ĐẠI HỌC KIẾN TRÚC TP.HCM
ĐẠI HỌC KIẾN TRÚC TP.HCM
KHOA XÂY DỰNG
KHOA XÂY DỰNG
-----o0o-----
-----o0o-----
MÔI TRƯỜNG
MÔI TRƯỜNG
TRONG XÂY DỰNG
TRONG XÂY DỰNG
ThS. NCS. Lê Ngọc Tuấn
ThS. NCS. Lê Ngọc Tuấn
-
MỤC TIÊU CỦA HỌC PHẦN
MỤC TIÊU CỦA HỌC PHẦN
-
NHIỆM VỤ CỦA SINH VIÊN
NHIỆM VỤ CỦA SINH VIÊN
-
HỌC LIỆU
HỌC LIỆU
-
HÌNH THỨC ĐÁNH GIÁ
HÌNH THỨC ĐÁNH GIÁ
-
TÓM TẮT NỘI DUNG MÔN HỌC
TÓM TẮT NỘI DUNG MÔN HỌC
NỘI DUNG MÔN HỌC
NỘI DUNG MÔN HỌC

CHƯƠNG 1: CÁC KHÁI NIỆM CƠ BẢN (5 tiết)

CHƯƠNG 1: CÁC KHÁI NIỆM CƠ BẢN (5 tiết)

CHƯƠNG 2: TÀI NGUYÊN (5 Tiết)
CHƯƠNG 2: TÀI NGUYÊN (5 Tiết)

CHƯƠNG 3: Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG (5 Tiết)
CHƯƠNG 3: Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG (5 Tiết)

CHƯƠNG 4: QUẢN LÝ MÔI TRƯỜNG (5 Tiết)
CHƯƠNG 4: QUẢN LÝ MÔI TRƯỜNG (5 Tiết)

CHƯƠNG 5: CÁC VẤN ĐỀ MÔI TRƯỜNG
CHƯƠNG 5: CÁC VẤN ĐỀ MÔI TRƯỜNG
TRONG XÂY DỰNG VÀ BIỆN PHÁP KIỂM SOÁT
TRONG XÂY DỰNG VÀ BIỆN PHÁP KIỂM SOÁT
Ô NHIỄM (10 Tiết)
Ô NHIỄM (10 Tiết)
CHƯƠNG 1: CÁC KHÁI NIỆM CƠ BẢN
CHƯƠNG 1: CÁC KHÁI NIỆM CƠ BẢN


I. Khái niệm về môi trường
I. Khái niệm về môi trường
II. Phân loại môi trường
II. Phân loại môi trường
III. Quan hệ giữa môi trường và phát triển
III. Quan hệ giữa môi trường và phát triển
IV. Chức năng của môi trường
IV. Chức năng của môi trường
V. Khủng hoảng môi trường

V. Khủng hoảng môi trường
VI. Các thành phần cơ bản của môi trường
VI. Các thành phần cơ bản của môi trường
I. Khái niệm về môi trường
I. Khái niệm về môi trường
Theo nghĩa rộng nhất,
Theo nghĩa rộng nhất,
“
“
Môi trường
Môi trường
”
”
là tập hợp
là tập hợp
các điều kiện và hiện tượng bên ngoài có ảnh
các điều kiện và hiện tượng bên ngoài có ảnh
hưởng tới một vật thể hoặc một sự kiện.
hưởng tới một vật thể hoặc một sự kiện.
Thạch quyển, khí quyển, thủy quyển tồn tại trên
Thạch quyển, khí quyển, thủy quyển tồn tại trên
Trái đất đã rất lâu. Khi có mặt các cơ thể sống thì
Trái đất đã rất lâu. Khi có mặt các cơ thể sống thì
chúng trở thành thành phần của môi trường sống.
chúng trở thành thành phần của môi trường sống.
Môi trường sống
Môi trường sống
là tổng hợp các điều kiện bên
là tổng hợp các điều kiện bên
ngoài có ảnh hưởng tới sự sống và sự phát triển

