1
2


MUÏC TIEÂU
MUÏC TIEÂU


+ Mô tả đư
+ Mô tả đư
ợ
ợ
c những nét chính
c những nét chính
về hình thể và c/t
về hình thể và c/t
ạ
ạ
o của hệ TK
o của hệ TK
tr/ương.
tr/ương.


+ Gọi đúng tên những chi tiết
+ Gọi đúng tên những chi tiết
g/phẫu chính trên
g/phẫu chính trên
ph/ti
ph/ti
ệ

ệ
n
n
thực
thực
hành.
hành.
3
ĐẠI CƯƠNG
ĐẠI CƯƠNG




+ Cơ sở cấu tạo nên hệ TK là:
+ Cơ sở cấu tạo nên hệ TK là:


mô
mô
TK ( nơron và các tế bào TK đệm).
TK ( nơron và các tế bào TK đệm).


+ Hệ TK gồm:
+ Hệ TK gồm:
phần tr/ương (não
phần tr/ương (não
và tủy sống), phần ng/biên (các dây
và tủy sống), phần ng/biên (các dây

TK).
TK).
4


+
+
Trung ương TK:
Trung ương TK:


c
c
ó
ó
2 phần
2 phần
:
:


- Phần có t/chất đ/vật: chỉ huy cơ vân,
- Phần có t/chất đ/vật: chỉ huy cơ vân,
h/động theo ý muốn.
h/động theo ý muốn.


- Phần có t/chất th/vật: chỉ huy cơ
- Phần có t/chất th/vật: chỉ huy cơ
trơn, h/động không theo ý muốn.

trơn, h/động không theo ý muốn.
(gọi là hệ TKTV: bao gồm g/cảm và
(gọi là hệ TKTV: bao gồm g/cảm và
phó g/cảm)
phó g/cảm)
5


+ Não và tủy sống:
+ Não và tủy sống:




Cắt ngang thấy phần CX và
Cắt ngang thấy phần CX và
CT.
CT.


* ở não
* ở não
CX phủ bên ngoài(vỏ não),
CX phủ bên ngoài(vỏ não),
CT ở trong. Trong CT có các đám
CT ở trong. Trong CT có các đám
TBTK tập trung lại (nhân xám trung
TBTK tập trung lại (nhân xám trung
ương).
ương).

6


+ Não và tủy sống:
+ Não và tủy sống:


* ở tủy sống
* ở tủy sống
CX ở trong, khi cắt
CX ở trong, khi cắt
ngang có hình chữ H. CT ở ngoài.
ngang có hình chữ H. CT ở ngoài.


* ở ngoài não và tủy
* ở ngoài não và tủy
: các TBTK
: các TBTK
tập trung lại tạo thành các hạch
tập trung lại tạo thành các hạch
TK.
TK.


7
+Dây TK :
+Dây TK :
có 2 loại
có 2 loại



- Dây TK sọ não: Có 12 đôi.
- Dây TK sọ não: Có 12 đôi.


- Dây TK tủy sống: Có 31 đôi.
- Dây TK tủy sống: Có 31 đôi.


* Dây TK
* Dây TK
: là những bó sợi TK, ngoài
: là những bó sợi TK, ngoài
có vỏ l/kết.
có vỏ l/kết.


8


+Dây TK :
+Dây TK :




* Dây chứa các sợi c/giác là dây c/g
* Dây chứa các sợi c/giác là dây c/g
(hướng tâm)

(hướng tâm)


* Dây chứa các sợi v/động là dây v/đ
* Dây chứa các sợi v/động là dây v/đ
(ly tâm)
(ly tâm)


* Dây chứa cả hai loại sợi là dây hỗn
* Dây chứa cả hai loại sợi là dây hỗn
hợp
hợp


9


+ TẾ BÀO TK:
+ TẾ BÀO TK:


a.
a.
TBTK
TBTK
:
:
Gồm thân, sợi
Gồm thân, sợi

trục, các nhánh cành
trục, các nhánh cành


b.
b.


TBTK
TBTK
Ñ
Ñ
:
:
không có tính
không có tính


dễ bị k/thích, đóng vai
dễ bị k/thích, đóng vai


trò chống đỡ và nuôi dưỡng
trò chống đỡ và nuôi dưỡng


cho các TBTK.
cho các TBTK.
Nhánh
cành

Sợi trục
Thân nơron
10




NỘI DUNG
NỘI DUNG


Các cơ quan của c/thể, phụ thuộc lẫn
Các cơ quan của c/thể, phụ thuộc lẫn
nhau và nằm dưới sự c/phối của hệ TK:
nhau và nằm dưới sự c/phối của hệ TK:


Hệ TK được chia thành 2 phần:
Hệ TK được chia thành 2 phần:


