Tải bản đầy đủ (.docx) (40 trang)

Tải Cảm nhận về vẻ đẹp tâm hồn của người phụ nữ trong bài thơ Sóng của Xuân Quỳnh - 10 mẫu Cảm nhận về vẻ đẹp tâm hồn của người phụ nữ trong bài thơ Sóng

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (253.21 KB, 40 trang )

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

<b>Cảm nhận về vẻ đẹp tâm hồn của người phụ nữ trong</b>


<b>bài thơ Sóng của Xuân Quỳnh Ngữ văn 12</b>



<b>Dàn ý Cảm nhận về vẻ đẹp tâm hồn của người phụ nữ trong bài thơ </b>


<b>Sóng - Bài mẫu 1</b>



<b>1. Mở bài</b>


Giới thiệu nhà thơ Xuân Quỳnh và bài thơ Sóng. (Xuân Quỳnh là nữ thi sĩ
tài hoa của nền văn học Việt Nam, với tư duy mới mẻ, phóng khống của
mình, bà đã thổi 1 luồng gió mới vào kho tàng thơ văn. Nổi bật trong
những sáng tác của của bà là bài thơ Sóng).


<b>2. Thân bài</b>


<i>“Dữ dội và dịu êm</i>
<i>Ồn ào và lặng lẽ</i>


<i>Sơng khơng hiểu nổi mình</i>
<i>Sóng tìm ra tận bể”</i>


Tính từ trái nghĩa “dữ dội - dịu êm, ồn ào - lặng lẽ” thể hiện những thái cực
đối lập của con sóng. Đó cũng là những tâm trạng khác nhau của người
con gái trong tình yêu.


Mượn hình ảnh dịng sơng khơng hiểu chính mình nên tìm ra biển khơi
rộng lớn tìm câu trả lời để bóng gió nói về tâm tư của người con gái trong
tình u ln trăn trở nhiều điều và có ước muốn lớn lao là khám phá được
những băn khoăn đó.


<i>“Ơi con sóng ngày xưa</i>


<i>Và ngày sau vẫn thế</i>
<i>Nỗi khát vọng tình yêu</i>
<i>Bồi hồi trong ngực trẻ”</i>


Con sóng: ngàn năm vẫn thế, vẫn tính chất, đặc điểm ấy khơng bao giờ
thay đổi.


Người con gái: khát vọng tình u ln thường trực, rạo rực; bao nhiêu
năm vẫn hướng về tình yêu, về người yêu.


</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

<i>Em nghĩ về biển lớn</i>
<i>Từ nơi nào sóng lên?”</i>


Trước biển lớn, người con gái suy tư về tình yêu của mình.


Câu hỏi tu từ: “Từ nơi nào sóng lên?” là suy nghĩ của cơ gái về cội nguồn
của tình u.


<i>“Sóng bắt đầu từ gió</i>
<i>Gió bắt đầu từ đâu?</i>
<i>Em cũng không biết nữa</i>
<i>Khi nào ta yêu nhau”</i>


Tự vấn về nguồn gốc của con sóng: sóng bắt đầu từ gió cịn gió bắt đầu từ
đâu thì khơng lí giải được.


Sự lí giải, cắt nghĩa về cội nguồn của sóng dẫn đến cắt nghĩa cội nguồn
của tình u. Tình u đầy bí ẩn khơng thể giải thích được cội nguồn của
nó, thời điểm mà nó bắt đầu.



→ Cách cắt nghĩa mới mẻ, phóng khống.


<i>“Con sóng dưới lịng sâu</i>
<i>Con sóng trên mặt nước</i>
<i>Ơi con sóng nhớ bờ</i>


<i>Ngày đêm khơng ngủ được</i>
<i>Lịng em nhớ đến anh</i>
<i>Cả trong mơ còn thức</i>


Tâm trạng nhớ nhung da diết, khắc khoải của con sóng, dù con sóng ở bất
cứ nơi nào vẫn chỉ nhớ về bờ, hướng về ngày ngày đêm đêm cho đến khi
vào được đến bờ.


Người con gái ln một lịng một dạ hướng về người mình yêu thương,
nhấn mạnh nỗi nhớ triền miên luôn thường trực. Nỗi nhớ ấy theo họ cả vào
trong mộng, sống trong giấc mơ của họ. Đó khơng chỉ là tấm lòng thủy
chung sâu sắc của người con gái mà cịn là khao khát tình u, được thể
hiện u thương với người u của mình.


<i>“Dẫu xi về phương bắc</i>
<i>Dẫu ngược về phương nam</i>
<i>Nơi nào em cũng nghĩ</i>


</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

“Dẫu…” lặp cấu trúc khẳng định dứt khoát nỗi nhớ và niềm tin tuyệt đối vào
tình yêu.


Dù cho đi đến bất cứ nơi nào thì trong lịng người con gái ấy cũng ln
hướng về người u vì trong tim cô người yêu là phương hướng duy nhất
dẫn lối cho cơ vượt qua mọi khoảng cách, mọi khó khăn.



<i>“Ở ngồi kia đại dương</i>
<i>Trăm nghìn con sóng đó</i>
<i>Con nào chẳng tới bờ</i>
<i>Dù mn vời cách trở”</i>


Con sóng dù ở ngồi khơi xa thế nào, dù khó khăn thế nào cũng vẫn tìm
được đến bến bờ.


Người con gái dù đa sầu đa cảm, suy tư trăn trở thế nào cuối cùng rồi
cũng sẽ được hạnh phúc.


<i>“Cuộc đời tuy dài thế</i>
<i>Năm tháng vẫn đi qua</i>
<i>Như biển kia dẫu rộng</i>
<i>Mây vẫn bay về xa”</i>


Người con gái ấy còn nhiều lo lắng, trăn trở: năm tháng còn rất dài, biển
kia bao la đến đâu nhưng liệu có đủ sức để giữ những đám mây ở lại bên
mình mãi mãi?


Người con gái dù có yêu nhiều đến đâu, có khao khát nhiều đến đâu
nhưng liệu có giữ được người yêu, được tình yêu này ở lại cùng mình và
vẫn vẹn nguyên như lúc đầu?


<i>“Làm sao được tan ra</i>
<i>Thành trăm con sóng nhỏ</i>
<i>Giữa biển lớn tình u</i>
<i>Để ngàn năm cịn vỗ”</i>



</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

→ Biện pháp nghệ thuật ẩn dụ: mượn nét tương đồng của con sóng để
diễn tả nội tâm của người con gái trong tình yêu giúp bạn đọc dễ hình dung
ra và có những liên tưởng thú vị.


<b>3. Kết bài</b>


Khẳng định lại giá trị của tác phẩm: Sóng là bài thơ tiêu biểu của Xuân
Quỳnh và của thơ ca Việt Nam hiện đại viết về đề tài tình yêu. Nhiều năm
tháng qua đi nhưng bài thơ vẫn giữ nguyên giá trị ban đầu và để lại ấn
tượng sâu sắc trong lòng độc giả.


<b>Dàn ý Cảm nhận về vẻ đẹp tâm hồn của người phụ nữ trong bài thơ </b>


<b>Sóng - Bài mẫu 2</b>



<b>a. Mở bài</b>


- Giới thiệu về tác giả, tác phẩm: Xuân Quỳnh là một trong những nhà thơ nữ tiêu
biểu nhất thời chống Mĩ cứu nước. Thơ Xuân Quỳnh là tiếng nói đầy cảm xúc, có
sắc thái rất riêng, đậm chất nữ tính của một tâm hồn phụ nữ rất thơng minh, sắc
sảo, giàu u thương. Sóng được sáng tác năm 1967, là bài thơ đặc sắc viết về tình
yêu, rất tiêu biểu cho phong cách thơ Xuân Quỳnh.


- Giới thiệu về luận đề: Bài thơ Sóng là tiếng lịng chân thành, bộc lộ vẻ đẹp tâm
hồn của người phụ nữ trong tình yêu.


<b>b. Thân bài</b>


- Giới thiệu hình tượng sóng: là một sáng tạo độc đáo của Xuân Quỳnh. Sóng là sự
ẩn thân, hóa thân của nhân vật trữ tình "em". Qua hình tượng sóng, Xn Quỳnh
diễn tả cụ thể, sinh động những trạng thái, cung bậc tình cảm, tâm hồn của người


phụ nữ trong tình yêu: nhân hậu, khao khát u thương và ln hướng tới một tình
u cao thượng, lớn lao.


- Cảm nhận về vẻ đẹp tâm hồn của người phụ nữ trong tình yêu:


 Thể hiện tiếng nói của trái tim tuổi trẻ mang khát vọng tình u mn thuở
(Ơi con sóng ngày xưa/ Và ngày sau vẫn thế/ Nỗi khát vọng tình yêu/ Bồi
hồi trong ngực trẻ).


</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

 Bộc lộ một tình yêu sôi nổi, đắm say, nồng nàn, mãnh liệt, một nỗi nhớ cồn
cào, da diết, chiếm lĩnh cả thời gian và khơng gian (Con sóng dưới lịng
sâu/Con sóng trên mặt nước... Lòng em nhớ đến anh/ Cả trong mơ còn
thức... ).


 Ln hướng tới một tình u thủy chung, son sắt (Nơi nào em cũng nghĩ/
Hướng về anh – một phương).


 Ước vọng có một tình u vĩnh hằng, bất tử để làm đẹp cho cuộc đời (Làm
sao được tan ra/ Thành trăm con sóng nhỏ/ Giữa biển lớn tình u/ Để ngàn
năm còn vỗ).


- Đặc sắc nghệ thuật: ẩn dụ (mượn hình tượng sóng để thể hiện tình u một cách
sinh động, gợi cảm); thể thơ năm chữ với nhịp điệu linh hoạt, nhịp nhàng gợi âm
vang của sóng; ngơn từ giản dị, trong sáng, hình ảnh thơ giàu sức gợi.


- Bàn luận chung: Bài thơ đã thể hiện nổi bật vẻ đẹp tâm hồn người phụ nữ trong
tình yêu: chân thành, say đắm, nồng nàn, mãnh liệt, thủy chung, trong sáng, cao
thượng. Nó vừa mang nét đẹp tình u của người phụ nữ Việt Nam truyền thống,
vừa có nét táo bạo, chủ động đến với tình yêu của người phụ nữ Việt Nam hiện đại.



<b>c. Kết bài:</b>


- Đánh giá chung: Sóng là bài thơ tiêu biểu của Xuân Quỳnh và của thơ ca Việt
Nam hiện đại viết về đề tài tình yêu.


- Khẳng định: Giá trị nhân văn của bài thơ chính là sự khắc họa vẻ đẹp tâm hồn
người phụ nữ trong tình yêu.


<b>Cảm nhận về vẻ đẹp tâm hồn của người phụ nữ trong bài thơ Sóng</b>


<b>mẫu 1</b>



</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>

Sắc điệu trữ tình của bài thơ được gợi lên từ hình tượng sóng. Cả bài thơ là những
con sóng tâm tình xơn xao trong lịng người con gái đang yêu khi đứng trước biển
ngắm nhìn những con sóng vơ hồi, bất tận. Sóng là một hình tượng ẩn dụ, đó là sự
hóa thân của cái tơi trữ tình của nữ sĩ, lúc thì hịa nhập, lúc sự phân thân của "em"
– người con gái đang yêu một cách say đắm. Sóng đã khơi gợi một hồn thơ phong
phú, hồn nhiên, sơi nổi. Thơng qua hình tượng sóng, Xuân Quỳnh đã có một cách
nói rất hay để diễn tả tâm trạng của người con gái.


