Bài giảng môn học Ngữ văn lớp 7 - Bài 1 - Tiết 1: Văn bản: Cổng trường mở ra (Tiết 10)

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Ngày soạn: 16/08/2010 Ngày giảng: 17/08/2010. Bài 1- Tiết 1: Văn bản: Cổng trường mở ra - Li Lan A/ Mục tiêu; 1/ Kiến thức: Cảm nhận được những tình cảm thiêng liêng sâu nặng của cha mẹ đối với con cái. Thấy được ý nghĩa to lớn của nhà trường đới với cuộc đời của mỗi con người. 2/ Kĩ năng: Biết tìm hiểu văn bản nhật dụng theo phương thức biểu cảm. - Rèn kĩ năng đọc diễn cảm, phân tích nội tâm nhân vật. 3/ Thái độ: Thể hiện thái độ kính yêu cha mẹ, thầy cô…,có ý thức vươn lên trong học tập, và các hoạt động khác. Giáo dục lòng kính yêu, biết ơn cha mẹ, thầy cô, có ý thức học tập… B/ Đồ dùng dạy học: GV: Những câu thơ bài hát về cha mẹ, thầy cô,nhà trường. Tranh minh hoạ ngày khai trường. HS: Đọc, soạn VB C/ Phương pháp: - Đọc diễn cảm - Phân tích nghệ thuật sd ngôn từ - Phân tích tâm lí nhân vật D/ Các bước lên lớp. 1. Ổn định tổ chức: KTSS 7A: 7B: 2. KTBC: KT vở soạn của học sinh 3. Tiến trình các hoạt động dạy và học HĐ của thầy và trò T/g Nội dung cơ bản HĐ1: Khởi động 1 GV: Có người mẹ nào lại ko lo lắng và quan tâm đến bước đi đầu đời cua con em mình trong ngày khai trg đầu tiên vào lớp 1. Nhưng các em có khi lại ko biết đến điều đó, đặc biệt các em cg chưa thấu hiểu đc tấm lg người mẹ vào cái đêm trước ngày khai trg đầu tiên của mình. Hãy đọc chậm và t/h VB để nhận ra tâm trạng của người mẹ trong đêm ghi nhớ ấy, và phải chăng đó cg là tâm trạng của mẹ mình 6 năm về trc? HĐ2: Đọc-hiểu văn bản I/ Đọc và thảo luận chú thích */ Mục tiêu: đọc hiểu nd vb, phân tích đc tâm trạng của người mẹ trong các hoàn cảnh cụ thể */ Đồ dùng dạy học: Tranh minh hoạ ngày. 1 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> khai trường. */ Cách tiến hành GV: Y/cầu đọc: Chậm, tình cảm,thiết tha Đọc mẫu – “Ngủ sớm” HS: Đọc, NX GV: Y/c HS thảo luận phần chú thíchSGK/8 (?) : Chú thích (1), (4), (10) thuộc từ loại nào đã học ? HS: Thảo luận nhóm nhỏ (4”)- TL, NX GV: Bổ sung: Thuộc từ ghép (học tiết sau) (?) : Nhắc lại khái niệm VB nhật dụng, VB trên có phải VB nhật dụng ko? Vì sao? HS: TL GV: Chốt (?) : Theo dõi VB em hãy cho biết VB nhằm kể chuyện đứa con đi học, hay chủ yếu là bộc lộ tâm trg nguời mẹ? HS: TL (?) : Theo em bài văn này viết theo phương thức biểu đạt nào là chủ yếu? Vì sao? HS: TL GV: Chốt, chuyển ý (?) : Theo dõi VB tìm những chi tiết nói lên Tâm trạng của người mẹ và đứa con? HS: Tìm chi tiết GV: Ghi bảng đg Mẹ - Ko ngủ đc… trằn trọc - Cứ nhắm mắt... vg lên tiếng đọc bài. 1/ Đọc 2/ Thảo luận chú thích. II/ Tìm hiểu văn bản 1/ Tâm trạng người mẹ. Con - Giấc ngủ đến dễ dàng - Lòng con ko có mối bận tâm.. (?) : Em hiểu thế nào là “trằn trọc, bận tâm” HS: TL theo chú thích (?) : Nhìn lại các chi tiết vừa liệt kê em thấy 2 tâm trạng ấy khác nhau ntn? HS: Mẹ thao thức suy nghĩ, con thanh thản vô tư. (?) : Em có nhận xét gì về nghệ thuật miêu tả tâm trạng nv của t/g? HS: TL GV: Chốt , bổ sung (?) :Theo em vì sao người mẹ lại ko ngủ Đc? HS: Lo cho con Mừng vì con đã lớn. - Bằng NT đối t/g đã làm nổi bật tâm trạng thao thức ko ngủ đc của nguời mẹ. 2 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Hồi tg lại ngày k/g của chính mình… (?) : Hãy thử tưởng tg h/a người mẹ lúc này và miêu tả cho cô cùng các bạn nghe( khuôn mặt, dg người, ánh mắt…) ? HS: TL độc lập (?) : Chi tiết nào chứng tỏ ngày khai trg đã để lại dấu ấn sâu đậm trong tâm hồn ng mẹ? HS: Rạo rực, xao xuyến, bâng khuâng, nôn Nao, hồi hộp… (?) : Những từ ngữ trên thuộc từ loại nào? Nêu t/d của việc s/d những từ ngữ đó? HS: TL GV: Chốt GV: Sử dụng kĩ thuật “khăn trải bàn” cho câu hỏi sau: (?) : Theo em bài văn này có phải người mẹ đg trực tiếp nói với con hay đg tâm sự với ai? Cách viết ấy có t/d gì? HS: Thảo luận nhóm lớn (3p)– B/C – NX GV: NX, bổ sung: Độc thoại nội tâm – Cách viết đó khiến cho nội tâm nv đc bộc lộ sâu sắc, diễn tả đc những điều sâu thẳm khó nói bằng lời ( học ở NV9 ). Bài văn ko có sự vc, ko có cốt truyện nhưng đã cho ta thấy đc t/c sâu nặng của người mẹ dành cho con. Đây chính