Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (257.72 KB, 20 trang )
<span class='text_page_counter'>(1)</span>Bµi 1 V¨n b¶n:Con Rång ch¸u Tiªn (TruyÒn thuyÕt). TiÕt 1: Ngµy so¹n: Ngµy d¹y : A. Môc tiªu bµi häc: Gióp häc sinh: - Hiểu được định nghĩa sơ lược về truyền thuyết Con Rồng, cháu Tiên. - Chỉ ra và hiểu được ý nghĩa của những chi tiết tưởng tượng kì ảo. - KÓ ®îc truyÖn. B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: + So¹n bµi + §äc s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch bµi so¹n. + Sưu tầm tranh ảnh liên quan đến bài học. - Häc sinh: + So¹n bµi. C. Các bước lên lớp: 1. ổn định tổ chức. 2. KiÓm tra bµi KiÓm tra viÖc chuÈn bÞ s¸ch vë vµ dông cô häc tËp bé m«n. cò: 3. Bµi míi Ngay từ những ngày đầu tiên cắp sách đến trường chúng ta đều được học và ghi nhớ câu ca dao: Bầu ơi thương lấy bí cùng…chung một giàn Nhắc đến giống nòi mỗi người Việt Nam của mình đều rất tù hµo vÒ nguån gèc cao quÝ cña m×nh - nguån gèc Tiªn, Rồng, con Lạc cháu Hồng. Vậy tại sao muôn triệu người Việt Nam từ miền ngược đến miền xuôi, từ miền biển đến rõng nói l¹i cïng cã chung mét nguån gèc nh vËy. TruyÒn thuyÕt Con Rång, ch¸u Tiªn mµ chóng ta t×m hiÓu h«m nay sẽ giúp các em hiểu rõ về điều đó. Hoạt động của thầy và trò Nội dung cần đạt Hướng dẫn HS đọc I. Đọc và tìm hiểu chung: Hoạt động 1: vµ t×m hiÓu chung - GV hướng dẫn cách đọc 1. §äc vµ kÓ: - GV đọc mẫu một đoạn sau đó gọi HS - Đọc Rõ ràng, rành mạch, nhán đọc. giäng ë nh÷ng chi tiÕt k× l¹ phi - Nhận xét cách đọc của HS thường - H·y kÓ tãm t¾t truyÖn tõ 5-7 c©u? 2. Bè côc: 3 phÇn - Theo em trruyện có thể chia làm mấy a. Từ đầu đến...long trang Giới phÇn? Néi dung cña tõng phÇn? thiÖu L¹c Long Qu©n vµ ¢u C¬ b. TiÕp...lªn ®êng ChuyÖn ¢u C¬ sinh në k× l¹ vµ LLQ vµ ¢u C¬ chia con c. Cßn l¹i Gi¶i thÝch nguån gèc - §äc kÜ phÇn chó thÝch * vµ nªu hiÓu con Rång, ch¸u Tiªn. biÕt cña em vÒ truyÒn thuyÕt? 3. Kh¸i niÖm truyÒn thuyÕt: - Em h·y gi¶i nghÜa c¸c tõ: ng tinh, - TruyÖn d©n gian truyÒn miÖng kÓ vÒ méc tinh, hå tinh vµ tËp qu¸n? c¸c nh©n vËt, sù kiÖn c0 liªn quan đến lịch sử thời qua khứ. 1 Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n-6 Lop6.net.
<span class='text_page_counter'>(2)</span> Ho¹t 2:. động. - Thường có yếu tố tưởng tượng kì ¶o. - Thể hiện thái độ, cách đánh giá của nhân dân đối với các sự kiện và nhân vËt LS. II. t×m hiÓu v¨n b¶n:. 1. Giíi thiÖu L¹c Long Qu©n - ¢u c¬: - Gọi HS đọc đoạn 1 L¹c Long Qu©n ¢u C¬ - LLQ vµ ¢u c¬ ®îc giíi thiÖu nh thÕ - Nguån gèc: thÇn Tiªn nào? (Nguồn gốc, hình dáng, tài năng) - Hình dáng: mình Xinh đẹp tuyệt - Em cã nhËn xÐt g× vÒ chi tiÕt miªu t¶ trÇn rồng ở dưới nước LLQ vµ ¢u c¬? - Tại sao tác giả dân gian không tưởng - Tài năng: có nhiều phép lạ, tượng gióp d©n diÖt trõ yªu qu¸i LLQ vµ ¢u c¬ cã nguån gèc tõ c¸c loài vật khác mà tưởng tượng LLQ nòi rồng, Âu Cơ dòng dõi tiên? Điều đó có ý nghÜa g×? * GV bình: Việc tưởng tượng LLQ và ¢u C¬ dßng dâi Tiªn - Rång mang ý nghÜa thËt s©u s¾c. Bëi rång lµ 1 trong bèn con vËt thuéc nhãm linh mµ nh©n d©n ta t«n sïng vµ thê cóng. Cßn nãi đến Tiên là nói đến vẻ đẹp toàn mĩ không gì sánh được. Tưởng tượng LLQ nßi Rång, ¢u C¬ nßi Tiªn ph¶i ch¨ng t¸c gi¶ d©n gian muèn ca ngîi nguån gèc cao quÝ vµ h¬n thÕ n÷a muèn thÇn k× ho¸, linh thiªng ho¸ nguån gèc gièng nßi cña d©n téc VN ta. - VËy qua c¸c chi tiÕt trªn, em thÊy hình tượng LLQ và Âu Cơ hiện lên như Đẹp kì lạ, lớn lao với nguồn gốc thÕ nµo? v« cïng cao quÝ. * GV b×nh: Cuéc h«n nh©n cña hä lµ sù 2. DiÔn biÕn truyÖn: kết tinh những gì đẹp đẽ nhất của con a. Âu Cơ sinh nở kì lạ: ngươì, thiên nhiên, sông núi. - Sinh bäc tr¨m trøng, në tr¨m con, - Âu Cơ sinh nở có gì kì lạ? đây là chi đẹp đẽ, khôi ngô, không cần bú tiÕt ntn? Nã cã ý nghÜa g×? mím, lín nhanh nh thæi. * GV bình: Chi tiết lạ mang tính chất Chi tiết tưởng tượng sáng tạo diệu hoang ®êng nhng rÊt thó vÞ vµ giµu ý k× nhÊn m¹nh sù g¾n bã keo s¬n, thÓ nghÜa. Nã b¾t nguån tõ thùc tÕ rång, hiÖn ý nguyÖn ®oµn kÕt gi÷a c¸c céng rắn đề đẻ trứng. Tiên (chim) cũng để đồng người Việt trứng. Tất cả mọi người VN chúng ta đều sinh ra từ trong cùng một bọc trứng (đồng bào) của mẹ Âu Cơ. DTVN b. Âu Cơ và Lạc Long Quân chia chúng ta vốn khoẻ mạnh, cường tráng, con: đẹp đẽ, phát triển nhanh - 50 người con xuống biển; Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n-6. 2 Lop6.net.
