Baứi giaỷng vi sinh
Phaùm Huứng Vaõn
KHNG SINH
c ch tỏc ng
Kháng sinh là gì?
(1)
Là chất do vi sinh vật tiết ra, ức chế hay
giết chết vi sinh vật khác (vi khuẩn đích)
Khi tác động trên vi khuẩn đích, kháng
sinh có thể có hiệu quả “diệt khuẩn”
(bactericidal effect) hay hiệu quả “kiềm
khuẩn” (bacteriostatic effect)
Kháng sinh chỉ dùng được cho người hay
động vật khi đáp ứng qui luật độc tính
chọn lọc (selective toxicity): Tác dụng gây
hại cho vi sinh vật gây bệnh, nhưng vô hại
hay ít hại cho tế bào vật chủ
Kháng sinh là gì?
(2)
Kháng sinh tự nhiên (natural antibiotic)
là
kháng sinh do vi sinh vật sản xuất ra rồ được tinh
khiết (vd: Penicillin, streptomycin, tetracycline...)
Kháng sinh bán tổng hợp (semi-synthetic
antibiotic)
là có nguồn gốc từ kháng sinh thiên
nhiên, nhưng được gắm thêm một hay vài gốc hoá
học để thay đổi phổ kháng khuẩn hay dược lực –
dược động (vd: Ampicillin, minocycline..)
Kháng sinh tổng hợp (antibiomimetic, hoá
chất giống kháng sinh)
là các hoá chất được
tổng hợp hoàn toàn và co hiệu quả của kháng sinh
(vd: Sulfonamide, quinolones, fluoroquinolones)
Bắt đầu từ khám phá
của A. Fleming (1928)
Khúm Staphylococcus
Khúm Staphylococcus
b ò ly giải
Khúm nấm Penicillium
Florey và Chain điều chế được Penicillin tinh khiết (1939)
β-lactam
Natural penicillins Penicillin G, Penicillin V
Penicillinase-resistant penicillins (PRP) Nafcillin, methicillin
PRP: isoxazolyl penicillins Oxacillin, cloxacillin, dicloxacillin
Aminopenicillins Ampicillin, amoxicillin
Carboxy penicillins Carbenicillin, ticarcillin
Ureidopenicillins Piperacillin, azlocillin, mezlocillin
1
st
generation cephalosporins Cephalothin, cefazolin, cephradine, cephapirin,
cephalexin
2
nd
generation cephalosporins Cefamandole, cefonicid, cefuroxime, cefaclor
3
rd
generation cephalosporins Cefotaxime, ceftriaxone, ceftizoxime,
cefoperazone, cefpirome, cefpiramide
Cephamycins Cefoxitin, cefotetan, cefmetazole
4
th
generation cephalosporins Cefepime
Monobactams Aztreonam
Carbapenems Imipenem. meropenem
β-lactamase inhibitors Clavulanate, sulbactam, tazobactam
Aminoglycosides
Streptomycin. gentamicin, tobramycin, neomycin,
netilmicin, kanamycin, amikacin
Macrolides
Erythromycin, clarithromycin, azithromycin
Lincosanides
Lincomycin, clindamycin
Glycopeptides
Vancomycin, teicoplanin
Cloramphenicols
Chloramphenicol, thiophenicol
Tetracyclines
Tetracycline, doxycillin, minocillin
Quinolones
Norfloxacin, ofloxacin, pefloxacin, ciprofloxacin,
gatifloxacin, levofloxacin, gemifloxacin
Rifamicins
Rifampicin
Antibiomimetics
Sulfamethoxazol, trimethoprim, nalidixic acid