Ôn luyện vào 10
Đề 4
Em hãy phân tích tác phẩm Chuyện ng ời con gái Nam xơng Rút trong
t/p Truyền kì mạn lục của T/giả Nguyễn Dữ.
yêu cầu cần đạt.
A Phần mở bài.
- Chuyện ng ời con gái Nam xơng Rút trong t/p Truyền kì mạn lục
là áng văn xuôi viết bằng chữ Hán của T/giả Nguyễn Dữ trong thế kỉ XVI, một kiệt
tác văn chơng cổ đợc ca ngợi là Thiên cổ tuỳ bút .
- Truyện kể về một câu chuyện truyền kì có nhiều yếu tố hoang đờng lu truyền
trong nhân gian về bi kịch một gia đình ở Nam Xơng cạnh dòng sông Hoàng Giang
vào cuối thế kỉ XIV, đầu thế kỉ XV, một thời loạn lạc đầy biến động . Nhân vật
chính của chuyện là Vũ Nơng ngời con gái bạc mệnh đáng thơng có bao
phẩm chất tốt đẹp tiêu biểu cho đức hạnh của ngời phụ nữ trong xã hội phong kiến
ngày xa.
B Phần thân bài.
1 Tên của nàng là Vũ Thị Thiết, quê ở Nam Xơng, phủ Lí Nhân, tỉnh Hà
Nam ngày nay.Xuất thân trong một gia đình kẻ khó , nhng Vũ Nơng vừa có nhan
sắc vừa có đức hạnh: tính đã thuỳ mị, nết na, lại thêm có t dung tốt đẹp. Nàng là
một cô gái danh giá nên Trơng Sinh, con nhà hào phú mến vì dung hạnh đã xin
với mẹ đem trăm lạng vàng cới về.
- Trong đạo vợ chồng, Vũ Nơng là một ngời phụ nữ thông minh, đôn hậu,
biết chồng có tính đa nghi , nàng đã giữ gìn khuân phép không để vợ chồng
phải xảy ra cảnh bất hoà .
- Sống giữa thời loạn lạc, Trơng Sinh phải tòng quân đi chinh chiến ở biên ải
xa xôi. Buổi tiễn chồng ra trận, Vũ Nơng đã rót chén rợu đầy chúc chồng đợc hai
chữ bình yên , nàng chẳng mong chồng đợc đeo ấn hầu phong, mặc áo gấm trở về
quê cũ Ước mong của nàng thật bình dị, vì nàng đã coi trọng hạnh phúc gia đình
hơn mọi công danh phù phiếm ở đời. những năm tháng xa cách, Vũ Nơng thơng
chồng thơng xiết kể: mỗi khi thấy b ớm lợn đầy vờn, mây che kín núi, thì nõi
buồn chân trời góc bể không thể nào găn cản đợc.

- Tâm trạng nhớ thơng đau buồn ấy của Vũ Nơng cũng là tâm trạng chung
của những ngời chinh phụ trong mọi thời loạn lạc xa nay - trong chinh phụ ngâm -
Đoàn Thị Điểm cũng đã từng viết:
Nhớ chàng đằng đẵng đờng lên bằng trời,
Trời thăm thẳm xa vời khôn thấu
Nỗi nhớ chàng đau đáu nào xong .
( Chinh phụ ngâm - Đoàn Thị Điểm-)
Thể hiện tâm trạng ấy, Nguyễn Dữ vừa cảm thôngvới nỗi đau khổ của Vũ
Nơng, vừa ca ngợi tấm lòng thuỷ chungthơng nhớ đợi chờ chồng của nàng.
- Vũ Nơng là một phụ nữ đảm đang, giàu tình thơng. Chồng ra trận mới đợc
một tuần thì nàng sinh ra một đứa con trai đặt tên là Đản. Mẹ chồng già yếu, ốm
đau, nàng hết sức thuốc thang , ngọt ngào khôn khéo khuyên lơn . Vừa phụng
1
Ôn luyện vào 10
dỡng mẹ già, vừa nuôi dạy con thơ. Lúc mẹ chồng qua đời, nàng đã hết lời th ơng
xót, việc ma chay tế lễ đợc lo liệu, tổ chức rất chu đáo nh đối với cha mẹ đẻ của
mình .
