Kiểm tra học kì I năm học: 2014 - 2015 môn: Sinh học 8 thời gian làm bài: 45 phút ( không kể thời gian phát đề)

<span class='text_page_counter'>(1)</span>* = * =* =* =* =* Gi¸o. ¸n Ng÷ V¨n 8 = * =* =* =* =*. phòng giáo dục và đào tạo anh sơn trường t . h . c . s lạng sơn * = * = * = * = *. Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 8. Người thực hiện : Hoàng thị thu hằng. N¨m häc 2009 - 2010. 1 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> * = * =* =* =* =* Gi¸o. ¸n Ng÷ V¨n 8 = * =* =* =* =* Ngµy so¹n : 16/08/2009 Ngµy d¹y :. TiÕt 1, 2: V¨n b¶n. :. T«i ®i häc (Thanh TÞnh). * Mục tiêu cần đạt - C¶m nhËn ®­îc t©m tr¹ng bì ngì, nh÷ng c¶m gi¸c míi l¹ cña nh©n vËt "t«i" ë lần tựu trường đầu tiên trong đời. - ThÊy ®­îc ngßi bót v¨n xu«i giµu chÊt th¬, gîi d­ vÞ tr÷ t×nh man m¸c cña Thanh TÞnh. - Tích hợp với Tiếng Việt ở bài Cấp độ khái quát nghĩa của từ và phần làm văn ở bài Tính thống nhất của chủ đè văn bản. - Rèn luyện kỹ năng đọc diễn cảm và phân tích nhân vật. * CHUẩN Bị:- GV: Soạn bài và đọc tài liệu . - HS: §äc v¨n b¶n vµ so¹n bµi. * TiÕn tr×nh lªn líp A. ổn định lớp. kiểm tra bài cũ. - GV ổn định những nền nếp bình thường. - §©y lµ tiÕt häc ®Çu tiªn cña n¨m häc míi, GV kh«ng kiÓm tra bµi cò mµ chØ gîi không khí ngày khai trường, gợi kỷ niệm ngày đầu tiên đi học cách đây 8 năm để dẫn d¾t HS vµo bµi häc míi. GV ghi ®Çu bµi lªn b¶ng. B. Tổ chức đọc - hiểu văn bản. Hoạt động của thầy và trò. Nội dung cần đạt. Hoạt động 1 :. I. T×m hiÓu chung - GV cho HS đọc phần chú thích về tác 1. Tác giả gi¶, nhÊn m¹nh 2 ý nhá vÒ nhµ v¨n, nhµ - Sinh ra ë ngo¹i « thµnh phè HuÕ. Lín th¬ Thanh TÞnh lªn ®i häc råi lµm ë c¸c së t­, vÒ sau d¹y häc, lµm th¬, viÕt v¨n - thµnh c«ng nhÊt lµ truyÖn ng¾n. - C¸c truyÖn cña «ng to¸t lªn t×nh c¶m ªm dÞu, trong trÎo. V¨n nhÑ nhµng mµ thấm sâu, man mác buồn thương mà ngät ngµo l­u luyÕn. - GV nêu khái quát đặc điểm phong 2. Đọc văn bản cách truyện ngắn Tôi đi học hướng dẫn Đọc đúng văn bản tự sự (truyện ngắn) HS đọc đúng vai - nhân vật trong dòng nhưng giàu chất trữ tình: các đoạn hồi hồi tưởng. Gọi 2-3 HS đọc, lớp nhận xét, tưởng, độc thoại, đối thoại, kể và miêu GV có thể đọc mẫu. tả với bộc lộ cảm xúc... thay đổi giọng đọc cho phù hợp. - GV giải thích kĩ hơn một số từ ngữ 3. Từ ngữ khó: Các từ tựu trường, bất khã trong phÇn chó thÝch. giác, quyến luyến... (đặt trong hoàn cảnh giao tiÕp cô thÓ) . 2 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> * = * =* =* =* =* Gi¸o. ¸n Ng÷ V¨n 8 = * =* =* =* =*. ?V¨n b¶n cã thÓ chia lµm m¸y phÇn? 4. Bè côc: 3 phÇn: Néi dung cña tõng phÇn? Phần 1: từ đầu đến ''ngọn núi''. Phần 2: Tiếp đến '' nghỉ cả ngày nữa''. PhÇn 3: Cßn l¹i. Hoạt động 2 : II. Ph©n tÝch - GV nªu c©u hái cho c¶ líp: nh©n vËt 1. T©m tr¹ng nh©n vËt "t«i" trong chÝnh trong truyÖn ng¾n nµy lµ ai? T©m ngµy ®Çu ®i häc. trạng của nhân vật chính ấy được thể a. Trên con đường cùng mẹ tới trường. hiÖn qua nh÷ng t×nh huèng truyÖn (thêi + Con ®­êng, c¶nh vËt chung quanh vèn gian, thêi ®iÓm) nµo ? rÊt quen, nh­ng h«m nay thÊy l¹: C¶nh HS làm việc độc lập, đứng tại chỗ trả vật thay đổi vì trong lòng có sự thay đổi lêi. lín - ®i häc, kh«ng léi s«ng, kh«ng th¶ diÒu n÷a. - GV cho 1 HS đọc lại đoạn đầu (từ đầu + "Tôi" thấy mình trang trọng, đứng đắn đến ... trên ngọn núi) và nêu câu hỏi: (mặc áo vải dù đen). T©m tr¹ng cña nh©n vËt "t«i" trªn con + CÈn thËn, n©ng niu mÊy quyÓn vë, võa đường cùng mẹ đến trường? lóng tóng võa muèn thö søc m×nh vµ HS làm việc theo nhóm. Cử đại diện khẳng định mình đã đến tuổi đi học. tr×nh bµy, líp nhËn xÐt, GV bæ sung. b. Giữa không khí ngày khai trường: TiÕt 2 - GV cho 1 HS đọc đoạn tiếp (từ Trước + Sân trường đầy đặc cả người, ngôi sân trường ... đến ... xa mẹ tôi chút nào trường to rộng, không khí trang nghiêm  "t«i" lo sî vÈn v¬. hÕt). + Giống bọn trẻ, bỡ ngỡ đứng nép bên GV nhận xét cách đọc của HS, sau đó nêu câu hỏi: Tâm trạng nhân vật "tôi" người thân, như con chim con muốn bay giữa không khí ngày khai trường được nhưng còn e sợ, thèm được như những thể hiện như thế nào ? qua chi tiết, hình người học trò cũ. + Nghe tiếng trống trường vang lên thấy ¶nh nµo ? HS làm việc theo nhóm, đại diện các chơ vơ, vụng về lúng túng, chân dềnh nhãm tr×nh bµy, líp nhËn xÐt, GV bæ dµng, toµn th©n run run. sung, cho HS liên hệ bản thân qua hồi + Nghe ông đốc đọc tên cảm thấy quả ức, có thể cho HS bình một chi tiết, hình tim ngừng đập, quên cả mẹ đứng sau l­ng, giËt m×nh lóng tóng... ảnh nào đó, cho HS ghi tóm tắt vào vở. + Bước vào lớp mà cảm thấy sau lưng có một bàn tay dịu dàng đẩy tới trước, dúi ®Çu vµo lßng mÑ khãc nøc në, ch­a lÇn nµo thÊy xa mÑ nh­ lÇn nµy... c. Ngồi trong lớp đón nhận giờ học Hoạt động 3 : - GV gọi 1 HS đọc to phần cuối của đầu tiên. truyện (từ Một mùi hương lạ ... đến hết) + Cảm thấy vừa xa lạ vừa gần gũi với nêu câu hỏi: Tâm trạng của nhân vật cảnh vật (tranh treo tường, bàn ghế). "tôi" khi ngồi trong lớp đón nhận giờ + Với người bạn tí hon ngồi bên cạnh ch­a gÆp, nh­ng kh«ng c¶m thÊy xa l¹. häc ®Çu tiªn? HS làm việc độc lập, đứng tại chỗ trả + Vừa ngỡ ngàng vừa tự tin, nghiêm trang bước vào giờ học đầu tiên với bài lêi. Líp nhËn xÐt, GV bæ sung. T«i ®i häc Hoạt động 4 : 3 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> * = * =* =* =* =* Gi¸o. ¸n Ng÷ V¨n 8 = * =* =* =* =*. - GV nªu c©u