<span class='text_page_counter'>(3)</span> - Em h·y quan s¸t bøc tranh trong SGK vµ cho biÕt tranh minh ho¹ c¶nh g×? - L¹c Long Qu©n vµ ¢u C¬ chia con nh thÕ nµo? ViÖc chia tay thÓ hiÖn ý nguyÖn g×? - B»ng sù hiÓu biÕt cña em vÒ LS chèng ngoại xâm và công cuộc xây dựng đất nước, em thấy lời căn dặn của thần sau nµy cã ®îc con ch¸u thùc hiÖn kh«ng? * GV b×nh: LS mÊy ngµn n¨m dùng nước và giữ nước của dân tộc ta đã chứng minh hùng hồn điều đó. Mỗi khi TQ bÞ l©m nguy, ND ta bÊt kÓ trÎ, giµ, trai, gái từ miền ngược đến miền xuôi, từ miền biển đến miền rừng núi xa xôi đồng lòng kề vai sát cánh đứng dậy diết kÎ thï. Khi nh©n d©n mét vïng gÆp thiên tai địch hoạ, cả nước đều đau xót, nhường cơm xẻ áo, để giúp đỡ vượt qua ho¹n n¹n. vµ ngµy nay, mçi chóng ta ngồi đây cũng đã, đang và sẽ tiếp tục thùc hiÖn lêi c¨n dÆn cña Long Qu©n xa kia b»ng nh÷ng viÖc lµm thiÕt thùc. - Trong tuyện dân gian thường có chi tiết tưởng tượng kì ảo. Em hiểu thế nào là chi tiết tưởng tượng kì ảo? - Trong truyÖn nµy, chi tiÕt nãi vÒ LLQ vµ ¢u C¬; viÖc ¢u C¬ sinh në k× l¹ lµ những chi tiết tưởng tượng kì ảo. Vai trß cña nã trong truyÖn nµy nh thÕ nµo?. - Gọi HS đọc đoạn cuối - Em h·y cho biÕt, truyÖn kÕt thóc b»ng nh÷ng sù viÖc nµo? ViÖc kÕt thóc nh vËy cã ý nghÜa g×? - VËy theo em, cèt lâi sù thËt LS trong truyÖn lµ ë chç nµo? * GV: Cốt lõi sự thật LS là mười mấy đời vua Hùng trị vì. còn một bằng chứng nữa khẳng định sự thật trên đó là lăng tưởng niệm các vua Hùng mà tại ®©y hµng n¨m vÉn diÔn ra mét lÔ héi rÊt lớn đó là lễ hội đền Hùng. Lễ hội đó đã. - 50 Người con lên núi - Cùng nhau cai quản các phương, dựng xây đất nước. Cuéc chia tay ph¶n ¸nh nhu cÇu ph¸t triÓn DT: lµm ¨n, më réng vµ giữ vững đất đai. Thể hiện ý nguyện đoàn kết, thống nhất DT. Mọi người ở mọi vùng đất nước đều có chung mét nguån gèc, ý chÝ vµ søc m¹nh.. ý nghĩa của chi tiết tưởng tượng kì ¶o: - Chi tiết tưởng tượng kì ảo là chi tiết kh«ng cã thËt ®îc d©n gian s¸ng t¹o ra nhằm mục đích nhất định. - ý nghĩa của chi tiết tưởng tượng kì ¶o trong truyÖn: + Tô đậm tính chất kì lạ, lớn lao, đẹp đẽ của các nhân vật, sự kiện. + ThÇn k× ho¸, linh thiªng ho¸ nguån gốc giống nòi, dân tộc để chúng ta thªm tù hµo, tin yªu, t«n kÝnh tæ tiªn, d©n téc. + Lµm t¨ng søc hÊp dÉn cña t¸c phÈm. 3. KÕt thóc t¸c phÈm: - Con trưởng lên ngôi vua, lấy hiệu Hùng Vương, lập kinh đô, đặt tên nước. - Giải thích nguồn gốc của người VN lµ con Rång, ch¸u Tiªn. Cách kết thúc muốn khẳng định nguån gèc con Rång, ch¸u Tiªn lµ cã thËt. Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n-6. 3 Lop6.net.
<span class='text_page_counter'>(4)</span> trë thµnh mét ngµy quèc giç cña c¶ d©n tộc, ngày cả nước hành quân về cội nguån: Dù ai đi ngược về xuôi Nhớ ngày giỗ tổ mùng mười tháng ba và chúng ta tự hào về điều đó. Một lễ hội độc đáo duy nhất chỉ có ở VN! - Em hãy cho biết đền Hùng nằm ở tỉnh nào trên đất nước ta? - Theo em, t¹i sao tuyÖn nµy ®îc gäi lµ truyÒn thuyÕt? TruyÖn cã ý nghÜa g×? Hoạt động Thực hiện phần ghi nhớ 3 - HS đọc Hoạt động Củng cố và luyện tập 4. III. ghi nhí:SGK- tr3 IV LuyÖn tËp: 1. Häc xong truyÖn: Con Rång, ch¸u Tiªn em thÝch nhÊt chi tiÕt nµo? v× sao? 2. Kể tên một số truyện tương tự; - Kinh vµ Ba Na lµ anh em - Quả trứng to nở ra con người (mường) - Qu¶ bÇu mÑ (kh¬ me). 4. Hướng dẫn học tập: - Häc bµi, thuéc ghi nhí. - So¹n bµi: b¸nh chng, b¸nh giÇy **************************************************************** V¨n TiÕt 2: Hướng dẫn đọc thêm: Bánh chưng, bánh Ngµy so¹n : b¶n: giÇy Ngµy d¹y : ( TruyÒn thuyÕt ) A. Môc tiªu bµi häc: Gióp häc sinh: - HiÓu néi dung, ý nghÜa cña truyÖn. - Chỉ ra và hiểu được ý nghĩa của chi tiết tưởng kì ảo. - T×m hiÓu, tËp ph©n tÝch nh©n vËt trong truyÖn truyÒn thuyÕt. - KÓ ®îc truyÖn. B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: + So¹n bµi.§äc s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch bµi so¹n. + Sưu tầm tranh ảnh về cảnh nhân dân ta chở lá dong, xay đỗ gãi b¸nh chng, b¸nh giÇy. - Häc sinh: + So¹n bµi C. Các bước lên lớp: 1. ổn định tổ chức. 2. KiÓm tra bµi cò: 1. Em hiÓu thÕ nµo truyÒn thuyÕt? T¹i sao nãi truyÖn Con Rång, ch¸u Tiªn lµ truyÖn truyÒn thuyÕt? Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n-6. 4 Lop6.net.
<span class='text_page_counter'>(5)</span> 3. Bµi míi. Hàng năm cứ mỗi khi tết đến, xuân về, nhân dân ta, con cháu của vua Hùng từ miền ngược đến miền xuôi, vùng rõng nói còng nh vïng biÓn l¹i n« nøc, hå hëi chë l¸ dong, xay g¹o, gi· g¹o. gãi b¸nh. quang c¶nh Êy lµm sèng l¹i truyÒn thuyÕt "B¸nh chng, b¸nh giÇy". *. Bài mới: Đây là tiết tự học có hướng dẫn nên GV tổ chøc cho HS th¶o luËn nhiÒu h¬n. Hoạt động của thầy Nội dung cần đạt Hoạt động I. Đọc và tìm hiểu chung: 1: - GvVgọi HS đọc truyện 1. §äc - kÓ: - Em h·y kÓ tãm t¾t truyÖn - Hùng Vương về già muốn truyền ngôi cho con nµo lµm võa ý, nèi chÝ nhµ vua. - C¸c «ng lang ®ua nhau lµm cç thËt hËu, riªng Lang Liªu ®îc thÇn m¸ch b¶o, dïng gạo làm hai thứ bánh để dâng vua. - Vua cha chọn bánh của lang Liêu để tế trời đất cùng Tiên Vương và nhường ngôi cho chµng. - Từ đó nước ta có tục làm bánh chưng, bánh giÇy vµo ngµy tÕt. - Hướng dẫn HS tìm hiểu chú thích: 2. Chú thích: 1,2,3,4,8,9,12,13 3. Bè côc: 3 phÇn - Theo em, truyÖn cã thÓ chia lµm a. Tõ ®Çu...chøng gi¸m b. TiÕp ....h×nh trßn mÊy phÇn? c. Cßn l¹i Hoạt động II. T×m hiÓu v¨n b¶n: 2: 1. Mở truyện: Vua Hùng chọn người nối - Më ®Çu c©u chuyÖn muèn giíi ng«i - Hoàn cảnh: giặc ngoài đã yên, đất nước thiªô víi chóng ta ®iÒu g×? - Vua Hùng chọn người nối ngôi thái bình, ND no ấm, vua đã già muốn truyÒn ng«i. trong hoµn c¶nh nµo? - ý định của vua ra sao?(qua điểm - ý của vua: người nối ngôi vua phải nối của vua về việc chọn người nối được chí vua, không nhất thết là con trưởng. ng«i) - Hình thức: điều vua đòi hỏi mang tính chất một câu đố để thử tài.. Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n-6. 5 Lop6.net.
