Giáo án Ngữ văn Lớp 6 - Tiết 33 đến 66 - Năm học 2006-2007 - Đặng Thị Thu

<span class='text_page_counter'>(1)</span>ĐÆng ThÞ Thu -. Trường thcs ngô gia tự. Ngµy so¹n: Ngµy ..... th¸ng ... n¨m 2006 tuÇn 9 Bµi 8: TiÕt 33. Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 6. N¨m häc 2006-2007. Ngµy d¹y: Ngµy ..... th¸ng ... n¨m 2006. Ng«i kÓ vµ lêi kÓ trong v¨n tù sù I- Mục tiêu cần đạt: Giúp HS nắm được đặc điểm và ý nghĩa của ngôi kể trong văn tự sự (Ngôi thứ nhất và ngôi thứ ba). Biết lựa chọn và thay đổi ngôi kể thích hợp trong tù sù S¬ bé ph©n biÖt ®­îc tÝnh chÊt kh¸c nhau cña ng«i kÓ thø ba vµ ng«i kÓ thø nhÊt. II- Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy học 1. KiÓm tra bµi cò: - Kiểm tra bài tập đã làm ở nhà. 2. Bµi míi: A. Giới thiệu bài: Khi kể chuyện, bắt buộc phải xác định mối quan hệ giữa người kể với sự việc được kể, chỗ đứng để quan sát và để gọi tên sự vật, nhân vật và miêu tả chúng. Có khi người kể giấu mình, không lộ diện nhưng biét hết từ bề ngoài đến ý nghĩ của nhân vật và kể lại những sự kiện xảy ra với nhân vật. Có khi người kể kể l¹i chuyÖn cña chÝnh m×nh, vÒ nh÷ng ®iÒu m¾t th¸y tai nghe, mang nhiÒu mµu s¾c chñ quan c¸ nh©n. Bµi häc h«m nay gióp em ph©n biÖt vµ kÓ theo hai ng«i kÓ nµy. B. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy học: Hoạt động 1: Hướng dẫn học sinh tìm hiểu ngôi kể thứ ba Hoạt động của thầy và trò ? HS đọc đoạn1 và trả lời câu hỏi sau: ? ChuyÖn trong ®o¹n v¨n thø nhÊt x¶y ra ë nh÷ng ®©u? ? Theo em vị trí giao tiếp mà người kể sử dụng để kể chuyện như thế nào? (Hay người kể đứng ở những nơi nào để có thể kể được chuyện) (Người kể giấu mình, nhưng có mặt ở khắp n¬i: Lóc ®Çu ë cung vua, biÕt ®­îc ý nghÜ cña cung vua và đình thần, tiếp theo người kể có mặt ở công quán, để chứng kiến cảnh hai cha con ®ang ¨n c¬m, cuèi cïng l¹i cã mÆt ë cung vua để biết rằng: “Vua nghe nói, từ đó mới phôc h¼n”. ? Người kể gọi các nhân vật như thế nào? GV: Vậy vị trí giao tiếp mà người kể sử dụng chính là ngôi kể. Người kể giấu mặt nhưng có mÆt ë mäi n¬i, biÕt hÕt mäi chuyÖn, kÓ mét c¸ch linh ho¹t, tù do nh÷ng g× diÔn ra víi NV vµ gäi nh©n vËt b»ng tªn gäi cña chóng. ë vÞ trí giao tiếp như vậy, người kể kể chuyện ở Lop6.net. Nội dung cần đạt 1- Ng«i kÓ vµ vai trß cña ng«i kÓ trong v¨n tù sù: - Ng«i kÓ lµ vÞ trÝ giao tiÕp mµ người kể sử dụng để kể chuyện - Khi gäi tªn c¸c nh©n vËt bằng tên gọi của chúng, người kÓ tù giÊu m×nh ®i, tøc lµ kÓ theo ngôi kể thứ ba, người kể cã thÓ kÓ linh ho¹t, tù do nh÷ng g× diÔn ra víi nh©n vËt.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> ĐÆng ThÞ Thu -. Trường thcs ngô gia tự. Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 6. N¨m häc 2006-2007. ng«i nµo? HS nh¾c l¹i kÕt luËn b¹n võa nªu, GV ghi b¶ng. Hoạt động 2: Hướng dẫn học sinh tìm hiểu ngôi kể thứ nhất Hoạt động của thầy và trò ? §o¹n 2 ®­îc kÓ theo ng«i nµo?Lµm sao nhận ra điều đó? ? Kh¸c ng«i kÓ ë ®o¹n trªn nh­ thÕ nµo (+Kể theo ngôi thứ nhất, Người hiện diện x­ng “t«i”) ? Người xưng tôi trong đoạn 2 là Tô Hoài hay DÕ MÌn? ? Những chuyện được kể chỉ liên quan đến nh©n vËt nµo? ? Trong hai ng«i kÓ trªn, ng«i kÓ nµo cã thÓ kÓ tù do, kh«ng bÞ h¹n chÕ bëi nh÷ng chuyện chỉ liên quan đến người kể? ? Ng«i kÓ nµo chØ kÓ nh÷ng chuyÖn m×nh biết hoặc mình đã trải qua? (+ Ngôi kể thứ ba cho phép người kể tự do h¬n, ng«i kÓ thø nhÊt chØ kÓ nh÷ng chuyÖn liên quan đến mình hoặc mình trải qua, nhưng ở ngôi kể này người kể tự do thể hiÖn c¶m xóc c¸ nh©n cña m×nh) ? Em thö thay ng«i kÓ “T«i”b»ng ng«i kÓ thø ba lµ “DÕ MÌn”, nhËn xÐt xem cã g× thay đổi không? (+ Đoạn văn không thay đổi nhiều, chỉ làm cho người kể giấu mình) ? Có thể đổi ngôi kể thứ ba trong đoạn 1 thµnh ng«i kÓ thø nhÊt, x­ng “t«i ®­îc kh«ng? V× sao? (+ Khó có thể thay đổi ngôi kể được vì sự viÖc x¶y ra trong truyÖn ë ph¹m vi réng, x¶y ra víi nhiÒu nh©n vËt, nÕu ng«i kÓ lµ “t«i”th× khong thÓ biÕt hÕt mäi chuyÖn nh­ vËy ®­îc) ? Qua phÇn t×m hiÓu bµi, em h·y cho biÕt néi dung phÇn ghi nhí? - Học sinh đọc và chép vào vở. Hoạt động3: Luyện tập Bµi 1:. Lop6.net. Nội dung cần đạt - Khi tù x­ng lµ t«i, kÓ theo ngôi thứ nhất, người kể có thÓ trùc tiÕp kÓ ra nh÷ng g× m×nh nghe, m×nh thÊy, m×nh tr¶i qua, cã thÓ trùc tiÕp nãi ra cảm tưởng, ý nghĩ của m×nh - §Ó kÓ chuyÖn cho linh ho¹t, thú vị, người kể có thể lựa chän ng«i kÓ thÝch hîp - Người kể xưng tôi trong tác phÈm kh«ng nhÊt thiÕt lµ t¸c gi¶.. 2. Bµi häc: Ghi nhí. 3. LuyÖn tËp.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> ĐÆng ThÞ Thu -. Trường thcs ngô gia tự. Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 6. N¨m häc 2006-2007. Thay đổi ngôi kể trong đoạn văn thành ngôi thứ ba và nhận xét ngôi kể đem l¹i ®iÒu g× míi cho ®o¹n v¨n? §o¹n v¨n nÕu thay b»ng ng«i kÓ thø ba, ®o¹n v¨n cã mµu s¾c kh¸ch quan h¬n. Bµi 2: Thay đổi ngôi kể cho đoạn văn, nhận xét ngôi kể mới đem lại điều gì cho ®o¹n v¨n? Thay “T«i”vµo c¸c tõ “Thanh”, “chµng”, ng«i kÓ “t«i”t« ®Ëm thªm s¾c th¸i t×nh c¶m cho ®o¹n v¨n. Bµi 3: TruyÖn “C©y bót thÇn” kÓ theo ng«i thø 3 v×: Như vậy mới có thể tự do, thoải mái, không hạn định thời gian địa điểm và nới rộng được các quan hệ giưa Mã Lương với các sự kiện. Bµi 4: Trong các truyện cổ tích, truyện Truyền thuyết người ta thường kể chuyện theo ng«i thø 3 mµ kh«ng theo ng«i thø nhÊt v×: - Tính vô danh của loại truyện này, không xác định được người kể là ai. - Các sự việc trong chuyên cổ tích thuộc về thời xa xưa, người kể chuyện là người thuộc về “thời nay”. Người kể không trực tiếp tham gia vào truyện ... Bµi 5: ViÕt th­ sö dông ng«i kÓ thø nhÊt(T«i, m×nh, con). Bµi 6: - H·y x­ng em vµ kÓ theo yªu cÇu: + Em võa ®­îc tÆng quµ g×? Nh©n dÞp nµo? + Em cã tõng ­íc m¬ vµ thÝch thó mãn quµ g× kh«ng? (c¶m xóc: thÝch thó, biÕt ¬n...) Hoạt động 4: Hướng dẫn học bài ở nhà: Häc bµi, lµm BT 4,5,6. Chuẩn bị bài: Ông lão đánh cá và con cá vàng.. