Giáo án Đại số 10 nâng cao tiết 66 đến 69: Thống kê

<span class='text_page_counter'>(1)</span>CHÖÔNG V. thèng kª. Ngày soạn: Tieát : 66. §1. MỘT VAØI KHÁI NIỆM MỞ ĐẦU I.MUÏC TIEÂU:Giuùp hoïc sinh: + Nhận thức được rằng các thông tin dưới dạng số liệu rất phổ biến trong cuộc sống thực tiễn. Việc phân tích các số liệu từ các cuộc khảo sát điều tra sẽ cho ta nhìn sự việc một cách chuẩn xác , khoa học chứ không phải là những đánh giá một cách chung chung. +Thấy được tầm quan trọng củaThống kê trong nhiều lãnh vực hoạt động của con người, sự cần thiết phải trang bị các kiến thức thống kê cơ bản cho mọi lực lượng lao động, đặc biệt cho các nhà quản lí và hoạch định chính sách. +Nắm được các khái niệm: đơn vị điều tra, dấu hiệu, mẫu, mẫu số liệu, kích thước mẫu và điều tra maãu. II. CHUAÅN BÒ CUÛA GIAÙO VIEÂN VAØ HOÏC SINH: GV: * Chuẩn bị giáo án, bảng phụ, thước kẻ, những tờ báo có chứa con số thống kê. HS: * Chuẩn bị vở ghi bài, giấy, phấn. * Đọc trước bài ở nhà. III. KIỂM TRA BAØI CŨ: Không (vì là đầu chương) . Thay vào đó là những câu hỏiliên quan đến con số thống kê: 1/ Hãy thống kê số học sinh nữ của mỗi tổ?. 2/ Hãy thống kê số học sinh đạt được điểm 10 trong bài kiểm tra đại số vừa qua? IV. HOẠT ĐỘNG DẠY VAØ HỌC: Hoạt động của Giáo viên Hoạt động 1: Thống kê là gì? *Haõy thoáng keâ soá hoïc sinh nữ của mỗi tổ?. * Haõy thoáng keâ soá hoïc sinh đạt được điểm 10 trong bài kiểm tra đại số vừa qua? Khaùi nieäm veà thoáng keâ Hoạt động 2: Mẫu số liệu VD: STT Toå Soá HS nữ 1 I 11 2 II 9 3 III 7. Hoạt động của học sinh. *Các nhóm thảo luận ( đếm), đại diện nhóm trả lời, các nhóm khác nhận định đúng, sai.. Noäi dung ghi baûng 1.Thoâùng keâ laø gì ? Thoáng keâ laø khoa hoïc veà caùc phöông pháp thu thập, tổ chức, trình bày, phân tích và xử lí số liệu.. 2.Maãu soá lieäu: +Một tập con hữu hạn các đơn vị điều tra được gọi là một mẫu. +Số phần tử của một mẫu được gọi là kích thước mẫu. +Các giá trị của dấu hiệu thu được trên. Giáo ánĐại số 10 nâng cao Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Trong VD treân ( theo baûng) thì mẫu là gì?, Kích thước maãu baèng bao nhieâu?, Haõy lieät keâ caùc maãu soá lieäu?. *Các nhóm thảo luận, đạidiện mẫu được gọi là một mẫu số liệu ( mỗi nhóm trả lời: mẫu là tổ, kích giaù trò nhö theá coøn goïi laø moät soá lieäu cuûa thước mẫu là 3, các mẫu số maãu). lieäu laø 11; 9; 7. các nhóm khác nhận xét, đánh giaù.. * Nếu mở toàn bộ hộp sữa cuûa nhaø maùy thì ñieàu gì xaõy ra?. *Các nhóm thảo luận, đạidiện H1: Người điều tra phải kiểm định chất nhóm trả lời H1, các nhóm lượng các hộp sữa của một nhà máy chế khác nhận xét, đánh giá. biến sữa bằng cách mở hộp sữa để kiểm tra. Có thể điều tra toàn bộ hay