Nghĩa tường minh -hàm ý
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.23 MB, 24 trang )
Trêng Thcs
Qu¶ng lu
GV: Hoµng V¨n To¶n
Thø N¨m, Ngµy 08 th¸ng 02 n¨m 2007
Líp 9B
Cho câu thơ sau:
Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng
Thấy một mặt trời trong lăng rất đỏ
(Viếng lăng Bác -Viễn Phương)
? Phân tích ý nghĩa tượng trưng của hình ảnh ẩn
dụ trong đoạn thơ trên?
Kiểm tra bài cũ
Kiểm tra bài cũ
1. Vậy nghĩa hàm ý là phần thông báo nào sau đây ? (chọn
1. Vậy nghĩa hàm ý là phần thông báo nào sau đây ? (chọn
câu đúng nhất).
câu đúng nhất).
2. Khi nào người ta dùng hàm ý ?
2. Khi nào người ta dùng hàm ý ?
A. Trái ngược với nghĩa tường minh
B . Cùng một nội dung với nghĩa tường minh
C. Không được diễn đạt trực tiếp bằng từ ngữ trong câu nhưng có
thể suy ra từ những từ ngữ ấy.
D. Được diễn đạt trực tiếp bằng từ ngữ trong câu
A. Khi không muốn nói thẳng B. Muốn người nghe không hiểu
C. Khi nói không rõ ý D. Muốn chấm dứt cuộc thoại
3. Trong lời nói hàng ngày:
A.Tất cả đều có hàm ý; B.Không có câu nào có sử dụng hàm ý
C. Có thể có hoặc không sủ dụng hàm ý; D. Hàm ý được nhiều ngưòi dùng
Tìm câu có chứa hàm ý trong đoạn đối thoại sau ?
Tìm câu có chứa hàm ý trong đoạn đối thoại sau ?
Lan: Bình ơi ! Tối nay chúng mình đi xem ca nhạc đi
Lan: Bình ơi ! Tối nay chúng mình đi xem ca nhạc đi
Bình: Tiếc quá ! Tối nay mình phải đi đón bà ngoaị ở quê ra.
Bình: Tiếc quá ! Tối nay mình phải đi đón bà ngoaị ở quê ra.
Lan: Thế thì chủ nhật chúng mình đi xem vậy!
Lan: Thế thì chủ nhật chúng mình đi xem vậy!
Bình:
Bình:
ừ,
ừ,
thế cũng được.
thế cũng được.
* Đọc đoạn trích sau và trả lời câu hỏi.
* Đọc đoạn trích sau và trả lời câu hỏi.
I. Điều kiện sử dụng hàm ý
I. Điều kiện sử dụng hàm ý
Chị Dậu vừa nói vừa mếu:
Chị Dậu vừa nói vừa mếu:
- Thôi u không ăn, để phần cho con. Con chỉ được ăn ở nhà bữa này
- Thôi u không ăn, để phần cho con. Con chỉ được ăn ở nhà bữa này
nữa thôi. U không muốn tranh ăn của con. Con cứ ăn thật no, không phải
nữa thôi. U không muốn tranh ăn của con. Con cứ ăn thật no, không phải
nhường nhịn cho u.
nhường nhịn cho u.
Cái Tí chưa hiểu hết ý câu nói của mẹ, nó xám mặt lại và hỏi bằng
Cái Tí chưa hiểu hết ý câu nói của mẹ, nó xám mặt lại và hỏi bằng
giọng luống cuống:
giọng luống cuống:
- Vậy thì bữa sau con ăn ở đâu ?
- Vậy thì bữa sau con ăn ở đâu ?
Điểm thêm một giây nức nở, chị Dậu ngó con bằng cách xót xa:
Điểm thêm một giây nức nở, chị Dậu ngó con bằng cách xót xa:
- Con sẽ ăn ở nhà cụ Nghị thôn Đoài.
- Con sẽ ăn ở nhà cụ Nghị thôn Đoài.
Cái Tí nghe nói giãy nảy, giống như sét đánh bên tai, nó liệng củ
Cái Tí nghe nói giãy nảy, giống như sét đánh bên tai, nó liệng củ
khoai vào rổ và oà lên khóc:
khoai vào rổ và oà lên khóc:
- U bán con thật đấy ư ? Con van u, con lạy u, con còn bé bỏng, u
- U bán con thật đấy ư ? Con van u, con lạy u, con còn bé bỏng, u
đừng đem bán con đi, tội nghiệp. U để cho con ở nhà chơi với em con.
đừng đem bán con đi, tội nghiệp. U để cho con ở nhà chơi với em con.
(Ngô Tất Tố,
(Ngô Tất Tố,
Tắt đèn
Tắt đèn
)
)
- Thôi u không ăn, để phần cho con.
- Thôi u không ăn, để phần cho con.
Con chỉ được ăn ở nhà bữa này
Con chỉ được ăn ở nhà bữa này
nữa thôi (1)
nữa thôi (1)
. U không muốn tranh ăn của con. Con cứ ăn thật no, không
. U không muốn tranh ăn của con. Con cứ ăn thật no, không
phải nhường nhịn cho u.
phải nhường nhịn cho u.
- Con sẽ ăn ở nhà cụ Nghị thôn Đoài.
- Con sẽ ăn ở nhà cụ Nghị thôn Đoài.
- Con sẽ ăn ở nhà cụ Nghị thôn Đoài (2).
- Con sẽ ăn ở nhà cụ Nghị thôn Đoài (2).
I. Điều kiện sử dụng hàm ý
I. Điều kiện sử dụng hàm ý
* Ghi nhớ:
* Ghi nhớ:
(SGK - trang 91)
(SGK - trang 91)
Để sử dụng hàm ý, cần có hai điều kiện sau đây:
Để sử dụng hàm ý, cần có hai điều kiện sau đây:
-
Người nói (người viết) có ý thức đưa hàm ý vào câu nói.
Người nói (người viết) có ý thức đưa hàm ý vào câu nói.
-
Người nghe (người đọc) có năng lực giải đoán hàm ý.
Người nghe (người đọc) có năng lực giải đoán hàm ý.
Bài tập nhanh
Bài tập nhanh
Mẩu chuyện vui
Mẩu chuyện vui
1.NHầM
Một anh sờ lên cổ áo, thấy con rận, sợ người ta cười vội vàng
hất nó xuống đất nói:
- Tưởng là con rận, hoá ra không phải.
Có người cúi xuống đất cố tình tìm được con rận nhặt lên:
- Tưởng là không phải, hoá ra con rận.
(Truyện cười dân gian Việt Nam)
- Tưởng là con rận, hoá ra không phải.
- Tưởng là không phải, hoá ra con rận.
Mình không
ở bẩn làm gì
có rận !
Tưởng là
không bẩn, thế
mà có rận !
2. Kẻ cắp gặp bà già
Có hai anh chàng đi chơi gặp một cô gái. Anh chàng thứ nhất
nói:
- Chào em, trông em như Hằng Nga.
Anh chàng thứ hai:
- Anh cứ tưởng em là người ở cung quảng mới xuống.
Cô gái:
- Thế hai anh là bạn của chú Cuội à?
- Chào em, trông em như Hằng Nga
- Anh cứ tưởng em là người ỏ Cung quảng mới xuống.
- Thế hai anh là bạn của chú Cuội à ?
Trông em thật
là xinh đẹp !
Em đẹp như
Hằng Nga !
Hai anh là
kẻ lừa
dối !