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> ĐÆng ThÞ Thu -. Trường thcs ngô gia tự. Ngµy so¹n: Ngµy ..... th¸ng ..... n¨m 200 tuÇn 9 Bµi 9: TiÕt 36. Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 6. N¨m häc 2006-2007. Ngµy d¹y: Ngµy ..... th¸ng ..... n¨m 200. Thø tù kÓ trong v¨n tù sù I- Mục tiêu cần đạt: - Giúp học sinh thấy trong tự sự có thể kể xuôi, có thể kể ngược tuỳ theo nhu cÇu thÓ hiÖn - Tự nhận thấy sự khác biệt của cách kể xuôi và kể ngược, biết được muốn kể ngược phải có điều kiện. Luyện tập kể theo hình thức nhớ lại. II- Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy học: 1. KiÓm tra bµi cò: Trong khi kể truyện người kể dùng ngôi kể nào ? Tác dụng của nó. 2. Bµi míi A. GÝíi thiÖu bµi. B. Tiến trình tổ chức các hoạt động: Hoạt động 1: ? Em h·y tãm t¾t c¸c sù viÖc quan trong truyÖn " Ông Lão đánh cá và con cá vàng" GV ghi các sự việc lên bảng, sắp xếp theo đúng thứ tù cña truyÖn ? Sù viÖc trong truyÖn ®­îc s¾p xÕp theo thø tù ntn ? (+ Thø tù gia t¨ng cña lßng tham ngµy cµng t¸o tîn cña mô vî «ng l·o) ? S¾p xÕp theo thø tù nµy t¹o nªn hiÖu qu¶ nghÖ thuËt g× ? (+ Người đọc thấy được lòng tham của mụ vợ ngày cµng t¨ng vµ cuèi cïng ph¶i tr¶ gi¸) ? Theo em, nh÷ng sù viÖc trong truyÖn nµy cã ®­îc s¾p xÕp theo mét tr×nh tù nµo n÷a, t¸c dông ? (Theo tr×nh tù thêi gian. S¾p xÕp theo c¸ch nµy lµm cho cèt truyÖn m¹ch l¹c s¸ng tá) ? Nếu thay đổi thứ tự này, ý nghĩa của câu chuyện cã næi bËt ®­îc kh«ng ? Qua vÝ dô nµy, em h·y cho biÕt khi kÓ chuyÖn, người ta có thể kể theo một trình tự như thế nào? (+ Khi kÓ chuyÖn, cã thÓ kÓ c¸c sù viÖc liªn tiÕp nhau theo thứ tự tự nhiên: việc xảy ra trước kẻ trước, việc gì xảy ra sau kể sau, cho đến hết.) Hoạt động 2: Học sinh đọc văn bản phụ và trả lêi: Lop6.net. 1- T×m hiÓu thø tù kÓ trong v¨n kÓ chuyÖn: " Ông Lão đánh cá và con c¸ vµng" - Giới thiệu ông lão đánh c¸ vµng - ¤ng l·o b¾t ®­îc c¸ vµng, th¶ c¸ vµng nhËn lêi høa cña c¸ vµng - ¤ng l·o ra biÓn gÆp c¸ vµng ( 5 lÇn) => Thø tù tù nhiªn( viÖc gì xảy ra trước, kể trước) V¨n b¶n phô: - Ngç må c«i cha mÑ, không có người kèm cặp trë nªn lªu læng, h­ háng bÞ mọi người xa lánh. - Ngç t×m c¸ch trªu chäc đánh lừa mọi người làm họ mÊt lßng tin. - Khi Ngç bÞ chã d¹i c¾n thËt, kªu cøu th× kh«ng cã ai đến cứu. - Ngç bÞ chã c¾n ph¶i b¨ng.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> ĐÆng ThÞ Thu -. Trường thcs ngô gia tự. Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 6. ? Thø tù cña c¸c sù viÖc trong bµi v¨n tù sù nµy diÔn ra ntn ? (Thứ tự hậu quả rồi mới dẫn đến nguyên nhân) ? Việc nêu hậu quả trước, rồi mới nêu nguyên nhân, người kể muốn nhấn mạnh điều gì? Từ đó c©u chuyÖn ®­a ra ý nghÜa g× ? ? Phần nêu nguyên nhân, người kể sắp xếp các sự viÖc ntn ? ? Qua đây em rút ra kết luận gì về thay đổi thứ tự trong bµi v¨n tùu sù ? ( Ghi nhí). N¨m häc 2006-2007. bã, tiªm thuèc trõ bªnh d¹i. + Thứ tự ngược: Hậu quả (hoÆc kÕt qu¶) råi míi nªu nguyªn nh©n. Ghi nhí: Khi kÓ chuyÖn, cã thÓ kÓ c¸c sù viÖc liªn tiÕp nhau theo thø tù tù nhiªn: viÖc g× xảy ra trước kể trước, việc g× x¶y ra sau kÓ sau cho đến hết. + §Ó g©y bÊt ngê chó ý, hoặc để thể hiện tình cảm nhân vật, người ta có thể ®em kÕt qu¶ hoÆc sù viÖc hiện tại kể ra trước, sau đó míi dïng c¸ch kÓ bæ sung hoặc để nhan vật nhớ lại mµ kÓ tiÕp c¸c sù viÖc x¶y ra trước đó theo trình tự tự nhiªn.. Hoạt động 3: Luyện tập Bµi tËp 1: §äc c©u chuyÖn sau ®©y vµ tr¶ lêi c©u hái: Câu chuyện được kể theo thứ tự nào ? (câu chuyện được kể theo thứ tự ngược, theo dòng hồi tưởng) ChuyÖn ®­îc kÓ theo ng«i thø nhÊt. - Yếu tố hồi tưởng đóng vai trò là cớ ở cho việc kể ngược. Trong dòng hồi tưởng, c¸c sù viÖc l¹i ®­îc kÓ theo thø tù tù nhiªn. Bài tập 2: Cho đề văn : "Kể chuyện lần đầu em được đi chơi xa. Hãy tìm hiểu đề vµ lËp dµn ý? Cho HS vÒ nhµ chuÈn bÞ theo dµn bµi trong SGK ? (- Lần đầu tiên em được đi chơi xa trong trường hợp nào? Ai đưa em đi? - Nơi xa đấy là đâu: Về quê, ra TP, hay đi tham quan nơi nào? - Em đã trông thấy gì trong chuyến đi ấy? Điều gì làm em thích thú và nhớ mãi? - Em ao ­íc nh÷ng chuyÕn ®i nh­ thÕ nµo?) Hoạt động 4: Hướng dẫn học bài ở nhà: - Häc bµi. - Lµm BT 2 phÇn luyÖn tËp råi viÕt thµnh 1 bµi v¨n. - ChuÈn bÞ viÕt bµi sè 2: V¨n tù sù.. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> ĐÆng ThÞ Thu -. Trường thcs ngô gia tự. Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 6. N¨m häc 2006-2007. Ngµy so¹n: Ngµy ..... th¸ng ..... n¨m 200 gµy d¹y: Ngµy ..... th¸ng ..... n¨m 200 tuÇn 10 Bµi 9: TiÕt 37 + 38 ViÕt bµi tËp lµm v¨n sè 2 V¨n kÓ chuyÖn I- Mục tiêu cần đạt: - HS biÕt kÓ mét c©u chuyÖn cã ý nghÜa. - HS biÕt thùc hiÖn bµi viÕt cã bè côc vµ lêi v¨n hîp lÝ. II- Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy học GV chọn đề cho học sinh: Đề bài: Kể về một người thân yêu trong gia đình em. Yªu cÇu: 1. Néi dung: - Kể về một người thân nhất trong gia đình: người gần gũi, yêu quý và chăm sóc em nhiềunhất cũng đồng thời là người có những ảnh hưởng tích cực đến tâm hòn và nh©n c¸ch cña m×nh. - Kể những điểm nổi bật, đáng nhớ nhất về ngoại hình, tính cách, thói quen, thái độ ứng xử trong giao tiếp với tất cả mọi người..... - Khi kÓ biÕt kÕt hîp víi miªu t¶ vµ biÓu c¶m mét c¸ch hîp lý. 2. H×nh thøc: - Đúng thể loại: kể người. - BiÕt tr×nh bµy bµi theo bè côc ba phÇn. Trong phÇn th©n bµi biÕt tr×nh bµy thµnh c¸c ®o¹n theo mçi ý cña dµn bµi. - Chữ viết sạch sẽ, diễn đạt hình ảnh..... 3. Häc sinh t­ gi¸c lµm bµi - HÕt giê GV thu bµi chÊm. 4. Hướng dẫn học bài ở nhà: - ¤n tËp v¨n tù sù. - Soạn bài mới: “ếch ngồi đáy giếng, Thầy bói xem voi, Đeo nhạc cho mèo”.. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> ĐÆng ThÞ Thu -. Trường thcs ngô gia tự. Ngµy so¹n: Ngµy ..... th¸ng ..... n¨m 200 Bµi 9: TiÕt 34 -35. Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 6. N¨m häc 2006-2007. Ngµy d¹y: Ngµy ..... th¸ng ..... n¨m 200. ông lão đánh cá và con cá vàng I- Mục tiêu cần đạt: Giúp học sinh hiểu nội dung ý nghĩa của truyện " Ông lão đánh cá và con cá vàng". Nắm được biện pháp nghệ thuật chủ đạo và một số chi tiết nghệ thuật tiêu biểu đặc s¾c trong truyÖn. KÓ l¹i ®­îc truyÖn nµy. II- Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy học 1. KiÓm tra bµi cò: KÓ tãm t¾t: TruyÖn " C©y bót thÇn " ? Nªu ý nghÜa cña truyÖn ? 2. Bµi míi A- Giíi thiÖu bµi: " Ông lão đánh cá và con cá vàng" là một truyện cổ tích dân gian Nga được Puskin (§¹i thi hµo Nga, "MÆt trêi cña thi ca Nga" ) viÕt l¹i b»ng 205 c©u th¬ (tiÕng Nga) vµ Vò §×nh Liªn, Lª TrÝ ViÔn dÞch qua v¨n b¶n tiÕng Ph¸p. C©u chuyÖn võa gi÷ ®­îc nÐt chÊt ph¸c dung dÞ víi nh÷ng biÖn ph¸p nghÖ thuËt rÊt quen thuéc cña truyÖn cæ tÝch d©n gian, võa rÊt ®iªu luyÖn, tinh tÕ trong miªu t¶ vµ tæ chøc truyÖn. Chúng ta sẽ cùng đến với câu chuyện để hiểu được ý nghĩa và vẻ đẹp độc đáo của v¨n b¶n. B. Tiến trình tổ chức các hoạt động: Hoạt động 1: Đọc - chú thích Hoạt động của thầy và trò Nội dung cần đạt GV có thể hướng dẫn HS đọc theo hai cách: I- §äc - chó thÝch - HS đọc văn bản thật diễn cảm, lột tả rõ sự lặp lại nh­ng t¨ng tiÕn cña nh÷ng t×nh huèng cèt truyÖn. - Cho Hs đóng vai các NV trong truyện để học. Hướng dẫn lời đọc của ông lão đánh cá và lời của cá vàng, tuy lặp lại một số lời nói và hành động, nh­ng s¾c th¸i biÓu c¶m cã kh¸c nhau (VÝ dô: ¤ng lão đánh cá càng ngày càng tỏ ra nhẫn nhục, nhu nhược còn cá vàng đã có thái độ bất bình rồi nổi giËn. Phần hướng dẫn tìm hiểu chú thích, GV lồng vào v¨n b¶n, gióp cho HS võa n¾m ®­îc nghÜa cña tõ, võa hiÓu s©u h¬n vÒ v¨n b¶n. Hướng dẫn học sinh tìm hiểu văn bản Hoạt động 2: Tìm hiểu sơ bộ về tác phẩm (Bằng 1 hoạt động) Hoạt động của thầy và trò ? TruyÖn gåm cã nh÷ng sù viÖc chÝnh nµo ? Em h·y nªu nh÷ng sù viÖc Êy theo thø tù ? ? TruyÖn cã mÊy nh©n vËt, nh©n vËt nµo lµ nh©n vËt chÝnh ? Lop6.net. Nội dung cần đạt II- T×m hiÓu truyÖn Sù viÖc chÝnh: - Giíi thiÖu hai vî chång.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> ĐÆng ThÞ Thu -. Trường thcs ngô gia tự. Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 6. N¨m häc 2006-2007. ? Cá Vàng, biển, có phải là nhân vật trong truyện ? ông lão đánh cá. - Ông lão đánh được một T¹i sao? GV chuyÓn sang phÇn ph©n tÝch nh©n vËt «ng l·o. con c¸ vµng, biÕt cÊt tiÕng nãi xin th¶ vÒ biÓn vµ xin tr¶ ¬n. - Ông lão không đòi hỏi gì nhưng mụ vợ lại đòi hỏi nhiÒu thø. - Mụ vợ ông lão đòi cái máng mới, một toà nhà đẹp, lµm nhÊt phÈm phu nh©n, lµ n÷ hoµng vµ hµm Long Vương. - C¸ vµng næi giËn v× lßng tham cuả mụ vợ đã làm biến mÊt tÊt c¶ mäi thø. Mô vî chØ cßn c¸i m¶ng lîn søt mÎ nh­ lóc ban ®Çu. Nh©n vËt: TruyÖn cã 4 nh©n vËt: «ng l·o, mô vî, C¸ Vµng, BiÓn. Mçi NV cã mét tÇm quan träng kh¸c nhau, cã MQH chÆt chÏ víi nhau, víi nh÷ng đặc điểm riêng góp phần thể hiÖn ý nghÜa cña c©u chuyÖn. Hoạt động 3: Tìm hiểu nhân vật mụ vợ Phần này GV chia đôi bảng, một bên là những đòi hỏi của mụ vợ, một bên là sự thay đổi của biển. ? Em hãy nhắc lại 5 lần đòi hỏi của mụ vợ ? ? NghÖ thuËt râ nÐt nhÊt trong ®o¹n truyÖn nµy lµ g× ? ChØ râ sù lÆp l¹i cã chó ý thÓ hiÖn ntn qua c¸c chi tiÕt nµy ? (Kh«ng ph¶i lÆp nguyªn si mµ cã nh÷ng chi tiÕt thay đổi theo hướng tăn tiến) ? Chi tiết nào lặp lại, chi tiết nào thay đổi theo chiều hướng tăng tiến ? (Đều bắt ông lão ra biển cầu xin Cá Vàng để tháa m·n lßng tham cña m×nh) + đòi hỏi của mụ vợ, cách ứng xử của mụ vợ ngày càng tăng, cảnh biển thay đổi ngày càng dữ dội) ? Em hãy chỉ rõ cho cả lớp biết những đòi hỏi, cách ứng xử quá quắt của mụ vợ thay đổi theo chiều hướng tăng như thế nào? Lop6.net. 1. Nh©n vËt mô vî §ßi hái cña mô vî: + LÇn 1: §ßi mét c¸i m¸ng lîn. + LÇn 2: §ßi mét c¸i nhµ réng. + LÇn 3: Muèn lµm nhÊt phÈm phu nh©n. + LÇn 4: Muèn lµm n÷ hoµng + LÇn 5: Muèn lµm Long Vương, bắt cá vàng phải hầu h¹. Mô vî tham lam, béi b¹c.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> ĐÆng ThÞ Thu -. Trường thcs ngô gia tự. Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 6. ? B»ng NT lÆp ®­îc sö dông thµnh c«ng khi kÓ vÒ 5 lần đòi hỏi của mụ vợ, TG dân gian đã cho thấy NV mô vî cã nh÷ng tÝnh c¸ch g× xÊu ? ? Nh©n vËt mô vî tiªu biÓu cho kiÓu nh©n vËt nµo trong truyÖn cæ tÝch ? ? Nhân đan ta có thái độ ntn với kiểu NV này ? Thái độ ấy của nhân dân được thể hiện kín đáo qua chi tiÕt nµo cña truyÖn ? ( Sự thay đổi của biển tứơc mỗi yêu cầu của mụ vî) ? Trong n¨m lÇn «ng l·o ra biÓn gäi c¸ vµng, c¶nh biển thay đổi ntn ? (+ LÇn 1: BiÓn gîn sãng yªn ¶. + Lần 2: Biển xanh đã nổi sóng + LÇn 3: BiÓn xanh næi sãng d÷ déi + LÇn 4: BiÓn næi sãng mï mÞt + Lần 5: Một cơn dông tố khủng khiếp kéo đến, biÓn næi sãng mï mÞt) ? Vì sao Biển lại có sự thay đổi như vậy ? (Biển có phản ứng trước những đòi hỏi của mụ vợ) Sự thay đổi như vậy của biển có ý nghĩa gì ? Tạo nên khung cảnh như thế nào cho truyện ? Kín đáo thể hiện thái độ như thế nào của nhân dân ? + BiÓn kh«ng chØ lµ thiªn nhiªn lµm khung c¶nh cho hoạt động của con người, tạo ra sự thay đổi trong c¸c chi tiÕt lÆp cã chñ ý. + Thể hiện thái độ phản ứng của nhân dân, của đất ttrời trước thói xấu vô độ của nhân vật mụ vợ). N¨m häc 2006-2007. Cảnh biển thay đổi: (+ LÇn 1: BiÓn gîn sãng yªn ¶. + Lần 2: Biển xanh đã nổi sãng. + LÇn 3: BiÓn xanh næi sãng d÷ déi. + LÇn 4: BiÓn næi sãng mï mÞ.t + LÇn 5: Mét c¬n d«ng tè khủng khiếp kéo đến, biển næi sãng mï mÞt) => Thể hiện thái độ, phản ứng của nhân dân, của đất trời trước thói xấu vô độ cña nh©n vËt mô vî.. Hoạt động 4: Tìm hiểu nhân vật ông lão đánh cá Hoạt động của thầy và trò ? Bắt được Cá Vàng, ttrước lời van xin của cá, ông lão có hành động ntn ? ? Hành động này cho em biết ông lão có phẩm chÊt nµo? (Tèt bông) ? Trước 5 lần đòi hỏi của mụ vợ, ông lão đã làm gì ? Em hãy tìm những câu văn miêu tả thái độ, việc làm của ông lão trước những đòi hỏi ngày càng quá quắt của mụ vợ ? Hành động đó được lặp lại mÊy lÇn ? ? Cùng là hành động đi ra biển, nhưng tâm trạng cũng như thái độ của ông lão khi ra biển khác nhau ntn ? Qua đó, em hiểu thêm được gì về tính cách của ông lão ?( Hiền lành có phần nhu nhược) TÝnh c¸ch nµy t¹i sao kh«ng ®­îc gäi lµ phÈm chÊt ? Trước những người tham lam, bội bạc, tính cách Lop6.net. Nội dung cần đạt 2. Nhân vật ông lão đánh c¸: Nh÷ng viÖc lµm cña «ng l·o: - Th¶ c¸ Vµng - Làm theo những đòi hỏi qu¸ qu¾t cña mô vî - ¤ng l·o ®i ra biÓn - ¤ng l·o l¹i ®i ra biÓn - ¤ng l·o l¹i lãc cãc ra biÓn - Ông lão đành klủi thủi ra biÓn - ¤ng l·o kh«ng d¸m tr¸i lêi mô. ¤ng l·o ®i ra biÓn. - ¤ng l·o tèt bông, hiÒn.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> ĐÆng ThÞ Thu -. Trường thcs ngô gia tự. Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 6. N¨m häc 2006-2007. này có ảnh hưởng như thế nào ? lành có phần nhu nhược ? Có người nói, biển xanh nổi sóng dữ dội không chỉ bất bình trước sự tham lam bội bạc của mụ vợ, mµ cßn phª ph¸n «ng l·o n÷a, ý kiÕn cña em thÕ nào ? Em hãy chỉ ra thái độ ấy qua lời kể ? ( Sau mçi lÇn «ng l·o nghe theo lêi cña mô vî, c¶nh biển thay đổi ngay). ? Dấu hiệu đó được lặp mấy lần ? Biện pháp lặp lại cã chó ý nµy kh«ng chØ thÓ hiÖn râ nÐt tÝnh c¸ch nh©n vËt mµ cßn cã t¸c dông ntn ? + Tạo nên tình huống , gây hồi hộp cho ngườiì nghe. + Thể hiện thái độ cảu người kể với nhân vật. Hoạt động 5: ý nghĩa truyện Hoạt động của thầy và trò ? Nªu kÕt côc cña truyÖn? C¸ch kÐt thóc nµy cã ý nghÜa ntn ? Víi c©u hái nµy, GV cho HS th¶o luËn ë líp . GV cã thÓ chÊp nhËn nh÷ng ý kiÕn kh¸c nhau cña c¸c em vÒ ý nghÜa cña c¸ch kÕt thóc. Tuy nhiªn, cần định hướng: Kết thúc này tuy tất cả đều trở lại như xưa nhưng đối với ông lão : ông lão không mÊt g× c¶ mµ chØ tr¶i qua mét c¬n ¸c méng. Cã lÏ tõ ®©y, «ng cµng quý h¬n c¶nh sèng x­a cña m×nh, ông đã được trả kại cuộc sống bình yên ấy. Đối với mô vî: tuy cã trë l¹i cuéc sèng nh­ tø¬c kia mô ®a tõng sèng, nh­ng giê ®©y cã lÏ mô khã cã thÓ sèng một cách bình yên vì mụ đã trải qua một cuộc sống sung sướng tột đỉnh giàu sang, danh vọng. Mụ sẽ ph¶i sèng trong sù tiÕc nuèi, ©n hËn... §©y còng lµ một cách trừng trị đích đáng đối với mụ. ? Cã thÓ h×nh dung mét kÕt côc kh¸c kh«ng ? T¹i sao em l¹i cã kÕt côc nh­ vËy ? ? Truyện không chỉ hấp dẫn người đọc bởi sự lặp l¹i t¨ng tiÕn cña c¸c t×nh huèng cèt truyÖn, ë kÕt thúc hợp lí mà còn ở những chi tiết tưởng tượng hoang ®­êng. Em h·y chØ ra chi tiÕt Êy ? (H×nh ¶nh C¸ vµng biÕt nãi, biÕt ®em l¹i cuéc sèng giµu sang vµ danh väng cho mô vî chØ trong nh¸y mắt, biết biến đi tất cả những thứ đó chỉ trong nh¸y m¾t ) ? Nh©n vËt lµm nªn sù k× diÖu Êy chÝnh lµ C¸ vµng. C¸ vµng vña tr¶ ¬n «ng l·o b»ng c¸ch lµm theo lêi «ng l·o, nh­ng c¸ vµng còng trõng trÞ mô vî v× lßng tham vµ sù béi b¹c kh«ng cã ®iÓm dõng cña Lop6.net. Nội dung cần đạt - Lßng biÕt ¬n s©u nÆng những người nhân hậu bao dung. - Bài học đích đáng cho những kẻ tham lam, độc ác, béi b¹c. - Kh«ng cam chÞu, nhu nhược mà phải tích cực chèng l¹i c¸i xÊu, c¸i ¸c..

