Vì sao lại có chạp ông Táo?
Truyền thuyết kể rằng, ngày xưa có hai vợ chồng nghèo khó, nhưng sống với nhau rất
hòa thuận. Anh chồng tên là Trọng Cao, chị vợ tên là Thị Nhi.
Hiềm một nỗi lấy nhau đã lâu vẫn không có con nên cả hai đều buồn phiền. Đó cũng là
nguyên nhân dẫn đến những chuyện lục đục. Một lần, trong khi lời qua tiếng lại vì một
chuyện không đâu, Trọng Cao lỡ tay đánh vợ. Giận chồng, Thị Nhi bỏ nhà đi khiến
Trọng Cao rất hối hận và đã lặn lội khắp nơi tìm vợ. Nhưng khi gặp được vợ thì cũng là
lúc vợ đã tái giá và sự hội ngộ của hai người đã gây nên một mối hiềm nghi cho người
chồng mới của Thị Nhi là Phạm Lang.
Vậy nên buổi vợ chồng gặp lại cũng chính là ngày đại hoạ: Để thể hiện sự thuỷ chung
với Phạm Lang, Thị Nhi đã nhảy vào đống lửa. Quá bất ngờ, Phạm Lang lao vào cứu
vợ. Trọng Cao thấy thế cũng nhảy vào luôn. Ngọn lửa quá to làm cả ba người cùng chết
cháy. Cảm động trước cái chết của họ, Ngọc Hoàng phong họ chức Táo quân nhưng mỗi
người giữ một việc: Phạm Lang làm Thổ Công, trông coi việc bếp; Trọng Cao làm Thổ
Địa, trông coi việc nhà cửa; và Thị Nhi làm Thổ Kỳ, trông coi việc chợ búa.
Hàng năm, vào ngày 23 tháng Chạp, Táo quân lại về Thiên đình họp tổng kết công việc
của mình một năm qua dưới hạ giới. Vậy nên vào ngày này dân ta thường làm cơm để tạ
ơn và tiễn đưa ông Táo về Trời. Và cũng kể từ ngày này dân ta bắt đầu sửa soạn Tết.
Giao thừa là gì?
Con thân yêu, một năm có bắt đầu thì ắt phải có kết thúc. Và giao thừa chính là giây
cuối của ngày cùng trong năm, 12 giờ đêm ngày 30 Tết. Đó là lúc con thấy trên sân
thượng nhà mình cũng như ngoài sân của các nhà hàng xóm hương thơm của lễ trừ tịnh
bay nghi ngút trên mâm cỗ lễ có bánh chưng xanh, gà ngậm hoa, hoa quả, dầu, nước...
Còn các gia chủ, quần áo chỉnh tề, kính cẩn quỳ rạp cúng tế để tiễn quan hành khiến đã
cai quản mình năm cũ về trời và đón người cai quản mình năm mới. Và vì thời gian cựu
vương hành khiển bàn giao công việc cho tân vương rất vội vã, gấp gáp nên mâm cúng
giao thừa bao giờ cũng được đặt ngoài trời để tiện cho các vị kịp dừng lại vài giây ăn,
mang theo hoặc thậm chí chỉ chứng kiến lòng thành của chủ nhà. Giao thừa qua đi và
chúng ta bắt đầu đón nhận ngày đầu tiên của năm mới với rất nhiều những tục lệ mà nếu
là người Việt thì không thể không biết.
Tại sao phải chọn người xông đất?

Người Việt ta luôn quan niệm rằng, ngày mồng Một, ngày đầu tiên của một năm, nếu
mọi việc diễn ra suôn sẻ, may mắn thì cả năm sẽ được tốt lành, thuận lợi. Người khách
đến thăm nhà đầu tiên trong một năm cũng vì thế mà rất quan trọng. Bởi vậy, cứ đến
cuối năm, mọi người thường tìm người nào vui vẻ, hoạt bát, đạo đức và làm ăn phát tài
(có người còn thêm điều kiện là hợp tuổi với chủ nhà) trong bà con, láng giềng để nhờ
sang xông đất.