<span class='text_page_counter'>(6)</span> - Vua chọn người nối ngôi bằng h×nh thøc g×? * GV: Trong truyện dân gian giải đố lµ1 trong nh÷ng lo¹i thö th¸ch khã khăn đố i víi nh©n vËt - §iÒu kiÖn vµ h×nh thøc truyÒn ng«i có gì đổi mới và tiến bộ so với ®¬ng thêi? - Qua ®©y, em thÊy vua Hïng lµ vÞ vua nh thÕ nµo? - Cho HS đọc phần 2 - §Ó lµm võa ý vua, c¸c «ng Lang đã làm gì? - V× sao Lang Liªu ®îc thÇn b¸o méng? * GV: C¸c nh©n vËt må c«i, bÊt hạnh thường được thần, bụt hiện lên giúp đỡ mỗi khi bế tắc.. (Kh«ng hoµn toµn theo lÖ truyÒn ng«i tõ c¸c đời trước: chỉ truyền cho con trưởng. Vua chó trọng tài chí hơn trưởng thứ. Đây là một vị vua anh minh). 2. DiÔn biÕn truyÖn: Cuéc thi tµi gi÷a c¸c «ng lang - C¸c «ng lang thi nhau lµm cç thËt hËu, thËt ngon. - Lang Liªu: + Trong các con vua, chàng là người rhiệt thßi nhÊt + Tuy lµ Lang nhng tõ khi lín lªn chµng ra ở riêng, chăm lo việc đồng áng, trồng lúa, trång khoai. Lang Liªu th©n th× con vua nhưng phận thì gần gũi với dân thường - ThÇn vÉn dµnh chç cho tµi n¨ng s¸ng t¹o - V× sao thÇn chØ m¸ch b¶o mµ cña Lang Liªu. không làm giúp lễ vật cho lang - Từ gợi ý, lang Liêu đã làm ra hai loại bánh. 3. KÕt thóc truyÖn: KÕt qu¶ cuéc thi Liªu? - Lang Liêu được chọn làm người nối ngôi. - Hai thø b¸nh cña Lang Liªu võa cã ý nghÜa - KÕt qu¶ cuéc thi tµi gi÷a c¸c «ng thùc tÕ: quÝ h¹t g¹o, träng nghÒ n«ng (lµ nghề gốc của đất nước làm cho ND được no Lang nh thÕ nµo? - V× sao hai thø b¸nh cña lang Liªu Êm) võa cã ý nghÜa s©u xa: §Ò cao sù thê được vua chọn để tế Trời, Đất, Tiên kính Trời, Đất và tổ tiên của nhân dân ta. Vương và Lang Liêu được chọn để - Hai thứ bánh hợp ý vua chứng tỏ tài đức của con người có thể nối chí vua. Đem cái nèi ng«i vua? quí nhất của trời đất của ruộng đồng do chÝnh tay m×nh lµm ra mµ tiÕn cóng Tiªn Vương, dâng lên vua thì đúng là con người tµi n¨ng, th«ng minh, hiÕu th¶o. * ý nghÜa cña truyÖn: - Gi¶i thÝch nguån gèc hai lo¹i b¸nh cæ truyÒn. - Gi¶i thÝch phong tôc lµm b¸nh chng, b¸nh - Truyền thuyết bánh chưng, bánh giầy và tục thờ cúng tổ tiên của người Việt. giÇy cã nh÷ng ý nghÜa g×? - Đề cao nghề nông trồng lúa nước. - Quan niÖm duy vËt th« s¬ vÒ Trêi, §Êt. - Ước mơ vua sáng, tôi hiền, đất nước thái b×nh, nh©n d©n no Êm. Hoạt động III. Ghi nhí: SGK- Tr12 3: Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n-6. 6 Lop6.net.
<span class='text_page_counter'>(7)</span> - Häc truyÖn nµy, chóng ta cÇn ghi nhí ®iÒu g×? Hoạt động IV. LuyÖn tËp: 4 1. TËp kÓ chuyÖn. 2.ý nghÜa cña phong tôc ngµy tÕt nh©n d©n ta - Đóng vai Hùng Vương kể lại làm bánh chưng, bánh giầy. truyÖn b¸nh chng, b¸nh GiÇy? - Đề cao nghề nông, đề cao sự thờ kính Trời, Đất và tổ tiên của nhân dân ta. Cha ông ta đã x©y dùng phong tôc tËp qu¸n cña m×nh tõ nh÷ng ®iÒu gi¶n dÞ nhng rÊt linh thiªng, giµu ý nghi·. Quang c¶nh ngµy tÕt nh©n d©n ta gãi hai lo¹i b¸nh cßn cã ý nghÜa gi÷ g×n truyền thống văn hoá đậm đà bản sắc dân tộc vµ lµm sèng l¹i truyÒn thuyÕt B¸nh chng, b¸nh giÇy. 3. ChØ ra vµ ph©n tÝch mét sè chi tiÕt trong - §äc truyÖn nµy, em thÝch nhÊt chi truyÖn mµ em thÝch nhÊt. tiÕt nµo? V× sao? - Lang Liªu ®îc thÇn b¸o méng: ®©y lµ chi tiÕt thÇn k× lµm t¨ng søc hÊp dÉn cña truyÖn, nêu lên giá trị của hạt gạo ở một đất nước mà c d©n sèng b»ng nghÒ n«ng, thÓ hiÖn c¸i đáng quí, cái đáng trân trọng của sản phẩm do con người làm ra. 4. Hướng dẫn học tập: - Häc bµi, thuéc ghi nhí. - So¹n bµi: Tõ vµ cÊu t¹o tõ tiÕng ViÖt ------------------------------------------------------------------------------------------------TiÕt 3: Tõ vµ cÊu t¹o tõ tiÕng ViÖt Ngµy so¹n : Ngµy d¹y : A. Môc tiªu bµi häc: Gióp häc sinh: - HiÓu ®îc tõ vµ cÊu t¹o tõ tiÕng ViÖt, cô thÓ lµ: + Kh¸i niÖm vÒ tõ + Các kiểu cấu tạo từ: từ đơn, từ phức, từ phép, từ láy. - LuyÖn tËp kÜ n¨ng nhËn diÖn vµ sö dông tõ. B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: + So¹n bµi + §äc s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch bµi so¹n. + B¶ng phô viÕt VD vµ bµi tËp - Häc sinh: + So¹n bµi C. Các bước lên lớp: 1. ổn định tổ chức. 2. KiÓm tra bµi KiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cò: 3. Bµi míi Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n-6. 7 Lop6.net.