không? Hoạt động 4: Trả lời câu Caâu hoûi vaø baøi taäp: hoûi vaø baøi taäp 1/ *Hãy nhắc lại các khái niệm *Các nhóm thảo luận, đạidiện a)Dấu hiệu: Số con trong một gia đình. về dấu hiệu điều tra, đơn vị nhóm trả lời . Sau đó các nhóm Đơn vị điều tra:Một gia đình ở huyện A. trả lời câu hỏi, các nhóm khác Kích thước mẫu: 80 ( 80 gia đình). điều tra, kích thước mẫu, nhận xét, đánh giá. maãu soá lieäu ? b) Coù taùm giaù trò khaùc nhau: 0; 1; 2; 3; 4; 5; 6; 7. *Giáo viên hoàn chỉnh câu 2/ trả lời của học sinh. a)Daáu hieäu:Soá ñieän naêng tieâu thuï trong moät thaùng cuûa moät gia ñình. Đơn vị điều tra:Một gia đình ở khu phốA. Kích thước mẫu: 30 b) Coù 18 giaù trò khaùc nhau: 40; 42; 45; 50; 53; 57; 59; 65; 70; 75; 84; 85; 90; 100; 133; 141; 150; 165. V. CUÛNG COÁ: ?1 Hãy nhắc lại các khái niệm về dấu hiệu, mẫu, kích thước mẫu, mẫu số liệu? ?2 Điều tra về tiền mua sách trong một năm của 40 học sinh , ta có mẫu số liệu sau (đơnvị nghìn đồng) 37 45 32 55 78 63 37 78 95 102 312 123 141 55 65 57 63 78 312 141 55 87 78 32 37 95 84 75 55 75 68 141 87 95 75 102 141 123 15 23. a)Dấu hiệu điều tra ở đây là gì? Kích thước mẫu bao nhiêu? VI.HƯỚNG DẪN VỀ NHAØ: *Học kĩ bài, nắm vững các khái niệm: mẫu, kích thước mẫu, mẫu số liệu, dấu hiệu điều tra. * Chuaån bò §2.. Giáo ánĐại số 10 nâng cao Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Ngày soạn: Tieát : 67, 68. 40 35 30 25 I.MUÏC TIEÂU:Giuùp hoïc sinh: 20 Series1 15baûng phaân boá taàn soá - taàn suaát, baûng phaân boá *Về kiến thức: Đọc và hiểu được nội dung 10 suất ghép lớp. 5 *Về kĩ năng: +Biết lập bảng phân bố tần0số – tần suất từ mẫu số liệu ban đầu.. §2. TRÌNH BAØY MOÄT MAÃU SOÁ LIEÄU taàn soá – taàn. 1 10 t hình 11 20 coä 21t30 51 60 t hình quạt ; đường gấp khúc +Biết vẽ biểu đồ tần số – tần suấ ; biể31u40 đồ41tầ50n suấ tần số, tần suất để thể hiện bảng phân bố tần số – tần suất ghép lớp. II. CHUAÅN BÒ CUÛA GIAÙO VIEÂN VAØ HOÏC SINH: GV: * Chuẩn bị giáo án, bảng phụ, thước kẻ, những tờ báo có biểu đồthống kê. HS: * Chuẩn bị vở ghi bài, giấy, phấn. * Đọc trước bài ở nhà. III. KIỂM TRA BAØI CŨ: GV đặt câu hỏi(ghi lên bảng) , học sinh xung phong trả lời. ?1 Thoáng keâ laø gì? ?2 Điều tra mẫu là gì? Tại sao thường chỉ là điều tra mẫu?. Cho ví dụ.. IV. HOẠT ĐỘNG DẠY VAØ HỌC: Hoạt động của G.viên Hoạt độâng1:Bảng phân boá taàn soá – taàn suaát: *Hướng dẫn học sinh lập baûng phaân boá taàn soá – taàn suaát. * Giaûi thích vaø chæ ra những sai lầm (nếu có ) cuûa hoïc sinh. Hoạt động của h. sinh. * hoïc sinh leân baûng laäp bảng phân bố theo sự hướng dẫn của GV. *Hoïc sinh tieáp thu kieán thức mới.. Noäi dung ghi baûng 1.Baûng phaân boá taàn soá – taàn suaát: Ví dụ 1:Khi điều tra về