là đặc điểm nổi bật của văn biểu cảm - học sau. - Chuyển ý. (?) : Quan sát VB tìm câu văn nói lên tầm quan trọng của nhà trg đối với thế hệ trẻ? HS: “Ai cg biết….. đi một dặm.” (?) : Em hiểu câu thành ngữ “ sai 1 li… dặm “ đc vận dg trong câu nói đó có YN ntn? HS: Trong gd ko đc phép sai lầm. (?) : Câu văn” mẹ nghe nói ở Nhật…” Em nhận thấy ngày khai trg ở nc ta, ở xã KYT có như ngày lễ của toàn xã hội ko? HS: TL GV: Treo tranh minh hoạ (?) : QS bức tranh và nêu cảm nhận của em về bức tranh đó? HS: QS, TL GV: Chốt , ghi bảng. -T/g sd một loạt từ láy diễn tả tâm trạng góp phần bộc lộ những xúc động của người mẹ khi nhớ về ngày khai đầu tiên trường của mình.. 2/ Suy nghĩ của người mẹ về vai trò của nhà trường.. - Ngày khai trường là ngày lễ của toàn xã hội, ngày hội của toàn dân, từ đó thể hiện sự quan tâm. 3 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> của xh đối với gd và thế hệ trẻ. (?) : Ở cuối bài văn ng mẹ nói”…bước qua... mở ra.” Đã 6 năm bc qua cánh cổng trg, bây giờ em hiểu “ thế giới kì diệu” đó là gì HS: TL (?) : Qua pt, t/h em thấy người mẹ trong VB Trên là một người mẹ ntn? HS: TL GV: Chốt, liên hệ thực tế. HĐ3: HD h/s tìm hiểu ghi nhớ */ Mục tiêu: Trình bày đc nghệ thuật và nd của văn bản */ Cách tiến hành: (?) : Từ những suy nghĩ và tâm trạng của ng mẹ … em hiểu đc điều gì? HS: TL GV: Chốt theo ghi nhớ. HS: Đọc ghi nhớ HĐ4: HD h/s luyện tập: */ Mục tiêu: Từ nd của vb vận dụng để làm bt */ Cách tiến hành HS: Đọc – XĐ y/c bài tập TL cá nhân, NX (?) : Em thuộc bài hát nào có cg nd và chủ đề Như bt ko? Hãy hát cho cả lớp cùng nghe HS: TL. III/ Ghi nhớ: SGK/9. IV/ Luyện tập * bài tập1: SGK/9. HĐ5: Củng cố, hd học tập 4/ Củng cố: hs xem lại nd của VB 5/ HDHT: Đọc diễn cảm VB, học thuộc ghi nhớ, làm bt. Soạn VB “ Mẹ tôi” ……………………………………………………………………………………………………… Ngày soạn: 17/08/2010 Ngày giảng: 18/08/2010. Bài1 - Tiết 2 Văn bản:. Mẹ tôi. A/ Mục tiêu: 1/ Kiến thức: Cảm nhận đc t/c thiêng liêng sâu nặng của cha mẹ đối với con cái. - Cỏch giỏo dục vừa nghiêm khắc vừa tế nhị, có lí và có tình của người cha khi. con m¾c lçi.. 4 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> - NghÖ thuËt biÓu c¶m trùc tiÕp qua h×nh thøc mét bøc th­. 2/ Kĩ năng: Rèn kĩ năng pt văn biểu cảm, viết văn biểu cảm theo hình thức viết thư. 3/ Thái độ: Biết nhận lỗi, sửa chữa những khuyết điểm, sai lầm đối với người trên và mọi người. B/ Đồ dùng dạy học: GV: Bảng phụ, tích hợp phần tv( từ ghép) HS: Đọc VB, soạn bài ở nhà. C/ Phương pháp: - Đọc diễn cảm - Vấn đáp - Phân tích tâm lí nhân vật - Giảng bình D/ Các bước lên lớp. 1/ Ổn định tổ chức: KTSS 7A 7B 2/ KTBC: Kết hợp kiểm tra trong giờ 3/ Tiến trình tổ chức các hoạt động HĐ của thầy và trò HĐ1: Khởi động Có nhà thơ đã viết: Dẫu con đi suốt cuộc đời Cũng ko đi hết những lời mẹ ru. Vậy có thể nào con lại xúc phạm đến mẹ, hỗn láo với mẹ…Các em hãy đọc vài lần bức thưngười bố gửi cho En-ri-cô để thấy rõ ông đã buồn bã, tức giận ntn khi đứa con ông đã “ thiếu lễ độ với mẹ “ trước mặt cô giáo. Và cũng qua bức thư các em sẽ hiểu đc người mẹ có vai trò quan trọng ntn trong cuộc sống của những người con như chúng ta. HĐ2: Đọc - Tìm hiểu VB */ Mục tiêu: Đọc diễn cảm, đọc hiểu nd Vb, tìm đc bố cục và pt vb theo bố cục đã xđ */ Cách tiến hành GV: HD h/s đọc: Chậm, tình cảm, tha thiết, chân trg Đọc mẫu đến “ mất mẹ “ HS: Đọc – NX (?) :Nêu những hiểu biết cơ bản của em về t/g và vb HS: Thảo luận nhóm lớn (2p) – BC – NX GV: NX, bổ sung: T/g là nhà hđ XH, nhà văn hoá lớn, nhà văn lỗi lạc của Ý. “Độc lập, thống nhất tổ quốc, tình yêu thg và hp của con người là lí tg và cảm hứng văn chương của ông. Tên tuổi của ông đã trở thành bất tử qua tác phẩm “ “những tấm lòng cao cả” TP” Những tấm lg cao cả” là cuốn nhật kí của cậu bé En-ri-cô ghi lại nhg bức thư của bố mẹ, nhg kỉ niệm sâu sắc về thầy cô, bạn bè, nhg con người bất hạnh đáng thương. TP có 6. T/g Nội dung cơ bản 1. 35. I/ Đọc và thảo luận chú thích. 1/ Đọc. 2/ Thảo luận chú thích a/ Chú thích *: - T/g: (1846-1908) là nhà văn nước Ý, văn chương của ông có nhiều thể loại phong phú. - VB: Trích trong tác phẩm “ Những tấm lòng cao cả”. 