<span class='text_page_counter'>(8)</span> Hoạt động của thầy Hoạt động 1: - GV treo bảng phụ đã viết VD.. Nội dung cần đạt. i. Kh¸i niÖm vÒ tõ 1. VÝ dô: ThÇn /d¹y/ d©n/ c¸ch/ trång trät/, ch¨n - C©u v¨n nµy lÊy ë v¨n b¶n nµo? nu«i/vµ/ c¸ch/ ¨n ë/. - Mỗi từ đã được phân cách bằng * Nhận xét: dÊu g¹ch chÐo, em h·y lËp danh - VD trªn cã 9 tõ, 12 tiÕng. s¸ch c¸c tõ vµ c¸c tiÕng ë c©u trªn? - Em cã nhËn xÐt g× vÒ cÊu t¹o cña - Cã tõ chØ cã mét tiÕng, cã tõ 2 tiÕng. c¸c tõ trong c©u v¨n trªn? - Vậy tiếng dùng để làm gì? - 9 tõ trong VD trªn khi kÕt hîp víi nhau có tác dụng gì?(tạo ra câu có ý - Tiếng dùng để tạo từ nghÜa) - Từ dùng để làm gì? - Từ dùng để tạo câu. - Khi nµo mét tiÕng cã thÓ coi lµ - Khi mét tiÕng cã thÓ t¹o c©u, tiÕng Êy mét tõ? trë thµnh mét tõ. - Tõ nhËn xÐt trªn em h·y rót ra 2. Kh¸i niÖm: kh¸i niÖm tõ lµ g×? Từ là đơn vị ngôn ngữ nhỏ nhất dùng để t¹o c©u. - GV nhÊn m¹nh kh¸i niÖm. Hoạt động 2: II. Từ đơn và từ phức: - GV treo b¶ng phô 1.Ví dụ: Từ /đấy /nước/ ta/ chăm/ nghề/ - ở Tiểu học các em đã được học về trồng trọt/, chăn nuôi /và /có/ tục/ ngày/ từ đơn, từ phức, em hãy nhắc lại tết/ làm /bánh chưng/, bánh giầy/. kh¸i niÖm vÒ c¸c tõ trªn? * §iÒn vµo b¶ng ph©n lo¹i: - §iÒn c¸c tõ vµo b¶ng ph©n lo¹i? - Cột từ đơn: từ đấy, nước .ta.... - Cét tõ ghÐp: ch¨n nu«i - Qua viÖc lËp b¶ng, h·y ph©n biÖt - Cét tõ l¸y: trång trät. - Từ đơn là từ chỉ gồm có một tiếng. tõ ghÐp, tõ l¸y cã g× kh¸c nhau? - Hai tõ phøc trång trät, ch¨n nu«i - Tõ ghÐp: ghÐp c¸c tiÕng cã quan hÖ víi nhau vÒ mÆt nghÜa. cã g× gièng vµ kh¸c nhau? + Giống: đều là từ phức (gồm hai - Từ láy: Từ phức có quan hệ láy âm gi÷a c¸c tiÕng. tiÕng) + Kh¸c: . Ch¨n nu«i gåm hai tiÕng cã quan 2. Ghi nhí: SGK - Tr13 hÖ vÒ ngh·. . Trång trät gåm hai tiÕng cã quan Tõ hÖ l¸y ©m- Bµi häc h«m nay cÇn ghi Từ đơn Tõ phøc nhí ®iÒu g×? - Qua bµi häc ta cã thÓ dông thµnh Tõ l¸y Tõ ghÐp sơ đồ sau: Hoạt động 3: III. LuyÖn tËp: - §äc vµ thùc Bµi 1: hiÖn yªu cÇu bµi a. Tõ nguån gèc, con ch¸u thuéc kiÓu tõ ghÐp. b. Từ đồng nghĩa với từ nguồn gốc: Cội nguồn, gốc gác... tËp 1 Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n-6. 8 Lop6.net.
<span class='text_page_counter'>(9)</span> c. Tõ ghÐp chØ qua hÖ th©n thuéc: cËu mî, c« d×, chó ch¸u, anh em. Bµi 2: C¸c kh¶ n¨ng s¾p xÕp: - S¾p xÕp theo - ¤ng bµ, cha mÑ, anh chÞ, cËu mî... giíi tÝnh nam/ n÷ - B¸c ch¸u, chÞ em, d× ch¸u, cha anh... - S¾p xÕp theo bËc Bµi 3: trên/ dưới - Nêu cách chế biến bánh: bánh rán, bánh nướng, bánh hÊp, b¸nh nhóng... - Nªu tªn chÊt liÖu lµm b¸nh: b¸nh nÕp, b¸nh tÎ, b¸nh gai, b¸nh khoai, b¸nh ng«, b¸nh s¾n, b¸nh ®Ëu xanh... - TÝnh chÊt cña b¸nh: b¸nh dÎo, b¸nh phång, b¸nh xèp... - H×nh d¸ng cña b¸nh: b¸nh gèi, b¸nh khóc, b¸nh quÊn thõng... Bµi 4: - Miêu tả tiếng khóc của người - Những từ có tác dụng miêu ta đó: nức nở, sụt súi, rưng røc... Bài 5: - Tả tiếng cười: khúc khích, sằng sặc, hô hố, ha hả, hÒnh hÖch... - T¶ tiÕng nãi: khµn khµn, lÌ nhÌ, thá thÎ, lÐo nhÐo, lÇu bÇu, sang s¶ng... - Tả dáng điệu: Lừ đừ, lả lướt, nghênh ngang, ngông nghênh, thướt tha... 4. Hướng dẫn học tập: - Häc bµi, thuéc ghi nhí. - Hoµn thiÖn bµi tËp. - Soạn: Giao tiếp, văn bản và phương thức biểu đạt. **************************************************************** TiÕt 4: Giao tiÕp, v¨n b¶n vµ Ngµy so¹n : phương thức biểu đạt Ngµy d¹y : A. Môc tiªu bµi häc: Gióp häc sinh: - Huy động kiến thức của HS về các loại văn bản mà HS đã được học. - Hình thành sơ bộ khái niệm văn bản, mục đích giao tiếp, phương thức biểu đạt. B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: + So¹n bµi + §äc s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch bµi so¹n. - Häc sinh: + So¹n bµi C. Các bước lên lớp: 1. ổn định tổ chức. 2. KiÓm tra bµi cò: 3. Bµi míi Hoạt động của thầy Hoạt động 1: H×nh thµnh kh¸i niÖm giao tiÕp. Nội dung cần đạt I. t×m hiÓu chung vÒ v¨n bản và phương thưc biểu. Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n-6. 9 Lop6.net.
