Đề tài sáng kiến kinh nghiệm
PHòNG GIáO DụC EAHLEO cộng hoà xã hội chủ nghĩa việt
nam
Trờng thcs lê lợi Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
--------------****--------------
Đề tài sáng kiến kinh nghiệm
T ê n đ ề t à i
Công tác Giáo dục đạo đức cho học sinh
trong trờng thcs

Nguyễn Kỹ Thuật - Lê Lợi EaHleo - Đăk Lăk

1
Đề tài sáng kiến kinh nghiệm
Phần I: mở đầu
1 . L ý d o c h ọ n đ ề t à i .
L ý d o k h á c h q u a n :
Năm chỗ mà nhà giáo dục cần phải để tâm đến là: Đức; Chí; Thể; Trí; Công.
Trong đó, đức dục hãy để lên hàng đầu.
Đạo đức là những chuẩn mực xã hội về thái độ, hành vi, ý thức của một cá nhân.
Một xã hội mới không những phải có nền kinh tế mới mà cần phải có con ngời mới.
Đặc điểm của chế độ ta là chế độ xã hội chủ nghĩa, quan điểm giáo dục của Đảng ta
là đào tạo những con ngời mới xã hội chủ nghĩa. Con ngời phải phát triển toàn diện
trở thành chủ thể có ý thức trong sự sáng tạo lịch sử.
Giáo dục đạo đức cho học sinh hiện nay là vấn đề cấp bách vì xã hội có nhiều
biểu hiện tiêu cực nó ảnh hởng lớn đến sự hình thành nhân cách con ngời mới xã hội
chủ nghĩa. Giáo dục đạo đức cho học sinh để bồi dỡng nhân sinh quan cộng sản cho
các em, gột rửa những hành vi xấu dối trá, lừa đảo những biểu hiện tiêu cực trong xã
hội để góp phần tạo nên một xã hội văn minh tiến bộ.
Lý do chủ quan.
Trong một thời gian gần đây, ngời ta chỉ chú trọng đến mỗi một việc học nên cho

rằng: đi đến tr ờng, để học đọc, học viết, học tính, để thi đỗ, để rồi đi làm, .. Vì
hiểu nh vậy mà làm sai lệch cả mục đích của việc giáo dục. Thu hẹp việc giáo dục vào
chỗ học để kiếm tiền thôi, đã hớng cả công trình giáo dục vào một việc tầm thờng.
Hiện nay, thực tiễn chất lợng đạo đức ở trờng học và ngoài xã hội: Xuống cấp
cho nên vấn đề giáo dục đạo đức trong nhà trờng phải đợc đặt ở vị trí đầu tiên, hết sức
quan trọng và cấp thiết.
Vì vậy, mà tôi cho rằng vấn đề giáo dục đạo đức là vấn đề cần phải chú trọng và
quan tâm hơn nữa trong trờng phổ thông nói chung và ở trờng THCS nói riêng. Đó
cũng là trách nhiệm và là bổn phận của đội ngũ giáo viên, ngời làm công tác giáo dục.
Do đó, tôi đã tìm hiểu, nghiên cứu và thực hiện đề tài nghiên cứu khoa học giáo dục
của mình.
2 . M ụ c đ í c h n g h i ê n c ứ u .
Nguyễn Kỹ Thuật - Lê Lợi EaHleo - Đăk Lăk

2
Đề tài sáng kiến kinh nghiệm
Nghiên cứu để rút ra phơng pháp tốt nhất để nâng cao chất lợng giáo dục đạo đức
cho học sinh trờng THCS Lê Lợi - huyện EaHleo - tỉnh Đăk Lăk.
3 . K h á c h t h ể v à đ ố i t ợ n g n g h i ê n c ứ u .
- Khách thể nghiên cứu: Giáo viên và học sinh trờng THCS Lê Lợi.
- Đối tợng nghiên cứu: Công tác giáo dục đạo đức cho học sinh - Trờng trung
học cơ sở Lê lợi.
4 . N g h i ê n c ứ u c ơ s ở l ý l u ậ n .
- Nghiên cứu thực trạng, nghiên cứu các phơng pháp.
- Phân tích các kết quả, nguyên nhân.
- Tìm ra các giải pháp để tháo gỡ khó khăn.
Để đa ra các biện pháp hữu hiệu nhằm mục đích nâng cao chất lợng giáo dục đạo
đức cho học sinh trờng trung học cơ sở Lê Lợi.
5 . P h ơ n g p h á p n g h i ê n c ứ u :
a. Các phơng pháp chủ yếu.