5 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> bức thư của bố, 3 bức thư của mẹ gửi cho En-ri-cô nhằm khuyên răn dạy bảo con. - HDHS tìm hiểu các chú thích khác (?) : Nv chính trong VB là ai? Vì sao em xđ như vậy? HS: Là người bố… GV: Bổ sung: Đây chính là kiểu VB viết theo pt biểu đạt biểu cảm ( học sau). (?) : Tâm trạng của người cha có: h/a người mẹ, nhg lời nhắn nhủ dành cho con, thái độ dứt khoát của cha trước lỗi lầm của con Em hãy xđ nd đó trên VB? HS: TL GV: Chốt, chuyển ý (?) : Quan sát Đ1 trong bức thư của bố gửi En-ri-cô h/a người mẹ của em hiện lên qua các chi tiết nào? HS: Thức suốt đêm “ quằn quại”, khóc nức nở… (?) : Em hiểu thế nào là “quằn quại, nức nở”. Các từ ngữ đó thuộc từ loại nào? HS: TL (?) : Qua đó em hiểu mẹ của En-ri-cô la người ntn? HS: TL GV: Chốt (?) : Phẩm chất đó được biểu hiện ntn ở nguời mẹ của em?. HS: TL (?) : Hãy tìm trong đoạn văn 1 câu thể hiện thái độ của bố En-ri-cô? HS: “sự hỗn láo…tức giận” GV: Sd kĩ thuật khăn trải bàn cho câu hỏi sau: (?) : Theo em vì sao người cha cảm thấy “sự hỗn láo của con như 1 nhát dao đâm vào tim bố vậy HS: Thảo luận nhóm (4p) – BC – NX GV: P/t có thể: vì cha yêu mẹ, yêu con hoặc cha thất vọng vì con hư (?) : Nhát dao hỗ láo của con đã đâm vào trái tim của cha, nhưng theo em nhát dao ấy có làm đau trái tim người mẹ ko? Vì sao? HS: Càng làm đau…vì trái tim mẹ dành hết cho con.. (?) : Nếu em là bạn của En-ri-cô em sẽ nói gì với bạn ấy về việc này? HS: Tự bộc lộ GV: Giảng: Phân hay nhất trong bức thư có lẽ là người bố nói với con về h/a yêu thg, về t/c cao cả của mẹ dành cho con… (?) : Em có biết câu ca dao, tục ngữ nào của cha mẹ đối với con cái?. b/ Các chú thích khác: SGK. II/ Bố cục: 3 phần. III/ Tìm hiểu VB */ Hình ảnh người mẹ. - Mẹ dành hết tình cảm cho con, hết lòng thương con, lo lắng cho con.. 6 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> HS: TL GV: Tích hợp với VB: Ca dao… Chuyển ý. HS: Quan sát đ2. */ Những lời nhắn nhủ của người cha.. (?) : Tìm những lời khuyên sâu sắc của cha dành cho En-ri-cô ? HS: Tìm chi tiết GV: Ghi bảng đg (?) : Lẽ ra”h/a dịu dàng và hiền hậu của mẹ sẽ làm tâm hồn con ấm áp và hp” nhưng vì sao cha lại nói với En-ri-cô rằng :”h/a dịu dàng và hiền hậu của mẹ sẽ làm tâm hồn con như bị khổ hình” ? HS: Phát biểu (?) : Cảm nhận của em về t/c thiêng liêng trong lời nhắn nhủ sau đây của người cha:” con hãy nhớ rằng ty thương kính trọng cha mẹ là t/c thiêng lg hơn cả”? HS: TL- NX (?) : Em hiểu thế nào về t/cảnh “xấu hổ và nhục nhã” trong lời khuyên sau đây của người cha:”Thật đg xấy hổ và nhục nhã cho kẻ nào đã chà đạp lên ty thương đó” ? HS: Làm việc xấu tự thấy hổ thẹn,bị người khác lên án… (?) : Em hiểu gì về người cha từ những lời khuyên này ? HS: TL GV: Chốt, chuyển ý. GV: Y/c HS chú ý đv cuối (?) : Em chú ý đến những lời lẽ nào của người cha ở đoạn cuối VB ? HS: Tìm chi tiết (?) : Trong những lời nói đó của người cha có gì đb? HS: Vừa dứt khoát như ra lệnh, vừa mềm mại như khuyên nhủ (?) : Suy nghĩ về lời khuyên của cha” con phải xin lỗi mẹ, ko phải vì sợ bố mà do sự thành khẩn trg lg HS: TL (?) : Em hiểu gì về người cha từ câu nói”bó rất yêu con En-ri-cô ạ!con là…bội bạc” ? HS: TL GV: Bổ sung (?) : Qua việc tìm hiểu các chi tiết trên em có NX gì về thái độ của người cha đối với En-ri-cô ? HS: TL. - Từ những lời nhắn nhủ với En-ri-cô cho thấy cha là người nghiêm khắc và chân trọng t/c gđ. */ Thái độ của người cha trước lỗi lầm của con.. 7 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> GV: Chốt, liên hệ thực tế (?) : Từ những lời nhắn nhủ và thái độ của người cha theo em vì sao bố ko nói trực tiếp với En mà lại viết thư ? HS: TL GV: Chốt HĐ3: HDHS rút ra ghi nhớ */ Mục tiêu: Rút ra đc nghệ thuật và nội dung của vb */ Cách tiến hành (?) : Từ VB em cảm nhận đc những điều sâu sắc nào của t/c con người ? HS: TL GV: NX, bổ sung, chốt theo ghi nhớ HS: Đọc ghi nhớ HĐ3 HD h/s làm bài tập */ Mục tiêu: Giải thích đc nhan đề của vb */ cách tiến hành GV: Đưa ra vấn đề để h/s suy nghĩ, tìm hiểu (?) : Tai sao VB là 1 bức thư của người cha gửi cho con, nhưng