<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

ĐỀ TÀI : MỘT SỐ GIẢI PHÁP DẠY TỐT PHÂN MÔN TẬP ĐỌC LỚP 5
I. Sơ lược lý lịch:

- Họ và tên : Lê Đình Phong

- Ngày tháng năm sinh: 06/ 08/ 1970

- Quê quán : Quảng lợi - Quảng Điền - Thừa Thiên Huế

- Nơi thường trú : Thôn Tây Lộc – Xã Hương Giang – Nam Đông – Thừa Thiên
Huế

- Đơn vị công tác : Trường tiểu học Thượng Quảng
- Chức vụ hiện nay : Giáo viên

- Trình độ chun mơn: Cao đẳng tiểu học

- Những khó khăn, thuận lợi trong việc thực hiện nhiệm vụ
a. Khó khăn :

- Địa bàn của trường có ảnh hưởng của ngơn ngữ địa phương, học sinh đa số
phát âm chưa chuẩn, đọc chưa lưu lốt, ngắt nghỉ cịn bừa bãi, nhấn giọng lên
xuống còn tùy tiện.

- Việc chuẩn bị bài của các em ở nhà chưa kỹ, không luyện đọc nhiều lần trước
khi đến lớp, phụ huynh học sinh chưa chú trọng đến việc học ở nhà của các em.
b. Thuận lợi :

- Được sự quan tâm của ban giám hiệu nhà trường, các đồng nghiệp.

- Thường xuyên tham gia các tiết dự giờ thao giảng của tổ khối, các thành viên
trong nhà trường.

I. Sơ lược đặc điểm tình hình đơn vị :
+ Thuận lợi :

- Được sự quan tâm của các cấp lãnh đạo, đầu tư đầy đủ về cơ sở vật chất
trang thiết bị dạy học.

- Đội ngũ giáo viên trẻ, nhiệt tình trong mọi cơng tác của nhà trường, có tâm
huyết với nghề, ln nêu cao tinh thần trách nhiệm.

- Đội ngũ có trình độ đạt chuẩn và trên chuẩn
+ Khó khăn:

- Địa bàn có 2 dân tộc, đời sống kinh tế của dân cịn khó khăn, sự quan tâm đến
việc học cịn hạn chế.

- Một số thiết bị dạy học nghe, nhìn cịn hạn chế.
III. Mục đích u cầu của sáng kiến:

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

- Giúp giáo viên có thêm kinh nghiệm, vận dụng linh hoạt các hình thức, phương
pháp giảng dạy phù hợp với học sinh, tích cực phát huy chủ động sáng tạo của
học sinh, chú ý rèn kỹ năng đọc của học sinh, nâng cao chất lượng giảng dạy
của tiết tập đọc.

- Nhằm nâng cao năng lực đọc cho học sinh, đọc đúng, đọc trôi chảy, tiến tới
đọc hay ( đọc diễn cảm). Thông qua đọc đúng, đọc hay, học sinh cảm thụ được
cái hay, cái đẹp của bài văn, bài thơ, giúp các em nhận ra những tinh hoa của

dân tộc đang được tàng trữ trong sách vở những cảnh đẹp đất nước, con người,
xã hội …

2. Yêu cầu :

+ Đối với giáo viên:

- Nắm kỹ năng đọc của các em để có giải pháp rèn kỹ năng đọc qua mỗi tiết tập
đọc.

- Giáo viên phải rèn luyện bản thân mình đọc đúng, đọc hay.

- Giáo viên phải chú ý đến khâu rèn đọc cho học sinh, chú ý đến đối tượng học
sinh đọc kém.

- Giáo viên phải kiên trì, thường xuyên rèn cho học sinh theo các bước.
Luyện học sinh phát âm đúng các phụ âm khó đọc, hay sai.

Luyện đọc đúng các cụm từ, ngắt nghỉ đúng.
Ngắt nghỉ đúng ở các câu văn, khổ thơ.

Luyện đọc mức độ từ thấp đến cao với học sinh yếu.