ngoài có ảnh hưởng tới sự sống và sự phát triển
của các cơ thể sống. Môi trường sống còn được
của các cơ thể sống. Môi trường sống còn được
gọi bằng thuật ngữ
gọi bằng thuật ngữ
môi sinh
môi sinh
.
.
Môi trường sống của con người
Môi trường sống của con người
là tổng hợp các
là tổng hợp các
điều kiện vật lý, hóa học, sinh học, xã hội bao
điều kiện vật lý, hóa học, sinh học, xã hội bao
quanh con người, có ảnh hưởng tới sự sống, sự phát
quanh con người, có ảnh hưởng tới sự sống, sự phát
triển của từng cá nhân và toàn bộ cộng đồng người.
triển của từng cá nhân và toàn bộ cộng đồng người.
Thuật ngữ
Thuật ngữ
Môi trường
Môi trường
thường dùng với nghĩa này.
thường dùng với nghĩa này.
Các thành phần của môi trường sống có ảnh hưởng
Các thành phần của môi trường sống có ảnh hưởng
trực tiếp tới con người trên Trái đất gồm 04 quyển:
trực tiếp tới con người trên Trái đất gồm 04 quyển:
sinh quyển, thủy quyển, khí quyển, thạch quyển.

sinh quyển, thủy quyển, khí quyển, thạch quyển.
Định nghĩa chung về môi trường
Định nghĩa chung về môi trường
:
:
Môi trường là tập
Môi trường là tập
hợp các yếu tố tự nhiên và xã hội bao quanh con
hợp các yếu tố tự nhiên và xã hội bao quanh con
người, có ảnh hưởng tới con người và tác động qua
người, có ảnh hưởng tới con người và tác động qua
lại với các hoạt động sống của con người như:
lại với các hoạt động sống của con người như:
không khí, đất, nước, sinh vật, xã hội loài người
không khí, đất, nước, sinh vật, xã hội loài người
,….
,….
Theo nghĩa rộng
Theo nghĩa rộng
, môi trường
, môi trường
là tổng các nhân tố như
là tổng các nhân tố như
không khí, đất, nước, ánh sáng, âm thanh, cảnh quan,
không khí, đất, nước, ánh sáng, âm thanh, cảnh quan,
xã hội,… có ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống
xã hội,… có ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống
con người và các tài nguyên thiên nhiên cần thiết cho
con người và các tài nguyên thiên nhiên cần thiết cho
sinh sống, sản xuất của con người

sinh sống, sản xuất của con người
.
.
Theo nghĩa hẹp
Theo nghĩa hẹp
,
,
môi trường là tổng các nhân tố như
môi trường là tổng các nhân tố như
không khí, đất, nước, ánh sáng, âm thanh, cảnh quan,
không khí, đất, nước, ánh sáng, âm thanh, cảnh quan,
xã hội,… liên quan đến chất lượng cuộc sống con
xã hội,… liên quan đến chất lượng cuộc sống con
người, không xét tới tài nguyên.
người, không xét tới tài nguyên.
II. Phân loại môi trường
II. Phân loại môi trường
Môi trường sống và môi trường sống của con người
Môi trường sống và môi trường sống của con người
là một phạm trù hẹp hơn của khái niệm môi trường.
là một phạm trù hẹp hơn của khái niệm môi trường.
Theo chức năng
Theo chức năng
, môi trường sống được chia làm
, môi trường sống được chia làm
03 loại:
03 loại:
Môi trường tự nhiên
Môi trường tự nhiên
:

:


Bao gồm các yếu tố thiên
Bao gồm các yếu tố thiên
nhiên, vật lý, hóa học, sinh học tồn tại khách quan
nhiên, vật lý, hóa học, sinh học tồn tại khách quan
bao quanh con người.
bao quanh con người.
Môi trường tự nhiên lại có thể phân chia nhỏ hơn
Môi trường tự nhiên lại có thể phân chia nhỏ hơn
theo các thành phần: môi trường đất, môi trường
theo các thành phần: môi trường đất, môi trường
nước, môi trường không khí….
nước, môi trường không khí….
Môi trường xã hội
Môi trường xã hội
:
:
là tổng thể các quan hệ giữa
là tổng thể các quan hệ giữa
con người với con người, tạo nên sự thuận lợi hoặc
con người với con người, tạo nên sự thuận lợi hoặc
trở ngại cho sự phát triển của các cá nhân hoặc
trở ngại cho sự phát triển của các cá nhân hoặc
từng cộng đồng dân cư, như: sự gia tăng dân số,
từng cộng đồng dân cư, như: sự gia tăng dân số,
định cư, di cư….
định cư, di cư….
Môi trường nhân tạo

