<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

<b>Ăn dặm cũng phải đúng cách</b>

<b>Bé khó ăn, háu ăn hoặc ăn uống không cân bằng (dẫn đến tình trạng thiếu, rối loạn dinh dưỡng hoặc béo phì)</b>
<b>phần nào hình thành từ những bữa ăn đầu đời của trẻ</b>

Các bà mẹ cứ lo làm sao ép cho bé ăn thật nhiều, thật bổ mà quên đi yếu tố quan trọng nhất: ăn vừa đủ, điều độ cho
từng giai đoạn và cách ăn uống phù hợp cho trẻ.

<i>Ảnh: Sưu tầm</i>

Chị Phạm Thu Trang, chuyên viên trang trí hoa tươi tại Khu du lịch Bình Quới vừa Khóc vừa bồng con trai chưa đầy
một tuổi đi bác sĩ bởi vì bé bị vàng Da nặng. Bác sĩ hỏi ra mới biết vì chị ngày nào cũng cho bé ăn cà rốt. Ăn liên tục
hơn sáu tháng nên lẽ ra phải có màu Da trắng hồng khỏe mạnh thì con trai chị lại ngày càng vàng vọt vì dư thừa chất

betacarotene - tiền vitamin A.

Chị Lê Kim Yên, nguyên là bác sĩ nên lên chế độ ăn uống rất bổ dưỡng cho bé gái ngay từ những bữa ăn dặm đầu tiên.
Kết quả bé bị béo phì do bị ép ăn quá nhiều và quá bổ. "Nuôi con cho mập mạp thì khơng khó, nhưng khơng cho con ăn
thì khó hơn nhiều. Biết vậy lúc cháu cịn nhỏ tơi khơng ép cháu ăn để bây giờ lại cấm cháu ăn." Chị thở dài nói.
Chị Thy Nga, Q.3, TP.HCM, thì lúc nào cũng chăm chăm tìm mua các tạp chí, sách dạy nấu ăn để về phục vụ cho nhóc
tì nhà mình. Do khi xưa mẹ chồng chị, vốn là gốc Huế, rất cầu kỳ kỹ lưỡng về nấu nướng. Vì bé là cháu trai đầu nên tự
tay bà hầm xương nấu cháo, nêm nếm cho bé y như người lớn. Kết quả: Bé thiếu dinh dưỡng trầm trọng vì cách nấu
nướng của người lớn (chỉ lấy nước xương và bột ngọt là chính, cốt làm sao cho thơm ngon) thì không thể đủ dinh
dưỡng cho trẻ. Khổ hơn nữa là do vậy nên bé rất kén ăn: Mùi không thơm, vị không ngon là bé không ăn. Khốn nỗi ở
nhà trẻ, chế độ ăn của bé khơng có bột nêm, bột ngọt nên làm sao bé vừa lòng như bà nội nấu. Thế là mặc dù cho con đi
nhà trẻ nhưng chị Nga vẫn lui cui nấu nướng và mang đến trường cho con mỗi ngày, vậy mà con trai vẫn gầy tong gầy
teo.

Anh Tùng, vốn là tổ trưởng kỹ thuật của công ty may xuất khẩu ở quận 6, TP.HCM, phải xin nghỉ việc ba tháng không
lương để ở nhà... đút cơm cho con. Nguyên là con gái anh đã 3 tuổi rồi mà không đi nhà trẻ được chỉ vì cháu khơng biết
ăn cơm. Vợ anh ni con theo công thức nên ngày nào cũng y "cân lượng" chính xác và cho tất tần tật thịt, cá, rau, củ

vào nấu một nồi. Nấu xong thì lại bỏ vào máy xay sinh tố xay nhuyễn như bột. Rồi cứ thế mà cho cháu ăn. Từ đấy đến
nay, cháu chỉ biết mỗi một khẩu vị "hằm bà lằng" và sền sệt của mẹ mà thơi, khơng thể ăn được gì khác. Anh Tùng
thương con, xót ruột nên phải hy sinh nghỉ việc để giúp vợ tập cho bé ăn cơm. Anh nói: "Chứ thế này thì chẳng lẽ con

gái mình không được đến trường hay sao?"