Người đến xông đất phải đến thăm sáng sớm ngày mồng Một, mang theo quà biếu như
trái cây, bánh mứt và tiền lì xì cho trẻ con trong nhà. Chủ nhà, do đã sắp đặt trước, sẽ
tiếp đón niềm nở và nhận những lời chúc tốt lành. Người đi xông đất có niềm vui vì đã
làm được việc phước. Người được xông đất cũng sung sướng vì tin tưởng gia đạo mình
sẽ may mắn trong suốt năm tới. Vì thế, con nên nhớ đừng bao giờ đi chúc Tết hoặc tự
do sang nhà ai đó vào sáng mùng một nếu không được gia chủ mời.
Ý nghĩa của bao lì xì
Những chiếc phong bao lì xì đỏ chót chắc chẳng còn xa lạ với con vào mỗi dịp Tết đến.
Nhưng con sẽ thấy nó giá trị hơn nhiều nếu hiểu được ý nghĩa của nó cũng như chủ ý
của người tặng. Theo truyền thuyết xa xưa, có một con yêu quái thường xuất hiện vào
đêm giao thừa, thích xoa đầu trẻ con và khiến trẻ đau đầu, sốt cao, làm các bậc cha mẹ
không dám ngủ để canh phòng. Có cặp vợ chồng ngoài 50 tuổi mới sinh được mụn con
trai. Tết năm ấy, có 8 vị tiên dạo qua nhà, biết trước cậu bé này sẽ gặp tai họa với yêu
quái liền hóa thành 8 đồng tiền đồng, ngày đêm túc trực bên bé.
Sau khi chú bé ngủ say, hai vợ chồng lấy giấy đỏ gói những đồng tiền này lại, đặt lên
gối con rồi đi ngủ. Nửa đêm, con yêu quái xuất hiện, vừa giơ tay định xoa đầu đứa trẻ
thì từ bên chiếc gối loé lên những tia vàng sáng rực khiến nó kinh hoàng bỏ chạy. Tục
mừng tiền lì xì cho trẻ ra đời từ đó và có ý nghĩa như một món lộc trừ tai hoạ, mang lại
may mắn cho trẻ.
Vậy nên khi được nhận những chiếc phong bao con phải thật lòng cảm ơn người tặng
bằng thái độ cung kính: hai tay đón nhận phong bao và nói lời cảm ơn. Hãy cất bao lì xì
vào túi áo chứ đừng mở trước mặt người tặng và không bình luận về số tiền mừng tuổi
làm phật lòng người tặng. Như vậy con mới phải phép và nhận về mình những may
mắn.

Vì sao lại kiêng cho nước, cho lửa và quét rác ra khỏi nhà trong ba ngày Tết?
Người Việt cho rằng nếu quét nhà trong ba ngày đầu năm mới thì Thần Tài sẽ đi mất,
tiền bạc không đến được với gia đình, và hiển nhiên nó mang lại điềm xấu, không may
mắn. Vì thế nên ngày 30, dù bận rộn đến đâu mọi người cũng phải dọn dẹp nhà cửa,
vườn tược, lau dọn bàn thờ sạch sẽ trước lúc giao thừa và những ngày Tết thì hết sức
giữ gìn nhà cửa, không vứt rác bừa bãi.
Còn việc kiêng cho nước, cho lửa xuất phát từ quan niệm lửa có màu đỏ, là màu may
mắn đầu năm mới, cho người khác cái đỏ trong ngày mùng một Tết thì sẽ khiến gia đình
không giữ được tiền bạc, may mắn trong cả năm. Tương tự như vậy, nước, vốn được ví
như nguồn tài lộc trong câu chúc "Tiền vô như nước", nếu cho đi nghĩa là cho mất lộc.
Tục kiêng mặc quần áo trắng, đen đến từ đâu?