Môi trường nhân tạo
:
:
là tập hợp các yếu tố tự
là tập hợp các yếu tố tự
nhiên và xã hội do con người tạo nên và chịu sự
nhiên và xã hội do con người tạo nên và chịu sự
chi phối của con người, như: nhà ở, môi trường
chi phối của con người, như: nhà ở, môi trường
khu đô thị, khu công nghiệp, môi trường nông
khu đô thị, khu công nghiệp, môi trường nông
thôn,….
thôn,….
III. Quan hệ giữa môi trường và phát triển
III. Quan hệ giữa môi trường và phát triển
Phát triển
Phát triển
là viết tắt của từ phát triển kinh tế xã hội. Phát
là viết tắt của từ phát triển kinh tế xã hội. Phát
triển là quá trình nâng cao điều kiện sống về vật chất và tinh
triển là quá trình nâng cao điều kiện sống về vật chất và tinh
thần của con người thông qua việc phát triển các hoạt động
thần của con người thông qua việc phát triển các hoạt động
sản xuất ra của cải vật chất, cải tiến quan hệ xã hội, nâng cao
sản xuất ra của cải vật chất, cải tiến quan hệ xã hội, nâng cao
chất lượng văn hóa.
chất lượng văn hóa.
Phát triển là xu thế chung của từng cá
Phát triển là xu thế chung của từng cá
nhân và cả loài người trong quá trình sống

nhân và cả loài người trong quá trình sống
.
.
Giữa môi trường và phát triển có mối quan hệ rất chặt chẽ
Giữa môi trường và phát triển có mối quan hệ rất chặt chẽ
:
:
Môi trường là
Môi trường là
địa bàn và đối tượng
địa bàn và đối tượng
của sự phát triển, còn
của sự phát triển, còn
phát triển là
phát triển là
nguyên nhân dẫn đến các biến đổi
nguyên nhân dẫn đến các biến đổi
môi trường.
môi trường.
Trong hệ thống KTXH, hàng hóa được di chuyển từ sản
Trong hệ thống KTXH, hàng hóa được di chuyển từ sản
xuất, lưu thông, phân phối và tiêu dùng cùng với dòng luân
xuất, lưu thông, phân phối và tiêu dùng cùng với dòng luân
chuyển của nguyên liệu, năng lượng, sản phẩm và phế thải.
chuyển của nguyên liệu, năng lượng, sản phẩm và phế thải.
Các thành phần trên luôn ở trong trạng thái tương tác với các
Các thành phần trên luôn ở trong trạng thái tương tác với các
thành phần tự nhiên và xã hội của hệ thống môi trường đang
thành phần tự nhiên và xã hội của hệ thống môi trường đang
tồn tại trong cùng địa bàn.

tồn tại trong cùng địa bàn.
Tác động qua lại giữa môi trường và phát triển
Tác động qua lại giữa môi trường và phát triển
biểu hiện cho mối quan hệ hai chiều giữa hệ thống
biểu hiện cho mối quan hệ hai chiều giữa hệ thống
kinh tế xã hội và hệ thống môi trường.
kinh tế xã hội và hệ thống môi trường.


Tác động của hoạt động phát triển đến môi trường
Tác động của hoạt động phát triển đến môi trường
thể hiện ở khía cạnh có lợi là cải tạo môi trường tự
thể hiện ở khía cạnh có lợi là cải tạo môi trường tự
nhiên hoặc tạo ra kinh phí cần thiết cho sự cải tạo
nhiên hoặc tạo ra kinh phí cần thiết cho sự cải tạo
đó, nhưng có thể gây ra ô nhiễm môi trường tự
đó, nhưng có thể gây ra ô nhiễm môi trường tự
nhiên hoặc nhân tạo.
nhiên hoặc nhân tạo.
Mặt khác, môi trường tự nhiên đồng thời cũng tác
Mặt khác, môi trường tự nhiên đồng thời cũng tác
động đến sự phát triển kinh tế xã hội thông qua sự
động đến sự phát triển kinh tế xã hội thông qua sự
suy thoái nguồn tài nguyên – đang là đối tượng
suy thoái nguồn tài nguyên – đang là đối tượng
của hoạt động phát triển, hoặc gây ra thảm họa,
của hoạt động phát triển, hoặc gây ra thảm họa,
thiên tai đối với các hoạt động kinh tế xã hội trong
thiên tai đối với các hoạt động kinh tế xã hội trong
khu vực.

khu vực.