t/g lại lấy nhan đề là “Mẹ tôi” ? HS: TL GV: Chốt, ghi bảng. - Cha rất buồn trước lỗi lầm của En-ri-cô, ông rất thương yêu và nghiêm khắc dạy bảo con nên người. III/ Ghi nhớ: SGK/12 3. IV/ Luyện tập 4 */ BT: Giải thích nhan đề VB” Mẹ tôi” - Người bố viêt thư là để gd con cần có thái độ lễ phép và t/c kính yêu, biết ơn đối với người mẹ. Nhan đề VB vừa phản ánh đúng nd, vừa hàm chứa YN gd sâu sắc.. 4. Củng cố: GV s/d bảng phụ ghi sẵn nd bài tập. (?) Theo em điều gì đã khiến En-ri-cô “ xúc động vô cùng” khi đọc thư của bố? Hãy lựa chọn 1 trong các kí do sau? a/ Vì bố gợi lại những kỉ niệm giữa mẹ và En-ri-cô b/ Vì En-ri-cô sợ bố c/ Vì thái độ rất kiên quyết của bố d/ Vì những lời nói rất chân thành và sâu sắc của bố e/ Vì En-ri-cô thấy xấy hổ 5. HDHT - Đọc diễn cảm VB, học thuộc ghi nhớ - Làm bt2 SGK/12 - Soạn trc VB: Cuộc chia tay của những con búp bê - CB ở nhà: từ ghép ……………………………………………………………………………………………………… Ngày soạn: 18/ 08/2009 Ngày giảng: 19/09/2009. Bài1 – Tiết 3 8 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> Từ ghép A/ Mục tiêu: 1/ Kiến thức: Phân tích đc cấu tạo của 2 loại từ ghép chính phụ và đẳng lập - Đặc điểm về nghĩa của các từ ghép chính phụ và đẳng lập 2/ Kĩ năng: Nhận biết đc YN của các loại từ ghép vµ më réng, hÖ thèng ho¸ vèn tõ 3/ Thái độ : Có ý thức sử dụng đúng các loại từ ghép trong khi nói và viết. B/ Đồ dùng dạy học GV: Nghiên cứu tài liệu, bảng phụ HS: Chuẩn bị bài ở nhà C/ Phương pháp: - Phương pháp phân tích ngữ liệu theo mẫu - Phương pháp nêu vấn đề - Phương pháp rèn luyện theo mẫu D/ Các bước lên lớp 1/ Ổn định tổ chức: KTSS 7A 7B 2/ KTBC: KT vở soạn của h/s 3/ Tiến trình tổ chức các hđ dạy và học HĐ của thầy và trò HĐ1: Khởi động Ở lớp học dưới các em đã biết: Từ ghép là kiểu từ phức đc tạo thành bằng cách ghép các tiếng co quan hệ với nhau về nghĩa, từ đó ta cần sd kiến thức này để tìm hiểu về cấu tạo và ý nghĩa của các loại từ ghép trong bài học ngày hôm nay. HĐ2: Hình thành kiến thức mới */ Mục tiêu: Phân tích đc cấu tạo, đặc điểm và ý nghĩa của 2 loại từ ghép */ Đồ dùng dạy học: Bảng phụ */ Cách thức tiến hành GV: Sd bảng phụ ghi sẵn nd btập HS: Đọc bt1 (?) : Các câu văn trên đc trích trong VB nào ? HS: Vb “ Cổng trường mở ra” (?) : 2 từ ghép “bà ngoại” và “thơm phức” gồm mấy tiếng? tiếng nào là tg chính, tiếng nào là tg phụ bổ sung ý nghĩa cho tg chính?Em có NX gì về trật tự các tg trong 2 từ ghép trên? HS: TL GV: Chốt ghi bảng. (?) : 2 tư ghép vừa tìm hiểu trên trong TV cô gọi là từ ghép chính phụ vậy em hiểu thế nào là từ ghép chính phụ? lấy 1 ví dụ về TG chính phụ. T/g 1. 28. Nội dung cơ bản. I/ Các loại từ ghép. 1/ Tìm hiểu bt: SGK/13+14 a/ Bài tập1: SGK/13 - Các từ ghép: Bà ngoại, thơm phức gồm:. Tiếng chính Tiếng phụ Bà, thơm ngoại,phức (đứng sau) (đứng trc) - Hai từ ghép trên là từ. 9 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> HS: TL GV: Lưu ý: trong một vài trường hợp đb trong từ Ghép chính phụ tiếng chính đứng trc tiếng phụ đứng sau. GV: Yêu cầu h/s đọc nd bt2 trên bảng phụ HS: Đọc (?) : QS vào 2 từ ghép “quần áo” và “trầm bổng” Em thấy có phân ra tiếng chính và tg phụ ko? HS: TL GV: Chốt, kết luận như bên. (?) : Trong TV cô gọi 2 từ ghép trên là từ ghép đg lập. Vậy em hiểu thế nào là từ ghép đẳng lập? lấy 1 ví dụ về từ ghép đẳng lập mà em biết? HS: TL – NX GV: NX, bổ sung Lưu ý: các tiếng trong từ ghép đẳng lập thg đồng nghĩa hoặc trái nghĩa, hoặc cùng chỉ một sự vật hiện tượng… Ví dụ : Núi non – đồng nghĩa trầm bổng – trái nghĩa Sách vở - cùng chỉ 1 sự vật (?) :Qua t/h nd 2 bt em thấy từ ghép gồm mấy loại? nêu đặc điểm của từng loại? HS: TL – NX GV: chốt theo ghi nhớ1 HS: Đọc ghi nhớ1 GV: sd bảng phụ ghi sẵn nd bt 1 phần luyện tập (?) :Hãy phân loại từ ghép chính phụ và từ ghép đg lập trong các từ ghép sau: cỏ cây, xanh ngắt, cười nụ, chài lưới, nhà ăn, đầu đuôi. HS: TL- NX GV: NX, cho điểm nếu h/s làm tốt GV: SD kĩ thuật khăn trải bàn cho câu hỏi sau: (?) : Hãy so sánh nghĩa của từ ghép “bà ngoại” với nghĩa của tiếng chính ”bà”, nghĩa của từ ghép “thơm phức” với nghĩa của tiếng chính “thơm” em thấy có gì khác nhau? HS: Thảo luận nhóm lớn (4p) – BC – NX GV: NX, bổ sung, ghi bảng. ghép chính phụ. b/ Bài tập2: SGK/14. - Các từ ghép: Quần áo, trầm bổng: ko phân ra tiếng chính, tiếng phụ, các tiếng bình đẳng với nhau về mặt NP. Là từ ghép đẳng lập. 2/ Ghi nhớ1:SGK/14. II/ Nghĩa của từ ghép 1/ Tìm hiểu bt: SGK/14 a/ Bài tập1: SGK/14. - Nghĩa của từ ghép”bà ngoại” và “thơm phức” có nghĩa hẹp hơn nghĩa của tiếng chính “bà” và “thơm”. Từ ghép chính phụ có t/c. 10 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> phân nghĩa b/ Bài tập2: SGK/14. (?) : Tương tự hãy so sánh nghĩa của từ ghép “quần áo”, ‘trầm bổng” với nghĩa của mỗi tiếng trong 2 từ ghép đó ? HS: TL,NX GV: NX, chốt ghi bảng. (?) : Qua t/h bt em có NX gì về nghĩa của các loại từ ghép ? HS: TL GV: Chốt theo ghi nhớ2 HS: Đọc ghi nhớ2 HĐ3: HD h/s làm bt  Mục tiêu: biết vận dụng kiến thức lí thuyết để làm các bt trong SGK  Đồ dùng: Bảng phụ  Cách tiến hành: GV: Y/c hs đọc bt 2+3/ SGK và nêu y/c bt HS: Đọc bt, làm việc cá nhân, TL, NX Lên bảng điền vào bảng phụ đã kẻ sẵn GV: NX, bổ sung như bên. - Nghĩa của từ ghép “quần áo” và “trầm bổng” có nghĩa khái quát hơn nghĩa của các tiếng tạo nên nó. từ ghép đẳng lập có t/c hợp nghĩa. 2/ Ghi nhớ2: SGK/14 15. III/ Luyện tập. */ Bài tập 2+3:SGK/15: Điền thêm tiếng để tạo thành từ ghép: TG chính phụ Bút - chì Thước - kẻ Mưa -rào…. TG đẳng lập Núi: – sông - đồi Xinh: - đẹp - tươi.. GV: HD h/s về nhà làm bt 4+5+6 bằng cách tra TĐ HS: Đọc bt7 và nêu y/c bt GV: Y/c hs thảo luận nhóm (4p), BC, NX GV: NX, bổ sung “Cờ” là tiếng phụ bổ sung ý nghĩa cho tg chính Tổ hợp “đuôi cờ” là t/p phụ bổ sung ý nghĩa Cho tiếng chính “cờ”. 4. Củng cố. (?) Thế nào là từ ghép chính phụ, từ ghép dẳng lập? Nghĩa của 2 loại từ ghép trên? 5. HDHT Học thuộc ghi nhớ, hoàn thiện bài tập. Xem trước bài” từ láy” Soạn VB “cuộc chia tay của những con búp bê”. 11 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> Ngày soạn: 22/08 Ngày giảng: 24/08. Bài 2 - Tiết 5 Văn bản: Cuộc chia tay của những con búp bê - Khánh Hoài – A/ Mục tiêu: 1/ Kiến thức: - Cảm nhận được những tình cảm chân thành ruột thịt thắm thiết, sâu nặng của hai anh em Thành và Thuỷ trong câu chuyện. - Thấy được nỗi đau xót của những bạn nhỏ chẳng may rơi và hoàn cảnh gia đình bất hạnh, biết thông cảm và chia sẻ với những người bạn ấy. 2/ Kĩ năng: - Đọc diễn cảm lời đối thoại phù hợp với tâm trạng của các nhân vật; túm tắt, tìm hiểu, phân tích truyện ngắn, khai thác chi tiết nghệ thuật miêu tả tâm lí nhân vật 3/ Thái độ: - Chân trọng tình cảm và hạnh phúc gia đình,Thấy đc mtrg gđ sẽ a/h đến thế hệ trẻ B/ Đồ dùng dạy học GV: Tranh minh hoạ HS: C/ Phương pháp - Phân tích ngôn từ - Phân tích tâm lí nhân vật - Đàm thoại, nêu vấn đề D/ Các bước lên lớp 1/ Ổn định tổ chức: KTSS 2/ KTĐG: KT vở soạn của hs 3/ Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học HĐ của thầy và trò T/g Nội dung cơ bản HĐ1: Khởi động 1 GV: Trước đây trên kênh VTV3 của đài truyền hình VN có chương trình “ở nhà chủ nhật” khi nghe thấy lời ca “tổ ấm gia đình ko gì sánh nổi, con trong kí ức bao nhiêu buồn vui…” lòng chúng ta lại tràn ngập niềm vui sướngvì mỗi chúng ta đang đc sống trong tổ ấm đó, và chúng ta sẽ đồng cảm ntn với những bạn bất hạnh vì cuộc sống gia đình? Ngày hôm nay cô cùng các em sẽ t/h vb trên để hiểu đc điều đó. 40 I/ Đọc - thảo luận chú HĐ2: Đọc - hiểu VB thích */ Mục tiêu: đọc hiểu nd Vb, tìm đc bố cục, phân tích tâm lí nhân vật theo bố cục tìm đc. */ Đồ dùng dạy học: Tranh minh hoạ */ Cách tiến hành. 12 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> GV: HD HS đọc: Chậm, xúc động, tâm tình, nghẹn ngào. Phân vai cho HS đọc (mẹ, cô giáo,Thành, Thuỷ, người dẫn chuyện) HS: NX GV: NX GV: Yêu cầu HS chú ý các chú thích (?) : Dụng ý của t/g khi sd các chú thích (3), (4), (5)? HS: TL GV: Bổ sung, chốt (?) : VB đc viết theo phương thức biểu đạt chính nào HS: Tự sự (?) : Nhân vật chính trong chuyện là ai? Vì sao em XĐ như vậy? HS: 2 anh em Thành và Thuỷ, vì mọi sự việc trong truyện đều có sự tham gia của 2 anh em. (?) : Truyện đc kể theo ngôi thứ mấy? Nêu t/d? HS: TL (?) : Có 3 sự việc đc