giống lúa mới, điều tra viên ghi lại năng suất (tạ/ ha) của giống lúa đó trên 120 thửa ruộng có cùng diện tích 1ha, điều tra viên ghi lại gọn gàng mẫu số liệu dưới dạng baûng phaân boá taàn soá sau: Giaù trò 30 32 34 36 38 40 42 (x) Taàn 10 20 30 15 10 10 5 N = 100 soá * Boå sung theâm haøng taàn suaát vaøo baûng treânthì ta nhận được một bảng gọi là bảng phân bố tần số – taàn suaát : Giaù trò 30 32 34 36 38 40 42 (x) Taàn N= 10 20 30 15 10 10 5 100 soá Taàn 8,3 16,7 25,0 12,5 8,3 8,3 4,2 suaá. Giáo ánĐại số 10 nâng cao Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> t. Hoạt độâng2:Bảng phân boá taàn soá – taàn suaát ghép lớp: *GV giaûi thích vaø giuùp hoïc sinh so saùnh Baûng phaân boá taàn soá – taàn suaát vaø Baûng phaân boá taàn soá – tần suất ghép lớp *Yeâu caàu hoïc sinh laäp baûng phaân boá taàn soá – tần suất ghép lớp ở VD2 * GV giaûi thích vaø chæ ra những sai lầm (nếu có ) cuûa hoïc sinh.. *Hoïc sinh laéng nghe kiến thức mới.. * Caùc nhoùm thaûo luaän, đại diện nhóm lên baûng veõ baûng phaân boá taàn soá – taàn suaát gheùp lớp , Các nhóm khác nhận xét, đánh giá.. *Soá laàn xuaát hieän cuûa moãi giaù trò trong maãu soá liệu được gọi là tần số của giá trị đó. *Tần suất fi của giá trị xi là tỉ số giữa tần số ni và kích thước mẫu N. 2.Bảng phân bố tần số – tần suất ghép lớp: Ví dụ 2:Chọn 36 học sinh nam của một trường THPT và đo chiều cao của họ, ta thu được mẫu soá lieäu sau: (ñôn vò cm) 160, 161, 161, 162, 162, 162, 163, 163, 163, 163, 164, 164, 164, 164, 165, 165, 165, 165, 165, 166, 166, 166, 166, 167, 167, 168, 168, 168, 168, 169, 169, 170, 171, 171, 172, 172, 174. Để trình mẫu số liệu cho gọn gàng, súc tích, nhất là khi có nhiều số liệu, ta thực hiện việc ghép số liệu thành các lớp. Ở đây, ta ghép số liệu thành năm lớp theo các đoạn có độ dài bằng nhau. Lơứ nhaát goàm caùc hoïc sinh coù chieàu cao naèm trong đoạn [160;162], lớp thứ hai gồm các học sinh có chiều cao nằm trong đoạn[163;165],…Khi đó ta coù moät baûng goïi laø baûng phaân boá taàn soá gheùp lớp như sau: Lớp [160;162] [163;165] [166;168] [169;171] [172;174]. Taàn soá 6 12 10 5 3 N = 36 Tần số của mỗi lớp là số học sinh của lớp đó. *Boå sung theâm coät taàn suaát vaøo baûngtreân ,ta coù bảng phân bố tần số – tần suất ghép lớp Lớp [160;162] [163;165] [166;168] [169;171] [172;174]. Giáo ánĐại số 10 nâng cao Lop10.com. Taàn soá 6 12 10 5 3 N = 36. Taàn suaát 16,7 33,3 … … ….

