Tài liệu Đại cương đơn bào amíp và trùng lông pptx
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (740.02 KB, 39 trang )
Bài 5
Đ
Đ
ạ
ạ
i
i
c
c
ươ
ươ
ng
ng
đơ
đơ
n b
n b
à
à
o
o
amíp & trùng lông
Gi
Gi
ả
ả
ng
ng
vi
vi
ê
ê
n: TS
n: TS
Nguyễn
Nguyễn
Ng
Ng
ọ
ọ
c
c
San
San
Mục tiêu bài giảng
1. Nắm được đặc điểm hình thể, vòng đời
và phân loại đơn bào.
2. Nắm được đặc điểm sinh học, vai trò y học
và nguyên tắc phòng chống amíp, trùng lông.
§¹i c¬ng ®¬n bµo
Ngành đơn bào có khoang 25.000 loài,
phần lớn sống tự do ở ngoại canh, ở nhung
nơi có nước và đất ẩm. Một số loài sống
trong cơ thể động vật và thực vật.
Dơn bào là động vật có cấu trúc cơ thể
chỉ là một tế bào, nhưng có đầy đủ chức
nang của một đơn vị sống độc lập nên
khác biệt với tế bào của động vật cấp cao.
1. CÊu t¹o cña ®¬n bµo
KÝch thíc ®¬n bµo rÊt kh¸c nhau, ®a sè cã
kÝch thíc rÊt nhá phai quan s¸t b»ng KHV, cã
loµi kh¸ lín cã thÓ nhin b»ng m¾t thêng nh :
Gregarina…
Hinh thÓ ®¬n bµo rÊt ®a d¹ng, nhng cã ®Æc
®iÓm cÊu t¹o chung: mµng tÕ bµo, bµo t¬ng vµ
nh©n.
1.1. Màng tế bào
Màng đơn bào là phần dày lên của
lớp bào tương ngoài, rất mỏng có kích
thước khoang 75 A
0
.
Màng đơn bào có tính thấm chọn lọc
để trao đổi chất với môi trường. Khác
với màng của thực vật và vi khuẩn có
cấu trúc sợi nhiều lớp.
1.2. Bào tương
1.2.1. Bào tương ngoài:
Dặc hơn lớp bào tương trong, nhin trong
suốt và triết quang vi có ít hạt nguyên sinh
chất.
Chức nang là cùng với màng tế bào hinh
thành các bộ phận chuyển động, tham gia
vào quá trinh trao đổi chất, bao vệ..
1.2. Bµo t¬ng
1.2.2. Bµo t¬ng trong:
Bao quanh nh©n, cã nhiÒu h¹t nguyªn
sinh chÊt, chøa c¸c c¬ quan cã chøc
nang kh¸c nhau ®am bao sù sèng cña
®¬n bµo: kh«ng bµo tiªu ho¸, co bãp, c¸c
thÓ nhiÔm s¾c, c¸c ti thÓ , c¸c
riboxom….
1.3. Nhân
Nhân đơn bào có hinh dạng, kích thước, số lượng
khác nhau, có hinh tròn hay bầu dục, cấu tạo gồm
màng và hạt trung thể.
Màng bao quanh nhân. Hạt nhân nằm ở giua, hạt
nhiễm sắc nằm rai rác ở trong và màng nhân, sợi
nhiễm sắc nối từ hạt tới màng nhân.
Nhân đam bao sự sinh trưởng, sinh san và các yếu
tố di truyền.
2. ®Æc ®iÓm sinh häc cña ®¬n bµo
2.1. Sinh lí
Dinh dưỡng và chuyển hoá:
Hinh thức lấy chất dinh dưỡng: thực bào, ẩm
bào, thẩm thấu - ngấm qua màng tế bào, bào
khẩu.
Hầu hết các loại đơn bào không có kha nang
tổng hợp chất huu cơ từ vô cơ.
đơn bào có hệ thống men rất phát triển để
phân giai các chất huu cơ chiếm được.
Quá trinh hô hấp và bài tiết của đơn bào bằng
hinh thức khuyếch tán.
2.1. Sinh lí
Sinh san:
đơn bào có nhiều hinh thức sinh
san: vô tính, huu tính và tiếp
hợp.
Có loại đơn bào chỉ sinh san
bằng một hinh thức, nhưng có
loại đơn bào có thể sinh san
bằng nhiều hinh thức tùy theo
từng giai đoạn.
2.2. Sinh thái
đơn bào sống tự do ở ngoại canh, chịu nhung tác động
của các yếu tố tự nhiên.
đơn bào sống hội sinh và kí sinh ở động vật, thực vật chịu
anh hưởng sự thay đổi trong cơ thể.
Kha nang chịu đựng và thích nghi đối với các điều kiện
không thuận lợi của đơn bào sống tự do cao hơn đơn bào
sống hội sinh và kí sinh.
đơn bào sống ở động vật khi gặp điều kiện bất lợi thể
hoạt động chuyển thành bào nang. Khi gặp điều kiện
thuận lợi lại xuất kén thành thể hoạt động.
2.3.
2.3.
v
v
ò
ò
ng
ng
đ
đ
ời
ời
Chuyển vật chủ ở thể hoạt động:
đơn bào này không thấy hinh thành bào nang,
chúng chuyển từ vật chủ này sang vật chủ khác
dưới dạng thể hoạt động.
Chuyển vật chủ ở thể bào nang:
đơn bào này chuyển vật chủ phai qua giai đoạn
ngoại canh. Phai hinh thành bào nang, rồi mới xâm
nhập vào vật chủ khác.
Chuyển qua vật chủ trung gian:
đơn bào này nhất thiết phai có giai đoạn phát triển
ở vật chủ trung gian.
