): Nêu vấn đề dung cña mçi phÇn vµ - Th©n bµi ( gåm 2 ®o¹n ): Nªu 2 vÝ dô mèi quan hÖ cña chóng Chøng minh tri thøc lµ søc m¹nh víi nhau? + 1 §o¹n nªu tri thøc cøu 1 cç m¸y khái số phận 1 đống phế liệu + Mét ®o¹n: Nªu tri thøc lµ søc m¹nh cña c¸ch m¹ng - PhÇn kÕt ( ®o¹n cßn l¹i ): Phª ph¸n 1 sè -Bè côc:3 phÇn ngêi kh«ng biÕt quý träng tri thøc, sö dụng không đúng chỗ §¸nh dÊu c©u mang c. C¸c c©u cã luËn ®iÓm : 4 c©u/mëbµi; luËn ®iÓm chÝnh trong c©u më ®Çu + 2 c©u kÕt ®o¹n 2; c©u më bµi ? C¸c c©u luËn ®iÓm ®o¹n 3; c©u më ®o¹n vµ c©u kÕt ®o¹n 4. đó đã nêu rõ ràng, dứt khoát ý kiến của ngời => tất cả các câu luận điểm đã nêu rõ -Có luận điểm viÕt cha ? ràng dứt khoát ý kiến của ngời viết về đúng đắn,sáng tỏ ?Nhận xét lời văn trong vấn đề. bµi? -hs nhËn xÐt -Lời văn sinh động VB sö dông phÐp lËp d. PhÐp lËp luËn chñ yÕu : Chøng minh -Dïng ph¬ng ph¸p luËn nµo lµ chÝnh? + Dùng sự thực thực tế để nêu vấn đề t t- chứng minh,giải ëng, phª ph¸n t tëng kh«ng biÕt träng tri thÝch,so s¸nh,ph©n thức, dùng sai mục đích. tÝch… Ngoµi ra cßn sö dông c¸c phÐp lËp luËn nµo? -hs nªu Bµi nghÞ luËn vÒ 1 vÊn 2. Sù kh¸c nhau nghÞ luËn vÒ mét sù viÖc đề t tởng đạo đức khác hiện tợng đời sống – Nghị luận về một với bài nghị luận về 1 sự vấn đề t tởng, đạo lý việc, hiện tợng đời - Nghị luận về một sự việc hiện tợng đời sèng ? sống :Từ sự việc, hiện tợng đời sống mà nêu ra những vấn đề t tởng -– Nghị luận về một vấn đề t tởng, đạo lý: Từ t tởng, đạo lý, sau khi giải thích phân tích thì vận dụng sự thật đời sống để chứng minh -> khẳng định hay phủ định vấn đề ?H·y cho biÕt thÕ nµo lµ §äc ghi nhí Sgk – 36 * Ghi nhí: Sgk – Nghị luận về một vấn đề 36 t tởng, đạo lý? Nêu y/c vÒ ND,HT? -1 em đọc Hoạt động 3 II/ LuyÖn tËp.

