Kinh nghiệm sử dụng phòng học bộ môn hoá học
Phạm Văn Khoa
Trờng THCS Hải Phơng, Hải Hậu, Nam Định
I. Đặc điểm tình hình
Trờng THCS Hải Phơng là trờng có bề dày truyền thống học tốt và dạy tốt, liên tục là
đơn vị tiên tiến xuất sắc của huyện và tỉnh từ nhiều năm nay. Nhà trờng nhận đợc nhiều
cờ khen và bằng khen của các cấp trao tặng. Năm học 2006 2007 nhà trờng vinh dự đợc đón nhận huân chơng lao động hạng nhất lần thứ 2.
Năm học 2002 2003 trờng THCS Hải Phơng là một trong những đơn vị đầu tiên của
tỉnh Nam Định đợc công nhận là trờng đạt chuẩn quốc gia giai đoạn 2001 2010 và đợc chính phủ tặng cờ Đơn vị dẫn đầu phong trào thi đua. Các phòng học bộ môn
(PHBM) trong đó có phòng Hoá học đợc xây dựng, đầu t và đa vào sử dụng rất sớm. Là
giáo viên đợc phân công giảng dạy môn Hoá học và trực tiếp giảng dạy ở PHBM tôi thấy
có một số thuận lợi và khó khăn nh sau:
1. Thuận lợi
- Nhà trờng có PHBM riêng biệt. Có đầy đủ hoá chất, dụng cụ, tranh ảnh, tủ đựng hoá
chất, dụng cụ. Có khu vệ sinh, đồ dùng trong phòng. Có vách ngăn riêng khu hoá chất và
phòng học. Có hệ thống thông gió, máy khử độc, hệ thống xử lý chất thải hoá chất, ánh
sáng, bàn ghế.. đạt tiêu chuẩn quy định của Bộ GD&ĐT.
- Đợc phân công giảng dạy chuyên môn Hoá học nhiều năm liền nên tôi giảng dạy gắn
liền với PHBM thờng xuyên hơn.
- Học sinh đợc học 100% các giờ Hoá học trên PHBM (trừ giờ kiểm tra)
2. Khó khăn
- Học ở PHBM, đặc biệt là bộ môn Hoá học, trong quá trình giảng dạy có một số khó
khăn sau: Một số hoá chất bị biến chất, hết hạn sử dụng không chuẩn xác trong quá trình
làm thí nghiệm. Việc bảo quản PHBM với những học sinh hiếu động còn gặp khó khăn.
- Khó quản lý học sinh khi thực hành.
II. Một số công việc đà làm với phòng học bộ môn và kết quả đà đạt đợc.
Là một giáo viên trẻ đợc phân công về công tác tại một trờng trọng điểm, một đơn vị tiên
tiến của Huyện và Tỉnh, tôi tự xác định vị trí công tác của mình, cam kết thi đua thực
hiện tốt cuộc vận động Hai không của ngành, cuộc vận động Học tập và làm theo tấm g ơng đạo đức Hồ Chí Minh, cuộc vận động Mỗi thầy cô giáo là một tấm gơng đạo đức tự
học và sáng tạo, vì vậy tôi luôn cố giắng phấn đấu, nhiệt tình, hăng say với lòng yêu
nghề mến trẻ, có tinh thần trách nhiệm cao trong công tác. Với nhiệt tình hăng say trong

chuyên môn tôi đà đầu t suy nghĩ, trăn trở từng trang giáo án, tham khảo các tài liệu
chuyên môn, tích cực dự giờ thăm lớp, học hỏi đồng nghiệp đi trớc. Vì vậy tôi luôn hoàn
thành xuất sắc nhiệm vụ đợc giao, bớc đầu khẳng định đuợc mình. Đặc biệt là việc giảng
dạy tại PHBM.
Ngay từ đầu năm học tôi đà mạnh dạn tham mu với Ban giám hiệu lập thời khoá biểu
hợp lí để tránh sự trùng tiết học.
Việc đầu tiên là tôi lập kế hoạch, phối hợp với tổ chuyên môn, giáo viên chuyên trách
thiết bị sắp xếp phơng tiện dạy học hợp lý, phân khu vực, phân mảng trong PHBM thật
cụ thể nh :
+ Khu đựng dụng cụ hoá chất riêng.
+ Phòng học đợc ngăn cách khu hoá chất.
+ Tranh ảnh chia theo mảng, treo theo khối lớp.
+ Hoá chất để riêng: Phân thành các nhóm hoá chất để dễ tìm, dễ sử dụng nh:
- Nhóm hoá học vô cơ gồm: Khu Axit, khu Bazơ, khu muối, khu oxit, khu kim loại, khu
phi kim, khu phân bãn ho¸ häc.