Qua đó, ta thấy trong con ngời Vũ Nơng cùng xuất hiện 3 con ngời tốt đẹp:
nàng dâu hiếu thảo, ngời vợ đảm đang thuỷ chung, ngời mẹ hiền đôn
hậu. Đó là hình ảnh ngời phụ nữ lí tởng trong xã hội phong kiến ngày xa.
2 Sau ba năm, việc quân kết thúc , Trơng Sinh từ miền chinh chiến xa trở
về. Thế nhng, Vũ Nơng không đợc hởng hạnh phúc trong cảnh vợ chồng xum họp.
Chỉ vì chiếc bóng qua miệng đứa con thơ mới tập nói, mà Trơng Sinh đinh ninh
là vợ h , đã mắng nhiếc và đánh đuổi đi . Vốn là kẻ vô học lại hồ đồ vũ phu,
Trơng Sinh đã bỏ ngoài tai mọi lời bày tỏ của vợ, mọi sự biện bạch của họ
hàng làng xóm. Vũ Nơng đã bị chồng đẩy vào bi kịch, bị vu oan là ngời vợ mất
nết h thân. Vũ Nơng phải nhảy xuống sông Hoàng Giang tự tử để tỏ rõ là ngời phụ
nữ đoan trang giữ tiết, trinh bạch gìn lòng , mãi mãi soi tỏ với đời vào n ớc xin
làm ngọc Mị Nơng, cỏ Ngu Mĩ.
=> Bi kịch Vũ Nơng là bi kịch, nhng nguyên nhân sâu xa là do chiến

tranh loạn lạc gây ra.
- Chỉ một thời gian ngắn, sau khi Vũ Nơng tự tử, một đêm khuya dới ngọn
đèn, chợt đứa con chỉ lên vách nói rằng: Cha Đản lại đến kia kìa! . Lúc bấy giờ
Trơng Sinh mới tỉnh ngộ thấu nỗi oan của vợ, nh ng việc chót đã qua rồi! .
=> Ngời đọc xa nay chỉ biết thở dài, cùng Nguyễn Dữ thơng xót cho
ngời con gái Nam Xơng và bao phụ nữ bạc mệnh khác trong cõi đời.
3 Phần cuối của truyện mang đậm tính chất hoang đờng. Nào là Phan Lang
nằm mộng thấy ngời con gái áo xanh đến xin tha mạng, hình ảnh Vũ N ơng ngồi
kiệu hoa, phía sau có 50 chiếc xe có cờ tán, võng lọng rực rỡ đầy sông, lúc ẩn lúc
hiện Nh ng đã tô đậm thêm nỗi đau của ngời phụ nữ bạc mệnh duyên phận
hẩm hiu, và có giá trị tố cáo lễ giáo vô nhân đạo. Câu nói của Vũ Nơng sau khi
chết ở giữa dòng sông vọng vào: Đa tạ tình chàng, thiếp chẳng thể trở về nhân
gian đợc nữa đã làm cho giá trị nhân đạo của truyện càng trở nên bi thiết. Nõi oan
tình của Vũ Nơng đã đợc minh oan và giải toả, nhng âm dơng đã đôi đờng cách
trở, nàng chẳng thể trở lại dơng gian, chẳng bao giờ còn đợc làm mẹ, làm vợ nữa.
Bé Đản mãi mãi là đứa con mồ côi mẹ.
C Phần kết bài.
- Tóm lại, Vũ Nơng là ngời con gáidung hạnh mà bạc mệnh. Nguyễn Dữ đã
kể lại cuộc đời oan khổ của nàng với bao tình xót thơng sâu sắc.
- Tuy mang yếu tố hoang đờng , nhng tác phẩm Chuyện ng ời con gái Nam
Xơng giàu giá trị nhân đạo. Vũ Nơng là một điển hình cho bi kịch của ngời phụ nữ
trong gia đình và xã hội.
************************@**************************
Đề 5.