<span class='text_page_counter'>(11)</span> ĐÆng ThÞ Thu -. Trường thcs ngô gia tự. Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 6. mụ. Em hãy nêu ý nghĩa tượng trưng của hình tượng con cá vàng ? (+ Tượng trưng cho sự biết ơn, tấm lòng vàng của nhân dân với những người nhân hậu đã cứu giúp con người khi hoạn nạn khó khăn. Cá vàng đại diÖn cho lßng tèt, c¸i thiÖn. + Cá vàng tượng trưng cho một chân lí khác của nh©n d©n: KÎ tham lam, béi b¹c ph¶i trõng trÞ ). ? Qua đó, em hãy cho biết ý nghĩa của truyện ? Hoạt động 6: Hướng dẫn thực hiện phần ghi nhớ Hoạt động của thầy và trò ? Nªu xuÊt xø cña truyÖn ? ? TruyÖn sö dông nh÷ng h×nh thøc nghÖ thuËt nµo? ? B»ng h×nh thøc nghÖ thuËt Êy, truyÖn cã ý nghÜa ntn ? Cho HS ghi nhí vµo vë.. N¨m häc 2006-2007. Nội dung cần đạt “Ông lão đánh cá và con cá vµng” lµ truyÖn cæ tÝch d©n gian do Puskin kÓ l¹i. TruyÖn sö dông nh÷ng biÖn ph¸p nghÖ thuËt rÊt tiªu biÓu cña truyÖn cæ tÝch nh­: Sù lÆp l¹i t¨ng tiÕn cña c¸c t×nh huống truyện, sự đối lập gi÷a c¸c nh©n vËt, sù xuÊt hiện của các yếu tố tưởng tượng hoang đường. Truyện ca ngợi lòng biết ơn đối với những người nhân hậu và nêu ra bài học đích đáng cho nh÷ng kÎ tham lam béi b¹c.. Hoạt động 7: Luyện tập Bµi 1: Có người cho rằng, truyện này nên đặt tên là: “mụ vợ ông lão đánh cá và con cá vàng”. Cái đặt tên này cũng có cơ sở bởi mụ vợ là nhân vật chính, ý nghĩa của truyện là phê phán, nêu bài học đích đáng cho những kẻ tham lam bội bạc như vî «ng l·o. Tên truyện của Puskin đặt cho tác phẩm cũng mang ý nghĩa sâu sắc: Nãi ®­îc hai nh©n vËt chÝnh vµ kh«ng nhÊt thiÕt ph¶i nãi râ c¸c nh©n vËt trong t¸c phÈm. Trong truyÖn cæ tÝch thÇn k×, xÐt chung, nh©n vËt chÝnh lµ nh©n vËt tÝch cùc (Kh«ng bao giê lµ nh©n vËt ph¶n diÖn ). Hai nhân vật: Ông lão đánh cá và con cá vàng đại diện cho lòng tốt, cho cái thiện. Riêng cá vàng đại diện cho công lí của nhân dân. Hai nhân vật này hoàn toàn đối lập với nhân vật mụ vợ tham lam, bội bạc. Đặt tên như vậy, ý nghĩa chính của tác phẩm không vị giảm sút. Hơn nữa, đặt tên như vậy, phải chăng Puskin muốn tô đậm dấu ấn cho các nhân vật đại diện cho nhân dân ? Bµi 2: KÓ l¹i diÔn c¶m truyÖn cæ tÝch nµy. Hoạt động 8: Hướng dẫn học bài ở nhà: - Häc bµi, kÓ diÔn c¶m truyÖn. - Viết đọan văn giới thiệu NV Ông lão đánh cá. - Viết đọan văn kể về việc làm của mụ vợ. - Thuộc các câu TN phần đọc thêm SGK. - ChuÈn bÞ bµi: Thø tù trong v¨n tù sù. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> ĐÆng ThÞ Thu -. Trường thcs ngô gia tự. Ngµy so¹n: Ngµy ..... th¸ng ..... n¨m 200 Bµi 11: TiÕt 42. Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 6. N¨m häc 2006-2007. Ngµy d¹y: Ngµy ..... th¸ng ..... n¨m 200. Tr¶ bµi kiÓm tra v¨n I- Mục tiêu cần đạt: - Häc sinh nhËn râ ­u, khuyÕt ®iÓm cña gµi m×nh, biÕt c¸ch söa ch÷a, rót kinh nghiÖm cho bµi viÕt tiÕp theo. - Tích hợp với các văn bản truyện cổ tích đã học: Sọ Dừa, Thạch Sanh, Em bé thông minh, " Ông lão đánh cá và con cá vàng", với các khái niệm danh từ và cụm danh từ. - LuyÖn kÜ n¨ng ch÷a bµi viÕt cña b¶n th©n vµ c¶u b¹n. II- Hoạt động dạy và học 1- Hoạt động 1: - Giáo viên trả bài trước cho học sinh 2 ngày. - Học sinh tự đọc kĩ bài viết của mình, tự chữa các lỗi theo sự hướng dẫn của giáo viên đã ghi trong bài làm. - Gi¸o viªn kiÓm tra x¸c xuÊt viÖc ch÷a bµi cña häc sinh. 2- Hoạt động 2: Giáo viên cùng học sinh xây dựng, bổ sung và hoàn chỉnh dàn ý bài viết đã làm. - Më bµi - Th©n bµi - KÕt bµi 3- Hoạt động 3: Gi¸o viªn nhËn xÐt bµi lµm cña häc sinh vÒ c¸c mÆt: + ­u ®iÓm + Nhược điểm: Nội dung tóm tắt - Bè côc - Diễn đạt - Tr×nh bµy 4- Hoạt động 4: - Giáo viên hướng dẫn học sinh chữa những lỗi cơ bản - Häc sinh ch÷a lçi vµo vë 5- Hoạt động 5: - Giáo viên chọn đọc một số bài viết tốt ở lớp. 6- Hoạt động 6: Hướng dẫn về nhà Ôn lại kiến thức Văn đã học. ChuÈn bÞ bµi: Danh tõ(tiÕp theo).. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> ĐÆng ThÞ Thu -. Trường thcs ngô gia tự. Ngµy so¹n: Ngµy ..... th¸ng ..... n¨m 200 tuÇn 11 Bµi 10: TiÕt 41. Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 6. N¨m häc 2006-2007. Ngµy d¹y: Ngµy ..... th¸ng ..... n¨m 200. Danh tõ (TiÕp theo). I- Mục tiêu cần đạt: - Trên cơ sở kiến thức về danh từ đã học ở bậc tiểu học, giúp HS năm được: Đặc ®iÓm cña nhãm danh tõ chung vµ danh tõ riªng. - C¸ch viÕt hoa danh tõ riªng. II- tiến trình tổ chức các Hoạt động dạy học 1. KiÓm tra bµi cò: - Hãy nêu đặc điểm của Danh từ ? Danh từ được chia thành mấy loại ? Cho ví dụ. 2. Bµi míi: A. GÝíi thiÖu bµi. B. Tiến trình tổ chức các hoạt động: Hoạt động 1: Tìm danh từ riêng và danh từ chung trong c©u ? §äc vÝ dô trong SGK ? ? T×m danh tõ cã trong vÝ dô Êy ? ? Danh từ nào chỉ tên riêng của người, tên địa lí và ®­îc viÕt hoa? ? Danh tõ nµo gäi tªn mét lo¹i sù vËt ? ? VËy theo em thÕ nµo lµ danh tõ riªng ? ThÕ nµo lµ danh tõ chung ? ( Danh tõ chØ sù vËt gåm danh tõ riªng vµ danh tõ chung. Danh tõ chung lµ tªn gäi mét lo¹i sù vËt. Danh từ riêng là tên riêng của từng người, từng vật, từng địa phương). GV cho HS ghi : ghi nhí thø 1 Hoạt động 2: Nhận xét về cách viết danh từ riªng. - Cho HS lên bảng viết hoa tên người, tên địa phương, tên người và tên địa phương nước ngoài, tên các tổ chức, cơ quan, danh hiệu, giải thưởng, huân, huy chương.... - GV cã thÓ sö dông b¶ng phô in s½n nh÷ng tªn Êy không viết hoa, HS chia nhóm, cử đại diện lên bảng để viết cho đúng. ( Có thể cho bạn khác trong nhóm tiÕp søc). - C¸c nhãm nhËn xÐt phÇn tr×nh bµy cña nhau. - GV nhËn xÐt cho ®iÓm nh÷ng b¹n tham gia. Rót ra ghi nhí 2 qua bµi tËp võa lµm vµ qua viÖc hÖ thống hoá những kiến thức đã học ở tiểu học. Lop6.net. 1- Danh tõ chung vµ danh tõ riªng: Danh Vua, c«ng ¬n, tõ tráng sĩ, đền chung thê, lµng, x·, huyÖn Danh Phï §æng Thiªn tõ Vương, Gióng, riªng Phï §æng, Gia L©m, Hµ Néi Ghi nhí 1: * Danh tõ chØ sù vËt gåm danh tõ riªng vµ danh tõ chïn. Danh tõ chung lµ tªn gäi mét lo¹i sù vËt. Danh tõ riªng lµ tªn riªng của từng người, từng vật, từng địa phương. 