hái kh¸i qu¸t: Em cã nhËn xÐt g× vÒ qu¸ tr×nh diÔn biÕn t©m tr¹ng cña nh©n vËt "t«i" trong truyÖn? vÒ nghÖ thuËt biÓu hiÖn t©m tr¹ng nh©n vËt ? HS làm việc theo nhóm, đại diện trả lời c©u hái, líp nhËn xÐt. GV bæ sung, HS ghi ý chÝnh vµo vë. (GV cã thÓ gîi ý mét sè bµi h¸t, ý th¬ nói về cảm xúc này để HS liên hệ, rung cảm sâu hơn về trách nhiệm của người lớn đối với trẻ em trong sự nghiệp giáo dôc).. Hoạt động 5: GV diÔn gi¶i: Ngµy nh©n vËt "t«i" lÇn đầu đến trường còn có người mẹ, những bậc phụ huynh khác, ông đốc và thầy gi¸o trÎ. Em có cảm nhận gì về thái độ, cử chỉ của những người lớn đối với các em bé lÇn ®Çu tiªn ®i häc? (So s¸nh víi bµi Cổng trưởng mở ra đã học ở lớp 7). HS làm việc độc lập, đứng tại chỗ trả lời. GV nhËn xÐt, bæ sung vµ cho HS ghi ý chÝnh vµo vë. Hoạt động 6: - GV cho 1 HS đọc phần Ghi nhớ trong SGK, sau đó chốt lại những điểm quan träng vÒ néi dung vµ nghÖ thuËt cña truyÖn ng¾n vµ rót ra bµi häc liªn hÖ b¶n th©n mçi HS. HS xem SGK hoÆc ghi nh÷ng ý tæng kÕt nµy vµo vë. Hoạt động 7: - GV tæ chøc cho HS lµm bµi tËp luyÖn tËp trong SGK trong kho¶ng 10 phót. - GV gọi lần lượt 3 HS (trung bình, khá, giái) tr×nh bµy bµi tËp. Líp nhËn xÐt, GV bæ sung. - GV cã thÓ ra thªm bµi tËp n©ng cao.. - DiÔn biÕn t©m tr¹ng cña nh©n vËt "t«i" trong ngµy ®Çu tiªn ®i häc: lóng tóng, e sî, ngì ngµng, tù tin vµ h¹nh phóc. - NghÖ thuËt biÓu hiÖn t©m tr¹ng nh©n vËt "t«i" lµ: + Bố cục theo dòng hồi tưởng của nhân vËt "t«i"  tÝnh chÊt cña håi ký. + KÕt hîp kÓ, t¶ víi béc lé c¶m xóc  giµu chÊt tr÷ t×nh, chÊt th¬. + Sö dông h×nh ¶nh so s¸nh cã hiÖu qu¶: "... C¶m gi¸c trong s¸ng n¶y në... nh­ mấy cành hoa tươi..." "... Họ như con chim đứng bên bờ tổ, nh×n qu·ng trêi réng muèn bay nh­ng cßn ngËp ngõng e sî..." nhờ vậy mà giúp người đọc cảm nhận rõ rµng, cô thÓ c¶m xóc cña nh©n vËt. 2. Những người xung quanh - Lµ mÑ cña nh©n vËt "t«i" cïng nh÷ng vị phụ huynh khác đưa con đến trường đều tràn ngập niềm vui và hồi hộp, trân träng tham dù buæi lÔ quan träng nµy. - Ông đốc là hình ảnh người thầy, người lãnh đạo từ tốn, bao dung, nhân hậu. - Thầy giáo trẻ tươi cười, giàu lòng thương yêu HS. Đây chính là trách nhiệm của gia đình, nhà trường đối với thế hệ trẻ tương lai. III. Tæng kÕt. - Kỷ niệm trong sáng, đẹp đẽ, ấm áp như còn tươi mới của tuổi học trò khi nhí vÒ ngµy ®Çu tiªn c¾p s¸ch ®i häc. - C¶m xóc ch©n thµnh tha thiÕt cña t¸c giả, qua đó thấy được tình cảm đối với người mẹ, với thầy cô, với bạn bè ... của t¸c gi¶. - Nghệ thuật viết truyện ngắn đặc sắc, giµu chÊt th¬... III. LuyÖn tËp. - Yªu cÇu HS biÕt tæng hîp, kh¸i qu¸t l¹i dßng c¶m xóc, t©m tr¹ng cña nh©n vật "tôi" thành các bước theo trình tự thời gian  Qua đó thấy được tính thèng nhÊt cña v¨n b¶n. - Cách biểu hiện dòng cảm xúc đó bằng sù kÕt hîp gi÷a tù sù (kÓ, t¶) vµ tr÷ t×nh 4. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> * = * =* =* =* =* Gi¸o. ¸n Ng÷ V¨n 8 = * =* =* =* =* (biÓu c¶m) cña ngßi bót Thanh TÞnh.. c. Hướng dẫn học ở nhà. - §äc l¹i v¨n b¶n theo c¶m xóc cña em sau khi ®­îc häc xong truyÖn ng¾n. Nắm những nội dung chính, tâm trạng nhân vật "tôi" và nét đặc sắc nghệ thuật cña truyÖn ng¾n. - ViÕt bµi hoµn chØnh (phÇn bµi tËp luyÖn tËp). - Chuẩn bị bài cho tiết sau: Cấp độ khái quát của nghĩa từ ngữ.. Ngµy so¹n : 20/08/2009 Ngµy d¹y :. TiÕt 3 :. Cấp độ khái quát của nghĩa từ ngữ * Mục tiêu cần đạt. Gióp HS : - Hiểu rõ cấp độ khái quát của nghĩa từ ngữ và mối quan hệ của chúng. - Rèn luyện năng lực sử dụng các cấp độ khái quát của nghĩa từ ngữ trong hoạt động giao tiếp. - Qua bµi häc, rÌn luyÖn n¨ng lùc t­ duy, nhËn thøc vÒ mèi quan hÖ gi÷a c¸i chung vµ c¸i riªng trong cuéc sèng. *ChuÈn bÞ: - GV: Soạn bài và đọc tài liệu tham khảo; - HS: Đọc và chuẩn bị bài ở nhà; tham khảo tài liệu có liên quan đến bài häc. * TiÕn tr×nh lªn líp A. ổn định lớp. kiểm tra bài cũ.. - GV ổn định những nền nếp bình thường. - GV có thể hệ thống hoá về nghĩa của từ (nghĩa đen, nghĩa bóng, đồng nghĩa, trái nghĩa, nhiều nghĩa...) rồi lấy ví dụ để chuyển tiếp vào bài học mới về Cấp độ khái quát cña nghÜa tõ ng÷. b. Tổ chức các hoạt động dạy - học. Hoạt động của thầy và trò. Nội dung cần đạt. Hoạt động 1: - GV cho HS quan sát sơ đồ trong SGK, qua sơ đồ gợi ý cho HS thấy mối quan hệ tầng bậc (cấp độ) của các loại động vật và mối quan hệ về nghĩa của từ ngữ. Sau đó nªu c¸c c©u hái. H·y so s¸nh: + Nghĩa của từ động vật với thú, chim, c¸? + Nghĩa của từ thú với từ voi, hươu ?. I. Tõ ng÷ nghÜa réng, tõ ng÷ nghÜa hÑp.. + Nghĩa của từ động vật rộng hơn nghĩa cña tõ thó, chim, c¸ (v× nã bao hµm c¸c lo¹i nhá nh­ thó, c¸...) + Tương tự như vậy, nghĩa của các từ thó - chim - c¸ lµ réng h¬n nghÜa cña c¸c tõ voi, tu hó, c¸ thu... Rót ra Ghi nhí (xem SGK) lµ: 5. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> * = * =* =* =* =* Gi¸o. ¸n Ng÷ V¨n 8 = * =* =* =* =*. + NghÜa cña tõ chim víi tu hó, s¸o ? + NghÜa cña tõ c¸ víi c¸ thu, c¸ r« ? HS đứng tại chỗ trả lời, lớp nhận xét, GV bổ sung cho đúng và đầy đủ. - GV cho 1 HS đọc phần Ghi nhớ trong SGK, líp theo dâi vµ ghi ý chÝnh vµo vë.. - NghÜa cña 1 tõ ng÷ cã thÓ réng hoÆc hÑp h¬n nghÜa cña tõ ng÷ kh¸c (nghÜa rộng khi từ ngữ đó bao hàm phạm vi nghÜa 1 sè tõ ng÷ kh¸c, nghÜa hÑp khi tõ ngữ đó được bao hàm phạm vi nghĩa của tõ kh¸c). - Mét tõ ng÷ cã nghÜa réng víi tõ ng÷ nµy nh­ng cã nghÜa hÑp víi tõ ng÷ kh¸c. Đó chính là cấp độ nghĩa của từ ngữ.. Hoạt động 2 : II. LuyÖn tËp. - GV cho HS đọc yêu cầu bài tập 1, gợi ý Bài tập 1 : Sơ đồ cấp độ khái quát nghĩa theo mẫu để HS làm việc độc lập. HS các từ ngữ sau : đứng tại chỗ hoặc lên bảng trình bày lớp y phôc vò khÝ nhËn xÐt, bæ sung. quÇn ¸o sóng bom quần đùi áo hoa súng trường bom bi quần dài áo dài đại bác bom napan Bµi tËp 2 : C¸c nghÜa réng lµ - GV cho HS làm việc theo nhóm ở BT2 a. Chất đốt; b. nghệ thuật; c. thức ăn; nhóm cử đại diện trình bày. Lớp nhận xét, d. nhìn; đ. đánh. GV bæ sung. Bµi tËp 3: Hoạt động 3 : GV cho HS đọc bài tập 3. HS làm việc Tìm từ ngữ có nghĩa được bao hàm độc lập, đứng tại chỗ trả lời, GV nhận xét, a. Xe cộ: xe đạp, xe ô tô, xe trâu ... bæ sung. b. Kim lo¹i: s¾t, thÐp... c. Hoa qu¶ : hoa hång, qu¶ thanh long, hoa bưởi... d. Người họ hàng : cô, dì, chú, bác... ®. Mang: x¸ch, khiªng, g¸nh... - GV cho HS làm việc độc lập, đứng tại Bài tập 4 : Gạch bỏ các từ không phù chç tr¶ lêi: g¹ch bá tõ nµo ? v× sao l¹i hîp. ph¶i g¹ch bá ? a. Thuèc l¸; b. thñ quü, c. bót ®iÖn; d. hoa tai. (V× nghÜa cña chóng kh«ng ®­îc bao hµm trong nghÜa cña tõ chØ chung nghÜa réng, kh«ng ph¶i lµ nghÜa hÑp n»m trong nghÜa réng). Bµi tËp 5 Hoạt động 4: - GV chia c¸c nhãm lµm bµi tËp nµy, cã Khãc (nghÜa réng)  nøc në, sôt sïi thÓ cã nhiÒu c¸ch gi¶i. GV cho c¸c nhãm (nghÜa hÑp). tr×nh bµy, líp nhËn xÐt, GV tæng kÕt (cã thÓ cã HS nghÜ : ®uæi - ch¹y - rÝu, kÐo trÌo - rÝu...) c. Hướng dẫn học ở nhà.. - Nắm nội dung bài: các cấp độ khái quát nghĩa của từ ngữ (nghĩa rộng, nghĩa hÑp). 6 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> * = * =* =* =* =* Gi¸o. ¸n Ng÷ V¨n 8 = * =* =* =* =*. - Viết đoạn văn có sử dụng 3 danh từ (trong đó có 1 danh từ mang nghĩa rộng và 2 danh từ mang nghĩa hẹp) và 3 động từ (trong đó có 1 động từ mang nghĩa rộng và 2 động từ mang nghĩa hẹp). - Chuẩn bị bài tiết sau : Tính thống nhất về chủ đề của văn bả. Ngµy so¹n: 20/08/2009 Ngµy d¹y : 24/08/2009. :. TiÕt 4 :. Tính thống nhất về chủ đề của văn b¶n. * Mục tiêu cần đạt. Gióp HS : - Nắm được tính thống nhất về chủ đề của văn bản. - Vận dụng để viết một văn bản đảm bảo tính thống nhất về chủ đề; biết xác định và duy trì đối tượng trình bày, chọn lựa sắp xếp các phần sao cho văn bản tập trung nêu bÊt ý kiÕn, c¶m xóc cña m×nh. *ChuÈn bÞ: - GV: Soạn bài và đọc tài liệu tham khảo; - HS: Đọc và chuẩn bị bài ở nhà; tham khảo tài liệu có liên quan đến bài häc. * TiÕn tr×nh lªn líp a. ổn định lớp. kiểm tra bài cũ :. - GV ổn định những nền nếp bình thường. - KiÓm tra bµi cò: Ph©n tÝch dßng c¶m xóc trong trÎo cña nh©n vËt "t«i" trong truyÖn ng¾n T«i ®i häc GV cho HS đứng tại chỗ đọc bài viết của mình. Lớp nhận xét, GV bổ sung, cho điểm sau đó GV dẫn dắt để vào bài mới, tìm hiểu tính thống nhất về chủ đề của văn b¶n. b. Tổ chức các hoạt động dạy - học Hoạt động của thầy và trò Nội dung cần đạt Hoạt động 1: GV cho HS đọc lại văn bản Tôi đi học, nêu câu hỏi trong SGK để HS định hướng tới khái niệm chủ đề của một văn bản. HS làm việc độc lập, đứng tại chỗ trả lời, GV nhËn xÐt, bæ sung. Cho HS ghi ý chính khái niệm Chủ đề của văn bản. GV có thể cho HS tìm chủ đề của văn bản đã được học như Thánh Gióng, Tiếng gà trưa, Cổng trường mở ra.. I. Chủ đề của văn bản.. - Văn bản Tôi đi học là hồi tưởng về nh÷ng kû niÖm s©u s¾c, trong s¸ng cña nh©n vËt "t«i" ngµy ®Çu ®i häc, c¾p sách tới trường. Đó là chủ đề của truyÖn ng¾n nµy. - Chủ đề của văn bản là vấn đề trung tâm, vấn đề cơ bản được tác giả nêu lên, đặt ra qua nội dung cụ thể của văn bản (là ý đồ, ý kiến, cảm xúc của tác 7. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> * = * =* =* =* =* Gi¸o. ¸n Ng÷ V¨n 8 = * =* =* =* =* gi¶).. Hoạt động 2 : - GV nªu c©u hái : Em hiÓu thÕ nµo lµ tính thống nhất về chủ đề của văn bản ? (GV có thể gợi ý để HS độc lập suy nghĩ vµ tr¶ lêi). - Tính thống nhất về chủ đề của văn bản Tôi đi học được thể hiện ở những phương diện nào? GV gợi ý để các nhóm trao đổi, thảo luận. Đại diện nhóm trình bày; líp gãp ý, GV bæ sung. (Cã thÓ ph©n tÝch tÝnh thèng nhÊt vÒ chñ đề trong truyền thuyết Thánh Gióng để HS hiÓu râ h¬n yªu cÇu vÒ tÝnh thèng nhất của chủ đề trong một văn bản).. II. Tính thống nhất về chủ đề cña v¨n b¶n.. - Tính thống nhất về chủ đề của văn b¶n lµ t¸c gi¶ ph¶i tËp trung ph¶n ¸nh, thể hiện một nội dung, một vấn đề nào đó, không lan man rời rạc (ví dụ chủ đề yêu nước, đoàn kết và đánh giặc trong Th¸nh Giãng). - Tính thống nhất về chủ đề của văn b¶n T«i ®i häc: + Tªn v¨n b¶n "T«i ®i häc": dù ®o¸n t¸c gi¶ sÏ nãi vÒ chuyÖn ®i häc ë líp, ë trường.... + Các từ ngữ thể hiện chủ đề đi học : tựu trường, lần đầu tiên đến trường, đi học, hai quyển vở mới, ông đốc, thầy gi¸o... + DiÔn biÕn t©m tr¹ng cña nh©n vËt "tôi" (cùng mẹ đi đến trường, trước không khí ngày khai trường, ngồi trong lớp đón nhận giờ học đầu tiên...). + Ng«n ng÷, c¸c chi tiÕt trong truyÖn đều tập trung tô đậm cảm giác ngỡ ngµng, trong s¸ng cña nh©n vËt "t«i" ngày đầu đến lớp. - GV cho 1 HS tóm tắt các ý vừa phân - Ghi nhớ về chủ đề và tính thống nhất tích và gọi 1 HS khác đọc ghi nhớ trong về chủ đề của văn bản (SGK) SGK để HS lựa chọn ý chính chép vào vở. Hoạt động 3 III. LuyÖn tËp - GV cho HS đọc bài tập 1, các nhóm tập Bài tập 1: trung trao đổi, cử đại diện trình bày, lớp a. Văn bản nói về rừng cọ quê tôi có