Em hãy phân tích tác phẩm Chuyện cũ trong phủ Chúa Trịnh , trích
Vũ trung tuỳ bút của tác giả Phạm Đình Hổ.
yêu cầu cần đạt.
2
Ôn luyện vào 10
A Phần mở bài.

- Phạm Đình Hổ (1768 1839), là ngời có bút pháp nghệ thuật tinh tế tài
hoa, một phong thái th nhàn cao nhã, ông tiêu biểu cho cốt cách kẻ sĩ Bắc Hà cuối
thời Lê Trịnh và thời kì đầu nhà Nguyễn.
- Chuyện cũ trong phủ chúa Trịnh là một trang tuỳ bút đặc sắc, rút trong
Vũ trung tuỳ bút của Phạm Đình Hổ. Tác phẩm tập trung đi sâu vào phản ánh
cảnh ăn chơi xa hoa của Chúa Trịnh Sâm, cảnh bán hàng của bọn nội thần nội thị,
cảnh tấu nhạc của bọn nhạc công cung đình tại chùa Trấn Quốc nơi Hồ Tây giữa
TK XVIII, sự nhũng nhiễu của bọn hoạn quan khắp chốn dân gian
B Phần thân bài.
- Chuyện cũ trong phủ chúa Trịnh đã sảy ra vào 2 năm Giáp Ngọ ất
mùi (1774 1775), đó là lúc Đàng Ngoài vô sự , là những năm tháng hoàng kim
của Chúa Trịnh Sâm Khi Đặng Thị Huệ đợc Chúa sùng ái trở thành nguyên
phi Trịnh Sâm sống xa hoa thích đi chơi ngắm cảnh đẹp, th ờng ngự ở các li
cung trên Tây Hồ, núi Tử Trầm, núi Dũng Thuý.
- Cảnh đón tiếp với các nghi lễ thật tng bừng độc đáo. Có binh lính dàn
hầu vòng quanh bốn mặt hồ. Có tổ chức hội chợ, do quan nội thần cải trang đầu
bịt khăn, mặc áo đàn bà, bày bách hoá chung quanh hồ để bán. Thuyền ngự đi
đến đâu thì các quan hô tụng đại thần tuỳ ý nghé vài bờ để mua bán các thứ Gác
chuông chùa Trấn Quốc trở thành nơi hoà nhạc của bọn nhạc công cung đình. Đền
đài cung điện đợc xây dựng liên tục nhằm thoả mãn cuộc sống ăn chơi của bọn
vua chúa và bọn quan lại. Bao nhiêu tiền của, vàng bạc, châu báu, nớc mắt, mồ hôi
của nhân dân bị bòn vét đến kiệt cùng.
=> Phạm Đình Hổ đã đợc mắt thấy, tai nghe những Chuyện cũ
trong phủ chúa Trịnh nên cách kể , cách tả của ông ở đây hết sức sống động.
- Để đợc sống trong xa hoa, hởng lạc cuộc đời vàng son đế vơng, từ Chúa đến
quan đều trở thành bọn cớp ngày ra sức hoành hành, trấn lột khắp chốn cùng quê.
Chúa thì sức thu lấy những loài trân cầm dị thú, cổ mộc quái thạch, chậu hoa
cây cảnh ở chốn nhân gian , không thiếu một thứ gì . có những cây cảnh cành
lá rờm rà nh cây cổ thụ mọc trên đầu non hốc đá, rễ dài đến vài trợng ở bên
bắc phải dùng dến một cơ binh mới mang về nổi cũng đợc chúa trở qua sông

đem về. Trong phủ chúa điểm xuyết bao núi non bộ trông lạ mắt nh bến bể đầu
non. Vờn ngự uyển trong những đêm thanh cảnh vắng, tiếng chim kêu vợn hót ran
khắp bốn bề, hoặc nửa đêm ồn ào nh trận ma xa, bão táp, vỡ tổ tan đàn .