(46) §äc v¨n b¶n phÇn luyÖn V¨n b¶n “Thêi gian lµ vµng” tËp Híng dÉn hs lµm bµi tËp theo hÖ thèng c©u hái a. Nghị luận về 1 vấn đề t tởng, đạo cuèi bµi lý VB trªn thuéc lo¹i v¨n b¶n nghÞ luËn nµo? - V¨n b¶n nghÞ luËn vÒ vấn đề gì ?. b. V¨n b¶n nghÞ luËn vÒ gi¸ trÞ cña thêi gian. c. - C©u luËn ®iÓm chÝnh cña tõng ®o¹n: + Thêi gian lµ sù sèng + Thêi gian lµ th¾ng lîi - ChØ ra c¸c l.®iÓm + Thêi gian lµ tiÒn b¹c chÝnh + Thêi gianlµ tri thøc -> Sau mçi luËn ®iÓm lµ 1 dÉn chøng để chứng minh thuyết phục PhÐp lý luËn chñ yÕu c. LËp luËn chñ yÕu lµ ph©n tÝch vµ chøng trong bµi lµ g× ? minh (Luận điểm đợc triển khai theo lối: Ph©n tÝch nh÷ng biÓu hiÖn chøng tá thêi gian là vàng, đa dẫn chứng để chứng minh) Hoạt động 4 4/ Cñng cè: Trong các đề bài sau,đề nào không thuộc bài nghị luận về 1 vấn đề t tởng, đạo lý? A.Suy nghĩ về đạo lí Uống nớc nhớ nguồn B.Suy nghĩ về truyện ngụ ngôn Êch ngồi đáy giếng C.Suy nghÜ vÒ c©u ‘Cã chÝ th× nªn” D.Suy nghÜ vÒ mét tÊm g¬ng vît khã ?§äc l¹i ghi nhí 5/DÆn dß: - Häc kÜ ghi nhí - ChuÈn bÞ bµi “Liªn kÕt c©u vµ liªn kÕt ®o¹n v¨n” ***************************************************** Ngµy so¹n: Ngµy d¹y: TiÕt 109: liªn kÕt c©u vµ liªn kÕt ®o¹n v¨n A.Mục tiêu cần đạt:. Häc xong bµi nµy,häc sinh : 1.KiÕn thøc: -Nâng cao hiểu biết và kỹ năng sử dụng phép liên kết đã học từ bậc tiểu học. . - liªn kÕt néi dung vµ liªn kÕt h×nh thøc gi÷a c¸c c©u vµ c¸c ®o¹n v¨n - 1 sè biÖn ph¸p liªn kÕt thưêng dïng trong viÖc t¹o lËp v¨n b¶n. 2.KÜ n¨ng: - NhËn biÕt 1 sè biÖn ph¸p liªn kÕt thêng dïng trong viÖc t¹o lËp v¨n b¶n. -Ph©n tÝch liªn kÕt v¨n b¶n vµ sö dông phÐp liªn kÕt trong viÖc t¹o lËp v¨n b¶n. 3. Thái độ: -RÌn luyÖn c¸ch liªn kÕt c©u vµ ®v trong t¹o lËp vb. B.ChuÈn bÞ: -. B¶ng phô , -sè ®o¹n v¨n sö dông phÐp liªn kÕt néi dung, h×nh thøc. C.Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học. 1-Ôn định tổ chức: 2-KiÓm tra bµi cò: ThÕ nµo lµ thµnh phÇn t×nh th¸i, phô chó ? Gäi chÊm ®o¹n v¨n chuÈn bÞ ë nhµ. Hoạt động 1 3-Bµi míi:.

(47) Trong tiếng Việt từ là đơn vị nhỏ nhất cấu tạo nên câu ,từ các câu phải có sự liên kết để cÊu t¹o nªn ®o¹n v¨n vµ tõ sù liªn kÕt c¸c ®o¹n v¨n víi nhau míi trë thµnh mét bµi v¨n hoµn chØnh c¶ vÒ cÊu tróc lÉn néi dung.VËy thÕ nµo lµ liªn kÕt c©u vµ liªn kÕt ®o¹n văn,có những phép liên kết nào đợc sử dung?chúng ta vào bài hôm nay Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Néi dung Hoạt động 2 §äc vÝ dô trong SGK /I ? a. §o¹n v¨n trªn bµn vÒ vÊn đề gì ? Chủ đề ấy có quan hệ nh thế nào với chủ đề chung cña v¨n b¶n ? b. Néi dung chÝnh cña mçi c©u trong ®o¹n v¨n trªn?. VÝ dô: §o¹n v¨n I.Kh¸i niÖm liªn a.§o¹n v¨n bµn vÒ c¸ch ng¬× kÕt nghÖ sü ph¶n ¸nh thùc t¹i. -§©y lµ mét trong nh÷ng yÕu tè ghép vào chủ đề chung:QH:Bộ phËn-toµn thÓ b.Néi dung chÝnh c¸c c©u: 1.T¸c phÈm nghÖ thuËt ph¶n ¸nh thùc t¹i 2-Khi ph¶n ¸nh thùc t¹i, nghÖ sü muèn nãi lªn mét ®iÒu míi mÎ 3-C¸c míi mÎ Êy lµ lêi göi cña 1 nghÖ sü. Nh÷ng néi dung Êy cã quan hệ nh thế nào ? với chủ đề cña ®o¹n v¨n? NhËn xÐt -hs nhËn xÐt –bæ sung vÒ tr×nh tù s¾p xÕp c¸c c©u trong ®o¹n v¨n? -> Các nội dung này đều hớng vào chủ đề của đoạn văn trình tự các ý s¾p xÕp hîp lý, logÝc. -Các câu,đoạn đều hớng vào chủ đề chung VB -§îc s¾p xÕp theo tr×nh tù hîp lÝ,l«-gic II/C¸c phÐp liªn kÕt. c. Mối quan hệ chặt chẽ về c.Mối quan hệ ND đợc thể hiện ở: néi dung gi÷a c¸c c©u trong - LÆp tõ ng÷: T¸c phÈm-t¸c phÈm. đoạn văn đợc thể hiện bằng nh÷ng biÖn ph¸p nµo (c¸c tõ in ®Ëm) ? - Tõ cïng trêng víi “t¸c phÈm” – > nghÖ sü - Tõ thay thÕ: nghÖ sü -> anh - Quan hÖ: nhng - Từ ngữ đồng nghĩa “Cái đã có -Các câu ,đoạn liên rồi, đồng nghĩa với “Những vật kết bằng phép lặp liÖu mîn ë thùc t¹i” ,dïng tõ ng÷ cïng trêng tõ vùng ,phÐp thÕ,phÐp nèi … GV ®a bµi tËp thªm trªn A B phiÕu häc tËp 1.Phép lặp từ a/Sử dụng ở câu đứng sau từ ngữ khác Nèi ND ë cét A-B sao cho ng÷ có t/d thay thế các từ đã có ở câu trớc đúng khái niệm các phép liên 2.Đồng b/ Sử dụng ở câu đứng sau từ ngữ biểu kÕt nghÜa,tr¸inghÜa, thÞ quan hÖ víi c©u tríc. liªn tëng 3.PhÐp thÕ c/Lặp lại ở câu đứng sau từ ngữ đã có ở c©u tríc 4.PhÐp nèi d/ Sử dụng ở câu đứng sau các từ ngữ đồng nghĩa,tráinghĩa ,cùng trờng liên tởng với từ ngữ đã có ở câu trớc GV nªu 1 sè bµi tËp tr¾c nghiÖm: C©u 1: Hai c©u : “Nhµ th¬ hiÓu r»ng nh÷ng tËt xÊu cña chã sãi lµ do nã vông vÒ,v× ch¼ng có tài gì ,nên nó luôn bị đói meo,và vì đói nên nó hoá rồ.Ông để cho Buy-phông dựng.