nhËn xÐt, gãp ý bæ sung. tính thống nhất của chủ đề (tên văn GV gîi ý vÒ tªn v¨n b¶n, c¸c phÇn cña b¶n, phÇn më ®Çu giíi thiÖu kh¸i vÎ văn bản, từ ngữ được dùng trong văn bản đẹp quê tôi với rừng cọ trập trùng; phần để nói về rừng cọ... thân bài nói lên vẻ đẹp, sức mạnh, tác - GV cho HS nhận xét về trật tự các ý lớn dụng của cây cọ trong đời sống con của phần thân bài, có thể đảo các ý đó người. Phần kết bài là niềm tự hào và nçi nhí rõng cä quª nhµ; c¸c tõ ng÷ ®­îc kh«ng ? HS làm việc theo nhóm, đại diện nhóm nói về cọ được sử dụng nhiều lần...). b. C¸c ý lín trong phÇn th©n bµi. tr×nh bµy, líp bæ sung. + Vẻ đẹp, sức sống mãnh liệt và sức hÊp dÉn cña c©y cä. + Cọ che chở cho con người: nhà ở, trường học, xoè ô che mưa nắng. + Cọ gắn bó với con người, phục vụ cho 8 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> * = * =* =* =* =* Gi¸o. ¸n Ng÷ V¨n 8 = * =* =* =* =* con người: chổi cọ, nón cọ, làn cọ, mµnh cä, tr¸i cä om võa bÐo võa bïi.  C¸c ý lín ®­îc s¾p xÕp theo tr×nh tù hîp lý.. - GV cho HS độc lập suy nghĩ , đứng tại c. Tình cảm gắn bó giữa người dân với chç tr¶ lêi. Líp bæ sung, GV nhËn xÐt rõng cä. chung. + Hai c©u trùc tiÕp nãi vÒ t×nh c¶m gi÷a người dân sông Thao với cây cọ: "Căn nhà tôi ở núp dưới rừng cọ". "Cuéc sèng quª t«i g¾n bã víi c©y cä". + Các từ ngữ chỉ sự gắn bó giữa người víi c©y cä (®i trong rõng cä, ng«i trường khuất trong rừng cọ, cọ xoè ô lîp kÝn trªn ®Çu...) Bµi tËp 2 : Hoạt động 4 - GV cho HS đọc yêu cầu bài tập 2, HS - Các ý có khả năng làm cho bài viết làm việc theo nhóm, đại diện nhóm trình không đảm bảo tính thống nhất về chủ bµy. GV nhËn xÐt bæ sung. đề là a, e. - Lý do : các ý đó không phục vụ cho luËn ®iÓm chÝnh. Bµi tËp 3 Hoạt động 5: - GV cho HS đọc bài tập 3, HS làm việc - Các ý do bạn triển khai : theo nhóm, đại diện nhóm trình bày, lớp + Lạc chủ đề : ý c, g. nhËn xÐt, GV bæ sung. + Không hướng tới chủ đề : b, e - Cã thÓ tr×nh bµy nh­ sau : + Cø mïa thu vÒ, nh×n thÊy c¸c em nhá theo mẹ đến trường lòng lại xốn xang, rén r·. + Con đường đã từng qua lại nhiều lần tự nhiên cũng thấy lạ, cảnh vật đã thay đổi. + Muèn cè g¾ng tù mang s¸ch vë nh­ mét HS thùc sù. + Cảm thấy gần gũi, thân thương đối với lớp học và những người bạn mới. c. Hướng dẫn học ở nhà. - Nắm lại khái niệm chủ đề, hiểu sâu hơn tính thống nhất của chủ đề trong văn b¶n. - Lµm thªm bµi tËp ë nhµ : + Viết bài văn phát biểu cảm nghĩ khi đọc văn bản Tôi đi học (bài viết có 3 phần, riêng phần thân bài sắp xếp các ý chính cho hợp lý và đánh số thứ tự). - ChuÈn bÞ bµi tuÇn 2; tiÕt 1,2 (Trong lßng mÑ). Ngµy so¹n : 25/08/2009 Ngµy d¹y :26/08/2009 9 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> * = * =* =* =* =* Gi¸o. TiÕt 5,6:. V¨n b¶n:. ¸n Ng÷ V¨n 8 = * =* =* =* =*. Trong lßng mÑ. (TrÝch Nh÷ng ngµy th¬ Êu - Nguyªn Hång) * Mục tiêu cần đạt Gióp HS : - Hiểu được tình cảm đáng thương và nỗi đau tinh thần của nhân vật bé Hồng, cảm nhận được tình yêu thương mãnh liệt của chú đối với người mẹ. - Bước đầu hiểu được văn hồi ký và đặc sắc của thể văn này qua ngòi bút Nguyên Hång: Lêi v¨n tù truyÖn ch©n thµnh, giµu søc truyÒn c¶m, th¾m ®­îm chÊt tr÷ t×nh. * CHUẩN Bị:- GV: Soạn bài và đọc tài liệu . - HS: §äc v¨n b¶n vµ so¹n bµi.. * TiÕn tr×nh lªn líp a. ổn định lớp. kiểm tra bài cũ.. - GV ổn định những nền nếp bình thường. - KiÓm tra bµi cò + Nhân vật "tôi" khi bước vào lớp học cảm thấy chưa bao giờ xa mẹ như lúc này ? T¹i sao ? + GV gọi HS đứng tại chỗ trả lời, nhận xét, cho điểm. + GV bổ sung, nhấn mạnh : mẹ đã từng ôm ấp, nâng niu nay "tôi" đi học với bạn míi, cã thÇy c«... nªn c¶m thÊy thiÕu v¾ng vµ xa mÑ  t×nh c¶m mÑ con th¾m thiÕt. + GV chuyÓn tiÕp giíi thiÖu bµi míi : V¨n b¶n Trong lßng mÑ. b. Tổ chức đọc - hiểu văn bản. Hoạt động của thầy và trò. Nội dung cần đạt. Hoạt động 1 : - GV cho 1 HS đọc phần chú thích về tác giả, về các từ ngữ khó. Sau đó GV nhÊn m¹nh mÊy ®iÓm vÒ nhµ v¨n Nguyªn Hång, vÒ c¸c tõ ng÷ khã.. - GV nói sơ lược vài nét về hồi ký, cho 1 HS đọc đoạn Những ngày thơ ấu của Nguyễn Hoành Khung, gợi ý để HS đọc đoạn trích Trong lòng mẹ (2 HS đọc 2 đoạn để tiện việc phân tích). - GV cho HS t×m hiÓu bè côc ®o¹n trÝch. 2 HS đọc 2 đoạn được trình bày trước. Lớp trao đổi. GV nhận xét, bổ sung.. I. T×m hiÓu chung. 1. T¸c gi¶ - Sinh ở Nam Định, trước cách mạng sống ở xóm lao động nghèo Hải Phòng nên sáng tác của ông chủ yếu hướng tới những người cùng khổ gần gũi mà ông yêu thương tha thiết. - T¸c phÈm chÝnh : tiÓu thuyÕt BØ vá, Cöa biÓn, Nói rõng Yªn ThÕ. Th¬ (tËp th¬ Trêi xanh). Håi ký (Nh÷ng ngµy th¬ ấu - đoạn trích là chương 4). 2. §äc v¨n b¶n Đọc đúng đặc trưng văn bản hồi ký với tÝnh chÊt tù truyÖn nh­ng giµu søc truyÒn c¶m vµ tr÷ t×nh. 3. Tõ ng÷ khã (SGK) 4. Bè côc : 2 phÇn. - Phần 1 : Từ đầu đến......người ta hỏi đến chứ (Cuộc đối thoại giữa bà cô và bÐ Hång, nh÷ng ý nghÜ c¶m xóc cña chó về người mẹ). 10. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> * = * =* =* =* =* Gi¸o. ¸n Ng÷ V¨n 8 = * =* =* =* =* - PhÇn 2 : Cßn l¹i (cuéc gÆp gì bÊt ngê với mẹ và cảm giác vui sướng của bé Hồng).. Hoạt động 2 - GV cho 1 HS đọc lại phần 1. Lớp theo dõi, đọc thầm. GV nêu các câu hỏi chi tiÕt, cô thÓ nh­ sau : + C¸ch giíi thiÖu hoµn c¶nh, c¶nh ngé cña chó bÐ Hång ? + C¶nh ngé Êy t¹o nªn th©n phËn bÐ Hång ntn? + Hình ảnh bà cô xuất hiện và cuộc đối tho¹i gi÷a bµ c« vµ chó bÐ Hång diÔn ra theo tr×nh tù nh­ thÕ nµo ? (HS lµm viÖc độc lập, đứng tại chỗ trả lời. Lớp nhận xÐt, GV bæ sung).. Hoạt động 3 : - GV nªu c©u hái tæng hîp : qua sù ph©n tÝch trªn, em cã nhËn xÐt g× vÒ nh©n vËt bà cô và tình cảm của chú bé Hồng đối với mẹ đáng thương ? HS làm việc độc lập, đứng tại chỗ trả lêi. GV nhËn xÐt, rót ra nh÷ng ý chÝnh để HS dễ ghi chép vào vở. TiÕt 6. Hoạt động 4:. - GV cho 1 HS đọc phần 2, HS làm việc độc lập, chuẩn bị trả lời câu hỏi và gợi më cña GV : Qua đoạn đối thoại với bà cô, em cảm nhận tình cảm của bé Hồng đối với mẹ như thế nào ? (Câu hỏi này lướt nhanh vì đã phân tích ở phần trên). - GV hái : T©m tr¹ng cña cËu bÐ Hång. II. Ph©n tÝch. 1. Nh©n vËt bµ c«. - C¶nh ngé cña chó bÐ Hång : bè chÕt chưa đầy năm, mẹ phải tha phương cầu thực sinh sống, người thân trong nhà còng kh«ng th«ng c¶m cho hoµn c¶nh gia đình bé Hồng. - Bà cô xuất hiện và diễn biến cuộc đối tho¹i : + Bà cô "cười hỏi" chứ không phải là âu yÕm hái, nghiªm nghÞ hái (cã vµo Thanh Ho¸ ch¬i víi mÑ mµy kh«ng ?). ->Chú bé Hồng thương mẹ, nhận ra ý nghĩ cay độc của bà cô, và không trả lời (dï mÑ kh«ng göi quµ, kh«ng th­ tõ). -Không để tình thương yêu và lòng kính mÕn mÑ bÞ "tanh bÈn x©m ph¹m", bÐ Hồng đã trả lời dứt khoát và tự tin "cuối n¨m mî ch¸u thÕ nµo còng vÒ". + Bµ c« më giäng ngät ngµo, dô dç, thö lßng cËu bÐ : (mÑ lµm ¨n ph¸t tµi, cho tiÒn tµu xe, mÑ cã em bÐ, m¾t bµ c« long lanh, tươi cười kể chuyện, vỗ vai...) CËu bÐ Hång : cói ®Çu im lÆng, lßng nh­ th¾t l¹i, cæ häng nghÑn ø khãc kh«ng ra tiÕng... + Nh©n vËt bµ c« : lµ m¸u mñ ruét rµ nhưng lạnh lùng, cay độc trước cảnh ngộ của gia đình chú bé Hồng. Tác giả tố cáo hạng người sống tàn nhẫn, vô cảm trước tình máu mủ. + Chú bé Hồng: tội nghiệp, đáng thương, quý trọng mẹ và căm tức những cổ tục đã đầy đoạ con người. 2. Tình cảm của chú bé Hồng đối víi mÑ. a. Khi đối thoại với bà cô: + Bé Hồng tội nghiệp đáng thương, uất øc khi mÑ bÞ xóc ph¹m. + Nh÷ng ph¶n øng cña bÐ Hång phï hîp víi t©m lý, t×nh thÕ bµ c« qu¸ cay độc, thâm hiểm (Những cổ tục đã đầy đoạ mẹ tôi như hòn đá... mà nghiến cho kú n¸t vôn míi th«i). 11. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> * = * =* =* =* =* Gi¸o. ¸n Ng÷ V¨n 8 = * =* =* =* =*. khi ®­îc ë trong lßng mÑ? Nh÷ng chi tiÕt nµo nãi lªn t×nh c¶m cña bÐ Hång đối với mẹ? HS đứng tại chỗ trả lời. Lớp nhận xét GV bæ sung vµ cho ghi nh÷ng ý chÝnh. (HS cã thÓ b×nh c¸c chi tiÕt : võa ch¹y vừa gọi mẹ vừa lo không phải bị cười và tñi cùc). GV hái thªm : T¹i sao gÆp mÑ, chó bÐ Hång l¹i oµ lªn khãc nøc në ? HS đứng tại chỗ trả lời. Hoạt động 5 : - GV đọc chậm đoạn văn cuối cùng. Cho HS b×nh ®o¹n "Ph¶i bÐ l¹i vµ l¨n vào lòng một người mẹ, áp mặt vào bầu sữ nóng của người mẹ, để bàn tay người mÑ vuèt ve tõ tr¸n xuèng c»m, vµ g¶i rôm ở sống lưng cho, mới thấy người mẹ có một êm dịu vô cùng". Từ đó giải thích tên của chương hồi ký này "Trong lòng mÑ"? (GV cã thÓ cho HS t×m nh÷ng c©u th¬, nh÷ng bµi h¸t, nh÷ng bé phim nãi vÒ tấm lòng người mẹ để bài giảng thêm sinh động).. Hoạt động 6 - GV nªu c©u hái : Qua v¨n b¶n trªn, em hiÓu thÕ nµo lµ håi ký? (Gợi ý : hồi tưởng lại rồi ghi chép, nhân vật tôi vừa kể vừa bộc lộ thái độ cảm xóc?). HS làm việc theo nhóm, đại diện nhóm tr×nh bµy, líp nhËn xÐt. GV bæ sung. - Em cã nhËn xÐt g× vÒ t×nh huèng truyện ? (HS đứng tại chỗ trả lời). - GV nªu c©u hái : C¸ch thÓ hiÖn dßng c¶m xóc cña bÐ Hång (diÔn biÕn t©m lÝ).. Hoạt động 7:. b. Khi ®­îc ë trong lßng mÑ : + Ngµy giç ®Çu cña bè, mÑ vÒ. + ®uæi theo xe vµ gäi bèi rèi .+Võa ch¹y võa gäi võa sî kh«ng ph¶i mÑ th× sÏ thÑn vµ tñi cùc. + Xe ch¹y chËm, ®uæi kÞp, thë hång héc, trÌo lªn xe, oµ lªn khãc nøc në  Hồng cảm động mạnh. Giọt nước mắt dçi hên mµ h¹nh phóc vµ m·n nguyÖn (không giống như giọt nước mắt khi trả lêi bµ c«). Cảm giác sung sướng đến cực điểm khi ®­îc ngåi trong lßng mÑ : + khuôn mặt mẹ vẫn tươi sáng, không cßm câi +áp đùi mẹ, ngả vào cánh tay mẹ, thấy l¹i c¶m gi¸c Êm ¸p... m¬n man, h¬i quÇn ¸o vµ mïi trÇu th¬m tho cña mÑ... (bång bÒnh trong h¹nh phóc cña t×nh mÉu tö). + không còn nhớ mẹ đã hỏi gì và em đã tr¶ lêi nh÷ng g×. ChØ tho¸ng nhí c©u nãi cña c« ruét : "Vµo Thanh Ho¸ ®i...", nh­ng bÞ ch×m ®i ngay, kh«ng nghÜ ngîi g× n÷a. =>T×nh mÉu tö thiªng liªng, s©u nÆng. _ Tên của chương 4 chính là mang ý nghÜa Êy: mÑ vç vÒ, «m Êp, che chë... - Håi ký : Nhí l¹i, ghi chÐp. Nh©n vËt t«i võa kÓ võa béc lé c¶m xóc. TÝnh chÊt tr÷ t×nh, biÓu c¶m (giäng ®iÖu, lêi v¨n). - T×nh huèng vµ néi dung c©u chuyÖn (tình cảnh đáng thương của Hồng, thái độ và cái nhìn của bà cô, người mẹ đáng thương âm thầm chịu đựng những thành kiến tàn ác, niềm sung sướng khi ở trong lßng mÑ...) - Chân thành, xúc động (là niềm xót xa tñi nhôc, lßng c¨m giËn s©u s¾c quyÕt liệt, tình thương yêu nồng nàn thắm thiÕt)  gãp phÇn t¹o nªn chÊt tr÷ t×nh trong nghÖ thuËt viÕt v¨n cña Nguyªn Hång. III. Tæng kÕt.. 12 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> * = * =* =* =* =* Gi¸o. ¸n Ng÷ V¨n 8 = * =* =* =* =*. - Giáo viên cho 1 học sinh đọc phần ghi nhí (SGK) Gi¸o viªn nhÊn m¹nh, hÖ thèng l¹i néi dung và nét đặc sắc nghệ thuật của câu chuyÖn nµy. - Häc sinh ghi nh÷ng ý chÝnh vµo vë. - Giáo viên cho học sinh đọc phần đọc thêm để bổ sung cho phần tổng kết.. Hoạt động 8: - GV tæ chøc cho HS lµm bµi tËp (c©u hái 5). Gîi ý : Nhµ v¨n cña phô n÷. Nhà văn của nhi đồng. Chøng minh b»ng "Trong lßng mÑ". - HS làm việc theo nhóm, cử đại diện trình bày đề cương. Lớp nhận xét, GV bæ sung hoµn chØnh.. 