- Bọn hoạn quan trong phủ Chúa vừa trắng trợn vừa xảo quyệt, nh dân gian
đã khinh bỉ chửi vào mặt C ớp đêm là giặc, cớp ngày là quan. Chúng dùng thủ
đoạn nhờ gió bẻ măng, ra ngoài doạ dẫm . Chỉ bằng hai chữ phụng thủ biên
ngay vào chậu hoa cây cảnh, chim tốt khiếu haycủa bất cứ nhà nào là chúng cớp đ-
ợc. Chúng còn lập mu đêm đến cho tay chân sai lính lẻn vào lấy phăng đi, rồi
buộc tội đem dấu vật cung phụng để doạ dẫm lấy tiền. Chúng ngang ngợc phá
nhà, huỷ tờng của dân để khiêng hòn đá hoặc cây cối gì mà chúng cớp đợc. Đối
với nhà giàu thì chúng lập mu vu cho là dấu vật cung phụng để hành hạ, để làm
3
Ôn luyện vào 10
tiền, nhiều ngời phải bỏ của ra kêu van chí chết , có gia đình phải đập bỏ núi
non bộ, hoặc phá bỏ cây cảnh để tránh khỏi tai vạ .
- Gia đình tác giả thuộc hàng quan lại, quý tộc thời Lê Trịnh. Trớc sự
nhũng nhiễu hoành hành, mẹ của Phạm Đình Hổ là bà Cung Nhân phải sai ngời nhà
chặt cây lê cao vài m ơi trợng, lúc nở hoa, trắng xoá thơm lừng đây là chi tiết rất
sống, rất thực là chuyện có thực của chính gia đình tác giả => tạo niềm tin cho ngời
đọc, vừa phê phán bộ mặt tham lam, ghê tởm của bọn quan lại thời Lê Trịnh,
vạch trần sự thối tha trong phủ Chúa.
=> Cuộc sống cực kì xa hoa và tàn ác ấy chính là nguyên nhân cho
sự sụp đổ ngai vàng sảy ra đối với nhà Chúa Lê Trịnh sau này - Đó là vào năm
1782, Trịnh Sâm qua đời, loạn kiêu binh bùng nổ, kinh thành Thăng Lonh bị đốt
phá tan hoang => 1786 , Nguyễn Huệ kéo quân ra Bắc Hà lần thứ nhất, cơ nghiệp
họ Trịnh đã tan trong nháy mắt. Đó là quy luật cuộc đời vô cùng cay nghiệt nhng
cũng hết sức sòng phẳng nh Nguyễn Du đã từng nói trong tác phẩm Văn chiêu
hồn.
Thịnh mãn lắm, oán thù càng lắm,
Trăm loài ma mồ nấm chung quanh.

Nghìn vàng không đổi đợc mình
Lầu ca viện hát, tan tành còn đâu? .
C Phần kết bài.
- Trang tuỳ bút Chuyện cũ trong phủ Chúa Trịnh của Phạm Đình Hổ là
tác phẩm có giá trị lịch sử sâu sắc, nó đã làm hiện lên cảnh vật và con ngời, cuộc
sống ăn chơi xa hoa của vua chúa, hành động ăn cớp, làm tiền trắng trợn của bọn
quan lại trong phủ Chúa.
- Tác phẩm thể hiện một ngòi bút rất trầm tĩnh và hết sức sâu sắc. Mọi cảm
hứng, suy nghĩ của tác giả về nhân tình thế sự đã đợc gửi gắm qua những chi tiết,
tình tiết, mẩu chuyện rất sống, rất chọn lọc, đậm đà và sâu sắc.
***************************@****************************
đề 6.
Em hãy phân tích và trình bày suy nghĩ của bản thân về Hồi thứ XIV
Trích trong tác phẩm Hoàng Lê nhất thống chí của Ngô gia văn phái để làm
nổi bật lên hình tợng ngời anh hùng Nguyễn Huệ.
yêu cầu cần đạt.
4
Ôn luyện vào 10
A phần mở bài.
