<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

<b>Hịch tướng sĩ (Trần Quốc Tuấn) - Hồn cảnh sáng tác, Dàn ý phân tích tác phẩm</b>
<b>Hịch tướng sĩ (Trần Quốc Tuấn)</b>

<b>I. Đôi nét về tác giả Trần Quốc Tuấn</b>

- Trần Quốc Tuấn (1231-1300) còn được gọi là Hưng Đạo Đại Vương
- Cuộc đời:

+ Là danh tướng kiệt xuất của dân tộc

+ Năm 1285 và năm 1288. Ông chỉ huy quân đội đánh tan hai cuộc xâm
lược của quân Nguyên-Mông

+ Ơng lập nhiều chiến cơng lớn: 3 lần đánh tan quân Nguyên Mông
+ Tác phẩm nổi bật: Binh thư yếu lược, Đại Việt sử kí tồn thư
<b>II. Đơi nét về tác phẩm Hịch tướng sĩ</b>

<b>1. Hoàn cảnh sáng tác</b>

- Được viết vào khoảng thời gian trước cuộc kháng chiến chống quân Nguyên
– Mông lần thứ hai (1285): Khi giặc Nguyên Mông sang xâm lược nước ta lần
thứ hai, lúc này quân giặc rất mạnh muốn đánh bại chúng phải có sự đồng
tình, ủng hộ của tồn qn, tồn dân, vì vậy Trần Quốc Tuấn đã viết bài hịch
này để kêu gọi tướng sĩ hết lòng đánh giặc

<b>2. Thể loại: Hịch</b>
<b>3. Bố cục</b>

- Chia làm 3 phần:

+ Phần 1: Từ đầu đến “lưu tiếng tốt”: Nêu tên những trung thần nghĩa sĩ

được sử sách lưu danh

+ Phần 1: Từ tiếp đến “ta cũng vui lịng”: Tình hình đất nước hiện tại và nỗi
lòng của người chủ tướng

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

- Bài Hịch phản ánh tinh thần yêu nước nồng nàn của dân tộc trong cuộc
kháng chiến chống quân xâm lược, thể hiện lịng căm thù giặc và ý chí quyết
thắng.

<b>5. Giá trị nghệ thuật</b>

- Hịch tướng sĩ là một áng văn chính luận xuất sắc

- Lập luận chặt chẽ, lĩ lẽ rõ ràng, giàu hình ảnh, có sức thuyết phục cao
- Kết hợp hài hồ giữa lí trí và tình cảm

- Lời văn giàu hình ảnh nhạc điệu

<b>III. Dàn ý phân tích tác phẩm Hịch tướng sĩ</b>
<b>I/ Mở bài</b>

- Khái quát về tác giả Trần Quốc Tuấn: một anh hùng vĩ đại trong lịch sử
chống giặc ngoại xâm của dân tộc ta

- Hịch tướng sĩ là một tác phẩm biểu hiện chân thành và sâu sắc nhất tấm lòng
yêu nước, nỗi lo cho vận mệnh đất nước của tác giả

<b>II/ Thân bài</b>

<b>1. Nêu gương sáng của trung thần nghĩa sĩ trong sử sách</b>

- Các gương trung thần nghĩa sĩ hi sinh vì chủ: Kỉ Tín, Do Vũ, Dự Nhượng,
Kính Đức, Mông Kha, Cốt Đãi Ngột Lang...

"Làm nổi bật tinh thần quên mình vì chủ, vì vua, vì nước.
<b>2. Tình hình đất nước hiện tại, nỗi lịng của chủ tướng</b>
a. Tình hình đất nước hiện tại

- Tội ác và sự ngang ngược của giặc: Đi lại nghênh ngang, sỉ mắng triều đình,
bắt nạt tể phụ, địi ngọc lụa, thu bạc vàng…

<i>“Bạo ngược, tham lam, vô đạo.”</i>
- Nghệ thuật:

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

- Hình ảnh ẩn dụ: lưỡi cú diều, thõn dê chó
- Giọng văn mỉa mai, châm biếm

⇒ Khắc hoạ sinh động hình ảnh kẻ thù, gợi cảm xúc căm phẫn cho người đọc,
bộc lộ sự căm ghét, khinh bỉ

b. Nỗi lòng chủ tướng

- Được thể hiện rõ nét qua phần điệp với những câu văn biền ngắn gọn đối
xứng cân chỉnh: “Ta thường tới bữa quên ăn…ta cũng cam lòng”

- Nghệ thuật:

+ Dựng nhiều dấu phẩy và dấu chấm phẩy

+ Nhiều động từ chỉ trạng và hành động mãnh liệt như:

Quên ăn, vỗ gối, xẻ thịt, lột da, nuốt gan, uống máu…
+ Giọng văn thống thiết, tình cảm

⇒ Tác dụng:

+ Cực tả niềm uất hận dâng lên trong lòng người chủ tướng
+ Khơi gợi sự đồng cảm ở người đọc, người nghe.

<b>3. Chủ tướng phê phán biểu hiện sai lầm trong hàng ngũ quân sĩ, bộc lộ</b>
<b>nỗi lịng mình và kêu gọi tướng sĩ</b>

a. Phê phán sai lầm của tướng sĩ

- Phê phán hành động hưởng lạc, thái độ bàng quan trước vận mệnh đất nước.
- Ham thú vui tầm thường: chọi gà, cờ bạc, săn bắn, ruợu ngon...

<i>“Thái độ phê phán dứt khốt”</i>
b. Nỗi lịng người chủ tướng
- Khuyên:

+ Biết lo xa

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

⇒ Chống giặc ngoại xâm.

- Chủ tướng để khích lệ tinh thần trung quân ái quốc

- Cùng cảnh ngộ: khích lệ lịng ơn nghĩa, thuỷ chung của người chung hoàn
cảnh.

- Thể hiện thái độ:

+ Khuyên răn, bày tỏ thiệt hơn
+ Nghiêm khắc cảnh báo
+ Mỉa mai, chế giễu
c. Kêu gọi tướng sĩ

- Vạch rõ ranh giới giữa hai con đường chính và tà kêu gọi, khích lệ tinh⇒
thần tướng sĩ

<b>III/ Kết bài</b>

- Khẳng định thành công về mặt nội dung và nghệ thuật của văn bản

- Văn bản là biểu hiện sâu sắc nhất tấm lòng yêu nước của một vị chủ tướng
có tâm, suốt đời tận tụy vì sự nghiệp giải phóng dân tộc

- Đoạn trích khơi gợi lòng yêu nước và ý thức trách nhiệm trong mỗi con
người.

</div>

<!--links-->