Sổ tay Chuyển giao công nghệ phục vụ phát triển nông thôn miền núi
Kỹ thuật nuôi lợn nái ngoại
Để nuôi lợn nái ngoại đạt năng suất cao và có hiệu quả kinh tế, cần thực
hiện tốt các biện pháp sau:
I. Gây nái:
Giống Yorkshire, Landrace hoặc nái lai giữa 2 giống này dễ nuôi
thờng đợc chọn để gây nái. Nếu nuôi nái bố mẹ thì dùng nái lai giữa 2
giống này. Từ những ổ lợn con của nái ngoại ông bà cao sản chọn ra những
lợn cai sữa đạt yêu cầu kỹ thuật để gây nái. Lợn đợc gây nái có ngoại hình
cân đối, dáng nhanh nhẹn, da lông bóng mợt, 4 chân thẳng, đi lại bình
thờng. Có từ 12 vú trở lên, núm vú dài, thẳng hàng, khoảng cách đều. Tính
phàm ăn nhng hiền lành.
II. Phối giống:
- Lợn 8 - 9 tháng tuổi, đạt trọng lợng 90 - 100kg có thể cho phối giống.
Nên cho phối giống lần động dục thứ 2.
- Lợn nái động dục thờng đứng nằm không yên, ít ăn, âm hộ sng đỏ
hồng. Thời gian động dục thờng kéo dài từ 4 - 5 ngày.
- Thời điểm phối giống thích hợp nhất là lúc âm hộ chuyển sang màu
hồng nhạt tái, niêm dịch từ âm hộ chảy ra.
- ấn tay lên hông lợn nó đứng yên, hai chân sau hơi khuỳnh ra, đuôi
quặt sang 1 bên, ở trạng thái mê ỳ.
- Nái tơ thờng cho phối giống lần đầu sau khi phát hiện mê ì, lần 2
cách khoảng 10 12 giờ.
- Nái rạ thờng cho phối giống lần 1 trong khoảng thời gian 10 12 giờ
kể từ khi phát hiện mê ì, phối lặp lại lần 2, sau 10 12 giờ kể từ lần thứ nhất.
- Nếu sản xuất lợn con nuôi thịt thì cho phối với đực khác giống. Nếu là
nái lai thì cho phối với đực ngoại thứ 3. Ví dụ Nái lai (Y x L) cho phối với đực
Duroc (D)
III. Nuôi lợn nái ngoại có chửa:
- Sau khi phối 18 - 22 ngày không động dục trở lại là nái đã có chửa.
Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển Vùng
1
Sổ tay Chuyển giao công nghệ phục vụ phát triển nông thôn miền núi
- Lợn nái chửa trung bình 114 ngày (3 tháng, 3 tuần, 3 ngày). Trong thời
gian nái có chửa, không nên chuyển chuồng nhiều.
- Nái chửa, tuỳ theo trọng lợng mỗi ngày cho ăn từ 1,8 - 2,5kg thức ăn
hỗn hợp và từ 3 - 5kg rau xanh. Thức ăn hỗn hợp phải đảm bảo đúng thành
phần và phẩm chất.
- Mùa hè tắm cho lợn nái 1 - 2 lần/ ngày. Chú ý chống nóng.
- Thờng xuyên có nớc uống sạch và mát.
IV. Chăm sóc nái ngoại trớc và sau khi đẻ:
- Trớc khi đẻ 5 - 7 ngày nái cần chuyển đến chuồng đã đợc tiêu độc
và vệ sinh sạch sẽ. Chuồng có ô lợn con, đèn sởi và chung quanh ô chuồng
có dóng ngăn.
- Nên giảm lợng thức ăn của lợn nái trớc khi đẻ 3 - 5 ngày.
- Chỗ lợn đẻ có rơm, rạ lót đợc cắt ngắn 20 - 25cm.
- Khi lợn sắp đẻ âm hộ sng, mông mềm (sụt mông) cắn ổ cào nền
chuồng...
- Khi lợn đẻ phải trực đỡ đẻ. Lợn con đẻ ra dùng khăn vải mềm lau sạch
mũi, mồm, mình và 4 chân. Cắt cuống rốn để lại 4 - 5 cm, sát trùng bằng cồn
i-ốt hoặc thuốc đỏ, cắt nanh cho lợn con.
- Sau khi lợn nái đẻ hết con, phải chờ để lấy nhau thai ra, không để lợn
mẹ ăn nhau thai.
- Lợn nái đẻ xong, cần cho lợn con bú sữa đầu, càng sớm càng tốt. Chú
ý cho con nhỏ bú vú trớc, con lớn bú vú sau.
- Cho lợn mẹ uống nớc ấm pha muối hoặc cháo loãng pha muối.
V. Chăm sóc lợn nái nuôi con:
- Ngày đầu sau khi đẻ, chỉ nên cho lợn uống nớc, ngày thứ hai cho ăn
khoảng 1.5 kg, sau đó tăng dần lên.
- Thức ăn hỗn hợp của nái nuôi con trộn theo công thức: Bột gạo, ngô
53%, cám gạo loại 1: 25%, bột đậu tơng rang 15%, bột cá 5%, Premix 2%.
- Hàng ngày cho lợn nái ăn thêm rau cỏ non.
- Trong 15 - 20 ngày đầu sau khi đẻ, không tắm cho lợn, không rửa
chuồng. Thay rơm rạ lót chuồng khi bị ẩm.
- Hạn chế dùng kháng sinh để tránh mất sữa.
Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển Vùng
2
Sổ tay Chuyển giao công nghệ phục vụ phát triển nông thôn miền núi
VI. Nuôi lợn con theo mẹ:
- Từ 10 - 15 ngày đầu, ổ lợn con luôn giữ ở 30 - 32
o
C bằng đèn hoặc
bếp sởi.
- Tập cho lợn con ăn sớm lúc 15 ngày tuổi.
- Từ 15 - 21 ngày tuổi có thể dùng thức ăn với 5 phần bột gạo, ngô rang
và 5 phần sữa bột.
- Từ 22 - 56 ngày tuổi có thể dùng hỗn hợp: Bột ngô, gạo rang 55%,
cám loại 1: 12%, bột đậu tơng rang 20%, sữa bột 5%, bột cá nhạt 5%, đờng
2%, Premix sinh tố 1%, Premix khoáng 1%.
VII. Phòng bệnh:
- Tiêm phòng 3 loại Vaccine dịch tả, tụ huyết trùng, đóng dấu và tẩy
giun sán cho lợn mẹ trớc khi phối giống.
- Đảm bảo chuồng luôn khô sạch, nớc uống đủ, sạch.
- Tiêm Dextran Fe cho lợn con lúc 3 - 4 ngày tuổi: 1cc/con, 20 ngày
tuổi: 2cc/con.
- Tiêm Vaccine phó thơng hàn lợn con lúc 21 ngày tuổi, 45 ngày tuổi
tiêm dịch tả, tụ huyết trùng, đóng dấu.
- Thiến lợn đực lúc 10 - 20 ngày tuổi.
- Lợn con ỉa phân trắng: Cho lợn con uống bằng nớc lá chát, cho lợn
mẹ ăn rau dừa nớc... Bệnh nặng cho lợn con uống Streptomycine 1gram cho
10 con, hoặc một số thuốc đặc hiệu khác theo hớng dẫn của chuyên môn.
Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển Vùng
3