- Cho đến nay, trong lịch sử VHVN cha có tác phẩm văn học nào tái hiện
lại một cách chân thực và sinh động một giai đoạn lịch sử nớc nhà nh cuốn tiểu
thuyết lịch sử Hoàng Lê nhất thống chí của Ngô gia văn phái. Tác phẩm đã
khái quát lại một giai đoạn lịch sử với bao biến cố dữ dội, đẫm máu từ khi Trịnh
Sâm lên ngôi Chúa đến khi Gia Long chiếm Bắc Hà ( 1868 1802) nh: loạn kiêu
binh, triều Lê Trịnh sụp đổ, Nguyễn Huệ đại phá quânThanh, Gia Long lật đổ
triều đại Tây Sơn,
- Sự sụp đổ không thể cỡng nổi của triều đại Lê Trịnh và khí thế sấm sét
của phong trào nông dân Tây Sơn là hai nội dung lớn đợc phản ánh qua Hoàng Lê
nhất thống chí. Đặc biệt là Hồi thứ XIV đã thể hiện một cách hào hùng sức mạnh
quật khởi của dân tộc trớc thù trong giặc ngoài và khắc hoạ hình tợng Nguyễn Huệ

ngời anh hùng dân tộc - đã làm nên chiến công Đống Đa bất tử.
B phần thân bài.
1 - Mở đầu tác phẩm Hoàng Lê nhất thống chí tác giả Ngô gia văn
phái đã viết:
Đánh Ngọc Hồi, quân Thanh bị thua trận,
Bỏ Thăng Long, Chiêu Thống trốn ra ngoài .
=> Hai câu thơ trên đã đa ngời đọc trở lại những giờ phút khó khăn nh-
ng cũng rất hào hùng của dân tộc vào cuối năm Mậu Thân ( 1788), đầu năm Kỉ Dậu
( 1789) khi Lê Chiêu Thống rớc 29 vạn quân Thanh sang xâm lợc nớc ta. Vị cứu
tinh của dân tộc thủa ấy là Nguyễn Huệ ngời anh hùng áo vải Tây Sơn Trong
đoạn trích, hình tợng Nguyễn Huệ hiện lên với những phẩm chất tốt đẹp của ngời
anh hùng nh:
+ Hành động mạnh mẽ, quyết đoán.
Trong mọi tình huống, Nguyễn Huệ luôn luôn thhể hiện là một con ngời
hành động một cách xông xáo, nhanh gọn, có chủ đích và rất quả quyết. Nghe
tin giặc đã đánh chiếm đến tận Thăng Long, chiếm cả một vùng đất đai rộng
lớn, Nguyễn Huệ vẫn không hề nao núng, định thân chinh cầm quân đi ngay .
Rồi sau đó, chỉ trong vòng một tháng ( từ 24/11 -> 30/chạp), Nguyễn Huệ đã
làm đợc bao nhiêu việc lớn : tế cáo trời đất lên ngôi Hoàng đế, đốc xuất đại
binh ra bắc, gặp gỡ ng ời cống sĩ ở huyện La Sơn Nguyễn Thiếp, tuyển mộ
quân lính và mở cuộc duyệt binh ở Nghệ An, phủ dụ tớng sĩ, định kế hoạch
hành quân, đánh giặc và lên kế hoạch đối phó với nhà Thanh sau chiến thắng.
+ Trí tuệ sáng suốt, sâu sắc và nhạy bén.
- > Trí tuệ ấy đợc biểu hiện trong việc xét đoán và dùng ngời. Khi đến
Tam Điệp, gặp Ngô Văn Sở và Phan Văn Lân đều mang g ơm trên lng và xin
chịu tội, Nguyễn Huệ đã xử trí vừa có lí vừa có tình. Ông rất hiểu sở trờng , sở
đoản của các tớng sĩ, khen chê đều đúng ngời, đúng việc.
- > Trí tuệ ấy còn đợc biểu hiện trong việc phân tích tình hình thời cuộc
và tơng quan ta - địch. Trong lời phủ dụ quân lính ở Nghệ An, vua Quang
Trung khẳng định chủ quyền dân tộc của ta và hành động xâm lăng phi nghĩa,

5
Ôn luyện vào 10
trái đạo trời của giặc; nêu bật dã tâm của giặc bụng dạ ắt khác giết hại
nhân dân, vơ vét của cải; nêu cao truyền thống chống giặc ngoại xâm của dân
tộc ta từ xa; kêu gọi quân lính đồng tâm hiệp lực ; ra kỉ luật nghiêm minh;
Lời phủ dụ nh một bài hịch nhắn gọn mà ý tứ thật phong phú, sâu xa, có tác
dụng kích thích lòng yêu nớc và truyền thống quật cờng của dân tộc.