- Phơng pháp quan sát.
- Phơng pháp điều tra giáo dục.
- Phơng pháp thực nghiệm giáo dục.
- Phơng pháp vấn đáp, trò chuyện.
b. Các phơng pháp hỗ trợ.
- Phơng pháp tổng kết.
- Phơng pháp nghiên cứu tài liệu, sản phẩm hoạt động.
- Phơng pháp phân tích tổng hợp lí thuyết.
Phần II : Nội dung nghiên cứu
chơng I: giải quyết vấn đề lí luận và thực tiễn
1. các khái niệm về đạo đức.
Theo đạo đức học chủ nghĩa Mác Lê nin thì đạo đức là phạm trù có ý thức xã
hội. Nó là cấu trúc kinh tế xã hội của một xã hội cụ thể trong lịch sử. Đạo đức mang
tính vĩnh hằng, tính lịch sử, tính giai cấp. Mỗi giai cấp có chuẩn mực đạo đức khác
Nguyễn Kỹ Thuật - Lê Lợi EaHleo - Đăk Lăk

3
Đề tài sáng kiến kinh nghiệm
nhau. Đạo đức là những chuẩn mực xã hội về thái độ hành vi và ý thức của một cá
nhân.
Trong nhà trờng xã hội chủ nghĩa thì giáo dục đạo đức tức là giáo dục khái niệm
đạo đức, niềm tin đạo đức, giáo dục tình cảm đạo đức, giáo dục hành vi thói quen đạo
đức. Đó chính là giáo dục cho học sinh những phẩm chất đạo đức.
- Thói quen biết lễ độ: Biết chào hỏi niềm nở, lễ phép biết nói lời cảm ơn,
xin lỗi khi cần thiết. Tôn trọng th từ, đồ đạc của ngời khác. Có cử chỉ, điệu bộ tự
nhiên, vui vẻ mà không suồng sã, không nói leo, không ngắt lời ngời khác, vui vẻ khi
trả lời . Thói quen lễ độ sẽ là cơ sở để xây dựng các tình cảm cao đẹp nh lòng nhân
ái, tình bạn bè. Đồng thời thói quen này đợc sử dụng rất nhiều trong cuộc sống cũng
nh trong học tập.
- Thói quen c xử ân cần, quan tâm đến ngời khác, sẵn sàng giúp đỡ ngời

khác nh: dắt cụ già, em bé qua đờng, mang hộ đồ đạc cho ngời già yếu
- Thói quen tự kiềm chế rất cần thiết để giúp trẻ tự điều chỉnh hành vi của
mình ở mọi nơi. Có thói quen này sẽ tránh đợc những sai phạm, những xung đột,
những hành vi vô kỷ luật, biết kiên trì chờ đợi khi cần thiết. Đó là cơ sở của kỷ luật tự
giác, cơ sở của tự giáo dục.
- Thói quen chính xác, đúng giờ, biết giữ lời hứa: là cơ sở để xây dựng
tình cảm tôn trọng ngời khác nh: Đi học đúng giờ, đi họp đúng giờ, trả sách nộp bài
đúng hạn, làm đầy đủ công việc đợc giao.
2. Tâm sinh lý học sinh trung học cơ sở.
Đối với học sinh trờng THCS có tuổi đời từ 12 đến 15 nói chung còn những vùng
khó khăn thì rộng hơn từ 12 đến 18 tuổi. Đây là giai đoạn quá độ từ trẻ con lên ngời
lớn, sinh lý có nhiều phức tạp, bí ẩn và đây là giai đoạn khó giáo dục nhất. Các em
muốn vơn lên so sánh mình với ngời khác nhất là ngời lớn. Đời sống nội tâm của các
em phức tạp. Lứa tuổi cả thèm chóng chán.
Tuổi 12, 13 là lúc chán chuyện chuyện trẻ con rồi, đã bắt đầu nhìn vào cuộc đời
của ngời lớn.
Tuổi 14, 16, trẻ lớn nhanh trông thấy, thân thể gần đầy đủ để trở thành ngời lớn.
Ham xem phim ảnh, ham đọc tiểu thuyết để thỏa mãn tính hiếu động.
Nguyễn Kỹ Thuật - Lê Lợi EaHleo - Đăk Lăk

