Gián án thuoc chong sot ret
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (891.53 KB, 44 trang )
Bài 14
THUỐC CHỐNG SỐT RÉT
Người soạn: Nguyễn Thị Hoàn
Trường trung cấp Y Bắc Ninh
MỤC TIÊU
1. Trình bày được sơ lược về chu kỳ sinh
học của ký sinh trùng sốt rét
2. Nêu được phân loại thuốc chống sốt rét
3. Trình bày được đúng cách sử dụng một
số thuốc trị sốt rét: quinin, cloroquin,
primaquin, fansidar, artemisinin.
NỘI DUNG
1. Đại cương
1.1. Sơ lược chu kỳ sinh học của ký sinh
trùng sốt rét
1.2. Phân loại thuốc chống sốt rét
2. Thuốc chống sốt rét thường dùng
1. ĐẠI CƯƠNG
1.1. Sơ lược chu kỳ sinh học của ký sinh
trùng sốt rét
-
Muỗi anophen truyền bệnh sốt rét có 4
thể:
+ Plasmodium falciparum
+ P. vivax
+ P. ovale
+ P. malariae
1.1. Sơ lược chu kỳ sinh học của
ký sinh trùng sốt rét
-
Giai đoạn ở ngoài hồng cầu
-
Giai đoạn trong hồng cầu
+ Thể vô tính
+ Thể hữu tính
Muỗi (dạng thoa trùng)
Gan (Thể phân liệt)
Máu
Giai đoạn ngoài hồng cầu
P.Falciparum toàn bộ thể
phân liệt vào máu.
P.vivax và P.malariae chỉ một
phần vào máu, số còn lại tiếp
tục sinh sản ở gan
Thể tư dưỡng
Thể phân liệt non
Thể phân liệt già
(thể hoa thị)
Phá vỡ màng
hồng cầu
Giai đoạn trong hồng cầu
(Thể vô tính)
Ký sinh trùng non
(Thể tư dưỡng mới)
Thể tư dưỡng
Giao bào đực Giao bào cái
Muỗi (sinh thoa trùng trong
tuyến nước bọt của muỗi)
Truyền bệnh
Giai đoạn trong hồng cầu (thể hữu tính)
2.2. Phân loại thuốc chống sốt rét
Dựa vào vị trí tác dụng của thuốc trên quá
trình phát triển của Plasmodium trong cơ thể
người, có thể chia thuốc thành 4 loại sau:
-
Thuốc cắt cơn sốt rét
-
Thuốc chống tái phát
-
Thuốc phòng sốt rét
-
Thuốc chống lan truyền bệnh sốt rét
2.2. Phân loại thuốc chống sốt rét
-
Thuốc cắt cơn sốt: tác dụng trên giai đoạn
Plasmodium phát triển ở hồng cầu và thường
là lúc lên cơn sốt nên gọi là thuốc cắt cơn sốt.
Thuốc điển hình: Quinin, Cloroquin,
Artemisinin.
-
Thuốc chống tái phát: tác dụng diệt KST sốt
rét ở thời kỳ ngoài hồng cầu và tiêu diệt các
giao tử của Plasmodium nên gọi là thuốc tiệt
căn. Thuốc điển hình: Primaquin, Plasmoquin
2.2. Phân loại thuốc chống sốt rét
-
Thuốc phòng sốt rét (dự phòng): ngăn cản và
tiêu diệt KST sốt rét ở thời kỳ tiền hồng cầu của
Plasmodium với mục đích dự phòng và chống tái
phát. Thuốc điển hình: Pyrimethamin,
Cloguanid, Fancidar
-
Thuốc chống lan truyền bệnh sốt rét: Diệt giao tử
hoặc làm ung giao tử của KST sốt rét, ngăn cản
sự hình thành nang trứng và thoa trùng trong
muỗi, tác động lên sự lây truyền của bệnh. Thuốc
điển hình: Primaquin, Plasmoquin, Plasmocid.
2. THUỐC CHỐNG SỐT RÉT
THƯỜNG DÙNG
2.1. Quinin
2.2. Cloroquin
2.3. Primaquin
2.4. Fansidar
2.5. Artemisinin
2. THUỐC CHỐNG SỐT
RÉT THƯỜNG DÙNG
2.1. Quinin
* Dạng thuốc hàm lượng
-
Viên nén 0,15-0,25 quinin sulfat
-
Dung dịch tiêm 2ml có 0,25- 0,5g quinin
hydroclorid
-
Dung dịch tiêm tĩnh mạch (quinoserum)
5ml có 0,5g.
2.1. Quinin
* Tác dụng
-
Hấp thu nhanh và hoàn toàn qua đường
tiêu hóa
-
Thải trừ nhanh, không gây tích lũy
-
Diệt thể vô tính trong hồng cầu
-
Diệt được giao bào của P.vivax và
P.malariae
2.1. Quinin
* Chỉ định
-
Sốt rét cơn (Cắt cơn sốt rét)
-
Sốt rét ác tính
-
Phòng sốt rét với P. vivax và P.malariae
2.1. Quinin
* Chống chỉ định
-
Dị ứng với quinin (đỏ da, ngứa phát ban,
đau dạ dày, khó thở, rối loạn thị giác)
-
Bệnh ở tai, mắt
-
Bệnh ở tim mạch
