Dạy chính tả cho học sinh Lớp 1 thay sách

<span class='text_page_counter'>(1)</span>D¹y chÝnh t¶ cho häc sinh líp 1 thay s¸ch ----------------------------A. Đặt vấn đề:. D¹y TiÕng viÖt cho häc sinh líp 1 lµ d¹y cho c¸c em n¾m ch¾c ®­îc b¶n chÊt ngữ âm của tiếng. Từ đó các em biết ghi âm bằng ký hiệu. Tức là các em biết viết, biết kí mã và ngược lại các em biết giải mã. Dạy Tiếng việt 1 là dạy cho các em biết đọc, biết viết Tiếng việt một cách chắc chắn có ý thức, không cầu may. Trước hết các em phải nắm chắc chính tả. Ngay từ lớp một các em đã được học cách làm việc khoa học cần cho con người hiện đại. Như chúng ta đã biết viết đúng Chính tả là một vấn đề có tầm quan trọng trong vấn đề ngôn ngữ dân tộc. Trong một dân tộc đòi hỏi ngôn ngữ văn hoá phải có sự thống nhất về chính tả “Chính tả” thống nhất thì việc giao tiếp bằng ngôn ngữ viết mới không bị trở ngại giữa các địa phương trong cả nước, cũng như giữa các thời đại, đời trước về đời sau”. Hiện nay mặc dù đã xuất bản cuốn “Từ điển Chính tả” của giáo sư Hoàng Phê, nhưng không vì vậy mµ coi nhÑ viÖc d¹y ChÝnh t¶ cho häc sinh líp 1 thay s¸ch. Häc sinh cã lµm viÖc míi tù m×nh kh¾c s©u h¬n vÒ tri thøc. MÆt kh¸c nã cßn ngÊm dÇn vµ ph¸t huy t¸c dụng về sau. Muốn thực hiện được trọng trách đó nhà trường là nơi thực hiện và rèn häc sinh méc c¸ch cã hiÖu qu¶ vµ thiÕt thùc nhÊt. ChÝnh t¶ muèn ®­îc thèng nhÊt thì đòi hỏi phải biết chỉnh tả nghiêm ngặt được quy định rõ về mọi người tuân theo. ViÕt ChÝnh t¶ ®­îc h×nh thµnh dÇn dÇn trong thùc tiÔn sö dông ng«n ng÷ viÕt, ®­îc ph¶n ¸nh trªn vë ghi cña häc sinh. B. Giải quyết vấn đề:. I. Nội dung chương trình của Chính tả lớp 1: - D¹y ChÝnh t¶ ghi ©m 1 tiÕng. - C¸ch viÕt e, ª, i, c, k, g. - Cách ghi nguyên âm đôi iê, uô, ươ. Ngoài ra dạy Chính tả lớp 1 còn đề cập đến cách ghi dấu thanh, dấu hỏi, dấu ng·, c¸ch viÕt d, gi, i, y, c¸ch viÕt hoa ®Çu c©u, c¸ch viÕt hoa tªn riªng, viÕt tiÕng nước ngoài.  Nội dung đề tài: 1. C¸ch d¹y ChÝnh t¶ ghi ©m 1 tiÕng: Quan trọng nhất là học sinh biết dùng ký hiệu để ghi được các âm vị. Bởi TiÕng ViÖt lµ tiÕng ghi ©m, nghÜa lµ nghe nh­ thÕ nµo th× ghi l¹i nh­ thÕ Êy, nghe đúng thì ghi lại đúng. Do đó chữ viết xuất hiện một cách tự nhiên trong quá trình học của trẻ. Như Hồ Ngọc Đại nói “Trẻ em được học từ âm đến chữ và khi viết chữ thì nhu cầu viết đúng Chính tả xuất hiện”. Muốn viết đúng Chính tả, bắt buộc phải. Lop4.com.