Giáo án Ngữ văn 8 - Kì II - Tiết 132, 133: Văn bản: Ôn tập văn học (tiếp theo)

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Ngµy so¹n:................................ Líp 8A TiÕt (theo TKB): Ngµy d¹y: …………… SÜ sè:. V¾ng:. TiÕt 132, 133 – V¨n b¶n: ¤n tËp v¨n häc (TiÕp theo) I. Môc tiªu. 1. KiÕn thøc: - Một số khái niệm thể loại liên quan đến đọc hiểu văn bản như cáo, hịch, chiÕu. - Hệ thống văn bản nghị luận đã học, nội dung cơ bản và đặc trưng thể loại, giá trị tư tưởng và nghệ thuật ở từng văn bản. - Sơ giản lí luận văn học về nghị luận trung đại và nghị luân hiện đại. 2. KÜ n¨ng: - Khái quát, hệ thống hoá, so sánh, đối chiếu và nhận xét về các tác phẩm nghị luận trung đại và nghị luận hiện đại. - Nhận diện và phân tích được luận điểm, luận cứ trong các văn bản đã học. - Häc tËp c¸ch tr×nh bµy, lËp luËn cã lÝ, cã t×nh 3. Thái độ: - Vận dụng bài học để làm tốt bài Kiểm tra Học kì II. II. C¸c kÜ n¨ng sèng c¬ b¶n ®­îc gi¸o dôc. III. ChuÈn bÞ. 1. Gi¸o viªn. - Tµi liÖu tham kh¶o: SGV, ThiÕt kÕ bµi gi¶ng, T­ liÖu tham kh¶o. - Phương tiện: SGK, Giáo án, Bảng hệ thống các văn bản nghị luận đã học, Bảng so sánh đặc điểm của văn bản nghị luận trung đại và nghị luận hiện đại. - Phương pháp, kĩ thuật dạy học: 2. Häc sinh: - SGK, Vë so¹n, Vë ghi. IV. TiÕn tr×nh d¹y häc. 1. KiÓm tra: - Sù chuÈn bÞ cña HS. 2. Bµi míi. Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Nội dung cần đạt * Hoạt động 1 – Hệ thống hoá kiến thức. I. HÖ thèng ho¸ kiÕn thøc. - Yªu cÇu HS nh¾c l¹i kh¸i - H×nh dung kiÕn thøc vµ 1. Nh¾c l¹i kh¸i niÖm niệm về văn nghị luận đã nhắc lại khái niệm. v¨n nghÞ luËn. ®­îc häc ë líp 7. - V¨n nghÞ luËn lµ v¨n ®­îc viÕt ra nh»m x¸c lËp cho người đọc, người nghe một tư tưởng, một quan điểm nào đó. Muốn thÕ v¨n nghÞ luËn ph¶i cã luËn ®iÓm râ rµng, dÉn chøng thuyÕt phôc vµ lËp luËn chÆt chÏ. 2. B¶ng hÖ thèng c¸c v¨n Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Hoạt động của thầy. Hoạt động của trò. Nội dung cần đạt bản nghị luận đã học. - Theo mẫu dưới đây:. ? H·y lËp B¶ng thèng kª - LËp B¶ng hÖ thèng. các văn bản nghị luận đã học trong chương trình Ng÷ V¨n 8? Bảng hệ thống các văn bản nghị luận đã học (Chương trình Ngữ văn 8) Gi¸ trÞ Gi¸ trÞ STT T¸c phÈm T¸c gi¶ ThÓ lo¹i néi dung, nghÖ thuËt tư tưởng Ph¶n ¸nh KÕt cÊu 1. Chiếu đời Lí C«ng ChiÕu. Ch÷ H¸n. kh¸t väng chÆt chÏ, đô UÈn NghÞ luËn cña nh©n lËp luËn (Thiên đô trung đại. d©n vÒ mét giµu søc chiÕu) đất nước thuyết 1010 đọc lËp, phôc, hµi thèng nhÊt hoµ t×nh lÝ: đồng thời Trên vâng ph¶n ¸nh ý mÖnh trêi, thức tự lập, dưới theo ý tù cường dân. cña ®©n téc §¹i ViÖt ®ang trªn đà lín m¹nh. Tinh thÇn ¸ng v¨n 2. Hịch