Thật tự nhiên và thơ mộng, con sóng nhớ bờ nên ngày đêm sóng vỗ, sóng thao thức
với thời gian và đại dương. Cũng giống như bên đợi thuyền, thuyền nhớ bến, lúc
nào lòng người con gái cũng bồi hồi nhớ thương:


<i>"Lòng em nhớ đến anh</i>
<i>Cả trong mơ còn thức"</i>


"Còn thức" tức là lúc nào em cũng nhìn thấy rõ hình bóng anh, ánh mắt anh... Một
tình yêu cuồng nhiệt, say mê. Con sóng khao khát được đến bờ để được vỗ về, ve
vuốt:



<i>"Hôn thật khẽ thật êm</i>
<i>Hôn êm đềm mãi mãi"</i>


<i><b>(Xuân Diệu)</b></i>


Cũng như "em" muốn được gần bên anh, được hòa nhịp vào trong tình yêu với anh.
Tình yêu của người con gái thật mãnh liệt, nồng nàn. Sóng xa vời cách trở vẫn tìm
được tới bờ, cũng như anh và em sẽ vượt qua mọi khó khăn để đến với nhau, để
sống trong hạnh phúc trọn vẹn của lứa đơi.


<i>"Ở ngồi kia đại dương</i>
<i>Trăm ngàn con sóng nhỏ</i>
<i>Con nào cũng tới bờ</i>
<i>Dù muôn vời cách trở"</i>


Người con gái đã bày tỏ lịng mình một cách chân thành, say đắm, thắm thiết.
Chân thật và thủy chung là đặc tính của tình u:


</div>
<span class='text_page_counter'>(7)</span><div class='page_container' data-page=7>

Sóng đã bày tỏ nỗi lịng của người con gái, khát vọng được sống hết mình trong
một tình yêu đẹp, sắt son thủy chung. Người ta thường nói xuôi vào Nam, ngược ra
Bắc; nhưng ở đây, trong nỗi nhớ chất đầy nhà thơ lại dùng ngược lại. Từ đó nhà
thơ đã nói đến nỗi nhớ bất chấp vạn vật, khoảng cách, tình yêu là sự gặp gỡ giữa
hai tâm hồn khơng có giới hạn.


Cuối cùng sóng đã nói hộ nhà thơ nỗi khát vọng được sống trọn vẹn trong tình u.
Tình u lứa đơi đẹp đẽ, nồng nàn như trăm ngàn con sóng nhỏ giữa đại dương
mênh mơng, muốn được hồ nhịp vào biển lớn của tình u cộng đồng:


<i>"Làm sao được tan ra</i>
<i>Thành trăm con sóng nhỏ</i>


<i>Giữa biển lớn tình u</i>
<i>Để ngàn năm cịn vỗ"</i>


Cả bài thơ, nếu kể đến nhan đề, thì tác giả đã mười một lần nhắc đến từ "sóng".
Sóng vỗ như tâm tình xơn xao. Sóng cho ta nhiều ấn tượng về âm điệu của sóng,
cũng như giọng điệu tâm tình, nhịp điệu của bài thơ. Thơ hồn nhiên, liền mạch về
cảm xúc, trong sáng trong cách diễn đạt của tác giả. Sóng vỗ trên đại dương mênh
mơng cũng chính là sóng vỗ trong lịng người con gái.


Từ hình tượng "sóng" Xn Quỳnh cho ta thấy rõ vẻ đẹp tâm hồn người phụ nữ
trong tình yêu. Với tình yêu chân thành, thắm thiết, người phụ nữ muốn sống hết
mình, sống trọn vẹn trong tình yêu đẹp. Yêu là nhớ ngày mong đêm, người phụ nữ
khát khao được hịa nhập gần gũi trong tình yêu ấy. Họ yêu thật nồng nàn, say
đắm, thủy chung.


Xuân Quỳnh viết bài thơ này vào những năm 1967, khi cuộc kháng chiến của nhân
dân miền Nam ở vào giai đoạn ác liệt, khi thanh niên trai gái ào ào ra trận "xẻ dọc
Trường Sơn đi cứu nước", khi sân ga, bến nước, gốc đa, sân trường diễn ra những
cuộc chia ly màu đỏ. Cho nên có đặt bài thơ vào trong hoàn cảnh ấy ta mới càng
thấy rõ nỗi khát khao của người con gái trong tình u.


<i>"Ơi con sóng nhớ bờ</i>


<i>Ngày đêm khơng ngủ được"</i>


</div>
<span class='text_page_counter'>(8)</span><div class='page_container' data-page=8>

<b>Cảm nhận về vẻ đẹp tâm hồn của người phụ nữ trong bài thơ Sóng</b>


<b>mẫu 2</b>



Xuân Quỳnh được biết đến là một trong những số ít nhà thơ thời kỳ kháng chiến
chống Mĩ viết về đề tài tình yêu. Thơ Xuân Quỳnh đặc trưng bởi tâm hồn của


người phụ nữ lúc tươi tắn đầy trắc ẩn lúc đằm thắm và khao khát hạnh phúc bình dị
đời thường. Tiêu biểu nhất trong đời thơ Xuân Quỳnh là bài thơ "Sóng". "Sóng"
được Xuân Quỳnh sáng tác trong chuyến đi thực tế đến vùng biển Diêm Điền năm
1967, được in trong tâp "Hoa dọc chiến hào", bài thơ viết về tình yêu rất tiêu biểu
cho phong cách thơ Xuân Quỳnh. "Sóng" để lại nhiều ấn tượng trong lòng người
đọc bởi vẻ đẹp tâm hồn người phụ nữ trong tình u. Và từ đó, ta có thể cảm nhận
được tình u của giới trẻ hiện nay cũng rất đẹp và trong sáng.


Mở đầu bài thơ, Xuân Quỳnh đã diễn tả trạng thái của sóng và đồng hành theo đó
là tâm trạng người phụ nữ đang yêu với nghệ thuật ẩn dụ đầy độc đáo:


<i>Dữ dội và dịu êm</i>
<i>Ờn ào và lặng lẽ</i>


<i>Sơng khơng hiểu nởi mình</i>
<i>Sóng tìm ra tận bể</i>


Với nghệ thuật đối lập: dữ dội – dịu êm, ồn ào – lặng lẽ, Xuân Quỳnh đã thể hiện
một cách chân thực tâm trạng người phụ nữ đối với tình yêu, lúc thì dịu dàng, đằm
thắm, khi thì khao khát, mãnh liệt. Điều đó cho thấy trong tận sâu thẳm tâm hồn,
người phụ nữ trong tình u ln có những mâu thuẫn, thể hiện nội tâm phong phú
và là điều thường tình đối với người con gái đang yêu. Vậy mới thấy họ đáng yêu
như thế nào.


Xuân Quỳnh rất tài tình khi sử dụng nghệ thuật nhân hố: "Sơng khơng hiểu nổi
mình – Sóng tìm ra tận bể". Nếu sông không hiểu được bản thân mình như thế nào
thì sóng sẽ khơng do dự, sẵn sàng từ bỏ sơng để tìm ra bể lớn, đến nơi rộng mênh
mông, cũng giống như người phụ nữ trong tình yêu, họ sẵn sàng bỏ tất cả những
điều nhỏ nhen, ích kỉ, tìm đến với tình u lớn lao. Vậy mới thấy quan niệm độc
đáo, mới mẻ của Xuân Quỳnh về tình yêu.



Khổ thơ thứ hai được Xuân Quỳnh viết nên với niềm bồi hồi đầy sâu lắng:


</div>
<span class='text_page_counter'>(9)</span><div class='page_container' data-page=9>

<i>Nỗi khát vọng tình u</i>
<i>Bời hời trong ngực trẻ</i>


Từ "Ôi" cảm thán được thốt lên như đi sâu vào lịng người đọc. Một từ "Ơi" làm
trái tim bao người xốn xang, rộn ràng vì tình yêu, nhất là tuổi trẻ. Lại thêm "ngày
xưa", "ngày sau", "vẫn thế" như đinh ninh rằng tình u vẫn ln và sẽ tồn tại mãi
mãi cả trong quá khứ, hiện tại và tương lai. Câu thơ "Nỗi khát vọng tình yêu" thể
hiện khao khát mãnh liệt về tình yêu làm bao người trẻ phải "bồi hồi" nơi lòng
ngực. Xuân Quỳnh rất thấu hiểu điều ấy, nó như chắc chắn thêm nữa tâm hồn
người phụ nữ trong tình yêu đẹp biết bao.


Tiếp đến Xuân Quỳnh thắc mắc nghĩ đến nguồn gốc đầy bí ẩn của tình u mà
khơng ai có thể lý giải một cách tường tận:


<i>Trước mn trùng sóng bể</i>
<i>Em nghĩ về anh, em</i>


<i>Em nghĩ về biển lớn</i>
<i>Từ nơi nào sóng lên</i>


Đứng trước sóng bể bao la, rộn lớn mênh mông, em nghĩ đến anh đầu tiên, rồi nghĩ
đến em, sau cùng em nghĩ về biển lớn. Chỉ như vậy thôi cũng đủ thấy sự trân trọng
của em đối với anh, đối với tình yêu giữa anh và em như thế nào. Đọc những câu
thơ ấy, ta không thể phủ nhận vẻ đẹp tâm hồn người phụ nữ trong tình yêu, thật
trong sáng biết bao. Câu hỏi tu từ cuối khổ "Từ nơi nào sóng lên?" như một nỗi
niềm bâng khuâng về ngưồn gốc tình u.



Và khơng chờ đợi lâu hơn nữa, Xn Quỳnh đã tự mình lý giải về nguồn gốc của
tình u:


<i>Sóng bắt đầu từ gió</i>
<i>Gió bắt đầu từ đâu</i>
<i>Em cũng khơng biết nữa</i>
<i>Khi nào ta yêu nhau?</i>


</div>
<span class='text_page_counter'>(10)</span><div class='page_container' data-page=10>

Có thể nói khổ thơ thứ năm rất đặc sắc, đó chính là nỗi nhớ nhung da diết em dành
cho anh:


<i>Con sóng trên mặt nước</i>
<i>Con sóng dưới lịng sâu</i>
<i>Ơi con sóng nhớ bờ</i>


<i>Ngày đêm khơng ngủ được</i>
<i>Lịng em nhớ đến anh</i>
<i>Cả trong mơ cịn thức</i>


Nghệ thuật nhân hố vơ cùng độc đáo, Xuân Quỳnh đã tinh tế khi khắc họa nỗi nhớ
của sóng đối với bờ "Con sóng dưới lịng sâu – Con sóng trên mặt nước – Ơi con
sóng nhớ bờ – Ngày đêm khơng ngủ được", "dưới lịng sâu" rồi lại "trên mặt
nước", từ nỗi nhớ khơng thể nhìn thấy cho đến nỗi nhớ thấy rõ mồn một, Xuân
Quỳnh đã rất thành công về việc thể hiện nỗi nhớ của sóng, nỗi nhớ ấy rất mãnh
liệt và lâu dài tồn tại cả ngày lẫn đêm. Từ nỗi nhớ của sóng đối với bờ, Xuân
Quỳnh liên hệ đến nỗi nhớ em dành c ho anh, nỗi nhớ ấy cũng không kém phần
mãnh liệt so với nỗi nhớ của sóng. Nỗi nhớ của em tồn tại trong ý thức, xen lẫn cả
vào tiềm thức. Có ai đó đã nói rằng nhớ chính là nhắc nhở mình đang u. Phải có
u thì mới có nhớ, có u sâu đậm thì mới nhớ mãnh liệt. Một lần nữa, ta không
thể phủ nhận nét đẹp tâm hồn người phụ nữ trong tình yêu.