-
-
TK trung ương
TK trung ương
: não và tuỷ sống
: não và tuỷ sống


-

-
TK ngoại biên
TK ngoại biên
: 12 đôi TK sọ não và
: 12 đôi TK sọ não và
31 đôi TK tuỷ sống.
31 đôi TK tuỷ sống.
11
1. TH N KINH TRUNG NG:Ầ ƯƠ
1. TH N KINH TRUNG NG:Ầ ƯƠ
Não
Não


và tuỷ sống được bao bọc bởi:
và tuỷ sống được bao bọc bởi:


màng cứng,màng nhện,màng nuôi
màng cứng,màng nhện,màng nuôi
.
.


a. Tuỷ sống:
a. Tuỷ sống:


–
Là phần TKT

Là phần TKT
Ö
Ö
nằm trong ống sống.
nằm trong ống sống.
–
Bờ trên đ/đội tới bờ trên đ/sống TL 2.
Bờ trên đ/đội tới bờ trên đ/sống TL 2.
12
1. TH N KINH TRUNG NG:Ầ ƯƠ
1. TH N KINH TRUNG NG:Ầ ƯƠ


a. Tuỷ sống:
a. Tuỷ sống:


- Gồm 4 đoạn: cổ, ngực,t/ lưng, cùng
- Gồm 4 đoạn: cổ, ngực,t/ lưng, cùng
cụt.
cụt.
- Có 2 chỗ phình: cổ, thắt lưng
- Có 2 chỗ phình: cổ, thắt lưng
- Đầu dưới thon lại gọi là chóp tủy
- Đầu dưới thon lại gọi là chóp tủy
- Ở người trưởng thành dài 42-45 cm
- Ở người trưởng thành dài 42-45 cm
13



1. TH N KINH TRUNG Ầ
1. TH N KINH TRUNG Ầ
NG:ƯƠ
NG:ƯƠ


a. Tuỷ sống:
a. Tuỷ sống:




Hình thể ngoài: TS được chia
Hình thể ngoài: TS được chia
thành hai nửa đều nhau bởi rãnh
thành hai nửa đều nhau bởi rãnh
giữa trước và khe giữa sau. Mặt bên
giữa trước và khe giữa sau. Mặt bên
có hai rãnh: rãnh bên trước và rãnh
có hai rãnh: rãnh bên trước và rãnh
bên sau.
bên sau.
14
15


a. tủy sống:
a. tủy sống:





* Hình thể trong:
* Hình thể trong:


- CX ở trong hình H:
- CX ở trong hình H:


Hai sừng trước: là sừng vận động, rễ trước là
Hai sừng trước: là sừng vận động, rễ trước là
rễ vận động.
rễ vận động.


Hai sừng sau: là sừng cảm giác, rễ sau làcảm
Hai sừng sau: là sừng cảm giác, rễ sau làcảm
giác. Khi chui qua các kẽ liên đốt sống rễ vận
giác. Khi chui qua các kẽ liên đốt sống rễ vận
động và rễ cảm giác chập lại thành 1 dây TK
động và rễ cảm giác chập lại thành 1 dây TK
TS.
TS.


16


a. tủy sống:

a. tủy sống:




Có 31 đôi dây TK TS (8 cổ, 12 ngực,5
Có 31 đôi dây TK TS (8 cổ, 12 ngực,5
TL, 5 cùng, 1 cụt)
TL, 5 cùng, 1 cụt)


- Chất trắng ở ngoài:
- Chất trắng ở ngoài:




CT cấu tạo bởi các sợi TK, hợp thành
CT cấu tạo bởi các sợi TK, hợp thành
từng bó. Đó là những đường dẫn truyền
từng bó. Đó là những đường dẫn truyền
TK.
TK.
17
18


b. NÃO:
b. NÃO:
Là TK trung ương nằm

Là TK trung ương nằm
trong sọ
trong sọ
:
:
thân não, tiểu
thân não, tiểu
não, gian não và đại não
não, gian não và đại não
.
.




+Thân não:
+Thân não:
liên tiếp với
liên tiếp với
tuỷ sống và bao gồm:
tuỷ sống và bao gồm:
hành não, cầu não, trung
hành não, cầu não, trung
não.
não.
19


+
+



Hành não:
Hành não:


- Nằm trên lỗ chẩm, nửa trên phình to
- Nằm trên lỗ chẩm, nửa trên phình to
nằm trong hộp sọ, nửa dưới thon lại chui
nằm trong hộp sọ, nửa dưới thon lại chui
qua lỗ chẩm.
qua lỗ chẩm.


- Mặt trước có dây TK XII đi ra. Sau bên
- Mặt trước có dây TK XII đi ra. Sau bên
từ trên xuống có các dâ: IX, X, XI.
từ trên xuống có các dâ: IX, X, XI.


- Ở rãnh hành cầu, từ trong ra ngoài có
- Ở rãnh hành cầu, từ trong ra ngoài có
các dây: VI, VII, VIII.
các dây: VI, VII, VIII.