+ ý chí quyết thắng và tầm nhìn xa, trông rộng.
Mới khởi binh đánh giặc, cha giành lại một tấc đất nào, vậy mà Quang
Trung vẫn tuyên bố chắc nh đinh đóng cột ph ơng lợc tiến đánh đã có tính
sẵn, lại còn tính sẵn cả kế hoạch ngoại giao sau khi chiến thắng với một nớc
lớn gấp m ời nớc mình để có thể dẹp chuyện binh đao , cho ta đ ợc yên ổn
để nuôi dỡng lực lợng .
+ Tài dụng binh nh thần.
Đến tận hôm nay, chúng ta vẫn còn kinh ngạc vì cuộc hành quân thần
tốc của nghĩa quân Tây Sơn do Quang Trung chỉ huy. Ngày 25 tháng chạp bắt
đầu xuất quân ở Phú Xuân ( Huế), ngày 29 đã tới Nghệ An, vợt khoảng 350km
qua núi, qua đèo. Đến Nghệ An, vừa tuyển quân, tổ chức đội ngũ, vừa duyệt
binh, chỉ trong vòng một ngày. Hôm sau, tiến quân ra Tam Điệp ( cách khoảng
150km). và đêm 30 tháng chạp đã lập tức lên đ ờng, tiến quân ra Thăng Long.
Mà tất cả đều là đi bộ. (Có sách nói vua Quang Trung còn dùng cả võng
khiêng, cứ hai ngời khiêng thì một ngời đợc nằm nghỉ, luân phiên nhau
suốt đêm ngày).
Mặt khác, từ Tam Điệp ra Thăng Long (khoảng hơn 150km), vừa hành
quân, vừa đánh giặc mà vua Quang Trung chỉ định trong vòng 7 ngày, (mồng 7
tháng giêng) sẽ vào ăn tết ở Thăng Long. Nhng trên thực tế, đã thực hiện sớm 2
ngày tra mồng 5 đã vào Thăng Long Hành quân liên tục nh vậy, thờng
quân đội sẽ mệt mỏi, rã rời, nhng nghĩa quân Tây Sơn thì cơ nào đội ấy vẫn
chỉnh tề. đó là do tài tổ chức của ngời cầm quân: hơn một van quân mới tuyển
đặt ở trung quân và quân tinh nhuệ từ đất Thuận Quảng đã bao bọc ở bốn doanh

tiền, hậu, tả, hữu.
+ Lẫm liệt trong chiến trận.
Hoàng đế Quang Trung thân chinh cầm quân không chỉ trên danh
nghĩa, Ông là tổng chỉ huy chiến dịch thực sự: hoạch dịnh phơng lợc tiến đánh,
tổ chức quân sĩ, tự mình thống lĩnh một mũi tiến công, cỡi voi đi đốc thúc, xông
pha tên dạn, bày mu tính kế Mặt khác, đội quân của vua Quang Trung không
phải là toàn lính thiện chiến, lại vừa trải qua những ngày hành quân cấp tốc,
không có thì giờ nghỉ ngơi, thế nhng dới sự lãnh đạo tài tình của vua Quang
Trung, đội quân ấy đã đánh những trận thật hào hùng, thắng áp đảo kẻ thù ( bắt
hết quân do thám của địch ở Phú Xuyên, giữ dợc bí mật để tạo thế bất ngờ,
vây kín làng Hà Hồi, quân lính luân phiên nhau rạ ran làm cho lính trong
đồn ai nấy rụng rời sợ hãi xin hàng; công phá đồn Ngọc Hồi, lấy ván ghép
phủ rơm dấp nớc để làm mộc che, dàn trận tiến đánh, khi giáp la cà thì
quăng ván xuống đất, ai nấy cầm dao ngắn chém bừa, những ng ời cầm binh
khí theo sau nhất tề xông tới ). Khí thế của đội quân này làm cho kẻ thù phải
khiếp vía, thật là t ớng ở trên trời rơi xuống, quân ở dới đất chui lên. Hình
ảnh ngời anh hùng cũng dợc khắc hoạ một cách lẫm liệt, đặc biệt là trong trận
đánh đồn Ngọc Hồi, giữa cảnh khói toả mù trời, cách gang tấc không thấy
6
Ôn luyện vào 10
gì, nổi bật lên là hình ảnh nhà vua c ỡi voi đi đốc thúc. (Có sách ghi khi
Quang Trung vào đến Thăng Long, tấm áo bào màu đỏ đã sạm đen khói
súng).