Truyền thống làm nên nét đẹp của người phụ nữ Việt Nam chính là lòng thủy
chung. Và Xuân Quỳnh đã khẳng định lòng thủy chung son sắt và sẵn sàng vượt
qua mọi khó khăn để đến với tình yêu qua khổ thơ thứ sáu và bảy:


<i>Dẫu xuôi về phương Bắc</i>
<i>Dẫn ngược về phương Nam</i>
<i>Nơi nào em cũng nghĩ</i>


<i>Hướng về anh – một phương</i>


<i>Ở ngồi kia đại dương</i>
<i>Trăm ngàn con sóng đó</i>
<i>Con nào chẳng tới bờ</i>
<i>Dẫu muôn vời cách trở</i>


</div>
<span class='text_page_counter'>(11)</span><div class='page_container' data-page=11>

luôn hướng về một phương, đó là phương anh. Chính tình u mặn nồng tha thiết
mà cả trăm ngàn con sóng dù ở xa rất xa bờ nhưng chúng vượt qua tất cả khoảng
cách địa lý để tìm đến bờ, đó là lẽ tự nhiên. Ẩn ý đằng sau ấy chính là nói lên em
cũng sẽ như sóng kia, dù cho có bao chông gai, trở ngại em sẽ vượt qua tất cả để
đến với anh, với tình u của đơi ta. Như ca dao có câu: "Thương nhau mấy núi
cũng trèo – Mấy sông cũng lội, vạn đèo cũng qua"


Người phụ nữ vốn rất nhạy cảm, trong tình yêu lại càng nhạy cảm hơn. Nếu ở hai
khổ thơ trước, em rất lạc quan, tự tin vào tình yêu thì ở khổ thơ tiếp theo, em lại lo
lăng, trăn trở về cuộc đời


<i>Cuộc đời tuy dài thế</i>
<i>Năm tháng vẫn đi qua</i>
<i>Như biển kia dẫu rộng</i>


<i>Mây vẫn bay về xa</i>


Xuân Quỳnh ý thức rất rõ về cái hữu hạn của cuộc sống, dẫn cuộc đới có dài đến
đâu thì thời gian vẫn trơi đi mà không chờ đợo ai bao giờ, cũng giống như biển dẫu
rộng lớn, vơ tận thìmây vẫn bay về nơi xa.


Chính vì ý thức được sự hữu hạn của cuộc đời nên Xuân Quỳnh khao khát được
như sóng, tan vỡ rồi lại "tái sinh", tồn tại mãi mãi giữa đại dương mênh mơng, điều
đó thật giống với tình u của em, sống mãi với tình yêu rộng lớn của cộng đồng:


<i>Làm sao được tan ra</i>
<i>Thành trăm con sóng nhỏ</i>
<i>Giữa biển lớn tình u</i>
<i>Để ngàn năm cịn vỗ.</i>


Xn Quỳnh đã rất thành công trong việc sử dụng thể thơ năm chữ, dễ đi vào lịng
người, lấy hình tượng sóng để diễn tả tâm trạng người phụ nữ, bên cạnh đó cịn có
các nghệ thuật nhân hố, đối lập, ẩn dụ… thể hiện vẻ đẹp tinh tế của người phụ nữ
trong tình yêu, một tâm hồn nhạy cảm, sâu lắng mà cũng mãnh liệt đầy ý nhị.


Tình u của sóng và em có lẽ đã kết thúc trong bài thơ, nhưng đó chỉ là mới bắt
đầu cho tình u của giới trẻ ngày nay. Tình yêu giới trẻ ngày nay rất phong phú,
rộng lớn, gồm nhiều khía cạnh.


</div>
<span class='text_page_counter'>(12)</span><div class='page_container' data-page=12>

của họ. Tình u tuổi học trị có thể được giới trẻ xem là động lực, là niềm tin để
giúp các bạn trở thành đôi bạn cùng tiến, cùng học tập tốt hơn, cùng phấn đấu cho
tương lai tươi sáng phía trước. Có những lúc điểm thấp, mâu thuẫn bạn bè hay gặp
chuyện đau buồn trong cuộc sống, các bạn động viên, an ủi nhau, thể hiện sự cảm
thông để đối phương cảm thấy dễ chịu hơn và sẽ vượt qua tất cả khó khăn để vươn
lên sống tốt, học tập tốt. Tình u tuổi học trị cịn giúp giới trẻ hoàn thiện nhân


cách, điều chỉnh hành vi đạo đức cho phù hợp. Các bạn bỏ qua lỗi lầm cho nhau,
đặt mình vào trường hợp của đối phương. Vậy mới thấy tính nhỏ nhen, ích kỷ dù ít
hay nhiều tồn tại trong mỗi con người đã khơng cịn là trở ngại (nói như vậy khơng
có nghĩa là ai cũng có tính nhỏ nhen, ích kỷ, trong xã hội vẫn có nhiều bạn trẻ sống
rất vị tha, bao dung). Bên cạnh đó, tình u tuổi học trị có khi cịn cảm hố được
những bạn "cứng đấu", có thể trước khi yêu, các bạn ấy chỉ mãi miết chơi bời, tụ
tập đánh nhau, khơng lo học hành, hay cãi lời gia đình (chỉ một số ít), nhưng khi
tình u đến, các bạn sẽ vì tình yêu, vì người mình yêu mà từ bỏ những cái vô bổ,
sửa đổi bản thân, siêng năng học tập để chứng minh cho tình yêu của mình. Tình
yêu như thế thật đáng trân trọng và đẹp biết bao.


</div>
<span class='text_page_counter'>(13)</span><div class='page_container' data-page=13>

Một tình yêu to lớn và đáng ca ngợi, đó là tình u q hương, Tổ quốc, gia đình,
yêu cả những người dân Việt Nam. Ở nước ta hiện nay, ngày càng nhiều các ban
trẻ sẵn sàng gác lại chuyện học tấp để xây dựng tương lai mà lên đường nhập ngũ
theo tiếng gọi của Tổ quốc thiêng liêng. Có khi rời đất liền, rời quê nhà thân thuộc,
xa gia đình thân thương để đến với nơi hải đảo xa xôi, vùng biên giới, vùng đồi núi
hiểm trở để thực hiện nghĩa vụ cao cả – bảo vệ Tổ quốc. Tuy chặng đường ấy đầy
khó khăn, gian khổ, nhưng với tình yêu tha thiết của mình, họ – những người bạn
trẻ luôn khắc sâu trong tim hai tiếng quê hương – luôn ở tinh thần và tư thế sẵn
sàng vượt qua mọi trở ngại để theo đuổi tình u lớn lao. Khơng những vậy, giới
trẻ ấy cịn thể hiện truyền thống của dân tộc Việt Nam, đó là tinh thần đoàn kết. Ở
nơi quân ngũ, các bạn đến từ rất nhiều nơi, có kẻ Nam người Bắc, tuy khác nhau
thứ tiếng, đặc trưng của từng vùng miền, nhưng đều giống nhau ở chỗ trái tim họ
đập chung một nhịp đập, đập vì Tổ quốc thân yêu, gia đình yêu thương, họ sẵn
sàng hoà nhập, cùng tập luyện, học tập Đảng, sinh hoạt đồn...


Tuy nhiên vẫn cịn một bộ phận giới trẻ vì tình u mà có những hành động thiếu
suy nghĩ, gây hại cho mình, cho người (hiện tượng đánh nhau giành người yêu,
đánh ghen, nguy hiểm hơn nữa là giết nhau vì tình). Bên cạnh đó, giới trẻ yêu
không đúng chuẩn mực làm học tập sa sút, ảnh hưởng gia đình, cha mẹ lo lắng,


buồn khổ. Cũng có một bộ phận giới trẻ yêu một cách cuồng dại, non nớt dẫn đến
những hậu quả nghiêm trọng về sau (như việc mang thai khi chưa đủ tuổi và chưa
chuẩn bị tinh thần gây ảnh hưởng đến sức khoẻ mẹ và bé,...). Và cũng có một số
bạn trẻ rất hẹp hồi, ích kỷ trong tình u, ghen tng một cách mù quáng. Tình yêu
ấy thật đáng chê trách và đáng suy ngẫm, không nên xảy ra trong xã hội, để xã hội
tươi sáng, tốt đẹp hơn.


"Sóng" là bài thơ rất hay về tình yêu của Xuân Quỳnh, thể hiện vẻ đẹp tâm hồn
Xuân Quỳnh cũng như vẻ đẹp tâm hồn người phụ nữ trong tình yêu. Và cũng rất
gần gũi với tình yêu giới trẻ hiện nay, thật đẹp và tinh khiết. Riêng em, tình u
cịn tùy vào "dun" và yêu sao cho phải đạo, để mọi người không lên án, để gia
đình khơng lo lắng, buồn phiền mà còn cảm thấy vui và tự hào.


<b>Cảm nhận về vẻ đẹp tâm hồn của người phụ nữ trong bài thơ Sóng</b>


<b>mẫu 3</b>



</div>
<span class='text_page_counter'>(14)</span><div class='page_container' data-page=14>

điệu, bài thơ là âm điệu của một cõi lịng bị sóng khuấy động, đang rung lên đồng
điệu đồng nhịp với sóng biển. Dù xuất hiện đã lâu nhưng cho tới nay mỗi khi đọc
lên bài thơ vẫn để lại nhiều dấu ấn cho độc giả.


Những con sóng tiếp nỗi khơng chỉ là những con sóng thiên nhiên mà cịn là những
con sóng tình dâng lên mạnh mẽ nhưng lại có lúc cũng êm đềm và sâu thẳm. Sóng
mềm mại hiền hịa nhưng cũng ồ ạt mạnh mẽ, con sóng đó là con sóng của thiên
nhiên, nhưng khi đưa vào tình u con sóng đó là một hình ảnh ẩn dụ. Sắc điệu trữ
tình của bài thơ "Sóng" được gợi lên từ hình tượng sóng.


Hình tượng này đã khơi gợi một hồn thơ phong phú, hồn nhiên, sơi nổi và thơng
qua đó, Xn Quỳnh đã có một cách nói rất hay để diễn tả tâm trạng của người con
gái khi đang yêu hay đang mong chờ tình u. Trạng thái của con sóng cũng là
tâm trạng khi yêu, là khát vọng to lớn, mạnh mẽ về một tình u chân thành. Hành


trình của sóng từ sơng ra đại dương, nó cũng dâng trào và cuồn cuộn như chính
tình cảm của những cơ gái đang u cũng nồng nàn với những nỗi nhớ, nhưng
cũng có lúc nỗi nhớ nỗi khát khao ấy lại biến thành một con sóng tình, cuộn xơ
trong lịng họ.


