<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

<b>Tuần: 27</b>

<b> B. Tiếng Việt</b>

<b>Hướng dẫn ghi bài:</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

I. Phân biệt

nghĩa tường

minh và hàm

ý

1) Xét và phân

tích ví dụ:

2) Kết luận:

II. Luyện tập

<b>I. Phân biệt nghĩa tường minh và hàm ý:</b>

<b>1) Xét và phân tích ví dụ:</b>

- Trời ơi, chỉ cịn có năm phút!

Chính là anh thanh niên giật mình nói to, giọng cười nhưng đầy
tiếc rẻ. Anh chạy ra nhà phía sau, rồi trở vào liền, tay cầm một cái làn.
Nhà họa sĩ tặc lưỡi đứng dậy. Cô gái cũng đứng lên, đặt lại chiếc ghế,
thong thả đi đến chỗ bác họa sĩ già.

- Ô! Cô còn quên chiếc mùi soa đây naøy!

Anh thanh niên vừa vào, kêu lên. Để người con gái khỏi trở lại
bàn, anh lấy chiếc khăn tay còn vo tròn cặp giữa cuốn sách tới trả cho
cô gái. Cô kĩ sư mặt đỏ ửng, nhận lại chiếc khăn và quay vội đi.

<i>( Theo Nguyeãn Thành Long, Lặng lẽ Sa </i>
<i>Pa)</i>

1) Qua câu

<b>“Trời ơi, chỉ cịn có năm phút</b>

<b>!”,</b>

em hi u

ể

anh thanh niên muốn nói điều gì? Vì sao anh khơng nói thẳng điều

đó với họa sĩ và cơ gái ?



Với câu nói của mình, anh thanh niên muốn nói thêm

rằng “ Anh rất tiếc”, nhưng anh không muốn nói thẳng, điều đó có

thể vì ngại ngùng, vì muốn che giấu tình cảm của mình.

<b>Tuần: 27</b>

<b> B. Tiếng Việt</b>

<b>NGHĨA TƯỜNG MINH </b>

<b>VÀ HÀM Ý</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

I. Phân biệt

nghĩa tường

minh và hàm

ý

1) Xét và phân

tích ví dụ:

2) Kết luận:

II. Luyện tập

<b>I. Phân biệt nghĩa tường minh và hàm ý:</b>

<b>1) Xét và phân tích ví dụ:</b>

- Trời ơi, chỉ cịn có năm phút!

Chính là anh thanh niên giật mình nói to, giọng cười nhưng đầy
tiếc rẻ. Anh chạy ra nhà phía sau, rồi trở vào liền, tay cầm một cái làn.
Nhà họa sĩ tặc lưỡi đứng dậy. Cô gái cũng đứng lên, đặt lại chiếc ghế,
thong thả đi đến chỗ bác họa sĩ già.

- Ô! Cô còn quên chiếc mùi soa đây này!

Anh thanh niên vừa vào, kêu lên. Để người con gái khỏi trở lại
bàn, anh lấy chiếc khăn tay còn vo tròn cặp giữa cuốn sách tới trả cho
cô gái. Cô kĩ sư mặt đỏ ửng, nhận lại chiếc khăn và quay vội đi.

<i>( Theo Nguyễn Thành Long, Lặng lẽ Sa </i>
<i>Pa)</i>

2) Câu nói thứ hai

<b>“</b>

<i><b>Ô! Cô còn quên chiếc mùi soa đây </b></i>

<i><b>này!”</b></i>

c a

ủ

anh thanh niên có ẩn ý gì khơng?



<b>_{Câu nói thứ hai của anh thanh niên khơng chứa ẩn ý.}</b>

<b>Tuần: 27</b>

<b> B. Tiếng Việt</b>

<b>NGHĨA TƯỜNG MINH </b>

<b>VÀ HÀM Ý</b>

- Trời ơi, chỉ cịn có năm phút!

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

I. Phân biệt

nghĩa tường

minh và hàm

ý

1) Xét và phân

tích ví dụ:

2) Kết luận:

II. Luyện tập

<b>I. Phân biệt nghĩa tường minh và hàm ý:</b>

1) Xét và phân tích ví dụ:

<b> 2) Kết luận:</b>

<b>Từ những ví dụ đã phân tích, hãy rút ra kái niệm </b>

<b>về nghĩa tường minh và hàm ý?</b>



<i><b>Nghĩa tường minh</b></i>

là phần thông báo được diễn đạt

<b>trực tiếp</b>

bằng từ ngữ trong câu.



<i><b>Hàm ý</b></i>

là phần thông báo

<b>tuy không được diễn đạt trực </b>

<b>tiếp</b>

bằng từ ngữ trong câu nhưng có thể suy ra từ những từ ngữ

ấy.

<b>Lưu ý:</b>



<i><b> Hàm ý có thể giải đốn được: Người nghe có năng lực thì có </b></i>

thể đốn ra hàm ý trong lời nói có chứa hàm ý.



Hàm ý có thể chối bỏ được: Người nói ln ln có thể chối

bỏ rằng họ khơng thơng báo hàm ý nào đó trong lời nói của

mình, tức là người nói có thể khơng chịu trách nhiệm về hàm ý

chứa trong lời nói của chính họ.

<b>Tuần: 27</b>

<b> B. Tiếng Việt</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

I. Phân biệt

nghĩa tường

minh và hàm

ý

1) Xét và phân

tích ví dụ:

2) Kết luận:

II. Luyện tập

<b>I. Phân biệt nghĩa tường minh và hàm ý:</b>

1) Xét và phân tích ví dụ:

<b> 2) Kết luận:</b>

<b>II. Luyện tập</b>

Bài tập 1 trang 75 NV9.II (Đọc lại đoạn trích đã dẫn ở mục I.)

