Bài 19 Tục ngữ về con người và xã hội

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (603.29 KB, 19 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1></div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

I .Tìm hiểu chung

1. Đọc, tìm hiểu chú thích

TỤC NGỮ

VỀ CON NGƯỜI VÀ XÃ HỘI

1: Một mặt người bằng mười mặt của.

2: Cái răng , cái tóc là góc con người .

3 : Đói cho sạch , rách cho thơm .

4: Học ăn ,học nói ,học gói ,học mở .

5 : Khơng thầy đố mày làm nên .

6 : Học thầy không tày học bạn .

7 : Thương người như thể thương thân .

8 :Ăn quả nhớ kẻ trồng cây .

9: Một cây làm chẳng nên non

Ba cây chụm lại nên hòn núi cao .

2. Bố cục

3 nhóm Về phẩm chất con người : Câu 1,2,3

Về học tập tu dưỡng : Câu 4,5,6

Quan hệ ứng xử : Câu 7,8,9

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

TIẾT 77. BÀI 19 :

TỤC NGỮ VỀ CON NGƯỜI VÀ XÃ HỘI

1: Một mặt người bằng mười mặt của.

- NT: hoán dụ chỉ con người; nhân hóa chỉ của cải

+ So sánh, đối lập đơn vị chỉ số lượng (một >< mười)

-> khẳng định sự quý giá của người so với của.

1. Một mặt người hơn mười mặt của.

2. Người làm ra của chứ của không làm ra người

3. Người sống đống vàng

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

2: Cái răng , cái tóc là góc con người .

3 : Đói cho sạch , rách cho thơm .

II. Tìm hiểu văn bản

1. Kinh nghiệm và bài học

về phẩm chất con

người

TIẾT 77. BÀI 19 :

TỤC NGỮ VỀ CON NGƯỜI VÀ XÃ HỘI

-

Tìm hiểu nghĩa của câu tục

ngư

- Chỉ ra nét độc đáo về hình

thức, cách sử dụng từ và bài

</div>
(5)<div class='page_container' data-page=5>

2: Cái răng , cái tóc là góc con người .

3 : Đói cho sạch , rách cho thơm .

II. Tìm hiểu văn bản

1. Kinh nghiệm và bài học

về phẩm chất con người

Câu 1:

* Nghệ thuật : So sánh , nhân hoá

* Bài học : Khẳng định , đề cao giá trị con
người ,con người là thứ của cải quí nhất

Câu 2:

* Hình thức: Sử dụng từ nhiều nghĩa

*Bài học : + Khuyên chúng ta hãy biết hoàn
thiện mình từ những điều nhỏ nhất
+ Thể hiện phần nào nhân cách sống
Câu 3:

* Hình thức: Đối ý : Đói- sạch ; Rách -thơm
* Bài học : Dù vật chất thiếu thốn , khó khăn
vẫn phải giữ gìn phẩm chất trong sạch .
Con người phải có lịng tự trọng

</div>
(6)<div class='page_container' data-page=6>

1: Một mặt người bằng mười mặt của.

2: Cái răng , cái tóc là góc con người .

3 : Đói cho sạch , rách cho thơm .

II.

Tìm hiểu văn bản

1.Kinh nghiệm và bài học về phẩm chất 
con người

Câu 1:

* Nghệ thuật : So sánh , nhân hoá

* Bài học : Khẳng định , đề cao giá trị con
người ,con người là thứ của cải quí nhất

Câu 2:

* Hình thức: Sử dụng từ nhiều nghĩa

*Bài học : + Khuyên chúng ta hãy biết hoàn
thiện mình từ những điều nhỏ nhất
+ Thể hiện phần nào nhân cách sống

Câu 3:

?Tóm lại ba câu tục ngư trên

khuyên nhủ chúng ta điều gì ?

Có gì đặc biệt trong cách diễn đạt ?

Với cách nói giàu hình ảnh , các câu

khẳng định con người là giá trị nhất nên

phải yêu quí , bảo vệ và biết đánh giá

một cách thấu đáo ,đồng thời nhắn nhủ

con người phái biết giữ gìn phẩm giá

trong sạch của mình

</div>
(7)<div class='page_container' data-page=7>

Điệp từ “ học” có tác dụng nhấn

mạnh việc học tỉ mỉ , toàn diện :

Trong giao tiếp , cư xử , công việc

?Em hiểu như thế nào về

“ học ăn , học nói , học gói ,

học mở”