2- C¸ch viÕt danh tõ riªng: Ghi nhí 2: * Khi viÕt danh tõ riªng, ta ph¶i viÕt hoa ch÷ c¸i ®Çu tiªn cña mçi bé phËn tạo thành tên riêng đó. Cô thÓ lµ: + Đối với tên người, tên địa lí Việt Nam và tên người tên địa lí nước ngoài phiªn ©m qua ©m H¸n.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> ĐÆng ThÞ Thu -. Trường thcs ngô gia tự. Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 6. Hoạt động 3: Hệ thống hoá kiến thức đã học ở tiÓu häc. ? Nhắc lại quy tắc viết hoa đã học ở bậc tiểu học ?Quytắc viết hoa tên người, tên địa lí Việt Nam ?. N¨m häc 2006-2007. ViÖt: ViÕt hoa ch÷ c¸i ®Çu tiªn cña mçi tiÕng) + Đối với tên người, tên địa lí nước ngoài phiên âm trùc tiÕp kh«ng qua ©m H¸n ViÖt: ViÕt hoa ch÷ c¸i ®Çu tiªn cña mçi bé phËn tạo thành tên riêng đó, nÕu mét bé phËn gåm nhiÒu tiÕng th× gi÷a c¸c tiÕng cÇn cã g¹ch nèi). * Tªn riªng cña c¬ quan tæ chức, các giải thưởng danh hiÖu chương... thường là một cụm từ: Ch÷ c¸i ®Çu cña mçi bé phËn t¹o thµnh côm tõ này đều được viết hoa.. (ViÕt hoa ch÷ c¸i ®Çu tiªn cña mçi tiÕng) ? Quy tắc viết hoa tên người, tên địa lí nước ngoài ? (ViÕt hoa ch÷ c¸i ®Çu tiªn cña mçi bé phËn t¹o thành tên riêng đó, nếu một bộ phận gồm nhiều tiÕng th× gi÷a c¸c tiÕng cÇn cã g¹ch nèi.) ? Quy t¾c viÕt hoa tªn tªn c¬ quan, tæ chøc, c¸c danh hiệu, giải thưởng huân chương.... ( Tên cơ quan, tổ chức, các danh hiệu, giải thưởng huân chương, thường là một cụm từ. Chữ cái đầu của mỗi bộ phận tạo thành cụm từ này đều được viÕt hoa.) GV cho HS ghi ghi nhí thø 2 Hoạt động 4: Học sinh đọc lại những ghi nhớ đã rót ra trong bµi. Họat động 5: Luyện tập Bµi tËp 1: T×m danh tõ chung vµ danh tõ riªng: - Các danh từ chung: ngày xưa, miền, đất, nước, thần, nòi, rồng, con trai, tên. - C¸c danh tõ riªng: L¹c ViÖt, B¾c Bé, Long N÷, L¹c Long Qu©n. Bµi tËp 2: C¸c tõ in ®Ëm a- Chim, Mây, Nước, Hoa, Hoạ My b- ót c- Ch¸y Tất cả những danh từ trên đều là danh từ tiêng bởi nó dùng để gọi tên riêng của một sự vật duy nhất mà không dùng để gọi chung một loại sự vật. Bµi tËp 3: §o¹n th¬ ®­îc viÕt l¹i nh­ sau: " Ai ®i Nam Bé TiÒn Giang, HËu Giang Ai v« Thµnh phè Hå ChÝ Minh rùc rì tªn vµng Ai vÒ th¨m b­ng biÒn §ång Th¸p ViÖt B¾c miÒn Nam må ma giÆc Ph¸p N¬i ch«n rau c¾t rèn cña ta ! Ai ®i Nam - Ng·i, B×nh - Phó, Kh¸nh Hoµ Ai v« Phan Rang Phan ThiÕt Ai lªn T©y Nguyªn C«ng Tum §¾c L¾c Khu N¨m d»ng dÆc khóc ruét miÒn Trung Ai về với quê hương ta tha thiết Sông Hương, Bến Hải, Cửa Tùng Ai vô đó với đồng bào đồng chí Nãi víi nöa ViÖt Nam yªu quý Rằng: nước ta là của chúng ta Nước Việt Nam Dân chủ Cộng hoà ". Hoạt động 6: Hướng dẫn học bài ở nhà: Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> ĐÆng ThÞ Thu -. Trường thcs ngô gia tự. Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 6. N¨m häc 2006-2007. - Häc bµi, lµm BT 3,4 T110 - Viết 1 đoạn văn với ND về học tập. Trong đó có sử dụng nhiều danh từ riêng.. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> ĐÆng ThÞ Thu -. Trường thcs ngô gia tự. Ngµy so¹n: Ngµy ..... th¸ng ..... n¨m 200 TiÕt 39 + 4o. Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 6. N¨m häc 2006-2007. Ngµy d¹y: Ngµy ..... th¸ng ..... n¨m 200. ếch ngồi đáy giếng - thầy bói xem voi ®eo nh¹c cho mÌo I- Mục tiêu cần đạt: Giúp HS: Hiểu thế nào là truyện ngụ ngôn. - Hiểu được nội dung ý nghĩa và một số nét nghệ thuật đặc sắc của các truyện " ếch ngồi đáy giếng", " Thầy bói xem voi", " Đeo nhạc cho mèo". - BiÕt liªn hÖ c¸c truyÖn trªn víi nh÷ng t×nh huèng, hoµn c¶nh thùc tÕ phï hîp. II- Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy học: 1. KiÓm tra bµi cò: - Kể lại truyện " Ông lão đánh cá và con cá vàng " bằng ngôi kể mụ vợ ? - Kể lại truyện " Ông lão đánh cá và con cá vàng " bằng ngôi kể Cá Vàng và Biển c¶. ? NhËn xÐt vÒ c¸ch kÓ cña b¹n? ? NhËn xÐt vÒ c¸c kÕt côc trong truyÖn cæ tÝch ? KÕt côc nh­ vËy cã ý nghÜa g× ? 2. Bµi míi: A- Giíi thiÖu bµi: Cïng víi truyÒn thuyÕt, truyÖn cæ tÝch, truyÖn ngô ng«n cũng là một loại truyện kể dân gian được mọi người rất ưa thích. Truyện ngụ ngôn được mọi người ưa thích không chỉ vì ND, ý nghĩa giáo huấn mà còn vì cách giáo huấn rất tự nhiên, độc đáo của nó. Những truyện ngụ ngôn mà chúng ta sắp được t×m hiÓu lµ nh÷ng truyÖn ngô ng«n tiªu biÓu cho §N vµ c¸ch gi¸o huÊn cña thÓ lo¹i truyÖn ngô ng«n. B- Tiến trình tổ chức các hoạt động: ếch ngồi đáy giếng Hoạt động 1: Hướng dẫn đọc và phần chú thích ? HS đọc phần chú thích về truyện ngụ ngôn ? GV gi¶ng nghÜa tõ ngô ng«n: NGô ng«n lµ tõ H¸n ViÖt gåm 2 yÕu tè: Ngô (hµm chứa ý kín đáo). Ngôn: (Lời nói). Ngụ Ngôn: Lời nói ngụ ý để người đọc tự suy ra mà hiểu. ? Trong phÇn chó thÝch, truyÖn ngô ng«n ®­îc kÓ bằng hình thức như thế nào ? ( Hình thức diễn đạt cña truyÖn ngô ng«n) ? Nh©n vËt chÝnh trong truyÖn ngô ng«n lµ g× ? ? ý nghÜa cña truyÖn ngô ng«n nh­ thÕ nµo ? ? HS đọc truyện " ếch ngồi đáy giếng" ? GV đọc một lần, chú ý giọng đọc chậm, bình tĩnh, xen chút hài hước, kín đáo, HS đọc lại từ 1 - 2 lần. Gi¶i nghÜa tõ " Nh©ng nh¸o " trong v¨n b¶n ? T×m tõ tr¸i nghÜa víi tõ nµy lµ g× ? ( Nhòn nhÆn, khÐp nÐp ) Lop6.net. 1- Kh¸i niÖm vÒ truyÖn ngô ng«n Lµ lo¹i truyÖn kÓ b»ng v¨n xuôi hoặc văn vần, mượn truyện về loài vật, đồ vật, hoặc về chính con người để nãi bãng giã, kÝn ®o¸ truyện con người, nhằm khuyên nhủ, rằn dật người ta bài học nào đó trong cuéc sèng, 2- §äc v¨n b¶n 3- T×m hiÓu v¨n b¶n - ếch ngồi đáy giếng.