<i>"Dữ dội và dịu êm</i>
<i>ờn ào và lặng lẽ"</i>


<i>Sơng khơng hiểu nởi mình</i>
<i>Sóng tìm ra tận bể"</i>


Sóng thật mạnh mẽ, chủ động, Sóng muốn tìm tới một nơi mênh mơng dạt dào, có
đến nơi biển rộng trời cao sóng mới được vẫy vùng, mới thực sự tìm thấy mình
trong sức sống mạnh mẽ với những khát khao to lớn. Nó sẵn sàng bỏ đi những thứ
khơng thuộc về nó để đến với những nơi mà tiếng gọi của tình u ập tới. Sóng
-biểu tượng của tình u, chính vì vậy miêu tả sóng biến hố là cũng để nói lên cái
phức tạp, đa dạng, khó hiểu của tình u. Cũng giống như sóng biển, tình u là
một hiện tượng kì diệu của con người.


<i>"Ơi con sóng ngày xưa</i>
<i>Và ngày sau vẫn thế</i>
<i>Nỗi khát vọng tình u</i>
<i>Bời hời trong ngực trẻ" </i>


</div>
<span class='text_page_counter'>(15)</span><div class='page_container' data-page=15>

hồn em về con người đích thực của em. Những câu hỏi của "Em" dường như chỉ để
nhấn mạnh "khi nào ta u nhau" mà thơi.


"Sóng bắt đầu từ gió
Gió bắt đầu từ đâu
Em cũng không biết nữa


Khi nào ta yêu nhau"


Đặc biệt, câu thơ "khi nào ta yêu nhau" đã diễn tả đúng nỗi niềm của những con
người đang sống trong tình yêu đẹp. Tình yêu chân thành tha thiết, nhớ bồi hồi
triền miên và nó khơng bao giờ mất đi trong những con tim đang thổn thức. Nỗi
nhớ ấy day dứt, tràn đầy cả không gian, thấm trong chiều sâu, bề rộng, trải trong
chiều dài thời gian:


<i>"Con sóng dưới lịng sâu</i>
<i>Con sóng trên mặt nước</i>
<i>Ơi con sóng nhớ bờ</i>


<i>Ngày đêm không ngủ được"</i>


Thật tự nhiên và thơ mộng, con sóng nhớ bờ nên ngày đêm sóng vỗ, sóng thao thức
với thời gian và đại dương. Cũng giống như bên đợi thuyền, thuyền nhớ bến, lúc
nào lòng người con gái cũng bồi hồi nhớ thương:


<i>"Lòng em nhớ đến anh</i>
<i>Cả trong mơ cịn thức"</i>


Tới đây tác giả khơng mượn hình tượng sóng nữa mà nói ln là "lịng em nhớ tới
anh. Cả trong mơ cịn thức" Tình u là thế, sức mạnh tình u lại có một ma lực
tới vậy."Cịn thức" tức là lúc nào em cũng nhìn thấy rõ hình bóng anh, ánh mắt
anh... Tình u của người con gái thật mãnh liệt, nồng nàn. Sóng xa vời cách trở
vẫn tìm được tới bờ, cũng như anh và em sẽ vượt qua mọi khó khăn để đến với
nhau, để sống trong hạnh phúc trọn vẹn của lứa đơi.


<i>"Ở ngồi kia đại dương</i>
<i>Trăm ngàn con sóng nhỏ</i>


<i>Con nào cũng tới bờ</i>
<i>Dù muôn vời cách trở"</i>


</div>
<span class='text_page_counter'>(16)</span><div class='page_container' data-page=16>

<i>"Dẫu xuôi về phương Bắc ...</i>
<i>Hướng về anh một phương".</i>


Khơng những thế hình ảnh sóng cịn cho ta thấy "lịng hướng về một phương" của
người con gái" chỉ hướng về phương anh. Sự thủy chung son sắt của người con
gái, khát vọng được sống hết mình trong một tình yêu đẹp, sắt son thuỷ chung. Con
sóng đó cuối cùng lại nói hộ tác giả nỗi khát khao được sống trọn ven trong tình
yêu mãi mãi khơng cách rời. Sóng muốn hịa mình vào biển lớn cũng giống như
em muốn hòa vào anh để thành một. Tình u lứa đơi đẹp đẽ, nồng nàn như trăm
ngàn con sóng nhỏ giữa đại dương mênh mơng, muốn được hồ nhịp vào biển lớn
của tình u cộng đồng:


<i>"Làm sao được tan ra</i>
<i>Thành trăm con sóng nhỏ</i>
<i>Giữa biển lớn tình u</i>
<i>Để ngàn năm cịn vỗ" .</i>


Qua hình tượng sóng cùng với những hình ảnh đặc trưng của nó, hình tượng
"sóng" Xn Quỳnh cho ta thấy rõ vẻ đẹp tâm hồn người phụ nữ trong tình yêu.
Người phụ nữ ln muốn sống với tình u chân thành, thắm thiết, người phụ nữ
muốn sống hết mình, sống trọn vẹn trong tình yêu đẹp. Tình yêu ấy thật nồng nàn,
cuộn trào.


Qua bài thơ Sóng ta lại càng hiểu rõ hơn tâm lí tình cảm của những người đang u
đặc biệt là người phụ nữ. Với mong muốn sống trọn ven được tan ra và hịa vào
với tình u, tình cảm của họ thật mãnh liệt. Đọc xong bài thơ "Sóng" ta càng
ngưỡng mộ hơn những con người phụ nữ Việt Nam, những con người ln thuỷ


chung, ln sống hết mình vì một tình yêu. Một lần nữa bài thơ càng chứng tỏ tài
năng của nhà thơ Xuân Quỳnh khi miêu tả chính xác những tâm tư tình cảm của
những ngươi đang yêu.


<b>Cảm nhận về vẻ đẹp tâm hồn của người phụ nữ trong bài thơ Sóng</b>


<b>mẫu 4</b>



Bài thơ "Sóng"của Xuân Quỳnh sáng tác năm 1967, in lần đầu trong tập "Hoa dọc
chiến hào", xuất bản năm 1968.


</div>
<span class='text_page_counter'>(17)</span><div class='page_container' data-page=17>

Đầu để bài thơ là "Sóng", tồn bài được dệt bằng hình tượng trung tâm ấy. Xuân
Quỳnh đã nối tiếp một truyền thống trong văn học ta là lấy đế hình dung tình u:


<i>Dữ dội và dịu êm</i>
<i>Ồn ào và lặng lẽ</i>


<i>Sơng khơng hiểu nổi mình</i>
<i>Sóng tìm ra tận bể</i>


<i>Ơi con sóng ngày xưa</i>
<i>Và ngày sau vẫn thế</i>
<i>Nỗi khát vọng tình yêu</i>
<i>Bồi hồi trong ngực trẻ</i>


Bắt đầu là sóng nước. Đúng là như vậy, khơng kể ở sơng hay ở bể, có lúc sóng dữ
dội, ồn ào, có lúc lại dịu êm, lặng lẽ. Sóng ln ln biến đổi mn hình mn vẻ.
Quan sát những biểu hiện đa dạng của sóng, Xuân Quỳnh tìm thấy sự tương hợp
với từng trạng thái tâm hồn của con người khi yêu. Đó là những trạng thái nhiều
khi trái ngược, nó chứa đựng những khát khao to lớn về một tình u chân chính.



Từ sơng, "Sóng tìm ra tận bể" nơi mênh mơng rộng, vơ cùng sâu, trời nước bao la,
có nồm nam êm nhẹ, có bão tố dữ dội... Ở nơi như thế, may ra sóng mới hiểu nối
mình.


Mượn sóng để làm biểu tượng cho tình u, miêu tả sóng với những đặc điểm kì lạ
cũng là để nói tới cái phức tạp, đa dạng, khó giải thích của tình u. Giống như
sóng, tình u cũng là một hiện tượng khó lí giải cho rõ ràng, minh bạch. Tình yêu
là vậy, nhưng khát vọng tình u của con người thì mn đời khổng thay đổi. "Con
sóng xưa" thế nào thì con sóng "Ngày sau vẫn thế". Đó là quy luật bất di bất dịch
của tự nhiên và quy luật tình u.


Nếu "Sóng tìm ra tận bể" để tự hiểu mình thì em cũng sẽ tìm đến tình yêu anh để
hiểu sâu hơn về con người đích thực của em. Giữa đại đương mênh mơng ấy, nơi
nào là nơi bắt đầu của sóng? "Sóng bắt đầu từ gió". Có gió mới có sóng, tất nhiên
là vậy. Thế "Gió bắt đầu từ đâu"! Câu trả lời khơng phải dễ dàng. Thế là "ra tận
bể" mà sóng cũng vẫn chưa hiểu nổi mình. Em cũng hịa nhập vào biển lớn của
tình yêu anh mà nào em đã hiểu em? Em yêu anh từ đâu? Giọng nói? Nụ cười?
Ánh mắt? "Em cũng không biết nữa" và chỉ cần hiểu rằng "ta yêu nhau" là đủ. Tâm
trạng ấy có lẽ là điển hình của người đang yêu chăng?


</div>
<span class='text_page_counter'>(18)</span><div class='page_container' data-page=18>

<i>Con sóng dưới lịng sâu</i>
<i>Con sóng trên mặt nước</i>
<i>Ơi con sóng nhớ bờ</i>


<i>Ngày đêm khơng ngủ được.</i>


Vẫn mượn chuyện sóng để nói chuyện người. Tình u của em chính là sóng đó.
Chỉ có sóng đại đương mênh mơng mới có thể sánh được với khát vọng tình yêu
của em, "Con sóng dưới lịng sâu, con sóng trên mặt nước" là những cung bậc khác
nhau của nỗi em nhớ anh. Nỗi nhớ có cái biểu hiện trên bề mặt mà cũng có cái ẩn


chứa tận "dưới lịng sâu". Thức mà nhớ, khơng nói làm gì; trong mơ mà nhớ là cái
nhớ đến dày vị, thao thức. Tình u là vậy: "Lịng em nhớ đến anh, Cả trong mơ
còn thức".


Ở trên đang cịn che giấu ít nhiều nhờ lời sóng thì đến đây bỗng nhiên vứt bỏ cái
vỏ vay mượn ấy đi, để trái tim tự thốt lên lời. Trái tim đòi nói thật bởi nó đầy ắp
tình u và tình u ấy cũng đã chín muồi.


Con sóng khao khát tới bờ được vỗ về, ve vuốt; em cũng khao khát mong được đến
với anh, hồ nhập trong tình u anh. Tình yêu và khát vọng của người phụ nữ thật
trong sáng và mãnh liệt.


Xn Quỳnh cịn mượn sóng để nói lên lịng chung thuỷ và niềm tin son sắt:


<i>Ở ngồi kia đại dương</i>
<i>Trăm ngàn con sóng đó</i>
<i>Con nào chẳng tới bờ</i>
<i>Dù mn vời cách trở.</i>


Hãy nhìn những con sóng đại dương. Dù gió xơ bào giật tới phương nào đi nữa,
cuối cùng sóng vẫn trở về với bờ. Em cũng vậy. Cho dù gặp bao khó khăn, em
cũng sẽ vượt qua hết để đến với anh, bởi tình yêu đã cho em sức mạnh. Niềm tin và
nghị lực, em tìm thấy ở thiên nhiên và ở chính mình. Khi đã u thực lịng, "Dù
mn vời cách trở", chúng ta vẫn đến được với nhau. An ủi động viên mình và
cũng là an ủi, động viên người yêu để có thêm ý chí trên đường đi tìm hạnh phúc.


