bài giảng quan trắc môi trường
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (5.89 MB, 169 trang )
ENVIRONMENTAL MONITORING
NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG
•
Khái niệm về môi trường:
Môi trường bao gồm tất cả các yếu tố lí học,
hoá học, các chất hữu cơ và vô cơ của khí
quyển, thạch quyển và đại dương.
Môi trường sống là tập hợp các điều kiện xung
quanh có ảnh hưởng đến cơ thể sống, đặc biệt
là con người.
Môi trường quyết định chất lượng và sự tồn tại
của cuộc sống.
khÝ
quyÓn
®Þa
quyÓn
sinh
quyÓn
thuû
quyÓn
nh©n
sinh quyÓn
MỐI QUAN HỆ GiỮA CÁC QUYỂN TRONG
HỆ THÔNG MÔI TRƯỜNG
Mt s thut ng cn chỳ ý
ễ nhim mụi trng
Nhim bn mụi trng
Chỉ tiêu môi trường hoặc chỉ thị môi trường (factors, Indicators) là những
đại lượng biểu hiện các đặc trưng của môi trường đó tại một trạng thái xác
định.
Thông số môi trường (Parameters): Là những đại lượng vật lý, hóa học, sinh
học cụ thể đặc trưng cho môi trường phản ánh tính chất của môi trường ở trạng
thái nghiên cứu.
Chỉ số môi trường (Indices, Indexes): là giá trị được tính toán trong một điều
kiện môi trường nào đó (khí, nước, đất) theo một số thông số môi trường có ở
môi trường đó. Giá trị các thông số môi trường này thu được nhờ các phép đo
liên tiếp trong một khoảng thời gian dài hoặc một số phép đo đủ lớn.
Tiêu chuẩn MT (Standards):
Giá trị nền (Alternative Value): lm hm lng vn cú ca mt cht trong
mụi trng cha chu tỏc ng ca cỏc hot ng do con ngi gõy nờn.
Quan trắc môi trường và phân tích
môi trường
•
Khái niệm về Quan trắc môi trường
Quan trắc môi trường được định nghĩa là quá trình thu thập
các thông tin về sự tồn tại cũng như biến đổi nồng độ các
chất trong môi trường có nguồn gốc từ nguồn thiên nhiên
hay nhân tạo, quá trình này được thực hiện bằng các phép
đo lường nhắc lại nhiều lần và với mật độ mẫu đủ dày về
cả không gian và thời gian để từ đó có thể đánh giá các
biến đổi và xu thế chất lượng môi trường.
Quan trắc chất lượng được hiểu là quan trắc, đo lường, ghi
nhận một cách thường xuyên, liên tục và đồng bộ các
thông số chất lượng cũng như các thông số khí hậu thuỷ
văn liên quan. Kết quả của quan trắc là những số liệu.
•
Khái niệm về Phân tích môi trường
Phân tích môi trường có thể định nghĩa là sự đánh giá
môi trường tự nhiên và suy thoái do con người cũng
như do các nguyên nhân khác gây ra. Đây là vấn đề rất
quan trọng vì qua đó chúng ta có thể biết được yếu tố
nào cần được quan trắc và biện pháp nào cần được áp
dụng để quản lý, giúp chúng ta tránh khỏi các thảm
hoạ sinh thái có thể xẩy ra.
•
Mục đích của QTMT và PTMT
1. Ðể đánh giá các hậu quả ô nhiễm đến sức khoẻ và môi trường
sống của con người, và như vậy sẽ xác định được mối quan
hệ nhân quả của nồng độ chất ô nhiễm.
2. Ðể đảm bảo an toàn cho việc sử dụng tài nguyên (không khí,
nước, đất, sinh thái.v.v) vào các mục đích kinh tế.
3. Ðể thu được các số liệu hệ thống dưới dạng điều tra cơ bản
chất lượng môi trường và cung cấp ngân hàng dữ liệu cho sử
dụng tài nguyên trong tương lai.
4. Ðể nghiên cứu và đánh giá các chất ô nhiễm và hệ thống tiếp
nhận chúng (xu thế, khả năng gây ô nhiễm).
5. Ðể đánh giá hiệu quả các biện pháp kiểm soát luật pháp về
phát thải.
6. Ðể tiến hành các biện pháp khẩn cấp tại những vùng có ô
nhiễm đặc biệt
Phương pháp tiếp cận trong QTCL môi trường
•
Quan trắc chất lượng môi trường là một trong những
nhiệm vụ cơ bản của kế hoạch bảo vệ và quản lý tài
nguyên và môi trường. Theo kinh nghiệm của các
nước tiên tiến, thiết kế mạng lưới trạm monitoring môi
trường phải tính đến ít nhất là 4 yếu tố sau đây:
–
Ðiều kiện tự nhiên (địa hình, đất đai, khí hậu, thủy văn);
–
Ðiều kiện nguồn thải;
–
Ðiều kiện các hệ chịu tác động các chất ô nhiễm (người,
động vật, công trình,...);
–
Ðiều kiện chi phí (điều kiện này là rất quan trọng).
•
ĐGCL môi trường là một phần công việc của
QTMT
Yêu cầu của quan trắc môi trường cần cung
cấp các thông tin sau:
•
Thành phần, nguồn gốc, nồng độ/hàm
lượng/cường độ các tác nhân ô nhiễm trong
môi trường.
•
Khả năng ảnh hưởng của các tác nhân này
trong môi trường.
•
Dự báo xu hướng diễn biến về nồng độ và ảnh
hưởng của các nhân tố này.