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Hoạt độâng3: a) Biểu đồ *Giuùp hoïc sinh laøm quen với các loại biểu đồ, trình baøy caùch veõ *Yeâu caàu hoïc sinh veõ biểu đồ hình cột thể hiện baûng phaân boá chieàu cao của 36 học sinh ở VD3. * Giaûi thích vaø chæ ra những sai lầm (nếu có ) cuûa hoïc sinh. *Học sinh thực hiện vẽ biểu đồ dưới sự hướng daãn cuûa GV. * Đại diện nhóm lên bảng vẽ biểu đồ hình coät theå hieän baûng phaân boá chieàu cao cuûa 36 hoïc sinh , caùc nhoùm khác nhận xét, đánh giaù.. 3.Biểu đồ:Để trình bày mẫu số liệu một cách trực quan , sinh động, dễ nhớ và gây ấn tượng, người ta sử dụng biểu đồ. a)Biểu đồ tần số, tần suất hình cột: là cách thể hieän raát toát baûng phaân boá taàn soá ( hay taàn suaát) ghép lớp Ví dụ 3: Biểu đồ hình cột thể hiện bảng phân bố chieàu cao cuûa 36 hoïc sinh : 14 12 10 8 6 4 2 0 Lớp I. b)Đường gấp khúc tần soá, taàn suaát: *Giaûi thích cho hoïc sinh hiểu được đường gấp khuùc taàn soá – taàn suaát. *Yeâu caàu hoïc sinh veõ đường gấp khúc tần số, taàn suaát theå hieän chieàu cao của 36 học sinh ở VD4. * Giaûi thích vaø chæ ra những sai lầm (nếu có ) cuûa hoïc sinh. *Hoïc sinh laéng nghe kiến thức mới. *Đại diện nhóm lên bảng vẽ đường gấp khuùc taàn soá, taàn suaát theå hieän baûng phaân boá chieàu cao cuûa 36 hoïc sinh , caùc nhoùm khaùc nhận xét, đánh giá.. *Hoïc sinh laéng nghe kiến thức mới. *Đại diện nhóm lên baûng veõ, caùc nhoùm khaùc. Lớp III. Lớp IV. Lớp V. b)Đường gấp khúc tần số, tần suất: Bảng phân bố tần số cũng có khi được thể hiện bằng một biểu đồ khác gọi là đường gấp khúc tần số . Ví dụ 4: Đường gấp khúc tần số thể hiện chiều cao cuûa 36 hoïc sinh nhö sau: 14 12 10 8 6 4 2 0 Lớp I. c) Biểu đồ tần suất hình quaït: *Giới thiệu cho học sinh biểu đồ tần suất hình quaït. *Chuù yù cho hoïc sinh: +Cần tính góc ở tâm của 5 hình quạt tương ứng với 5 lớp.. Lớp II. Lớp II. Lớp III Lớp IV Lớp V. c) Biểu đồ tần suất hình quạt: Biểu đồ hình quạt rất thích hợp cho việc thể hiện bảng phân bố tần suất ghép lớp, Hình tròn được chia thành những hình quạt. Mỗi lớp được tương ứng với một hình quạt mà diện tích của nó tỉ lệ với tần suất của lớp đó. Ví duï:. Giáo ánĐại số 10 nâng cao Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> +Để tính góc ở tâm, ta lấy 360 nhân với tần suất của lớp đó. *Yêu cầu học tính góc ở tâmcủa các lớp, sau đó dùng thước đo độ để vẽ hình quạt tương ứng. nhận xét, đánh giá.. Lớp I Lớp II Lớp III Lớp IV Lớp V. Hoạt độâng4: Câu hỏi vaø baøi taäp Baøi 3: *Hãy liệt kê sáu lớp ? *Tần số của mỗi lớp? *Tần suất của mỗi lớp? *Yêu cầu các nhóm cử đại diện lên bảng vẽ biểu đồ.. Baøi 4: *Hướng dẫn tương tự như baøi 3.. Baøi 5: *a)Tương tự như bài 3. *b) c) vaø d) :Yeâu caàu caùc nhóm cử đại diện lên bảng vẽ biểu đồ. GV nhận xét, giải thích, sửa sai (neáu coù). 