Năm mới, ai cũng mong muốn những điều tốt lành nhất đến với bản thân, gia đình. Theo
quan niệm của người xưa, màu trắng và đen là màu của tang lễ, chết chóc, vì vậy không
nên mặc vào những ngày đầu năm. Thay vào đó hãy chọn màu sặc sỡ như đỏ, hồng,
cam...khi đi chúc Tết con nhé.
Kiêng khóc lóc, buồn tủi, cãi vã, nói xấu hay mắng người khác
Người Việt ta quan niệm rằng đầu năm làm điều gì xấu thì cả năm sẽ xui xẻo. Vậy nên
chẳng ai muốn làm những hành động không hay này vào ngày Tết. Nếu bất đắc dĩ phải
rơi vào hoàn cảnh không vui, chúng ta nên cố gắng kiềm chế để hưởng thụ một năm mới
trọn niềm vui bên người thân, bạn bè.
Ngoài ra, còn một số việc được người Việt xem là cấm kỵ trong những ngày Tết như
kiêng làm vỡ các đồ vật, kiêng vay mượn tiền bạc, đồ đạc của người khác, kiêng đi chúc
Tết gia đình có tang...tất cả chỉ với mong muốn những điều tốt lành sẽ đến trong năm
mới.
"Lì xì" là gì hả bố?
Bố sẽ kể cho con nghe một câu chuyện này đã nhé.
"Ngày xửa ngày xưa, một gia đình sinh được hai đứa con trai sinh đôi. Hai đứa trẻ đẹp
như thiên thần, lớn nhanh như thổi. Đến ba tuổi, đã như con nhà khác lúc năm tuổi ấy!
Thế nhưng, bố mẹ họ mới buồn làm sao khi phát hiện ra rằng, đứa anh bị câm, trong khi
đứa em lại nói được bình thường. Gia đình ấy lại nghèo nên nuôi hai đứa con cũng vất

vả, chật vật. Một hôm, có người nhà giàu không có con đi qua, thấy hai đứa bé xinh quá,
bèn đánh tiếng xin mua một đứa về nuôi.
Năm ấy, trời làm hạn hán, mất mùa. Nhà này đã nghèo lại càng nghèo, không có đủ cái
ăn mặc cho cả hai đứa trẻ. Vì thế, bà mẹ gạt nước mắt, quyết định cho người nhà giàu
một đứa bé, hy vọng con mình được sống sung túc hơn. Hai bố mẹ bàn bạc, rồi khóc lóc
mãi vì thương con, cuối cùng cũng đồng ý mang cậu bé câm đi cho nhà người ta. Mẹ
bảo: "Hy vọng ở với nhà giàu, thằng anh sẽ đỡ khổ hơn là ở với chúng ta, nhất là nó lại
thiệt thòi như thế!". Bố cũng thấy mẹ nói có lý.
Hai anh em chia tay nhau mới buồn làm sao! Tuy còn nhỏ, nhưng hai đứa đã nhanh
chóng hiểu chuyện gì đang xảy ra. Chúng nhất định không muốn rời nhau. Chúng tha
thẩn chơi với nhau trong vườn. Bố mẹ gọi thế nào cũng không chịu buông tay nhau ra.
Cuối cùng, chúng khóc ré lên. Đương lúc ấy thì trong vườn có một con rắn bò ngang
qua. Nghe tiếng khóc, nó giật mình đánh rơi một cái túi nhỏ màu đỏ, nó phát ra những
tiếng "xì xì" của loài rắn và vội vàng trườn đi mất. Hai đứa trẻ tò mò mở túi ra, quên cả
kêu khóc. Thì ra, đó là một viên ngọc đẹp. Hai đứa vui sướng dẫn nhau vào nhà khoe
với mẹ. Mẹ thảng thốt hỏi: "Các con lấy được ở đâu" "Lì xì, xì xì..." - em bé câm cất
tiếng, bắt chước tiếng kêu của con rắn. Em bé cầm viên ngọc lên tay, lại nói: "Lì xì, xì
xì"... Viên ngọc bé tí tẹo bỗng nhiên phát sáng rực rỡ. Người mẹ biết có sự lạ, quay lại
nói với bố: "Lì xì cho con ta viên ngọc. Có lẽ mình không cần bán con cho ai hết, bố nó
ạ!".