- Nhóm hoá hữu cơ gồm: Khu rợu, khu axit, khu muối, khu hợp chất cao phân tử, khu
mô hình lắp ráp phân tử..
- Nhóm thuốc thử.
- Khu dụng cụ gåm: Khu èng nghiƯm, khu gi¸ èng nghiƯm, khu cèc thủ tinh, khu ®ịa
thủ tinh, khu èng dÉn khÝ, khu bình tam giác, khu bình cầu, khu công tơ hút, khu chậu
thuỷ tinh, khu bình điện phân
Trớc khi lên lớp giáo viên cần phải soạn giáo án đầu, chi tiết có trọng tâm và nêu rõ hoạt
động cảu thầy cảu trò. Bám sát mục tiêu, kiến thức, kĩ năng của tiết học cũng nh của chơng trình và SGK.
- Môn Hoá học là môn khoa học thực nghiệm, các bài lên lớp luôn gắn liền với các thí
nghiệm, dùng các thí nghiệm khoa học để dẫn dắt vấn đề. Đặc biệt khi có điều kiện giáo
viên cần tích hợp vấn đề bào vệ môi trờng vào các bài lên lớp.
- Giáo viên cần tận dụng tối đa các thiết bị thí nghiệm, các phơng tiện hỗ trợ và ứng dụng
Công nghệ thông tin trong dạy học tại PHBM.

- Hàng năm vào đầu năm học giáo viên phải lập kế hoạch, dự trù các loại: hoá chất, thiết
bị cần thiết cho năm học. Hoá chất đợc cấp sau một thời gian sử dụng sẽ tiêu hao hoặc bị
biến chất vì vậy cần có kế hoạch bổ xung kịp thời nh: Quỳ tím, cồn đốt, axit..Một số hoá
chất không có hoặc hết cha kịp bổ sung giáo viên phải tự điều chế trớc khi dùng nh:
Đồng hiđroxit, quỳ tím..để bổ sung và sử dụng một cách có hiệu quả. Đặc biệt với một
số thí nghiệm khó và độc hại nh: clo. brôm.. hay đôi khi thiếu hoá chất giáo viên cần
phối hợp việc làm thí nghiệm với sử dụng các băng, đĩa, phần mềm, môđun thí nghiệm
để thay thế. Đặc biẹt trong năm học 2008 2009 năm ứng dụng Công nghệ thông tin và
đổi mới quản lí tài chính giáo dục tôi đà mạnh dạn áp dụng, sử dụng CNTT kết hợp với
PHBM nên học sinh rất có hứng thú học tập và giờ học có hiệu quả, học sinh tiếp thu bài
nhanh hơn, học sinh tích cực, tự giác và chủ động hơn trong tiếp thu kiến thức. Sự kết
hợp này đà giải quyết phần nào hạn chế của PHBM.
- Trong quá trình lên lớp, đặc biệt là trong giờ thực hành vì học sinh trực tiếp làm nhiều
thí nghiệm nên không tránh khỏi sự tò mò, hiếu động. Một số học sinh không làm thí
nghiệm của bài hoặc làm nhanh thí nghiệm của bài để làm thí nghiệm khác không trong
bài nên rất nguy hiểm và gây mất tập trung. Vì thế, nên đầu mỗi năm học phải tổ chøc
cho häc sinh häc néi quy PHBM vµ tríc tiÕt học có thí nghiệm giáo viên đều phải quán
triệt lai nội quy cơ bản, cung cấp số lợng hoá chất, dụng cụ vừa đủ để các em làm đúng
yêu cầu.
- Đầu mỗi tuần học, để chuẩn bị cho các tiết học có thí nghiệm, theo kế hoạch giáo viên
cần đăng ký các tiết học có thí nghiệm với giáo viên chuyên trách để chuẩn bị dụng cụ
hoá chất cho từng tiết học. Ngoài ra, mỗi buổi lên lớp, đến PHBM giáo viên cần đến tr ớc
15 phút hoặc tranh thủ giờ trống tiết để kiểm tra lại các thiết bị và hoá chất đà có đủ cha?
Nếu cha đủ thì phải bổ sung hoặc làm trớc một số thí nghiệm, chuẩn bị máy chiếu, băng
hình các dụng cụ cần thiết để đảm bảo cho tiết dạy.
- Mặt khác, để sau mỗi học kỳ, mỗi năm học giáo viên phải tham gia với ban giám hiệu,
giáo viên chuyên trách để kiểm kê lại số lợng dụng cụ, hoá chất trong PHBM. Nếu hoá
chất, dụng cụ nào hết hạn, biến chất không sử dụng đợc thì đề nghị lập biên bản tiêu huỷ,
đồng thời lên kế hoạch bổ sung kịp thời để đảm bảo cho học kì sau, năm sau.
- Từ kinh nghiệm giảng dạy ở PHBM trong những năm qua tôi thấy PHBM có những u

