ngaøy soaïn 1892006 ngaøy soaïn 30112007 ngaøy daïy tieát baøi 6 axit – bazô muoái i muïc tieâu 1 kieán thöùc bieát theá naøo laø axit bazô theo thuyeát areâniut vaø bronsted bieát vieát phöông

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (83.36 KB, 6 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1>

Ngày soạn : 30/11/2007
Ngày dạy :

Tiết :

Bài 6

:

AXIT – BAZƠ - MUỐI

I. MỤC TIÊU :
1. Kiến thức :

- Biết thế nào là axit , bazơ theo thuyết Arêniut và Bronsted .

- Biết viết phương trình điện li của các axit, bazơ và muối trong nước.
- Biết hằng số phân li axít, hằng số phân li bazơ và sử dụng chúng để giải

các bài tập đơn giản.
2. Kỹ năng :

- Vân dụng lý thuyết axit , bazơ của Arêniut và Bronsted để phân biệt được 
axi, bazơ, lưỡng tính và trung tính .

- Biết viết phương trình điện li của các muối .

- Dựa vào hằng số phân li axit , hằng số phân li bazơ để tính nồng độ ion H+
vả ion OH- trong dd .

3. Thái độ :

◦ Có được hiểu biết khoa học đúng về dd axit , bazơ , muối .

4. Trọng tâm :

 Phân biệt được axit , bazơ , muối theo quan niệm mới , cũ 
 Giải được một số bài tập cơ bản dựa vào hằng số phân li .

II. PHƯƠNG PHÁP :

Quy nạp – trực quan – đàm thoại .
III. CHUẨN BỊ :

Giáo viên:

 Dụng cụ : ống nghiệm , giá đỡ

 Hoá chất : dd NaOH , ZnCl2 , HCl , NH3 , quỳ tím .

Học sinh:

Xem lại bài cũ và chuẩn bị bài mới trước khi đến lớp.
IV. TIẾN TRÌNH :

1. Oån định lớp : kiểm tra sĩ số
2. Kiểm tra bài cũ:

 Thế nào là chất điện li mạnh ? Chất địên li yếu ? Cho ví dụ ?

 Tính [ion] các ion có trong dd khi hoà tan HA 0,1M vào nước biết  = 1,5%

.

</div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Nội dung

Giới thiệu bài mới

Hoạt động 1 : Vào bài 
Yêu cầu học sinh nhắc 
lại khái niệm axit ? 
Bazơ ? Muối ?

Dựa vào kiến thức đã 
học .

Hoạt động 2 : Thuyết 
Arêniut

- Axit có phải là chất 
điện li khơng ? Cho ví dụ
minh hoạ?

- Viết phương trình điện 
li của các axit sau : HCl , 
HNO3 , H3PO4 , H2SO4 .
-Vieát phương trình điện 
ly của các bazơ sau: 
KOH, Ba (OH)2

-Tính chất axít hoặc bazơ
do ion nào quyết định

 Từ phương trình điện

li Gv hướng dẫn Hs rút 
ra định nghĩa mới về axit
, bazơ .

Hoạt động 3 :

- So sánh phương trình 
điện li của HCl và 
H2SO4 ?

 Kết luận về axit một

nấc và axit nhiều nấc .
- Chú ý : các axit phân li 
lần lượt theo từng nấc .
- Gv hướng dẫn :

H2SO4  H+ + HSO4

HSO4-

 H+ + SO4

2--Hs nhắc lại các khái 
niệm về axit , bazơ muối
.

- Axit , bazơ là các chất 
điện li .

- Hs lên bảng viết 
phương trình điện li của 
các axit đó  rút ra

nhận xét .

-Do các ion H+ và OH
-quyết định

- Hs viết phương trình 
điện li và nhân xét .
- Lấy thêm một số ví dụ 
về axit nhiều nấc .

I. Axit , bazơ theo

thuyết Arêniut

:

1. Định nghóa :

* Axit: Là chất khi tan
trong nước phân li ra cation
H+

Ví dụ :

HCl  H+ + Cl
-CH3COOH  H+ +
CH3COO

-H2SO4 H+ +SO4

2-* Bazơ : Là chất khi tan
trong nước phân li ra ion
OH- .

Ví dụ :

KOH  K+ + OH
-Ba(OH)2  Ba2+ + 2OH

-2. Axit nhiều nấc , bazơ 
nhiều nấc :

a. Axit nhiều nấc :

- Các axit chỉ phân li ra
một ion H+ gọi là axit một 
nấc .

Ví dụ : HCl , HNO3 ,
CH3COOH …

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

Lưu ý : Chỉ có nấc thứ 
nhất là điện li hoàn toàn 
- Ca(OH)2 phân li 2 nấc 
ra ion OH

- bazơ 2 nấc .

-Từ khái niệm axit 1 nấc 
và axit nhiều nấc rút ra

khái niệm về bazơ 1 nấc 
và bazơ nhiều nấc.

-Viết phương trình phân 
ly của Ba(OH)2 và

Ca(OH)2?
Hoạt động 4 :

- Gv làm thí nghiệm :
Nhỏ từ từ dd NaOH vào 
dd ZnCl2 đến khi kết tủa 
không xuất hiện thêm 
nửa .

Chia kết tủa làm 2 
phần :

* PI : cho thêm vài giọt 
axit

* PII : cho thêm kiềm 
vào .

- Kết luận : Zn(OH)2 vừa 
tác dụng được với axit , 
vừa tác dụng được với 
bazơ  hiđrơxit lưỡng

tính .

-Viết các hiđrơxit dưới

- Hs viết phương trình 
phân li từng nấc của 
H2SO4 và H3PO4

-Học sinh viết phượng 
trình phân li của 
Ca(OH)2 vaØ Ba(OH)2

-Hs quan sát hiện tượng 
và giải thích .