<b>Nguyên</b> <b>tắc</b> <b>khi</b> <b>cho</b> <b>ăn</b> <b>dặm</b>

Ăn dặm, bữa ăn đầu đời của trẻ, quan trọng khơng phải chỉ vì cung cấp những dưỡng chất cần thiết cho sự phát triển
mạnh mẽ của trẻ mà còn vì chúng là "sứ giả" giới thiệu thế giới mn ngàn mùi vị của thức ăn. Những bữa ăn đầu đời

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

Tùy thể trạng từng bé, bạn có thể tập cho con nhỏ ăn đặc (ăn dặm) từ từ, bắt đầu từ 4 tháng tuổi trở đi. Gọi là ăn dặm vì
đây là những bữa ăn tập dần cho trẻ làm quen với thức ăn đặc. Không thể thay thế được Sữa mẹ hoặc Sữa bột ngay tức
thời mà phải xen kẽ. Thoạt đầu thì chỉ cần vài muỗng bột để làm quen. Nhưng khi bé đã khoái khẩu rồi và hệ tiêu hóa
bé cũng đã làm quen với thức ăn thì bạn tăng dần thành bữa chính.

<b>Thời</b> <b>kỳ</b> <b>ăn</b> <b>dặm</b> <b>của</b> <b>bé</b> <b>chia</b> <b>thành</b> <b>3</b> <b>giai</b> <b>đoạn:</b>

<i>-</i> <i>Giai</i> <i>đoạn</i> <i>ăn</i> <i>bột:</i>

Bắt đầu từ 4 tháng tuổi trở đi, mẹ đã có thể cho bé nhấm nháp một chút bột được rồi. Trong giai đoạn này nên mua bột
dinh dưỡng đóng hộp của các hãng có uy tín. Vì bé chưa ăn được nhiều nên bạn không cần mất công nấu nướng. Vả lại,
bột dinh dưỡng có chứa đầy đủ các dưỡng chất cần thiết cho trẻ.

<i>-</i> <i>Giai</i> <i>đoạn</i> <i>ăn</i> <i>cháo:</i>

Khi bé được 9 - 10 tháng (có bé sớm hơn) và đã ăn được kha khá, bạn có thể nấu cháo cho bé ăn. Khơng nên chỉ hầm
xương lấy nước, vì nước ngọt của xương hồn tồn khơng cung cấp đủ chất dinh dưỡng, mà bé cần ăn cả xác thịt, cá,
rau củ. Nên hầm riêng một nồi cháo nhừ. Mỗi bữa ăn của bé, bạn múc cháo ra và cho thịt, cá, rau củ vào nấu chín từng
bữa, thêm dầu ăn cho bé ăn. Khi nấu cho bé, bạn nên nêm thật nhạt. Nếu khơng có mắm muối mà bé vẫn ăn ngon thì

càng tốt.

Lúc đầu dùng rây thưa tán cháo. Sau đó, chỉ cần băm nhuyễn thịt, cá và rau củ là được. Bạn nên tập dần cho bé quen từ
thức ăn nhuyễn đến hạt lợn cợn và cuối cùng là cho ăn cơm.

<i>-</i> <i>Giai</i> <i>đoạn</i> <i>ăn</i> <i>cơm:</i>

Khi có đủ răng (20 cái), bé mới có thể nhai cơm thật kỹ. Bạn nên nấu cơm mềm và dằm nát cho trẻ ăn. Tập cho trẻ ăn
các loại rau, củ bằng cách nấu canh rau đay, canh mồng tơi, canh bí đỏ, canh súp (nấu với cà-rốt, khoai tây, súp-lơ, su
hào). Nên cắt ngắn rau cho bé dễ nhai, khơng bị hóc cọng rau.
Bữa ăn của trẻ phải bao gồm đầy đủ bốn nhóm dinh dưỡng chính:

• Tinh bột: gạo, khoai, nui, bánh mì...