lần lượt kể trong cuộc chia tay của Thành và Thuỷ là: - Chia búp bê - Chia tay lớp học - Hai anh em chia tay Em hãy xđ các đoạn vb tương ứng? HS: Tìm GV: NX , chốt Chuyển ý HS: Quan sát đoạn1 của VB (?) : Búp bê có ý nghĩa ntn trong c/s của 2 anh em Thành và Thuỷ? Hãy tìm chi tiết thể hiện? HS: Tìm chi tiết GV: Ghi bảng động (?) : Ở lứa tuổi các em bây giờ có chơi và quý búp bê như Thành và Thuỷ ko? HS: TL GV: Chốt liên hệ thực tế (?) : Búp bê có ý nghĩa với 2 anh em như vậy, vì sao lại phải chia búp bê? HS: TL GV: Chốt ghi bảng. 1/ Đọc. 2/ Thảo luận chú thích. II/ Bố cục: Gồm 3 phần. III/ Tìm hiểu văn bản 1/ Cuộc chia búp bê. - Bố mẹ li hôn Thành và Thuỷ phải xa nhau, búp bê cũng phải chia đôi theo lệnh của mẹ.. (?) : Hình ảnh Thành và Thuỷ hiện lên ntn khi mẹ ra lệnh chia đồ chơi? HS: TL. 13 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> GV: Chốt ghi bảng động - Thuỷ: run lên bần bật, kinh hoàng, cặp mắt tuyệt vọng … sưng mọng - Thành: Cắn chặt môi, nước mắt cứ tuôn ra như suối (?) : Em có nx gì về việc sd từ ngữ, biện pháp nghệ trong các chi tiết trên? HS: TL GV: Bổ sung liên hệ bài từ ghép, từ láy (?) : Từ những chi tiết trên em có nx gì về tâm trạng của Thành và Thuỷ trong cuộc chia búp bê? HS: TL GV: Chốt ghi bảng. GV: Nêu diễn biến của cuộc chia búp bê? HS: Thành: Lấy 2 con búp bê từ trong tủ ra Đặt con vệ sĩ….Em nhớ. Thuỷ: tru tréo, giận giữ Bỗng vui vẻ (?) : Các từ: Tru tréo, vui vẻ, giận giữ thuộc từ loại gì HS: Tính từ GV: Sd kĩ thuật :”khăn trải bàn” cho câu hỏi sau: (?) : Hình ảnh 2 con búp bê của 2 anh em T-T luôn đứng cạnh nhau mang ý nghĩa gì? HS: Thảo luận nhóm lớn (3p) – BC- NX GV: NX, bổ sung: Búp bê gắn liền với gia đình sum họp đầm ấm, là kỉ niệm êm đềm của tuổi thơ, là hình ảnh anh em ruột thịt của Thành và Thuỷ (?) : Em có thuộc những câu ca dao, tục ngữ, TN… Nói về tình cảm anh em? GV: Bổ sung Cho HS quan sát tranh minh hoạ (?): Bức tranh minh hoạ cho cảnh nào trong truyện? HS: TL GV: Cuộc chia tay của 2 anh em đang diễn ra thì Thuỷ đã đề nghị anh đưa đến trường, vậy câu chuyện diễn biến ra sao? Học tiết sau.. - T/g sd các từ ghép, từ láy, biện pháp nghệ thuật so sánh, làm nổi bật tâm trạng buồn khổ, đau xót, bất lực của 2 anh em. 4/ Củng cố: (?) Hãy tóm tắt nội dung VB phần 1 chúng ta vừa tìm hiểu? 5/ HDHT: Học bài, soạn tiết 2. ……………………………………………………………………………………………... Ngày soạn: 23/08/2009. 14 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> Ngày giảng: 25/08/2009. Bài 2 – Tiết 6 Văn bản: Cuộc chia tay của những con búp bê (tiếp) - Khánh Hoài A/ Mục tiêu: Đã nêu ở tiết 5 B/ Đồ dùng dạy học: GV: Tranh minh hoạ HS: Sách bài tập C/ Phương pháp - Phân tích ngôn từ - Thảo luận nhóm - Phân tích tâm lí nhân vật - Bình giảng D/ Các bước lên lớp 1/ Ổn định tổ chức: KTSS 2/ KTBC: Kiểm tra vở soạn của HS 3/ Tiến trình các hđ dạy và học HĐ của thầy và trò T/g Nội dung cơ bản HĐ1: Khởi động 1 GV: Tóm tắt nd phần 1, vào bài mới 40 HĐ2: Tìm hiểu văn bản */ Mục tiêu: Phân tích đc tâm trạng của Thành và Thuỷ khi chia tay với lớp học, và cuộc chia tay của 2 anh em. */ Cách tiến hành I/ Đọc - thảo luận chú GV: Nhắc lại nd cơ bản của tiết1 thích HS: Đọc phần 2 của VB II/ Bố cục GV: Sd kĩ thuật “khăn trải bàn” cho câu hỏi sau III/ Tìm hiểu văn bản (?) : Trên đg tới trg tại sao Thuỷ đột nhiên dừng lại 1/ Cuộc chia búp bê nhìn đau đáu vào 1 gốc cây hay một mái nhà 2/ Cuộc chia tay với lớp GV: Nhìn đau đáu: nhìn ko chớp mắt, chăm chú học HS: Thảo luận nhóm (3p) – BC – NX GV: Bổ sung: cảnh gắn với tuổi thơ muốn ghi lại trong kí ức (?) : Tại sao khi đến trường học Thuỷ lại bật lên khóc thút thít? Tìm chi tiết thể hiện HS: Trường học …niềm vui Thầy cô….. Thuỷ sắp phải chia tay, sẽ ko còn đc học ở đó (?) : Em hãy miêu tả lại cảnh chia tay với lớp học? HS: Cô giáo ôm Thuỷ nói: “Cô biết chuyện rồi…, cả lớp sững sờ…khóc thút thít…nc mắt giàn giụa. 15 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> (?) : Em có NX gì về các từ loại mà t/g sd, nêu t/d HS: TL GV: Chốt, ghi bảng. (?) : Cảm nghĩ của em trong cuộc chia tay đầy nc mắt này? HS: Tự bộc lộ GV: Liên hệ công ước quốc tế về