2.Kinh nghiệm và bài học
 về việc học tập tu dưỡng

1. Kinh nghiệm và bài học về phẩm 
chất con người

II. Tìm hiểu văn bản

</div>
(8)<div class='page_container' data-page=8>

-

Học ăn, học nói

-

> ăn trông nồi, ngồi trông hướng

-

Ăn nên đọi (bát), nói nên lời

-

Lời nói gói vàng

-

Lời nói chẳng mất tiền mua

Lựa lời mà nói cho vừa lòng nhau

- Im lặng là vàng

?Em hãy nêu các câu tục ngư, ca dao khác liên quan đến

từng vế câu tục ngư“ học ăn , học nói , học gói , học mở”

</div>
(9)<div class='page_container' data-page=9>

-

Học gói, học mở

-

>

Các cụ kể rằng, ở Hà Nội, trước đây một số gia đình giàu

sang thường gói nước chấm vào lá chuối xanh đặt vào cái chén

xinh bày lên mâm. Lá chuối tươi giịn, dễ gãy rách khi gập gói,

dễ bật tung khi mở. Người gói phải khéo tay mới gói được.

Người ăn phải biết mở gói nước chấm sao cho khỏi bắn tung tóe

ra ngồi chén, và bắn vào quần áo người ngồi bên cạnh. Biết gói,

biết mở trong trường hợp này được coi là khéo tay, lịch thiệp.

Như vậy, để biết gói và mở nước chấm ra ăn đều phải học.

-> Suy rộng ra, học để biết làm, biết giữ mình và biết giao tiếp

với người khác.

</div>
(10)<div class='page_container' data-page=10>

2.Kinh nghiệm và bài học
 về việc học tập tu dưỡng

1. Kinh nghiệm và bài học về phẩm 
chất con người

II. Tìm hiểu văn bản

TIẾT 77. BÀI 19 :

TỤC NGỮ VỀ CON NGƯỜI VÀ XÃ HỘI

4: Học ăn ,học nói ,học gói ,học mở

? Câu tục ngư này

khuyên chúng ta điều

gì ?

Con người phải học để mọi hành

</div>
(11)<div class='page_container' data-page=11>

2.Kinh nghiệm và bài học
 về việc học tập tu dưỡng

1. Kinh nghiệm và bài học về phẩm 
chất con người

II. Tìm hiểu văn bản

TIẾT 77. BÀI 19 :

TỤC NGỮ VỀ CON NGƯỜI VÀ XÃ HỘI

5 : Không thầy đố mày làm nên .

6 : Học thầy không tày học bạn .

Thảo luận nhóm đôi: (5’)

- Theo em nhưng điều

khuyên răn trong hai câu tục

ngư 5,6 trên mâu thuẫn với

nhau hay bổ sung cho nhau ?

Hai câu bổ sung cho nhau. Không hạ thấp

việc học thầy, không coi học bạn quan

trọng hơn học thầy, mà muốn nhấn mạnh

tới đối tượng khác, phạm vi khác, con

người cần học hỏi.

</div>
(12)<div class='page_container' data-page=12>

BÀI 19 .TIẾT77

:

TỤC NGỮ

VỀ CON NGƯỜI VÀ XÃ HỘI

4: Học ăn ,học nói ,học gói ,học mở .

5 : Không thầy đố mày làm nên .

6 : Học thầy không tày học bạn .

?Qua ba câu tục ngư

trên em rút ra bài

học gì

?

Nhân dân ta khuyên nhủ học tập phải

toàn diện tỉ mỉ , học thầy , học bạn

mới là người có văn hoá

2. Kinh nghiệm và bài học

về việc học tập tu dưỡng

II. Tìm hiểu văn bản

1. Kinh nghiệm và bài học 
 về phẩm chất con người

I .Tìm hiểu chung

</div>
(13)<div class='page_container' data-page=13>

BÀI 19 .TIẾT77

:

TỤC NGỮ

VỀ CON NGƯỜI VÀ XÃ HỘI

TỤC NGỮ

VỀ CON NGƯỜI VÀ XÃ HỘI

7 : Thương người như thể thương thân .

8 : Ăn quả nhớ kẻ trồng cây .

9 : Một cây làm chẳng nên non

Ba cây chụm lại nên hòn núi cao .

? Cho biết nghệ thuật

nào được sử dụng

trong câu tục ngư thứ

7 ?

So sánh :

Thương người Thương thân

Tình thương đối Tình thương dành

với người khác cho mình

? Lời khuyên từ câu

tục ngư ?

-Hãy sống bằng lòng nhân ái , vị tha

-Không nên sống ích kỉ

Là triết lí về cách sống đầy giá trị

nhân văn

?Em hiểu gì về nghĩa

của câu tục ngư thứ 8 ?