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> biết cách viết Chỉnh tả. Do đó các quy tắc Chính tả xuất hiện. “Chương trình thay sách giáo dục đưa dạy Chính tả vào lúc cần thiết, mà đã đưa là đưa “Nghiêm chỉnh”, “Chính cống”, “Dùng cả đời”. Muốn cho học sinh viết đúng thầy cần đọc đúng, đọc to, rõ ràng. Học sinh nhận nhiệm vụ chính xác, cụ thể và ghi đúng. ở đây cách ghi dấu thanh xuất hiện. Thầy dạy cho học sinh cách đánh dấu thanh vào vị trí ghi ©m chÝnh cña vÇn. DÊu thanh lóc nµo còng nhá h¬n ch÷. §Õn c¸c tiÕng cã nguyên âm đôi cũng vậy thầy hướng dẫn cho học sinh ghi như thế nào cho đúng, nhìn vào cân đối và đẹp mắt. Thầy hướng dẫn cho học sinh cách nói chuẩn để hgi dấu ? (hỏi) và dấu ~ (ngã) đúng. Ví dụ: Thầy đọc tiếng có dấu đọc giọng nhẹ. Thầy: Tiếng có dấu ~ đọc nhấn giọng và hơi kéo dài. Ví dụ: Nhà nghỉ, suy nghĩ. Sau khi dạy phần này tôi đã khảo sát lớp 1A thấy kÕt qu¶ nh­ sau: Sè em viÕt chuÈn 15 em : ChiÕm 45%. Sè em viÕt ch­a chuÈn 10 em 30%. Sè em ghi sai hoÆc lÉn lén 8 em 25%. Với kết quả trên tôi quyết tìm ra phương pháp viết đúng Chính tả một cách tối ưu nhất. Tôi thường gọi 8 em hay viết sai lên bảng viết lại tiếng thầy vừa đọc. Sau đó cho học sinh chữa và đọc lại đúng. Tôi kiểm tra việc ghi dấu thanh bằng cách cho học sinh nhắc lại cách đánh dấu thanh như thế nào khi ghi âm 1 tiếng. Với cách làm trên tôi thấy chất lượng khá hơn. Số em viết đúng 32 em chiếm 97%. 2. D¹y ChÝnh t¶ e, ª, i, c, k, g: Khi học âm e và sau đó là ê, i các em không thể viết là ce. Do đó âm cờ được viết bằng con chữ k (ca) xuất hiện như cách viết Chính tả để ghi âm cờ đứng trước e, ê, i. Khi dạy tôi đã cho học sinh phân giải ngữ âm trong các trường hợp sau: ca ph©n gi¶i cê - a = ca ke cê - e = ke kª cê - ª = kª ki cê - i = ki Thầy cho học sinh nhắc nhiều lần, âm cờ đứng trước âm e, ê, i phải viết bằng con chữ k (ca). Sau đó để khắc sâu cách ghi Chính tả tôi cho học sinh viết bảng con để học sinh càng nắm chắc cách viết. Khi học sinh viết tôi theo dõi và cho học sinh tự chữa chỗ sai của mình. Học sinh nhìn vào bảng và đọc lại rõ ràng. Thầy hỏi vì sao âm cờ được viết bằng con chữ k (ca). Học sinh vì âm cờ đứng trước âm e, ê, i. Víi c ¸ch d¹y trªn ®em l¹i kÕt qu¶ sau: Số em phân biệt và viết đúng luật 25 em - 75%.. Lop4.com.