4.Caâu hoûi vaø baøi taäp: *Hoïc sinh xung phong Baøi 3: trả lời, các bạn khác Lớp Taàn soá nhận xét, đánh giá. [50; 124] 3 * Nhóm cử đại diện lên [125; 199] 5 bảng vẽ biểu đồ, các [222; 274] 7 nhoùm khaùc nhaän xeùt, [275; 349] 5 đánh giá. [350; 424] 3 [425; 499] 2 N = 25 Baøi 4: Lớp [36; 43] [44; 51] [52; 59] [60; 67] [68; 75] [76; 83] *Hoïc sinh xung phong liệt kê các lớp, tần số , taàn suaát, caùc baïn khaùc nhận xét, đánh giá.. Baøi 5: a) Lớp [1; 10] * Nhóm cử đại diện lên [11; 20] bảng vẽ biểu đồ, các [21; 30] nhoùm khaùc nhaän xeùt, [31; 40] đánh giá. [41; 50] [51; 60]. Giáo ánĐại số 10 nâng cao Lop10.com. Taàn suaát(%) 12 20 28 20 12 8. Taàn soá 3 6 6 8 3 4 N = 30. Taàn suaát(%) 10,0 20,0 20,0 26,7 10,0 13,3. Taàn soá 5 29 21 16 7 2 N = 80. Taàn suaát(%) 6,25 36,25 26,25 20,00 8,75 2,50.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> b) Biểu đồ tần số hình cột: 35 30 25 20 15 10 5 0 Lớp I. Lớp II. Lớp III. Lớp IV Lớp V. Lớp VI. c)Biểu đồ tần suất hình cột: chiều cao cột là tần suaát ( tính theo %) % 40 35 30 25 20 15 10 5 0 1 10. 11 20. 21 30 31 40. 41 50 51 60. d) Biểu đồ tần suất hình quạt: Cần tính góc ở tâm của sáu hình quạt tương ứng với sáu lớp. *Để tính góc ở tâm, ta lấy 360 nhân với tần suất của lớp đó.. Lớp [1;10] Lớp [11;20] Lớp[21;30] Lớp[31;40] Lớp[41;50] Lớp[51;60]. Giáo ánĐại số 10 nâng cao Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> V. CUÛNG COÁ: 1 Chú ý: Thông thường khi ghép lớp thì các khoảng xác định lớp có độ dài bằng nhau, nhưng có nhiều tình huống khoảng xác định các lớp có độ dài không bằng nhau. Trong trường hợp này thì chiều n cao của cột biểu diễn lớp thứ i là: hi = c i với ni là tần số lớp thứ i, li là chiều dài cùa khoảng xác li định lớp thứ i, c là hằng số tùy chọn. Nếu lấy c = 1 thì diện tích của cột biểu diễn một lớp bằng chính tần số của lớp đó. ?2 Điều tra về tiền mua sách trong một năm của 40 học sinh , ta có mẫu số liệu sau (đơnvị nghìn đồng) 37 45 32 55 78 63 37 78 95 102 312 123 141 55 65 57 63 78 312 141 55 87 78 32 37 95 84 75 55 75 68 141 87 95 75 102 141 123 15 23. Haõy laäp baûng phaân boá taàn soá theo maãu soá lieäu treân VI.HƯỚNG DẪN VỀ NHAØ: *Học kĩ bài, nắm vững các bảng phân bố, các loại biểu đồ. * Chuaån bò baøi taäp 6, 7, 8, trang 169 SGK.. Giáo ánĐại số 10 nâng cao Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> Ngày soạn: Tieát : 69. §2. LUYEÄN TAÄPTRÌNH BAØY MOÄT MAÃU SOÁ LIEÄU I.MUÏC TIEÂU:Giuùp hoïc sinh: +Giúp học sinh ôn tập kiến thức, củng cố và rèn luyện kĩ năng đã học trong các bài §1 và §2 . II. CHUAÅN BÒ CUÛA GIAÙO VIEÂN VAØ HOÏC SINH: GV: * Chuẩn bị giáo án, bảng phụ, thước kẻ, những tờ báo có biểu đồthống kê. HS: * Chuẩn bị vở ghi bài, giấy, phấn. * Làm bài tập ở nhàø. III. KIỂM TRA BAØI CŨ: GV đặt câu hỏi(ghi lên bảng) , học sinh xung phong trả lời. ?1 Taàn soá laø gì? Taàn suaát laø gì? ?2 Cho moät