Tiet114 Liet ke

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.77 MB, 23 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1>

Tổ : Văn - Sử
Gv:

Lê Minh Huệ

Thứ năm, ngày 08 tháng 4 năm 2010

</div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

Kiểm tra bài cũ:

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

Đáp án: Khi nói hoặc viết, có thể dùng những

cụm từ có hình thức giống câu đơn bình thường,

gọi là cụm chủ-vị (cụm c-v), làm thành phần của

câu hoặc của cụm từ để mở rộng câu.

Ví dụ:

Các em chăm học // làm cho cha mẹ vui lòng.

CN VN

CN VN CN VN

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

+

Các em chăm học: Cụm c-v làm

chủ ngữ (Chủ ngữ được mở rộng

bằng cụm c-v)

+

Cha mẹ vui lòng: Cụm c-v làm bổ

</div>
(5)<div class='page_container' data-page=5>

Tiết 114

Tiếng Việt

LIỆT KÊ

Tiết 114

Tiếng Việt

LIỆT KÊ

I.THẾ NÀO LÀ PHÉP LIỆT KÊ ?

1.Ví dụ:

Bên cạnh ngài, mé tay trái, bát yến hấp đường phèn, 
để trong khay khảm, khói bay nghi ngút; tráp đồi mồi 
chữ nhật để mở, trong ngăn bạc đầy những trầu vàng, 
cau đậu, rễ tía, hai bên nào ống thuốc bạc, nào đồng 
hồ vàng, nào dao chuôi ngà, nào ống vôi chạm, ngốy 
tai, ví thuốc, quản bút, tăm bơng trơng mà thích mắt.
[...] Ngồi kia, tuy mưa gió ầm ầm, dân phu rối rít,

</div>
(6)<div class='page_container' data-page=6></div>
(7)<div class='page_container' data-page=7>

2.Nhận xét:

-Cấu tạo: + Có kết cấu tương tự nhau,

+ Sắp xếp nối tiếp hàng loạt các vấn đề.

-Ý nghĩa:+Kể ra các đồ vật được bày biện xung quanh 
quan lớn để diễn tả sự phong phú của các đồ vật.

- Tác dụng:

=> Làm nổi bật sự xa hoa của

viên quan, đối lập với cảnh dân phu đang

lam lũ ngồi mưa gió.

</div>
(8)<div class='page_container' data-page=8>

Bài tập:2(b)Tìm phép liệt kê trong đoạn trích sau đây:

Tỉnh lại em ơi, qua rồi cơn ác mộng
Em đã sống lại rồi, em đã sống!

Điện giật, dùi đâm, dao cắt, lửa nung

Không giết được em, người con gái anh hùng!
(Tố Hữu)

Phép liệt kê: Điện giật, dùi đâm, dao cắt, lửa nung
+ Cấu tạo: Sắp xếp nối tiếp hành động tra tấn dã
man của bọn giặc đối với chị Trần Thị Lí.

+ Ý nghĩa: Thể hiện sự tàn bạo của quân thù và sự
kiên cường của chị Lí - người con gái Việt nam anh 
hùng.

</div>
(9)<div class='page_container' data-page=9>

“Sách của Quang để khắp mọi nơi

trong nhà: trên giường, trên bàn,

trên giá sách, trên bàn ăn cơm,

trên ghế dựa...”

=>

Tác dụng: Nói lên tính chất bề

bộn của sự vật, hiện tượng

.(chê

Quang sống cẩu thả, luộm thuộm)

</div>
(10)<div class='page_container' data-page=10>

II. CÁC KIỂU LIỆT KÊ

1.Ví dụ1:

a) Toàn thể dân tộc Việt Nam quyết đem tất cả tinh thần, 
lực lượng, tính mạng, của cải để giữ vững quyền tự 
do, độc lập ấy. (Hồ Chí Minh)

b) Tồn thể dân tộc Việt Nam quyết đem tất cả tinh thần 
và lực lượng, tính mạng và của cải để giữ vững

quyền tự do, độc lập ấy. (Hồ Chí Minh)

* Xét về cấu tạo:

=> Liệt kê không theo cặp
Câu a: Liệt kê theo từng sự việc

</div>
(11)<div class='page_container' data-page=11>

+ Ví dụ2:

a) Tre, nứa, trúc, mai, vầu mấy chục loại khác nhau, nhưng cùng
một mầm non mọc thẳng.

(Thép Mới)

b) Tiếng Việt của chúng ta phản ánh sự hình thành và trưởng 
thành của xã hội Việt Nam và của dân tộc Việt Nam, của tập
thể nhỏ là gia đình, họ hàng, làng xóm và của tập thể lớn là
dân tộc, quốc gia.

(Phạm Văn Đồng)

* Xét về ý nghĩa:

Câu a: Có thể dễ dàng thay đổi thứ tự các bộ phận liệt kê.
-> Liệt kê không tăng tiến

Câu b: Không thể dễ dàng thay đổi các bộ phận liệt kê,

</div>
(12)<div class='page_container' data-page=12>

Liệt kê

Cấu tạo Ý nghĩa

Không theo cặp Theo cặp Tăng tiến Không tăng tiến

Sơ đồ:

2.Ghi nhớ:

</div>
(13)<div class='page_container' data-page=13>

III.LUYỆN TẬP:

Bài tập 1:

*“Chúng ta có quyền tự hào vì những trang lịch sử
vẻ vang thời đại Bà Trưng, Bà Triệu, Trần

Hưng Đạo, Lê Lợi, Quang Trung...”