(48) một vở kịch về sự độc ác,còn ông dựng một vở hài kịch về sự ngu ngốc.”liên kết với nhau b»ng phÐp liªn kÕt chÝnh nµo? A.PhÐp lÆp tõ ng÷ C. PhÐp tr¸i nghÜa B. Phép đồng nghĩa D. PhÐp thÕ §äc ghi nhí ?GV ph©n tÝch mét sè ý trong ghi nhí cho hs hiÓu Hoạt động 3 Gọi 1 hs đọc yêu cầu nội dung bµi tËp Y/c cả lớp đọc thầm đoạn v¨n Y/c hs th¶o luËn theo nhãm c¸c c©u hái –c¸c nhãm héi ý tr¶ lêi ?Chủ đề của đv là gì?. -hs đọc. *Ghi nhí: SGK 43. -1 em đọc. II.LuyÖn tËp *Bµi tËp. -Cả lớp đọc thầm. 1.Chủ đề chung đoạn văn: Khẳng định năng lực trí tuệ của con ngời Việt Nam – quan trọng hơn – là những hạn chế cần khắc phục: đó là sù thiÕu hôt vÒ kiÕn thøc, kh¶ n¨ng thùc hµnh, s¸ng t¹o yÕu do c¸ch häc thiÕu th«ng minh g©y ra ?ND các câu trong đv phục - Nội dungcủa các câu văn đều tập trung vào vấn đề đó vụ chủ đề ấy ntn? ?Nªu tr×nh tù s¾p xÕp c¸c c©u - Tr×nh tù s¾p xÕp cña c¸c ý trong c©u: trong ®v ?nhËn xÐt ? + MÆt m¹nh cña trÝ tuÖ ViÖt Nam + Nh÷ng ®iÓm cßn h¹n chÕ + Cần khắc phụ hạn chế để đáp ứng sự phát triÓn cña nÒn kinh tÕ míi => Tr×nh tù s¾p xÕp hîp lý cña c¸c ý trong c©u: 2. Các câu đợc liên kết với nhau bằng những phép liên kÕt sau: Giaó viên gọi từng em trả lời - “Bản chất trời phú ấy” nối câu 2 -> C1 (đồng nghĩa) bµi tËp? - “Nhng” (nèi) - “Êy lµ” C4 – C3 (nèi) - “Lç hæng” C4 – C5 (lÆp) - “Th«ng minh” C5 vµ C1 (lÆp) Gv nªu y/c bµi tËp 3.ViÕt ®o¹n v¨n ng¾n nªu t¸c h¹i cña sù lêi häc Cho hs lµm bµi c¸ nh©n (HS lµm viÖc) Gäi 2em tr×nh bµy ®oan v¨n ? - GV nhËn xÐt – cho ®iÓm Hoạt động 4 4/ Cñng cè ?Lµm bµi tËp:Côm tõ “nã”trong c©u sau thay thÕ cho tõ(côm tõ )nµo? Cái im lặng lúc đó mới thật dễ sợ:nó nh bị chặt ra từng khúc,mà gió thì giống nh÷ng nh¸t chæi lín muèn quÐt ®i tÊt c¶,nÐm vøt lung tung… A.c¸i im lÆng C.thËt dÔ sî B.lúc đó D.cái im lặng lúc đó - §äc l¹i ghi nhí 5/DÆn dß : - Tìm đọc các đoạn văn học tập cách triển khai chủ đề, liên kết của đoạn văn. - Häc bµi; hoµn chØnh c¸c bµi tËp vµo vë - §äc vµ tr¶ lêi c©u hái bµi “LuyÖn tËp liªn kÕt c©u, liªn kÕt ®o¹n v¨n” ****************************************** Ngµy so¹n: Ngµy d¹y:.