1. Néi dung:- C¶nh ngé, diÔn biÕn t©m trạng của chú bé Hồng trong chương hồi ký này (đáng thương; uất ức khi người ta xúc phạm tới người mẹ, sung sướng khi ®­îc trong lßng mÑ). - Chia sÎ, th«ng c¶m víi chó bÐ Hång và người mẹ đáng thương (giá trị nhân đạo). 2. Nghệ thuật:- Những nét đặc sắc của håi ký: kÓ vµ béc lé c¶m xóc, giäng v¨n thiết tha đằm thắm chất trữ tình, ngôn ng÷ vµ h×nh ¶nh so s¸nh giµu tÝnh gîi c¶m... IV. LuyÖn tËp. Chứng minh một nhận định : + Nguyªn Hång lµ nhµ v¨n cña phô n÷: Viết về những người phụ nữ trong xã héi cò nhiÒu (T¸m BÝnh trong BØ vá). "Trong lßng mÑ" : Nh©n vËt bµ c« tµn ác, người mẹ đáng thương  thái độ tr©n träng. + Nguyªn Hång lµ nhµ v¨n cña nhi đồng. \ ThÕ giíi trÎ em trong nh÷ng s¸ng t¸c cña «ng. \ "Trong lßng mÑ": Chó bÐ Hång cã cảnh ngộ đáng thương, nhạy cảm, thương yêu mẹ, có niềm tin ở người mẹ.. c. Hướng dẫn học ở nhà :. - Nắm vững nội dung và nét đặc sắc nghệ thuật của câu chuyện Trong lòng mẹ. - Lµm bµi tËp ë nhµ (c©u hái 3) : v¨n Nguyªn Hång giµu chÊt tr÷ t×nh. Gîi ý : + T×nh huèng vµ cèt truyÖn. + C¸ch thÓ hiÖn c¶m xóc, t©m tr¹ng nh©n vËt (kÓ vµ béc lé c¶m xóc) + Tõ ng÷, h×nh ¶nh so s¸nh. Giäng v¨n tr÷ t×nh... - Chuẩn bị bài tiết sau : Trường từ vựng. Ngµy so¹n : 27/08/2009 Ngµy d¹y :. 13 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> * = * =* =* =* =* Gi¸o. TiÕt 7 :. ¸n Ng÷ V¨n 8 = * =* =* =* =*. Trường từ vựng * Mục tiêu cần đạt. Gióp HS : - Hiểu được thế nào là trường từ vựng, biết xác lập các trường từ vựng đơn giản. - Bước đầu hiểu được mối quan hệ giữa trường từ vựng với các hiện tượng ngôn ngữ học đã học như đồng nghĩa, trái nghĩa, ẩn dụ, hoán dụ... để vận dụng trong việc học v¨n vµ lµm v¨n. *ChuÈn bÞ: - GV: Soạn bài và đọc tài liệu tham khảo; - HS: Đọc và chuẩn bị bài ở nhà; tham khảo tài liệu có liên quan đến bài häc. * TiÕn tr×nh lªn líp : a. ổn định lớp. kiểm tra bài cũ.. - GV ổn định những nền nếp bình thường. - KiÓm tra bµi cò : + Về cấp độ khái quát nghĩa của từ ngữ (nghĩa rộng, nghĩa hẹp) + Bài tập đã giao về nhà : Viết đoạn văn có sử dụng 3 danh từ, 3 động từ trong đó cã 1 nghÜa réng, 2 nghÜa hÑp. + HS đứng tại chỗ trả lời. Lớp nhận xét. + GV nhận xét, cho điểm và dẫn dắt giới thiệu bài mới Trường từ vựng. b. Tổ chức các hoạt động dạy - học. Hoạt động của thầy và trò. Nội dung cần đạt. Hoạt động 1 - GV cho 1 HS đọc đoạn văn in nghiêng (trÝch Nh÷ng ngµy th¬ Êu) vµ nªu c©u hái : c¸c tõ in ®Ëm trong ®o¹n v¨n cã nÐt chung g× vÒ nghÜa ? HS đứng tại chỗ trả lời. GV nhận xét và dẫn dắt cho HS hiểu khái niệm "trường" rồi "trường từ vựng" GV cho HS đọc phần Ghi nhớ. - GV cho HS một số "trường" về đồ dïng häc tËp, vÒ c©y cèi, vÒ thÓ lo¹i v¨n học... để HS tìm từ ngữ cho các "trường" đó. (HS đứng tại chỗ trả lời. Lớp nhận xét).. I. Thế nào là trường từ vựng. 1. Các từ mặt, mắt, da, gò má, đùi, đầu, cánh tay, miệng đều chỉ bộ phận của cơ thể con người. Vậy : Trường từ vựng là tập hợp tất cả c¸c tõ cã nÐt chung vÒ nghÜa.. 14 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> * = * =* =* =* =* Gi¸o. ¸n Ng÷ V¨n 8 = * =* =* =* =*. Hoạt động 2: - Giáo viên cho 4 học sinh đọc lần lượt c¸c môc a, b, c, d trong phÇn L­u ý (SGK) sau đó giáo viên vừa giải thích võa lÊy thªm dÉn chøng minh ho¹. Gi¸o viªn cho häc sinh ghi v¾n t¾t vµo vở các điều lưu ý về trường từ vựng.. 2. L­u ý. a. Một trường từ vựng có thể bao gồm nhiều trường từ vựng nhỏ hơn (tính hệ thống của trường từ vựng). b. Một trường từ vựng có thể bao gồm những từ khác biệt nhau về từ loại (đặc điểm ngữ pháp của các từ cùng "trường"). c. Hiện tượng nhiều nghĩa, một từ có thể thuộc nhiều trường từ vựng khác nhau (tÝnh phøc t¹p) . d. Chuyển trường từ vựng để tăng thêm tÝnh nghÖ thuËt cña ng«n tõ b»ng Èn dô, nhân hoá, so sánh... (quan hệ giữa trường tõ vùng víi c¸c biÖn ph¸p tu tõ).. Hoạt động 3: II. LuyÖn tËp. - GV tæ chøc cho HS lµm bµi tËp 1. HS Bµi tËp 1 : đứng tại chỗ trả lời. Lớp nhận xét, bổ sung. Trường từ vựng "người ruột thịt" trong truyÖn ng¾n Trong lßng mÑ (mÑ, c«, thÇy, em, con, cËu, mî...). - GV cho 1 HS đọc BT2, chia nhóm để Bài tập 2 : Đặt tên các trường từ vựng. các em trao đổi và trình bày. GV nhận a. Dụng cụ đánh bắt thuỷ sản. xÐt, bæ sung. b. Dụng cụ để đựng. c. Hoạt động của chân. d.Tr¹ng th¸i t©m lý. ®. TÝnh c¸ch. e. Dụng cụ để viết. - GV cho HS đọc BT3 học sinh làm bài Bài tập 3 : Các từ in đậm (Hoài nghi, độc lập, đứng tại chỗ trả lời. Lớp nhận khinh miệt, ruồng rẫy, thương yêu, kính xÐt bæ sung. mến, rắp tâm) thuộc trường từ vựng thái độ. - GV cho HS đọc BT4 và đứng tại chỗ Bài tập 4 : tr¶ lêi. Líp nhËn xÐt bæ sung - Trường khứu giác : mũi, miệng, thơm, ®iÕc, thÝnh. - Trường thính giác : tai, nghe, điếc, rõ, thính.. 