Luyện cho học sinh biết lên giọng, hạ giọng, nhấn giọng ở câu văn, thể hiện tính
cách nhân vật hoặc giọng vui, buồn trong các văn bản với giọng đọc, ngữ điệu,
tốc độ đọc, âm sắc, nhằm diễn tả đúng nội dung bài.

- Sưu tầm đồ dùng dạy học, tranh ảnh minh họa phục vụ cho bài dạy để học sinh
hứng thú học tập tiếp thu bài sâu hơn.

+ Đối với học sinh:

-Yêu cầu học sinh đọc kỹ trước bài ở nhà, học sinh thường xuyên rèn đọc đúng
ở bất kỳ một văn bản nào nói chung hay trong các tiết tập đọc nói riêng.

IV. Những giải pháp chính và cách thức tiến hành của sáng kiến :
Giải pháp 1: Rèn phát âm đúng.

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

Ví dụ : các em hay phát âm sai nh/ d, d/ gi, hoặc các tiếng có âm cuối

như: Cái bàn, cây bàng… ( giáo viên tập cho học sinh cách phát âm từ “bàn” 2
vành môi hơi khép lại, đầu lưỡi cong lên. Cịn từ “ bàng” thì khi phát âm vành
mơi mở rộng, lưỡi bình thường.

Giải pháp 2 : Rèn đọc đúng.

- Gọi một số học sinh khá giỏi đọc mẫu trước tồn bài, sau đó gọi học sinh đọc
nối tiếp, khi các em đọc tôi kết hợp khen những em đọc đúng.

- Hướng dẫn học sinh cách ngắt nghỉ hơi, tốc độ đọc, giọng đọc thích hợp .
- Đối với những em đọc yếu tơi chú ý cho các em đó đọc nhiều hơn, hôm nay
đọc một câu, ngày mai đọc hai câu và tăng dần số câu, cá em khác chú ý nghe
và bổ sung cho bạn.

- Trong khi đọc nối tiếp, kết hợp đặt câu hỏi gợi ý để các em trả lời, hiểu những
từ được chú thích trong bài đê học sinh hiểu nghĩa của từ.

- Tổ chức cho các em đọc cá nhân, đọc trong nhóm, luyện đọc theo cặp, đọc
trước lớp. Đối với những em đọc kém tôi nhẹ nhàng gọi học sinh đọc lại để sửa,
dộng viên khuyến khích kịp thời để các em tự tin hơn và không chán nản, mặc

cảm. Ngồi ra tơi cho các em đọc tốt ngồi kèm những em đọc yếu trong khi luyện
đọc ở lớp. Như vậy việc luyện đọc nhóm, đọc theo cặp đạt kết quả cao hơn.
* Đối với các bài thơ:

- Đọc đúng trong bài thơ không những phát âm đúng mà phải biết ngắt nghỉ theo
nhịp thơ, nhấn giọng các từ ngữ. Khi đọc cần ngắt nhịp 2/3 hay 3/4 hay 4/4…gọi
học sinh đọc các khổ thơ , cho các em nhận xét ngắt nhịp đúng chưa, ngắt nhịp
ở những tiếng nào, giáo viên nhận xét bổ sung.

Ví dụ: Bài “ Hành trình của bầy ong”

- Gọi học sinh đọc , nhận xét, đọc lại và thống nhất cách ngắt nhịp 4/2 hay 3/5.
“ Chắt trong vị ngọt / mùi hương

Lặng thầm thay / những con đường ong bay
Trải qua mưa nắng / vơi đầy

Men trời đất / đủ làm say đất trời ”

Ngồi ra khơng những tơi luyện cho học sinh đọc ngắt đúng nhịp thơ tơi cịn rèn
cho học sinh biết đọc vắt dòng đúng.

Giải pháp 3 : Rèn đọc thầm

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

Hướng dẫn học sinh đọc thầm tôi giao nhiệm vụ cụ thể để định hướng rõ yêu
cầu đọc thầm cho học sinh( đọc câu nào, đoạn nào, đọc để trả lời câu hỏi hay để
ghi nhớ, học thuộc)

Giới hạn thời gian để tăng dần tốc độ đọc thầm cho học sinh. Cách thực hiện
biện pháp này là từng bước rút ngắn thời gian đọc của học sinh và tăng dần độ

khó của nhiệm vụ.