<b>a) </b><i><b>Câu nào cho thấy họa sĩ cũng chưa muốn chia tay anh </b></i>
thanh niên? Từ ngữ nào giúp em nhận ra điều ấy?

- Trời ơi, chỉ cịn có năm phút!

Chính là anh thanh niên giật mình nói to, giọng cười nhưng
đầy tiếc rẻ. Anh chạy ra nhà phía sau, rồi trở vào liền, tay cầm một cái
làn. Nhà họa sĩ tặc lưỡi đứng dậy. Cô gái cũng đứng lên, đặt lại chiếc
ghế, thong thả đi đến chỗ bác họa sĩ già.

- Ô! Cô còn quên chiếc mùi soa đây này!

Anh thanh niên vừa vào, kêu lên. Để người con gái khỏi trở
lại bàn, anh lấy chiếc khăn tay còn vo tròn cặp giữa cuốn sách tới trả
cho cô gái. Cô kĩ sư mặt đỏ ửng, nhận lại chiếc khăn và quay vội đi.

<i>(Theo Nguyeãn Thành Long, Lặng lẽ Sa Pa)</i>

<b>Tuần: 27</b>

<b> B. Tiếng Việt</b>

<b>NGHĨA TƯỜNG MINH </b>

<b>VÀ HÀM Ý</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>

I. Phân biệt

nghĩa tường

minh và hàm

ý

1) Xét và phân

tích ví dụ:

2) Kết luận:

II. Luyện tập

Cô kĩ sư mặt đỏ ửng, nhận lại chiếc khăn và quay vội
đi.

<b>I. Phân biệt nghĩa tường minh và hàm ý:</b>

1) Xét và phân tích ví dụ:

<b> 2) Kết luận:</b>

<b>II. Luyện tập</b>

Bài tập 1 trang 75 NV9.II (Đọc lại đoạn trích đã dẫn ở mục I.)

<b>b)</b> Tìm những từ ngữ miêu tả thái độ của cô gái trong câu
cuối đoạn văn. Thái độ ấy giúp em nhận ra điều ấy?

- Trời ơi, chỉ cịn có năm phút!

Chính là anh thanh niên giật mình nói to, giọng cười nhưng
đầy tiếc rẻ. Anh chạy ra nhà phía sau, rồi trở vào liền, tay cầm một cái
làn. Nhà họa sĩ tặc lưỡi đứng dậy. Cô gái cũng đứng lên, đặt lại chiếc
ghế, thong thả đi đến chỗ bác họa sĩ già.

- Ô! Cô còn quên chiếc mùi soa đây này!

Anh thanh niên vừa vào, kêu lên. Để người con gái khỏi trở
lại bàn, anh lấy chiếc khăn tay còn vo tròn cặp giữa cuốn sách tới trả
cho cô gái. Cô kĩ sư mặt đỏ ửng, nhận lại chiếc khăn và quay vội đi.

<i>(Theo Nguyễn Thành Long, Lặng lẽ Sa Pa)</i>

<b>Tuần: 27</b>

<b> B. Tiếng Việt</b>

<b>NGHĨA TƯỜNG MINH </b>

<b>VÀ HÀM Ý</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(7)</span><div class='page_container' data-page=7>

I. Phân biệt

nghĩa tường

minh và hàm

ý

1) Xét và phân

tích ví dụ:

2) Kết luận:

II. Luyện tập

<b>I. Phân biệt nghĩa tường minh và hàm ý:</b>

1) Xét và phân tích ví dụ:

<b> 2) Kết luận:</b>

<b>II. Luyện tập</b>

<b>Tuần: 27</b>

<b> B. Tiếng Việt</b>

<b>NGHĨA TƯỜNG MINH </b>

<b>VÀ HÀM Ý</b>

<i><b>2) </b></i>

Bài tập 2 sgk trang 75.

Hàm ý của câu: Tuổi già cần nước chè: ở Lào Cai đi

sớm q.



Ý nói ơng họa sĩ chưa uống chè

<i>(Gợi ý nhắc nhở </i>

<i>anh thanh niên)</i>

<i><b>3) </b></i>

Bài tập 3 sgk trang 75, 76

Câu chứa hàm ý:

<b>Cơm chín rồi</b>



Vô ăn cơm.

<i><b>4) </b></i>

Bài tập 4 sgk trang 76

a. Hà, nắng gớm, về nào. . .

Câu này không chứa hàm ý

vì câu này câu độc thoại để ơng Hai tự nói với mình.

</div>
<span class='text_page_counter'>(8)</span><div class='page_container' data-page=8>

I. Phân biệt

nghĩa tường

minh và hàm

ý

1) Xét và phân

tích ví dụ:

2) Kết luận:

II. Luyện tập

<b>I. Phân biệt nghĩa tường minh và hàm ý:</b>

1) Xét và phân tích ví dụ:

<b> 2) Kêt luận:</b>

<b>II. Luyện tập</b>

<b>Tuần: 27</b>

<b> B. Tiếng Việt</b>

<b>NGHĨA TƯỜNG MINH </b>

<b>VÀ HÀM Ý</b>

<b>Bài tập bổ sung: </b>

tìm hàm ý trong các ví dụ sau:

a.

- Xe đâu khơng dắt vào, lại để ngồi cổng à?

- Xe sáng nay anh Toàn đi sớm.

<i>(Thanh Tịnh)</i>



Ý nói hơm nay mình khơng đi xe

b.

- Bây giờ mới 11 giờ thơi.



Cịn sớm, cứ từ từ

(từ thôi)

- Bây giờ đã 11 giờ rồi.

</div>

<!--links-->