quyền trẻ em Trẻ em có quyền đc vui chơi, học hành, vậy mà chỉ vì cha mẹ chia tay nhau mà vô tình cái quyền ấy bị xâm phạm, người đọc sao khỏi xót xa thương cảm. GV: Sd kĩ thuât “khăn trải bàn” cho câu hỏi sau: (?) : Tại sao khi dắt em ra khỏi trường Thành lại kinh ngạc mọi người vẫn đi lại bình thường và nắng vẫn vàng ươm trùm lên cảnh vật? HS: Thảo luận nhóm (4p) – BC – NX GV: NX, bổ sung: Thành cảm nhận đc sự bất hạnh của 2 anh em, và sự cô đơn của mình trước sự vô tình của mọi người. (?) : Em có NX gì về nghệ thuật miêu tả tâm lí nv của t/g? HS: TL GV: Chốt ghi bảng. (?) : Bạn em có rơi vào hoàn cảnh như Thành và Thuỷ ? nếu có thái độ của em đối với bạn ntn? HS: Tự bộc lộ GV: Treo tranh (?) : Bức tranh minh hoạ cho cảnh nào trg chuyện? Em có cảm nhận như thế nào khi qs bức tranh HS: TL GV: Chốt, chuyển ý HS: Quan sát phần 3 của VB (?) : Vào lúc đồ đạc đc chất lên xe tải cbi cho cuộc ra đi, h/a Thuỷ hiện lên qua những chi tiết nào HS: Tìm chi tiết (?) : Lời nói và hành động của Thuỷ khi thấy anh chia 2 con búp bê có gì mâu thuẫn? HS: TL (?) : Theo em có cách nào để giải quyết mâu thuẫn đó ko?. - Tác giả sử dụng hàng loạt từ láy diễn tả niềm thương cảm đầy xót thương của thầy, của bạn dành cho Thuỷ.. - Với nghệ thuật miêu tả tinh tế tâm línhân vật, tác giả đã giúp người đọc hiểu đc nỗi buồn sâu thẳm, sự thất vọng, bơ vơ của hai anh em Thành và Thuỷ khi phải xa trường lớp.. 3/ Cuộc chia tay của hai anh em.. 16 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> HS: Chỉ có cách gia đình Thành và Thuỷ đoàn tụ (?) : Kết thúc truyện Thành và Thuỷ đã chọn cách giải quyết ntn?Nếu là em, em có gq như thế ko/ Vì sao? HS: TL, liên hệ thực tế bản thân (?) : Qua chi tiết đó em thấy Thuỷ là 1 người em như thế nào? HS: TL GV: Chốt, ghi bảng, liên hệ thực tế - Thuỷ đã để lại con Em Những con búp bê vốn là đồ chơi của trẻ em Nhỏ gần con Vệ Sĩ (nhg Đb là những bé gái, gợi lên t/g ngộ nghĩnh, trg anh đồ chơi). Thuỷ là người sáng, ngây thơ vô tội, những con búp bê trg có tâm hồn trong sáng, hết truyện ko có tội tình gì mà phải chia tay nhau. lòng thương yêu anh trai. Tên truyện buộc người đọc phải theo dõi và góp phần thể hiện chủ đề tư tưởng mà người viết muốn thể hiện. 3 IV/ Ghi nhớ:SGK/27 HĐ3/ HDHS t/h ghi nhớ */ Mục tiêu: Trình bày đc nghệ thuật và nd của vb */ Cách tiến hành: (?) : Nêu nhận xét về cách kể chuyện của tác giả? Cách kể ấy có tác dụng gì trong việc thể hiện nội dung, tư tưởng của truyện? HS: TL GV: Chốt theo ghi nhớ HS: Đọc ghi nhớ (?) : Em có thuộc bài hát nào về gia đình hãy hát cho cả lớp cùng nghe? HS: TL 4/ Củng cố: (?) Hãy nêu 1 vài câu ca dao, tục ngữ hoặc thành ngữ nói về tình cảm gia đình mà em biết? 5/ HDHT: Học thuộc ghi nhớ, làm bài tập phần luyện tập Soạn VB: Những câu hát về tình cảm gia đình Chuẩn bị: Bố cục trong văn bản ………………………………………………………………………………………………….. Ngày soạn: 24/08/2009 Ngày giảng: 26/08/2009. Bài 2 - Tiết7 Bố cục trong văn bản A/ Mục tiêu: 1/ Kiến thức:Trình bày đc khái niệm bố cục, những yêu cầu về bố cục, các phần của bố cục trong văn bản. - T¸c dông cña viÖc x©y dùng bè côc 2/ Kĩ năng:NhËn diÖn vµ ph©n tÝch bè côc trong v¨n b¶n - Rèn kĩ năng tạo lập văn bản theo bố cục 3 phần.. 17 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> 3/ Thái độ: Tránh tình trạng tạo lập văn bản không theo bố cục B/ Đồ dùng dạy học GV: Bảng phụ HS: Chuẩn bị bài ở nhà C/ Phương pháp - Nêu vấn đề - Phân tích ngữ liệu theo mẫu - Thảo luận nhóm D/ Các bước lên lớp 1/ Ổn định tổ chức: KTSS 2/ KTBC:(10p) Kiểm tra viết (?) Thế nào là tính liên kết trong VB? Làm thế nào để VB có tính liên kết Đáp án: Liên kết là 1 trong nhg t/c quan trọng nhất của Vb, làm cho Vb trở nên có nghĩa và dễ hiểu. (5đ) Để VB có tính lk, người viết phải làm cho nd của các câu, các đoạn thống nhất và gắn bó chặt chẽ với nhau, đồng thời phải biết kết nối các câu, các đoạn đó bằng nhg phương tiện ngôn ngữ thích hợp (5đ) 3/ Tiến trình tổ chức các hoạt động HĐ của thầy và trò HĐ1: Khởi động GV: Trong thể thao như bóng đá, bóng rổ các huấn luyện viên thường sắp xếp các cầu thủ thành 1 đội hình cơ bản, hoặc trong các cuộc chiến các vị tướng lĩnh đều phải bố trí các đạo quân cánh quân thành những đội hình cơ bản. Vậy để có bố cục trong quá trình tạo lập VB chúng ta phải tuân thủ nhg y/c gì? Bài học hôm nay cô cùng các em sẽ đi tìm hiểu> HĐ2/ Hình thành kiến thức mới */ Mục tiêu: nhận biết đc bố cục, nhg y/c và các phần của bố cục trong VB */ Đồ dùng dạy học: Bảng phụ */ Cách tiến hành GV: Sử dụng bảng phụ ghi sẵn nd bt Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam Độc lập - Tự do - Hạnh phúc. T/g 1. 