(49) TiÕt 110:. LuyÖn tËp liªn kÕt c©u vµ liªn kÕt ®o¹n v¨n A.Mục tiêu cần đạt:. 1.KiÕn thøc: - Ôn tập, củng cố kiến thức đã học về liên kết câu, liên kết đoạn văn. - 1 sè biÖn ph¸p liªn kÕt thưêng dïng trong viÖc t¹o lËp v¨n b¶n. -Mét sè lçi liªn kÕt cã thÓ gÆp trong v¨n b¶n. 2.KÜ n¨ng: - RÌn kÜ n¨ng ph©n tÝch liªn kÕt v¨n b¶n vµ sö dông phÐp liªn kÕt khi viÕt v¨n b¶n.-NhËn biết đợc phép LK câu, LK đoạn văn trong văn bản. -NhËn ra vµ söa lçi LK. 3. Thái độ: -GD ý thøc häc bµi B.ChuÈn bÞ:. Mét sè bµi tËp -T×m thªm c¸c bµi tËp ngoµi sgk C.Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học. 1-Ôn định tổ chức: 2-KiÓm tra bµi cò: Lµm bµi tËp tr¾c nghiÖm: Câu 1:Dòng nào dới đây chỉ chứa những từ ngữ đợc dùng trong phép thế? A.đây,này,đó,kia,thế,vậy… B.c¸i nµy,viÖc Êy,v× vËy,tãm l¹i… C.nh×n chung,tuy nhiªn,dï thÕ,nÕu vËy… D.và,rồi,nhng,vì,để,nếu… Câu 2: Dòng nào dới đây không chứa những từ ngữ đợc dùng trong phép nối? A.vµ,råi,nhng,mµ,cßn,v×,nÕu,tuy… B.v× vËy,nÕu thÕ,thÕ th×,vËy nªn… C.nh×n chung,tãm l¹i,h¬n n÷a,v¶ l¹i,víi l¹i… D.c¸i nµy,®iÒu nµy,h¾n,hä,nã… KiÓm tra vë BT (2 em), KiÓm tra viÕt ®o¹n v¨n ? Hoạt động 1 3-Bµi míi: Giíi thiÖu bµi Hoạt động của thầy Hoạt động 2 ?Nh¾c l¹i kh¸I niÖm liªn kÕt -ThÕ nµo lµ liªn kÕt néi dung ? - ThÕ nµo lµ liªn kÕt h×nh thøc ? Ta thêng sö dông nh÷ng phÐp liªn kÕt nµo ? - NÕu kh«ng sö dông liªn kÕt c©u, ®o¹n v¨n th× sÏ ra sao? Hoạt động 3 Gọi HS đọc yêu cầu bài tập 1, 2 ? Chia líp theo 4 nhãm –mçi nhãm lµm mét ý Yªu cÇu 4HS lªn b¶ng lµm bµi tËp 1, 2? HS kh¸c lµm bµi, nhËn xÐt GV bæ sung, cho ®iÓm Nhãm 2. Hoạt động của trò. Néi dung I/LÝ thuyÕt. -hs tr¶ lêi -LK về chủ đề, lôgíc (PhÐp liªn kÕt , ph¬ng tiÖn liªn kÕt). HS đọc. II/LuyÖn tËp: 1-Bµi 1:. a.PhÐp liªn kÕt c©u vµ liªn kÕt ®o¹n - Trêng häc – trêng häc (lÆp -> liªn kÕt c©u) - “nh thÕ” thay cho c©u cuèi (thÕ -> liªn kÕt ®o¹n) b.PhÐp liªn kÕt c©u vµ ®o¹n v¨n.