Hiện tượng : kết tủa cả 2
ống đều tan ra .

Dựa vào sự hướng dẫn 
của Gv viết phương 
trình phân li của

- Các axit nhiều nấc phân
li lần lượt theo từng nấc .

b. Bazơ nhiều nấc :

- Các bazơ mà mỗi phân tử
chỉ phân li một nấc ra ion
OH- gọi là bazơ 1 nấc .Ví 
dụ : NaOH , KOH …

-Các bazơ mà mỗi phân tử
phân li nhiều nấc ra ion
OH- gộ là bazơ nhiều nấc .
Ví dụ :

Ca(OH)2  Ca(OH)+ + OH
-Ca(OH)+

 Ca2+ + OH
-3. Hiđrơxit lưỡng tính :
- Là chất khi tan trong
nước vừa có thể phân li
như axit vừa có thể phân li
như bazơ .

Ví dụ :

Zn(OH)2  Zn2+ + 2OH

-Zn(OH)2  Zn2- + 2H+
- Một số hiđrơxit lưỡng tính
thường gặp :

Al(OH)3 , Zn(OH)2 , 
Pb(OH)2 , Cr(OH)3 , 
Sn(OH)2 , Be(OH)2

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

dạng công thức axit :
Zn(OH)2  H2ZnO2

Pb(OH)2  H2PbO2

Al(OH)3  HAlO2.H2O

Hoạt động 5 : Vào bài 
Theo các em NH3 và 
CH3COO- có tính axit 
hay bazơ ? Thuyết 
Arênit khơng giải thích 
được .  Vậy để biết

tính chất của nó các em 
nghiên cứu thuyết 
Bronsted .

Hoạt động 6 :

Giáo viên yêu cầu học 
sinh nhìn vào ví dụ SGK 
rút ra nhận xét axit là 
chất như thế nào?

- Gv làm TN : nhúng một 
mẫu quỳ tím vào dd 
NH3 .

- Kt luận : NH3 có tính 
bazơ , điều này được giải 
thích theo thuyết

Bronsted .

- Gv lấy ví dụ với HCO3

-HCO3- + H2O

 H3O+ + 
CO3

2-HCO3- + H2O  H2CO3 +

Zn(OH)2 và Al(OH)3 
theo kiểu axit và bazơ .

- Dựa vào sự thay đổi 
màu của giấy quỳ (quỳ 
tím hố xanh) kết luận

dd NH3 có tính bazơ .
-Hs xác định chất đóng 
vai trị axit , bazơ trong 
các quá trình trên .
* NH3 nhận H+

 Bazô

* H2O cho H+

 Axit

NH4+ cho H+

 axit

OH- nhận H+

 bazơ

-Hs xác định chất : axit ,
bazô …

HCO3- , H3O+ : axit
H2O , CO32- : bazô .
H2O , H2CO3 : axit
HCO3- : OH- : bazơ.

- Hs viết hằng số phân li
.

II. Khái niệm về axit và 
bazơ theo thuyết Bronsted : 
1. Định nghóa :

-Axit là những chất nhường
proton H+.

Ví dụ :

CH3COOH+H2OH3O++

CH3COO

-- Bazơ là những chất nhận 
Proton H+

NH3 + H2O  NH4+ + OH
-- Chất lưỡng tính :

Là chất vừa có khả năng 
cho Proton vừa có khả 
năng nhận proton H+
- Nước là chất lưỡng tính .
- Axit và bazơ có thể là 
phân tử hoặc ion .
2. Ưu điểm của thuyết 
Bronsted :

Thuyết Breonsted tổng 
quát hơn , nó áp dụng cho 
bất kỳ dung môi nào kể cả 
không có dung môi .

III. Hằng số phân li axit và 
bazơ :

</div>
(5)<div class='page_container' data-page=5>

OH

--Kết luận : Vậy HCO3- là 
chất lưỡng tính .

Hoạt động 7 :
- Gv cho chất : 
CH3COOH
- Giới thiệu :

Ka : hằng số phân li axit 
chỉ phụ thuộc vào nhiệt 
độ .

Ka càng nhỏ , lực axit 
càng yếu

- Gv cho ví dụ NH3 
- Gv đặt câu hỏi :

Tại sao trong biểu thức 
tính Kb khơng có mặt 
của nước ?

 Kết luận : do H2O

khơng đổi nên Kb = 
Kc[H2O]

Hoạt động 8 :

- Muối là gì ? Kể tên một
số muối thường gặp .
-Nêu tính chất của

muối ?

-Thế nào là muối axit ?

- Hs lên bảng viết 
phương trình điện li của 
NH3 trong nước .

-Bằng cách tương tự 
viết phương trình hằng 
số phân li của bazơ .
-Vì H2O là dung mơi , 
trong dd lỗng [H2O] 
được coi là hằng số nên 
khơng có mặt .

-Hs nghiên cứu để trả 
lời .

-Muối trung hoà : trong 
phân tử khơng cịn hđrơ
-Muối axit : là trong 
phân tử cịn hiđrơ .

CH3COOH H+ + 
CH3COO

Ka =

[ ][ ]

[ ]

H CH COO

CH COOH

 

- Ka là hằng số phân li axit ,
chỉ phụ thuộc vào nhiệt độ .
- Giá trị Ka càng nhỏ , lực 
axit của chúng càng yếu.
2. Hằng số phân li bazơ :
NH3 + H2O  NH4+ + OH

-Kb =

4
3

[ ][ ]

[ ]

NH OH

NH

 

- Giá trị Kb càng nhỏ , lực 
bazơ của nó càng yếu .
- Hoặc :

Kb = Kc[H2O]

II. Muoái