ví duï veà baûng taàn soá, taàn suaát. IV. HOẠT ĐỘNG DẠY VAØ HỌC: Hoạt động của Giáo viên *GV goïi hoïc hoïc sinh leân bảng để trình bày lời giải. GV phaân tích caùch giaûi, chæ ra caùc choã sai (neáu coù) cuûa hoïc sinh.. Hoạt động của học sinh *Hoïc sinh xung phong leân baûng giaûi, caùc baïn khác nhận xét, đánh giá.. Noäi dung ghi baûng Baøi 6: a) +Dấu hiệu: doanh thu của một cửa hàng trong moät thaùng. +Đơn vị điều tra: một cửa hàng. b) Bảng phân bố tần số – tần suất ghép lớp: Lớp Taàn soá Taàn suaát(%) [26,5; 48,5) 2 4 [48,5; 70,5) 8 16 [70,5; 92,5) 12 24 [92,5; 114,5) 12 24 [114,5;136,5) 8 16 [136,5;158,5) 7 14 [158,5;180,5) 1 2 N = 50 c)Biểu đồ tần số hình cột:. Giáo ánĐại số 10 nâng cao Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> Baøi 7: a) +Daáu hieäu:soá cuoän phim maø moät nhaø nhieáp ảnh dùng trong tháng trước +Ñôn vò ñieàu tra:Moät nhaø nhieáp aûnh nghieäp dö b) Bảng phân bố tần số ghép lớp: Lớp [0; 2] [3; 5] [6; 8] [9; 11] [12; 14] [15; 17]. Taàn soá 10 23 10 3 3 1 N = 50. c)Biểu đồ tần số hình cột:. 25 20 15 Series1. 10 5 0 [ 0;2]. [ 3;5]. [ 6;8]. [ 9;11]. [ 12;14]. [ 15;17]. Baøi 8: a)Bảng phân bố tần số – tần suất ghép lớp: Lớp [25; 34] [35; 44] 45; 54] [55; 64] [65; 74] [75; 84] [85; 94]. Taàn soá 3 5 6 5 4 3 4 N = 30. b) Biểu đồ tần suất hình cột:. Giáo ánĐại số 10 nâng cao Lop10.com. Taàn suaát(%) 10 17 20 17 13 10 13.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> 25 20 15 Series1. 10 5 0 25 34. 35 44. 45 54. 55 64. 65 74. 75 84. 85 94. V. CUÛNG COÁ: ?1 Giá bán của 80 lô đất ( đơn vị triệu đồng) được ghi lại trong bảng phân bố tần số ghép lớp sau: Lớp Taàn soá [79,5; 84,5) 5 [84,5; 89,5) 10 [89,5; 94,5) 15 [94,5; 99,5) 26 [99,5; 104,5) 13 [104,5; 109,5) 7 [109,5; 114,5) 4 a)Boå sung theâm coät taàn suaát b)Vẽ biểu đồ tần số hình cột c)Vẽ đường gấp khúc tần số. ?2 Điều tra về tiền mua sách trong một năm của 40 học sinh , ta có mẫu số liệu sau (đơnvị nghìn đồng) 37 45 32 55 78 63 37 78 95 102 312 123 141 55 65 57 63 78 312 141 55 87 78 32 37 95 84 75 55 75 68 141 87 95 75 102 141 123 15 23. a)Hãy lập bảng phân bố tần số – tần suất ghép lớp gồm 10 lớp. Lớp đầu tiên là đoạn [0; 99]… (độ dài mỗi đoạn là 99) b)Hỏi có bao nhiêu phần trăm học sinh mua sach00 ngàn đồng trở lên? c)Xét tốp học sinh dùng nhiều tiền để mua sách , người mua ít nhất trong nhóm này tốn hết bao nhieâu tieàn? VI.HƯỚNG DẪN VỀ NHAØ: *Học kĩ bài, nắm vững các bảng phân bố, các loại biểu đồ. * Chuaån bò baøi: Caùc ñaëc tröng cuûa maãu soá lieäu trang 170 SGK.. Giáo ánĐại số 10 nâng cao Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> Giáo ánĐại số 10 nâng cao Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(13)</span>