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Kết quả như vậy bản thân tôi hết sức lo lắng, làm thế nào để học sinh nắm chắc về viết đúng luật 100%. Vì vậy tôi đã dày công luyện cho học sinh một cách cã ý thøc. Ví dụ: ở lớp có giờ luyện tập tôi gọi 8 em yếu này nhiều hơn. Tôi thường đọc cho học sinh viết ở bảng con. Sau đó cho học sinh chữa và đọc lại. Ngoài ra tôi còn kiÓm tra bµi häc ë nhµ cña häc sinh b»ng c¸ch kiÓm tra ®Çu giê häc. ThÇy: V× sao ©m cê viÕt b»ng con ch÷ k (ca) Chú ý: Tuy viết âm cờ bằng con chữ k (ca) song khi đọc phân tích vẫn gọi lµ cê. VÝ dô: cê - e = ke cê - ª = kª cê - i = ki Khi dạy đến âm gờ cách Chính tả lại xuất hiện. Thầy vẫn thực hiện nguyên tắc đối lập khi cung cấp vật liệu. Ví dụ: Ga, gô, ghe, ghê, ghi. Như vậy học sinh đã được khắc sâu thêm về cách viÕt ChÝnh t¶. Còng nh­ ©m cê ®­îc viÕt b»ng con ch÷ k (ca) mÆc dï viÕt gh nh­ng khi đọc phân tích vẫn là gờ. VD: gờ - e = ghe. Khi H đã nắm chắc cách viết Chính t¶ t«i cho häc sinh viÕt b¶ng con ghe, ghª, ghi. Sau mçi lÇn viÕt t«i kiÓm tra b¶ng vµ chỉ chỗ sai cho học sinh tự chữa lại bài của mình. Thầy quan sát hướng dẫn cho đến khi học sinh chữa đúng và đọc đúng. Thầy hỏi vì sao âm gh được viết gh (kép)?. Học sinh vì âm gh đứng trước e, ê, i. Mục đích này nhằm khắc sâu trong trí nhớ của học sinh về cách viết Chính tả. Đến âm gh thầy cũng tiếp tục các bước nưh quy trình thực hiện với âm ngờ đứng trước e, ê, i. - Thầy: Âm ngờ đứng trước âm e, ê, i viết bằng ngờ gì? - Häc sinh: Ngh (kÐp). - ThÇy: Nh­ vËy ©m ngê cã mÊy c¸ch viÕt. - Häc sinh: 2 c¸ch: ng, gh (kÐp). - ThÇy: Bæ sung hoµn chØnh. âm cờ đứng trước e, ê, i viết bằng chữ k (ce). Khi viết âm gờ đứng trước e, ê, i viết bằng chữ gh (kép), khi viết âm ngờ đứng trước e, ê, i viết bằng chữ gh (kép) xuyên suốt từ khi học âm e đến học âm ng thầy đã cung cấp cho học sinh viết đầy đủ về Chính tả e, ê, i thông qua việc làm của học sinh víi nh÷ng vËt liÖu mÉu. §ång thêi häc sinh còng n¾m ch¾c thªm c¸ch viÕt ChÝnh t¶ n÷a lµ c¸ch viÕt d, gi. §Ó häc sinh ph©n biÖt ®­îc khi viÕt 2 phô ©m nµy thầy nên biết ở đây phải dựa vào nghĩa để làm căn cứ viết đúng chính tả. VD: g× (c¸i g×, chuyÖn g×). Lop4.com.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> d× (em hay chÞ mÑ) da (da dÏ, tói da) gia (gia đình, quốc gia). Muốn học sinh viết đúng đòi hỏi ngữ điêu nói cña thÇy ph¶i chuÈn mùc. VD: Khi đọc các tiếng có âm dờ viết bằng con chữ gi (di). Thầy đọc nghe rõ tiếng “gió” bên cạnh nghĩa thầy còn chú ý cả ngữ điệu. VD: d× ¹! g× ¹? Với phương pháp dạy như vậy tôi thấy chất lượng có khá hơn. Số em nắm ch¾c luËt 31 em - 93%. Khi dạy đến câu thì cách viết hoa đầu câu được xuất hiện. ThÇy cho häc sinh biÕt khi viÕt tªn riªng cÇn viÕt hoa. VD: Bố mẹ đã về, cô Nga, dì Na. Trong