Giải pháp 4 : Rèn đọc diễn cảm, đọc hay.

- Đối với học sinh lớp 5 , yêu cầu học sinh đọc đúng,đọc diễn cảm là yều cầu
trọng tâm, nên phải dành thời gian thích hợp .

* Đối với văn bản nghệ thuật, các bài văn xuôi

- Giáo viên hớng dẫn học sinh đọc diễn cảm thông qua việc dẫn dắt gợi mở để học sinh
thể hiện tình cảm, thái độ qua giọng đọc phù hợp với hình ảnh, cảm xúc trong bài thơ, phù
hợp tính cách nhân vật trong bài văn (Bớc đầu biết làm chủ đợc giọng đọc đối với ngữ
điệu, tốc độ, cao độ, trờng độ, âm sắc nhằm diễn tả đúng nội dung bài. Đọc diễn cảm phù
hợp với sự cảm nhận riêng của từng cá nhân. Giáo viên có thể viết khổ thơ ra bảng, giấy
gắn trên bảng để hc sinh tỡm ra cỏch c).

+ Ví dụ: Bài Bầm ¬i’’

Gọi 1,2 em đọc cho học sinh nhận xét, giọng đọc bài thơ nh thế nào? Bạn đọc đúng
cha? (Giọng trầm lắng thiết tha). Em đọc lại: Đọc hai câu mở đầu: Ai về thăm mẹ quê ta/
Chiều nay có đứa con xa nhớ thầm.”

Hỏi: bạn đọc đúng cha? Đọc với giọng thế nào? (với giọng nhẹ , trầm , nghỉ hơi
dài khi kết thúc).

Nhấn giọng ở đoạn theo cách ngân dài hơi hơn ở những từ ngữ khẳng định hoặc
mang rõ sắc thái cảm xúc: “Chiều nay có đứa con xa nhớ thầm…”

Trong khi đọc tôi hớng dẫn đọc đúng đối với những câu văn sau dấu chấm lửng,
ngắt nghỉ thế nào? Đối với các câu cảm, câu thán, câu hỏi trong bài cần đọc nh thế nào

mới đúng

Khi đọc trong các bài thơ, bài văn có các câu hỏi, câu kể, câu cảm giáo viên cần
h-ớng dẫn các em đọc đúng giọng của từng loại câu đó thì mới bộc lộ đợc cảm xúc của
từng nhân vật và của tác giả.

+VÝ dơ : Bµi Chú đi tuần

Các cháu ơi ! ngủ có ngon không?
Các cháu cứ yên tâm ngủ nhé!

+ Hoặc : Bài : Một chuyên gia máy xúc có câu văn :
- Đồng chí lái máy xúc bao nhiêu năm rồi ?

-Chúng mình là đồng nghiệp đấy, đồng chí Thuỷ ạ!

Tơi hớng dẫn các em cần đọc đúng ngữ điệu khi đọc câu hỏi nh nhấn giọng từ để
hỏi, cao giọng ở cuối câu. Nếu học sinh đọc cha hay giáo viên có thể đọc mẫu cho học
sinh để học sinh nghe giọng đọc của cơ để tự điều chỉnh mình đọc theo cơ.

</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

Ví dụ: khi đọc bài “Hạt gạo làng ta’’cuối giờ học giáo viên hát cho các em nghe
bài hát Hạt gạo làng ta mà đã đợc phổ nhạc .

Thông qua hiểu đợc nội dung bài đọc, phải hiểu đợc cảm xúc của tác giả trong văn
bản đó. Đối với nhân vật thể hiện đợc tính cách của nhân vật đó.

Giọng đọc thay đổi ở từng đoạn. Khi đọc câu đối thoại đọc nh thế nào? Đọc thế
nào thể hiện đọc giọng của từng nhân vật.

-Biết đọc bài văn với giọng kể nhẹ nhàng, hóm hỉnh hay với giọng niềm nở hồ

hởi...Để thể hiện đợc tính cách, cảm xúc của các nhân vật ngời đọc cần hồ mình vào từng
nhân vật để tìm đợc cách đọc. Khi đọc diễn cảm tôi hớng dẫn các em biết nhấn giọng ở
các từ ngữ gợi tả, gợi cảm (tặc lỡi, ngạc nhiên, giận dữ, thủng thẳng, giả bộ), và biết đọc
phân biệt lời các nhân vật.