2 Nghệ thuật:
- Cách trần thuật của đoạn văn thật đặc sắc, không chỉ nhằm ghi lại những
sự kiện lịch sử diễn biến gấp gáp, khẩn chơng qua từng mốc thời gian,mà còn chú ý
miêu tả cụ thể từng hành động, lời nói của nhân vật chính, từng trận đánh và những
mu lợc tính toán, thế đối lập giữa hai đội quân ( một bên thì xộc xệch, trễ nải, nhát
gan, một bên thì xông xáo dũng mãnh, tổ chức nghiêm minh). Qua đó, hình ảnh ng-
ời anh hùng đợc khắc hoạ khá đậm nét, có tính cách quả cảm, mạnh mẽ, có trí tuệ

sáng suốt, nhạy bén, có tài dụng binh nh thần,là ngời tổ chức và là linh hồn của
những chiến công vĩ đại.
- Dờng nh có sự mâu thuẫn giữa nhan đế tác phẩm với nội dung tác phẩm.
Nhan đề mang ý nghĩa ca ngợi nhà Lê, nhng nội dungtác phẩm lại vạch rõ sự thối
nát, mục ruỗng của triều đình nhà Lê, và ca ngợi ngời anh hùng áo vải Tây Sơn
Nguyễn Huệ. Điều đó nói lên quan điểm phản ánh hiện thực của các tác giả là tôn
trọng sự thực lịch sử và ý thức dân tộc. dù có cảm tình với nhà Lê, họ không thể
bỏ qua sự thực một ông vua nhà Lê hèn yếu đã cõng rắn cắn gà nhà. Dù không theo
Tây Sơn, họ không thể không thấy chiến công lừng lẫy của vua Quang Trunglà
niềm tự hào lớn lao của dân tộc. Bởi thế mà hình tợng ngời anh hùng áo vải Nguyễn
Huệ hiện lên một cách oai phong lẫm liệt và hết sức chân thực trong tác phẩm.
C Phần kết bài.
- Tóm lại, với quan điểm lịch sử đúng đắn và niềm tự hào dân tộc, cá tác
giả Hoàng Lê nhất thống chí đã tái hiện chân thực, sinh động hình ảnh ngời anh
hùng dân tộc Nguyễn Huệ qua những chiến công thần tốc đại phá quân Thanh và tự
hào hơn về truyền thống yêu nớc của dân tộc ta, đồng thời càng hiểu thấu tim đen
của quân xâm lợc phơng Bắc và âm mu của Thiên triều cũng nh bộ mặt dơ bẩn của
bọn Việt gian bán nớc.
- Học sinh nêu bài học cho bản thân.
************************@************************
đề 7.
1- Câu 1: Hãy tóm tắt và nêu giá trị nội dung, nghệ thuật của tác
phẩm Truyện Kiều Nguyễn Du.
2- Câu 2: Em hãy phân tích đoạn trích:
a- Cảnh ngày xuân.
b- Kiều ở lầu Ngng Bích.
c- Mã Giám Sinh mua Kiều.
d- Thuý Kiều báo ân báo oán.
( Trích: Truyện Kiều Nguyễn Du).
7

Ôn luyện vào 10
yêu cầu cần đạt.
I C âu I:
a Tóm tắt.
* Gặp gỡ và đính ớc.