</div>
<span class='text_page_counter'>(19)</span><div class='page_container' data-page=19>

Tình yêu bùng lên thành khát vọng. Khát vọng sôi sục mà vẫn khiêm nhường, đầy
nữ tính. Mỗi câu, mỗi chữ trong đoạn thơ đều được chọn lựa, sắp xếp khéo léo nên
giá trị biểu cảm rất cao.



Qua hình tượng Sóng, Xuân Quỳnh đã làm nổi bật tâm trạng người con gái Việt
Nam khi yêu: dịu dàng, thủ thỉ, đằm thắm mà không kém phần sôi nổi, mãnh liệt.
Nét đẹp ấy được thể hiện bằng một hình thức tưởng như cũ mà lại rất mới. Hình
tượng sóng nhiều nhà thơ lớp trước đã sử dụng nhưng vào thơ Xuân Quỳnh nó lại
mang một vẻ đẹp lấp lánh, khác lạ.


Người đọc yêu mến bài thơ "Sóng" vì nó đã biểu hiện những gì tinh tế nhất, huyền
diệu nhất của một tâm hồn phụ nữ khi yêu và một trái tim nhạy cảm luôn khao khát
yêu thương.


<b>Cảm nhận về vẻ đẹp tâm hồn của người phụ nữ trong bài thơ Sóng</b>


<b>mẫu 5</b>



Xuân Quỳnh là một trong những nhà thơ nữ tiêu biểu của văn học Việt Nam thời kì
chống Mỹ. Và chắc có lẽ khi nhắc đến thơ Xuân Quỳnh ta không thể không nhớ
đến một hồn thơ đầy rạo rực, tươi trẻ và dạt dào những cung bậc cảm xúc. Đến với
mảnh đất màu mỡ của tình yêu, hồn thơ ấy thật vơ cùng đẹp đẽ, bao bài thơ là tiếng
lịng thổn thức, là niềm hạnh phúc, khát khao yêu và được yêu. Bài thơ "Sóng" là
một thi phẩm như thế, chỉ với những dịng thơ ngắn mà thấy được những tình cảm
lớn lao, mọi vẻ đẹp trong tâm hồn của người phụ nữ đang yêu được bộc lộ thật tinh
tế, ý nhị mà đầy duyên dáng.


<i>"Dữ dội và dịu êm</i>
<i>Ồn ào và lặng lẽ</i>


<i>Sơng khơng hiểu nởi mình</i>
<i>Sóng tìm ra tận bể"</i>


</div>
<span class='text_page_counter'>(20)</span><div class='page_container' data-page=20>

<i>"Sơng khơng hiểu nởi mình</i>
<i>Sóng tìm ra tận bể"</i>



Đó là một sự chủ động của người con gái trong tình u hiện đại. Khơng chờ đợi
tình u đến cũng chẳng chần chừ nghĩ suy phân vân mà tự mình tìm đến với
người mình yêu để sống trọn vẹn của cảm xúc chính mình.


<i>"Ơi con sóng ngày xưa</i>
<i>Và ngày sau vẫn thế</i>
<i>Nỗi khát vọng tình u</i>
<i>Bời hời trống ngực trẻ"</i>


Tình u mãi mãi là nỗi khát khao khơng của riêng ai, và nhân vật trữ tình trong
bài thơ cũng vậy, đau bao năm tháng qua đi, dẫu hiện tại hay tương lai có ra sao thì
ln vẫn mong muốn được sống, khát khao vẫy vùng. trong tình yêu của mình.
Đặc biệt là khi cịn trẻ, khi tình u trở thành một món gia vị quan trọng trong cuộc
sống thì khi gặp được người thương, con tim lại bồi hồi, xuyến xao lạ thường. Tâm
hồn người phụ nữ thật đẹp, thật mãnh liệt trong tình u.


<i>"Trước muốn trùng sóng bể</i>
<i>Anh nghĩ về anh, em</i>


<i>Em nghĩ về biển lớn</i>
<i>Từ nơi nào sóng lên"</i>


Giữa biển khơi bao la vơ tận, giữa dịng đời đầy rẫy những nỗi khó khăn, lắng lo và
cả những sự hấp dẫn khác thì lịng em vẫn vững vàng, vẫn hướng trái tim mình về
anh, về em và về tình yêu của chúng ta. Dường như chưa mỗi phút giây nào là
không nhớ nhung về "anh" cả. Tâm hồn trong sáng của người phụ nữ khi yêu thật
đẹp đẽ, họ ln trân trọng người mình u, ln dành cho người mình yêu những
tình cảm trân quý và thiêng liêng nhất. Câu thơ "từ nơi nào sóng lên" như một sự
bâng khuâng trong nỗi niềm khi nghĩ về cội nguồn của tình yêu chúng ta, về cội


nguồn của tình yêu trong cuộc sống. Để rồi, "em" đã tự mình nghĩ suy, lí giải tất
cả:


<i>"Sóng bắt đầu từ gió</i>
<i>Gió bắt đầu từ đâu</i>
<i>Em cũng không biết nữa</i>
<i>Khi nào ta yêu nhau?"</i>


</div>
<span class='text_page_counter'>(21)</span><div class='page_container' data-page=21>

đầu sóng, gió chỉ để mong muốn tìm được lời giải đáp tình yêu em dành cho anh,
tình yêu chúng ta dành cho nhau là tự khi nào, từ bao giờ? Câu hỏi tu từ cất lên
nghe sao da diết nỗi thương yêu đến vậy " Khi nào ta yêu nhau?".


Có nhớ, có thương mới gọi là u, có ai u mà khơng nhớ, khơng thương cơ chứ.
Và người phụ nữ trong bài thơ cũng không nằm ngoài những cảm xúc tự nhiên ấy,
nàng nhớ mãnh liệt, khơn ngi, nhớ nhiều và hạnh phúc trong chính nỗi nhớ
nhung ấy:


<i>"Con sóng trên mặt nước</i>
<i>Con sóng dưới lịng sâu</i>
<i>Ơi con sóng nhớ bờ</i>


<i>Ngày đêm khơng ngủ được</i>
<i>Lịng em nhớ đến anh</i>
<i>Cả trong mơ còn thức"</i>


Nỗi nhớ ngập tràn cả khơng gian "dưới lịng sâu","trên mặt nước" và thường trực
qua bao thời gian" "ngày đêm-không ngủ". Càng yêu càng nhớ da diết, ngày đêm
không nguôi nỗi nhớ người thương. Dẫu trong mơ vẫn hướng về anh, trong tâm
tưởng luôn thiết tha bóng hình anh. Tình u và nỗi nhớ của "em " thật sâu đậm.



Tình yêu điều cần nhất là sự thủy chung, là lịng khơng đổi dời trước những cám
dỗ, đam mê. Thủy chung trở thành một thước đo chứng minh cho một tình yêu bền
chặt. Ở đây, tâm hồn người phụ nữ cũng chứa chan đức tính cao đẹp đó, em vẫn
ln thủy chung, son sắt với người thương:


<i>Dẫu xuôi về phương Bắc</i>
<i>Dẫu ngược về phương Nam</i>
<i>Nơi nào em cũng nghĩ</i>


<i>Hướng về anh - một phương</i>


<i>Ở ngoài kia đại dương</i>
<i>Trăm ngàn con sóng đó</i>
<i>Con nào chẳng tới bờ</i>
<i>Dẫu muôn vời cách trở"</i>


</div>
<span class='text_page_counter'>(22)</span><div class='page_container' data-page=22>

niềm vui, niềm hạnh phúc lớn của đôi ta. Càng cách trở càng thử thách được tình
yêu của chúng mình, mãi mãi chẳng thể nào vơi được.


Tuy nhiên, đời người thì hữu hạn mà tình u dành cho người thì vơ hạn, nên có
khi nghĩ về cuộc đời lại có chút ngậm ngùi, xót xa:


<i>" Cuộc đời tuy dài thế</i>
<i>Năm tháng vẫn đi qua</i>
<i>Như biển kia dẫu rộng</i>
<i>Mây vẫn bay về xa"</i>


Ai có thể cưỡng được những quy luật của tự nhiên, chỉ biết được rằng phải cố gắng
thật nhiều để vượt lên thực tại, sống với những khát khao để sống thật ý nghĩa với
tình yêu lớn lao của mình:



<i>"Làm sao được tan ra</i>
<i>Thành trăm con sóng nhỏ</i>
<i>Giữa biển lớn tình u</i>
<i>Để ngàn năm còn vỗ."</i>


Người phụ nữ khao khát được tan ra thành từng con sóng nhỏ để lên lỏi vào từng
ngõ ngách của tình yêu trong tâm hồn rồi tan rã trong biển lớn.


Yêu thương mãi mãi như những con sóng vỗ về, ngàn năm tấu lên khúc nhạc dịu
êm, dữ dội và bất tử của tình u đơi lứa đẹp đẽ, đặc biệt là đặc biệt tình yêu trong
tuổi trẻ.


<b>Bài làm mẫu 6</b>



Xuân Quỳnh là một gương mặt tiêu biểu trong lớp các nhà thơ thời chống Mỹ và
cũng là gương mặt tiêu biểu trong các nhà thơ nữ của văn học Việt Nam hiện đại.
Xuân Quỳnh là nhà thơ nữ viết nhiều và viết hay về phụ nữ.


</div>
<span class='text_page_counter'>(23)</span><div class='page_container' data-page=23>

Trong thơ ca đã có nhiều tác giả mượn hình tượng sóng để nói về tình u. Với bài
thơ Sóng Xuân Quỳnh đã đi vào một đề tài mn thuở đề tài tình u, đã sử dụng
một hình tượng quen thuộc – hình tượng sóng nhưng thi sĩ vẫn có những sáng tạo
riêng độc đáo. Lần đầu tiên người phụ nữ mạnh dạn chủ động nói lên khát vọng
tình u chân thành và cháy bỏng. Sóng chính là trái tim “dữ dội và dịu êm” của
Xuân Quỳnh. Cũng qua hình tượng sóng người đọc thấy được tâm hồn người phụ
nữ Việt Nam nói chung.


Hình tượng sóng là hình tượng trung tâm xun suốt bài thơ.


Sóng là hình tượng mang ý nghĩa ẩn dụ gắn với hình tượng sóng là “em”. Sóng là


sự hố thân của “em” và ngược lại em tìm thấy sự thể hiện của mình qua sóng. Từ
– sóng đến “em” tác phẩm đã tạo được ra hai hình tượng song hành xoắn xuýt đi
suốt chiều dài bài thơ.


Trước hết hình tượng sóng được gọi lên từ nhịp điệu, nhạc điệu của câu thơ, bài
thơ. Bài thơ được viết bằng những câu thơ 5 chữ mỗi khổ 4 câu nhịp điệu những
câu thơ 5 chữ đều đặn như gợi lên những bước sóng tiếp nối nhau.