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> ĐÆng ThÞ Thu -. Trường thcs ngô gia tự. Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 6. Hoạt động 2: Hướng dẫn trả lời và thảo luận: ? NV chÝnh trong truyÖn lµ ai ? ? Cách sống của ếch có gì đặc biệt ? Điều gì khiến ếch có cách sống như thế ? (ếch sống ở đáy giếng v× nã thÝch sèng ë nh÷ng n¬i Èm ­ít) ? Ngồi ở đáy giếng, ếch có ý nghĩa gì ? Vì sao ếch tưởng bầu trời chỉ bé bằng chiếc vung tròn còn m×nh lµ vÞ chóa tÓ ? ( + Xung quanh Õch chØ cã nh÷ng loµi vËt bÐ nhá + Nó thường kêu ồm ộp, tiếng kêu ấy ở trong một không gian hẹp, nên càng vang to làm mọi vật đều ho¶ng sî) Hãy nhận xét về môi trường ếch đang sống ? (Bé nhá, h¹n hÑp) ? Môi trường sống ấy khiến ếch có tầm nhìn và suy nghÜ ntn ? (+ Chñ quan, kiªu ng¹o, tÇm nh×n h¹n hÑp ) ? Sự chủ quan và kiêu ngạo đã có hại cho ếch ntn ? ? Õch bÞ giÉm chÕt trong hoµn c¶nh nµo? NhËn xÐt về môi trường khi ếch ra khỏi giếng, so sánh với môi trường mà ếch đang sống ? (Õch bÞ con tr©u giÉm bÑp khi ®i ra khái giÕng vµ nh©ng nh¸o ®­a cÆp m¾t nh×n lªn bÇu trêi vµ không để ý xung quanh). ? Qua c©u chuyÖn cña Õch, em rót ra bµi häc g× ? + Không được chủ quan kiêu ngạo, coi thường những đối tượng xung quanh. Kẻ chủ quan kiêu ngạo dễ bị trả giá đắt, thậm chí bằng tính mạng. Häc sinh th¶o luËn ý nghÜa cña bµi häc ( Bµi häc trªn cã ý nghÜa, tÇm quan träng ntn trong cuéc sèng cña mçi chóng ta ). ( Bµi häc trªn cã ý nghÜa quan träng, nã nh¾c nhë tÊt c¶ chóng ta ë mäi lÜnh vùc, trong mäi c«ng viÖc, nghÒ nghiÖp cÇn ph¶i biÕt nh×n xa tr«ng réng, kh«ng nªn chñ quan....Bµi häc v× cã thÓ cã ý nghÜa kh«ng chØ s©u mµ cßn rÊt réng ) Hoạt động 3: Qua việc phân tích truyện " ếch ngồi đáy giếng", em hãy nhắc lại định nghĩa về truyện ngụ ngôn ? ? Nét đặc sắc về nghệ thuật trong truyện ngụ ngôn nãi chung lµ g× ? Trong truyÖn nµy lµ g× ? ( NghÖ thuËt nh©n ho¸, h×nh ¶nh Èn dô: BÇu trêi, chiÕc giÕng....kÕt cÊu nh©n qu¶ chÆt chÏ...) ? Bằng nghệ thuật ấy, tác giả dân gian đã thể hiện néi dung g× ? ? Qua néi dung Êy, truyÖn ngô ý muèn nãi ®iÒu g× ? Lop6.net. N¨m häc 2006-2007. - Tưởng bầu trời chỉ bé bằng c¸i vung, m×nh lµ vÞ chóa tÓ. => Suy nghÜa h¹n hÑp, chñ quan, kiªu ng¹o. Õch ra khái giÕng - Kh«ng thÌm nh×n xung quanh, bÞ con tr©u giÉm chÕt. => KÕt cô bi th¶m tr¶ gi¸ cho sù chñ quan kiªu ng¹o vµ nhËn thøc h¹n hÑp cña m×nh.. Bµi häc: Dù môi trường hoàn cảnh sèng cã h¹n, khã kh¾n vÉn ph¶i cè g¾ng më réng hiÓu biÕt cña m×nh b»ng nhiÒu h×nh thøc kh¸c nhau. Ph¶i biÕt nh÷ng h¹n chÕ cña m×nh vµ cè g¾ng biÕt nh×n xa tr«ng réng.. Ghi nhí: * Tõ c©u chuyÖn vÒ c¸ch nh×n thÕ giíi bªn ngoµi chØ qua miÖng giÕng nhá hÑp cña chó Õch, truyÖn Õch ngồi đáy giếng ngụ ý phê ph¸n nh÷ng kÎ hiÓu biÕt c¹n hÑp mµ l¹i huªnh hoang, khuyên nhủ người ta ph¶i cè g¾ng më réng tÇm hiÓu biÕt cña m×nh, kh«ng ®­îc chñ quan kiªu ng¹o. * Thµnh ng÷ " Õch ngåi.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> ĐÆng ThÞ Thu -. Trường thcs ngô gia tự. Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 6. N¨m häc 2006-2007. HS đọc phần ghi nhớ trong SGK ? đáy giếng" ? Em hãy giải nghĩa thành ngữ "ếch ngồi đáy giÕng"? Hoạt động 4: Hướng dẫn luyện tập Bµi tËp 1: Hai c©u v¨n quan träng nhÊt thÓ hiÖn néi dung ý nghÜa cña truyÖn: “ếch cứ tưởng bầu trời chỉ bé bằng một chiếc vung, còn mình thì oai như một vị chóa tÓ" "Nó nhâng nháo đưa cặp mắt nhìn bầu trời, chả thèm để ý đến xung quanh nên bị mét con tr©u ®i qua giÉm bÑp " Bài tập 2: Thử nêu một số hiện tượng sống ứng với thành ngữ: "ếch ngồi đáy giÕng" ThÇy bãi xem voi ( TruyÖn ngô ng«n ) Hoạt động 1: Hướng dẫn đọc truyện và tìm hiểu 1- Đọc - chú thích chó thÝch GV đọc một lần, chú ý thể hiện giọng từng thầy bói kh¸c nhau, nh­ng thÇy nµo còng hÕt søc c¶ quyÕt, tự tin, mạnh mẽ. ( Có thể phân vai cho học sinh đọc cho sinh động ). ? Yªu cÇu häc sinh gi¶i thÝch thªm c¸c tõ: - Phàn nàn: Thái độ không vui vì không hài lòng biÓu thÞ b»ng lêi nãi. - H×nh thï: H×nh d¸ng. - Quản voi: Người trông nom, điều khiển voi, còn gọi là quản tượng. ? T×m bè côc cña truyÖn: §Çu, diÔn biÕn, kÕt côc. Hoạt động 2: Hướng dẫn học sinh tìm hiểu văn 2- Tìm hiểu văn bản b¶n - N¨m «ng thÇy bãi mï ? Nh©n vËt chÝnh trong truyÖn lµ ai ? xem voi, xem b»ng tay. ? N¨m «ng thÇy bãi xem voi trong hoµn c¶nh nµo ? - ThÇy th× sê vßi: nã sun ? H·y nªu c¸ch xem voi cña n¨m «ng thÇy bãi ? sun như con đỉa. (+ N¨m «ng thµy bãi mï ®i xem voi + Xem b»ng - ThÇy th× sê tai: nã bÌ bÌ, tay) nh­ c¸i qu¹t thãc. ? H·y nªu NX cña n¨m «ng thµy bãi vÒ con voi - ThÇy th× sê ch©n: nã sõng sau khi đã được xem ? Nhận xét về cách miêu sững như cái cột đình. t¶ con voi cña hä? - ThÇy th× sê ®u«i: nã tun + Đều dùng hình thức ví von để miêu tả hình thù tủn như cái chổi sề cùn. con voi, làm cho câu chuyện sinh động và tô đậm - Thầy thì sờ ngà: Nó chần vÒ c¸i sai cña c¸c thÇy). chần như cái đòn càn. ? Thái độ khi phán như thế nào ? - KÕt côc hä kh«ng biÕt con (+ Đều phán sai những ai cũng khẳng định là mình voi có hình thù như thế nào mà còn đánh nhau sứt đầu đúng, phủ nhận ý kiến của người khác. mÎ tr¸n. + Không ai chịu ai, xô xát đánh nhau chảy máu ) ? KÕt côc c©u chuyÖn nh­ thÕ nµo ? ( KÕt côc hä => Xem xÐt sù viÖc ( voi) không biết con voi có hình thù ntn mà còn đánh một cách phiến diện. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> ĐÆng ThÞ Thu -. Trường thcs ngô gia tự. Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 6. nhau søt ®Çu mÎ tr¸n). ? Cả 5 ông thày bói đều được sờ vào voi, mỗi thầy đều nói đúng được một bộ phận của con voi nhưng không thầy nào nói đúng về con vật này, kết cục họ kh«ng biÕt con voi cã h×nh thï nh­ thÕ nµo mµ cßn đánh nhau sứt đầu mẻ trán. Vậy sai lầm của họ là ở chç nµo ? ( 5 thày đều xem voi một cách phiến diện, chỉ xem được một bộ phận mà đã coi là tổng thể ) ? Ngoµi sai lÇm Êy, hÞ cßn m¾c mét sai lÇm, kh«ng cần lắng nghe tham khảo ý kiến của người khác) ? Tõ sai lÇm cña häc em rót ra bµi häc g× ? (+ Sự vật, hiện tượng rộng lớn và bao gồm nhiều mÆt, nhiÒu khÝa c¹nh kh¸c nhau, nÕu míi chØ biÕt một mặt, một khía cạnh mà đa cho rằng đó là toàn bộ sự vật thì sai lầm. Muốn có kết luận đúng vÒ sù vËt ph¶i xem xÐt nã mét c¸ch toµn diÖn. + Phải có cchs xem xét phù hợp với đặc điểm của sự vật đó và phù hợp với mục đích xem xét. + C©u m¹nh d¹n tù tin tr×nh bµy ý kiÕn cña m×nh, nh­ng mÆt kh¸c cÇn l¾ng nghe, tham kh¶o nh÷ng ý kiÕn kh¸c m×nh. * HS đọc ghi nhớ và ghi vào vở.. N¨m häc 2006-2007. 3- Bµi häc:. Ghi nhí: Tõ c©u chuyÖn chÕ giÔu c¸ch xem vµ c¸ch ph¸n vÒ voi cña 5 «ng thÇy bãi, truyện khuyên người ta: Muèn hiÓu biÕt sù vËt, sù viÖc ph¶i xem xÐt chóng mét c¸ch toµn diÖn.. Hoạt động 5: Luyện tập Nªu nh÷ng quan ®iÓm chung vµ ®iÓm riªng cña hai bµi häc rót ra tõ hai truyÖn ngô ngôn: "ếch ngồi đáy giếng" và Thầy bói xem voi" - Điểm chung: Cả hai truyện đều nêu ra những bài học về nhận thức (tìm hiểu đánh giá sự việc) nhắc người ta không nên chủ quan trong việc nhìn sự việc hiện tượng xung quanh. - §iÓm riªng: + Truyện ngụ ngôn: "ếch ngồi đáy giếng" nhắc người ta phải biết mở rộng tầm hiểu biết của mình, không nên kiêu ngạo, coi thường những đối tượng xung quanh. + Truyện " Thầy bói xem voi" là bài học về phương pháp tìm hiểu sự vật, hiện tượng. => Cả hai bài học kết hợp với nhau, giúp cho ta có những nhận thức đúng đắn trong cuéc sèng.. §eo nh¹c cho mÌo. ( TruyÖn ngô ng«n) I- Yêu cầu: Cho HS hiểu được nội dung, ý nghĩa và một số nét nghệ thuật đặc sắc cña truyÖn "§eo nh¹c cho mÌo" - BiÕt liªn hÖ c©u chuyÖn víi nh÷nh t×nh huèng hoµn c¶nh cô thÓ thÝch hîp. II-Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy học: Hoạt động 1: Đọc văn bản. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> ĐÆng ThÞ Thu -. Trường thcs ngô gia tự. Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 6. N¨m häc 2006-2007. Hoạt động của thầy và trò Nội dung cần đạt * Hướng dẫn HS đọc kĩ truyện và phần chú thích. 1. §äc - chó thÝch GV cùng 4 HS đọc và kể lại toàn truyện hai lần. Chú ý giọng kể vừa trang nghiêm, lại vừa hài hước khi đến đoạn họp hội đồng chuột. GV cho HS đối chiếu với truyện ngụ ngôn của Êdốp GV giới thiệu: Ê- dốp là người Hi Lạp, ở thế kỉ VII-VI Tr.CN ®­îc gäi lµ mét trong nh÷ng «ng tæ cña thÓ lo¹i truyÖn ngô ng«n. TruyÖn dùa vµo gèc truyÖn ngô ng«n cña £-dèp ®­îc t¸c gi¶ NguyÔn V¨n Ngäc ViÖt ho¸. (Nh©n vËt, cuéc häp lµng, viÖc lµm cña chuét Nh¾t ®­îc t¸c gi¶ miªu t¶ mét c¸ch chi tiÕt). ChÝnh sù ViÖt Hoá này đã giúp chúng ta rút ra những bài học kh¸c so víi truyÖn ngô ng«n cña £-dèp. Hoạt động 2: Hướng dẫn tìm hiểu văn bản Hoạt động của thầy và trò * H·y tãm t¾t néi dung chÝnh cña truyÖn? + X­a nay chuét bÞ mÌo h¹i nhiÒu, chóng häp nhau lại để bàn cách giữ mình. + Cuộc họp của làng rất đông đủ. Chuột Công đưa ra sáng kiến " Đeo nhạc cho mèo", để khi mèo đến gần, chuột biết đường mà chạy. Cả làng đồng t×nh víi s¸ng kiÕn Êy. + T×m ®­îc nh¹c, c¶ lµng hín hë, nh­ng khi cö người đeo nhạc vào cổ mèo thì cả làng đùn đẩy nhau. + Cuèi cïng chuét Chï ph¶i nhËn. Do nhót nh¸t, vừa trông thấy Mèo, chuột Chù đã cắm đầu bỏ ch¹y, c¶ lµng chuét còng bá ch¹y to¸n lo¹n. ? Lí do, mục đích của cuộc họp làng chuột ? ? Nhận xét gì về mục đích của cuộc họp làng ? ? TruyÖn giíi thiÖu tõng thµnh viªn tham gia cuéc häp lµng chuét ra sao ? ? NhËn xÐt g× vÒ nghÖ thuËt t¸c gi¶ sö dông ? T¸c dông ? (Hóm hình, sinh động, tiêu biểu, đúng đặc điểm của loài chuột lại gợi liên tưởng tới các dạng người trong XHPK ) ? ThuËt l¹i diÔn biÕn cuéc häp lµng ? Ai là người đưa ra sáng kiến, nhận xét của em về sáng kiến ấy ? Thái độ của làng chuột trước sáng kiÕn nh­ thÕ nµo ? Lop6.net. Nội dung cần đạt 2. T×m hiÓu v¨n b¶n * Tãm t¾t nh÷ng sù viÖc chÝnh. a- Cuéc häp lµng chuét vµ s¸ng kiÕn " §eo nh¹c cho mÌo" LÝ do: X­a nay chuét bÞ mÌo h¹i nhiÒu, chóng häp nhau lại để bàn cách giữ m×nh. => Quan träng, liªn quan tíi tõng c¸ nh©n vµ sù sèng cña hä nhµ chuét. Người tham gia: + Cuéc häp cña lµng dµi răng rất động đủ: Chuột Chï, chuét Nh¾t, ¤ng Cèng, ¤ng §å... - Nh©n ho¸: gäi tªn b»ng tªn gäi d©n gian, c©u vÝ d©n gian vµ lèi ch¬i ch÷..

<span class='text_page_counter'>(21)</span>