Dới thời Gia Tĩnh Triều Minh, ông bà Vơng Viên ngoại ở Bắc Kinh sinh đợc
3 ngời con , 2 gái, 1 trai.
Một con trai thứ rốt lòng,
Vơng Quan là chữ nối dòng nho gia.
Đầu lòng hai ả tố nga,
Thuý Kiều là chị, em là Thuý Vân .
Hai chị em Kiều có nhan sắc mỗi ng ời một vẻ mời phân vẹn mời, và đã đến
tuần cập kê .
Mùa xuân năm ấy 3 chị em đi thanh minh (tảo mộ). Lúc ra về khi bóng chiều
đã ngả, họ gặp chàng văn nhân Kim Trọng vào trong phong nhã, ra ngoài hào
hoa. Sau cuộc kì ngộ ấy, Kiều và Kim Trọng yêu nhau, hai ngời thề nguyền
Trăm năm tạc một chữ đồng đến x ơng. Kim Trọng nhận đợc th nhà, chàng phải
vội về Liễu Dơng hộ tang chú.
* Gia biến và lu lạc.
Sau đó, gia đình Kiều gặp tai biến, bị thằng bán tơ vu oan. Cha và em Kiều bị
bắt , bị tra tấn rã man. Bọn sai nha, lũ đầu trâu mặt ngựa ập đến đập phá nhà cửa
tan hoang, cớp bóc tài sản sạch sành sanh vét cho đầy túi tham . Kiều phải bán
mình cho Mã Giám Sinh để đút lót cho bọn quan lại để cứu cha và em. Nàng đã
trao duyên cho Thuý Vân. Mã Giám Sinh đa nàng về Lâm Tri. Kiều biết mình bị
đẩy vào lầu xanh bèn rút dao tự vẫn nhng không chết. Nàng đợc Đạm Tiên báo
mộng là phải đến sông Tiền Đờng sau này mới hết kiếp đoạn trờng. Mụ Tú Bà dỗ
dành Kiều ra ở lầu Ngng Bích, mụ thuê Sở Khanh đánh lừa Kiều, đa Kiều đi trốn.
Kiều bị Tú Bà đánh đập, ép nàng phải sống cuộc đời ô nhục. Tại lầu xanh Kiều gặp
Thúc Sinh, một khách làng chơi giàu có. Thúc Sinh chuộc Kiều ra và lấy Kiều làm
lẽ. Hoạn Th, Vợ cả Thúc Sinh lập mu bắt cóc Kiều đa về Vô Tích để đánh ghen.

Kiều bỏ trồn , nơng tựa cửa chùa Giác Duyên Kiều lại rơi vào tay Bạc Bà,
Bạc Hạnh, bị đẩy vào lầu xanh lần thứ hai. Kiều gặp Từ Hải (ngời anh hùng nổi dậy
chống lại triều đình), Từ Hải chuộc Kiều ra khỏi lầu xanh và cới nàng làm vợ Phỉ
nguyền sánh phợng, đẹp duyên cỡi rồng. Một năm sau, Từ Hải đã. có mời vạn
tinh binh, rạch đôi sơn hà, lập nên một triều đình Năm năm hùng cứ một ph ơng
hải tần và đã giúp kiều báo ân báo oán.
* Đoàn viên.
Sau nửa năm về Liễu Dơng hộ tang chú, Kim Trọng trở lại Bắc Kinh, tìm
đến vờn Thuý. Kim Trọng kết duyên với Thuý Vân. Kim Trọng và Vơng Quan thi
đỗ, đợc bổ đi làm quan. Cả gia đình đến sông Tiền Đờng lập đàn giải oan cho Kiều.
Bất ngờ vãi Giác Duyên đi qua và cho biết Kiều còn sống, đang tu ở chùa.
Kiều gặp lại cha mẹ, hai em và chàng Kim sau 15 năm trời lu lạc. Trong
bữa tiệc đoàn viên, cả nhà ép Kiều phải lấy Kim Trọng, nhng rồi hai ngơiù đã đem
tình vợ chồng đổi thành tình bạn bè: Duyên đôi lứa cũng là duyên ban bầy .
8