Thêm vào đó là sự chuyển đổi thanh điệu bằng trắc. Câu trên kết thúc là vần bằng
nối tiếp với câu dưới là vần trắc:


<i>Dữ dội và dịu êm</i>
<i>Ồn ào và lặng lẽ</i>


<i>Sơng khơng hiểu nởi mình</i>
<i>Sóng tìm ra tận bể</i>


Nhịp điệu câu thơ tạo âm hưởng lên bổng xuống trầm khi thanh khi giáng gợi lên
âm điệu của sóng lúc ồn ào lúc lặng lẽ. Nhịp diệu câu thơ còn có tác dụng tạo hình
những con sóng nhấp nhơ liên tiếp. Cặp thơ trên vừa lướt qua thì cặp thơ sau lại
xuất hiện như con sóng này vừa chìm xuống thì con sóng khác lại ào ạt xơ lên.


Tác giả đã khéo léo đưa nhịp điệu của sóng biển thành nhịp điệu của sóng thơ.
Sóng thơ lại diễn tả sóng lịng. Con sóng tâm trạng trào dâng thành, sóng chữ, sóng
chữ lại gợi lên nhịp điệu của sóng biển cứ như vậy những con sóng gối lên nhau vỗ
suốt bài thơ.


</div>
<span class='text_page_counter'>(24)</span><div class='page_container' data-page=24>

Sóng là sự thể hiện những trạng thái của cảm xúc tâm trạng. Mỗi biểu hiện tâm
trạng tìm thấy những biểu hiện ở sóng.



Trước hết đó là tâm trạng khát khao một lí tưởng thuỷ chung trong sáng của người
phụ nữ.


Mở đầu bài thơ sóng được miêu tả ở trạng thái ngược đối cực nhưng vẫn gợi lên sự
dịu dàng đằm thắm: “Dữ dội/dịu êm”, “ồn ào/lặng lẽ”. Những trạng thái đối cực
của sóng đã diễn tả rất đúng tâm tình tính khí của người phụ nữ trong tình yêu.
Người phụ nữ sống trong tám trạng trái ngược ấy vì họ khao khát vượt ra ngồi
những giới hạn chật chội cái tầm thường để đến với những chân trời rộng mở
“Sơng khơng hiểu nổi mình, Sóng tìm ra tận bể”. Hành trình từ sơng ra bể của sóng
chính là sự đoạn tuyệt cái giới hạn chật chội để tìm tới khoảng chân trời bao la vơ
tận với những chân trời rộng mở của mơ ước khát vọng. Nhà thơ không viết “Dịu
êm và dữ dội, Lặng lẽ và ồn ào” bởi vì viết như thế sẽ khơng làm toát lên được vẻ
đẹp dịu dàng đáng yêu của người phụ nữ. Cách viết “Dữ dội và dịu êm, Ồn ào và
lặng lẽ” đã nói lên được bản chất của người phụ nữ, bản chất của tình yêu. Tình
yêu có khi dữ dội nhưng nó ln tìm đến sự dịu êm, tình u cũng có lúc ồn ào
nhung nó ln, hướng tới sự lặng lẽ có chiều sâu. Bản chất của người phụ nữ là
đằm thắm yêu thương.


Tấm lòng thuỷ chung trong sáng được thể ‘hiện qua nỗi nhớ, nỗi nhớ tràn đầy
không gian, thời gian. Nỗi nhớ trong khơng gian như con sóng dưới lịng sâu con
sóng trên mặt nước lúc nào cũng nhớ tới bờ. Nỗi nhớ trong thời gian cả khi thức và
khi ngủ có trong ý thức và cả trong tiềm thức:


<i>Con sóng dưới lịng sâu .</i>
<i>Con sóng trên mặt nước</i>
<i>Ơi con sóng nhớ bờ</i>


<i>Ngày đêm khơng ngủ được</i>


Khổ thơ có cặp hình ảnh sóng đơi rất đặc sắc: con sóng ngày đêm vỗ bờ cũng như


lòng em nhớ đến anh bất kể đêm ngày “cả trong mơ còn tiềm thức”.


</div>
<span class='text_page_counter'>(25)</span><div class='page_container' data-page=25>

Qua hình tượng sóng, người phụ nữ cịn thể hiện sự chủ động trong tình yêu. Khát
vọng sống hết mình cho tình yêu.


Sự chủ động tự ti của người phụ nữ trong tình u thể hiện qua hình tượng sóng là
để nói về người con gái cịn bờ cát để nói về người con trai. Người phụ nữ giờ đây
khơng cịn là bến đợi con thuyền như trong ca dao xưa: “Thuyền về có nhớ bến
chăng


<i>Bến thì một dạ khăng khăng đợi thuyền”.</i>


Người phụ nữ xưa thường ở vị thế bị động họ là tấm vải lụa đào phất phơ giữa chợ
phụ thuộc người mưa, họ là hạt mưa rào, hạt mưa sa mà may rủi phụ thuộc vào số
phận:


<i>Thân em như hạt mưa rào</i>


<i>Hạt rơi xuống giếng, hạt vào vườn hoa</i>


Họ khơng chủ động trước tình u vì họ khơng làm chủ cuộc đời. Trong bài Biển
của Xuân Diệu hình tượng sóng là nói về người con trai và bờ cát để nói về người
con gái:


<i>Bờ lặng lẽ mơ màng</i>
<i>Suốt ngàn năm bên sóng</i>
<i>Anh xin làm sóng biếc</i>
<i>Hơn mãi cát vàng em</i>


Tình yêu trong bài thơ Biển là tình yêu của người con trai, là tình u nam tính nên


dữ dội mạnh mẽ cuồng nhiệt, hình tượng sóng là nói lên sự nồng thắm ấy. Cịn
hình tượng sóng trong thơ Xuân Quỳnh là sự thể hiện chủ động tự tin. Người phụ
nữ chủ động trong tình yêu vì họ làm chủ cuộc đời.


Tuy nhiên mạnh bạo chủ động mà vẫn đầy nữ tính, vẫn dịu dàng đằm thắm, vẫn
chân thành hồn nhiên:


<i>Sóng bắt đầu từ gió</i>
<i>Gió bắt đầu từ đâu</i>
<i>Em củng không biết nữa</i>
<i>Khi nào ta yêu nhau</i>


</div>
<span class='text_page_counter'>(26)</span><div class='page_container' data-page=26>

đời mn người trong tình u. Có những câu hỏi thuộc quy luật tình cảm thì
khơng dễ có lời giải đáp. Cái giây phút khởi đầu của tình yêu cũng thế ai dễ truy
tìm nguyên nhân, ai dễ nhớ tình yêu bắt đầu như thế nào. Xuân Diệu cũng có lần
định cắt nghĩa tình yêu:


<i>Làm sao cắt nghĩa được tình u</i>
<i>Có khó gì đầu một b̉i chiều</i>
<i>Nó chiếm hờn ta bằng nắng nhạt</i>
<i>Bằng mây nhè nhẹ gió đìu hiu.</i>


Thi sĩ tưởng như cắt nghĩa được tình u nhưng hố ra tất cả đều mông lung mơ hồ
như nắng nhạt, như làn mây, mong manh như gió hiu hiu. Chính vì làm sao cắt
nghĩa được tình yêu mà tình yêu càng trở nên kì diệu huyền ảo. Có thể nói Xn
Quỳnh cũng như Xuân Diệu trước đó đã nói lên được một cách tinh tế tâm trạng
của bao đôi lứa trong tình yêu.


Mạnh bạo, chủ động muốn sống hết mình cho tình yêu nhưng vẫn hướng tới mềm
khao khát thuỷ chung duy nhất:



<i>Ơi con sóng ngày xưa</i>
<i>Và ngày sau củng thế</i>
<i>Nỗi khát vọng tình u</i>
<i>Bời hời trong ngực trẻ</i>


Niềm khao khát thuỷ chung từ ngày xưa đến ngày sau, câu thơ chạm tới cái muôn
đời: Ngày xưa, ngày sau vẫn thế, vẫn tấm lòng thuỷ chung duy nhất.


Khát vọng của người phụ nữ trong tình yêu là khát vọng đạt tới sự vĩnh hằng.
Người phụ nữ muốn vĩnh viền hố tình u của mình để nó sống mãi với thời gian.


Cuộc đời là hữu hạn, còn khát vọng hanh phúc khát vọng tình u là vơ hạn, nhận
thức được điều này thơ Xuân Quỳnh thoáng chút âu lo:


<i>Cuộc đời tuy dài thế</i>
<i>Năm tháng vẫn đi qua</i>
<i>Như biển kia dẫu rộng</i>
<i>Mây vẫn bay về xa</i>


</div>
<span class='text_page_counter'>(27)</span><div class='page_container' data-page=27>

Với Xuân Quỳnh bằng tình yêu con người có thể đạt tới sự vĩnh hằng. Cái để con
người có thể tồn tại mãi bằng thời gian chính là tình u:


<i>Làm sao được tan ra</i>
<i>Thành trăm con sóng nhỏ</i>
<i>Giữa biển lớn tình u</i>
<i>Để ngàn năm cịn vỗ</i>


Khát vọng ở đây thật mãnh liệt: “tan ra” sự hoá thân tuyệt đối, “ngàn năm” khát
vọng đạt tới sự vĩnh hằng. Con người hố thân trong tình u, tình u riêng hồ


trong tình u chung, con người có thể đạt tói sự vĩnh hằng như con sóng nhỏ hồ
vào biển lớn thì khơng bao giờ khơ cạn mà ngàn năm sau cịn vỗ.


Tình u mà Xn Quỳnh nói tói là một tình u lớn nó khơng mang màu sắc vị kỉ.
Câu thơ của Xuân Quỳnh gọi ta nhớ đến hai câu thơ của một nhà thơ Nga:


<i>Một giọt nước hồ vào biển cả</i>
<i>Mãi mãi là sức sống thanh xn</i>


Có thể nói với bài thơ Sóng Xuân Quỳnh đã đề cập tới một chân lí mn đời, một
chân lí mà nhiều người cũng từng nói tới: khơng có gì vĩnh viễn nếu thiếu tình u.


Qua hình tượng sóng người đọc khơng chỉ thấy những trạng thái cảm xúc mà cịn
thấy vẻ đẹp tâm hồn trong tình u. Đó là vẻ đẹp có sự kết hợp hài hồ giữa yếu tố
truyền thống và yếu tố thời đại, giữa dân tộc và hiện đại.


</div>
<span class='text_page_counter'>(28)</span><div class='page_container' data-page=28>

chiều đổ xuống sẽ cịn mình anh với đêm dài thăm thẳm. Xuân Quỳnh khao khát
được sống trọn vẹn với trái tim con người, với trái tim người phụ nữ:


<i>Em trở về đúng nghĩa trái tim em</i>
<i>Là máu thịt đời thường ai chẳng có</i>


<i>Cùng ngừng đập khi cuộc đời khơng cịn nữa</i>
<i>Nhưng biết u anh cả khi chết đi rời</i>


Đó là vẻ đẹp truyền thống của người phụ nữ Việt Nam.


‘Sóng’ là bài thơ thật sự tiêu biểu cho hồn thơ, giọng thơ Xuân Quỳnh, Sóng làm
toát lên vẻ đẹp tâm hồn của người phụ nữ Việt Nam, một vẻ đẹp bình thản giàu
tình yêu thương giữa giông bão của cuộc đời và giông bão của đất nước, cần nhắc


lại giữa đạn bom ác liệt giữa đấu tranh huỷ diệt thì bài thơ Sóng của Xn Quỳnh
giàu sức sống như đố hoa tình u vẫn nở dọc chiến hào những năm đánh Mỹ.