15 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> * = * =* =* =* =* Gi¸o. ¸n Ng÷ V¨n 8 = * =* =* =* =*. GV cho HS đọc BT5, HS làm việc theo Bài tập 5 : nhóm, đại diện nhóm trình bày. Lớp Trường dụng cụ đánh bắt nhËn xÐt, GV bæ sung (GV gîi ý vÒ hiÖn thuỷ sản (lưới, câu vó...) tượng nhiều nghĩa của từ để HS tìm hiểu Lưới Trường vòng vây (lưới trời, s©u h¬n) giăng lưới bắt kẻ gian...) Trường dụng cụ sinh hoạt (lưới sắt, túi lưới...) ... Trường nhiệt độ (lạnh cóng, gi¸ l¹nh, nãng, Êm...) Trường thái độ (lạnh lùng, l¹nh nh¹t...) L¹nh ... Trường chiến đấu (tiến công, Phßng phßng thñ, phßng ngù...) thñ Trường thái độ ứng xử (giữ gìn, thñ thÕ, phßng thñ...) ... - GV cho HS đọc bài tập 6. HS làm việc Bài tập 6 : độc lập, đứng tại chỗ trả lời. GV nhận Chuyển từ trường "quân sự" sang trường xÐt, bæ sung. "n«ng nghiÖp" c. Hướng dẫn học ở nhà :. - Nắm vững trường từ vựng trên cơ sở tính nhiều nghĩa của từ tiếng Việt. - Tìm các trường từ vựng "trường học" và "bóng đá" để làm bài tập 7 (Viết đoạn v¨n). - ChuÈn bÞ bµi cho tiÕt sau Bè côc cña v¨n b¶n.. Ngµy so¹n : 31/08/2009 Ngµy d¹y :01/09/2009. TiÕt 8 :. Bè côc cña v¨n b¶n. * Mục tiêu cần đạt. Giúp HS hiểu và biết cách sắp xếp các nội dung trong văn bản, đặc biệt là trong phần thân bài sao cho mạch lạc, phù hợp với đối tượng và nhận thức của người học. *ChuÈn bÞ: - GV: Soạn bài và đọc tài liệu tham khảo; - HS: Đọc và chuẩn bị bài ở nhà; tham khảo tài liệu có liên quan đến bài häc. * TiÕn tr×nh lªn líp. a. ổn định lớp. kiểm tra bài cũ. - GV ổn định những nền nếp bình thường. - Kiểm tra bài cũ : 2 bài tập đã giao về nhà ở giờ TLV tuần trước.. 16 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> * = * =* =* =* =* Gi¸o. ¸n Ng÷ V¨n 8 = * =* =* =* =*. + Viết đoạn văn phát biểu cảm nghĩ khi đọc Tôi đi học (đảm bảo tính thống nhất của chủ đề). + Triển khai ý "HS lớp 8 với việc bảo vệ môi trường" (tập trung chủ đề). + GV cho HS tr×nh bµy bµi tËp, líp nhËn xÐt. + GV nhËn xÐt, bæ sung, cho ®iÓm vµ chuyÓn tiÕp giíi thiÖu vµo bµi míi (Tõ viÖc thống nhất chủ đề, tập trung chủ đề đến cách sắp xếp các nội dung  bố cục văn bản. B. Tổ chức các hoạt động dạy - học. Hoạt động của thầy và trò. Nội dung cần đạt. Hoạt động 1 : (Phần này lướt nhanh) - GV cho 1 HS nh¾c l¹i bè côc vµ m¹ch lạc trong văn bản các em đã được học. Cho 1 HS khác đọc văn bản Người thầy đạo cao đức trọng, nêu 4 câu hỏi trong SGK. - HS làm việc độc lập ở câu hỏi 1, 2 (đứng tại chỗ trả lời). Lớp nhận xét, bổ sung. Câu 3 và 4 làm việc theo nhóm, đại diện nhãm tr×nh bµy, líp nhËn xÐt, GV bæ sung, nhÊn m¹nh bè côc 3 phÇn cña v¨n b¶n vµ mèi liªn hÖ chÆt chÏ, l« gÝc, khoa häc cña 3 phÇn. Hoạt động 2 : - GV nªu l¹i yªu cÇu tõng phÇn (phÇn më ®Çu, phÇn kÕt bµi ng¾n gän, phÇn th©n bµi phøc t¹p vµ ®­îc tæ chøc, s¾p xếp theo nhiều cách khác nhau...) để HS nhí l¹i. - GV chia 4 nhãm, mçi nhãm tr×nh bµy yªu cÇu phÇn th©n bµi cña T«i ®i häc, Trong lòng mẹ, Người thầy đạo cao đức trọng và tả người - vật, phong cảnh... líp nhËn xÐt, GV bæ sung cho tõng nhãm.. i. Bè côc cña v¨n b¶n.. - V¨n b¶n cã 3 phÇn : më bµi, th©n bµi, kÕt bµi. - Văn bản "Người thầy đạo cao đức träng" cã 3 phÇn : Phần 1 : Từ đấu đến danh lợi (giới thiệu kh¸i qu¸t vÒ danh tÝnh cña thÇy Chu V¨n An). Phần 2: Tiếp đó đến vào thăm (thầy Chu Văn An tài cao, đạo đức, được quý träng). Phần 3 : Còn lại (mọi người tiếc thương khi «ng mÊt ). - Ba phÇn trªn liªn hÖ víi nhau : phÇn 1 giíi thiÖu kh¸i qu¸t, phÇn 2 nªu nh÷ng biểu hiện cụ thể của tài năng và đạo đức. Phần 3 là kết quả của 2 phần trên. II. C¸ch bè trÝ, s¾p xÕp néi dung phÇn th©n bµi cña v¨n b¶n * V¨n b¶n T«i ®i häc.. Sắp xếp theo sự hồi tưởng những kỷ niệm về buổi đến trường đầu tiên của t¸c gi¶. - C¸c c¶m xóc l¹i ®­îc s¾p xÕp theo tr×nh tù thêi gian (c¶m xóc trªn ®­êng đến trường, giữa sân trường, khi bước vµo líp häc). *V¨n b¶n Trong lßng mÑ : s¾p xÕp theo diÔn biÕn t©m tr¹ng cña bÐ Hång. + Thương mẹ và căm gét những cổ tục khi nghe bµ c« cè t×nh bÞa chuyÖn nãi xÊu mÑ bÐ Hång. + Niềm vui sướng khi được ở trong lòng mẹ. *Văn bản Người thầy đạo cao đức träng: + Chu Văn An là người tài cao. + Chu Văn An là người đạo đức, được kÝnh träng. Khi t¶ : 17. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> * = * =* =* =* =* Gi¸o. ¸n Ng÷ V¨n 8 = * =* =* =* =* + T¶ phong c¶nh: theo thø tù kh«ng gian. + Tả người, con vật: chỉnh thể - bộ phận hoÆc t×nh c¶m, c¶m xóc.. Hoạt động 3 : - GV nªu c©u hái : Tõ c¸c bµi tËp trªn, h·y cho biÕt c¸ch s¾p xÕp néi dung phÇn th©n bµi cña v¨n b¶n phô thuéc vµo nh÷ng yÕu tè nµo, theo tr×nh tù nµo ? HS làm việc độc lập, đứng tại chỗ trả lêi. Líp nhËn xÐt, GV bæ sung vµ cho HS ghi ý chính. Sau đó cho 1 HS đọc phÇn Ghi nhí trong SGK. Hoạt động 4: - GV c¨n cø vµo néi dung vµ thêi gian để tổ chức luyện tập. GV cho HS đọc bài tập 1 (a, b, c) và gợi ý để HS làm việc độc lập, đứng tại chỗ trình bày. Lớp nhËn xÐt, bæ sung. - GV nhấn mạnh để HS hiểu thêm cách tr×nh bµy ý trong c¸c ®o¹n v¨n theo mét tr×nh tù hîp lý, chÆt chÏ, thèng nhÊt qua bµi tËp 1.. - S¾p xÕp néi dung phÇn th©n bµi phô thuộc vào kiểu bài, ý đồ giao tiếp của người viết. Các ý, nội dung thường được sắp xếp theo tr×nh tù thêi gian, kh«ng gian, vÊn đề... phù hợp với đối tượng, nhận thức của người đọc. III. LuyÖn tËp. Bµi tËp 1 : C¸ch tr×nh bµy ý trong c¸c ®o¹n v¨n sau : a. Về những đàn chim trong "Đất rừng phương Nam" + Từ xa : chim như đàn kiến chui ra từ lòng đất. + Càng đến gần: rõ tiếng chim, hót, chim ®Ëu tr¾ng xo¸... + §i xa dÇn : vÉn thÊy chim ®Ëu tr¾ng xo¸ (Theo trËt tù kh«ng gian) b. VÒ phong c¶nh Ba V× trong "Vêi vîi Ba V×" + Ba Vì : bầu trời, sương mù, mây, trăng vµng mÞn... + Xung quanh Ba V× : §ång b»ng, rõng keo, hồ nước... (Theo tr×nh tù kh«ng gian). c. Søc sèng cña d©n ViÖt trong cæ tÝch. + §o¹n 1 : luËn ®iÓm "LÞch sö ... ®au thương... vui vẻ...". + §o¹n 