->Tự hào về những trang sử vẻ vang
qua tấm gương của các vị anh hùng
dân tộc-> Liệt kê tăng tiến về thời gian

*Từ xưa đến nay (...), nó kết thành một làn sóng 
vơ cùng mạnh mẽ, to lớn, nó lướt qua mọi sự

nguy hiểm, khó khăn, nó nhấn chìm tất cả lũ bán 
nước và lũ cướp nước.

Những phép liệt kê trong bài
tinh thần yêu nước của nhân
dân ta:

-> Liệt kê tăng tiến về sức mạnh

</div>
(14)<div class='page_container' data-page=14></div>
(15)<div class='page_container' data-page=15>

Bài tập 3 : a/
Em hãy quan 
sát bức tranh 
sau và đặt câu 
có sử dụng

phép liệt kê để 
tả một số hoạt 
động diễn ra 
trên sân

</div>
(16)<div class='page_container' data-page=16>

Các bạn học sinh chơi rất nhiều trị chơi nào
cầu lơng, nhảy dây, đá bóng...

-> (liệt kê khơng theo cặp, tăng tiến từ trò
chơi đơn lẻ, đến tập thể nhỏ, đến tập thể lớn)

Trên sân trường, có đủ các màu sắc của quần
áo: xanh, đỏ, trắng, vàng...

</div>
(17)<div class='page_container' data-page=17>

Em hãy quan

sát bức tranh

bên và đặt câu

có sử dụng

phép liệt kê .

</div>
(18)<div class='page_container' data-page=18>

1. Liệt kê là gì?

A. Là việc kể ra hàng loạt sự vật, hiện
tượng.

B. Là việc sắp xếp từ, cụm từ nhằm diễn tả
sự phong phú của đời sống tư tưởng, tình
cảm.

C. Là sắp xếp nối tiếp hàng loạt từ hay cụm
từ cùng loại để diễn tả được đầy đủ hơn, sâu
sắc hơn những khía cạnh khác nhau của

thực tế hay của tư tưởng, tình cảm.

D. Là sự xen kẽ các từ hay cụm từ nhằm
thể hiện ý đồ của người viết.

C. Là sắp xếp nối tiếp hàng loạt từ hay cụm
từ cùng loại để diễn tả được đầy đủ hơn, sâu
sắc hơn những khía cạnh khác nhau của thực
tế hay của tư tưởng, tình cảm.

</div>
(19)<div class='page_container' data-page=19>

2. Phép liệt kê có tác dụng gì?

A. Diễn tả sự phức tạp, rắc rối
của sự vật, hiện tượng.

B. Diễn tả sự giống nhau của các
sự vật, hiện tượng.

C. Diễn tả sự tương phản của các
sự vật, hiện tượng.

D. Diễn tả đầy đủ hơn, sâu sắc
hơn những khía cạnh khác nhau
của sự vật, hiện tượng.

</div>
(20)<div class='page_container' data-page=20>

3. Trong câu văn sau tác giả đã sử
dụng phép liệt kê nào?

“Thể điệu ca Huế có sơi nổi, tươi 
vui, có buồn cảm, bâng khng, 
có tiếc thương, ai ốn...”

A. Liệt kê khơng tăng tiến

B. Liệt kê không theo từng cặp

C. Liệt kê tăng tiến

D. Liệt kê theo từng cặp

</div>
(21)<div class='page_container' data-page=21>

4. Câu văn : “ Cô gái Huế
nội tâm thật phong phú và 
âm thầm, kín đáo, sâu

thẳm.” có phải được diễn 
đạt bằng phép liệt kê?

</div>
(22)<div class='page_container' data-page=22>

HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ

- Hoàn thành các bài tập 1, 2a, 3b-c /sgk trang 106

- Chuẩn bị kĩ bài: “Tìm hiểu chung về văn bản hành chính”
+ Đọc trước 3 văn bản SGK / trang107-109

</div>
(23)<div class='page_container' data-page=23></div>

Tiet114 Liet ke

<i>Lê Minh Huệ</i>

Kiểm tra bài cũ:

<i><b>Đáp án: Khi nói hoặc viết, có thể dùng những </b></i>

cụm từ có hình thức giống câu đơn bình thường,

gọi là cụm chủ-vị (cụm c-v), làm thành phần của

câu hoặc của cụm từ để mở rộng câu.

<i><b>Ví dụ:</b></i>

Các em chăm học // làm cho cha mẹ vui lòng.

<b>+</b>

Các em chăm học: Cụm c-v làm

<i><b>chủ ngữ (Chủ ngữ được mở rộng </b></i>

bằng cụm c-v)

<b>+</b>

Cha mẹ vui lòng: Cụm c-v làm bổ

<i><b>LIỆT KÊ</b></i>

<i><b>LIỆT KÊ</b></i>

<i><b>=> Làm nổi bật sự xa hoa của </b></i>

<i><b>viên quan, đối lập với cảnh dân phu đang </b></i>

<i><b>lam lũ ngồi mưa gió.</b></i>

“Sách của Quang để khắp mọi nơi

trong nhà: trên giường, trên bàn,

<i><b>trên giá sách, trên bàn ăn cơm, </b></i>

<i><b>trên ghế dựa...”</b></i>

<b>=></b>