-Khi được hưởng thành quả , phải nhớ

công ơn người gây dựng nên

- Mọi thứ ta hưởng thụ đều do công

sức của con người

3. Kinh nghiệm và bài học về
 quan hệ ứng xử

2. Kinh nghiệm và bài học
 về việc học tập tu dưỡng

II. Tìm hiểu văn bản

1. Kinh nghiệm và bài học 
 về phẩm chất con người

I .Tìm hiểu chung

</div>
(14)<div class='page_container' data-page=14>

TỤC NGỮ

VỀ CON NGƯỜI VÀ XÃ HỘI

7 : Thương người như thể thương thân .

8 : Ăn quả nhớ kẻ trồng cây .

9 : Một cây làm chẳng nên non

Ba cây chụm lại nên hòn núi cao .

? Bài học rút ra từ

đây là gì ?

3. Kinh nghiệm và bài học về
 quan hệ ứng xử

Cần trân trọng sức lao động của mọi

người , phải biết ơn nhưng người tạo

ra thành quả đó

? Trong thực tế câu tục

ngư này sử dụng trong

hoàn cảnh nào ?

2. Kinh nghiệm và bài học
 về việc học tập tu dưỡng

II. Tìm hiểu văn bản

1. Kinh nghiệm và bài học 
 về phẩm chất con người

I .Tìm hiểu chung

1. Đọc, tìm hiểu chú thích
2. Bố cục

</div>
(15)<div class='page_container' data-page=15>

TỤC NGỮ

VỀ CON NGƯỜI VÀ XÃ HỘI

7 : Thương người như thể thương thân .

8 : Ăn quả nhớ kẻ trồng cây .

9 : Một cây làm chẳng nên non

Ba cây chụm lại nên hòn núi cao .

Câu tục ngư 9 sử dụng nghệ

thuật gì ? Tác dụng ?

Nghệ thuật ẩn dụ , đối lập giưa hai vế.

Khẳng định sức mạnh đoàn kết , chia

sẻ thất bại

? Câu tục ngư này

khuyên nhủ chúng ta

điều gì?

-Phải có tinh thần tập thể trong sống

và làm việc , tránh lối sống cá nhân

2. Kinh nghiệm và bài học
 về việc học tập tu dưỡng

II. Tìm hiểu văn bản

1. Kinh nghiệm và bài học 
 về phẩm chất con người

I .Tìm hiểu chung

1. Đọc, tìm hiểu chú thích
2. Bố cục

3. Kinh nghiệm và bài học về
 quan hệ ứng xử

</div>
(16)<div class='page_container' data-page=16>

TỤC NGỮ

VỀ CON NGƯỜI VÀ XÃ HỘI

7 : Thương người như thể thương thân .

8 : Ăn quả nhớ kẻ trồng cây .

9 : Một cây làm chẳng nên non

Ba cây chụm lại nên hòn núi cao .

? Bài học nào được

rút ra từ các câu tục

ngư 7,8,9 ?

-Qua hình ảnh so sánh , ẩn dụ , các câu

tục ngữ khuyên con người phải có lịng

nhân ái , vị tha , luôn ghi nhớ công lao

của những người đi trước

2. Kinh nghiệm và bài học
 về việc học tập tu dưỡng

II. Tìm hiểu văn bản

1. Kinh nghiệm và bài học 
 về phẩm chất con người

I .Tìm hiểu chung

1. Đọc, tìm hiểu chú thích
2. Bố cục

3. Kinh nghiệm và bài học về
 quan hệ ứng xử

</div>
(17)<div class='page_container' data-page=17>

III.Tổng kết

1.Nghệ thuật

?Bài tục ngư về con người và xã hội

nói riêng và tục ngư nói chung thường

sử dụng các biện pháp nghệ thuật

chủ yếu nào ?

2.Nội dung

? Văn bản : “ Tục ngư về con

Người và xã hội” gúp em hiểu

nhưng quan điểm , thái độ sâu

sắc nào của nhân dân ?

Ghi nhớ :

Tục ngư về con người và xã hội thường 
rất giàu hình ảnh so sánh ,ẩn dụ , hàm súc 
về nội dung. Nhưng câu tục ngư này luôn 
chú ý tôn vinh giá trị con người , đưa ra
 nhận xét , lời khuyên về nhưng phẩm chất 
và lối sống mà con người cần phải có