4
Đề tài sáng kiến kinh nghiệm
Tuổi 17,18 không phải là trẻ con nữa, mà cũng cha nên ngời lớn. Lúc này tính
hay thay đổi, yêu thì yêu quá, ghét thì cũng ghét quá. Những cơn cớ trong xã hội sẽ
nhìn bằng con mắt mới, lắm lúc xúc động, lắm lúc sâu xa, lung lay cả tâm tính.
Chơng II: THực trạng ban đầu.
1. Thực tiễn diễn biến đạo đức ở trờng trung học cơ sở lê
lợi.
Những điều kiện tự nhiên, xã hội ảnh hởng đến mặt đức dục của học sinh Lê lợi
xã Eahiao, huyện Eahleo, tỉnh Đăk Lăk.

+ Điều kiện tự nhiên: Địa bàn rất rộng, có 23 thôn buôn và nhiều dân tộc anh em
sống đan xen.Thành phần gia đình hầu hết là nông dân.Học sinh
+ Hoàn cảnh gia đình - xã hội: Đời nhân dân trong xã đều phụ thuộc vào cà phê
và một số cây nông sản cho nên cuộc sống bấp bên, phụ thuộc nhiều vào giá cả thị tr-
ờng. Cho nên vấn đề giáo dục cha đợc ngời dân quan tâm đúng mức chỉ tập trung vào
làm kinh tế gia đình. Cha mẹ, anh chị nói riêng mọi đoàn thể nói chung họ đều chạy
đua kinh tế, lợi nhuận vật chất việc gia đình con cái phó thác cho nhà trờng.Việc gia
đình học sinh cá biệt còn phó thác cho các đoàn thể là chủ yếu. Sinh hoạt tập thể xã
hội rập khuân. Cha tạo sự chuyển biến ý thức học tập và vui nếp sống văn minh. Việc
tổ chức lao động tuỳ tiện không chú ý đến khía cạnh đạo đức của lao động.
Những hành vi phạm pháp ngoài xã hội tác động trực tiếp đến hàng ngày với
học sinh và những hành vi ấy gây cho học sinh mất niềm tin ở cuộc sống.
Những tiêu cực xã hội qua phim ảnh thực tiễn đã thắng đạo lý gia đình trong nhà tr-
ờng chúng ta.
+ Nhà trờng:
Chất lợng giáo dục nói chung và chất lợng đạo đức nói riêng. Do môi trờng giáo
dục cha thống nhất. Gia đình, ngời mẹ đứa trẻ tiếp xúc đầu tiên lại cha đợc chú ý tới.
Muốn giáo dục học sinh theo 5 điều Bác dạy trớc tiên các em phải yêu cha mẹ, anh
chị, bạn bè đến yêu quê hơng, yêu Tổ quốc. Do nhận thức của gia đình còn non. Đối
với xã hội còn có những bất công trộm cớp, đánh nhau gây thơng tích vẫn không bị
trừng trị đích đáng, pháp luật của ta cha thật nghiêm minh. Vì vậy, ở các em biểu hiện
Nguyễn Kỹ Thuật - Lê Lợi EaHleo - Đăk Lăk

5
Đề tài sáng kiến kinh nghiệm
những hành vi xấu. Lứa tuổi các em rất dễ lĩnh hội cái mới, kể cả cái xấu, cái tốt.
Những điều thầy cô dạy bảo ở trờng nó mâu thuẫn những hành vi bên ngoài xã hội.
Nhà trờng mới dạy các em với hình thức lý thuyết sách vở cha gắn liền với thực
tiễn mà nh ta đã biết giáo dục đạo đức là quá trình liên tục nó bắt đầu từ khi con ngời
mới sinh ra và kéo dài trong suốt cuộc đời.