<span class='text_page_counter'>(10)</span> đạt: - Th«ng qua c¸c ý cña c©u hái a 1. Văn bản và mục đích giao tiếp: - Khi ®i ®êng, thÊy mét viÖc g×, muèn cho a. Giao tiÕp: mÑ biÕt em lµm thÕ nµo? - §«i lóc rÊt nhí b¹n th©n ë xa mµ kh«ng thÓ trß chuyÖn th× em lµm thÕ nµo? * GV: C¸c em nãi vµ viÕt nh vËy lµ c¸c em đã dùng phương tiện ngôn từ để biểu đạt điều mình muốn nói. Nhờ phương tiện ngôn từ mà mÑ hiÓu ®îc ®iÒu em muèn nãi, b¹n nhËn ®îc nh÷ng t×nh c¶m mµ em gØ g¾m. §ã chÝnh lµ giao tiÕp. - Trªn c¬ së nh÷ng ®iÒu võa t×m hiÓu, em hiÓu thÕ nµo lµ giao tiÕp? * GV chốt: đó là mối quan hệ hai chiều giữa - Giao tiếp là một hoạt động truyền đạt, tiếp nhận tư tưởng, tình cảm người truyền đạt và người tiếp nhận. - Việc em đọc báo và xem truyền hình có bằng phương tiện ngôn từ. ph¶i lµ giao tiÕp kh«ng? V× sao? Hoạt động 2: Hình thành khái niệm văn bản b. Văn bản: - Quan s¸t bµi ca dao trong SGK (c) * VD: - Bµi ca dao cã néi dung g×? - Bµi ca dao: Khuyªn chóng ta ph¶i * GV: Đây là vấn đề chủ yếu mà cha ông có lập trường kiên định chóng ta muèn göi g¾m qua bµi ca dao nµy. + Bµi ca dao lµm theo thÓ th¬ lôc Đó chính là chủ đề của bài ca dao. - Bµi ca dao ®îc lµm theo thÓ th¬ g×? Hai b¸t, Cã sù liªn kÕt chÆt chÏ: c©u lôc vµ b¸t liªn kÕt víi nhau nh thÕ nµo? . VÒ h×nh thøc: VÇn ªn * GV chèt: Bµi ca dao lµ mét v¨n b¶n: nã cã . VÒ néi dung:, ý nghÜa: C©u sau gi¶i chủ đề thống nhất, có liên kết mạch lạc và thích rõ ý câu trước. diễn đạt trọn vẹn ý. Bµi ca dao lµ mét v¨n b¶n: nã cã chủ đề thống nhất, có liên kết mạch lạc và diễn đạt một ý trọn vẹn - Quan s¸t c©u hái d,®,e - Lêi ph¸t biÓu cña thÇy c« hiÖu - Cho biết lời phát biểu của thầy cô hiệu trưởng : trưởng trong buổi lễ khai giảng năm học có + Đây là một văn bản vì đó là chuỗi ph¶i lµ lµ v¨n b¶n kh«ng? V× sao? lời nói có chủ đề, có sự liên kết về néi dung: b¸o c¸o thµnh tÝch n¨m học trước, phương hướng năm học - Bøc th em viÕt cho b¹n cã ph¶i lµ v¨n b¶n míi. kh«ng? V× sao? Lêi ph¸t biÓu cña thÇy c« hiÖu trưởng là một dạng văn bản nói. - Bøc th: Lµ mét v¨n b¶n v× cã chñ đề, có nội dung thống nhất tạo sự VËy em hiÓu thÕ nµo lµ v¨n b¶n? liên kết. đó là dạng văn bản viết. * Kh¸i niÖm: V¨n b¶n lµ mét chuçi lời nói miệng hay bài viết có chủ đề thèng nhÊt, cã liªn kÕt m¹ch l¹c, vận dụng phương thức biểu đạt phù hợp để thực hiện ục đích giao tiếp 10 Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n-6 Lop6.net.
<span class='text_page_counter'>(11)</span> Hoạt động 3: Hướng dẫn cho HS nắm được 2. Kiểu văn bản và phương kiểu văn bản và phương thức biểu đạt thức biểu đạt: a. VD:. 1. KiÓu v¨n b¶n phương thức biểu đạt Tù sù. 2. Miªu t¶. 3. BiÓu c¶m. 4. NghÞ luËn. 5. ThuyÕt minh. 6. Hµnh chÝnh c«ng vô. TT. Mục đích giao tiếp. VÝ dô. Tr×nh bµy diÔn biÕn sù viÖc T¸i hiÖn tr¹ng th¸i sù vËt, con người Bµy tá t×nh c¶m, c¶m xóc. Bàn luận: Nêu ý kiến đánh gi¸. Giới thiệu đặc điểm, tính chất, phương pháp. Trình bày ý mới quyết định thÓ hiÖn, quyÒn h¹n tr¸ch nhiệm giữa người và người.. TruyÖn: TÊm C¸m + Miªu t¶ c¶nh + C¶nh sinh ho¹t. - GV treo b¶ng phô - GV giíi thiÖu 6 kiÓu v¨n b¶n vµ phương thức biếu đạt. - LÊy VD cho tõng kiÓu v¨n b¶n? - Bµi häc h«m nay chóng ta cÇn ghi nhí ®iÒu g×?. + Tôc ng÷: Tay lµm... + Lµm ý nghÞ luËn Từ đơn thuốc chữa bệnh, thuyÕt minh thÝ .ngiÖm §¬n tõ, b¸o c¸o, th«ng b¸o, giÊy mêi.. - 6 Kiểu văn bản và phương thức biểu đạt:: tự sự, miêu tả, biểu cảm, nghị luËn, thuyÕt minh, hµnh chÝnh, c«ng vô. - Líp 6 häc: vb¶n tù sù, miªu t¶. b. Ghi nhí: SGK - tr17. Hoạt động 4 iii. LuyÖn tËp: - Cho HS lµm bµi 1. Chän c¸c t×nh huèng giao tiÕp, lùa chän kiÓu v¨n b¶n vµ tËp phương thức biểu đạt phù hợp - Hµnh chÝnh c«ng vô - Tù sù - Miªu t¶ - ThuyÕt minh - BiÓu c¶m - NghÞ luËn 2. Các đoạn văn, thơ thuộc phương thức biểu đạt nào? a. Tù sù b. Miªu t¶ c. NghÞ luËn d. BiÓu c¶m ®. ThuyÕt minh 3. TruyÒn thuyÕt Con Rång, ch¸u Tiªn thuéc kiÓu v¨n b¶n tù sù v×: c¸c sù viÖc trong truyÖn ®îc kÓ kÕ tiÕp nhau, sù viÖc nµy nèi tiÕp sù viÖc kia nh»m nªu bËt néi dung, ý nghÜa. 4. Hướng dẫn học tập: - Häc bµi, thuéc ghi nhí.Hoµn thiÖn bµi tËp. - Lµm bµi tËp 3, 4, 5 S¸ch bµi tËp tr8. Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n-6 Lop6.net. 11.
<span class='text_page_counter'>(12)</span> Ngµy so¹n: Ngµy d¹y: TuÇn 2. TiÕt 5:. A.Mục tiêu cần đạt:. V¨n b¶n: Th¸nh Giãng (TruyÒn thuyÕt). Gióp häc sinh: -N¾m ®îc néi dung vµ ý nghÜa,mét sè nÐt nghÖ thuËt tiªu biÓu cña truyÖn, kÓ tãm t¾t c©u chuyÖn. -RÌn kü n¨ng kÓ chuyÖn, kü n¨ng tãm t¾t truyÖn -Tích hợp bài “từ mượn’ và bài “tìm hiểu chung về văn tự sự”. B.ChuÈn bÞ:. -Gi¸o viªn: so¹n gi¸o ¸n.tranh ¶nh -Häc sinh: chuÈn bÞ bµi. C.TiÕn tr×nh d¹y häc:. 1.ổn định tổ chức: ktss 2.KiÓm tra bµi cò: ?.Nªu ý nghÜa truyÖn “B¸nh chng, b¸nh giÇy” 3.Bµi míi: *Giíi thiÖu bµi: Chủ đề đánh giặc cứu nước là chủ đề lớn,cơ bản, xuyên suốt lịch sử văn học Việt Nam nãi chung,v¨n häc d©n gian ViÖt Nam nãi riªng. Th¸nh Giãng lµ truyÖn dân gian tiêu biểu thể hiện chủ đề này. I.T×m hiÓu chung: 1.ThÓ lo¹i: truyÒn thuyÕt. ?.Yªu cÇu HS nh¾c l¹i kh¸i niÖm truyÒn thuyÕt lµ g×? GV hướng dẫn đọc: Đoạn đầu đọc với giọng nhanh, 2.§äc: nguy cấp, có đoạn đọc với giọng ng¹c nhiªn,thÓ hiÖn niÒm tù hµo… GV đọc mẫu một đoạn sau đó gọi 2 HS đọc tiếp Yªu cÇu HS kh¸c nhËn xÐt c¸ch đọc của bạn ?.Em h·y nªu bè côc cña bµi _4 ®o¹n: +Đoạn 1:từ đầu đến “cứ đặt đâu thì 3.Bố cục: nằm đấy” Chia lµm 4 ®o¹n +Đoạn 2:tiếp đến “chú bé dặn” +Đoạn 3:tiếp đến”cứu nước” +§o¹n 4:cßn l¹i GV yªu cÇu HS gi¶I thÝch mét sè tõ Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n-6. 12 Lop6.net.