2. Kinh nghiệm và bài học
 về việc học tập tu dưỡng

II. Tìm hiểu văn bản

1. Kinh nghiệm và bài học 
 về phẩm chất con người

I .Tìm hiểu chung

1. Đọc, tìm hiểu chú thích
2. Bố cục

3. Kinh nghiệm và bài học về
 quan hệ ứng xử

</div>
(18)<div class='page_container' data-page=18>

III.Tổng kết

1. Nghệ thuật
2. Nội dung

2. Kinh nghiệm và bài học
 về việc học tập tu dưỡng

II. Tìm hiểu văn bản

1. Kinh nghiệm và bài học 
 về phẩm chất con người

I .Tìm hiểu chung

1. Đọc, tìm hiểu chú thích
2. Bố cục

3. Kinh nghiệm và bài học về
 quan hệ ứng xử

IV.Luyện tập

</div>
(19)<div class='page_container' data-page=19>

Bài 19 Tục ngữ về con người và xã hội

<b>I .Tìm hiểu chung </b>

<b>1. Đọc, tìm hiểu chú thích</b>

<b> TỤC NGỮ </b>

<b><sub> VỀ CON NGƯỜI VÀ XÃ HỘI</sub></b>

1: Một mặt người bằng mười mặt của.

2: Cái răng , cái tóc là góc con người .

3 : Đói cho sạch , rách cho thơm .

4: Học ăn ,học nói ,học gói ,học mở .

5 : Khơng thầy đố mày làm nên .

6 : Học thầy không tày học bạn .

7 : Thương người như thể thương thân .

8 :Ăn quả nhớ kẻ trồng cây .

9: Một cây làm chẳng nên non

Ba cây chụm lại nên hòn núi cao .

<b>2. Bố cục</b>

3 nhóm Về phẩm chất con người : Câu 1,2,3

Về học tập tu dưỡng : Câu 4,5,6

Quan hệ ứng xử : Câu 7,8,9

<b>TIẾT 77. BÀI 19 : </b>

<b>TỤC NGỮ VỀ CON NGƯỜI VÀ XÃ HỘI</b>

<b> 1: Một mặt người bằng mười mặt của. </b>

- NT: hoán dụ chỉ con người; nhân hóa chỉ của cải

<b> + So sánh, đối lập đơn vị chỉ số lượng (một >< mười) </b>

<b>-> khẳng định sự quý giá của người so với của.</b>

<b> 1. Một mặt người hơn mười mặt của. </b>

<b> 2. Người làm ra của chứ của không làm ra người</b>

<b> 3. Người sống đống vàng</b>

<b> 2: Cái răng , cái tóc là góc con người .</b>

<b>3 : Đói cho sạch , rách cho thơm .</b>

<b>II. Tìm hiểu văn bản</b>

1. Kinh nghiệm và bài học

về phẩm chất con

người

<b>TIẾT 77. BÀI 19 : </b>

<b>TỤC NGỮ VỀ CON NGƯỜI VÀ XÃ HỘI</b>

<b>-</b>

<b>Tìm hiểu nghĩa của câu tục </b>

<b>ngư</b>

<b>- Chỉ ra nét độc đáo về hình </b>

<b>thức, cách sử dụng từ và bài </b>

2: Cái răng , cái tóc là góc con người .

3 : Đói cho sạch , rách cho thơm .

<b>II. Tìm hiểu văn bản</b>

<b>1. Kinh nghiệm và bài học </b>

<b>về phẩm chất con người </b>

<b> </b>

1: Một mặt người bằng mười mặt của.

2: Cái răng , cái tóc là góc con người .

3 : Đói cho sạch , rách cho thơm .

<b>Tìm hiểu văn bản</b>

<b>?Tóm lại ba câu tục ngư trên </b>

<b>khuyên nhủ chúng ta điều gì ? </b>

<b>Có gì đặc biệt trong cách diễn đạt ?</b>

Với cách nói giàu hình ảnh , các câu

khẳng định con người là giá trị nhất nên

phải yêu quí , bảo vệ và biết đánh giá

một cách thấu đáo ,đồng thời nhắn nhủ

con người phái biết giữ gìn phẩm giá

trong sạch của mình

<b>Điệp từ “ học” có tác dụng nhấn </b>

<b>mạnh việc học tỉ mỉ , toàn diện : </b>

<b>Trong giao tiếp , cư xử , công việc </b>

<b>?Em hiểu như thế nào về </b>

<b>“ học ăn , học nói , học gói ,</b>

<b> học mở”</b>

<b>II. Tìm hiểu văn bản</b>

-

<b> Học ăn, học nói</b>

-

<b><sub>> ăn trông nồi, ngồi trông hướng</sub></b>

-

<b> Ăn nên đọi (bát), nói nên lời</b>

-

<b> Lời nói gói vàng</b>

-

<b> Lời nói chẳng mất tiền mua</b>

<b>Lựa lời mà nói cho vừa lòng nhau</b>

<b>- Im lặng là vàng</b>

<b>?Em hãy nêu các câu tục ngư, ca dao khác liên quan đến</b>