+ Đội ngũ giáo viên: cha nắm đợc đặc điểm tâm lý lứa tuổi vì do đào tạo bất cập.
- Sử dụng các biện pháp giáo dục cha khoa học. Do điều kiện kinh tế mà
việc đi sâu nắm tình hình đặc điểm của học sinh cá biệt còn ít. Do vậy mà đi đến biện
pháp giải pháp cha khoa học cá biệt còn ít. Do vậy mà đi đến biện pháp giải quyết cha
khoa học nh hay nhấn mạnh các khuyết điểm nhắc lại nhiều lần khuyết điểm cũ khi
học sinh sai phạm đòi hỏi học sinh phải sửa chữa ngay khuyết điểm. Điều này ngợc
với khoa học s phạm và không phù hợp với tâm lý học lứa tuổi của học sinh.
- Nhiều khi giáo viên thiếu độ lợng, thậm chí xúc phạm đến nhân cách của
trẻ. Các giáo viên nói những lời mỉa mai thơng hại ngay trớc tập thể làm cho học sinh
tự ái, phản ứng gây ra xung đột. Vì thế mọi lời khuyên sau đó vô tác dụng.
- Giáo viên đa ra nhiều yêu cầu trong một lúc thậm trí có những yêu cầu
vô lý hoặc đa ra hàng chục việc nghiêm cấm học sinh thắc mắc với nhiều điều vô lý
đó. Theo quy luật tâm lý càng nghiêm cấm thì ý muốn vi phạm đạo đức càng cao.
- Trong nhiều trờng hợp giáo viên đánh giá và trừng phạt học sinh một
cách vội vã, thiếu khách quan không dựa vào tập thể học sinh. Điều đó làm cho học
sinh suy nghĩ thầy thiên vị yêu em này ghét em kia, không có sự công bằng hoặc là
lợi dụng học sinh vào những điều không cần thiết và nh thế tác động giáo dục sẽ hạn
chế.
- Các biện pháp giáo dục của giáo viên không nhất thiết với tập thể, trờng lớp.
Đối với học sinh phạm lỗi có khi có thái độ thờ ơ lãnh đạm của tập thể và đó là dịp nó
làm bạn với trẻ h khác hoặc một số bộ phận trong lớp bao che cho học sinh phạm lỗi
làm cho giáo viên rất tốn thời gian trong việc điều tra phát hiện ngời phạm lỗi.
Chơng III: Các biện pháp đã thực hiện.
I/. giáO dục ở tr ờng :
Nguyễn Kỹ Thuật - Lê Lợi EaHleo - Đăk Lăk

6
Đề tài sáng kiến kinh nghiệm
Trớc hết, trong nhà trờng, mỗi ngời thầy giáo, cô giáo, ngời làm công tác giáo
dục cần có một số hiểu biết thông thờng về bản chất tự nhiên của một con ngời, một

số phơng pháp cơ bản trong việc điều chỉnh hành vi của học trò. Từ đó mới định hớng
cho bản thân về các phơng pháp giáo dục một cậu bé, cô bé để từng bớc trở thành một
con ngời, đó là:
* Tính thiện: Ngời đẻ ra, tính vốn lành. Nguyên tính vốn lành, nhng bị sai lạc
đi, cũng khá nhiều. Hiểu biết rằng ngời ta sẵn có tính lành là một việc hiểu biết rất
quan trọng. Vì tin rằng cũng sẵn có tính lành nên trong giáo dục đỡ ngay đợc cái ngờ
vực.
* Ngời dạy đợc: Nếu chúng ta biết hiểu cẩn thận về thiên tính của học sinh thì
việc giáo dục quyết có hiệu quả. Trẻ dù có đứa ngu khờ cũng có thể khai tâm, nuôi
tính, rồi thành ngời dùng đợc. Mỗi ngời bị ruồng bỏ là một gánh nặng cho đất nớc.
Dạy dỗ đợc một ngời là đỡ đợc hai gánh nặng cho nớc nhà.
* Thiên nhiên: Trời đất, cây cỏ, muông chim là cái cảnh vừa thích hợp với thiên
tính, vừa thích hợp với tuổi trẻ con. Trờng học nên có cây, có hoa, có chổ trồng trọt,
cho trẻ đủ cái nhẫn nại chờ cây nẩy mầm, ra hoa, kết quả, có chổ nuôi trí tò mò,
xem xét, nghe ngóng. Yêu cây cỏ, yêu giống vật, mạnh cho lòng yêu ngời, yêu đời.
* Tự sửa chữa: Không một đứa bé nào tự nhiên là tốt. Không một đứa bé nào
đáng bỏ đi. Một đứa bé mới vào trờng khác nào một tờ giấy trắng, trên đó ông bà cha
mẹ anh chị em đã viết một phần. Phần còn lại là của ông thấy đấy chăng ? Ông viết
vào là phải, nhng hãy khoan, ông giúp cho trò tự viết vào là hơn. Ông mà viết lấy thì
trò đành phải chịu, nhng rồi nó sẽ quên đi, rồi ra giả dối suốt đời. Ta hãy tìm xem
mầm tốt, mầm xấu của trẻ. Mầm xấu thì bỏ đã đành, mầm tốt ta bồi bổ và giúp cho
trẻ bồi bổ lấy.
* Một thầy một trò: Phải cho trẻ dự một phần vào việc dạy giũa nó. Phải làm
cách nào cho nó cảm thấy mình cần sửa chữa và nó có thể tốt đợc. Thế vậy mà thầy
giáo đăng đàn ngồi trên cao gieo một lời xuống ít ra là ba chục học trò. Tất rằng:
Thầy nói cho cả lớp, nói gì cho một mình ta, ta chả nghe thì đã có đa bên cạnh nghe
hộ. Thế rồi ngẫu nhiên có vào tai này cũng sẽ thoát ra tai kia. Nhà giáo phải nói thế
nào, nói cho cả lớp mà mỗi trò thấy nh thầy nói cho mình mình. Nhng phơng pháp
Nguyễn Kỹ Thuật - Lê Lợi EaHleo - Đăk Lăk