<span class='text_page_counter'>(13)</span> ng÷ khã trong sgk ?Quan s¸t ®o¹n 1 vµ cho biÕt néi dung chÝnh cña ®o¹n _Sự ra đời kỳ lạ của TG ?Tìm những chi tiết nói về sự ra đời cña TG -Bµ mÑ ím vÕt ch©n to vÒ thô thai -12 th¸ng míi sinh ra cËu bÐ -3 tuổi chưa nói, cười,đặt đâu nằm đấy ?Sự ra đời ấy có gì đặc biệt ?.Sự ra đời đó có ý nghĩa gì? ?.§o¹n 2 cã néi dung g×? ?.Víi tiÕng nãi Êy lµ g×? mang ý nghÜa ntn? ?.Nh÷ng ®iÒu TG cÇn khi ra trËn lµ gì?Thái độ và hành động của sứ giả ra sao? ?.Việc nhà vua đáp ứng những thứ TGcÇn thÓ hiÖn ®iÒu g×? -chøng tá tinh thÇn ®oµn kÕt cña nh©n d©n ta trong chèng giÆc ngo¹i xâm:có người đứng lên đánh giặc sẽ giúp đỡ tận tình GV chuyÓn: Víi víi nh÷ng thø vò khí ấy TGcó đánh đuổi được giặc kh«ng,chóng ta sÏ t×m hiÓu tiÕp v¨n b¶n nµy vµo tiÕt sau.. 4.Gi¶i thÝch tõ khã: II.T×m hiÓu v¨n b¶n: 1.Sự ra đời kỳ lạ của TG. -Sự ra đời của TG rất kỳ lạ,tráI với lẽ thường -t¹o søc hÊp dÉn cho nh©n vËt,thÓ hiÖn ước mơ tạo ra cáI phi thường của nhân d©n ta 2.TiÕng nãi ®Çu tiªn cña TG: Tiếng nói đầu tiên là tiếng nói đòi đánh giặc cứu nước. 4.Cñng cè,dÆn dß: -tãm t¾t cèt truyÖn -t×m hiÓu tiÕp c¸c ®o¹n tiÕp theo **************************************************************** Ngµy so¹n: Ngµy d¹y: TiÕt 6: V¨n b¶n:. Th¸nh Giãng (tiÕp). A.Mục tiêu cần đạt: Gióp HS: HiÓu trän vÑn néi dung ý nghÜa c©u chuyÖn KÓ l¹i ®îc c©u chuyÖn b»ng lêi v¨n cña m×nh B.ChuÈn bÞ: GV: so¹n gi¸o ¸n,tranh ¶nh HS: häc bµi cò Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n-6 Lop6.net. 13.
<span class='text_page_counter'>(14)</span> C.TiÕn tr×nh bµi häc: 1.ổn định tổ chức:ktss 2.KiÓm tra bµi cò: ?.sự ra đời của TG có gì kỳ lạ? 3. Bµi míi: ?.T×m nh÷ng chi tiÕt nãi tíi sù lín lªn cña TG? -lín nhanh nh thæi -c¬m ¨n mÊy còng kh«ng no -áo vừa mặc xong đã căng đứt chỉ ?.NhËn xÐt vÒ ®iÒu nµú? ?.TG được ai nuôi nấng?điều đó cã ý nghÜa g×? ?.T×m nh÷ng chi tiÕt nãi tíi sù oai phong, lÉm liÖt cña TG? DiÖn m¹o ấy giúp gì cho TG trong lúc đánh giÆc ¢n? GV treo trùc quan TG ?.§¸nh tan giÆc TG bay vÒ trêi, chi tiết đó có ý nghĩa gì?. ?.TruyÖn cã nÐt g× næi bËt vÒ nghÖ thuËt? ?.Néi dung c©u chuyÖn lµ g×? ?.§äc to phÇn ghi nhí?. II.T×m hiÓu v¨n b¶n 3.Sù lín lªn kú l¹ cña TG:. -Gióng có một quá trình sinh trưởng kỳ lạ và một diện mạo phi thường -Gióng là con của nhân dân, là người anh hùng của nhân dân,tượng trưng cho sức m¹nh cña nh©n d©n. 4.Gióng đánh giặc và bay về trời: -Với diện mạo phi thường TG đã đánh tan giÆc¢n -H×nh ¶nh Êy lµ sù th¨ng hoa cña chiÕn thắng:TG là người anh hùng không màng danh lîi III.Tæng kÕt 1.NT -chi tiết tưởng tượng ly kỳ, hấp dẫn 2.ND -Ca ngợi hình tượng TG thể hiện ước mơ đánh thắng giặc ngoại xâm của nhân dân ta và tinh thần đoàn kết trong chiến đấu. *Ghi nhí:sgk. 4. Cñng cè, dÆn dß: -Nªu néi dung vµ nghÖ thuËt cña truyÖn? -häc thuéc phÇn ghi nhí vµ kÓ diÔn c¶m ®îc truyÖn -so¹n tiÕp v¨n b¶n “S¬n Tinh, Thñy Tinh” ----------------------------------------------------------------------. Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n-6. 14 Lop6.net.
<span class='text_page_counter'>(15)</span> TiÕt 7: Từ mượn Ngµy so¹n : Ngµy d¹y : A. Môc tiªu bµi häc: Gióp häc sinh: - Hiểu được thế nào là từ mượn. - Bước đầu sử dụng từ mượn một cách lí trong nói và viết. B. ChuÈn bÞ: -Gi¸oviªn: + So¹n bµi + §äc s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch bµi so¹n. + B¶ng phô viÕt VD vµ bµi tËp -Häc sinh: + So¹n bµi C. Các bước lên lớp: 1. ổn định tổ chức. 2.Kiểmtrabài cũ: 1. Phân biệt từ đơn và từ phức? Lấy VD? 3. Bµi míi Hoạt động của thầy Nội dung cần đạt Hoạt động I. từ thuần Việt và từ mươn: 1: - GV treo bảng phụ đã viết VD. 1. VÝ dô: - VD trên thuộc văn bản nào? Nói về điều Chú bé vùng dậy, vươn vai một g×? c¸i bçng biÕn thµnh mét tr¸ng sÜ - Dựa vào chú tích sau văn bản Thánh mình cao hơn trượng. Giãng, em h·y gi¶i thÝch nghÜa cña tõ * NhËn xÐt: - Trượng: đơn vị đo độ dài = 10 trượng, tráng sĩ? thước TQ cổ tức 3,33m. ở đây - Theo em, từ trượng, tráng sĩ dùng để biểu hiểu là rất cao. thÞ g×? - Tráng sĩ: người có sức lực cường - §äc c¸c tõ nµy, c¸c em ph¶i ®i t×m hiÓu tr¸ng, chÝ khÝ m¹nh mÏ, hay lµm nghÜa cña nã, vËy theo em chóng cã n»m viÖc lín. trong nhóm từ do ông cha ta sáng tạo Hai từ này dùng để bểu thị sự rakh«ng? vật, hiện tượng, đặc điểm. - Trong TiÕng ViÖt ta cã c¸c tõ kh¸c thay - Hai tõ nµy kh«ng ph¶i lµ tõ do thế cho nó đúng nghĩa thích hợp không? «ng cha ta s¸ng t¹o ra mµ lµ tõ ®i - Qua phần tìm hiểu trên, em hiểu thế nào mượn ở nước ngoài. là từ mượn? từ thuần Việt? - Các từ không phải là từ mượn đọc lên ta hiểu nghĩa ngay mà * Bµi tËp nhanh: H·y t×m tõ ghÐp H¸n ViÖt kh«ng cÇn ph¶i gi¶i thÝch. có yếu tố sĩ đứng sau? - Theo em, từ trượng, tráng sĩ có nguồn gèc tõ ®©u? - Em hãy đọc to các từ trong mục 3 2. Ghi nhí: - Em cã nhËn xÐt g× vÒ h×nh thøc ch÷ viÕt a. Tõ thuÇn ViÖt: của các từ: ra-đi-ô, in-tơ-nét, sứ giả, giang b. Từ mượn: san? c. Nguồn gốc từ mượn: Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n-6. 15 Lop6.net.