điểm sau:
- Học sinh đợc thực tÕ tiÕp cËn víi thÝ nghiƯm nªn cã niỊm tin vào khoa học, dẫn đến
việc làm cho các em nhớ và nắm bắt kiến thức một cách khoa học, bền vững và hào hứng
hơn.
- Thí nghiệm là nguồn thông tin hình thành, củng cố, chứng minh kiến thức lý thuyết.
- Làm nhiều thí nghiệm giúp học sinh rèn luyện nhân cách. Tính chủ động sáng tạo, tính
cẩn thận, kiên trìRèn luyện phong cách làm khoa học, công nghiệp.


- Phát huy tính tích cực, khả năng t duy sáng tạo, khái quát hoá vấn đề của học sinh có
thêm thời gian giảm sự vất vả mệt nhọc và hạn chế h hỏng, đổ vỡ vì dụng cụ hoá chất
hoá học thờng dễ vỡ.
- Tạo hứng thú và tự tin cho giáo viên trực tiếp giảng dạy.
- Đặc biệt chất lợng dạy và học đợc nâng lên rõ rệt thể hiện qua kết quả chất lợng đại trà
và chất lợng học sinh giỏi trong những năm gần đây (Bảng 1)
Thống kê kết quả học tập môn hoá học
Năm Môn T.S Trên TB
Giỏi
Khá
T. Bình
Yếu
Kém
học
HS SL TL SL TL SL TL SL TL SL TL% SL TL
%
%
%
%
%
2005- Ho¸ 8 140 126 90

38 27,1 38 27,1 50
35,7 45 32,1 0
2006 Ho¸ 9 129 115 89,1 33 25,6 32 24,8 50
38,8 30 23,3 0
Céng 269 241 89,6 71 26,4 70 26
100 37,2 28 10,4 0
2006- Ho¸ 8 140 127 90,7 39 27,9 42 30
46
32,9 13 9,29 0
2007 Ho¸ 9 135 123 91,1 36 26,7 39 28,9 48
35,6 12 8,89 0
Céng 275 250 90,9 75 27.3 81 29,5 94
34,2 25 9,09 0
2007- Ho¸ 8 141 129 91,5 40 28,4 40 28,4 52
36,9 12 8,51 0
2008 Ho¸ 9 140 127 90,7 37 26,4 40 28,6 46
32,9 13 9,29 0
Céng 281 256 91,1 78 27,8 80 28,5 98
34,9 25 8,9
0
Chất lợng đại trà trong những năm gần đây.
+ Chất lợng học sinh giỏi:
- Năm 2005 2006.
- Líp 8: cã 6 häc sinh dù kú thi häc sinh giái cÊp Hun, kÕt qu¶ 2 häc sinh đạt giải
nhất, 3 học sinh đạt giải nhì, 1 học sinh giải khuyến khích. Toàn đội xếp thứ 2 của huyện
- Năm học 2006 2007.
Lớp 9: có 6 học sinh dù kú thi Hun, kÕt qu¶ 2 häc sinh đoạt giải nhất, 3 học sinh đạt
giải nhì, 1 học sinh đoạt giải khuyến khích. Toàn đội xếp thứ 2 của huyện.
- Năm học 2007 2008.
Lớp 8: có 6 häc sinh dù thi kú thi Hun, kÕt qu¶ 3 học sinh đạt giải nhất, 2 học sinh đạ

giải nhì, 1 học sinh giải ba. Toàn đội xếp thứ 1 của huyện.
Từ kết quả đó nhiều năm liền tôi luôn đợc bình bầu đạt danh hiệu chiến sỹ thi đua cấp cơ
sở. Trên đây là một số kinh nghiệm trong giảng dạy tại PHBM Hoá học tại truờng THCS
Hải Phơng tôi xin đợc chia sẻ cùng các đồng nghiệp.
(Nguồn: Kỷ yếu hội thảo Quản lý,
tổ chức, sử dụng và triển khai PHBM
do Bộ GD&ĐT tổ chức tháng 12/2008)