• Chất đạm: cá, thịt, trứng, tơm, cua, đậu hũ...

• Rau, trái cây: ngoài việc cho bé ăn rau, củ, nên cho bé ăn trái cây tươi: nho, cam, quít, chuối, đu đủ...
• Dầu thực vật: tốt nhất nên dùng dầu mè, dầu ô-liu, dầu hướng dương (trộn vào chén bột, cháo).
Bạn nên hiểu là ăn dặm khơng thể hồn tồn thay thế sữa. Khi bé khơng Bú mẹ nữa thì bạn nên thay thế Sữa mẹ bằng
Sữa bột. Có thể cho bé Bú Bình hoặc uống bằng ly. Sữa là nguồn dinh dưỡng tốt, giàu can-xi nên cực kỳ quan trọng
với trẻ. Bạn cần tập cho trẻ thói quen uống Sữa mỗi ngày cho đến lúc trưởng thành.
Khi nấu cho trẻ, nên linh động trong thực đơn mỗi bữa, ví dụ trưa ăn tơm thì chiều ăn thịt, món rau cũng thay đổi như
vậy. Tránh không lặp đi lặp lại một công thức dễ khiến bé ngán ăn và gây ra thừa hoặc thiếu các dưỡng chất.
Không nên nêm nhiều muối vào thức ăn của trẻ vì khơng tốt cho thận của trẻ, có nguy cơ cao huyết áp khi lớn lên. Chỉ

nên dùng muối i-ốt cho trẻ.

Ngoài cơm, bạn cũng nên tập cho trẻ ăn bún, mì, nui, bánh mì, ngũ cốc. Sự phong phú thức ăn khiến trẻ cảm thấy mới
mẻ và hào hứng. Hơn nữa tập cho trẻ dễ dàng tiếp cận và hịa mình với thế giới xung quanh. Nhưng bé cũng có thể

khơng sốt sắng nếm thử những thức ăn mới lạ. Hãy cho bé thời gian để làm quen với thức ăn. Đừng cố ép bé ăn nếu
như bé đã cảm thấy vừa no. Một bữa ăn dinh dưỡng là một bữa ăn cung cấp đầy đủ dưỡng chất theo chế độ hợp lý.
Thiếu và thừa dinh dưỡng đều không tốt cho sức khỏe và sự phát triển của trẻ.

<b>Bạn</b> <b>cần</b> <b>biết:</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

- Khoáng chất: Can-xi, phốt-pho, ma-gie cần thiết cho sự tăng trưởng xương và cơ bắp. Trẻ sinh ra đã sẵn có lượng dự
trữ chất sắt (Fe) đủ dùng trong 4 tháng. Sau đó, cần cung cấp sắt cho trẻ trong các bữa ăn hoặc thuốc bổ.

<b>Nên</b> <b>và</b> <b>khơng</b> <b>nên:</b>

<i><b>-</b></i> <i><b>Nên:</b></i>

• Chọn thực phẩm tươi ở các cửa hàng thực phẩm sạch. Mua ngày nào dùng hết ngày đó.

• Dùng trái cây và rau ngay sau khi mua về.

• Hấp rau củ hoặc nấu chín với ít nước (giúp giữ được các vitamin trong quá trình đun nấu).

• Nấu chín kỹ thức ăn: thịt, cá, trứng...

<i><b>-</b></i> <i><b>Khơng</b></i> <i><b>nên:</b></i>

• Cho bé ăn thức ăn thừa.

• Đun nấu quá lâu rau củ (vì sẽ hủy hết vitamin).