2, 3 : 2 luËn cø (vÒ truyÖn Hai Bà Trưng và Phù Đổng Thiên Vương). (Hai luËn cø cã tÇm quan träng nh­ nhau đối với luận điểm). - GV cho c¸c nhãm lµm bµi tËp 2. §¹i Bµi tËp 2 : CÇn s¾p xÕp c¸c ý nh­ sau : diện nhóm trình bày, lớp góp ý về cách - Thương mẹ và căm gét những cổ tục s¾p xÕp ý cña tõng nhãm. khi nghe bµ c« cè t×nh bÞa chuyÖn nãi GV nhËn xÐt, bæ sung cho hoµn chØnh. xÊu mÑ bÐ Hång. - Niềm vui sướng khi được ở trong lòng mÑ. (Theo diÔn biÕn t©m tr¹ng cña chó bÐ Hång). Bµi tËp 3 : Giao vÒ nhµ. c. Hướng dẫn học ở nhà. 18 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> * = * =* =* =* =* Gi¸o. ¸n Ng÷ V¨n 8 = * =* =* =* =*. - HS cÇn n¾m v÷ng bè côc cña mét v¨n b¶n vµ c¸ch s¾p xÕp néi dung ë phÇn th©n bµi theo tr×nh tù hîp lý, chÆt chÏ. - Lµm bµi tËp 3 : NhËn xÐt c¸ch tr×nh bµy ë môc a, b (sai, thiÕu, thõa...?). Nªn t×m ý nµo, nªn s¾p xÕp l¹i nh­ thÕ nµo cho hîp lý ? - Chuẩn bị bài tuần sau : Bài 3 tiết 1 Tức nước vỡ bờ. Ngµy so¹n : 31/08/2009 Ngµy d¹y :01/09/2009. TiÕt 9 :. Tức nước vỡ bờ. V¨n b¶n (Trích tiểu thuyết Tắt đèn của Ngô Tất Tố). * Mục tiêu cần đạt. Gióp HS : - Qua đoạn trích thấy được bộ mặt tàn ác bất nhân của chế độ xã hội đương thời và tình cảnh đau thương của người nông dân cùng khổ trong xã hội; cảm nhận được cái quy luật của hiện thực là có áp bức có đấu tranh; thấy được vẻ đẹp tâm hồn và sức sống tiềm tàng của người phụ nữ nông thôn trước cách mạng. - Thấy được những nét đặc sắc trong nghệ thuật viết truyện của tác giả. *ChuÈn bÞ: - GV: Soạn bài và đọc tài liệu tham khảo; - HS: Đọc và chuẩn bị bài ở nhà; tham khảo tài liệu có liên quan đến bài häc. * TiÕn tr×nh lªn líp a. ổn định lớp. kiểm tra bài cũ.. - GV ổn định những nền nếp bình thường. - KiÓm tra bµi cò + V¨n Nguyªn Hång giµu chÊt tr÷ t×nh ? + GV nhËn xÐt, bæ sung, nhÊn m¹nh c¸c ý (kÕt hîp nhuÇn nhuyÔn gi÷a kÓ vµ béc lé c¶m xóc, c¸c h×nh ¶nh biÓu hiÖn t©m tr¹ng vµ h×nh ¶nh so s¸nh, lêi v¨n say mª kh¸c thường như được viết trong dòng cảm xúc dào dạt...). + Sau đó GV chuyển tiếp vào bài mới Tức nước vỡ bờ. b. Tổ chức đọc - hiểu văn bản. Hoạt động của thầy và trò Hoạt động 1 : - GV cho 1 HS đọc phần chú thích về tác giả Ngô Tất Tố, sau đó GV nhấn m¹nh mÊy ý vÒ nhµ v¨n.. Nội dung cần đạt I. T×m hiÓu chung.. 1. T¸c gi¶ - XuÊt th©n nhµ nho gèc n«ng d©n, häc giái; viÕt v¨n, lµm b¸o, dÞch thuËt. - Viết nhiều về đề tài nông dân và người phụ nữ trước cách mạng. - Sau cách mạng hoạt động văn hoá, tuyªn truyÒn phôc vô kh¸ng chiÕn. - Trước khi đọc đoạn trích, GV tóm tắt 2. Đọc văn bản. sơ lược tiểu thuyết Tắt đèn; nhấn mạnh - Diễn tả được diễn biến sự kiện và tâm lý vÞ trÝ, néi dung cña ®o¹n trÝch trong t¸c nh©n vËt. phÈm. - Chú ý ngôn ngữ nhân vật (cai lệ, người 19 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> * = * =* =* =* =* Gi¸o. ¸n Ng÷ V¨n 8 = * =* =* =* =*. GV tổ chức cho HS đọc đoạn trích đúng đặc trưng thể loại. GV nhận xét và đọc mÉu.. - GV cho 1 HS đọc chú thích các từ ngữ khã, gi¶i nghÜa thªm mét sè tõ ng÷ kh¸c để HS dễ tiếp nhận đoạn trích Hoạt động 2 : - Trước khi phân tích, GV nêu câu hỏi : ®o¹n trÝch nãi vÒ sù viÖc g×, vÒ nh÷ng nhân vật nào để định hướng tìm hiểu văn bản cho HS (gia đình chị Dậu thiếu tiền nạp suất sưu người em chồng chết, anh Dậu ốm yếu, bọn cai lệ ập đến, chị DËu ph¶i b¶o vÖ chång). GV cho HS đọc đoạn đầu. GV trình bày 2 ý (nh­ bªn) vµ HS ghi vµo vë. Hoạt động 3 : - GV nªu c©u hái : Nh©n vËt cai lÖ ®­îc t¸c gi¶ miªu t¶ nh­ thÕ nµo (ng«n ng÷, hành động, tính cách). HS độc lập suy nghÜ, GV cho HS ghi nh÷ng ý chÝnh vµo vë.. Hoạt động 4 : - GV cho HS đọc đoạn tiếp theo, gợi ý để HS quan sát, suy ngẫm về hành động, ngôn ngữ, tính cách của chị Dậu đối với chồng và đối với bọn tay sai. Gợi ý : + Cử chỉ, thái độ, lời nói... đối với chång? + Diễn biến phản ứng của chị đối với tên cai lệ ? (thái độ, lời nói, hành động).. nhà lý trưởng và chị Dậu) 3. Tõ ng÷ khã Sưu, lý trưởng, cai lệ, lực điền, đình, làm phóc, khÊt II. Ph©n tÝch :. 1. T×nh thÕ cña chÞ DËu khi bän tay sai xông đến. - Vụ thuế đến, nhà nghèo, chị Dậu đã ph¶i b¸n con - b¸n chã - b¸n c¶ g¸nh khoai nép s­u cho chång, nh­ng em chång chÕt n¨m T©y vÉn ph¶i nép s­u. Anh DËu bÞ b¾t, võa ®­îc th¶ vÒ, èm yÕu tưởng chết đêm qua...  ý nghĩa tố cáo XHPK víi chÝnh s¸ch thuÕ kho¸ nÆng nÒ. - ChÞ ph¶i lo b¶o vÖ tÝnh m¹ng cho chång. 2. Nh©n vËt cai lÖ Tay sai đắc lực của bộ máy cai trị trong x· héi cò. - Hắn sầm sập tiến vào, trợn ngược hai mắt, đùng đùng giật phắt chiếc thừng, bịch vào ngực chị Dậu đánh bốp... - H¾n qu¸t, thÐt, hÇm hÌ, nham nh¶m...; gièng nh­ tiÕng sña, rÝt, gÇm cña thó d÷. + Đối với anh Dậu hắn chỉ chực đánh, trói và đưa anh ra đình, không cần biết anh ®ang rÊt yÕu. + Đối với chị Dậu hắn không cần đến lời van xin, hắn đểu cáng trơ tráo đến rợn người. XuÊt hiÖn Ýt, nh­ng h×nh ¶nh tªn cai lÖ được miêu tả sống động, điển hình cho lo¹i tay sai mÊt hÕt nh©n tÝnh. 3. Nh©n vËt chÞ DËu a. §èi víi chång. - Anh Dậu bị đánh, ốm yếu. Chị nấu ch¸o, qu¹t cho chãng nguéi, rãn rÐn, bưng đến chỗ chồng, ngọt ngào "thầy em.... đỡ xót ruột", chờ xem chồng ăn có ngon miÖng kh«ng ? - Van xin cho chång "Nhµ ch¸u míi tØnh ®­îc mét lóc..." - Đánh nhau với tên cai lệ để bảo vệ tính m¹ng cho chång. b.§èi víi tªn cai lÖ - Van xin chóng tha cho chång, chÞ biÕt 20 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(21)</span>