(50) Nhãm 3 Nhãm 4 Gọi hs đọc y/c của bài -hs lµm bµi c¸ nh©n. §äc yªu cÇu bµi 3,4 ? Chia 4 nhãm lµm Gọi đại diện tng nhóm lên b¶ng ch÷a? HS nhãm kh¸c bæ sung ? GV bæ sung, cho ®iÓm ?. GV ®a 2 ®o¹n v¨n trªn b¶ng phô. - V¨n nghÖ – v¨n nghÖ (lÆp -> liªn kÕt c©u) - Sù sèng – sù sèng; v¨n nghÖ – v¨n nghÖ (lÆp – liªn kÕt ®o¹n) c.PhÐp liªn kÕt c©u: - Thêi gian – thêi gian-thêi gian; con ngêi – con ngêi – con ngêi (lÆp) d.PhÐp liªn kÕt c©u: YÕu ®uèi – m¹nh; hiÒn - ¸c (tr¸i nghÜa) 2-Bµi 2: C¸c cÆp tõ tr¸i nghÜa theo yêu cầu của đề - Thêi gian (vËt lý) – thêi gian (t©m lý) - V« h×nh- h÷u h×nh - Gi¸ l¹nh – nãng báng - Th¼ng t¾p – h×nh trßn - Đều đặn – lúc nhanh lúc chậm 3-Bµi 3: a. Lçi vÒ liªn kÕt néi dung: C¸c câu không phục vụ chủ đề của ®o¹n v¨n -> Thêm 1 số từ ngữ, câu để tạo sù liªn kÕt gi÷a c©u “Cắm đi 1 mình trong đêm. Trận đại đại đội 2 của anh ở ph¸i b·i båi bªn 1 dßng s«ng. Anh chît nhí håi ®Çu mïa lạc hai bố con anh cùng viết đơn xin ra mặt trận. Bây giờ, mùa thu hoạch lạc đã vào chặng cuối” b. Lçi vÒ liªn kÕt néi dung: TrËt tù c¸c sù viÖc nªu trong c©u kh«ng hîp lý -> Thªm tr¹ng ng÷ chØ thêi gian vào câu 2, để làm rõ mối quan hệ thêi gian gi÷a c¸c sù viÖc “Suèt 2 n¨m anh èm nÆng, chÞ lµm quÇn quËt...” 4-Bµi 4: Lçi vÒ liªn kÕt h×nh thøc a.Lçi: Dïng tõ ë c©u 2 vµ 3 kh«ng thèng nhÊt -> Thay đại từ “nó” -> “chúng” b.Lçi: Tõ “v¨n phßng” vµ tõ “héi trêng” kh«ng cïng nghÜa víi nhau trong trêng hîp nµy -> Thay tõ “héi trêng” ë c©u 2 -> “v¨n phßng”. GV giao thêm 2 đề cho lớp Bµi 5: Yªu cÇu 2 HS lªn b¶ng lµm Bµi tËp thªm: G¹ch ch©n tõ ng÷ bµi ? chØ quan hÖ liªn kÕt gi÷a 2 c©u v¨n sau vµ cho biÕt kiÓu quan hÖ do từ ngữ này diễn đạt Hai ngời giằng co nhau, du đẩy nhau, rồi ai nấy đều buông gậy ra,áp vào vật nhau. (…)KÕt côc,anh chµng “hÇu cËn «ng lÝ”yÕu h¬n chÞ chµng con män, h¾n bÞ chÞ nµy tóm tãc l¼ng cho mét c¸i , ng· nhµo ra thÒm. HS nhËn xÐt ? ->kiÓu quan hÖ kÕt qu¶ GV bæ sung – cho ®iÓm Hoạt động 4 4/Cñng cè:.

(51) Nh¾c l¹i toµn bé lÝ thuyÕt vÒ liªn kÕt c©u,liªn kÕt ®o¹n v¨n ? 5/DÆn dß: Häc kü, n¾m v÷ng lý thuyÕt - Tìm thêm 1 số ví dụ trong các văn bản đã học - - Viết đoạn văn chủ đề tự chọn có sử dụng liên kết câu, đoạn - - So¹n “Con cß” ******************************************************** KiÓm tra gi¸o ¸n ………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………….

(52)

NV9Co anhchuan KTKNT19202122THANH

Tài liệu liên quan

Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về