VÝ dụ : bài: Lòng dân :

- Khi dy tụi hớng dẫn các em phân biệt tên nhân vật với lời nói của nhân vật và lời
chú thích về thái độ, hành động của nhân vật :ví dụ

Cai : ( xẵng giọng ) // Chồng chị à?
Dì Năm : - Dạ , chồng tui.

Cai : - Để coi. ( Quay sang lính ) // Trói nó lại cho tao//(chỉ dì Năm ). Cứ trói đi .
<i>Tao ra lịnh mà//( lính trói dì Năm lại ).</i>

Khi c cn th hin đúng thái độ, tình cảm của nhân vật và tình hung kch. C
th:

- Giọng cai và lính : hống hách, xấc xợc

- Giọng dì Năm và chú cán bộ ở đoạn đầu : tự nhiên, ở đoạn sau dì Năm khéo giả
vờ than vÃn khi bị trói, nghẹn ngào nói lời trăng trối với con khi bị doạ bắn chết.

- Giọng An : giọng một đứa trẻ đang khóc. ( An tham gia rất tự nhiên vào vở kịch
do má em dàn dựng. trong tình huống nguy hiểm, em khóc vì thực sự lo cho má).

<i>* Đối với văn bản phi nghệ thuật : Hớng dẫn học sinh đọc xác định ngữ điệu đọc</i>
sao cho phù hợp với nội dung thông báo làm rõ thông tin cơ bản giúp nghe tiếp nhận đ ợc
những vấn đề quan trọng hay nổi bật trong văn bản.

- Đọc diễn cảm sau khi học sinh đã tóm tắt hiểu đợc nội dung của văn bản.

-Khi rèn đọc lần cuối tiết học, học sinh phải thể hiện đợc cảm xúc của tác giả khi biết bài
văn bài thơ đó.

-Tơi thấy tổ chức cho học sinh thi đọc theo cặp, theo nhóm, mỗi nhóm cử một bạn
lên thi đọc. Đối với bài: có ngời dẫn truyện các nhân vật trong chuyện cho học sinh đóng
vai và đọc theo lời nhân vật và ngời dẫn truyện. Gọi học sinh lên đọc, các em ở dới là
giám khảo nghe, chấm, nhận xét xem bạn nào, nhóm nào, đọc hay. Giáo viên cùng cả lớp
động viên khuyến khích học sinh đọc tốt để các em đọc tốt hơn.

</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>

- Ngay từ ngày đầu, tháng đầu của năm học rèn dứt điểm cho những học sinh phát
âm sai, rèn học sinh đọc cha đúng ngắt nghỉ. Tôi cho học sinh đọc từ 1,2 câu rồi tăng
dần 3,4 câu tới 1 đoạn ,2 đoạn và cả bài. Mỗi tuần ở tháng 9 - 10 buổi chiều tôi dành 2 tiết
để rèn đọc. Rèn em nào dứt điểm em đó, rèn từ nào dứt điểm từ đó. Sau khi các em đọc
khá dần tơi duy trì mỗi tuần 1 tiết để rèn đọc đúng, đọc hay. Rèn đọc cho học sinh phải
kiên trì, rèn thờng xuyên thì kết quả đọc sẽ nâng lên rõ rệt. Rèn học sinh đọc đúng, đọc
hay cho học sinh phải đạt đợc các yêu cầu cụ thể đề ra:

+ Đọc phát âm đúng, phát âm không lẫn lộn.

+ Đọc ngắt nghỉ đúng dấu chấm, dấy phẩy giữa các cụm từ ở những câu dài.
+ Đọc to rõ ràng, lu loát.

+ Đọc ngắt nhịp đúng các nhịp thơ.

+ Biết đọc nhấn giọng, thay đổi sắc thái giọng đọc phù hợp với văn cảnh và lời
nhân vật.