tướng Trần Quốc Hịch. Ch÷ H¸n. yêu nước chính luận sÜ TuÊn NghÞ luËn nång nµn xuÊt s¾c, (Dô ch­ t× trung đại. cña d©n téc lËp luËn tướng hịch ta trong chÆt chÏ, lÝ v¨n) cuéc kh¸ng lÏ hïng chiÕn hån, ®anh chèng qu©n thÐp, nhiÖt Nguyªn – huyÕt chøa M«ng x©m chan, t×nh lược (thế kỉ cảm thống XIII), thÓ thiÕt, rung hiÖn qua động lòng lòng căm người; lời thï giÆc, ý hÞch trë chÝ quyÕt thµnh mÖnh chiÕn, lÖnh cña quyÕt lương tâm, thắng, trên người nghe cơ sở đó tác được sáng. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Hoạt động của thầy. 3. 4. 5. 6.. ..................... ..................... ..................... ...................... Hoạt động của trò. .................... .................... .................... ..................... ................... ................... ................... .................... Nội dung cần đạt gi¶ phª trÝ, s¸ng ph¸n lßng. khuyÕt ®iÓm cña c¸c t× tướng, khuyªn b¶o hä ph¶i ra søc häc tËp binh th­, rÌn luyÖn qu©n chuÈn bÞ “s¸t th¸t”. Bõng bõng Hµo khÝ §«ng A. ................... ................... ................... ................... ................... ................... ................... .................... 3. So s¸nh, ph©n biÖt nghị luận trung đại và nghị luận hiện đại. - Hướng dẫn HS so sánh - So sánh theo sự hướng - Lập theo bảng dưới đây: sù kh¸c biÖt gi÷a nghÞ dÉn cña gi¸o viªn. luận trung đại và nghị luận hiện đại Sự khác biệt giữa nghị luận trung đại và nghị luận hiện đại Nghị luận trung đại Nghị luận hiện đại - V¨n, sö, triÕt bÊt ph©n. - Không có những đặc điểm trên. - Khu«n vµo nh÷ng thÓ lo¹i riªng: ChiÕu, - Sö dông nh÷ng thÓ lo¹i v¨n xu«i hiÖn hịch, cáo, tấu... với kết cấu, bố cục riêng. đại: Tiểu thuyết luận đề, phóng sự – chÝnh luËn, tuyªn ng«n.... - In đâm thế giới quan của con người trung đại: Tư tưởng mệnh trời, thần – chñ, t©m lÝ sïng cæ. - Dïng nhiÒu ®iÓn cè, ®iÓn tÝch, h×nh ¶nh - C¸ch viÕt gi¶n dÞ, c©u v¨n gÇn víi lêi ­íc lÖ, c©u v¨n biÒn ngÉu nhÞp nhµng. nói thường, gần với đời sống thực. 4. Chøng minh c¸c văn bản trên đều được viÕt cã lÝ, cã t×nh, cã dÉn chøng.. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Hoạt động của thầy Hoạt động của trò - Gi¸o viªn gi¶i thÝch thÕ - Chó ý l¾ng nghe, hiÓu. nµo lµ “lÝ”, “t×nh”, “dÉn chứng” để HS dễ hình dung vµ th×m hiÓu.. Nội dung cần đạt * LÝ: - LuËn ®iÓm, ý kiÕn x¸c thùc, v÷ng ch¾c, lËp luËn chÆt chÏ. §ã lµ c¸i gèc, cái xương sống của bài v¨n nghÞ luËn. * T×nh: - T×nh c¶m, c¶m xóc: NhiÖt huyÕt, tin vµo lÏ phải, vào vấn đề, vào luận ®iÓm mµ minh ®­a ra. * Chøng cø: - DÉn chøng – sù thùc hiển nhiên để khẳng định luËn ®iÓm. - Yªu cÇu HS lËp b¶ng - LËp b¶ng thèng