Sóng của Xuân Quỳnh chắc sẽ còn dào dạt mãi trong tâm hồn những người biết
sống cho tình yêu và nhất là biết sống cho một tình yêu lớn.


<b>Bài làm mẫu 7</b>



Qua hình tượng “sóng" và cả bài thơ, chúng ta cảm nhận được sức sống và vẻ đẹp
của một tâm hồn phụ nữ trong tình yêu. Người phụ nữ ấy mạnh bạo, chủ động bày
tỏ những khát khao và rung động rạo rực của lịng mình trong tình u.


1. Sóng là bài thơ tình đặc sắc của Xuân Quỳnh. Sức sống và vẻ đẹp tâm hồn của
nhà thơ cũng như những sáng tạo nghệ thuật trong bài thơ đều gắn liền với hình
tượng trung tâm - hình tượng “sóng", cả bài thơ là những con sóng tâm linh của tác
giả được khơi dậy khi đứng trước biển cả, đối diện với những con sóng vơ hạn vơ
hồi. Sóng là một hình tượng ẩn dụ, nó là sự hóa thân của cái tơi trữ tình của nhà
thơ, lúc thì hịa nhập, lúc là sự phân thân của “em". Người phụ nữ trong bài thơ soi
vào sóng để thấy rõ lịng mình, nhờ sóng để thể hiện tâm trạng của mình. Với hình
tượng sóng, Xn Quỳnh đã tìm được một cách diễn tả và biểu hiện tâm trạng của
mình một cách chân thành, trong sáng.


</div>
<span class='text_page_counter'>(29)</span><div class='page_container' data-page=29>

3. Mỗi đặc tính của sóng đều tương hợp với một khía cạnh trạng thái của tâm hồn.
Sóng “dữ dội và dịu êm, ồn ào và lặng lẽ", những trạng thái tương phản, cũng như
tâm tính, tính khí của người con gái đang yêu: họ sống với những trạng thái trái
ngược trong lịng, nó chứa đựng những khát khao và sức mạnh tiềm ẩn. Với khát
vọng lớn lao như thế, sóng khơng chịu dừng lại ở sơng, vì “khơng hiểu mình", sóng
phải “tìm ra tận bể", hành trình ra bể rộng, từ bỏ những giới hạn chật hẹp tìm đến
chân trời bao la của tâm hồn. Ra đến bể rộng, con sóng mới thật sự tìm thấy mình,
nhận thức được mọi sức mạnh và khát khao của nó.



Sóng là vĩnh hằng với thời gian, cũng như nỗi khát vọng tình u của lồi người
-nỗi khát vọng bồi hồi trong tim tuổi trẻ:


<i>Ơi con sóng ngày xưa</i>
<i>Và ngày sau vẫn thế</i>
<i>Nỗi khát vọng tình u</i>
<i>Bời hời trong ngực trẻ.</i>


Sóng là sự nhận thức về cái (quy luật) khơng thể cắt nghĩa được của tình u.


<i>Sóng bắt đầu từ gió</i>
<i>Gió bắt đầu từ đâu</i>
<i>Em cũng khơng biết nữa</i>
<i>Khi nào ta u nhau</i>


Sóng là nỗi nhớ da diết, giày vị. Nó lấp đầy cả khơng gian, nó chiếm cả tầng sâu
và bể rộng, nó trải dài trong mọi thời gian:


<i>Con sóng dưới lịng sâu</i>
<i>Con sóng trên mặt nước</i>
<i>Ơi con sóng nhớ bờ</i>


<i>Ngày đêm khơng ngủ được</i>
<i>Như nỗi lịng người con gái:</i>
<i>Lòng em nhớ đến anh</i>


<i>Cả trong mơ còn thức</i>


</div>
<span class='text_page_counter'>(30)</span><div class='page_container' data-page=30>

Cuối cùng, sóng cũng nói giúp cho nhà thơ nỗi khát vọng được sống trọn vẹn, hết


mình trong tình u, cho tình u và được hịa nhập với cái vĩnh hằng bằng chính
tình u của mình:


<i>Làm sao được tan ra</i>
<i>Thành trăm con sóng nhỏ</i>
<i>Giữa biển lớn tình u</i>
<i>Để ngàn năm cịn vỗ</i>


Qua hình tượng “sóng" và cả bài thơ, chúng ta cảm nhận được sức sống và vẻ đẹp
của một tâm hồn phụ nữ trong tình yêu. Người phụ nữ ấy mạnh bạo, chủ động bày
tỏ những khát khao và rung động rạo rực của lịng mình trong tình u. Đó thật là
một nét mới mẻ, thậm chí hiện đại trong thơ ca. Tâm hồn ấy giàu khát khao, không
chút nào yên định mà luôn sôi nổi, rạo rực “vì tình u mn thuở, có bao giờ
đứng n” (Thuyền và biển). Nhưng đó cũng lại là một tâm hồn trong sáng, tha
thiết và đắm say, một tình yêu thủy chung, tuyệt đối dâng hiến trọn vẹn đến qn
mình. Nó rất gần gũi với mọi người và có gốc rễ trong những quan niệm bền vững
của dân tộc.


<b>Bài làm mẫu 8</b>



Xuân Quỳnh từng viết “Thơ với cuộc sống cũng như người con gái đối với gia
đình, cái để làm quen là nhan sắc nhưng cái để sống với nhau lâu dài là đức hạnh.”.
Đó là quan niệm về thơ ca, và cũng là quan niệm về con người mà nữ sĩ thể hiện
trong các tác phẩm của mình. Nữ sĩ không tả dáng mày hàng mi mà đi vào thế giới
nội tâm của người phụ nữ để khám phá. Đó cũng là những điều mà nhà thơ muốn
gửi gắm thông qua bài thơ “Sóng”. Mượn hình tượng sóng, nhà thơ đã nói lên
những suy nghĩ, chiêm nghiệm về vẻ đẹp tâm hồn người phụ nữ trong tình yêu.


Xuân Quỳnh là nhà thơ nổi bật trong phong trào thơ thời chống Mĩ cứu nước. Các
tác phẩm của Xuân Quỳnh là tiếng nói đậm đà của cảm xúc, mang thiên tính nữ


của một tâm hồn phụ nữ luôn khát khao yêu thương. “Sóng” được sáng tác năm
1967 nhân chuyến đi vào Diêm Điền, Thái Bình của nữ sĩ. Hình tượng sóng là hình
tượng trung tâm của tác phẩm, là hóa thân của nhân vật trữ tình “em”. Thơng qua
hình tượng sóng, nhà thơ bộc lộ những khám phá của mình về tình yêu và còn để
thể hiện, khắc họa nét đẹp của tâm hồn người phụ nữ trong tình yêu.


</div>
<span class='text_page_counter'>(31)</span><div class='page_container' data-page=31>

<i>“Dữ dội và dịu êm</i>
<i>Ờn ào và lặng lẽ”</i>


Sóng mang trong mình những đối cực “dữ dội” – “dịu êm”, “ồn ào” – “lặng lẽ”. Đó
cũng là những cung bậc cảm xúc của người phụ nữ trong tình yêu. Con sóng thiên
nhiên lúc dữ dội lúc dịu êm thì tâm hồn người phụ nữ trong tình u cũng có lúc
êm đềm khi lại dông tố. Giữa nhưng đối cực, nhà thơ đặt một liên từ “và”. Từ “và”
đã thể hiện sự song song giữa các đối cực. Sự tinh tế cịn nằm ở trật tự sắp xếp từ.
Con sóng tự nhiên bao giờ cũng đổ về phía dịu êm, cũng như người phụ nữ trong
tình yêu bao giờ cũng mang nhiều hơn những nét dịu dàng, mang đậm tính nữ.
Người phụ nữ đã khám phá ra một quy luật trong tình u: tình u cũng giống
như sóng, đó khơng phải là một trạng thái tâm lí thuần nhất mà là sự hòa kết của
những trạng thái đối lập giống như nốt trầm bổng của một bản nhạc.


Sự chảy trôi, hành trình của mỗi cơn sóng cịn là khám phá về một quy luật nữa
của tình yêu mà người phụ nữ đã nhận ra khi đứng trước muôn trùng bể:


<i>“Sông không hiểu nởi mình</i>
<i>Sóng tìm ra tận bể”</i>


Những con sóng ln có xu hướng tìm ra biển lớn. “Sơng” chính là những giới hạn
con sóng phải vượt qua để đến biển. Người phụ nữ ở đây đã thấm nhuần một chân
lí: hành trình sóng ra biển cũng là hành trình con người tìm đến với tình yêu. Muốn
đến được bến bờ hạnh phúc, mỗi chúng ta đều cần vượt qua những giới hạn cá


nhân chật hẹp để hòa nhập vào biển đời rộng lớn. Đó là hành trình dấn thân tự
nguyện và được sống trọn vẹn là mình.


Khám phá sóng trong những chiều kích khơng gian, người phụ nữ cịn đứng ở hiện
tại để nhìn sóng trong những chiều thời gian khác nhau để khám phá ra một quy
luật:


<i>“Ơi con sóng ngày xưa</i>
<i>Và ngày sau vẫn thế</i>
<i>Nỗi khát vọng tình u</i>
<i>Bời hồi trong ngực trẻ”</i>


</div>
<span class='text_page_counter'>(32)</span><div class='page_container' data-page=32>

bằng cảm xúc chứ khơng phải bằng lí trí, đã khám phá ra những quy luật mn
thuở trong tình u như thế.


Đã hiểu thì muốn hiểu cho đến tận cùng. Người phụ nữ với trái tim u ln mang
trong mình khát khao khám phá cội nguồn của tình u:


<i>“Trước mn trùng sóng bể</i>
<i>Em nghĩ về anh, em</i>


<i>Em nghĩ về biển lớn</i>
<i>Từ nơi nào sóng lên?”</i>


Những con sóng trong “mn trùng sóng bể” lúc ẩn lúc lại trào lên cũng như
những băn khoăn, trăn trở trong lịng người phụ nữ. Nương theo những con sóng,
“em” bắt đầu hành trình tìm kiếm nơi khởi nguồn của tình u, phân tích, lí giải
bản chất của tình u. Đó cũng là mong muốn ln đời của biết bao đơi lứa. Băn
khoăn là thế, tìm về câu trả lời thì người phụ nữ lại chăng thể lí giải nổi:



<i>“Sóng bắt đầu từ gió</i>
<i>Gió bắt đầu từ đâu?</i>
<i>Em cũng khơng biết nữa</i>
<i>Khi nào ta yêu nhau”</i>


Đoạn thơ vừa là sự thú nhận về sự bất lực của người phụ nữ trên hành trình tìm
kiếm cội nguồn tình yêu vừa là sự thức nhận sâu sắc về một chân lí: tình yêu là
điều huyền diệu của cuộc sống, con người chỉ có thể cảm nhận chứ khơng thể truy
tìm được nơi khởi nguồn và cũng không thể bao giờ cắt nghĩa được tình yêu.