25. Nội dung cơ bản. I/ Bố cục và y/c của bố cục trong vb. 1/ Bố cục của vb. GIẤY XIN PHÉP Kính gửi cô giáo chủ nhiệm lớp 7A, đồng kính gửi các thầy cô giáo bộ môn (1). Em xin phép cô cho em đc nghỉ buổi học sáng thứ 4 ngày 25/8/09 với kí do em bị ốm ko đi học đc (2). Tên em là Ng Văn B học sinh lớp 7A (3). Em xin hứa sẽ chép bài và học bài đầy đủ (4). Em xin chân thành cảm ơn cô (5) Ngày 25/08/2009 Nguyễn Văn B. 18 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> HS: Đọc bt (?) : Mẫu đơn viết về nd gi? HS: Đơn xin phép gnhỉ học (?) : Ở lớp 6 các em đã đc học về đơn từ và cách làm đơn,theo em lá đơn này trình bày như trên đã lk giữa các nd chưa? Vì sao? HS : TL (?) : Để mẫu đơn trên có nd rõ ràng em sẽ sửa lại ntn? HS: Sắp xếp các câu trong đơn theo thứ tự (1)-(3) (2)-(4)-(5) GV: Sự sắp đặt nd các câu văn trong đơn trên theo 1 trình tự hợp lí đc gọi là bố cục. Em hãy cho biết vì sao khi viết đơn, hoặc tạo lập 1 vb cụ thể cần phải quan tâm tới bố cục? HS: TL GV: NX, chốt ghi bảng. - Bố cục là sự bố trí, sắp xếp các phần các đoạn theo trình tự, hệ thống rõ ràng, hợp lí 2/ Những y/c về bố cục trong vb. Chuyển ý HS: Đọc nd bt trong SGK (?) : So với VB đã học ở SGK NV6 em thấy vb này đã có bố cục chưa,vì sao? HS: TL theo ý hiểu (?) : Em thấy các câu, các đoạn đã tập trung vào1 nd cụ thể chưa? Vì sao? HS: TL (?) : Để Vb tiếp nhận đc chúng ta phải làm gì?Hãy nêu giải pháp của em? HS: Sắp xếp lại các câu trong vb GV: NX, chốt ghi bảng như bên. (?) : Ở lớp 6 các em đã đc học bố cục trong vb tự sự miêu tả. Hãy cho biết trong các vb đó có bố cục gồm mấy phần, nêu nhiệm vụ của từng phần? HS: TL GV: Chốt ghi bảng Kiểu vb nào cũng thường phải tuân thủ bố cục 3 phần và các phầnh có nv cụ thể rõ ràng. Chíh điều này làm cho vb trở nên có sự liên kết và rành mạch HĐ3: HDHS tìm hiểu ghi nhớ */ Mục tiêu: Nhắc lại khái niệm và nhg y/c của bố cục trong vb. - Để vb đc tiếp nhận cần đb: Nội dung các đoạn phải thống nhất, trình tự sắp xếp các đoạn phải hợp lí, để diễn đạt đc mục đích giao tiếp 3/ Các phần của bố cục. -Gồm 3 phần: MB, TB, KB. 2. 4/ Ghi nhớ: SGK/29. 19 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> */ Cách tiến hành (?) : Qua t/h, pt em hãy nhắc lại cho cả lớp biết thế nào là bố cục trong vb, bố cục phải đb nhg y/c nào, gồm mấy phần HS: TL GV: Chốt theo ghi nhớ HS: Đọc ghi nhớ HĐ4 : HDHS làm bài tập */ Mục tiêu: Vận dụng nhg kiến thức đã học để làm đc các bài tập HS; Đọc và xđ y/c bt3:SGK Suy nghĩ cá nhân, làm bt, TL, NX GV: NX - Chốt HS: Đọc, xđ y/c bài tập 4 GV: Sử dụng kĩ thuật” khăn trải bàn” gq bt HS: Thảo luận nhóm (4p) , BC, NX GV: NX, bổ sung như bên. 13. II/ Luyện tập */ BT3: SGK/29: NX bố cục. - Chưa rành mạch vì:Các điểm (1),(2),(3) ở phần thân bài chỉ kể vc tốt chứ ko phải là kinh nghiệm. Điểm (4) ko phải nói về học tập - Bổ sung, sửa lại: Chào mừng hội nghị - kinh nghiệm học tập - kết quả học tập - nguyên nhân nguyện vọng – chúc hội nghị. 4. Củng cố: GV khái quát nội dung bài học 5. HDHT: Học bài, hoàn thiện bài tập Soạn: Mạch lạc trong văn bản ……………………………………………………………………………………………………… Ngày soạn: 25/08/2009 Ngày soạn: 27/08/2009. Bài 2 - Tiết 8 Mạch lạc trong văn bản A/ Mục tiêu: 1/ Kiến thức: Có những hiểu biết bước đầu về mạch lạc trong văn bản và sự cần thiết phải làm cho văn bản mạch lạc không đứt đoạn. - Điều kiện cần thiết để văn bản có tính mạch lạc 2/ Kĩ năng: Rèn kĩ năng xây dựng bố cục khi viết văn bản, tập viết văn có tính mạch lạc. 3/ Thái độ: có ý thức xây dựng bố cục, và viết văn có tính mạch lạc. 20 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(21)</span>