<span class='text_page_counter'>(16)</span> * GV: Một số từ: ti vi, xà phòng, mít tinh, * Mượn từ tiếng Hán ga.. có nguồn gốc ấn Âu nhưng được Việt * Mượn từ ngôn ngữ ấn Âu hoá cao hơn viết như chữ Việt. Vậy theo 4. Cách viết từ mượn em, chúng ta thường mượn tiếng của nước * Ghi nhớ: SGK- tr25 nµo? - Qua viÖc t×m hiÓu VD, em h·y nªu nhËn xét của em về cách viết từ mượn - Tìm một số từ mượn mà em biết và nói râ nguån gèc? - H·y nh¾c l¹i nh÷ng ®iÒu cÇn ghi nhí trong môc Hoạt động 2: II. nguyên tắc mượn từ: - §äc to phÇn trÝch ý kiÕn cña 1. VD: - MÆt tÝch cùc: lµm giµu ng«n ng÷ d©n téc B¸c Hå? - Theo em, việc mượn từ có tác - Mặt tiêu cực: làm cho ngôn ngữ dân tộc bị dông g×? pha t¹p. - Nếu mượn từ tuỳ tiện có được kh«ng? 2. Ghi nhí 2: SGK - 25 - Em h·y rót ra kÕt luËn vÒ nguyên tắc mượn từ? - Bµi häc h«m nay cÇn n¾m v÷ng nh÷ng néi dung g×? Hoạt động 3: III. luyÖn tËp: - Gọi HS đọc bài tập Bài 1. Ghi lại các từ mượn a. Mượn từ Hán Việt: vô cùng, ngạc nhiên, tự nhiên, vµ yªu cÇu HS lµm sÝnh lÔ b. Mượn từ Hán Việt: Gia nhân c. Mượn từ Anh: pốp, Mai-cơn giắc-xơn, in-tơ-nét. Bài 2: Xác định nghĩa của từng tiếng tạo thành từ H¸n ViÖt - Khán giả: người xem + Kh¸n: xem + Giả: người - Thính giả: người nghe + ThÝnh: nghe + giả: người - Độc giả: người đọc + Độc: đọc + Giả: người - YÕu ®iÓm: ®iÓm quan träng + yÕu: quan träng + §iÓm: ®iÓm - Yếu lược: tóm tắt những điều quan trọng + YÕu: quan träng + Lược: tóm tắt - Yếu nhân: người quan trọng + YÕu: quan träng + Nhân: người Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n-6. 16 Lop6.net.
<span class='text_page_counter'>(17)</span> Bài 3: Hãy kể tên một số từ mượn - Là tên các đơn vị đo lường: mét, lít, km, kg... - Là tên các bộ phận của chiếc xe đạp: ghi- đông, pêđan, gác đờ- bu... - Là tên một số đồ vật: ra-đi-ô, vi-ô-lông... Bài 4: Các trừ mượn: phôn, pan, nốc ao - Dïng trong hoµn c¶nh giao tiÕp th©n mËt, viÕt tin trªn b¸o. + ¦u ®iÓm: ng¾n gän + Nhược điểm: không trang trọng 4. Hướng dẫn học tập: - Häc bµi, thuéc ghi nhí.Hoµn thiÖn bµi tËp. - Lµm bµi tËp 4,5,6 SBT-TR 11+ 12 - So¹n: T×m hiÓu chung vÒ v¨n tù sù. ------------------------------------------------------------------------------------------------TiÕt 8: T×m hiÓu chung vÒ v¨n tù sù Ngµy so¹n : Ngµy d¹y : A. Môc tiªu bµi häc: Gióp häc sinh: - Nắm được mục đích giao tiếp của tự sự - Có khái niệm sơ bộ về phương thức tự sự trên cơ sở hiểu được mục đích giao tiếp của rự sự và bước đầu biết phân tích các sự việc trong tự sự. B. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: + So¹n bµi. §äc s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch bµi so¹n. + B¶ng phô viÕt c¸c sù vÞªc - Häc sinh: + So¹n bµi C. Các bước lên lớp: 1. ổn định tổ chức. 2. KiÓm tra bµi V¨n b¶n lµ g×? LÊy VD? cò: 3. Bµi míi Hoạt động của thầy. Nội dung cần đạt. I. ý nghĩa và đặc điểm chung của phương thức tù sù: Hoạt động 1. ý nghÜa cña tù sù: 1: - Hµng ngµy c¸c em cã kÓ chuyÖn a. T×m hiÓu VD: và nghe kể chuyện không? Đó là - Hàng ngày ta thường được nghe hoặc kể chuyện văn học, chuyện đời thường, nh÷ng chuyÖn g×? - Khi nghe nh÷ng yªu cÇu vµ c©u chuyÖn cæ tÝch, sinh ho¹t. - Kể chuyện để biết, để nhận thức về hái: + Bà ơi! bà kể chuyện cổ tích cho người, sự vật, sự việc, để giải thích để khên chê, để học tập. Đối với người nghe là ch¸u ®i! + Cậu kể cho mình nghe, Lan là muốn tìm hiêủ, muốn biết, đối với người người như thế nào? kÓ lµ th«ng b¸o, cho biÕt, gi¶i thÝch... Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n-6. 17 Lop6.net.
<span class='text_page_counter'>(18)</span> Theo em người nghe muốn biết b. Kết luận: Tự sự giúp người nghe hiểu điều gì và người kể phải làm gì? - Vậy tự sự có ý nghĩa như thế biết về người, sự vật, sự việc. Để giải thích, nµo? khen, chê qua việc người nghe thông báo cho biÕt. 2. Đặc điểm chung của phương thức tự sự: Hoạt động 2: - V¨n b¶n Th¸nh Giãng kÓ vÒ ai? a. T×m hiÓu VD: - Các sự việc trước sau của truyện TG ë thêi nµo? KÓ vÒ viÖc g×? - Hãy liệt kê các sự việc trước sau 1. Sự ra đời của Thánh Gióng 2. TG biết nói và nhận trách nhiệm đánh cña truyÖn? * GV đưa bảng phụ đã viết sẵn các giặc 3. TG lín nhanh nh thæi sù viÖc 4. TG vươn vai thành tráng sĩ cưỡi ngựa sắt, mặc áo giáp sắt đi đánh giặc. 5. TG đánh tan giặc 6. TG bay vÒ trêi - Em thấy các sự việc được sắp xếp 7. Vua lập đền thờ, phong danh hiệu. 8. Nh÷ng dÊu tÝch cßn l¹i. và có liên quan đến nhau không? * GV: C¸c sù viÖc x¶y ra liªn tiÕp Tr×nh bµy mét chuçi c¸c sù viÖc liªn có đầu có cuối, sự việc xảy ra trước tiếp. là nguyên nhân dẫn đến sự việc xảy ra sau, ta gọi đó là một chuỗi - Chuỗi các sự việc từ đầu đến cuối dẫn c¸c sù viÖc. - Chuỗi các sự việc từ đầu đến cuối đến kết thúc và có một ý nghiã nhất định. rong truyÖn cã ý nghÜa g×? - Qua viÖc t×m hiÓu, em h·y rót ra đặc điểm chung của phương thức tù sù? - Bµi häc h«m nay chóng ta cÇn ghi b. Ghi nhí: SGK - tr28 nhí ®iÒu g×? Hoạt động 3: II. luyÖn tËp: - Đọc câu chuyện và Bài 1: Truyện kể diễn biến tư tưởng của ông gìa mang cho biÕt: trong mµu s¾c hãm hØnh; kÓ theo tr×nh tù thêi gian, c¸c sù viÖc truyện này, phương nối tiếp nhau, kết thúc bất ngờ; thể hiện tư tưởng yêu thøc tù sù ®îc thÓ cuéc sèng, dï kiÖt søc th× sèng cïng h¬n chÕt. hiÖn nh thÕ nµo? Bµi 2: C©u chuyÖn thÓ hiÖn - §©y lµ bµi th¬ tù sù ý nghÜa g×? - Tuy diễn đạt bằng thơ năm tiếng nhưng bài thơ đã kể l¹i mét c©u chuyÖn cã ®Çu, cã cuèi, cã nh©n vËt, chi tiÕt, - Yêu cầu HS kể diễn biến sự việc nhằm mục đích chế giễu tính tham ăn miệng câu chuyện của mèo đã khiến mèo tự sa bẫy của chính mình trªn - Yªu cÇu kÓ: T«n träng m¹ch kÓ trong bµi th¬. 4. Hướng dẫn học tập: - Häc bµi, thuéc ghi nhí. - Hoµn thiÖn bµi tËp, lµm bµi tËp 4,5. - So¹n: S¬n Tinh, Thuû Tinh. Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n-6. 18 Lop6.net.