kª c¸c - LËp b¶ng thèng kª theo thèng kª c¸c yÕu tè trªn yÕu tè. mẫu dưới đây. trong c¸c v¨n b¶n nghÞ luận đã học. T¸c phÈm LÝ T×nh DÉn chøng - Dời đô để mở - Thương dân, vì - Những lần dời Chiếu dời đô mang, phát triển nước, vì sự nghiệp đô trong lịch sử đất nước. l©u dµi cña d©n, Trung Hoa; VÒ - Đô cũ không còn của nước; thái độ kinh đô Hoa Lư; phï hîp, cÇn ph¶i thËn träng vµ ch©n VÒ thµnh §¹i La. dời sang đô mới thành với bề tôi. thuËn lîi h¬n mäi bÒ. - Làm tướng phải - Nhiệt huyết tràn - Hàng loạt những Hịch tướng sĩ hết lòng vì chủ, vì trề, sôi sục, nồng tấm gương trung dân, vì nưỡc. nµn: khi c¨m hên, thÇn nghÜa sÜ trong - Trong khi giÆc ®au xãt, nhôc nh· sö s¸ch Trung d÷ hoµnh hµnh, t¸i tª; khi hÕt lßng Hoa. làm nhục quốc lo lắng, thương - Tình hình thực tế thể, ta thì đau xót, yêu; khi ân cần hiện tại của nước c¨m hên cßn c¸c khuyªn nhñ; khi nhµ. ngươi thì thờ ơ, ăn nghiêm khắc chỉ - Nỗi lòng, tâm chơi, hưởng lạc; trích, phê phán; tình và việc làm làm sao mà không khi mệnh lệnh của vị chủ tướng. thÊt b¹i nhôc nh·? nghiªm trang, døt Nh­ng nÕu mµ c¸c kho¸t, r¹ch rßi. người bỏ lối sống cò, chuyªn cÇn häc tËp rÌn qu©n th× lo g× kh«ng th¾ng lîi. ........................... ........................... Nước Đại Việt ta ........................... Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Nội dung cần đạt ........................... ........................... Bµn luËn vÒ phÐp ........................... häc ........................... ........................... ........................... ThuÕ m¸u ........................... ........................... ........................... §i bé ngao du. 5. Nh÷ng ®iÓm gièng nhau vµ kh¸c nhau c¬ b¶n vÒ néi dung t­ tưởng và hình thức của 3 v¨n b¶n: ChiÕu dêi đô, Hịch tướng sĩ và Bình Ngô đại cáo. - Nh÷ng ®iÓm chung vÒ nội dung tư tưởng. + ý thức độc lập, chủ quyền đất nước. + Tinh thÇn d©n téc s©u sắc, lòng yêu nước nồng nµn. - Nh÷ng ®iÓm chung vÒ h×nh thøc thÓ lo¹i. + V¨n b¶n nghÞ luËn trung đại. + LÝ, t×nh kÕt hîp, chøng cø dåi dµo, ®Çy søc thuyÕt phôc. - Nh÷ng ®iÓm riªng vÒ nội dung tư tưởng. - Hướng dẫn HS làm câu - Làm theo hướng dẫn 6 ë nhµ. * Hoạt động 2 – Luyện tập . II. LuyÖn tËp. 1. Bµi tËp 1. ? Tr×nh bµy c¶m nhËn cña - Tr×nh bµy c¶m nhËn. - C¶m nhËn vÒ mét v¨n em vÒ mét v¨n b¶n nghÞ bản nghị luận đã học. luận đã học? * Gîi ý: T×m hiÓu néi dung, nghÖ thuËt, tr×nh bµy suy nghÜ, nhËn xÐt, đánh giá về nội dung, nghÖ thuËt cña v¨n b¶n. 3. Cñng cè. - Gi¸o viªn nhËn xÐt vÒ giê ¤n tËp. 4. DÆn dß. - Häc sinh vÒ nhµ hoµn thµnh néi dung bµi «n tËp. - ChuÈn bÞ bµi míi. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span>