7
Đề tài sáng kiến kinh nghiệm
hay thế nào cũng không thể hay cho cả lớp. Vậy, tốt nhất thầy phải tìm dịp để nói với
mỗi một trò.
* Trừng trị: Trò có lỗi. Trừng trị là điều mà thầy thờng dùng nhng phải mắng,
phải phạt thì trò chỉ chực chống chế. Chống chế không đợc, là oán phát ra. Lúc đó rất
khó cho việc giáo dục của thầy. Chi bằng, bởi vì không biết mới lẫm lỗi: vậy làm cho
hiểu, hơn là trừng trị.
* Tin: Thầy phải có lòng tin vào trò và phải làm cho trò thấy mình có thể làm đ-
ợc điều đó. Tin là cho một sức mạnh.
* Trách nhiệm: Tập cho trẻ quen trách nhiệm, không đùn đẩy. Việc đợc nhận đã
đành, việc hỏng cũng phải cả quyết nhận.
* Sáng kiến: Tài sáng kiến là một cách biểu lộ của t cách cá nhân. Khi trao cho
trò một việc thì nên hớng dẫn mục đích và để cho trò tự do tìm cách thi hành. Sau sẽ
chỉ chổ hỏng để cho trò tự mình lo toan tìm cách tốt hơn.
* Làm gơng: Thầy phải là tấm gơng và trò cũng là tấm gơng cho trò.
* Thói quen: Phải xây dựng cho trò những thói quen tốt.
đối với ban giám hiệu
1/. Điều tra cơ bản.
Tổng trong nhà trờng, giáo dục nhận thức cho giáo viên học sinh điều tra xây
dựng kế hoạch, có sơ đồ điều tra xếp loại đạo đức của học sinh từng khối lớp, thông
qua xếp loại hàng tuần hàng tháng về học tập, lao động, đạo đức của giáo viên chủ
nhiệm để thấy đợc sự xuống cấp về đạo đức của học sinh toàn trờng. Từ đó mới có kế
hoạch chỉ đạo.
2/. Xây dựng kế hoạch về đạo đức.
Qua thực trạng học sinh lời học, không xác định đúng động cơ học tập phải xây
đội ngũ giáo viên có nhận thức t tởng tốt hiểu và nắm đợc mục tiêu giáo dục của
Đảng nhạy bén trong tình hình thực tế, giáo dục đội ngũ giáo viên thành tấm gơng
sáng toàn diên, sáng về hành vi đạo đức, nhiệt tình giảng dạy để học sinh noi theo.
+ Lấy 5 điều Bác Hồ dạy làm mục tiêu giáo dục đạo đức. Thông qua giờ dạy

giáo dục công dân, thông qua buổi chào cờ đầu tuần, đầu tiết học.
+ Hàng tuần có tuyên dơng khen thởng những em có hành vi đạo đức trong học
tập, trong cuộc sống, phê bình chỉ trích đúng mức học sinh h.
Nguyễn Kỹ Thuật - Lê Lợi EaHleo - Đăk Lăk

8