Tiếng Việt hiện nay ngày càng xuất hiện nhiều từ nước ngoài. Khi viết các tiếng nước nogài giữa các chữ phải có gạch nèi, khi viÕt tªn riªng chØ viÕt hoa ch÷ c¸i ®Çu. VD: M«-da; x« crat; Pi-a-n«; P¬-Luya. D¹y c¸ch viÕt i (y). Khi d¹y t«i cho häc sinh n¾m ch¾c tiÕng chØ cã i ©m i th× có khi viết là i, có tiếng viết là y (dài) học sinh nắm được viết y đó là từ gốc Hán, i đó là từ thuần việt. VD: ý đức, chú ý, ì ra, chú ỉ. Ngoài ra tôi còn cho học sinh nắm chắc thêm khi có âm đậm đứng trước âm i phải viết y (dài). VD: quy, quý, quỹ. §èi víi ©m cê ®­îc viÕt b»ng con ch÷ q (cu). T«i cho häc sinh n¾m ch¾c ©m cờ đứng trước âm đệm phải viết bằng chữ qu (cu) âm đệm 0 viết bằng âm đệm u. Thầy: Vậy âm đệm 0 có mấy cách viết. Học sinh: 2 cách viết 0 hoặc u. Với cách dạy như vậy tôi thấy chất lượng như sau: Số em nắm chắc luật 30 em - 90%. Để 100% học sinh viết đúng luật chính tả t«i l¹i tiÕp tôc kiÓm tra víi nh÷ng tiÕng, ba, ca, ke, ki, kØ, qua, qu¶, qu¸. ThÇy cho häc sinh viÕt tõng ch÷ vµo b¶ng con thÇy quan s¸t vµ ch÷a chç sai chung, häc sinh chữa lại bảng của mình và đọc đúng. Đến đây học sinh hiểu được rằng âm cờ có 3 c¸ch viÕt. ¢m cê ®­îc viÐt b»n ch÷ cê. ch÷ k (ca). ch÷ a (cu) vµ mÆc dï viÕt b»ng ch÷ nµo khi ph©n tÝch vÉn là âm cờ. Với cách làm như vậy học sinh đã nắm đúng luật 32 em - 97%. 3. Chính tả cách ghi nguyên âm đôi: Ngoài 11 nguyên âm đã học thầy cho học sinh nắm chắc 3 nguyên âm đôi iê, uô, ươ. Khi dạy tôi cho học sinh nắm chắc đây là một nguyên âm đôi mang tính chÊt cña 2 ©m.. Lop4.com.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Nguyên âm đôi iê mang tính chất của i và ê. u« u vµ «. ­¬ ­ vµ ¬. Khi dạy nguyên âm đôi iê tôi cho học sinh phân tích tiếng lia và liên. Học sinh ghi 2 tiếng đó vào mô hình. l. ia. l. iª. n. Thầy nhận xét ở mô hình (1) các em phân tích và viết vậy chỉ đúng về âm, nh­ng cßn sai vÒ chÝnh t¶. Thầy bổ sung: Mỗi nguyên âm đôi có 2 cách viết: - Khi vÇn kh«ng cã ©m cuèi viÕt ia. - Khi vÇn co ©m cuèi viÕt iª. ThÇy cho häc sinh nh¾c l¹i vµ thùc hiÖn m« h×nh tiÕng lia, liªn vµo b¶ng con. l. ia. l. iª. n. Học sang vần iên iết - Thầy bổ sung về luật chính tả. Nếu có âm đệm có âm cuèi nh­ng l¹i kh«ng cã ©m ®Çu th× nguyªn ©m iª ph¶i viÕt yª. ThÇy cho häc sinh nh¾c l¹i. VD: yªn, yÕt. Thầy: Cho học sinh thực hiện ở bảng con để kiểm tra cách viết của häc sinh. VD: Bia, liªn, yªn, yÕt khuyªn - tuyÕt. Thầy: Nếu có âm đệm mà không có âm cuối thì iê viết ya. VD: Khuya, luya, tuya. Thầy: Thống