• Khi chế biến thức ăn với khối lượng lớn, đừng để nguội thức ăn trước khi cho vào tủ lạnh (vì vi khuẩn sẽ có cơ hội
sinh sơi). Đặt thức ăn nóng vào đĩa lạnh, đậy lại và cho vào tủ lạnh.

• Dùng nhiều chất béo bão hòa (mỡ động vật, bơ).

• Dùng nhiều muối.

• Dùng nhiều đường (ngọt, dễ hư răng).

• Khi mới tập ăn, khơng nên cho bé ăn phơ-mai mềm, lịng đỏ trứng, đậu phộng tán nhuyễn sẽ làm bé dễ bị sặc.

<b>Những</b> <b>thắc</b> <b>mắc</b> <b>thông</b> <b>thường</b> <b>khi</b> <b>cho</b> <b>bé</b> <b>ăn</b> <b>dặm:</b>

<i>Tại</i> <i>sao</i> <i>phải</i> <i>cho</i> <i>trẻ</i> <i>ăn</i> <i>dặm?</i>

Vì khi lớn lên, trẻ cần nhiều năng lượng hơn để hoạt động nhiều hơn. Tuy nhiên, mỗi cữ bú, bao tử của bé chỉ chứa
được một lượng Sữa nhất định mà thơi. Vì vậy, bạn nên thay thế dần bằng chế độ ăn đặc chứa nhiều tinh bột, chất béo
và đạm để bảo đảm cung cấp đủ năng lượng và dưỡng chất cho cơ thể.
<i>Tại sao không nên cho trẻ ăn dặm sớm hơn hoặc trễ hơn?</i>
Trước 4 tháng, cơ thể bé cịn non yếu, chưa có khả năng tiêu hóa và hấp thu tốt các chất dinh dưỡng. Nếu ăn dặm sớm

dễ gây ra suy dinh dưỡng.

Nếu ăn dặm quá trễ (sau 6 tháng), bé sẽ thiếu hụt lượng dinh dưỡng cần thiết để cung cấp cho cơ thể trong quá trình
phát triển mạnh mẽ ở giai đoạn đầu đời. Hơn nữa, cho ăn dặm trễ sẽ gặp khó khăn khi tập cho trẻ tiếp nhận với các loại

thức ăn.

<i>Khi ăn, trẻ cứ phun phì phì, làm sao tập cho trẻ làm quen với thức ăn mới?</i>
Đầu tiên, chỉ nên tập cho bé ăn một loại thức ăn mới thôi. Thử cho bé ăn một lần và đợi vài ngày sau cho bé ăn lại cùng

thức ăn đó, xem bé có phản ứng hay khơng.

Để tránh việc bé phun thức ăn, bạn nên cho bé làm quen với thức ăn đặc vào trước cữ Bú sữa. Dùng muỗng nhỏ (1/3
muỗng) để đút thức ăn cho bé. Đừng đút một muỗng đầy và đừng đút sâu vào miệng trẻ: trẻ sẽ bị nghẹn và phun ngược

thức ăn ra ngoài.

<i>Nên</i> <i>tập</i> <i>cho</i> <i>trẻ</i> <i>ăn</i> <i>dặm</i> <i>trong</i> <i>cữ</i> <i>ăn</i> <i>nào</i> <i>là</i> <i>dễ</i> <i>nhất?</i>

Bữa trưa là cữ tập cho ăn lý tưởng nhất vì trẻ khơng đói cồn cào (vì đã có bữa sáng rồi). Trẻ sẽ tỉnh táo và chịu "hợp

tác" hơn.

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

Trẻ 4 tháng đã bắt đầu uống được nước trái cây. Vài tháng sau bạn có thể nạo, dầm nhuyễn trái cây cho bé ăn.

</div>

<!--links-->
Tài liệu Phòng bệnh thời tiêu chảy cấp: Ăn chín cũng phải đúng cách pptx

• 5
• 489
• 1