Vừa dứt lời, bỗng nhiên gian nhà vụt sáng lòa. Một tiếng sấm khô khốc vang lên. Hai
đứa trẻ hét lên sợ hãi: "Mẹ ơi!...". Hai bố mẹ kinh sợ khi phát hiện ra rằng, tiếng gọi Mẹ
phát ra từ cả hai đứa trẻ! Thằng anh đã hết bị câm. Cậu nói nhanh và sõi hơn cả người
em sinh đôi của mình. Thật là không còn hạnh phúc nào bằng!
Hai vợ chồng đã từ chối không bán con cho người nhà giàu kia. Từ đó, gia đình họ càng
ngày càng êm ấm. Những năm sau liên tiếp được mùa. Nhà đã có của ăn của để, vì hai
bố mẹ đều rất chăm chỉ làm ăn. Hai đứa trẻ ngày càng lớn nhanh như thổi, thông minh,
ngoan ngoãn. Đến Tết, khi đón họ hàng đến chơi, ai cũng được nghe kể chuyện về "con
Lì xì" đã đem lại may mắn cho gia đình cùng khổ này.
Từ đó, bà con xung quanh bắt chước, cũng làm một chiếc túi khâu bé tí màu đỏ, và bỏ

những thứ quý giá vào đó để tặng cho nhau. Họ gọi đó là "lì xì", mang lại may mắn cho
mọi người... Sau này, người thay túi đỏ bằng những phong bì bé xíu, in màu đỏ và nhiều
họa tiết đẹp đẽ khác. Và những thứ đồ quý giá được thay bằng những đồng xu, đồng
tiền, và bây giờ là tiền giấy đẹp cho tiện lợi hơn."
Câu chuyện này bố được nghe một bà già kể lại. Không biết có đúng hay không, nhưng
bố rất thích nó, và bây giờ kể lại cho con nghe. Những người khác thì lại bảo rằng, lì xì
là âm thanh nói khác đi một chút của tiếng Trung Quốc, có nghĩa là "may mắn". Giải
thích thế cũng được. Quan trọng nhất là ý nghĩa của việc tặng nhau lì xì vẫn giữ nguyên
như ngày xưa: có nghĩa là tặng nhau sự vui vẻ, may mắn. Đứa trẻ được tặng phong bao
lì xì sẽ lớn nhanh hơn, nếu có dị tật, sẽ đỡ đi hoặc dị tật biến mất.
Trước đây, hồi bố còn nhỏ, bố không dùng từ "lì xì" mà hay gọi đây là được "mừng
tuổi". Mừng một đứa trẻ sang một năm mới, lên một tuổi mới!
Nhưng mà, con biết không, ngày Tết, chúng mình biếu ông bà bao lì xì là mình "mừng
thọ" mong ông bà sống lâu, luôn khỏe mạnh, không ốm đau, luôn vui vẻ bên các con các
cháu. Như vậy, ngày nay "lì xì" không còn bó hẹp "người lớn cho tiền trẻ con" đâu con
ạ. Con nhớ nhé. Tết này con đã có thể tự động cầm phong bì màu đỏ "mừng thọ" ông bà
rồi. Ông bà chắc hẳn sẽ rất vui khi có đứa cháu nhỏ nhớ đến mình.
Đấy, con thấy lì xì có thú vị không hả con? Có, nhỉ? Vì nhờ có những bao lì xì xinh xắn
ấy mà mình biết được, mọi người quan tâm yêu mến mình thế nào. Và cũng nhờ chúng,
con có thể thể hiện được tình cảm và lời chúc may mắn của con đến với những người
thân, như ông bà của mình chẳng hạn.
Thôi, đã khuya lắm rồi, con nhắm mắt ngủ đi. Bố con mình sẽ cùng mong Tết đến để
được lì xì.
Theo Tin Tức