nhất lại nguyên âm đôi iê có 4 cách viết: ia, iê, ya, yê Vậy nguyên âm đôi iê cũng tuân theo một nguyên tắc chính tả e, ê, i. VD: K×a, kiÕm, quyÔn, nghiªm, nghiÖm, nghÜ. Nguyên âm đôi uô, uờ mỗi nguyên âm có 2 cách viết: ua, uô, ưa, ươ. Qua khảo sát tôi thấy học sinh viết sai nguyên âm đôi nhiều nhất so với các luật chính tả khác. Số em viết đúng nguyên âm đôi 25 em - 75%. Số em viết còn lẫn lộn 8 em - 35%. §Ó gióp häc sinh n¾m ch¾c c¸ch viÕt 100%, t«i cho häc sinh biÕt c¸ch viÕt chính tả không chỉ đọc thuộc mà để viết đúng. Vì vậy tôi đã cho học sinh luyện tập nhiÒu ë trªn líp, luyÖn tËp kiªn tr× vµ luyÖn tËp mét c¸ch cã ý thøc. Ngoµi giê chÝnh khoá tôi đã cho 8 em này (Long, Long, Ly, Thọ, Hiển, Dương, Tính, Hưng học thªm vµo buæi häc thø 2 trong tuÇn). Khi d¹y t«i cho häc sinh viÕt vµo b¶ng con, thầy chỉ chỗ sai chung, sau đó học sinh tự chữa lại bài của mình và đọc lại đúng.. Lop4.com.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Mỗi lần học sinh đọc là một lần thầy hỏi vì sao viết iê, ya, yê, ua, uô, uơ, ươ. Ngoài ra 8 em yếu này có thêm mỗi em một quyển vở để học cách viết chính tả vào 2 buổi trong tuÇn. Với cách làm trên đa số các em đã nắm chắc cách viết chính tả 32 em chiếm 97%. Tóm lại: Phương pháp chủ yếu mà tôi thực hiện với đối tượng học sinh để học sinh nắm chắc cách viết chính tả là phương pháp đối lập. Với phương pháp này được coi như là một ưu thế để học sinh nắm chắc được cách viết chính tả. Ngoài ra tôi còn sử dụng một số phương pháp khác như: Kiểm tra cách viết chính tả trong các tiết học ở trên lớp. Thông qua phụ huynh để phụ huynh hướng dẫn học ở nhà cña häc sinh qua vë luyÖn tËp. Qua vấn đề này với các phương pháp trên, nếu được áp dụng một cách liên tục không ngừng, chúng tôi tin rằng nó sẽ có hiệu quả một cách khả quan đối với học sinh và sẽ góp phần vào việc “Viết đúng chính tả là một tiêu chí trực quan đối với người có văn hoá”. Đồng thời chúng ta phải chăm lo việc này ngay từ lần đầu tiên học sinh lớp 1 gặp luật chính tả và mãi sau này vẫn phải lưu ý đến chuyện đó. Mặt kh¸c chóng ta thÊy øng dông cña quy t¾c viÕt chÝnh t¶ sÏ gãp phÇn vµo viÖc gi÷ g×n và thống nhất của Tiếng Việt. Cho phép tôi mượn lời của giáo sư Hoàng Phê đã kết thóc bµi luËn nµy: “Trong một tương lai không xa ... chuẩn hoá chính tả sẽ tạo điều kiện thuận lîi cho viÖc sö dông m¸y tÝnh ®iÖn tö”. Chóc c¸c b¹n vËn dông thµnh c«ng! Qu¶ng S¬n, ngµy 16 th¸ng 4 n¨m 2005. Lop4.com.

<span class='text_page_counter'>(7)</span>