Người phụ nữ hiện lên tựa như con sóng ngày đêm khơng thơi tiếng hát của một
tâm trạng ln tràn ngập nhớ nhung:


<i>“Con sóng dưới lịng sâu</i>
<i>Con sóng trên mặt nước</i>
<i>Ơi con sóng nhớ bờ</i>


<i>Ngày đêm khơng ngủ được”</i>


</div>
<span class='text_page_counter'>(33)</span><div class='page_container' data-page=33>

những con sóng của nhung nhớ. Tình yêu sôi nổi, nỗi nhớ nhung đậm sâu khiến
“em” phải thốt lên:


<i>“Lòng em nhớ đến anh</i>
<i>Cả trong mơ còn thức”</i>


Nỗi nhớ không chỉ hiện diện trong ý thức của người phụ nữ mà còn lắng sâu vào
tâm thức để hiện ra trong những giấc mơ. Cái dạt dào, sôi trào, cái da diết, sâu lắng
của nỗi nhớ thương đã khiến những con sóng tràn bờ. Dung lượng câu thơ từ bốn
thành sáu câu để biểu đạt đến tận cùng của nỗi nhớ. Tâm hồn người phụ nữ sôi nổi,
đắm say, nồng nàn và mãnh liệt với một nỗi nhớ cồn cào, da diết.



Yêu sâu đậm, nên người phụ nữ còn mang vẻ đẹp của một tấm lòng son sắt, thủy
chung:


<i>“Dẫu xuôi về phương bắc</i>
<i>Dẫu ngược về phương nam</i>
<i>Nơi nào em cũng nghĩ</i>


<i>Hướng về anh – một phương”</i>


Nhà thơ đã đặt khái niệm “phương anh” bên cạnh “phương bắc”, “phương nam” để
phân biệt hai chiều khơng gian: khơng gian địa lí và khơng gian tình u. Nếu
trong khơng gian địa lí của bốn phương tám hướng và bước chân con người có thể
lạc lối thì trong khơng gian tình u, “em” chỉ biết đến một phương duy nhất là
anh. Các chữ “ngược”, “xi” vừa thể hiện một tình u bền vững được thử thách
qua hình thành chính lên thác xuống ghềnh vừa thấp thống bóng dáng người phụ
nữ lấy điểm tựa là tình u để lo toan ngược xi trong hành trình khác nhau của
cuộc sống. Đoạn thơ là hình ảnh của một trái tim yêu chân thành.


Người phụ nữ yêu chân thành, luôn khát vọng nên trái tim cũng giàu niềm tin:


<i>“Ở ngồi kia đại dương</i>
<i>Trăm nghìn con sóng đó</i>
<i>Con nào chẳng tới bờ</i>
<i>Dù muôn vời cách trở”</i>


</div>
<span class='text_page_counter'>(34)</span><div class='page_container' data-page=34>

Dù tin tưởng vào trái tim mình nhưng người phụ nữ vẫn mang những nét lo âu về
sự chảy trôi của thời gian:


<i>“Cuộc đời tuy dài thế</i>


<i>Năm tháng vẫn đi qua</i>
<i>Như biển kia dẫu rộng</i>
<i>Mây vẫn bay về xa”</i>


“Em” lo rằng biển rộng nhưng mây vẫn khuất lấp theo cơ gió đưa đi xa, như tình
u cũng khơng mãi là vĩnh viễn, cũng có thể phai nhạt trong dịng chảy của thời
gian. Đó là nét đẹp của một tâm hồn đa sầu đa cảm, của một trái tim nhạy cảm
trước tình u.


Dù có lúc trầm lúc bổng nhưng trái tim người phụ nữ ln ước vọng có một tình
u vĩnh hằng:


<i>“Làm sao được tan ra</i>
<i>Thành trăm con sóng nhỏ</i>
<i>Giữa biển lớn tình u</i>
<i>Để ngàn năm cịn vỗ”</i>


Những con sóng nhỏ mãi tồn tại trong cái vô tận của và vĩnh hằng của biển cả.
Người phụ nữ mong muốn được hóa thân thành những con sóng ấy, để cũng được
sống mãi trong “biển lớn tình yêu”, để trái tim mãi rạo rực nhịp đập yêu thương.
Yêu không chỉ là khát vọng mà nó dường như đã trở thành tín ngưỡng của người
phụ nữ, đủ lớn và đủ thiêng liêng để họ sẵn sàng hóa thân, hy sinh và cống hiến.


Nhà thơ đã mượn hình ảnh sóng, cho sóng một tâm hồn, biến sóng thành một chủ
thể tâm trạng để thể hiện trái tim yêu của người phụ nữ. Thể thơ năm chữ, nhịp
điệu câu thơ linh hoạt, biến chuyển, đặc biệt là sự phá cách từ bốn chữ sang năm
chữ ở khổ thơ thứ năm đã khắc họa sâu hơn, thể hiện rõ ràng sự chảy tràn của
những nhịp yêu trong trái tim người phụ nữ. Ngôn ngữ thơ giản dị, trong sáng,
hình ảnh thơ giàu sức gợi.



Vẻ đẹp tâm hồn người phụ nữ trong tình yêu thể hiện qua hình tượng sóng vừa
mang những nét truyền thống vừa mang những nét hiện đại. Sự gắn kết hài hòa
chuyển thành sự hòa kết trong một tâm hồn đã tạo ra nét rất riêng cho vẻ đẹp người
phụ nữ trong thơ Xuân Quỳnh. Đó cũng là nét nghĩ suy, nét thương nét nhớ của
chính Xn Quỳnh, là sự gửi gắm chính mình của tác giả cho câu thơ.


</div>
<span class='text_page_counter'>(35)</span><div class='page_container' data-page=35>

Xuân Quỳnh là một trong những nhà thơ viết về tình yêu hay nhất của nền văn học
Việt Nam hiện đại. Chị đã để lại nhiều bài thơ tình đặc sắc: Thuyền và biển, Dẫu
em biết rằng anh trở lại, Tự hát, Hoa cỏ may, Thơ tình cuối mùa thu... trong đó bài
thơ Sóng ngay từ khi ra đời đã được nhiều thế hệ thanh niên ưa thích. Sóng là hình
tượng trung tâm của bài thơ đã góp phần diễn tả sức sống, niềm khát khao mãnh
liệt của tâm hồn nhà thơ về tình u, về cuộc sống.


Sóng hiện lên như một hình tượng hai nghĩa: vừa là con sóng thật ngồi biển cả,
vừa là hình ảnh tượng trưng cho nỗi khát khao hạnh phúc, khát vọng tình yêu của
người phụ nữ trong bài: “Em”.


Nét đặc sắc đầu tiên của bài thơ là âm điệu, tự nó tạo thành một hình tượng sóng.
Thể thơ năm chữ của bài thơ rất phù hợp với nhịp điệu tâm trạng của người con gái
đang yêu. Bài thơ gồm mười khổ, chỉ có một khổ hai câu, các khổ còn lại: mỗi khổ
bốn câu. Âm điệu của bài thơ chủ yếu được thể hiện bằng thanh bằng, các thanh
trắc chiếm một tỉ lệ rất thấp. Chính đặc điểm này đã tạo nên sự nhịp nhàng cho âm
điệu, nó vừa mơ phỏng được nhịp điệu của sóng biển vừa mô phỏng nhịp điệu của
tâm hồn. Mà xét đến cùng cái chính ở đây là nhịp của tâm hồn, nhịp của một tâm
trạng tha thiết yêu thương. Nhịp điệu vào - ra. đều đều, vô tận của con sóng cịn
được tạo nên bằng những đối sánh liên tiếp phân thành hai cực: dữ dội - dịu êm, ồn
ào - lặng lẽ, sông - bể, ngày xưa - ngày nay; lịng sơng - mặt nước, ngày - đêm,
xi ngược, phương Bắc phương Nam, đại dương bờ, dài rộng, sóng nhỏ
-biển lớn.



Sóng là biểu tượng của hình ảnh người con gái, đam mê và khao khát tình yêu, là
biểu tượng của sự sống mãnh liệt, của một tình u mn đời, một tình u vĩnh
cửu.


</div>
<span class='text_page_counter'>(36)</span><div class='page_container' data-page=36>

minh, tự nhận thức được sức mạnh, nỗi khát khao, niềm sơi sục của mình, cũng
như người con gái, khi đối diện với tình yêu mới hiểu nổi mình, hiểu được giá trị
mình nhận thức được mình, cảm nhận hết được sức mạnh cùng khát vọng tình yêu
của mình.


Và cũng chẳng khác gì với sóng, khát vọng tình yêu của loài người mãi mãi tồn tại,
mãi mãi là chuyện của mn đời:


<i>“Ơi con sóng ngày xưa.</i>
<i>Và ngày sau vẫn thế,</i>
<i>Nỗi khát vọng tình u,</i>
<i>Bời hời trong ngực trẻ”.</i>


Sóng và sức mạnh của sóng là nỗi bí ẩn mn đời, cũng như quy luật của tình yêu,
một quy luật không thế nào cắt nghĩa, quy luật của muôn đời: Tình yêu là gì? Bắt
đầu từ đâu? Vì sao yêu nhau:


<i>“Sóng bắt đầu từ gió</i>
<i>Gió bắt đầu từ đâu?</i>
<i>Em cũng khơng biết nữa,</i>
<i>Khi nào ta u nhau”.</i>


Sóng tượng trưng cho nỗi nhớ. Sóng nhớ bờ. Một nỗi nhớ chiếm kín cả khơng
gian, chiếm đầy tâm hồn: “Lịng em nhớ đến anh. Cả trong mơ cịn thức”. Sóng
cịn là tượng trưng của lòng chung thủy “Con nào chẳng tới bờ. Dù mn vàn cách
trở”. Cũng như lịng em: “Nơi nào em cũng nghĩ, Hướng về anh một phương”.



Con sóng, hình tượng trung tâm của bài thơ đã thể hiện nỗi khát khao, niềm đam
mê tình u, cái vĩnh hằng, vơ biên, nỗi bí ẩn, sự mãnh liệt và lịng chung thủy đối
với tình yêu cùng niềm mong muốn sống chân thật, hết mình tồn vẹn vì tình u:


<i>“Làm sao được tan ra,</i>
<i>Thành trăm con sóng nhỏ.</i>
<i>Giữa biển lớn tình u</i>
<i>Để ngàn năm còn vỗ”.</i>


</div>
<span class='text_page_counter'>(37)</span><div class='page_container' data-page=37>

là dấu hiệu của một tình u vĩnh hằng mn thuở của những trái tim đầy mong
muốn yêu thương.


Xuân Quỳnh là nhà thơ của tình yêu. Hồn thơ của Xuân Quỳnh luôn tự bộc lộ
những khát vọng, những say đắm rạo rực, những suy tư day dứt, trăn trở của lịng
mình trong tình u. Có thể thấy rõ đặc điểm của thơ Xuân Quỳnh trong bài thơ
Sóng. Người đọc yêu và thuộc thơ chị có lẽ vì họ tìm thấy nhiều nỗi niềm tha thiết,
nhiều ước vọng trong sáng, nhiều niềm vui và khổ đau của tình u trong thơ chị.
Mà điều đó chỉ có ở những nhà thơ biết và dám giữ lấy cái riêng của mình và bằng
cách đó tạo nên sự cách tân, sự phong phú cho thơ nhất là thơ tình yêu.


</div>

<!--links-->

×