<span class='text_page_counter'>(19)</span> V¨n TiÕt 9: S¬n Tinh, Thuû Tinh Ngµy so¹n : b¶n (TruyÒn thuyÕt) Ngµy d¹y : A. Môc tiªu bµi häc: Gióp häc sinh: Hiểu được truyền thuyết Sơn Tinh, Thuỷ Tinh nhằm giải thích hiện tượng lũ lụt xảy ra ở châu thổ Bắc Bộ thuở các vua Hùng dựng nước và khát vọng của người ViÖt cæ trong viÖc gi¶i thÝch vµ chÕ ngù thiªn tai lò lôt, b¶o vÖ cuéc sèng cña m×nh. B. ChuÈn bÞ: -Gi¸oviªn: + So¹n bµi + §äc s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch bµi so¹n. -Häc sinh: + So¹n bµi C. Các bước lên lớp: 1. ổn định tổ chức. 2. KiÓm tra bµi 1. Nªu ý nghÜa cña truyÒn thyÕt Th¸nh Giãng? Trong truyÖn cò: đó, em thích hình ảnh, chi tiết nào nhất? Vì sao? 3. Bµi míi Hoạt động của thầy Nội dung cần đạt Hoạt động I. §äc vµ t×m hiÓu chung: 1: - GV đọc mẫu sau đó gọi HS đọc lại 1. Đọc: - Em h·y tãm t¾t c¸c sù viÖc chÝnh? 2. C¸c sù viÖc chÝnh: - Vua Hïng kÐn rÓ. - ST,TT cÇu h«n, ®iÒu kiÖn chän rÓ cña vua - SÝnh lÔ cña vua Hïng - ST rước Mị Nương về núi. - T×m hiÓu c¸c chó thÝch 1,3,4 - TT næi gi¹n - Theo em, ST, TT cã ph¶i lµ tõ - Hai bªn giao chiÕn thuÇn ViÖt kh«ng? Nã thuéc líp tõ - N¹n lò lôt ë s«ng Hång. nµo mµ ta míi häc? 3. Chó thÝch: - VB ST,TT lµ truyÖn truyÒn thuyÕt, 4. Bè côc: em hãy xác định bố cục 3 phần của - Mở truyện: Vua Hùng kén rể truyÖn? - Th©n truyÖn: ST,TT cÇu h«n vµ cuéc giao tranh gi÷a hai thÇn - TruyÖn cã mÊy nh©n vËt? nh©n vËt - KÕt truyÖn: kÕt qu¶ cuéc giao tranh nµo lµ nh©n vËt chÝnh? V× sao? Hoạt động II. T×m hiÓu v¨n b¶n: 2: - PhÇn më truyÖn giíi thiÖu víi 1. Vua Hïng kÐn rÓ: - Mị Nương xinh đẹp, nết na. chóng ta ®iÒu g×? - ý định của vua Hùng đã dẫn đến 2. Sơn Tinh, Thuỷ Tinh cầu hôn và cuộc giao tranh gi÷a hai thÇn: sù viÖc g×? a. S¬n Tinh, Thuû Tinh cÇu h«n: - T×m nh÷ng chi tiÕt giíi thiÖu hai - Chi tiÕt: SGK 19 Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n-6 Lop6.net.
<span class='text_page_counter'>(20)</span> thÇn? - Qua đó em thấy hai thần như thế nµo? - KÞch tÝnh cña c©u chuyÖn b¾t ®Çu tõ khi nµo? - Thái độ của Vua Hùng ra sao? - Điều kiện vua Hùng đặt ra là gì? - Em hãy nhận xét về đồ sính lễ của vua Hïng? - Có ý kiến cho rằng: Vua Hùng đã cã ý chän ST nhng còng kh«ng muèn mÊt lßng TT nªn míi bµy ra cuéc ®ua tµi vÒ nép sÝnh lÔ. ý kiÕn cña em nh thÕ nµo? - Qua đó, em thấy vua Hùng ngầm đứng về phía ai? Vua Hùng là người nh thÕ nµo? - Thái độ của vua Hùng cúng chính là thái độ của nhân dân ta đối với nhân vật? Đó là thái độ như thế nµo? * GV: Người Việt thời cổ cư trú ở vïng ven nói chñ yÕu sèng b»ng nghề trồng lúa nước. Núi và đất là n¬i hä x©y dùng b¶n lµng vµ gieo trồng, là quê hương, là ích lợi, là bè bạn. Sông cho ruộng đồng chất phù sa cùng nước để cây lúa phát triển những nếu nhiều nước quá thì sông nhấn chìm hoa màu, ruộng đồng, làng xóm. Điều đó đã trở thành nỗi ám ảnh đối với tổ tiên người Việt. - Ai là người được chọn làm rể vua hïng? - Em hãy tưởng tượng cảnh ST rước Mị Nương về núi. - Kh«ng lÊy ®îc vî, Thuû Tinh míi giËn, em h·y thuËt l¹i cuéc giao tranh gi÷a hai chµng? - Trong trí rưởng tượng của người xưa, ST,TT đại diện cho lực lượng nµo? - Theo dâi cuéc giao tranh gi÷a ST vµ TT em thÊy chi tiÕt nµo lµ næi bËt nhÊt? V× sao? - KÕt qu¶ cuéc giao tranh?. - Hai vÞ thÇn khæng lå, uy nghi, tµi n¨ng siªu phµm, hä cã chung mét íc nguyÖn là được cưới Mị Nương làm vợ - Hai vÞ thÇn cïng xuÊt hiÖn - Vua Hùng băn khoăn, khó xử, đặt diều kiÖn. - §å sÝnh lÔ cña vua Hïng k× l¹ vµ khã kiếm nhưng đều là những con vật sống ở trên cạn. Qua đó ta thấy vua Hùng ngầm đứng về phía ST, vua đã bộc lộ sự thâm thuý, kh«n khÐo. * Cuéc giao tranh gi÷a hai chµng: - Hai thÇn giao tranh quyÕt liÖt. - TT đại diện cho cái ác, cho hiện tượng thiªn tai lò lôt. - ST: đại diện cho chính nghĩa, cho sức m¹nh cña nh©n d©n chèng thiªn tai. - Chi tiết: nước sông dâng... miêu tả đứng tính chất ác liệt của cuộc đấu tranh chống thiªn tai gay go, bÒn bØ cña nh©n d©n ta. 3. KÕt qu¶ cuéc giao tranh: - S¬n Tinh th¾ng TT.. Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n-6. 20 Lop6.net.
<span class='text_page_counter'>(21)</span>