Qua những năm áp dụng phơng pháp giảng dạy “Rèn kỹ năng đọc cho học sinh lớp
5 qua tiết tập đọc” tôi tiến hành khảo sát lần 2 cũng ở lớp tôi chủ nhiệm ở tôi thấy tỷ lệ
học sinh đọc tốt đã có nhiều chuyển biến so với khảo sát. Cụ thể kết quả nh sau:

Qua kết quả trên cho thấy chất lợng của học sinh đã đợc nâng lên rõ rệt, số học
sinh đọc phát âm sai giảm nhiều. Số học sinh đọc đúng, đọc hay tăng lên.

Để có kết quả nh trên, trong mỗi giờ dạy tập đọc các biện pháp mà tơi đã trình bày
ở trên, giúp chất lợng dạy - học tâp đọc đạt đợc những yêu cầu, mục tiêu của mơn học
ngồi ra trong mỗi tiết dạy tập đọc giáo viên cần tạo nên khơng khí sơi nổi thi đua động
viên kịp thời để học sinh tự tin hơn, phấn khởi hơn với kết quả rèn luyện của mình. ở buổi
hai mỗi tháng tơi tổ chức một lần hái hoa dân chủ thi đọc đúng đọc hay, đọc thuộc lòng
các bài thơ, khổ thơ, đọc phân vai, đoạn văn mà mình thích nhất để thi đua và tuyên d ơng
động viên khuyến khích kịp thời và rèn đọc phải thờng xuyên liên tục. Chú ý rèn đối với
học sinh yếu kém và rèn đọc trong các phân môn khác của Tiếng Việt và các mơn học
khác. Duy trì sinh hoạt Đội đọc truyện trong th viện, để rèn kỹ năng đọc cho học sinh với
kết quả này chắc chắn cuối năm lớp tôi sẽ khơng cịn học sinh đọc yếu nữa.

* Cách tiến hành :

- Bản thân giáo viên luôn thực hiện , bán sát theo chương trình của nghàng,
ngồi ra cịn có nhiều kinh nghiệm giảng dạy

V. Dự đốn kết quả và ảnh hưởng có thể mang lại trong nhà trường

- Sáng kiến kinh nghiêm “ Một số giải pháp dạy tốt phân môn tập đọc lớp 5 “ .
Nếu thực hiện theo các biện pháp và giải pháp này bản thân tôi tin chắc rằng
các bạn đồng nghiệp sẽ gặt hái được kết quả tốt trong quá trình giảng dạy.

VI. Kết luận:

</div>
<span class='text_page_counter'>(7)</span><div class='page_container' data-page=7>

khâu luyện đọc – rèn đọc đúng có vai trị rất quan trọng. Học sinh có đọc đúng
mới hiểu đúng nội dung, mới diễn tả được cảm xúc của mình. Để làm tốt việc
rèn đọc cho học sinh lớp 5 trong phân môn tập đọc người giáo viên phải làm tốt
những việc sau:

- Mỗi giáo viên phải mẫu mực trong lời nói, việc làm ln nhiệt tình và có trách
nhiệm với cơng tác của mình.

- Phải ln nghiên cứu tìm hiểu về nội dung kiến thức, phương pháp bộ mơn,
nắm chắc hệ thống chương trình, người giáo viên phải thường xuyên tự bồi
dưỡng nâng cao trình độ, ln cập nhật những thơng tin, những đổi mới về
phương pháp giảng dạy.

- Giáo viên phải nhận thức đúng vai trị chức năng ở phân mơn tập đọc, trước
hết giáo viên phải rèn cho mình đọc đúng, đọc hay, đọc diễn cảm mọi bài tập
đọc trong cấp học nói chung, các bài tập đọc lớp 5 nói riêng, phải đầu tư quỹ
thời gian cho khâu chuẩn bị bài, xây dựng tổ chức các hoạt động cho học
sinh trên lớp học.

- Luôn động viên khích lệ gây hứng thú học tập đối với học sinh, phát huy tính
tích cực chủ động của học sinh.

- Thường xuyên dự giờ đồng nghiệp để học tập trao đổi, rút kinh nghiệm.

HỘI ĐỒNG XÉT SKKN CỦA TRƯỜNG Người viết

</div>


<!--links-->